omgevingsdienst HAAGLANDEN

Transcriptie

1 Bezoekadres Zuid-Hollandplein AW Den Haag Postadres Postbus GB Den Haag T (070) E vergunningen@odh.nl Zaaknummer : ' ^odh.m Ons Kenmerk ODH Datum 2 5 OKT Beschikking Wet natuurbescherming - Beheer en schadebestrijding Onderwerp Het geven van een opdracht ex artikel 3.18, eerste lid, van de Wet natuurbescherming aan de bestrijdingsorganisaties Muskusrattenbeheer Rivierenland en Muskusrattenbeheer West- en Midden-Nederiand om de omvang van de populatie van de muskusrat en beverrat in de provincie Zuid-Holland te beperken. Ter uitvoering van de opdracht wordt gebruik gemaakt van klemmen, kooien, vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens (al dan niet voorzien van geluiddemper), middelen tot delven en slaan en honden. Hierbij hebben de uitvoerders toegang tot alle gronden. Tevens wordt ontheffing verieend voor gebruik van het geweer binnen de bebouwde kom en in jachtvelden die niet voldoen aan de wettelijk gestelde regels, alsmede voor het zich buiten gebouwen bevinden met vangkooien. Besluit Wij besluiten: I. een opdracht ex artikel 3.18, eerste lid, in samenhang met het vierde lid, van de Wet natuurbescherming te geven aan Muskusrattenbeheer Rivierenland en Muskusrattenbeheer Westen Midden-Nederiand om de omvang van de populatie van de muskusrat {Ondatra zibethicus) en beverrat (A/fyocasfor coypus) in de provincie Zuid-Holland te beperken; II. III. IV. dat ter uitvoering van de opdracht als bedoeld onder beslispunt I. levend gevangen bruine ratten {Rattus norvegicus) mogen worden gedood; dat ter uitvoering van de opdracht als bedoeld onder beslispunt I. personen aangewezen worden door Muskusrattenbeheer Rivierenland en Muskusrattenbeheer West- en Midden-Nederiand die toegang hebben tot alle gronden, zo nodig met behulp van de sterke arm; ter uitvoering van de opdracht als bedoeld onder beslispunt I. ontheffing te verienen van de verboden zoals bepaald in: artikel 3.24, tweede lid, van de Wet natuurbescherming, in samenhang met artikel 3.10, aanhef en onder e, van het Besluit natuurbescherming voor wat betreft het verbod om zich buiten gebouwen te bevinden met vangkooien; artikel 3.26, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wet natuurbescherming, voor wat betreft het verbod een geweer te gebruiken op gronden, niet zijnde een jachtveld dat voldoet aan bij of krachtens algemene maatregel van bestuur gestelde regels; artikel 3.26, tweede lid, van de Wet natuurbescherming, in samenhang met artikel 3.16, eerste lid, onder b, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het verbod een geweer te gebruiken binnen de bebouwde kom of op terreinen ais bedoeld in artikel 3.21, derae iid, van de Wet natuurbescherming;

2 artikel 3.26, tweede lid, van de Wet natuurbescherming, in samenhang met artikel 3.13, vierde lid, van het Besluit natuurbescherming, voor wat betreft het verbod een geweer te voorzien van een geluiddemper; V. ter uitvoering van de opdracht als bedoeld onder beslispunt I. de volgende middelen aan te wijzen voor het vangen en doden van muskusratten en bruine ratten: a. klemmen, niet zijnde pootklemmen; b. dodende kooien met bijvangst beperkende voorzieningen; c. levend vangende kooien; d. vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens, al dan niet voorzien van geluiddemper; e. middelen tot delven en slaan; f. honden, niet zijnde lange honden; VI. VII. VIII. IX. ter uitvoering van de opdracht als bedoeld onder beslispunt I. de volgende middelen aan te wijzen voor het vangen en doden van beverratten: a. levend vangende kooien; b. vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens, al dan niet voorzien van geluiddemper; dat de vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens, zoals