Handleiding observatieopdracht IDP6 WO Thema: Vliegen

Transcriptie

1 1 Handleiding observatieopdracht IDP6 WO 2016 Thema: Vliegen Vlieg ver! Deze opdracht biedt kansen om belangrijke vaardigheden in verband met de bestaansdimensie mens en ruimte te observeren. De leerlingen maken ook kennis met een website die toont hoeveel vliegtuigen er zich op een bepaald moment in het luchtruim bevinden. Deze observatieopdracht is opgesplitst in vier deelopdrachten, de leerlingen voeren gedurende verschillende dagen deze vier opdrachten uit. Deze observatieopdracht is beschikbaar vanaf 18 januari 2016, je kan de observatieproef afnemen tot vrijdag 17 juni De leerlingen kunnen dus op verschillende momenten aan de opdracht werken. De derde opdracht van deze observatieproef kan ook gekoppeld worden aan brede doelen van het leerplan Nederlands spreken. Observeer de leerlingen doelgericht gedurende de opdracht aan de hand van het scoreblad. De opdracht is in de derde graad uitgeprobeerd. De handleiding voor deze observatieopdracht bestaat uit de volgende delen: A. De observatieopdracht. B. De leerplandoelen die getoetst worden met criteria voor het bereiken van deze doelen. C. Richtlijnen die je als leerkracht in acht moet nemen bij de afname. D. De tekst die je als leerkracht letterlijk zegt tegen de leerling. E. Het gebruik van het scoreblad. F. Bijlagen : 1. opdrachtkaarten 1, 2, 3 en 4 2. het antwoordblad 3. correctiesleutel bij opdracht 2 voor de leerkracht 4. naamkaartjes steden 5. stappenplannen om een printscreen te maken en een scherm te vergroten A. De observatieopdracht Voor je start is het belangrijk dat je leerlingen: een scherm op de computer kunnen vergroten en verkleinen een schermafdruk of printscreen kunnen maken Je kan als leerkracht bij de opdracht ook een stappenplan als ondersteuning geven. Hiervoor vind je stappenplannen in bijlage. Laat de leerlingen die aan beurt zijn de juiste opdrachtkaart lezen. Deze vind je ook in de bijlagen.

2 2 Opdracht 1: Bij de eerste opdracht kan je best maximum twee leerlingen tegelijkertijd observeren. Je zit of staat als leerkracht naast het kind en kijkt mee naar het scherm. A. De leerlingen zoeken de website B. De leerlingen vergroten de kaart zodat België ongeveer zo groot is als het volledige computerscherm. C. Ze zoeken nu een vliegtuig op dat in de buurt van Brussel vliegt. D. De leerlingen verwoorden in welke windrichting hun gekozen vliegtuig vliegt. E. Weg van het computerscherm duiden ze met behulp van een kompas aan in welke richting hun vliegtuig vliegt, ze tonen dit aan de leerkracht. Opdracht 2: Bij de tweede opdracht is het makkelijkst om maximum vier leerlingen tegelijkertijd te observeren. Je observeert het opzoeken in de atlas. Elk kind krijgt hiervoor maximum 15 minuten tijd. A. Elke leerling krijgt het antwoordblad met een wereldkaart waarop 35 grote steden met stippen aangeduid zijn. B. Ze trekken uit de 35 woordkaartjes met steden er één uit. C. Ze zoeken in een atlas waar hun stad ligt en markeren de overeenkomstige stip op de kaart. D. Ze vermelden de naam van de stad, het land en het werelddeel waar de stad ligt op het antwoordblad. E. Ze berekenen de afstand van Brussel tot hun stad aan de hand van de kaart met stippen en noteren dit op het antwoordblad. Ze meten de afstand vanuit het midden van de stippen (verschil van 1 mm = 75 km) Opdracht 3: Bekijk vooraf een aantal filmpjes van weerberichten. Bespreek ze met de leerlingen. Enkele elementen die aan bod kunnen komen: weerelementen, kledij, lichaamstaal, materialen, mediagebruik, taalgebruik, weerspreuk, creatieve uitwerking,

