de prikkel Werelds NTI-NLP Meer greep op wereld door systemisch leidinggeven COLUMN Nieuwe opzet Systemische Leergang

Transcriptie

1 voorjaar 2010 jaargang 10 Nederlands Trainingsinstituut voor Neuro-Linguïstisch Programmeren NTI-NLP is hèt instituut in persoonlijke ontwikkeling en effectieve communicatie voor zowel zakelijk als persoonlijk succes kwaliteit persoonlijke aandacht resultaatgerichtheid integriteit John Overdurf Think globally, act locally Johannes B. Schmidt Spiritualiteit en verbinding essentieel om te overleven Themadag Zorg: zaterdag 29 mei Multifocus op gezondheid Nieuws en actualiteiten Haal alles uit lerarenbeurs Talenten naar de top? Making of DREAMS De Prikkel is een uitgave van NTI-NLP in Limmen en verschijnt in het voor- en najaar. Elk nummer gaat over een interessant of actueel thema en bevat interviews, beschouwingen, columns en cartoons. Door de verschillende opinies wil NTI-NLP extra keuzemogelijkheden aanreiken. Deze keer staat Werelds NTI-NLP centraal. Wat betekent werelds voor jou? Veel leesplezier! Google Earth Nieuwe opzet Systemische Leergang Werelds NTI-NLP COLUMN Meer greep op wereld door systemisch leidinggeven Willen organisaties kunnen overleven, dan moeten ze wel systemisch gaan handelen. Een uitspraak die vraagt om nadere toelichting. Marc-Jan Hollenberg, lid van het directieteam van NTI-NLP, geeft zijn visie. V Tekst: Johan Bos olgens Marc-Jan is systemisch leiderschap onontbeerlijk om de komende tijd de problemen en uitdagingen waar leiders in de hele wereld voor staan het hoofd te bieden. Wat zijn goede voorbeelden van systemisch benaderen? Marc-Jan: Kijk je als manager gefixeerd naar je afdeling als op zichzelf staand, of zie je de afdeling in het grotere geheel van de organisatie? Een voorbeeld uit de sportwereld: als een voetbalcoach naar de opstelling van zijn team als geheel kijkt, ziet hij andere aspecten dan wanneer hij alleen op de sterspelers inzoomt. Of kijk eens naar hoe een fotograaf werkt: is hij gefixeerd op een specifiek onderwerp of brengt hij het hele panorama in beeld. De focus van de lens maakt wezenlijk uit. Principes Hoe doe je dat? Marc-Jan: Door te leren begrijpen hoe de systemische principes, ofwel natuurwetten, werken en te beseffen dat de onderlinge samenhang bepalend is voor wat er gaat gebeuren. Wanneer je zicht krijgt op de dynamieken die onder de oppervlakte in een systeem als geheel spelen, wordt het mogelijk om veel efficiënter en effectiever besluiten te nemen met zeer versterkende effecten. Vandaar het belang van het systemisch benaderen van vraagstukken in een organisatie, binnen een afdeling, in een team, een gezin en zelfs op wereldniveau. Dit is uitstekend te leren. Amerika, Suriname, Roemenië, Portugal en ook Afghanistan, Egypte, Hongarije en Marokko... NTI-NLP overstijgt landsgrenzen en culturen. Begon het allemaal in Amerika, bij Tad James en John Overdurf, inmiddels zijn er sporen achtergelaten op meer dan één continent. De ene keer sloeg NTI-NLP zelf de vleugels uit, de andere keer waren het enthousiaste cursisten uit verschillende landen of culturen die de methodieken NLP, Systemisch Werken en Oplossingsgericht Werken hielpen verspreiden. In deze Prikkel komen enkelen van hen aan het woord. P Tekst: Dorien Groot en Johan Bos sychotherapeut en trainer John Overdurf herinnert zich nog goed de dag dat hij op Hawaii voor het eerst kennismaakte met Bouke de Boer en Dorien Groot, die bij hem een NLP-training volgden. Toentertijd was, zo zegt hij zelf, Amerika nog het centrum van deze nieuwe communicatiemethodiek. Mensen uit de hele wereld gingen naar de VS om het te leren. Inmiddels is Amerika niet meer het centrum van NLP en is NLP zelf ook aan het evolueren. In Europa en andere landen is het nu sterker aanwezig. Het is niet weg uit Amerika, maar meer opgegaan in andere methodieken. zie pagina 3 Bepaalde kijk Psychotherapeut en trainer Johannes B. Schmidt, vooral bekend van Systemisch Werken en Traumawerk, is ook op veel plaatsen in de wereld actief. Johannes is uitgesproken over NLP: Het bestaat niet. Niet in de wereld, niet binnen NTI-NLP. Ik zie alleen toegewijde mensen, met een warm hart, die een bepaalde kijk en principes delen voor communicatie en interactie. Om taalkundige redenen en omdat we dan beter over onze meta-communicatie kunnen spreken, noemen we het NLP. zie pagina 5 Zonder grenzen Systemisch Werken (SW) en Oplossingsgericht Werken (OGW) zijn, net als NLP, over de hele wereld bekend en onlosmakelijk verbonden aan NTI-NLP. De mens staat hierin steeds centraal, dus zonder grenzen. Oftewel: werelds. Ben je een talent in de dop? Surf dan naar pagina 8 vervolg: Nieuwe opzet Systemische Leergang pagina 7

