Samen op één wereldbol. 1. Geschiedkundige personen.

Transcriptie

1 1. Geschiedkundige personen. In de Middeleeuwen was de algemene gedachte dat de aarde plat was. Wanneer je lang genoeg zou varen dan zou je van de aarde vallen.. Toch wisten de oude Grieken al lang dat de aarde bol was. Veel later was er de Poolse monnik Nikolaas Copernicus ( ) die beweerde dat de aarde rond was en dat de aarde om de zon draaide en niet andersom. Ook de Italiaan Galileo Galilei ( ) bestudeerde het heelal met een eenvoudige sterrenkijker en was ervan overtuigd dat de aarde om de zon draaide. Beiden hadden af te rekenen met veel ongeloof. 1 Door met zijn schip in westelijk richting te varen, wou Christoffel Colombus ( ) aantonen dat er een kortere weg bestond om India te bereiken. Zo toonde hij ook aan de aarde rond was. De aarde nauwkeurig proberen voor te stellen en deze op kaart en op een globe proberen te krijgen, was dan weer het werk van Mercator ( ). Zijn eigenlijke naam is Gerard Kremer en hij is geboren in Rupelmonde.( In die tijd was het de gewoonte dat wetenschappers een Latijnse naam kozen : Kremer betekent in het Duits koopman, in het Latijn is dat Mercator)

2 2.Projecties Stel je hebt een sinaasappel met daarop een globe afgedrukt. Het is niet mogelijk om van die wereldbol een aaneensluitende landkaart te maken. Je krijgt zoiets als op de linkse afbeelding. Om de aarde af te beelden op een plat vlak, zul je dus bepaalde gebieden kleiner of groter moeten maken. Cartografen ( kaartenmakers) deden dit op verschillende manieren. We noemen dat verschillende projecties. 2

3 3. Plaatsbepaling op de aardbol. We kunnen de aardbol op twee manieren verdelen. a) We trekken een denkbeeldige lijn van het noorden naar het zuiden. Zo wordt de aarde verdeeld in een westelijk halfrond en een oostelijk halfrond. Deze lijnen kunnen we op bepaalde afstanden trekken rondom de hele aardbol. We noemen dat meridianen. De nulmeridiaan loopt juist door het dorpje Greenwich in Engeland Bij de plaatsbepaling praten we dan van oosterlengte en westerlengte. 3 b) We trekken een denkbeeldige lijn op het breedste deel van de aarde Zo wordt de aarde verdeeld in een noordelijk halfrond en een zuidelijk halfrond. Deze lijnen kunnen we op bepaalde afstanden trekken rondom de hele aardbol. We noemen dat breedtecirkels. De langste breedtecirkel is de evenaar of de equator. Bij de plaatsbepaling praten we van noorderbreedte en zuiderbreedte

4 4.Werelddelen of continenten. De wereld bestaat uit 71 % water en 29 % land. Het gedeelte land wordt onderverdeeld in zeven verschillende werelddelen of continenten. - Noord-Amerika - Zuid-Amerika - Afrika - Europa - Azië - Oceanië - Antarctica Sommige wetenschappers vinden dat Europa en Azië één werelddeel vormen en noemen dat dan Eurazië. Ook zijn er die vinden dat Antarctica geen werelddeel vinden omdat daar niet echt mensen wonen. 4

5 Vul de volgende begrippen juist in op de kaart. westelijk halfrond - noordelijk halfrond - oostelijk halfrond - zuidelijk halfrond - nulmeridiaan - evenaar 5

6 WERKEN MET EEN ATLAS 1. Hoe zoek ik op in een atlas? Voorbeeld: Waar ligt Zwitserland? Het eerste dat we nu gaan doen is kijken in het alfabetisch register achteraan in je atlas. In mijn register staat : Zwitserland 30 E 4 Wat betekent dit nu Je gaat zoeken op kaartbladzijde in de atlas. Op deze kaart ga je op zoek naar het vak Hieronder krijg je even een eenvoudige voorstelling van kaart 30 in de atlas. A B C D E In het gearceerde vak zullen we Zwitserland terugvinden op de kaart in de atlas. Zoek nu zelf Zwitserland op de kaart in je atlas. Op de volgende bladzijde krijg een foto van de kaart in je atlas.

7 E 7 4 Kleur nu zelf Zwitserland op de kaart van Europa.

8 8 Kleur nu ook op bovenstaande kaart de volgende landen, noteer na elk land wat er in het register staat. België Frankrijk Nederland Griekenland Spanje Portugal

9 Kan je Zwitserland (en de andere landen) nu ook situeren op de wereldkaart. Kijk goed naar de vormen van de landen. Neem de laars van Italië als referentiepunt. 9

10 2. Oefeningen a. In welk land liggen de volgende steden? Zagreb Ottawa Pretoria Canberra b. Geef de hoofdstad van de volgende plaatsen. Canada Cuba Ierland c. Kleur de volgende landen op de kaart van Europa op p.11. Estland Finland Tsjechië Roemenie Litouwen Macedonië Hongarije d. Kleur de volgende landen netjes in op de wereldkaart op p.12 en noteer eveneens de naam van het land. Oostenrijk China Noorwegen Ijsland Pakistan Venezuela Ecuador Chili Japan Madagaskar Tunesië 10

11 Kaart van Europa 11

12 Kaart van de wereld 12

13 13