In deze dienst zal klinken de cantate Wer Dank opfert, der preiset mich (BWV 17) van J.S. Bach.

Transcriptie

1 ZONDAG 28 AUGUSTUS e zondag na Pinksteren - Voorganger: ds. Rienk Lanooy Ouderling: André Meijster Zondagskind: Niels Organist: Geerten van de Wetering Dirigent: Jos Vermunt m.m.v. Residentie Bachkoor Residentie Bachorkest Hanneke de Wit, sopraan Kaspar Krӧner, altus Bernard Loonen, tenor Patrick Pranger, bas In deze dienst zal klinken de cantate Wer Dank opfert, der preiset mich (BWV 17) van J.S. Bach. Bij de kinderdiensten: Goede morgen, welkom allemaal, ik met mijn en jij met jouw verhaal, lachen, huilen, vrolijkheid en pijn, alles mag er zijn! God, ik vraag U, kom in onze kring. Wees erbij wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en U met Uw verhaal verteld in mensentaal. Het nieuwe seizoen is begonnen, je bent weer naar school gegaan, clubs starten weer, iedereen is weer thuis. Een nieuwe start, een nieuw verhaal! Wat is dat eigenlijk, een verhaal? En waarom vertellen en horen mensen zo graag verhalen? In de bijbel staan ook heel veel verhalen, verhalen die al duizenden jaren worden verteld! Wat is eigenlijk jòuw favoriete verhaal? Bij de kinderdienst horen we het graag van je! In de Apostelkapel staat een kaarsentafel. U kunt daar een kaars aansteken voor iets wat u bezig houdt, of voor iemand die in uw gedachten leeft. Bij de ingang zijn knielkussens beschikbaar Na de dienst is er gelegenheid in de Wandelruimte een kopje koffie te drinken. Voor de kinderen is er limonade. Ook kunt u boeken lenen bij de boekentafel in de Wandelruimte U wordt verzocht het geluid van uw mobiele telefoon uit te zetten Het is niet toegestaan tijdens de dienst te fotograferen.

2 - 3 - ORGELSPEL -verstilling- Nun lob, mein Seel, den Herren (BuxWV 212, 214, 215) D. Buxtehude ( ) BEGROETING STILTE -de kaarsen worden aangestoken- BEMOEDIGING V: On-ze hulp is in de naam van de Heer, G: die he - mel en aar - de ge-maakt heeft V : die trouw houdt tot in eeu - wig - heid, G: en niet laat va ren de wer-ken van zijn han - den. INTROÏTUS: LB 210 : 1, 2 en 3 Tekst: Heinrich Albert Gott des Himmels und der Erden Melodie: Heinrich Albert Vertaling: Wonno Bleij -gemeente gaat staan

3 - 4-3 Laat mij als een trouwe dienaar door uw grote wijngaard gaan, waar de liefde wordt beleden en de waarheid wordt gedaan, waar het recht bloeit als een roos van uw liefde, eindeloos. -gemeente knielt of gaat zitten- GEBED OM ONTFERMING Na het ".zo bidden wij U" van de voorganger antwoordt de gemeente met: Heer ont-ferm u, Chris - tus ont-ferm u, Heer ont - ferm u

4 - 5 - V.: God schenke ons vergeving, bevrijding, vertrouwen en hernieuwde toewijding, door Jezus Christus, onze Heer. G: A - - men. -gemeente gaat staan- LOFLIED: LB 103a:1 en 2 Tekst: Johann Gramann Nun lob, mein Seel, den Herren Melodie: Johann Kugelmann, later gewijzigd Vertaling: Ad den Besten

5 - 6-2 Gij armen en verdrukten, zie uit naar Hem, die u bevrijdt; gebeukten en gebukten, in zijn rijk is gerechtigheid. Gij die, uzelf tot schade, des Heren weg verliet, de Heer is vol genade, voor eeuwig toornt Hij niet, Hij die voor u blijft zorgen, de zonde van u doet als de avond van de morgen, ja, kwaad vergeldt met goed. -gemeente gaat zitten, de kinderen verlaten de dienst en gaan naar hun eigen ruimten- GEBEDSGROET V: De Heer zij met u G: Ook met u zij de Heer GEBED V.. door Jezus Christus onze Heer G: A men. SCHRIFTLEZINGEN: Galaten 5, en Lukas 17, CANTATE BWV 17 Wer Dank opfert, der preiset mich Wie een dankoffer brengt, geeft mij alle eer