2 Zie ook Boukes persoonlijke site: column Bouke de Boer Werelds, dat voel ik Cursist aan het woord Zohreh Salim Durven dromen vanuit vrijheid De essentie ligt in de mens zelf, je hebt het ìn je. Wat een plezier ik heb, sinds ik dat heb gevonden!, zegt Zohreh Salim. Zohreh is in 1991 vanuit Iran ( meer dan vijfduizend kilometer hiervandaan ) naar Nederland gekomen en was enorm gemotiveerd om er hier iets van te maken. Ze had binnen een half jaar de Nederlandse taal onder de knie, studeerde HBO-V (verpleegkunde) en ging aan de slag op de cardio-logieafdeling van een ziekenhuis. Ze vond daar echter niet helemaal wat ze zocht. De werkdruk was erg hoog, er was geen tijd om àchter de mens te kijken, om empathisch te zijn. Ze ging werken in de welzijn en koppelde bij Humanitas ex-psychiatrische patiënten aan een begeleider voor een reïntegratietraject. Nu ze moeder is van drie kinderen in de leeftijd tussen drieënhalf en tien jaar werkt ze niet, ze wil er fulltime voor de kinderen zijn. Natuurlijk, bij werelds gaat je gedachte in eerste instantie uit naar de letterlijke betekenis van het woord. Deze Prikkel laat ook duidelijk zien hoe NTI-NLP verbonden is met vele landen. Ik herinner me meteen weer hoe we zijn begonnen in Amerika, op Hawaii, hoe we gewerkt hebben in Suriname en hoe we actief zijn geweest in Roemenië en Portugal. Daarnaast hebben we cursisten afkomstig uit de hele wereld. Denk aan landen als Iran, Egypte, Turkije, Amerika, Duitsland, Zwitserland, noem maar op. Bovendien zien we al vele jaren dat Nederlandse cursisten de materie over de hele aardbol verspreiden. Bij het schrijven van deze column voelde ik echter vooral de figuurlijke betekenis. Werelds, te mogen doen wat ik (wij van NTI-NLP) mag doen. Ik ervaar veel dankbaarheid dat wij NLP, Systemisch Werken en Oplossingsgericht Werken op onze manier aan de wereld mogen aanbieden. Werelds, te zien hoeveel mensen bereid zijn aan hun eigen proces te werken en zo direct en/of indirect een bijdrage leveren aan een betere wereld. Werelds, dat wij nog langer in ons instituut gehuisvest kunnen blijven, om vanaf deze plek onze boodschap te kunnen blijven verspreiden. Werelds, dat onze jeugdweken, jongerentrainingen en ook de trainingen voor ouders van cursisten (60+) steeds meer belangstelling ervaren. En tot slot, werelds, dat onze school het Kleurenorkest groeit en bloeit, zodanig dat veel betrokkenen voelen: deze school móet bekostigd worden. Hoe werelds zou het zijn als de maatschappij het stokje nu van ons overneemt? Ongeveer twee jaar terug zei een goede vriend van haar dat ze eens wat met NLP moest gaan doen. Ik kon niet uitleven wat bij mij van binnen was, ik keek op dat moment heel erg terug naar het verleden en voelde een grote noodzaak tot verandering. Ik wàs eigenlijk al die tijd aan het veranderen, maar ik wilde daar meer structuur aan geven, vertelt Zohreh. Eerst deed ze Systemisch Werken en dat gaf haar veel rust ten aanzien van het verleden. Mijn vader, een ongeletterde man, zei steevast dat er altijd een oplossing is voor een probleem. Dat heeft mij zoveel gegeven. Ik geef die oplossingsgerichtheid op een speelse manier ook door aan mijn kinderen, aldus Zohreh. Ze volgde daarna de NLP Practitioner bij NTI-NLP en is momenteel bezig met de opleiding tot persoonlijk begeleider. Het leukste van het hele traject vindt ze dat je nooit klaar bent met werken aan jezelf. Ik ben nu op een punt dat ik mijn eigen vormgevingstraject zou willen omzetten in een soort coachingstraject voor mensen uit andere culturen. Ik zou hen willen ondersteunen zich in de Nederlandse samenleving te wortelen, zodat zij hun lot leren accepteren en zich gaan verbinden met hun tweede thuisland. Ik zie mezelf dan als bruggenbouwer. De weg van mijn innerlijke groei heeft mij de mogelijkheid gegeven om in dit stuk iets voor de mensheid te kunnen betekenen. Ik ben aan het verkennen, ik ben eraan toe te durven dromen dat ik het kan. Nu nog een structuur vinden waarbinnen ik mijn droom kan verwezenlijken. Het hoofdstuk taal binnen NLP heeft Zohreh veel duidelijk gemaakt over hoe woorden betekenis geven aan gebeurtenissen. Het is niet makkelijk, maar als je eenmaal de structuur kent en de inhoud kunt inpassen, dan kun je de betekenis van een zin van inhoud veranderen en zelfs je stemming veranderen. Het gaat om het herkaderen van de inhoud. Wat gebeurd is verander je niet, wèl de persoonlijke betekenis die je eraan geeft. Ik vind dit gedachtegoed fantastisch! Daarbij komt dat de veilige sfeer van NTI-NLP mij de mogelijkheid geeft om mijn pad van innerlijke groei nog meer te volgen. Inmiddels kan Zohreh zeggen dat ze dankbaar is voor haar geschiedenis. Alles