bedoeld onder beslispunten V.d en VI.b ook gebruikt mogen worden: a. binnen de bebouwde kom of op terreinen als bedoeld in artikel 3.21, derde lid, van de Wet natu urbescherm ing; b. op gronden, niet zijnde een jachtveld dat voldoet aan bij of krachtens algemene maatregel van bestuur gestelde regels; de voorschriften 1 tot en met 9 te verbinden aan deze opdracht; dat de bemachtigde dieren, of delen van deze dieren, uit de bebouwde kom verwijderd dienen te worden; X. dat bij bijzondere weersomstandigheden deze opdracht kan worden opgeschort; XI. ons aanwijzingsbesluit ex artikel 67 van de Flora- en faunawet met kenmerk PZH in te trekken. Ondertekening Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, voor dezen. ing. L. Hopman Hoofd Toetsirig & Vergunningveriening Milieu van de Omgevingsdienst Haaglanden Rechtsmiddelen Voor de mogelijkheid rechtsmiddelen aan te wenden tegen deze beschikking wijzen wij op de desbetreffende tekst in het begeleidende schrijven. 2/9

3 VOORSCHRIFTEN 1 Deze opdracht mag enkel uitgevoerd worden door personen die zijn gemachtigd door de bestrijdingsorganisaties genoemd onder I van het Besluit. 2 De bestrijdingsorganisaties genoemd onder I van het Besluit zijn verplicht de onder voorschrift 1 bedoelde machtiging in te trekken indien Gedeputeerde Staten hierom verzoekt. 3 De uitvoerder van deze opdracht dient dit besluit en de schriftelijke machtiging door de bestrijdingsorganisaties, genoemd onder I van het Besluit, tijdens een bestrijdingsactie te kunnen tonen. 4 De uitvoering van deze opdracht dient te geschieden volgens de Landelijke gedragscode muskusen beverratten van de Unie van Waterschappen of de opvolger van deze gedragscode. 5 Gasdruk- en luchtdrukwapens mogen enkel worden gebruikt voor het doden van levend in de kooi gevangen muskusratten, beverratten of bruine ratten. 6 Voordat tot het betreden van gronden zonder toestemming van de grondgebruiker wordt overgegaan, wordt, voor zover mogelijk, de grondgebruiker van de voorgenomen acties op de hoogte gesteld. 7 Voor zover in natuurgebieden wordt bestreden, dient de bestrijding met betrekking tot de periode, het tijdstip en de wijze van bemachtiging in overleg met de beheerder plaats te vinden. 8 Levend vangende kooien, die niet voorzien zijn van een kooizender, dienen regelmatig gecontroleerd te worden, tenminste elke 24 uur. Andere dieren dan muskusratten, beverratten en bruine ratten dienen terstond vrij te worden gelaten. 9 Voor 1 juni van elk kalenderjaar dienen de bestrijdingsorganisaties genoemd onder I van het Besluit, een samenvattende rapportage te sturen naar Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, afdeling Toezicht en Handhaving, team Groene Wetten, Postbus 550, 3300 AN Dordrecht en een afschrift hiervan aan de Omgevingsdienst Haaglanden, p/a vergunnlngen@odh.nl o.v.v. het zaaknummer. Deze rapportage omvat minimaal een specificatie van de bemachtigde dieren naar soort, vangmiddel en periode, gespecificeerd naar waterschap (voor zover gelegen binnen de provincie Zuid-Holland). Daarnaast dient een lijst van eventuele dode bijvangsten opgestuurd te worden, gespecificeerd naar waterschap (voor zover gelegen binnen de provincie Zuid-Holland), periode en vangmiddel. AANWIJZINGEN VOOR GEBRUIK Voor alle soorten - beschermd en onbeschermd - geldt de zorgplicht ex artikel 1.11 van de Wet natuurbescherming. Op grond hiervan dient zoveel als redelijkerwijs mogelijk is schade aan deze soorten te worden voorkomen. Gedurende de werkzaamheden dient rekening te worden gehouden met het broedseizoen van vogels. Verstoring van broedgevallen van vogels dient te worden voorkornen. Voor het broedseizoen wordt geen standaardperiode gehanteerd in het kader van de Wet natuurbescherming. Van belang is of een broedgeval aanwezig is, ongeacht de periode. 3/9