3 3 A. De leerlingen zoeken op welk weer het de volgende dag is in hun stad. B. Ze maken een printscreen van het weerbericht. Ze markeren op de printscreen de vijf elementen van het weer (temperatuur (eventueel min/max), neerslag, bewolking, windrichting, windkracht) en noteren de vijf elementen op het antwoordblad. C. Ze presenteren het weerbericht van hun stad aan de hand van de vijf elementen. Ze mogen hiervoor gebruik maken van allerhande media. (Dit kan bv elke ochtend in de eigen klas, in een andere klas, op de speelplaats, je kan ook de leerlingen zelf laten kiezen waar ze het weerbericht presenteren.) Deze opdracht kan je ook gebruiken als spreekproef voor Nederlands. Meer informatie vind je hiervoor bij materialen spreekproef Nederlands. Opdracht 4: A. Na de voorstelling van hun weerbericht reflecteren leerlingen a.h.v. vragen op het antwoordblad B. Je kan nadien individueel in gesprek gaan met de leerlingen over datgene wat ze genoteerd hebben. Wat je precies observeert, vind je bij de doelen. B. De observatieopdracht bestaat erin volgende doelen te evalueren: Vraag /4.5. Kinderen kunnen zich vlot in de ruimte oriënteren. Dat houdt in dat ze de windstreken (hoofd- en tussenrichtingen) kunnen bepalen met een kompas, (*) (ET 4.3) Dit hoort bij opdracht 1. Een leerling scoort juist: a.als hij/zij de windrichting juist beoordeelt op het scherm (9.8/4) b.en het kompas vlak houdt of legt, uit de buurt van metaal en als hij/zij de juiste windrichting aanduidt aan de hand van het kompas.(9.8/5) Een leerling scoort gedeeltelijk juist wanneer slechts één van beide antwoorden juist is. Vraag /9 /10 Kinderen kunnen gebruik maken van diverse voorstellingen van de ruimte. Dat houdt in dat ze een lijnschaal en een breukschaal bij een kaart kunnen hanteren. (ET 4.11) Dit hoort bij opdracht 2. Zorg dat er een atlas, een zakrekenmachine, een passer en een lat bij de computer liggen. Observeer of de leerlingen de lijnschaal of de breukschaal van de kaart gebruiken. Indien de kinderen vragen waar ze iets moeten uitrekenen verwijs je naar het antwoordblad.

4 4 Vraag 33 De leerling scoort juist: als ze de schaal hebben gebruikt én indien de afstand ongeveer juist is berekend. Dit kan je nadien controleren met de correctiesleutel. De scoort gedeeltelijk juist: wanneer ze de schaal juist gebruiken en de berekening fout is. Wanneer het resultaat fout is vraag je naar de werkwijze van de leerlingen. 7.24/2 Kinderen ervaren en zien in dat het weer kan verschillen naar plaats en naar tijd. Dat houdt in dat ze de weersgesteldheid die zich op een bepaald moment voordoet, kunnen beschrijven. (wat betreft temperatuur, neerslag, windsnelheid, windrichting, bewolking. (ET 1.11) Dit hoort bij opdracht 3. Deze opdracht kan je later evalueren. Je gebruikt hiervoor de printscreen van de leerling. De leerling scoort juist: als hij op het antwoordblad de 5 elementen noteert. De leerling scoort gedeeltelijk juist: als hij 4 van de 5 elementen juist noteert. Vraag /4 Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren. Dat houdt in dat ze bij het zoeken naar informatie doeltreffend gebruik kunnen maken van kranten, tijdschriften, boeken, naslagwerken, kaarten, grafieken, audiovisuele programma's, (ET 4.11) Dit hoort bij opdracht 3. Je observeert of de leerling vlot het weerbericht van de stad op de computer vindt. Dit doet de leerling door de website in te typen. Op deze website typt de leerling op de juiste plaats de juiste naam van de stad in. De leerling scoort juist: wanneer de leerling doelgericht zoekt, de naam juist typt. De leerling scoort gedeeltelijk juist: wanneer de leerling minder doelgericht toch de juiste informatie vindt of hulp van de leerkracht vraagt Vraag Kinderen ontwikkelen tot autonome leerders. Dit hoort bij opdracht 4: De leerling scoort juist: wanneer hij concreet kan verwoorden wat goed liep, wat moeilijk was en wat hij leerde. Je kan dit vernemen door de antwoordbladen te lezen of door in gesprek te gaan. De leerling scoort gedeeltelijk juist: wanneer de antwoorden diepgang missen De leerling scoort fout: wanneer leerlingen nietszeggende antwoorden geven