6 Deel I Wer Dank opfert, der preiset mich, und das ist der Weg, daβ ich ihm zeige das Heil Gottes. Es muβ die ganze Welt ein stummer Zeuge werden Von Gottes hoher Majestät, Luft, Wasser, Firmament und Erden, Wenn ihre Ordnung als in Schnuren geht. Ihn preiset die Natur mit ungezählten Gaben, Die er ihr in den Schoβ gelegt, Und was den Odem hegt, will noch mehr Anteil an ihm haben, Wenn es zu seinem Ruhm so Zung als Fittich regt. Herr! deine Güte reicht, so weit der Himmel ist, Und deine Wahrheit langt, so weit die Wolken gehen. Wüβt ich gleich sonsten nicht, wie herrlich groβ du bist, So könnt ich es gar leicht aus deinen Werken sehen. Wie sollt man dich mit Dank dafür nicht stetig preisen? Da du uns willst den Weg des Heils hingegen weisen. PREEK Deel II Einer aber unter ihnen, da er sahe, daβ er gesund worden war, kehrete um und preisete Gott mit lauter Stimme und fiel auf sein Angesicht zu seinen Füβen und dankete ihm, und das war ein Samariter. Welch Übermaβ der Güte Schenkst du mir! Doch was gibt mein Gemüte dir dafür? Herr! ich weiβ sonst nichts zu bringen, Als dir Dank und Lob zu singen Koor Wie een dankoffer brengt, geeft mij alle eer, wie zo zijn weg gaat, zal zien dat God redt (Psalm 50:23) Recitatief (A) De hele wereld moet een stille getuige worden van Gods grote majesteit, lucht, water, firmament en aarde zoals hun orde in goede banen wordt geleid. De natuur prijst hem met ontelbare gaven, die hij haar in de schoot heeft gelegd, en wat adem heeft wil nog meer deel hebben aan zijn roem, wanneer hun stem over de aarde gaat. Aria (S) Heer! Uw goedheid reikt tot aan de hemel, en uw waarheid reikt zo ver als de wolken gaan. Als ik niet onmiddellijk zou weten Hoe heerlijk groot u bent dan zou ik het gemakkelijk aan uw werken kunnen zien. Hoe zouden wij u daarvoor niet steeds met dank prijzen? U wijst ons immers de weg naar het heil. Recitatief (T) Aria (T) Een van hen, die zag dat hij genezen was, keerde terug en loofde God met luide stem. Hij viel neer aan Jezus voeten om hem te danken. Het was een Samaritaan. (Lucas 17:16,17) Wat een overvloed aan liefde schenkt u mij! Maar wat geef ik u daarvoor? Heer! Ik weet niets anders aan te bieden dan U dank en lof te zingen.

