Wandelroute door het Noordal

Transcriptie

1 Wandelroute door het Noordal 10.8 km wandelen Geniet van vergezichten tijdens een prachtige wandelroute door Nederland en België, dwars door het typische Limburgse heuvellandschap. De wandelroute Volg voor de route de blauwe paaltjes. In België kun je het beste knooppunten 35 en 36 aanhouden, direct na nummer 36 kun je de blauwe paaltjes weer volgen. Beleef deze route met onze route app! Download de route app > Heb je onze app al? Ga direct naar deze route in de app > Bij de start bij cafe d r Pley zie je links enkele karakteristieke Limburgse boerenhoven en rechts de mooie Sint Brigidakerk. KERK Omstreeks 1000 na Christus stond hier al een kerk! Deze eerste kerk werd gebouwd op een kunstmatige heuvel. Nog steeds is er ongehouwen natuursteen te vinden in de onderbouw van de toren. Dat materiaal stamt vermoedelijk uit de 11e/12e eeuw. SCHUILPLEK BIJ GEVAAR De toren diende mogelijk ook als weertoren: een versterkt gebouw waar dorpelingen zich bij gevaar konden terugtrekken. Grensoverschrijdende natuur Natuur kent geen grenzen en dat merken we op deze wandeling van 11 km, die voor een groot deel door België loopt. Volg voor de route de blauwe paaltjes. In België kun je het beste knooppunten 35 en 36 aanhouden, direct na nummer 36 kun je de blauwe paaltjes weer volgen. De boswachters van Natuurmonumenten werken nauw samen met de Belgische collega s van Natuurpunt om een ecologisch aaneengesloten gebied te realiseren. Dit alles in het kader van Natura2000. Dit is de overkoepelende naam voor gebieden die worden beschermd vanuit de 'Vogel- en Habitatrichtlijn'. Volgens deze Europese richtlijnen moeten lidstaten specifieke diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving (habitat) beschermen om de biodiversiteit te behouden. Kerk met kale boom De Brigidakerk heeft een lange voorgeschiedenis. Omstreeks 1000 jaar na Christus stond hier al een kerk! Deze eerste kerk werd gebouwd op een kunstmatige heuvel. Nog steeds is er ongehouwen natuursteen te vinden in de onderbouw van de toren. Dat materiaal stamt vermoedelijk uit de 11e eeuw. Schuilplek voor het dorp De toren diende mogelijk ook als weertoren: een versterkt gebouw waar dorpelingen zich bij gevaar konden terugtrekken. Denhalen Ongetwijfeld zal je de vrijwel kale boomstam opgevallen zijn die voor de kerk staat. Dat is de zogenoemde Mei- den die ieder jaar door de ongetrouwde mannen van Noorbeek (de Jonkheid) gekapt, vervoerd en opgericht wordt en dat al meer dan 380 jaar! Hier is namelijk in het jaar 1634 een belofte aan de Heilige Brigida toen er pest heerste onder het vee. In 2015 is dit gebruik opgenomen in de Nationale inventaris Immaterieel Erfgoed van de Unesco. Uitzicht Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht op het Noordal dat kenmerkend is voor het landschap in Zuid- Limburg. Voor je zie je een kleinschalig landschap vol variatie door de combinatie van boomgaarden, akkers en weilanden. Midden in dit dal stroomt de Noor, het riviertje waar dit dal naar vernoemd is. Belgische natuur Bijna ongemerkt wandel je België binnen, Belgisch Limburg om precies te zijn. Hier beschermt en beheert Natuurpunt, de Vlaamse collega-