5 5 C. Materiaal Een pc. Een antwoordbladen per leerling. Kopie van een wereldkaart met 35 genummerde stippen Kompas Naamkaartjes van de steden Zakrekenmachine Lat Passer Atlas markeerstift Tips om de kaart te kopiëren: Je moet dit afprinten op ware grootte en bij eigenschappen papierformaat A3 kiezen, liggende afdruk. Je kan ook afprinten op aangepaste schaal 100 % en bij eigenschappen papierformaat A3 kiezen, liggende afdruk. D. Richtlijnen die je als leerkracht in acht moet nemen bij de afname Ga na of alle pc s werken. Probeer eerst zelf de opdracht uit. Voorzie het materiaal om de opdrachten uit te voeren. Het is mogelijk om bijvoorbeeld twee of vier leerlingen tegelijk te observeren als ze aan de pc zitten. Zorg dat eerst alle leerlingen opdracht 1 klaar hebben voor een leerling aan opdracht 2 begint. Na opdracht 1 maken de leerlingen opdracht 2, daarna opdracht 3 en opdracht 4. E. De tekst die je als leerkracht letterlijk zegt tegen de leerling Lees aandachtig de opdrachtkaart. Voer de opdracht uit, neem het materiaal dat je nodig hebt. F. Het gebruik van het scoreblad Je vult het aantal leerlingen in (cf. cel AG9) die deelnemen aan de observatieopdracht. Voor elke leerling is een aparte kolom voorzien. Indien je minder dan 30 leerlingen in je groep hebt, hoef je geen kolommen te verwijderen. Indien je meer dan 30 leerlingen in je groep hebt, kun je zoveel kolommen invoegen als nodig, een (genummerde) kolom kopiëren en die zo dikwijls plakken als nodig. Je dient in de formules in kolom totaal de notatie AF dan wel te vervangen door de naam van de

6 6 kolom van de laatste leerling. Indien nodig, kun je daarvoor de hulp van de ICTcoördinator inroepen. Voor elke deelopdracht is een aparte rij voorzien. Je noteert telkens in de juiste cel een 1 als de leerling scoort, 0,5 als de leerling gedeeltelijk juist scoort en O als het fout is. Nadat al je leerlingen klaar zijn kan je de scores van je leerlingen invoeren, dat kan vanaf x februari Kies bij beheer antwoorden IDP6 WO ob (observatieproef), vraag 31 tot en 35 zijn voor de resultaten van de observatieproef.

7 7 G. Bijlagen Opdrachtkaart 1 De wereld verkennen met het vliegtuig is leuk! Zo kom je snel heel ver. Op elk moment van de dag brengen vliegtuigen een groot aantal passagiers naar plaatsen over heel de wereld. We bekijken waar vliegtuigen zoal naartoe vliegen. 1. Zoek de website: 2. Vergroot de kaart tot België ongeveer zo groot is als het scherm. 3. Klik op een vliegtuig dat in de buurt van Brussel vliegt. 4. Zoek in welke windrichting (gebruik hoofd- en tussenwindrichtingen) je vliegtuig vliegt. Vertel dit aan de leerkracht. 5. Vraag aan de leerkracht het kompas en wijs aan de hand van het kompas de richting aan die het vliegtuig volgt. Opdrachtkaart 2 1. Trek één kaartje met een stad uit de reeks van 35 kaartjes. 2. Zoek in een atlas waar deze stad ligt, je krijgt hiervoor maximum 15 minuten. 3. Markeer op de kaart met stippen, de stip van jouw stad. 4. Noteer ook de naam van je stad en in welk land en werelddeel ze ligt op het antwoordblad. 5. Bereken de afstand van Brussel tot jouw stad aan de hand van de kaart met stippen. Om zo nauwkeurig mogelijk te meten, meet je in het midden van de stippen. Noteer de berekening en het resultaat op het antwoordblad. Je mag een rekenmachine gebruiken.

8 8 Opdrachtkaart 3 1. Jullie bekeken samen enkele weerberichten. 2. Zoek op welk weer het morgen is in jouw stad. Noteer hiervoor de naam van je stad in het zoekvakje. 3. Maak een printscreen van het weerbericht en druk hem af. 4. Markeer op je printscreen de vijf elementen van het weer voor morgen. 5. Noteer de vijf elementen op je antwoordblad. 6. Presenteer het weerbericht van je stad aan de hand van de vijf elementen. Doe dit als een echte weervrouw of weerman. Je mag hiervoor materiaal gebruiken (pc, foto s, verkleedmateriaal,.) Opdrachtkaart 4 1. Denk even na over wat je leerde en hoe je dit ervaren hebt. 2. Vul de antwoorden op het antwoordblad in. Probeer je antwoord voldoende duidelijk weer te geven.

9 9 Bijlage: Antwoordblad Antwoordblad observatieopdracht IDP6 WO 2016 Naam: Klas: In te vullen op de kaart bij opdrachtkaart Mijn stad.. heeft nummer.. 2. Ligt in dit land:.. 3. In dit werelddeel:.. 4. Ze ligt ongeveer km van Brussel In te vullen op het antwoordblad bij opdrachtkaart 3. Bij mijn presentatie van het weerbericht van mijn stad vertel ik iets over deze vijf elementen van het weer:

10 10 In te vullen op het antwoordblad bij opdrachtkaart 4. Je moest een weerbericht presenteren. Denk even na over je aanpak en vul onderstaande vragen in. 1. Hoe heb je de taak aangepakt? 2. Was dat de goede aanpak; waarom wel/niet? 3. Welke opdracht was moeilijk? 4. Welke opdracht was gemakkelijk? 5. Heb je hulp gevraagd? Waarom? 6. Wat heb je gehad aan de hulp? 7. Wat heb je geleerd bij deze opdracht? 8. 7 Wat vond je van de opdrachten? Waarom?