7 Sieh meinen Willen an, kenne, was ich bin: Leib, Leben und Verstand, Gesundheit, Kraft und Sinn, der du mich läβt mit frohem Mund genieβen, sind Ströme deiner Gnad, die du auf mich läβt flieβen. Lieb, Fried, Gerechtigkeit und Freud in deinem Geist sind Schätz, dadurch du mir schon hier ein Vorbild weist, was Gutes du gedenkst mir dorten zuzuteilen und mich an Leib und Seel vollkommentlich zu heilen. Wie sich ein Vatr erbarmet Übr seine junge Kindlein klein, So tut der Herr uns Armen, So wir ihn kindlich fürchten rein. Er kennt das arme Gemächte, Gott weiβ, wir sind nur Staub, Gleich wie das Gras vom Reche, Ein Blum und fallendes Laub, Der Wind nur drüber wehet, So ist es nimmer da: Also der Mensch vergehet, Sein End, das ist ihm nah Recitatief (B) Koraal Zie mij aan, weet wie ik ben: lichaam, leven en verstand, gezondheid, kracht en geest, waarvan U mij vol blijdschap laat genieten,zijn stromen van uw genade, die u over mij uitstort. Liefde, vrede en gerechtigheid en vreugde in uw Geest zijn schatten waardoor u mij hier al laat zien wat mij straks ten deel valt en waarmee lichaam en ziel volmaakt genezen. Zoals een vader zich ontfermt over zijn jonge kind: zo doet de Heer ons, arme mensenkinderen, wanneer wij hem kinderlijk vrezen. Hij kent de arme schepselen, God weet, we zijn slechts stof. Zoals het gras door de hark, bloem en vallend blad door de wind worden meegenomen zo is het weg: zo vergaat het de mens, zijn einde is hem nabij. GEBEDSINTENTIES -gemeente knielt of blijft zitten- GEBEDEN STIL GEBED - GEBED DES HEREN Onze Vader die in de hemel zijt, Uw naam worde geheiligd, Uw koninkrijk kome, Uw wil geschiede op aarde zoals in de hemel. Geef ons heden ons dagelijks brood en vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaars vergeven. En leid ons niet in verzoeking maar verlos ons van den boze. Want van U is het koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.

8 - 9 - INZAMELING VAN DE GAVEN ONDER ORGELSPEL De eerste collecte (rode zak) dient ter bestrijding van de kosten van pastoraat en eredienst. Rekening Huishouding Kloosterkerk: NL29INGB De diaconale collecte (groene zak) is voor individuele noden, voor mensen die, door welke omstandigheid ook, in financiële problemen zijn geraakt en soms kind noch kraai in deze wereld hebben, en aankloppen bij de Kloosterkerk. Rekening Stichting Diaconie Kloosterkerk: NL89INGB De deurcollecte (paarse zak) is voor de kosten van het uitvoeren van de Bachcantate. Wij vragen aan ieder van u - als richtlijn - een bijdrage van 7,50 per persoon. U kunt uw bijdrage ook overmaken naar de hieronder vermelde girorekening. Om de cantatediensten in stand te kunnen houden zijn bovendien jaarlijkse bijdragen welkom én nodig. U kunt ook deze bijdrage overmaken. Het rekeningnummer is : NL60INGB t.n.v. van de Stichting Cantatediensten Kloosterkerk. (Naast de deurcollecte bij de uitgang bestaat ook de mogelijkheid om aldaar d.m.v. een pinbetaling uw bijdrage te geven). Wanneer uw telefoon op stil staat, is het geen bezwaar als u. hem tijdens de collecte gebruikt om geld over te maken op het desbetreffende bankrekeningnummer -de kinderen komen terug in de kerk, de gemeente blijft zitten tot zij bij hun ouders zijn- SLOTLIED (staande gezongen):lb 704 Tekst: Martin Rinckart Nun danket alle Gott Melodie: Johann Crüger Vertaling: Jan Wit

9 Die eeuwig rijke God moge ons reeds in dit leven een vrij en vrolijk hart en milde vrede geven. Die uit genade ons behoudt te allen tijd, is hier en overal een helper die bevrijdt. 3 Lof, eer en prijs zij God die troont in t licht daarboven. Hem, Vader, Zoon en Geest moet heel de schepping loven. Van Hem, de ene Heer, gaf het verleden blijk, het heden zingt zijn eer, de toekomst is zijn rijk. ZEGEN G. A - men, a - men, a - men. ORGELSPEL: Praeludium et Fuga in G (BWV 550) J.S. Bach ( ) Wilt u a.u.b. deze liturgie mee (naar huis) nemen. Indien u de tekst van de preek wilt ontvangen kunt u deze over enkele dagen downloaden van de website: Overigens kunt u de complete dienst de komende zes weken (nog eens) beluisteren en desgewenst downloaden via Wilt u een gesprek met de voorganger van vandaag naar aanleiding van de dienst, dan kunt u hem bellen of een sturen. Zie daarvoor de contactgegevens op de achterzijde van de liturgie. AGENDA woensdag 31 augustus zondag 4 september u u u Pauzeconcert: Geerten van de Wetering, orgel ds. Margreet Klokke Haags UITfestival

