AMBITIE FME Smart society. Verandering van de samenleving vraagt om onze creativiteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AMBITIE FME Smart society. Verandering van de samenleving vraagt om onze creativiteit"

Transcriptie

1 AMBITIE FME 2018 Smart society Verandering van de samenleving vraagt om onze creativiteit

2 We staan voor een gigantische opgave. Digitalisering en disruptieve technologieën zorgen voor een radicale verandering van elk aspect van de samenleving. Ze brengen maatschappelijke vraagstukken met zich mee die we nog nauwelijks kunnen overzien. Kan iedereen straks wel meekomen? Hoe behouden we welzijn en welvaart? Dat zijn vraagstukken die mij bezig houden. Vraagstukken die alleen in een grote gezamenlijke effort en met creativiteit van publieke en private partijen op te lossen zijn. De bijdrage van de technologische industrie is daarin cruciaal. Om onze technologische voorsprong te behouden en uit te bouwen, moeten we de maat schappelijke acceptatie van technologische mogelijkheden stimuleren en een open dialoog over de uitdagingen van digitalisering mogelijk maken. Voor onze bedrijven is het cruciaal dat we weten wat mede werkers bezig houdt en hoe zij zelf de toekomst zien. En dat we met elkaar inzetten op permanent ontwikkelen. Zodat we iedereen in de technologische transitie meenemen - want er mag niemand aan de kant komen te staan. Ik ben benieuwd hoe jij daarover denkt. Deel je visie met mij: ineke@fme.nl Ineke Dezentjé Hamming-Bluem nk Voorzitter FME 2 Smart society Verandering van de samenleving vraagt om onze creativiteit Let op: Dit is een concept versie die op 16 november ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering.

3 Digitalisering versnellen Als land lopen we wereldwijd voorop in de digitale revolutie. Nederland heeft een unieke uitgangspositie. Ons dichtbevolkte land vormt een prima experimenteerruimte voor implementatie van complexe innovaties. Maar we moeten haast blijven maken en de voorsprong verder uitbouwen. Dat is onze boodschap voor de beleidsmakers van de nieuwe regering. De ontwikkelingen gaan zo snel. Even niets doen betekent dat we positie verliezen ten opzichte van landen die in hoog tempo werken aan de digitale toekomst. Oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen Door de digitalisering ontstaan veel kansen voor innovaties die oplossingen bieden voor grote maatschappelijke vraagstukken. De ontwikkeling van een sectorbrede digitaliseringsagenda rond thema s als energie, zorg, agri & food en gebouwde omgeving is dus essentieel. Vanuit onze clusters verbinden we de relevante partijen met elkaar om innovatie te versnellen. Energy: De energietransitie biedt Nederland een unieke kans om de economie duurzaam te moderniseren. Het kan en moet zuiniger, duurzamer en slimmer. Die kans moet de komende jaren verzilverd worden door in te zetten op technologische oplossingen. Technologie maakt gebouwen, vervoermiddelen en complete productieketens zuiniger. Het is de sleutel tot duurzame productie van energie. En technologie maakt het mogelijk om vraag, aanbod en verbruik van energie slimmer aan te sturen. FME heeft de politiek daarom opgeroepen om samen met haar leden een actieve bijdrage te leveren aan de versnelling van de energietransitie. Technologie biedt oplossingen voor grote maatschappelijke vraagstukken." Zorg: Dankzij nieuwe technologie kunnen patiënten vaker thuis in de eigen vertrouwde omgeving worden geholpen, in plaats van in het ziekenhuis. Goede zorg is een samenspel van patiëntenorganisaties, verzekeraars, onderzoeksinstituten, zorgaanbieders, overheid en innovatieve technologiebedrijven. FME vraagt in dit samenspel om meer aandacht voor het grote potentieel van medische technologie. Door te investeren in innovatieve zorg dichtbij de patiënt én beter samen te werken, wordt de zorg mensgerichter, beter én leuker om in te werken. Nieuwe, slimme technologie biedt ook perspectief op grote besparingen, die niet alleen de kwaliteit maar ook de betaalbaarheid van zorg verbeteren. Kortom: betere inzet van medische technologie biedt kansen. Om die te benutten zet FME zich in voor een Nationale Agenda Zorgtechnologie. Agri & Food: De Nederlandse bedrijven die de Agri & Food sector van technologie voorzien, staan samen voor ruim 17 miljard omzet. Qua innovatieve technologie zijn we koploper in de wereld. Personalised Food, Urban Farming, Smart Food Factory allemaal mogelijk dankzij robots, big data en ICT, maar tegelijk ook risicovol zonder goede cybersecurity. Het FME cluster Agri & Food zet zich in om internationale coalities met sterke, complementaire en innovatieve regio's in de wereld op te zetten. Daarmee faciliteert FME haar leden om te versnellen in innovatie en nieuwe creatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Gebouwde omgeving: De druk op de gebouwde omgeving om voor globale vraagstukken zoals verstedelijking, klimaatverandering en digitalisering oplossingen te vinden, neemt snel toe. Technologie speelt daarbij een wezenlijke rol. De gebouwde omgeving kan in 2035 of al eerder CO 2-neutraal zijn. De ambitie tot versnelde verduurzaming dwingt spelers in de bouwketen samen te werken om tot een geïntegreerd plan te komen. Binnen FME zijn ruim 25 branches actief als technologieleverancier in de bouw. Het cluster zal fabrikanten in 2018 sterk positioneren in de bouwketen om te zorgen dat innovaties en producten beter en sneller worden toegepast. Om de gebouwde omgeving slimmer, goedkoper en duurzamer te maken. 3

4 4 Smart Industry essentieel voor concurrentiepositie De digitalisering van de industrie is essentieel voor de internationale concurrentiepositie van onze sector. Verregaande digitalisering en vernetwerking van producten, machines en mensen en inzet van nieuwe productietechnologie bieden veel kansen voor bedrijven in alle sectoren. Smart Industry biedt de uitgelezen mogelijkheid om hier aan bij te dragen. FME vindt een versnelling van de Actieagenda Smart Industry voor een slimme, sterkere en duurzame economie dan ook noodzakelijk. FME wil de uitvoering van het huidige programma verder professionaliseren en daarbij nog meer samenwerken met de relevante partners. Wij zullen bedrijven uitnodigen om mee te sturen en mee te organiseren. Ook moet er meer samenwerking plaatsvinden tussen het landelijke programma en de regio s. Daarom gaan we aan de slag met de implementatieagenda Smart Industry Onze industrie kan zich meten met de wereldtop. Als onze industrie nóg slimmer produceert, biedt dat fantastische exportkansen en nieuwe banen. Cybersecurity De digitalisering brengt grote economische en maatschappelijke kansen met zich mee. Om die kansen te kunnen blijven benutten, is het noodzakelijk dat we vertrouwen hebben in de digitale wereld en ons er veilig in kunnen bewegen. Aandacht voor cybersecurity is geen luxe, maar noodzaak. De vergaande digitalisering van de Nederlandse technologische industrie, Smart Industry, maakt cyberbeveiliging topprioriteit voor industriële organisaties en voegt nieuwe uitdagingen toe voor het omgaan met Industry Control System (ICS) omgevingen en binnen Internet of Things (IoT). Deze integratie van Internet Technology (IT) en operationele technologie (OT) maakt goede cybersecurity maatregelen noodzakelijk omdat we anders kwetsbaar zijn voor cybercriminelen, economische spionage en cyber sabotage. Daarom zal FME ook in 2018 volop inzetten op het thema cybersecurity waarbij we niet alleen de focus leggen op de kwetsbare kanten van cybersecurity, maar ook de kansen die het biedt voor de technologische industrie om van Nederland een safe place to do business te maken. Dat zullen we doen door hier blijvend aandacht voor te vragen in politiek en bestuurlijk Den Haag, en door onze leden van concrete adviezen te voorzien waardoor de Nederlandse technologische industrie voorop loopt in digitale veiligheid.