11 11 Bijlage: correctiesleutel bij opdracht 2 Steden/landen/werelddelen stad land continent afstand in cm afstand in km 1 Colombo Sri Lanka Azië 10,9 cm km 2 Kaapstad Zuid-Afrika Afrika 12,6 cm km 3 Canberra Australië Oceanië 20,9 cm km 4 Tokyo (Tokio) Japan Azië 15 cm km 5 Khartoum (Khartoem) Soedan Afrika 6 cm km 6 Algiers Algerije Afrika 2,2 cm km 7 Nairobi Kenia Afrika 8,3 cm km 8 Kathmandu(Karthmandoe) Nepal Azië 9,6 cm km 9 Bombay India Azië 9,1 cm km 10 Bangkok Thailand Azië 12,4 cm km 11 Seoul (Seoel) Zuid-Korea Azië 13,5 cm km 12 Havana Cuba Noord-Amerika 11,6 cm km 13 Moskou Rusland Azië 3,5 cm km 14 Kinshasa Congo Afrika 8,3 cm km 15 Antananarivo Madagaskar Afrika 11,3 cm km 16 Ottawa Canada Noord-Amerika 8,7 cm km 17 Lima Peru Zuid-Amerika 14,4 cm km 18 Windhoek Namibië Afrika 10,9 cm km 19 Ulaanbaatar Mongolië Azië 10,7 cm km 20 Beijing =Peking China Azië 12,1 cm km 21 Jakarta Indonesië Azië 14,7 cm km 22 Quito Ecuador Zuid-Amerika 13,6 cm km 23 Caracas Venezuela Zuid-Amerika 11,3 cm km 24 Bamako Mali Afrika 6 cm km 25 Oslo Noorwegen Europa 1,7 cm km 26 Caïro Egypte Afrika 4 cm km 27 Dodoma Tanzania Afrika 9,1 cm km 28 Warschau Polen Europa 1,7 cm km 29 Nouakchot(t) Mauretanië Afrika 5,8 cm km 30 Port Moresby Papoea Nieuw- Oceanië 19,2 cm km Guinea 31 Sao Paulo Brazilië Zuid-Amerika 13,2 cm km 32 Dallas Verenigde Noord-Amerika 12,1 cm km Staten 33 San Francisco Verenigde Noord-Amerika 14,4 cm km Staten 34 Reykjavik IJsland Europa 2,9 cm km 35 Dawson Canada Noord-Amerika 13,2 cm km

12 12 Bijlage: kaartjes steden Colombo Kaapstad Canberra Tokyo (Tokio) Khartoum (Khartoem) Algiers Nairobi Kathmandu(Karthmandoe) Bombay Bangkok Seoul (Seoel) Havana Moskou Kinshasa Antananarivo

13 13 Ottawa Lima Windhoek Ulaanbaatar Beijing =Peking Jakarta Quito Caracas Bamako Oslo Caïro Dodoma Warschau Nouakchot(t) Port Moresby Sao Paulo

14 14 Dallas San Francisco Reykjavik Dawson

15 15 Bijlage: Inzoomen op een website Op deze site zie je alle vliegtuigen die boven Europa vliegen live op de kaart en kun je deze volgen. Als je wil weten welke vliegtuigen er boven België vliegen moet je inzoomen. Inzoomen betekent vergroten van een deel van een beeld op het beeldscherm. Surf naar Nu ga je inzoomen. Klik op vergroten verkleinen

16 16 Bijlage: Hoe maak je een printscreen? 1. Wat wil je zien op je printscreen? - Al wat je op je scherm ziet, is ook te zien op je printscreen. - Wat je wil afdrukken, moet duidelijk zichtbaar zijn op je scherm. Vergroot of verklein indien nodig. 2. Druk op PrtScn. Deze knop bevindt zich een andere naam. meestal bovenaan je klavier. Soms heeft het ook 3. Open Microsoft Word. Open een nieuw blad. (Je kan dit ook in Paint doen.) 4. Plakken. Klik nu op plakken. of Hou ingedrukt en druk op. Je kan je afbeelding ook nog vergroten of verkleinen. 5. Opslaan of afdrukken of Je kan je document nu opslaan of afdrukken.