wat er gebeurd is, heeft mij gesterkt om mijn verlangen naar vrijheid vast te houden. Hier is het mogelijk om dat verlangen vorm te geven. In de lucht van Nederland hangt vrijheid... z.arooni@hotmail.com 2 De beste beslissing die ik ooit heb genomen, zegt Milad Moussa over zijn besluit om trainingen bij NTI-NLP te gaan volgen. De uit Egypte afkomstige Milad woont sinds 1981 in Nederland. Eerst werkte hij in de horeca en sinds 1993 is hij eigenaar van een shoarmazaak in Weesp. Echter, zijn belangstelling ligt al sinds zijn kindertijd op een ander vlak, namelijk dat van persoonlijke ontwikkeling. Als klein kind had ik een droom om mensen te helpen. Ik wilde dokter, advokaat of leraar worden, zegt Milad. Hij bezit maar liefst achthonderd boeken over persoonlijke ontwikkeling. In 2002 las hij een boek over NLP en volgde een workshop hierover van Ibrahim Elfiky, een Egyptenaar die in Canada woont. Ik was verkocht, vertelt Milad. Ik volgde alle workshops die Ibrahim Elfiky gaf, vooral in de Arabische wereld. Ik vloog overal naartoe, zelfs naar Tunesië, Jordanië en Bahrein! En ik haalde mijn trainersdiploma in Egypte. Het besef groeide bij Milad dat hij zo zijn droom om mensen te helpen kon verwezenlijken: hij wilde NLPtrainer worden. Eind 2007 maakte hij een afspraak bij NTI-NLP. En nam hij dus volgens eigen zeggen de beste beslissing ooit: hij volgde de NLP Practitioner, de NLP Master en de Trainersopleiding. Als deze Prikkel uitkomt heb ik mijn examens achter de rug en ben ik gecertificeerd NLP-trainer. Ik heb zoveel geleerd bij NTI-NLP, voelde me er thuis en kreeg zoveel positieve energie! In Egypte en Marokko is Milad al werkzaam als trainer/coach. Zijn missie is het verspreiden van NLP in de Arabische wereld en dat doet hij op verschillende manieren. Zo geeft hij in Egypte lezingen in Koptische kerken en presenteert hij, als motivatiepresentator, een wekelijks televisieprogramma bij cursist aan het woord Milad Moussa Morgen is mooier... de christelijke zender Morgen is mooier. Hij heeft een gelijknamige column in een krant en in 2007 kwam zijn (in het Arabisch geschreven) boek Leef je droom uit. In zijn boek bespreekt hij verschillende contexten van het leven, met name werk, privé en religie. Eerst moet je weten wat je wilt en elke avond dromen dat je je doel gaat bereiken. Je moet geloven in je eigen capaciteiten, en niemand je droom laten stelen, ook jij zelf niet! In het laatste deel van het boek daag ik mensen uit te bedenken wat ze zoeken: succes of blijheid of... Wat is het belangrijkste voor jou? Constateer wat je al hebt, niet wat je nog mist. Er ligt alweer een nieuw boek: Morgen is mooier. Hij blijft bescheiden onder zijn succes en vertelt lachend: Ik was erg gevleid toen een mevrouw tijdens de NTI- NLP-dag in Carré tegen me zei: Milad, moet je horen, op een dag ben jij Milad de Boer Zijn Arabische achtergrond is niet alleen een voordeel in Egypte, in Marokko zijn de mensen zo mogelijk nòg enthousiaster dan in zijn land van herkomst. Ook hier geeft hij lezingen. Vorig jaar ben ik zeven keer naar Marokko geweest, de mensen daar zijn mijn beste vrienden, aldus Milad. Ik volg mijn hart en ziel, klop op alle deuren en wil mijn missie wijd verspreiden. NLP is Nieuw Leven Pakken. Hij heeft nog een tip voor NTI-NLP. Er ligt een kans om Arabische mensen te benaderen, maar de taal is een barrière. Probeer eens iets met een Arabische trainer. Milad heeft een mooie metafoor om zijn levenswandel te omschrijven: Ik ben mijn hele leven een vliegtuig, vol met kerosine. Ik stond al die tijd klaar op Schiphol en nu ben ik uitgevlogen. En ik ben altijd in contact met de verkeerstoren, God. milad@moussa.demon.nl

3 ingezonden foto Leermeester en gasttrainer John Overdurf Think globally, act locally Een gevleugelde uitspraak van psychotherapeut en NLP-trainer John Overdurf luidt: You ll never know how far a change can go... John heeft Bouke de Boer en Dorien Groot ooit gegeven die geleid heeft tot het huidige instituut. Het is een soort estafetteeffect geworden, want ook zij hebben prikkels gegeven aan mensen in hun omgeving en het resultaat kennen we inmiddels allemaal. Het begon internationaal en dat is het nog steeds. Cursist aan het woord José Figueira NTI-NLP is uniek in zijn soort in de wereld van training en coaching. Warm, krachtig, zakelijk. Gewoon perfect. NLP doet me iedere dag wat In september is John gasttrainer in de NLP-Master, geeft hij Masterclass voor de NTI-NLP-trainers en verzorgt hij de seminar Attention Shifting Coaching (zie bijlage) Ik was vastbesloten om NLP in Portugal te verspreiden, vertelt José Figueira. Zo n negen jaar geleden verhuisde hij naar Estoril om zijn droom waar