5 Focus op talent De technologische industrie maakt een sterke groei door en dat betekent ook dat er meer werkgelegenheid is. Nog steeds zijn er veel vacatures en dat belemmert de innovatiekracht en groei van de ondernemingen. Uit de FME conjunctuurenquête van augustus 2017 blijkt dat 1 op de 7 ondernemers het tekort aan arbeidskrachten als de grootste belemmering voor groei ervaart. Dit geeft aan hoe groot de behoefte is aan goed gekwalificeerd personeel. Op alle niveaus in het onderwijs ligt er een uitdaging. Aangezien het belang van digitale vaardigheden voor de ontwikkeling van onze sector groot is, moeten we samen met het onderwijs stappen zetten. In het basisonderwijs zouden bijvoorbeeld alle kinderen in aanraking moeten komen met techniek. En ook de gouden handjes die een mbo-opleiding hebben afgerond zijn hard nodig. Om oplossingen te vinden voor het tekort aan talent, trekt FME in de industriecoalitie samen op met Uneto, KMU en Bouwend NL. Het is belangrijk dat de Nederlandse overheid de industrie blijvend ondersteunt met een vestigingsklimaat dat groei stimuleert. Techniek is overal en dat betekent ook dat organisaties in toenemende mate behoefte hebben aan arbeidskrachten die met de nieuwste technieken kunnen werken. Smart working Nieuwe technologieën, robotisering en digitalisering bieden grote kansen, maar stellen ook eisen aan ondernemingen én medewerkers. De winnaars van straks zijn de ondernemingen en medewerkers die er nú in slagen hun wendbaarheid te vergroten, door te blijven leren en zich continu te blijven aanpassen aan de veranderende marktvraag. Dat vraagt meer dan ooit om samenwerking. Met externe partners, maar vooral ook met medewerkers. De belangen van de onderneming en medewerkers liggen steeds sterker in elkaars verlengde. De gezamenlijke opgave is om mee te bewegen met de veranderende marktvraag: voor de onderneming om resultaat te blijven boeken, voor medewerkers van alle leeftijden om hun duurzame inzetbaarheid en waarde op de arbeidsmarkt veilig te stellen. Ondernemers die erin slagen het werk zó in te richten dat medewerker én organisatie duurzaam die extra waarde kunnen leveren, zijn de koplopers van de toekomst. Gezond en duurzaam bedrijfsleven FME omarmt de ontwikkelingen op het terrein van circulaire economie. Van belang is dat daarbij sprake is van een gedeelde en evenredige verantwoordelijkheid tussen Het belang van digitale vaardigheden voor de ontwikkeling van onze sector is groot. Het onderwijssysteem moet snel veranderen. producenten en consumenten. FME roept de overheid op de regie te nemen en een langetermijnvisie op het terrein van circulaire economie en rondom de leveringszekerheid van grondstoffen te ontwikkelen. Om grondstoffenschaarste het hoofd te kunnen bieden is van belang dat alle beschikbare kennis en techniek wordt benut. Met de klimaatresultaten van Parijs in mondiaal perspectief moet de EU/Nederland één boven liggende CO 2 doelstelling centraal gaan stellen en de focus leggen op de meest kostenefficiënte realisaties om de gestelde CO 2 doelen te bereiken. Belang van sterke mki De middelgrote en kleine industrie (mki) is cruciaal voor een krachtige samenwerking in de keten en voor de groei van de technologische industrie in Nederland. Bij circa 60% van de mkiondernemingen is de omzet in de eerste helft van 2017 gestegen. Dat is goed nieuws voor de sector, want productie en innovatie vindt steeds meer plaats in waardeketens. Hoe sterker en innovatiever de mki-ondernemingen, hoe groter de waarde voor de hele keten. Met ondernemingen vertegenwoordigt de mki 99,5% van het aantal ondernemingen in de technologische industrie. Hier zijn ook de handelsbedrijven in meegenomen. De middelgrote en kleine industrie kenmerkt zich door een sterke groei. Elk jaar komen er meer mki-ondernemingen bij, sinds begin 2017 bijna 1000 nieuwe mki-ondernemingen. De mki biedt werkgelegenheid aan circa medewerkers, dat is 75% van het totaal aantal banen in de technologische industrie. Krachtenbundeling met branches en platforms Innovatie en kennisontwikkeling in de technologische industrie gaan zo snel dat ze voor veel individuele bedrijven nauwelijks bij te benen zijn. Het verenigen van belangen en het bundelen en delen van kennis zijn belangrijker dan ooit. Brancheorganisaties en platforms spelen daarbij in elke sector een belangrijke rol. FME gelooft in een sterk netwerk van branches en platforms een netwerk dat de technologische industrie verbindt. Met slimme coalities kunnen we meer effect bereiken in de lobby. Zo werken we met elkaar aan het versterken van verdienkracht van de technologische industrie. 5

6 Wij staan klaar voor onze leden In deze tijd van snelle technologische en maatschappelijke veranderingen is het belangrijker dan ooit om als bedrijf in de technologische industrie deel uit te maken van het krachtige netwerk van FME. Dankzij de sterke positie van FME hebben onze lidbedrijven invloed op politiek en overheid. En je kunt bij FME gebruik maken van concrete dienstverlening die je bedrijf verder helpt. Vanuit de vijf pijlers van het FME-Lidmaatschap belangenbehartiging, bedrijfsvoering, business intelligence, innovatie en internationaal ondernemen staan we voor je klaar! FME is de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie Vanuit de vijf pijlers van het FME- Lidmaatschap bieden we waarde voor leden: Belangenbehartiging, Bedrijfsvoering, Business Intelligence, Innovatie en Internationaal ondernemen. 6 Onze doelen voor 2018 Om onze leden optimaal te ondersteunen, gaan wij in 2018 voor deze overkoepelende doelstellingen: Thought leadership rond de thema s: Smart industry: digitalisering en cyber security Smart working Focus op technologische oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen op het gebied van Energie, Zorg, Agri & Food en Gebouwde omgeving Nog meer enthousiaste leden Meer ledenparticipatie Sterke coalities met branches Zichtbaarheid bij leden, branches, partners en stakeholders Om inhoud te geven aan onze overkoepelende doelen hebben we voor 2018 concrete ambities geformuleerd langs de vijf pijlers van ons lidmaatschap: belangenbehartiging, bedrijfsvoering, business intelligence, innovatie en internationaal ondernemen.