2 organisatie van Natuurmonumenten, de natuur. We werken in dit grensgebied nauw samen. In deze omgeving vind je kalkgraslanden. Deze zijn droog en voedselarm door hun kalkondergrond en vormen daarom een unieke biotoop die alleen in Zuid- Limburg en België voorkomt. Helaas zijn ze door intensieve bemesting en door afvloeiing van voedingsstoffen uit hoger gelegen akkers vaak veel te voedselrijk geworden. Natuurpunt heeft om die reden hier cm afgegraven in de hoop dat dan typische planten van de kalkgraslanden, zoals orchideeën en gentianen terugkomen en daarmee ook bijzondere vlinders zoals het bruin dikkopje en het dambord. Riviertje de Noor Hier steken we de Noor over, een idyllische plek waar naast libellen ook de gele kwikstaart graag verblijft. Naast zijn opvallende kleur, valt vooral het 'kwikken' van zijn staart op, waar hij zijn naam aan dankt. Enig in zijn soort Ogenschijnlijk lijkt er niets bijzonders aan de Noor, al is het natuurlijk een prachtig riviertje. Maar de Noor ontspringt in de Noorbeek en mondt uit in de Voer in België. Het is daarmee de enige rivier in Nederland die van noord naar zuid stroomt! Landgoed Altenbroek De weg die we hier oversteken is genoemd naar het Kasteel dat iets meer naar rechts ligt: Altenbroek of Altembrouck. Hoewel de naam een lange historie doet vermoeden, stamt het uit de 18e eeuw en heeft het zijn huidige vorm pas aan het begin van de 20e eeuw gekregen. Het is nu niet alleen een hotel, maar ook de Europese bakermat van het meest gastronomische vlees van de wereld: het keizerlijke Wagyurund wordt hier gefokt. Let op: steek de weg schuin naar rechts over, ga het heuveltje op, het hekje door: volg de aanwijzingen naar knooppunt 35 en 36 en direct na dat laatste knooppunt volg je weer de blauwe route Weids uitzicht Op deze plek kun je weer genieten van een prachtig uitzicht, ditmaal over de Voerstreek. Deze streek dankt zijn naam aan de rivier de Voer. En ook hier zie je een kleinschalig landschap met veel afwisseling. Dat afwisselende landschap is aantrekkelijk voor tal van dieren en planten. Limburgse vergezichten Op dit punt zien we wat het Limburgs landschap zo aantrekkelijk maakt. Je ziet onder andere de kerktoren van Mheer boven de boomtoppen uitsteken. Het dorp zelf ligt verscholen in het dal en heeft om die reden, zoals veel Limburgse dorpen, een intiem karakter. Wanneer je verder doordraait naar links zie je in de verte d'n Observant en de Enci- fabrieken liggen in het Maasdal. Je kunt Maastricht en de Sint- Pietersberg, ook een natuurgebied van Natuurmonumenten, dus bijna zien. Deze vergezichten vind je alleen op de plateaus in Limburg. Grubben De holle weg die we net zijn afgedaald wordt een grub genoemd. In eerste instantie ontstond een grub door afwatering van het plateau naar het dal. Deze grubben werden vervolgens gebruikt door de boeren om op het plateau bij hun akkers te komen, waardoor de erosie verder toenam. Dit soort holle wegen hebben een grote natuurwaarde door de aanwezigheid van vele gradienten (bijv. tussen hoog- laag; droog- nat; beschaduwd- zonnig, etc.). Dat bevordert een grote biodiversiteit op een relatief kleine oppervlakte. In dit gebied komt onder andere de tjiftjaf voor. Zijn naam is een zogenoemde onomatopee, hij is vernoemd naar zijn zang. Je hoort hem nu in de app. Vakwerkhuisjes Direct aan het begin van Mheer staan nog een aantal mooie vakwerkhuizen. Oorspronkelijk ontstond deze bouwstijl, omdat deze huizen in principe in een paar dagen afgebroken en ergens anders opgebouwd konden worden. Zo stonden pachters sterker bij de onderhandelingen over nieuwe pachtvoorwaarden. De dragende balken waren om die reden vaak genummerd. De vakken werden verticaal gevuld met vitsen, stevige wilgentakken, om er daarna horizontaal wilgentwijgen (witsen) doorheen

3 te rijgen. De wand werd daarna opgevuld met stro en leem en wit gekalkt. Kasteel van Mheer Het fraaie Kasteel Mheer dateert al uit de 14 e eeuw, maar daarna hebben er tal van uitbreidingen en veranderingen plaatsgevonden. Het werd in verschillende fasen uitgebreid; van een L- vormige woonburcht groeide het uit tot een U- vormig complex met kelders en twee bouwlagen. De grote binnenplaats wordt omsloten door de kasteelhoeve en het eigenlijke kasteel, het woonhuis van de adellijke familie de Loë. Het kasteel is al sinds de 14e eeuw tot heden in erfopvolging van de familie! Vanaf het kasteel wandel je zo de natuur in, direct tegen de bebouwing van Mheer aan... Fruitbomen Deze omgeving is een ware fruitschuur en herbergt heel veel boomgaarden. Het is niet zo gek dat veel dassen, die gek zijn op fruit, in dit gebied verblijven. Je bent al langs enkele wissels, ofwel sluippaadjes, gelopen. Kijk maar eens goed! Soms kun je nog dassenharen zien in het prikkeldraad bij zo'n wildroute van de das. Bron van de Noor Onderaan de grote weg in Noorbeek aangekomen lopen we even naar rechts, naar de bron van de Noor: de Sint Brigidabron. Om de bron heeft men een stenen huisje gebouwd waarin het water uit de grond komt. Daarna stroomt het water door de hier gelegen wasplaats uit de 18e eeuw, het buurtschap heet om die reden ook Wesch. Vanaf dit punt wandel je via een lus langs weilanden en door Noorbeek naar het eindpunt van de route. Wij hopen dat je genoten hebt van de wandeling.

4 Faciliteiten horeca Café d'r Pley Pley AG Noorbeek Routebeschrijving Bereikbaarheid en toegankelijkheid startpunt Pley AG Noorbeek Routebeschrijving routeinformatie LET OP! Volg voor de route de blauwe paaltjes. In België kun je het beste knooppunten 35 en 36 aanhouden, direct na nummer 36 kun je de blauwe paaltjes weer volgen.

5 OpenStreetMap contributors