4 OVERWEGINGEN Aanleiding Op 27 maart 2018 hebben wij van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnianden en Waterschap Rivierenland afzonderlijk het verzoek ontvangen voor een nieuwe opdracht op grond van de Wet natuurbescherming. De gevraagde opdracht is bedoeld voor het bestrijden van muskus- en beverratten in de provincie Zuid-Holland. In verschillende provincies zijn meerdere muskus- en beverratbestrijdingsorganlsaties actief. Hierdoor worden deze organisaties met verschillende voorschriften, rond bijvoorbeeld het gebruik van vangmiddelen, geconfronteerd. Aangezien dat niet bevorderiijk is voor een heldere en eenduidige uitvoering van de bestrijdingstaak is uniformiteit in de uitvoering van schadebestrijding van muskus- en beverratten gewenst. Met deze opdracht geven wij invulling aan dit verzoek voor zover het de provincie Zuid-Holland betreft. Toetsingskader en grondslag beschikking Op 22 oktober 2014 is de Verordening betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten (hierna: Verordening) vastgesteld. Hierin staat onder meer dat de risico's en gevaren van invasieve uitheemse soorten een grensoverschrijdende uitdaging voor de gehele Unie vormen. Het is derhalve van essentieel belang om op Unieniveau een verbod vast te stellen op het opzettelijk of door nalatigheid in de Unie invoeren, voortplanten, telen, kopen, verkopen, gebruikmaken, uitwisselen, houden en uitzetten van voor de Unie zorgwekkende invasieve uitheemse soorten, teneinde een vroegtijdig en consistent optreden in de gehele Unie te waarborgen om verstoringen op de interne markt te voorkomen, evenals situaties waarin het optreden in de ene lidstaat wordt ondermijnd door het uitblijven van maatregelen in een andere lidstaat. Deze verordening is op 1 januari 2015 in werking getreden.'' Op grond van deze verordening is op 13 juli 2016 de uitvoeringsverordening vastgesteld met een lijst van voor de Unie zorgwekkende invasieve uitheemse soorten, welke op 3 augustus 2016 van kracht is geworden^. Per 2 augustus 2017 Is de Unielijst uitgebreid met nog 12 soorten.^ Op de lijst staan nu 49 invasieve exoten, waaronder de muskus- en beverrat. Gelet op het doel van de Verordening zijn lidstaten verplicht om in de natuur aanwezige populaties op te sporen, te verwijderen, of als dat niet lukt, zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen. De bruine rat is geen beschermde inheemse soort. Op grond van artikel 3.18, eerste lid, in samenhang met het vierde lid, van de Wnb kunnen Gedeputeerde staten aan faunabeheereenheden of wildbeheereenheden, aan andere samenwerklngsverbanden van personen, of aan personen opdracht geven om de omvang van een bij de opdracht aangeduide populatie van exoten te beperken. Deze opdracht kan worden verieend voor de redenen, genoemd in artikel 3.17, eerste lid, van de Wnb. Bij het geven van een opdracht, dienen wij op grond van artikel 3.25, eerste lid, van de Wnb middelen aan te wijzen, die voor het doden van de bedoelde dieren mogen worden gebruikt. Op grond van artikel 3.24, tweede lid, van de Wnb zijn in artikel 3.10 van het Besluit natuurbescherming (hierna: Bnb) middelen aangewezen waarvan het verboden is om zich er mee buiten gebouwen te bevinden. Een van deze middelen is de vangkooi (met uitzondering van vangkooien geschikt en bestemd voor het vangen van verwilderde katten en verwilderde duiven binnen de bebouwde kom). Op grond van artikel 3.25, vierde lid, onder a, van de Wnb kunnen wij van dit verbod ontheffing verienen. Op grond van artikel 3.26, derde lid, van de Wnb kan ook ontheffing worden verieend van artikel 3.26, eerste lid, aanhef en onder b van ^ Verordening (EU) Nr. 