7 BELANGENBEHARTIGING Sterk en duurzaam Industriebeleid Op 10 oktober 2017 zijn de nieuwe kabinetsplannen gepresenteerd. De komende jaren worden de beleids plannen van het kabinet-rutte III verder vormgegeven. Voor een sterk en duurzaam industriebeleid zijn verbeteringen noodzakelijk. Om de kansen voor de technologische industrie zo veel mogelijk te benutten is het noodzakelijk invloed uit te oefenen en de beleidsmakers te overtuigen van onze belangen. Of het nu gaat om Haagse, om Brusselse of regionale plannen, samenwerking op alle niveaus is nodig om de verdien kracht voor de technologische industrie optimaal te benutten. Ook in aanloop naar de gemeente raadsverkiezingen in 2018 laten we de stem van de technologische industrie horen. 7 Speerpunten Nieuwe kabinet: Wij vertalen de betekenis van het regeerakkoord naar de technologische industrie en zetten vol in op de nieuwe kansen voor een sterk en duurzaam industriebeleid. Wij maken kennis met nieuwe sleutelpersonen en gaan ons Haagse netwerk versterken. Samen met onze leden organiseren we industrie tops en netwerkbijeenkomsten met politici. 2. Industrieagenda 2.0: Met de huidige Industrie - a genda is ingezet op de verkiezingen in De nieuwe kabinetsplannen vormen de opmaat naar onze Industrieagenda 2.0 die we in samenwerking met onze leden en met branches zullen opstellen. 3. Smart Working: De veranderende arbeidsmarkt en de toenemende digitalisering stellen nieuwe eisen aan de arbeidsverhoudingen en vragen om eigentijdse oplossingen. We gaan inzetten op beschikbaarheid van voldoende gekwalificeerd personeel.

8 BEDRIJFSVOERING Praktische adviesdiensten voor lidbedrijven Het FME Serviceteam, de bedrijfsadviseurs en de advocaten ondersteunen lidbedrijven in het hele land met de sectorspecifieke expertise van FME. In 2018 zullen we het aanbod voor leden op het gebied van HR Management, strategie- en organisatieontwikkeling, innovatieversnelling, fusies, reorganisaties, funding & finance en juridisch advies nog verder aanscherpen en met concrete dienstverlening inspelen op de actuele behoefte van lidbedrijven. 8 Speerpunten Adviesdiensten die onze leden vooruithelpen: We blijven zorgen voor een bij leden bekend, relevant en veel gevraagd aanbod van individuele adviesdiensten, zoals imple men tatie van performance- en competentie management, deskundig advies bij het opstellen van juridische contracten, Lean Management, reorganisatiebegeleiding, subsidiedienstverlening of ISF implementatie. 2. Ondersteunen van lidbedrijven bij het praktisch toepasbaar maken van Smart Industry: We zullen nieuwe en praktische adviesdiensten aanbieden en partnerships aangaan om individuele lidbedrijven te helpen bij de digitalisering van hun voortbrengingsprocessen. De innovatiescan en de FME Vaartmakers helpen ondernemers hier inzicht in te krijgen. 3. Ondersteunen van lidbedrijven bij het praktisch toepasbaar maken van Smart Working: We helpen leden om samen met hun medewerkers te bouwen aan een wendbare en lerende organisatie en geven concreet advies om een klimaat te scheppen dat innovatie in werk en samenwerking stimuleert. Dit doen we onder meer met de Smart Working scan, leiderschapsprogramma s en strategische personeelsplanning. 4. Aansluiten met adviesdiensten op nieuwe thema s in de technologische industrie: Cybersecurity, energietransitie, doorbraaktechnologieën onze leden hebben te maken met een continu veranderend speelveld waarin we ook maatwerk ondersteuning bieden.

9 BUSINESS INTELLIGENCE: Relevante informatie voor betere bedrijfsbeslissingen 9 Speerpunten 2018 FME biedt steeds meer slimme Business Intelligence aan voor leden. Door het verzamelen, analyseren, beschikbaar stellen en vervolgens vergelijken van relevante bedrijfsexterne en interne informatie stellen we lidbedrijven in staat om beter onderbouwde bedrijfsbeslissingen te nemen. 1. Verzamelen, analyseren en beschikbaar stellen van relevante marktinformatie: Doel is zo goed mogelijk te voorzien in de informatiebehoefte van lidbedrijven over de industriële markt en segmenten, zoals met de FME Marktmonitor, het kwartaalonderzoek conjunctuur en sectorspecifiek arbeidsmarktonderzoek. 2. Opstellen van actuele sectorspecifieke benchmarks voor leden: Doel is om lidbedrijven inzicht te geven hun eigen resultaten en prestaties te kunnen vergelijken met die van andere bedrijven uit de industrie, zoals de beloningsbenchmark, het ondernemersonderzoek en nieuw te ontwikkelen benchmarkonderzoeken.

10 Wij weten dat er zonder innovatie geen toekomst is voor bedrijven in de technologische industrie. Daarom doen wij er vanuit onze pijler Innovatie in 2018 alles aan om bedrijven vooruit te helpen en samen nieuwe kansen te creëren. Door te laten zien dat onze sector cruciaal is voor het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Daarom ontwikkelen wij in 2018 in onze clusters Energy, Zorg, Agri & Food en Gebouwde omgeving en onze geassocieerde clusters Maritime en Aerospace innovatie agenda s samen met ondernemingen, branches en stakeholders en leggen wij verbindingen die resultaten opleveren. In onze vijf regio s zorgen we voor succesvolle innovatieprojecten. En wij bieden concrete vraaggestuurde innovatiesessies voor onze leden: met Innovation Tuesdays. INNOVATIE: Ketenbrede samenwerking en concrete innovatieprojecten 10 Speerpunten Ontwikkeling van een sectorbrede digitalise rings agenda met de maat schappe lijke uitdagingen als speerpunten; in lijn hiermee een visie en roadmap voor elk cluster: Doel is om in elk cluster de specifieke uitdagingen aan te pakken en ketenbrede samenwerking te stimuleren. 2. Introductie nieuwe innovatiethema s: We gaan met onze leden thema s verkennen die voor het nieuwe kabinet van groot belang zijn, zoals duurzaamheid en circulariteit. 3. Innovatiesessies voor leden: Voor de Innovation Tuesdays halen we een innovatievraag op bij lidbedrijven en zetten lidondernemers bij elkaar om samen antwoorden te vinden. Vraagstellers én deelnemers doen met elkaar nieuwe inzichten en connec ties op. In 2018 zullen we 10 Innovation Tuesdays organiseren. 4. Innovatieprojecten in de regio: In elke regio ontwikkelen wij innovatieprojecten die concrete resultaten opleveren voor leden en actieve samenwerking met de regionale fieldlabs. 5. Relevante netwerken in de regio: Doel is verbindingen te leggen tussen leden en stakeholders om kennisuitwisseling te bevorderen en elkaar te versterken.