10 Cursus Abc van de christelijke traditie Kom je vaker in de Kloosterkerk en zou je wel eens verder willen praten met de predikanten over de inhoud van hun diensten? Bespeur je bij jezelf de wens om tijd te maken voor jezelf om nader stil te staan bij je leven en geloven? Zou je graag andere mensen leren kennen met een vergelijkbare belangstelling als jij? Dan is de cursus ABC van de christelijke traditie iets voor je. Deze cursus wordt elk jaar gegeven door de beide predikanten. In ongeveer zestien woensdagavonden sta je met rond de twintig deelnemers van twintig tot tachtig jaar stil bij vragen als: De bijbel, wat is dat voor een boek? Hoe kun je het zo lezen, dat de oude woorden ook in deze nieuwe tijd aanspreken? Waar denk je eigenlijk aan, als je God zegt? Wie is Jezus voor je? Wat betekent het verhaal van zijn lijden en opstanding voor mensen vandaag? Wat wordt er bedoeld met de heilige Geest? Hoe kun je bidden? Kun je spreken over zoiets als christelijke ethiek? Wat gebeurt er in de liturgie van de kerkdienst? De cursus staat open voor leden en niet-leden van de Kloosterkerk. Dit jaar is de eerste bijeenkomst op woensdag 21 september. Voor nadere informatie en/of opgave kun je terecht bij de predikanten via klokke@kloosterkerk.nl of lanooy@kloosterkerk.nl Van harte welkom! TOELICHTING BIJ DE CANTATE Wer Dank opfert, der preiset mich BWV 17 Deze cantate uit 1725 is opgesplitst in twee delen, waarbij het eerste deel gaat over de goedheid van God, en het tweede de plicht van de christenen om God hiervoor te bedanken als onderwerp heeft. In het groots opgezette openingskoor volgt na de instrumentale inleiding door strijkorkest, hobo s en continuo, de inzet van de tenoren. Na dit hoofdmotief volgen de overige stemgroepen na elkaar. Gaandeweg ondersteunen de instrumenten het koor. De tekst van deze fuga is een verwijzing naar psalm 50:23. Naast de zeer virtuoze partijen, ingegeven door de woorden opfern en preisen laat Bach de alten aan het slot in lange notenwaarden, op één toon, und das ist der Weg dass ich ihm (zeige) markeren, waarmee deze weg ook muzikaal wordt aangeduid. In het altrecitatief is de tekst gebaseerd op psalm 19:5. Bach laat de melodie klimmen op de woorden hoher Majestät, Luft en Firmament. De woorden Wasser en Erden klinken in een lagere ligging. Dit recitatief vormt de brug naar de aria voor violen, continuo en sopraan. Hierbij vormt psalm 36:6 de inspiratiebron voor de onbekende tekstdichter. De aria is opgebouwd uit drie delen, overeenkomstig de tekstfrasen. Voorbeelden van tekst die letterlijk tot klinken wordt gebracht, zijn de lange, hoge toon op so weit, de beweeglijke snelle noten bij die Wolken gehen, de rust na de retorische vraag Wie?, de coloratuur bij preisen, en de lang aangehouden toon op weisen, bijna als een wijzende vinger om de weg aan te geven. Het tweede deel van de cantate, na de preek, begint met een tenorrecitatief op tekst uit het Lucasevangelie (17: 15-16). De uitbundig bezongen Dank und Lob worden feestelijk begeleid door het strijkorkest met een extra uitbundige continuopartij. De cantate besluit na het basrecitatief (Romeinenbrief 14:17) met een koraal voor koor en orkest. Bach maakt hiervoor gebruik van de derde strofe van het lied Nun lob, mein Seel, den Herren uit 1530 van Johann Gramann.