1143/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2014; betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten. ^' DitvoennySverordeniny (ED) 2016/1141 van de cornmissie van 13 juli 2016 tot vaststelling van een lijst van voor ds DniG zorgwekkende invasieve uitheemse soorten krachtens Verordening (EU) nr. 1143/2014 van het Europees Parlement en de Raad. ^ Uitvoeringsverordening (EU) 2017/1263 van de commissie van 12 juli 2017 tot actualisering van de bij Uitvoeringsverordening (EU) 2016/1141 krachtens Verordening (EU) nr. 1143/2014 van het Europees Parlement en de Raad vastgestelde lijst van voor de Unie zorgwekkende invasieve uitheemse soorten. 4/9

5 de Wnb en de regels die krachtens artikel 3.26, tweede lid, van de Wnb zijn gesteld aan het gebruik van het geweer. Ingevolge artikel 3.26, eerste lid, aanhef en onder d, sub 5, van de Wnb is het verboden het geweer te gebruiken ter uitoefening van het bepaalde bij of krachtens deze wet, voor andere handelingen dan de bestrijding van de zwarte rat, de bruine rat of de huismuis. Beoordeling Verzoek In artikel 3.2a van de Waterwet is bepaald dat het waterschap zo goed mogelijk zorg draagt voor het voorkomen van schade aan waterstaatswerken veroorzaakt door muskusratten en beverratten. De 21 waterschappen hebben de uitvoering van deze wettelijke taak neergelegd bij acht bestrijdingsorganisaties. Muskusrattenbeheer West- en Midden-Nederland is een van die acht bestrijdingsorganisaties, die tevens namens Waterschap Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnianden de bestrijding verzorgt. Dit waterschap verzorgt de muskus- en beverrattenbestrijding naast het eigen werkgebied ook voor Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Hoogheemraadschap van Rijniand, Hoogheemraadschap van Delfland, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard en het Waterschap Amstel Gooi en Vecht. In de provincie Zuid-Holland is een tweede bestrijdingsorganisatie actief, namelijk Muskusrattenbeheer Rivierenland, die de bestrijding mede namens Waterschap Rivierenland uitvoert. Dit Waterschap voert de muskusratten- en beverrattenbestrijding uit binnen het eigen werkgebied, maar ook voor de Waterschappen Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe en Hollandse Delta. De aanpak ter voorkoming van schade aan waterstaatswerken, veroorzaakt door muskusratten en beverratten, is met name gericht op het terugdringen van de populatie in het gebied, door aanwezige dieren te vangen en te doden. Alternatieve methoden om uitvoering te geven aan de wettelijke taak in de WatenA/et - door bijvoorbeeld over te gaan op objectbescherming - zijn in de afgelopen jaren uitvoerig onderzocht. Het definitieve rapport van dit onderzoek wordt binnenkort verwacht. Volgens de Waterschappen wordt op basis van de vooriopige resultaten de conclusie getrokken dat dit alternatief niet haalbaar is en ook niet als diervriendelijker zal worden aangemerkt. Daarnaast wordt met de bestrijding voldaan aan de plicht om de op de Europese Unielijst geplaatste diersoorten op te sporen en te verwijderen. Het uitvoeren van de muskus- en beverrattenbestrijding gebeurt op dit moment nog onder het aanwijzingsbesluit ex artikel 67 van de Flora- en Faunawet met kenmerk PZH Daarnaast is doorde Staatsecretaris van Economische Zaken bij besluit van 17 juni 2013, nummer FF/75/2013/018, ontheffing verleend van de verbodsbepaling genoemd in artikel 72, vijfde lid, van de Flora- en faunawet voor zover dit betreft het doden van de muskusrat, beverrat en de bruine rat met andere dan in het Besluit beheer en schadebestrijding dieren aangewezen middelen, door gebruik te maken van middelen tot delven en slaan en van een luchtdrukwapen zonder in het bezit te zijn van een jachtakte. Deze