11 INTERNATIONAAL ONDERNEMEN: Ondersteuning in een dynamische omgeving Een groot deel van de verdienkracht van de Nederlandse industrie zit in de export. FME ondersteunt verdere groei hiervan door de technologische industrie te mobiliseren en te verbinden, kansen te signaleren en advies te bieden over trends, subsidies en contacten. FME werkt hierbij langs de lijnen van de clusters en zorg voor maximale slagkracht door zich te richten op de belangrijkste groei en exportmarkten. In 2017 zette FME zich in om de versnippering in het handelsbevorderende netwerk tegen te gaan, in 2018 zal FME verdere stappen zetten om die plannen te implementeren en te zorgen dat het Nederlandse bedrijfsleven en daarmee de FME-leden uitstekende ondersteuning krijgen om de internationale ambities te realiseren. 11 Speerpunten Duidelijk loket voor ondernemers: Samen met partners uitwerking geven aan één duidelijk loket waar ondernemers terecht kunnen voor financiering, informatie en ondersteuning bij het vinden van internationale zakenpartners. 2. Optimalisatie postennetwerk en informatie: Samenwerking met de overheid om ondersteuning van het postennetwerk en informatie over subsidies verder te verbeteren en de relevante internationale partners naar Nederland te halen 3. Collectieve internationale agenda: Het vorm geven van één collectieve internationale agenda in Nederland voor clusters Energy, Zorg, Agri & Food en Gebouwde omgeving en de High Tech Sector als clusteroverstijgend thema. 4. Relevante internationale programma s: Vanuit de internationale agenda s van FME clusters bouwen aan internationale programma s en specialistische programma s voor innovatie, handel en kennisuitwisseling. Concreet zullen er o.a. missies en beursdeelnames worden georganiseerd, zoals de Hannover Messe 2018.

12 BRANCHES & PLATFORMS Krachtenbundeling in slimme coalities Krachten bundelen voor een sterke toekomst van de technologische industrie is cruciaal. Technologie en kennis ontwikkelen zich razendsnel. In deze snel veranderende omgeving spelen de bij FME aangesloten branches en nieuwe platforms een belangrijke rol. Coalities van branches en platforms helpen de politiek om met kennis van zaken en representativiteit keuzes te maken bij groeimogelijkheden en belemmeringen. FME-branches helpen brancheleden om nieuwe combinaties te vinden en snel in te spelen op nieuwe ontwikkelingen in de technologische industrie. FME werkt er samen met de aangesloten branches aan om de industrie als maatschappelijk relevant te positioneren en als een aantrekkelijke sector neer te zetten met groei en banen op alle niveaus. 12 Speerpunten Samen optrekken in de lobby: Een nieuw kabinet, gemeenteraadsverkiezingen: samen met de branches oefent FME invloed uit op het industriebeleid op nationaal en regionaal niveau om kansen voor de technologische industrie te benutten en belemmeringen tegen te gaan. Doel is om in 2018 de industrieagenda af te stemmen met de branches en branches te ondersteunen bij hun lobby met inhoudelijk advies, public affairs en toegang tot netwerken. 2. Versterken van branchenetwerken: FME biedt branches toegang tot sterke netwerken, zoals de clusters Energy, Zorg, Agri & Food, Gebouwde omgeving, Aerospace en Maritime. Doel is om in 2018 participatie van branches in bestaande netwerken te vergroten en branches toegang te geven tot nieuwe netwerken, zoals bijvoorbeeld de coalities van de Bouwagenda, het circulaire exportplatform Holland Circular Hotspot en het Smart Industry netwerk. 3. Ondersteuning bij de branchestrategie: De snelle veranderingen in de technologische industrie dwingen branches om hun strategie scherp en actueel te houden. FME helpt daarbij door in 2018 een expert-sessie over branchestrategieën te organiseren, met uitwisseling van best practices van FME branches en individuele board sessies met FME public affairs.

13 Onze missie We mobiliseren en verbinden de technologische industrie voor elke vraag of uitdaging die de wereld van vandaag en morgen heeft. Om zo de verdienkracht van onze individuele leden en de technologische industrie als collectief te vergroten. FME Zilverstraat 69 Postbus AD Zoetermeer T E info@fme.nl I

AMBITIE FME Vaart maken

AMBITIE FME Vaart maken AMBITIE FME 2017 Vaart maken Verregaande digitalisering, een steeds kortere time-to-market, felle internationale concurrentie en razendsnelle marktontwikkelingen. Het zijn niet de minste uitdagingen die

Nadere informatie

FME JAARPLAN Ambitie

FME JAARPLAN Ambitie FME JAARPLAN 2019 Ambitie 2 Inhoudsopgave Ambitie FME 2019 4 3 Tech-wijs naar de toekomst De samenleving verduurzamen, steden leefbaar houden, voedsel voor iedereen en de beste zorg tegen betaalbare kosten.

Nadere informatie

MELD JE AAN VOOR DE WEEK VAN DE MKI. FME Zilverstraat 69 Postbus AD Zoetermeer T E

MELD JE AAN VOOR DE WEEK VAN DE MKI. FME Zilverstraat 69 Postbus AD Zoetermeer T E MELD JE AAN VOOR DE WEEK VAN DE MKI FME Zilverstraat 69 Postbus 190 2700 AD Zoetermeer T 079 353 11 00 E info@fme.nl I www.fme.nl KOM NAAR DE WEEK VAN DE MKI Maandag 24 tot en met vrijdag 28 september

Nadere informatie

Kom naar de Week van de mki

Kom naar de Week van de mki Kom naar de Week van de mki Maandag 25 tot en met vrijdag 29 september De Nederlandse middelgrote en kleine industrie (mki) is een belangrijke motor voor de economie. Speciaal voor deze bedrijven organiseert

Nadere informatie

Haal meer uit jouw FME-lidmaatschap

Haal meer uit jouw FME-lidmaatschap Haal meer uit jouw FME-lidmaatschap 2 FME biedt je de tools om succesvol te ondernemen en te excelleren. Nu en in de toekomst. We willen iedereen laten ervaren dat technologie de wereld beter maakt. Want

Nadere informatie

Cao Metalektro: die deal doen we samen

Cao Metalektro: die deal doen we samen Cao Metalektro: die deal doen we samen De drive om iets slimmer, sneller of beter te doen met de inzet van techniek, heeft de maakindustrie in ons land groot gemaakt. En daar zijn we trots op. Met technologische

Nadere informatie

Waarde voor lidbedrijven

Waarde voor lidbedrijven Ambitie FME 2016 Waar ondernemers wakker van liggen Internationalisering, robotisering, een veranderende marktvraag; het is geen nieuws dat de technologische industrie in beweging is. Met de snelheid