te maken. Ik huurde een peperdure zaal in een hotel waar plaats was voor driehonderd mensen. Er kwamen er vijftien, waaronder mijn zuster, vrienden en familie die me altijd al een beetje gek vonden maar zich nu echt grote zorgen maakten over mijn verstand, lacht José. Maar iedereen was enthousiast en na een artikel in de krant stond de telefoon roodgloeiend. Praktisch ieder weekend daarna had ik een klein groepje mensen dat ik trainde. Intussen heb ik samen met René Kuiper van NTI-NLP een trainerstraining georganiseerd en hebben we al vijftien trainers opgeleid die zelf ook Practitioners geven in Portugal. José heeft zich in zijn werkzame leven altijd gericht op, zoals hij het zelf zegt, de gedepriviligeerden van de maatschappij. Hij werkte onder andere voor de sociale dienst en het arbeidsbureau en uiteindelijk voor het ROC in Amsterdam, in een project om mensen met een problematische culturele en sociale achtergrond en zonder baan en opleiding, te motiveren en begeleiden. NLP bood hem beter gereedschap voor zijn werk èn hielp hem bij zijn behoefte aan persoonlijke ontwikkeling. Ik las het boek Vuurloop van Emile Ratelband in één avond uit en een week later zat ik in zijn workshop met vuurlopen. Hierdoor geïnspireerd bracht ik een soort revolutie op mijn werk teweeg; met motivatieactiviteiten en ludieke elementen. Ik herschreef ons project op basis van de (neuro)logische niveaus. Toen er allerlei reorganisaties op het ROC plaatsvonden en José voelde dat hij iets anders met zijn leven wilde, schreef hij zich in bij NTI-NLP. Hij volgde de Practitioner, de Master en de Trainersopleiding binnen een jaar, las alles wat los en vast zat en ging naar allerlei workshops. Ik stuurde een mail naar alle medewerkers van het ROC waarin ik gratis mijn diensten als coach aanbood. Ik had tientallen mensen in mijn huis en trainde een techniek per dag. Had ik een swiiiish-dag dan kreeg men een swish, en in mijn visual squash-dag kreeg men een visual squash. En toen vertrok José naar Portugal, waar NLP praktisch onbekend was. Intussen groeit het aanbod in Portugal en zijn er meerdere instituten waar NLP-trainingen gevolgd kunnen worden. Ik ben zelf helemaal niet zakelijk, vertelt José. Ik werk in heel Portugal, soms organiseer ik zelf een training en soms geef ik een training in een instituut. Met de wat commerciëlere instituten botst het soms; ik wil geen concessies doen aan mijn integriteit en mijn hoge dosis idealisme. Het gaat mij erom een bijdrage te leveren aan een betere wereld met gelukkiger mensen, niet om geld verdienen. NLP biedt José de mogelijkheid mensen te helpen, en daarnaast zelf continu te leren. NLP biedt me een theoretisch kader voor het leven. Het is zo open en flexibel en ik voel me daar steeds vrijer in. Want NLP is niet waar. Het is een model om mee te spelen, het heeft een grote omvang en je kunt alles erin stoppen. Het gaat niet om de structuur, het gaat over de structuur àchter de structuur, de overtuiging achter de overtuiging, de missie achter de missie. NLP doet me iedere dag wat! Z Tekst: Johan Bos ijn carriëre startte John Overdurf als psychotherapeut. Er was in die tijd erg weinig geld voor bijscholing, dus ik ging werken om dit bij elkaar te sparen. Ik kwam op een bepaald moment terecht in een particuliere praktijk voor familietherapie. Daar was een opleiding aan gekoppeld. Ze hadden een tekstboek waarin steeds de naam van Milton Erickson opdook. Ik was onder de indruk. Sommige van zijn werkwijzen waren zo buiten alle gebaande paden, dat ik dacht: wie is in godsnaam Milton Erickson... Tijdens de trainingen voor familietherapie zeiden ze: jullie moeten allemaal iets leren over vooronderstellingen en hypnotisch taalgebruik. We vroegen ons uiteraard af waar dat dan moest gebeuren. Toen viel weer de naam Erickson. Ik ben op zo n training afgegaan. En ik moet eerlijk zeggen: als ik in een kerk was geweest toen, dan was dit zeker een spirituele ervaring geweest. Ik zal het nooit vergeten. Er was een inductie aan het einde van de klas. Ik voelde liefde, overal, het overviel me. Ik wist het zeker: er is iets met het onderbewuste. Ik ging terug naar mijn praktijk. Ik voelde me totaal anders... maar inderdaad, de wereld was nog steeds hetzelfde. Ongeveer een jaar later pakte ik de training serieus op en vooral de methode Erickson. Ik herinner me dat ik aan het begin van mijn praktijk wel echt luisterde naar de cliënten, maar vervolgens wist ik niet precies hoe ik ermee moest omgaan, structuur moest aanbrengen. NLP bracht uitkomst. Ik raakte ermee aan het werk. Ik kreeg enkele patiënten die psychiatrische problemen hadden en een bepaalde vorm van verslaving. Met hen behaalde ik heel goede