ontheffing is veriopen op 16 juni Door een (zo veel als mogelijk) uniforme opdracht te verkrijgen in alle provincies, kunnen de muskusratten en beverratten effectiever bestreden worden. Daarnaast is door de waterschappen verzocht om ook het gebruik van middelen tot delven en slaan en een luchtdrukwapen toe te staan. Wettelijk belang Per soort heeft de Nederiandse Voedsel- en Warenautoriteit van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een factsheet opgesteld" ^. Hierin zijn onder andere de effecten opgenomen die aanleiding waren voor plaatsing van deze soort op de Unielijst van EU-verordening 1143/2014. In de factsheet staat onder meer het navolgende: " ^ 5/9

6 Muskusratten graven onder meer holen in dijken, waardoor deze verzwakken. Dit is een gevaar voor de veiligheid omdat de kans op instorten en daardoor overstroming toeneemt. Ze graven ook holen in oevers van rivieren en vijvers. De oevers raken hierdoor verzwakt en kunnen instorten, ook (spoor)wegen kunnen verzakken. In afvalwaterzuiveringsinstallaties zorgen vergravingen door muskusratten voor het vermengen van water van verschillende kwaliteitsniveaus, wat de functionaliteit van de installaties vermindert. Daarnaast veroorzaken muskusratten schade aan viskwekerijen en aan landbouwgewassen. Ook kan de muskusrat drager zijn van diverse parasieten, leptospirose (veroorzaker van ziekte van Weil) en de vossenlintworm {Echinococcus multilocaris). Ook hebben muskusratten effect op de inheemse flora en fauna. Door vraat van de muskusrat kan de vegetatiesamenstelling veranderen en kunnen rietvelden verdwijnen. Dit betnvloedt de samenstelling van populaties ongewervelde dieren, die in het water leven (aquatische invertebraten) en vernietigt de plekken waar jonge vissen beschutting vinden. Muskusratten eten ook Crustacea (als rivierkreeft), insecten en schelpdieren zoals de driehoeksmossel, maar ook bedreigde mosselen uit geslachten als Anodonta, Unio en de beekparelmossel. Dit is indirect schadelijk voor vissoorten, die hun eieren in deze schelpdieren leggen, zoals de bittervoorn. Door overbegrazing veroorzaakt de beverrat lokale uitsterving van waterplanten en de destructie van rietkragen en paaiplaatsen voor vis. Doordat beverratten zich voeden met wortels en jonge schouten van moerasplanten, kan dit leiden tot erosie in kust- en rivierhabitats. Door hun graafactiviteiten aan oevers van rivieren en dijken kunnen deze Instabiel worden. Tenslotte zijn beverratten dragers van verschillende ziektes en veroorzaken ze schade aan de landbouw (suikerbieten en mats). Gelet op bovenstaande zijn wij van mening dat het wettelijke belang, als bedoeld in artikel 3.17, eerste lid, van de Wnb, hier in het geding is, namelijk de openbare veiligheid. Daarnaast kunnen muskusratten en beverratten schade aanrichten aan flora en fauna, de volksgezondheid en gewassen. Bruine rat Om muskusratten en beverratten te vangen, wordt er onder meer gebruik gemaakt van kooien met lokvoer: zodra een dier zich aan het lokvoer tegoed doet, sluit de kooi, zodat deze niet kan ontsnappen. Ervaringen in het veld hebben geleerd dat bruine ratten de bestrijding van met name beverratten bemoeilijken, doordat zij eveneens door het lokvoer worden aangetrokken. De kans is zeer groot dat na de bevrijding van de bruine rat, deze zich wederom tegoed zal doen aan het lokvoer. Dit betekent dat de bestrijder herhaaldelijk voor niks naar de kooi komt, wat de efficientie niet ten goede komt. Door het doden van de bruine rat kan deze niet meer de kooi "bezetten". Ditzelfde gebeurt bij het gebruik van een val in combinatie met lokvoer. Gezien de onbeschermde status van de bruine rat en het felt dat de beverrattenbestrijding door de bruine rat tegengewerkt wordt, vinden wij