Nadere informatie

FME Ondernemersonderzoek 2017 Terugkoppeling aan respondenten. December 2017

FME Ondernemersonderzoek 2017 Terugkoppeling aan respondenten. December 2017 Terugkoppeling aan respondenten December 2017 Voorwoord Voorwoord Bedankt voor je deelname aan het! Voor je liggen de uitkomsten van het onderzoek. Het onderzoek is in de periode juni tot en met augustus

Nadere informatie

Geachte leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat,

Geachte leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat, Tweede Kamer der Staten-Generaal t.a.v. de leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE DATUM 27 NOVEMBER 2017 ONDERWERP Begroting Economische Zaken

Nadere informatie

Opschaling van Innovatie

Opschaling van Innovatie 15 SEPTEMBER 2016 Opschaling van Innovatie NRC Live Zorgtechnologie Felix Meritis - Amsterdam Edwin Dekker, Joris van den Hurk 14-9-2016 I 1 Overzicht: Voorstellen FME, Edwin, Joris De uitdaging: obstakels

Nadere informatie

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek

Smart Industry. KvK Ondernemerspanel onderzoek KvK Ondernemerspanel onderzoek Smart Industry Algemene gegevens: Start- en einddatum onderzoek: 02-07-2014 tot 22-07-2014 Aantal deelnemende ondernemers: 484 (doelgroep mkb-topsectoren) In dit document

Nadere informatie

Topsectoren. Hoe & Waarom

Topsectoren. Hoe & Waarom Topsectoren Hoe & Waarom 1 Index Waarom de topsectorenaanpak? 3 Wat is het internationale belang? 4 Hoe werken de topsectoren samen? 5 Wat is de rol voor het MKB in de topsectoren? 6 Wat is de rol van

Nadere informatie

The AgriFoodTech Accelerator

The AgriFoodTech Accelerator The AgriFoodTech Accelerator Marcel van Haren Manager Cluster Agri & Food Dromen over Agri & Food De komende 40 jaar is wereldwijd evenveel voedsel nodig dan het totaal wat er de afgelopen 8.000 jaar geproduceerd

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 29 826 Industriebeleid Nr. 94 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot:

Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: Jac. Gofers 16 april 2015 1 Smart Industry Een Smart Industry is een industrie met (productie)faciliteiten die een maximale flexibiliteit realiseren met betrekking tot: de productvraag (specificaties,

Nadere informatie

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1

Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Achterhoek 2020 Tom van der Horst, TNO 28 januari 2015 1 Dutch industry fit for the future?! onze wereld verandert en dus ook onze industrie. met impact op economie en samenleving smart industry agenda

Nadere informatie

SMART SOCIETY IN NEDERLAND

SMART SOCIETY IN NEDERLAND SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up

Nadere informatie

Tuinbouwakkoord. Preambule

Tuinbouwakkoord. Preambule Tuinbouwakkoord Preambule Ondergetekenden beogen een Nationale Tuinbouwagenda 2019 2030, onder het motto Circulaire tuinbouw in de praktijk, zoals voorbereid en opgesteld door bedrijfsleven, kennispartners

Nadere informatie

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T Editie Noord Limburg 3 7 juni 2019 POM Limburg Missie, Visie & Activiteiten Missie De organisatie inspireert, ontwikkelt en versterkt de basisvoorwaarden voor duurzame sociaaleconomische groei in de provincie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 5 februari 2018 Betreft Implementatieagenda Smart Industry

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 5 februari 2018 Betreft Implementatieagenda Smart Industry > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen

NL.IN.BUSINESS Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen NL.IN.BUSINESS 2020 Mondiale uitdagingen, Nederlandse oplossingen MONDIALE UITDAGINGEN Verstedelijking, economische groei en verduurzaming brengen uitdagingen met zich mee op bijvoorbeeld het gebied van

Nadere informatie

De Bouwagenda. Bouwen aan de kwaliteit van leven

De Bouwagenda. Bouwen aan de kwaliteit van leven De Bouwagenda Bouwen aan de kwaliteit van leven MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 2 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 3 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 4 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 5 %

Nadere informatie

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e

Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Innovatieplatform Twente S a m e n w e r k e n a a n i n n o v a t i e Twente is een innovatieve regio die nationaal en internationaal sterk in opkomst is. Daarom is op initiatief van de provincie Overijssel

Nadere informatie

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!

SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! Innovatieplatform voor industrieel oppervlaktebehandelend Nederland SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! VOORSPRONG DOOR INNOVATIEGERICHTE SAMENWERKING Dat Nederland er economisch goed

Nadere informatie

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-

Nadere informatie

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE

Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen BRAINPORT SMART VILLAGE Ruimte voor de maatschappij van morgen De maatschappij van morgen is fundamenteel anders dan die van gisteren. De wereld wordt kleiner door

Nadere informatie

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017

Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 Verslag Circulair Café 12 oktober 2017 2 Het Rijksbrede programma Nederland Circulair in 2050 ontwikkelt een aantal transitieagenda s om de circulaire economie vorm te geven. Wat is de rol van gemeenten

Nadere informatie

WAT IS DE BOUWAGENDA. Unrestricted

WAT IS DE BOUWAGENDA. Unrestricted WAT IS DE BOUWAGENDA Leeuwendeel van de maatschappelijke opgaven ligt in de gebouwde omgeving Opgaven zijn qua omvang veel groter dan de afgelopen tientallen jaren Deze opgaven zijn qua techniek, disciplines,

Nadere informatie

Strategische agenda. Auteur Datum. Jan Bartling

Strategische agenda. Auteur Datum. Jan Bartling Strategische agenda Auteur Datum Jan Bartling 13-09-2018 Strategische agenda digitalisering mbo 2 Strategische agenda digitalisering mbo Bronnen onderzoek Interviews 16 april: conferentie Consultatie Concretiseren

Nadere informatie

Dutch Sports Infrastructure. Nationaal Export Event. Ruben Dubelaar

Dutch Sports Infrastructure. Nationaal Export Event. Ruben Dubelaar Nationaal Export Event Ruben Dubelaar I 1 Wat doet FME met voetbal? I 2 Clusters FME Agro & Food Betaalbaar en gezond voedsel voor iedereen met technologie uit NL door slimmere samenwerking in de keten.

Nadere informatie

BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT

BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT LETTER OF COMMITMENT BIJLAGE EXPO 2025 COMMITMENT Vrijdag 2 oktober 2015, 2 e concept Leeswijzer en de relatie van dit document tot andere documenten 1. De afzender van een Letter of Commitment wordt aangeduid

Nadere informatie

Denk mee over standaardisatie in Smart Industry

Denk mee over standaardisatie in Smart Industry Denk mee over standaardisatie in Smart Industry D U T C H I N D U S T RY F I T F O R T H E F U T U R E www.smartindustry.nl PROFITEER VAN DE KANSEN DIE SMART INDUSTRY UW BEDRIJF BIEDT DENKT U MEE OVER

Nadere informatie

DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE MAAKT DE TOEKOMST. Op weg naar een Nationale Agenda Zorgtechnologie

DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE MAAKT DE TOEKOMST. Op weg naar een Nationale Agenda Zorgtechnologie DE TECHNOLOGISCHE INDUSTRIE MAAKT DE TOEKOMST Op weg naar een Nationale Agenda Zorgtechnologie 1 2 De technologische industrie maakt de toekomst ook in de zorg Technologische ontwikkelingen creëren op

Nadere informatie

Cyber Security Raad. Jos Nijhuis Voormalig covoorzitter CSR.