resultaten. Er waren in die tijd veel exotische problemen, zoals een vrouw met een verkromd gelaat, een vervorming die je je niet kunt voorstellen. Niemand wist daar een oplossing voor. Ik gebruikte voor het eerst enkele werkpatronen vanuit NLP en direct hadden we succes. Na een poosje loste het hele probleem zich op. En ik dacht toen: wat had ik met haar gedaan zonder NLP? Ik zou het niet weten. Hoe werd je uiteindelijk internationaal bekend? Ik trainde met een bijzondere persoon in Washington, te weten Ron Kline. Hij was mijn eerste echte NLP-mentor. Ik gaf ook les voor hem. Om kort te gaan: ik wilde ermee verder en hij vond dat hij niet in de positie was om mij te certificeren. Vervolgens ging ik het was 1989 naar een trainerstraining die op dat moment plaatsvond met onder anderen Richard Bandler en Tad James. Resultaat was dat ze daarna vroegen of ik met hen wilde werken. Erg leuk. Zo kwam ik op Hawaii terecht en begon voor Tad te werken. Hij was internationaal al goed bekend en ik deed zo ook interessante contacten op, samen met mijn toenmalige vrouw July Silverthorn. Hij begon bijvoorbeeld met de Master Practitioner, de eerste halve dag, waarna ik het de rest van de dagen afmaakte. Hoewel mensen hem verwachtten, kregen ze mij. Ik moest aan de bak. Dat was goed. We werden steeds vaker benaderd door mensen uit andere landen. Het gebeurde gewoon. Op Hawaii heb ik ook Bouke en Dorien voor het eerst ontmoet, enkele jaren later gevolgd door René Kuiper en Helma de Goede. Is NLP nog steeds populair in de VS? Je ziet de technieken nog wel toegepast worden, maar naar mijn idee is het flink aan het veranderen. Dat was al een tijdje gaande. Er was veel kritiek op NLP, omdat het manipulatief zou zijn en omdat de trainers geen prettige personen 3 zouden zijn. Uiteraard zijn er altijd enthousiastelingen gebleven, maar toch... Toen ik begon was ik vooral als therapeut bezig en zo ging ik ook door. Ik hing niet aan de grote klok dat ik NLP in mijn praktijk toepaste. Inmiddels heb ik de indruk dat NLP populairder is in Europa en in het bijzonder in Nederland en Engeland dan in Amerika. Het lijkt wel of het nu terugkeert naar de VS. Ik ken mensen die ermee werken in het Midden-Oosten en in Australië, waar het erg populair is. In Japan en China zie je het ook opkomen. De man die volgens John Overdurf echt verschil heeft gemaakt is Anthony Robbins. Op een zeer goede manier. Er zijn ook vreemde snuiters, maar hij is erg gemotiveerd en vakkundig. Hij heeft een bijzonder talent om met grote groepen te werken. Hij weet de boodschap over te brengen. Misschien werd het wat gesimplificeerd, maar het werkte. Is het belangrijk dat NLP blijft groeien? Zeker. De mens heeft het nodig. Technologie gaat sneller dan de mens kan bijhouden. We hebben krachtige technische snufjes, maar mensen zullen eerst met zichzelf overweg moeten kunnen om verder te komen. De wereld heeft verandering nodig. Belangrijk is: denk werelds en handel lokaal. Pak eerst jezelf aan voordat je om je heen gaat kijken. Ik denk dat het belangrijk is dat mensen vrij kunnen gaan denken, niet verknoopt zijn met vooroordelen. Het zal een langzame evolutie zijn. De culturen verander je niet snel. NLP moet vooral in klare taal aan de man gebracht worden, niet in raadsels. Anthony Robbins kan dat. Het moet gebracht worden op een wijze die niet bedreigend of mystiek is. Ik heb echter geen idee of NLP op zichzelf lang zal blijven bestaan. Het komt uiteindelijk uit andere wetenschappen. NLP kan zo ook opgaan in die andere werkvelden. Maar de technieken en processen blijven bestaan. Misschien verdwijnt de term, maar de werkwijze zal overleven. En NTI-NLP? Het is buitengewoon! Ik ben op veel plekken geweest waar aan NLP wordt gedaan. Dit instituut is van een buitencategorie. Wat mij het meest raakt is dat het een soort gemeenschap is geworden die groeit en beklijft. Vroeger zag je NLP vooral gepraktizeerd worden in kille hotelzalen. Weinig warmte, geen vast honk. Hier is een intieme omgeving. Hoe kan dat? De mensen die hier de leiding hebben inspireren enorm en ze zijn prettig zakelijk. Het managementteam heeft de juiste chemie. Iedereen in het team heeft zijn eigen plek en bewegingsruimte en ze gunnen dat elkaar ook. Dat is slim. En ze dragen het uit zonder dat de ego s in de weg komen te zitten. Ik ben op veel plaatsen geweest, maar nergens zit het zo goed in elkaar als hier. Kijk ik terug op hoe Bouke en Dorien bij mij kwamen, dan ervaar ik opnieuw hoe bijzonder dat was. Echt. Ze hebben er ongelooflijk veel tijd in gestoken. Ze hebben mij vijf jaar lang geassisteerd. Dat is nogal wat... En hier zie je het resultaat van die inspanning in volle omvang terug.