voldoende aanleiding om ook de bruine rat mee te nemen in deze opdracht. Op basis van deze opdracht is het daarom toegestaan om bruine ratten, gevangen in de vangkooien en vallen bestemd voor de bestrijding van muskusratten en beverratten, te doden. Immers, op grond van artikel 3.26, eerste lid, onder d, onder 5 van de Wnb mag het geweer gebruikt worden bij de bestrijding van de bruine rat. Middelen en methoden In artikel 3.25, eerste lid, van de Wnb is bepaald dat bij onder meer het geven van een opdracht als bedoeld in artikel 3.18, eerste lid, van de Wnb de middelen worden aangewezen die voor het vangen en doden van de aldaar bedoelde vogels en dieren mogen worden gebruikt. Klemmen Bestrijding van muskusrat en beverrat vergt het gebruik van verschillende middeien, waarmee de soorten actief en passief kunnen worden gevangen. De eerste groep middelen wordt doelgericht geplaatst op plekken waarvan men heeft geconstateerd dat een te vangen dier ervan gebruik heeft gemaakt. In het 6/9

7 algemeen wordt een klem voor het hoi van het te vangen dier geplaatst. Daarnaast bestaan er klemmen die men plaatst op een plek waar men het te vangen dier aanwezig weet, maar niet weet waar het dier zich huist. Op grond van artikel 3.24, tweede lid, van de Wnb, juncto artikel 3.10, aanhef en onder b, van het Bnb zijn klemmen aangewezen als een middel, waarvan het verboden is zich ermee buiten gebouwen te bevinden. Onder 2 van deze bepaling wordt een uitzondering gemaakt voor klemmen die gebruikt worden bij het voorkomen van schade aan waterstaatswerken, veroorzaakt door muskus- en beverratten, ter uitvoering van artikel 3.2a van de Watenwet, door personen die in dienst zijn of handelen in opdracht van een waterschap en die aantoonbaar de nodige kennis en vaardigheden bezitten om deze taak doeltreffend uit te voeren. Nu hiervan sprake Is, is er geen ontheffing van de bepaling in artikel 3.24 van de Wnb noodzakelijk. Kooien Kooien bestemd voor het levend of dood bemachtigen van het dier kunnen ook worden geplaatst op een plek waarvan men weet dat het te vangen dier zich in die omgeving bevindt, maar niet weet waar het dier huist. Dit middel moet (overeenkomstig de door de Unie van Waterschappen vastgestelde gedragscode en werkinstructies) zodanig worden geplaatst en van ontsnappingsmogelijkheden voor ongewenste vangsten worden voorzien, dat de nadelen van deze middelen zo laag als mogelijk worden gehouden. Daarnaast hebben wij in voorschrift 8 opgenomen dat levend vangende kooien, die niet voorzien zijn van een kooizender, tenminste eenmaal per etmaal gecontroleerd moeten worden, om onnodig lijden te voorkomen aan het gevangen dier. Gevangen muskusratten, beverratten en bruine ratten dienen zo snel mogelijk gedood te worden. Mocht er onverhoopt een ander dier in de kooi zijn gevangen, dient deze terstond vrijgelaten te worden. Middelen tot delven en slaan, geweren Levend gevangen bruine ratten, muskusratten en beverratten kunnen - als men het dier eenmaal in handen heeft - effectief worden doodgeslagen. Levend gevangen bruine ratten, muskusratten en beverratten die in een kooi zitten kunnen ook effectief met een vuurwapen of luchtdrukwapen worden gedood. Daarnaast kan het voorkomen dat muskusratten en beverratten effectiever geschoten kunnen worden dan gevangen, bijvoorbeeld op het moment dat gronden onder water lopen. Soms doet de situatie zich voor dat men er niet in slaagt een dier met behulp van een vangmiddel te vangen, terwiji het schade aldaar grote consequenties voor de veiligheid kan hebben. In die gevallen is het wenselijk dat de mogelijkheid bestaat snel te handelen door het dier met een geweer te doden. Afhankelijk van de situatie maakt de bestrijder een keuze om een vuur-, gasdruk- of