Cyber Security Raad. Jos Nijhuis Voormalig covoorzitter CSR. Cyber Security Raad Jos Nijhuis Voormalig covoorzitter CSR www.cybersecurityraad.nl Over de CSR Onafhankelijk en strategisch adviesorgaan van het kabinet en bedrijfsleven als het gaat om cybersecurity

Nadere informatie

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018

Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat. Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 Bijeenkomst MKB Infra en Rijkswaterstaat Guido Hagemann/Arnold Breur 7 juni 2018 1 Inhoud De wereld van Rijkswaterstaat De opgave en strategische prioriteiten van Rijkswaterstaat Realisatie via het gedachtegoed

Nadere informatie

SMART SOCIETY DESIGN

SMART SOCIETY DESIGN SMART SOCIETY MEETS DESIGN De wereld staat voor grote uitdagingen en tegelijkertijd hebben we al die technologische mogelijkheden. dat kan alleen maar tot volledige wasdom komen met creativiteit en een

Nadere informatie

CommTalks. 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen. Concept & samenstelling. Betteke van Ruler

CommTalks. 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen. Concept & samenstelling. Betteke van Ruler CommTalks 40 Thought leaders over het communicatievak van morgen Concept & samenstelling Betteke van Ruler Interne communicatie moet anders Pieter van Gelder 104 Nederland en de manier waarop we zijn georganiseerd

Nadere informatie

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together

Gids voor werknemers. Rexel, Building the future together Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen

Nadere informatie

Strategische personeelsplanning objectief onderbouwen met People Analytics

Strategische personeelsplanning objectief onderbouwen met People Analytics Strategische personeelsplanning objectief onderbouwen met People Analytics Na het lezen van deze white paper weet u: Wat een strategische personeelsplanning (SPP) is Hoe organisaties veranderen door automatisering

Nadere informatie

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen

Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen The Next Step: Coalition of the Willing Krachten bundelen, kennis delen en allianties vormen Een regio om trots

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Werkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs

Werkgevers Ondernemers. In gesprek over de inhoud van het onderwijs Werkgevers Ondernemers In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel gedachten,

Nadere informatie

Digitaliseringsstrategie in de praktijk

Digitaliseringsstrategie in de praktijk Digitaliseringsstrategie in de praktijk Schriftelijke bijdrage rondetafelgesprek 13-09-2018 Aan: vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat Digitalisering verandert onze economie, onze democratie

Nadere informatie

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument

Strategische Personeelsplanning. Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument Strategische Personeelsplanning Basisdocument SPP als pijler van hr-beleid Om als organisatie in een dynamische omgeving met veel ontwikkelingen en veranderingen

Nadere informatie

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT

5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT 5 CRUCIALE COMPETENTIES VOOR EEN DUURZAAM HRM/L&D DIMITRI MAENHOUDT WAT BETEKENT DUURZAAM? Duurzaam betekent aansluiten op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in

Nadere informatie

Dries Stoel en Marcèle van Kerkvoorde. Uw businessmodel voor de toekomst

Dries Stoel en Marcèle van Kerkvoorde. Uw businessmodel voor de toekomst Dries Stoel en Marcèle van Kerkvoorde Uw businessmodel voor de toekomst Missie: economische groei door versterken van innovatie in het MKB Concurrentiekracht van Nederland versterken Innovatie in het MKB

Nadere informatie

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt

De impact van techniek op weg naar Voor een Nederland dat mee voorop loopt De impact van techniek op weg naar 2025 Voor een Nederland dat mee voorop loopt Zes toekomstthema s Zes grotere thema s Mensenwerk oud naast nieuw De stad Nederland op zoek naar de balans Branche zonder

Nadere informatie

"Maatschappelijke positionering van de industrie verbeteren"

Maatschappelijke positionering van de industrie verbeteren "Maatschappelijke positionering van de industrie verbeteren" Evert-Jan Velzing Docent-onderzoeker Hogeschool Utrecht We zien dat er meer positieve aandacht is voor de industrie, maar het belang van de

Nadere informatie

Samenstelling bestuur

Samenstelling bestuur Presentatie KvO 2.0 Samenstelling bestuur Krachtteam Peter Beckers : voorzitter Jan van Loon : initiatiefnemer Theo Vinken : initiatiefnemer Paul Jansen : aanvoerder werkorganisatie 2a Karel Jan van Kesteren

Nadere informatie

Stichting Innovatief Onderwijs Nederland

Stichting Innovatief Onderwijs Nederland Stichting Innovatief Onderwijs Nederland ONTZORGT SCHOLEN OP ICT De ION QuickScan heeft als primair doel om scholen voor te bereiden op digitalisering van het onderwijs binnen. U kunt direct met de resultaten

Nadere informatie

Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder

Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder Samenwerking in de praktijk ICT-campus als verbinder Eén van de pijlers van de ICT-campus is de samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs. ICTcampus stimuleert dit actief door onder andere

Nadere informatie

Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland

Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland Dé ondernemingsvereniging van Brabant en Zeeland VERBINDT VERSTERKT VERTEGENWOORDIGT BRABANT ZEELAND IS HET STERKSTE ONDERNEMINGSNETWERK VAN UW REGIO. We hebben een voortrekkersrol in vernieuwing en innovatie,

Nadere informatie

AMBITIES HOLLAND FINTECH

AMBITIES HOLLAND FINTECH AMBITIES HOLLAND FINTECH 1 infrastructuur Holland FinTech streeft naar het creëren van transparantere, toegankelijke (digitale) financiële diensten en financiële van het allerbeste niveau door middel van

Nadere informatie

HU GERICHT IN BEWEGING

HU GERICHT IN BEWEGING HU GERICHT IN BEWEGING Organisatieontwikkeling HU het verhaal - versie maart 2016 - Agenda Waar komen we vandaan? Waarom gaan we veranderen? Wie willen we zijn? Hoe gaan we dit bereiken? Wat verandert

Nadere informatie

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog

Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Kaderbrief 2018: Sterker in dialoog Deze kaderbrief geeft richting aan onze (team)plannen voor 2018. Zo zorgen we ervoor dat ontwikkelingen binnen Cello elkaar versterken én dat we invulling blijven geven

Nadere informatie

Visie en innovatiethema s 2017 Assetmanagement. Henk van Oostveen en Chris Verstegen InnoRail 15 december 2016

Visie en innovatiethema s 2017 Assetmanagement. Henk van Oostveen en Chris Verstegen InnoRail 15 december 2016 Visie en innovatiethema s 2017 Assetmanagement Henk van Oostveen en Chris Verstegen InnoRail 15 december 2016 1. Henk van Oostveen: Missie, visie en strategie ProRail AM 2. Chris Verstegen: Innovatiethema

Nadere informatie

Change. Making Change Happen!