4 ingezonden foto cursist aan het woord Rob Gaal Hongaren met NLP aan de slag In Hongarije staan mensen als gevolg van hun collectieve geschiedenis meer aan de kant van het gevolg, in plaats van aan de kant van de oorzaak, vertelt Rob Gaal. Rob is in Hongarije werkzaam als trainer, coach en adviseur, voornamelijk voor managers en werknemers van multinationals. Hij heeft Hongaarse ouders, is in Nederland geboren en heeft in beide landen lange tijd gewoond. Die dubbele achtergrond komt hem goed van pas in zijn werk. Ik combineer mijn Nederlandse assertiviteit met de lokale behoefte, aldus Rob. Hongaren zijn over het algemeen afwachtend en nemen uit zichzelf niet snel verantwoordelijkheid. Dat komt onder andere door hun verleden, maar ook door het toenmalige Duitse autoritaire onderwijssysteem en de ouder-kindrelatie, waarbij het kind gewend is dat zijn ouders alles voor hem regelen, ook als hij allang het huis uit is. Dat is voor multinationals onhandig, die willen pragmatische en assertieve mensen. Lichaam en geest samen 4 Cursist aan het woord Carol Sadée Als er één deur dicht gaat, dan gaat er een andere deur open, is de overtuiging van Carol Sadée. De van oorsprong Amerikaanse is bijna dertig jaar geleden in Nederland blijven hangen toen ze haar toenmalige echtgenoot leerde kennen. Lange tijd heeft ze in haar eigen sportcentrum aerobicslessen verzorgd. Ik heb inmiddels heel wat kilometers op mijn lijf, lacht Carol. Een aantal jaren geleden voelde het niet meer goed, ik was qua lichaam en geest niet meer in balans en misschien was ik dat wel nooit helemaal. In de sportschool ben je toch meer gericht op de buitenkant. Carol begon tien jaar geleden met allerlei trainingen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, waaronder yoga en reiki. Ik geloof heilig in energie, maar ik ben wel heel aards! Toen kwam ik in aanraking met NTI-NLP en dat bood me precies wat ik nodig had. Carol deed de NLP Practitioner, de NLP Master, Deep Change, Vrouw en Verlangen en Systemisch Werken. NTI-NLP is een soort familie voor me, ze staan altijd voor me klaar. Ik vind de kwaliteit op alle vlakken erg hoog en dat is een enorm voorbeeld voor me: de communicatie is goed, alles is goed verzorgd en het eten is te lekker! Bouke zei eens dat als je eenmaal in aanraking komt met NTI-NLP, je nooit meer van ze afkomt, maar ik zou eerder zeggen dat zij niet van mij afkomen, grinnikt ze. Carol vertelt dat Systemisch Werken en Opstellingen haar veel inzicht hebben gegeven over haar hele systeem, over waar ze vandaan komt, haar geschiedenis. Ik heb geleerd dat wat er ook gebeurt je nooit iemand kunt uitsluiten. Je hoeft iemands acties niet goed te keuren, maar je kunt iemand niet uitsluiten. Ik weet nu dat mijn soms moeilijke verleden me ook veel heeft gebracht en ik ben daardoor in staat om zoveel meer te geven. Ze is momenteel bezig met het traject Certificering Systemisch Werken en wil daarna de Trainersopleiding gaan doen. Mijn liefste wens is om workshops in mijn centrum te gaan geven waarbij ik denk aan een combinatie tussen yoga, meditatie, NLP en Opstellingen. Ik wil graag het fysieke met het mentale aspect combineren omdat ik geloof in de eenheid tussen lichaam en geest. Carol, die haar centrum in een mooi groot pand in Almere heeft, wil graag in contact komen met mensen die ook een opleiding bij NTI-NLP hebben gedaan en die ruimte zoeken voor hun activiteiten. NTI-NLP-ers zijn mensen met dezelfde attitude als ik en ik wil graag samen met gelijkgestemden workshops en trainingen gaan aanbieden in mijn centrum. Ik vind het leuk te zien hoeveel mensen bezig zijn met persoonlijke ontwikkeling en ik wil daar op mijn manier graag bij helpen. Het gaat om jòuw echtheid, kies wat bij jou past Wat zou het mooi zijn als de hele wereld dit weet!, vinden Marja Kolles en Frans Trimpe. Met dit bedoelen ze NLP, Systemisch Werken en Oplossingsgericht Werken. Ze zijn dan ook steevast van plan hun steentje daar aan bij te dragen. Zo hebben ze de kans gegrepen om in 2009 twee weken lang trainingen te geven in Afghanistan. Eén training gaven ze in een opvanghuis, aan zestien analfabete weduwen die daar zaten met hun tweeënveertig kinderen. Marja en Frans gaven de trainingen met als doel de vrouwen en kinderen zelfbewuster en weerbaarder te maken in de door mannen gedomineerde Afghaanse samenleving. De NLP-oefening die inzicht geeft in hoe je lichaamshouding je stemming beïnvloedt was bijvoorbeeld voor de vrouwen een enorme eyeopener. Een sterke houding betekent geen angst meer voor lastige mannen. De vrouwen waren erg onder de indruk, vertelt Frans. Maar wij ook! De sfeer in het huis veranderde enorm binnen die twee weken, aldus Marja. De vrouwen werden opener, blijer, kwamen makkelijker op ons af. Aan een delegatie van zo n achttien personen, hoogopgeleide mannen en vrouwen die op sleutelposities zitten van verschillende vrouwenorganisaties, gaven ze een zogenaamde train-the-trainers-opleiding. Ze gaven de training met behulp van een tolk, een Afghaanse vrouw die zeven jaar in Nederland had gewoond. Frans vertelt: Dat was een mooi proces. Sommige dingen zijn niet in één zin te vertalen en onze tolk pikte Rijkdom moet je delen Zijn Hongaarse hardware maakt dat hij de culturele achtergrond begrijpt en hij gebruikt zijn Nederlandse software om mensen te helpen verantwoordelijkheid te nemen. Een prima combinatie. Ook al willen Hongaren graag de