luchtdrukwapen te gebruiken. Voorschrift 5 bepaalt dat gasdruk- of luchtdrukwapens enkel gebruikt mogen worden voor het doden van levend gevangen dieren. Een bijkomend voordeel van een luchtdrukgeweer ten opzichte van een vuurwapen is dat deze, al dan niet in combinatie met een geluiddemper, zorgt voor minder verstoring (van overige fauna en mensen) en een lager veiligheidsrisico voor de omgeving. Gasdruk- en luchtdrukwapens wijken af van de wettelijke regels die zijn gesteld aan het geweer, namelijk van het verbod op het gebruik van andere geweren dan hagel- en kogelgeweren. Daarnaast is ook het voorzien van het geweer met een geluidsdemper verboden. Van de genoemde verboden zullen wij, gelet op het vorenstaande, ontheffing verienen. De bepalingen uit de Wet wapens en munitie zijn onverminderd van toepassing. Honden, niet zijnde lange honden De bestrijding van de muskusratten verloopt succesvol - het aantal gevangen muskusratten loopt jaariijks terug - waarmee de dichtheid aan muskusratten afneemt. Hierdoor wordt het moeilijker om kooien en klemmen op de meest kansrijke locaties te plaatsen om ook de laatste dieren uit een gebied weg te nemen. Om dit te realiseren, achten de bestrijdingsorganisaties de inzet van honden van belang. Zij kunnen een bouw van een muskusrat opsporen, nu deze niet altijd even makkelijk zichtbaar is. Daarna kan in de directe omgeving van de bouw een klem of kooi worden gepiaatst. De inzet van honden wordt daarom noodzakelijk geacht om de ook de laatste muskusratten te elimineren. Momenteel worden honden nog niet ingezet bij de 7/9

8 bestrijding van muskusratten, maar gezien het vorenstaande wordt verwacht dat ze in de toekomst wel ingezet gaan worden. Betreden alle gronden Muskus- en beverratten komen verspreid voor in de gehele provincie. Er bestaat echter geen openbaar register van alle grondgebruikers/pachters, waardoor het niet altijd mogelijk zal zijn om voorafgaand aan de bestrijding toestemming aan de gebruiker te vragen. Dit neemt echter niet weg dat altijd eerst wordt getracht toestemming te verkrijgen (voorschrift 6). Vanwege het grote belang van efficiente bestrijding van muskusen beverratten, is het toegestaan dat bestrijders, indien de situatie dat vereist, alle gronden mogen betreden, ook zonder toestemming van de eigenaar. Bebouwde kom en jachtveldvereisten In aanvulling op het betreden van alle gronden, is er ook ontheffing nodig van enkele verboden die zijn verbonden aan het gebruik van het geweer. Op grond van artikel 3.16, eerste lid, aanhef en onder b, van het Bnb is het verboden een geweer te gebruiken binnen de bebouwde kom of op terreinen als bedoeld in artikel 3.21, derde lid, van de Wnb. Ook is het op grond van artikel 3.26, eerste lid, aanhef en onder b, van de Wnb verboden om het geweer te gebruiken op gronden, niet zijnde een jachtveld dat voldoet aan bij algemene maatregel van bestuur gestelde regels. In artikel 3.6 van de Beleidsregel^ is, samengevat weergegeven, bepaald dat het mogelijk is om van artikel 3.26, derde lid, van de Wnb, in samenhang gelezen met het eerste lid, aanhef en onder b, af te wijken van de aan een jachtveld gestelde regels. Dit is slechts mogelijk indien er door fysieke barrieres geen mogelijkheid is tot het vormen van een jachtveld dat voldoet aan deze regels. Uit de toelichting bij de Beleidsregel blijkt dat deze bepaling met name is opgenomen om de samenwerking tussen partijen In het veld en binnen de wildbeheereenheden te stimuleren. Muskusratten en beverratten bevinden zich vooral in het veld, maar kunnen zich ook in de bebouwde kom bevinden. Bij de bestrijding van muskusratten en beverratten dient het mogelijk te zijn om met het geweer op te treden binnen, of grenzend aan, de bebouwde kom. Deze