Change. Making Change Happen! Change MANaGEMENT Making Change Happen! 2 Uw organisatie verandert. Vaak onder druk van de markt, aandeelhouders of belanghebbenden. Maar soms gewoon omdat u zelf gelooft dat het beter kan. Het merendeel

Nadere informatie

Model van Sociale Innovatie

Model van Sociale Innovatie Model van Sociale Innovatie Ontwikkelgebieden van sociale innovatie Sociale Innovatie richt zich op vier basisvragen: 1. Hoe medewerkers te stimuleren eigenaarschap te nemen op hun eigen leer- en ontwikkeltraject

Nadere informatie

CIV SMART TECHNOLOGY

CIV SMART TECHNOLOGY CIV SMART TECHNOLOGY Uitgebreide managementsamenvatting Plan van Aanpak Centrum voor Innovatief Vakmanschap Smart Technology Ten behoeve van subsidie aanvraag Regionaal Investeringsfonds door de partners

Nadere informatie

ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY

ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY ICT CAMPUS GROEIVERSNELLER IN FOODVALLEY ICT CAMPUS ICT Campus, part of FoodValley: 1. verbindt ondernemers uit verschillende sectoren en kennisinstellingen met elkaar; 2. faciliteert deze bedrijven en

Nadere informatie

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere

Nadere informatie

Sociale Transitie Nieuwe uitdagingen voor arbeidsmarkt & onderwijs voor het Haven Industrie Complex?!

Sociale Transitie Nieuwe uitdagingen voor arbeidsmarkt & onderwijs voor het Haven Industrie Complex?! Sociale Transitie Nieuwe uitdagingen voor arbeidsmarkt & onderwijs voor het Haven Industrie Complex?! Berith Berflo 13 maart 2019 SPEELVELD WAAROP WIJ SAMEN ACTEREN Arbeidsmar kt HIC Business Intelligence

Nadere informatie

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische

Ruimte is schaars en de ontwikkeling van bedrijventerreinen en havengebieden in samenhangende clusters als economische Op 20 maart 2019 zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De Provincie Zeeland staat voor belangrijke keuzes. Op het terrein van energie, gebiedsontwikkeling, economie en infrastructuur liggen

Nadere informatie

De onderwerpen waartoe de raad in de periode verschillende producten en adviezen voor zal ontwikkelen, zijn:

De onderwerpen waartoe de raad in de periode verschillende producten en adviezen voor zal ontwikkelen, zijn: WERKPROGRAMMA 2018-2019 CSR MEERJARENPLAN 2018 2022 1 De CSR Meerjarenstrategie bevat een duidelijke focus waarmee de raad in de komende vier jaar aan de slag gaat. Het streven van de raad is om gemiddeld

Nadere informatie

maart 2019 Aanbiedingsbrief Regio Zwolle Provinciale Staten

maart 2019 Aanbiedingsbrief Regio Zwolle Provinciale Staten maart 2019 Aanbiedingsbrief Regio Zwolle Provinciale Staten 2019-2023 Vier O s Regio Zwolle is de succesvolle samenwerking van ondernemers, onderwijs, maatschappelijke organisaties en overheden. De regio

Nadere informatie

mrt 2019 FME BELANGENBEHARTIGING HIGHLIGHTS

mrt 2019 FME BELANGENBEHARTIGING HIGHLIGHTS mrt FME BELANGENBEHARTIGING HIGHLIGHTS FME BELANGENBEHARTIGING - ONDERWIJS mrt Miniconferentie kiezen, leren en werken in de techniek Miniconferentie kiezen, leren en werken in de techniek op 7 maart :

Nadere informatie

Samen, slim. De koers van DWA. en snel

Samen, slim. De koers van DWA. en snel Samen, slim De koers van DWA en snel Samen, slim en snel De koers van DWA Wie onze kinderen en kleinkinderen een gezonde toekomst gunt, heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan. In rap tempo worden door

Nadere informatie

Over Ren Steenvoorden

Over Ren Steenvoorden Over Ren Steenvoorden Ren Steenvoorden is als CIO en Chief Digital Officer bij Randstad verantwoordelijk voor het ontwikkelen en implementeren van de digitale strategie. Wie met hem praat over de impact

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017 Internet of Things in perspectief geplaatst Herman Tuininga Oktober 10, 2017 1 Achtergrond Meer dan 20 jaar ervaring in IoT 30 medewerkers IoT Lab Zwolle Connecting your things 2 IoT is een container begrip

Nadere informatie

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING

VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING VERSNELLEN VAN VERDUURZAMING Over DGBC Oorsprong Stichting Dutch Green Building Council (DGBC) opgericht in 2008 Marktinitiatief Opgericht door marktpartijen en lid van de World Green Building Council

Nadere informatie

Beleidsprogramma A+O fondsen gemeenten, provincies en waterschappen KEUZE VOOR SPEERPUNTEN OVERHEID IN BEWEGING EN MEESTER IN JE WERK

Beleidsprogramma A+O fondsen gemeenten, provincies en waterschappen KEUZE VOOR SPEERPUNTEN OVERHEID IN BEWEGING EN MEESTER IN JE WERK Beleidsprogramma A+O fondsen gemeenten, provincies en waterschappen 1 Beleidsprogramma A+O fondsen gemeenten, provincies en waterschappen De A+O fondsen van gemeenten, provincies en waterschappen hebben

Nadere informatie

HEAD OF STAFF OPERATIONS

HEAD OF STAFF OPERATIONS #VACATURE HEAD OF STAFF OPERATIONS De wereld van maaltijdbezorging heeft zich snel ontwikkeld tot een spannende markt, waar inmiddels zo goed als elke restauranthouder en consument mee te maken krijgt.

Nadere informatie

Samenwerking in de praktijk: ICT lab voor studenten ICT-campus als verbinder

Samenwerking in de praktijk: ICT lab voor studenten ICT-campus als verbinder Samenwerking in de praktijk: ICT lab voor studenten ICT-campus als verbinder Innovatieve oplossingen worden bereikt door samenwerken. ICT Campus brengt bedrijven en kennisinstellingen bij elkaar, om van

Nadere informatie

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen

Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Holland High Tech High Tech Solutions for Global Challenges Topsector High Tech Systemen en Materialen Amandus Lundqvist Voorzitter Topteam HTSM 21 maart 2014 Topteam HTSM advies toename private én publieke

Nadere informatie

VNG Gemeente Emmen Team DIS

VNG Gemeente Emmen Team DIS VNG Gemeente Emmen Team DIS 02 MEI 2010 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum Ons kenmerk TIS/U201800217 Lbr. 18/016 Telefoon 06 12210356 Bijlage(n) Onderwerp Spelregels voor de digitale

Nadere informatie

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren

Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren Werkplaatsen Sociaal Domein Regionale broedplaatsen voor onderzoek en praktijkleren www.werkplaatsensociaaldomein.nl Verbinden en versterken De transitie en vooral de daaruit voortvloeiende transformaties

Nadere informatie

In de Visie is beschreven waar SGL in de toekomst voor wil staan, rekening houdend met ontwikkelingen die op dit moment aan de orde zijn.