verantwoordelijkheid bij de trainer leggen, Rob helpt hen bij het zèlf leren nemen van verantwoordelijkheid, stap voor stap. Deelnemers verwachten vaak van mij de oplossing, maar ik zeg dan: het is jouw proces, het is belangrijk wat jij wilt, jìj moet aan de slag. Ik kan suggesties en tips geven, jij kiest met welke je aan de slag gaat zodat jijzelf je eigen successen behaalt en ervaart! NLP is een van de voornaamste instrumenten die hij gebruikt bij zijn trainingen. Rob kwam in 1999, toen hij nog in Nederland woonde, in aanraking met NLP toen een collega enthousiast vertelde over de Practitioner die zij had gedaan bij NTI-NLP. Hij volgde het hele NLP-traject en is sinds 2002 officieel gecertificeerd NLP-trainer. Ik heb een warme band met de mensen daar. Ze doen echt missionarissenwerk en zijn integer, ècht. Ik probeer dat ook over te brengen op mijn Hongaarse klanten; dat je moet kiezen wat bij jou past, het gaat om jòuw echtheid. Een zoektocht, in beweging komen, durven doen! rob@gaal-partners.eu dat heel goed op. En ondanks dat we allemaal een andere taal spraken, was er een mooi contact. Marja vult aan: In elke zin die ze zeggen zit wel het woord probleem en het Oplossingsgericht Werken maakte dan ook veel indruk. Die hoogopgeleide mensen zeiden tegen ons: Wat jullie nu vertellen hebben we zo hard nodig voor de opbouw van ons land! Toch wordt er wel veel ondernomen in Afghanistan. Ons beeld in Nederland wordt heel erg gekleurd door wat we op televisie zien. Marja en Frans zijn in 2003 met NLP in aanraking gekomen en zijn er sindsdien eigenlijk continu mee bezig. Ze volgden de NLP Practitioner, de NLP Master, de Trainersopleiding, de 20-daagse Familieopstellingen (Systemisch Werken), Persoonlijke Begeleiding en allerlei workshops. We hebben zoveel geleerd wat zo waardevol voor ons was. Dit is toch iets wat elk kind zich al op de basisschool eigen moet kunnen maken! Vanaf 2006 geven ze met RANA Trainingen zelf trainingen aan particulieren en bedrijven. NLP heeft ons rijker gemaakt en rijkdom moet je delen, liefst over de hele wereld, zeggen Marja en Frans. In de toekomst willen ze meer internationaal gaan werken. Er zijn al contacten met mensen in India en ze zijn bezig met een vervolg in Afghanistan. Er is toch niks mooiers dan een meisje dat naar je toekomt en zegt: Ik heb nu geleerd dat ik mezelf gelukkig kan maken Cursist aan het woord Frans Trimpe en Marja Kolles

5 Johannes B. Schmidt Spiritualiteit en verbinding essentieel om te overleven ingezonden foto cursist aan het woord Petra Mueller-Demary This is the show Het leven kan een flow zijn, zegt Petra Mueller-Demary. Hoe makkelijk dingen kunnen zijn als je je focust op wat belangrijk is en als je oplossingsgericht bezig bent! Petra, van oorsprong Duitse, woont al vijftien jaar in Roemenië en heeft daar haar eigen coachings- en trainingsbedrijf Sequoia Consulting. Ze heeft haar bedrijf genoemd naar de sequoia, een boom die voor haar stabiele groei en harmonie met de omgeving symboliseert. Ze coacht en traint bedrijven en particulieren en houdt zich onder andere bezig met crisismanagement en organisatieontwikkeling. Ze werkt met methodieken als Systemisch Werken, Oplossingsgericht Werken, NLP en Geweldloze Communicatie. Verder is ze vrijwilliger bij Concordia, een organisatie die zich ontfermt over straatkinderen. Hier kan ik ook mijn ei kwijt met Oplossingsgericht Werken. De kinderen worden in eerste instantie opgevangen en voorzien van eten en een dak boven hun hoofd. Maar het gaat veel verder dan dat; we zorgen dat ze een opleiding volgen en begeleiden ze ook nadat ze achttien zijn geworden. Sommige kinderen gaan zelfs naar de universiteit. Haar eerste kennismaking met NLP, jaren geleden, was niet positief. Ik hoorde erover van collega s en het kwam op mij over als pushy en manipulatief. Ik besloot dat ik NLP niks vond. Tòt ik Bouke de Boer in Zwitserland ontmoette bij een training van Matthias Varga von Kibéd en hij me vertelde over zijn visie op NLP, meer ingebed in andere methodieken. Eerst kwam Bouke naar Boekarest en hij verzorgde daar een driedaagse kennismaking met NLP. Petra ging daarna in op de uitnodiging om bij NTI-NLP een training te komen volgen. Samen met een aantal Roemeense mensen kwam ze naar Nederland om de apart georganiseerde NLP Practitioner en het jaar erop de NLP Master te volgen, in het Engels. In die tijd, rond 2006, waren Systemisch Werken, NLP en Oplossingsgericht Werken vrij nieuwe methodieken in Roemenië. Tot 1989 (de val van Ceaucescu) was alles wat met psychologie te maken had verboden in Roemenië. Men was zeer nieuwsgierig naar alles op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, coaching en organisatieontwikkeling. De voor Petra bijzondere ervaring bij NTI-NLP zorgde ervoor dat ze een hechte band kreeg met de Roemenen die ook in deze Practitioner-training zaten. We coachen en steunen elkaar en doen zelfs projecten samen. Een van de gezamenlijke projecten waar ik heel trots op ben is dat we dit jaar de SOL World Conferentie in Roemenië organiseren; een conferentie voor professionals die met Oplossingsgericht Werken bezig zijn. Dit is zoiets groots voor me. Petra doet alles wat ze doet met veel energie, zo blijkt uit haar persoonlijke motto: Doe wat je doet met liefde en passie. Als je het niet kunt doen, verander het. En als je het niet kunt veranderen, ga iets anders doen. Je hebt maar één leven, this is