terreinen voldoen per definitie niet aan de jachtveldvereisten, omdat zij niet meetellen in de berekening van de oppervlakte, als bedoeld in artikel 3.12 van het Bnb. Ook buiten de bebouwde kom zal gelet op die vereisten evenmin sprake zijn van een jachtveld. Voor effectieve bestrijding van de soorten is het nodig om ook ontheffing te verienen van de twee laatst genoemde verboden. Zoals reeds hiervoor is opgemerkt is, ter voorkoming van schade aan waterstaatswerken en daarmee samenhangend de veiligheid, het van groot belang om muskus- en beverratten in de gehele provincie te bestrijden. Ten behoeve van effectieve bestrijding is het noodzakelijk dat muskusratten- en beverrattenbestrijders gericht kunnen optreden, zonder dat zij daarin worden belemmerd door het ontbreken van toestemming dan wel doordat de grond niet voldoet aan de vereiste van een jachtveld. Bovendien spelen de wildbeheereenheden en de jachthouders geen rol bij de bestrijding van muskusratten en beverratten. Gelet op het vorenstaande zien wij aanleiding om op grond van artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht af te wijken van het beleid, aangezien alleen op die wijze effectief uitvoering kan worden gegeven aan deze opdracht. Bemachtigde dieren Op grond van artikel 3.18, derde lid, van de Wnb kunnen wij bepalen wat er met de bemachtigde dieren gebeurt. In beslispunt IX hebben we bepaald dat de bruine ratten, muskusratten en beverratten uit de bebouwde kom verwijderd dienen te worden. Meestal zullen deze dieren ter destructie worden aangeboden, maar de bestrijdingsorganisaties hebben ons verzocht om ook mogelijk te maken dat de dieren gebruikt mogen worden voor onderzoek of om honden te trainen voor de bestrijding. Dit zal de effectiviteit van de ^ Beleidsregel uitvoering Wet natuurbescherming Zuid-Holland. 8/9

9 bestrijding alleen maar bespoedigen. Gelet hierop bepalen wij tevens dat de verwijderde dieren dienen als onderzoeks- of trainingsmateriaal, dan wel worden vernietigd. Rapportage Voor 1 juni van elk kalenderjaar dient er gerapporteerd te worden over de uitvoering van deze opdracht. Deze rapportage geeft ons meer inzicht in de aantallen dieren die op bepaalde locaties gevangen worden. Zo nodig kunnen de bestrijdingsorganisaties in de rapportage een advies opnemen met betrekking tot een eventuele aanpassing van de opdracht ter bevordering van de effectieve uitvoering ervan. Samenhangende besluiten Er kunnen nog andere bepalingen van kracht zijn, op grond waarvan vergunningen, toestemmingen, ontheffingen of meldingen benodigd zijn om de gevraagde activiteit te kunnen uitvoeren. Die mogelijkheid geldt bijvoorbeeld voor de uitvoering van deze opdracht in Natura 2000-gebieden. Hiervoor zijn wij bevoegd gezag. Conclusie Op grond van het vorenstaande concluderen dat deze opdracht gegeveri kan worden voor de minimaliseren van de populatie van muskusratten en beverratten. Bij de bestrijding van muskusratten mag gebruik gemaakt worden van de middelen klemmen, kooien, vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens (al dan niet voorzien van geluiddemper), middelen tot delven en slaan en honden. Daarbij wordt toegestaan dat levend gevangen bruine ratten tevens met deze middelen gedood mogen worden. Bij de bestrijding van beverratten mag gebruik gemaakt worden van de middelen kooien, vuur-, gasdruk- en luchtdrukwapens (al dan niet voorzien van geluiddemper). Bij de uitvoering van deze opdracht mag het geweer ook gebruikt worden binnen de bebouwde kom en in jachtvelden die niet voldoen aan de wettelijk gestelde regels. Tevens wordt ontheffing verleend voor het zich buiten gebouwen bevinden met vangkooien. Ook bepalen wij dat de uitvoerders van deze opdracht toegang hebben tot alle gronden. 9/9