In de Visie is beschreven waar SGL in de toekomst voor wil staan, rekening houdend met ontwikkelingen die op dit moment aan de orde zijn. Bijlage 1 meerjarenbeleidsplan Missie, visie en kernwaarden SGL In dit document vindt u de hernieuwde Missie, Visie en kernwaarden. In de Missie is beschreven wat SGL uit wil dragen naar buiten. Daarbij

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On

De Nederlandse Maritieme Cluster High Tech, Hands On De Nederlandse Cluster High Tech, Hands On Speerpunten 2016 FACTS & FIGURES HUMAN CAPITAL Totaal 253.000 mensen werkzaam 25% Havens 15% Offshore 11% Scheepsbouw 10% Binnenvaart 9% toeleveranciers 8% Jachtbouw/

Nadere informatie

Floriade 2022 Almere Ook een digitale Floriade?

Floriade 2022 Almere Ook een digitale Floriade? Floriade 2022 Almere Ook een digitale Floriade? 1. Met welke brillen moeten we leren kijken? 2. Welke condities moeten we creëren? 3. Welke criteria moeten we stellen? 4. Wat willen we leren? Kansenstrategie

Nadere informatie

SMITZH. Smart Manufacturing: Industriële Toepassing in Zuid-Holland. Midden-Holland SAM XL

SMITZH. Smart Manufacturing: Industriële Toepassing in Zuid-Holland. Midden-Holland SAM XL SMITZH Smart Manufacturing: Industriële Toepassing in Zuid-Holland Midden-Holland SAM XL Maak- en hightechindustrie topsector levert de meeste banen in ZH Sector zoekt 120.000 werknemers tot 2030 in NL

Nadere informatie

Utrecht Business School

Utrecht Business School White Paper Waarom feedback niet leidt tot verandering Veel organisaties willen een feedbackcultuur creëren. Een begrijpelijke wens, al is het maar zeer de vraag of feedback een echte oplossing is voor

Nadere informatie

Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom

Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij Hartelijk welkom Even voorstellen Rabobank Breda Samen sterker Duurzaam nieuw hoofdkantoor Rabobank Breda 1509142 Duurzaam nieuw hoofdkantoor: film MKB-visie Alexander

Nadere informatie

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020

Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Agribusiness Economie & Logistiek Recreatie & Toerisme maandag 15 juni 2015, bijeenkomst voor raadsleden Naar een nieuw Programma Jaar 2011-2014 2015 2015 2015

Nadere informatie

JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN

JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN JA: DE KRACHT VAN HET MKB! DE KRÊFT FAN IT MKB PVDA FRYSLÂN MKB-PLAN Foto: Pixabay, Creative Commons MIDDEN- EN KLEINBEDRIJF: BANENMOTOR VAN DE SAMENLEVING Het midden- en kleinbedrijf (MKB) is dé banenmotor

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Technologische Industrie Nederland

Conjunctuurenquête Technologische Industrie Nederland Conjunctuurenquête Technologische Industrie Nederland Groot tekort aan arbeidskrachten remt de groei van de technologische sector De Nederlandse industrie heeft in toenemende mate te maken met belemmeringen

Nadere informatie

ORDINA SAMEN SLIMMER WERKEN

ORDINA SAMEN SLIMMER WERKEN ORDINA SAMEN SLIMMER WERKEN VAN AGENDEREN NAAR DOEN Terwijl u dit leest, voltrekt zich een revolutie in het zakelijk landschap. Het Nieuwe Werken (HNW) staat volop in de aandacht. En niet zonder reden:

Nadere informatie

Rotterdam The Hague Innovation Airport

Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Rotterdam The Hague Innovation Airport Hybride en elektrisch vliegen Foto Pipistrel Rotterdam The Hague Airport positioneert zichzelf als internationale proeftuin

Nadere informatie

Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal

Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal Door Tony van der Meer Jos Kleiboer Directeur Beleid Koninklijke Metaalunie Industriebeleid vertalen naar MKB-metaal STAAL IN BEELD MAART 2015 10 De industrie wordt steeds meer gezien, wordt steeds belangrijker

Nadere informatie

Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam

Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam 30 Oktober 2015 Intentieovereenkomst Slimme en Gezonde Stad tussen het Rijk en Rotterdam De Partijen: - De gemeente Rotterdam (Rotterdam) - Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M/ DGMI) Overwegende

Nadere informatie

Panelonderzoek Smart Indusrty

Panelonderzoek Smart Indusrty Panelonderzoek Smart Indusrty Geacht panellid, In juli/ augustus 2014 heeft u via het online KvK Ondernemerspanel deelgenomen aan een onderzoek over Smart Industry. Nogmaals hartelijk dank voor uw deelname!

Nadere informatie

Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij

Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij UDV Landelijke Onderwijsdag+ 'Ambities in de Veehouderij 19 november 2014 Waarom UDV dag Kennisdelen, -uitwisselen, Leren. en misschien innovatie Opgave maatschappelijke

Nadere informatie

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement

Informatienota. Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Informatienota Onderwerp EU Partnerschap Urban Agenda Innovative and responsible public procurement Nummer 2018/176459 Portefeuillehouder Botter, J. Programma/beleidsveld 6.2 Gemeentelijk bestuur Afdeling

Nadere informatie

Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050

Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050 Transitieagenda Circulaire Bouweconomie Samen bouwen aan de circulaire economie voor Nederland in 2050 De bouw- en infrasector staat voor een enorme transitie. Om klimaatverandering en verdere belasting

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 17 mei 2017 U Lbr. 17/028 (070) Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering

Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad. 17 mei 2017 U Lbr. 17/028 (070) Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum 17 mei 2017 Ons kenmerk BB/U201700352 Lbr. 17/028 Telefoon (070) 373 8393 Bijlage(n) 3 Onderwerp Gezamenlijke gemeentelijke uitvoering Samenvatting

Nadere informatie

ZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN

ZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN ZELFVOORZIENEND: TRENDS, MOGELIJKHEDEN EN GRENZEN Lezing ter gelegenheid van het GEO Promotion Congres van eigen bodem 10 maart 2017 Groningen. door prof. em. Pier Vellinga Waddenacademie Colin OPBOUW

Nadere informatie

"Van installateur naar technisch dienstverlener"

Van installateur naar technisch dienstverlener "Van installateur naar technisch dienstverlener" Doekle Terpstra Voorzitter UNETO-VNI Er dient zich een nieuw tijdperk aan, met uitdagingen op het gebied van extramurale zorg, energietransitie, infrastructuur

Nadere informatie