the show! Johannes geeft bij NTI-NLP trainingen, workshops en coaching (o.a. Systemisch Werken en Traumawerk). Nieuw: 3-daagse Shame and Intimacy 4 t/m 6 oktober 2010 (zie bijlage) Leren luisteren op bestaansniveau Waar nemen wij mensen deel aan het goddelijke? Waar en hoe manifesteert het goddelijke zich in ons? Mensen kunnen alleen samenwerken als ze een zekere spiritualiteit delen. Anders vervalt hun samenwerking in competitie. HTekst: Johan Bos et thema werelds ontlokt de Duitse psychotherapeut en trainer Johannes B. Schmidt direct dit soort intrigerende uitspraken. Uitspraken die voor velen enige tijd nodig hebben om te beklijven. Johannes richt zich vooral op de verbinding van de mens met het grote geheel. Dat is essentieel voor onze overleving, zo zegt hij. Denken, piekeren, peinzen en nog meer bewustzijn dan we al hebben over het lot van deze wereld kan de mens niet helpen, laat Johannes subtiel doorschemeren. NLP is in zijn beleving slechts een van de gereedschappen waarmee we ons doel verbinding en spiritualiteit kunnen bereiken. NLP bestaat niet Johannes: Bouke en Dorien hebben NLP niet naar dit instituut gebracht. Misschien een vreemde benadering van mij, maar ik zie dat zo. Ze hebben iets anders meegebracht. Tijdens hun opleiding op Hawaii zijn ze enorm geraakt. Door de mensen daar, of door John Overdurf. Zij belichaamden een waarheid of leefden volgens een bepaalde waarheid die veel indruk op hen maakte. Ik zeg: NLP bestaat niet. Niet in de wereld, niet in het instituut. Ik zie alleen toegewijde mensen, met een warm hart, die een bepaalde kijk en principes delen voor communicatie en interactie. Om taalkundige redenen en omdat we dan beter over onze metacommunicatie kunnen spreken, noemen we het NLP. Wat ik in de wereld zie is het verdwijnen van grenzen. Op alle fronten: tussen mensen, politici, staten, in religie, tussen leraren en leerlingen. Ja, grenzen verdwijnen. We groeien samen. In dit fermentatieproces hebben we mensen nodig die nog echt openstaan, waardoor je een onuitwisbare indruk op ze kunt maken. Mensen die elkaar raken, die kunnen waarnemen hoe we met elkaar omgaan. Die zien hoe we het sociale verkeer tussen mensen kunnen optimaliseren. Die een manier kunnen vinden om samen te leven zonder dat competitie de enige keus is. Dit zijn lastige kwesties. Hoe kunnen we samen leven zonder onze ellebogen te gebruiken en de strijd met elkaar aan te gaan? Een echte uitdaging. Als je vraagt: is dit nodig, internationaal? Dan kan ik alleen zeggen: ja. Er is een enorme behoefte aan educatie, ontwikkeling, nieuwe wegen om met elkaar om te gaan. Je weet niet waar je moet starten. Er zijn nog veel meer leraren nodig. Grote behoefte Johannes is enthousiast over hoe NTI-NLP een plek is om spiritualiteit en verbinding op te wekken. Het werk dat hier gedaan wordt is belangrijk en nodig. Ik zie het in mijn workshops. Momenteel werk ik in Canada, de Verenigde Staten, België, Duitsland en Nederland. Overal is er grote behoefte aan. Johannes: De Duitse jezuiet Karl Rahner zei in de jaren zestig: de christen van de toekomst is een mysticus, of hij is helemaal niets... Ik zeg: de mens van de toekomst zal òf leven vanuit een diep gevoel van contact met zichzelf en de schepping, zodat we leven in de ervaring van de gezamenlijke en gedeelde herkomst, òf we leven helemaal niet...! Want geen enkel idee houdt het meer in de toekomst. Dingen vallen uit elkaar. De politiek is corrupt, banken zijn corrupt, democratie is corrupt. Voor onze mentale, spirituele en materiële overleving zullen we de connectie met de schepping moeten voelen en moeten leven van de directe ervaring van eenheid. We komen of tot een veranderd, holistisch perspectief, of het is voorbij. Game over... Leren luisteren We hebben leraren nodig die ons leren luisteren op bestaansniveau. Die ons leren kwetsbaar en imponeerbaar te zijn. Zodat we nog een indruk op elkaar kunnen maken met elkaars aanwezigheid. Het is nodig in mijn vak, waarin ik heel veel mensen ontmoet. Ik probeer in mijn vak nog kwetsbaar te blijven, open te staan voor indrukken. Op welke laag moet ik nog leren luisteren? Wat weet ik nog niet? Wat hoor ik niet? Wat sluit ik uit? Wat begrijp ik nog niet? Ik moet leren om te kunnen zien van alle kanten. En uiteindelijk kan ik niet op mijn zintuigen vertrouwen. Ze zijn te ruw. Ik kan alleen door een bepaald bewustzijnsniveau kijken. Ik zoek naar een diepere laag, waar ik word geïnformeerd zonder dat er woorden voor bestaan. Ik heb dit ervaren bij mensen in India en Afrika. Zij hebben die bestaanskwaliteit, die innerlijke open ruimte, die waardigheid, die rust, die toewijding, het contact, die spiritualiteit; wij niet. Kortom: als NTI-NLP iets kan bijdragen aan de subtiliteiten en fijnheid van onze manier van kijken wat we nodig hebben voor een niet-competetieve, verbonden toekomst dan zeg ik: dat hebben we natuurlijk nodig. Voor onze overleving is het essentieel. Supergevoelige radar Johannes ziet een nieuwe generatie zeer gevoelige mensen ontstaan. Soms zijn ze helaas iets te gevoelig voor deze wereld..., omdat alles te veel indruk maakt, het overvalt ze. Ze hebben een supergevoelige radar. Ze voelen de mollen graven en nemen de sapstromen in bomen waar. Maar het zijn deze mensen, het is deze nieuwe generatie die beter kan luisteren en in verbinding kan komen en die oplossingen kan vinden

6 ingezonden foto zakelijk Surinaamse Brouwerij BV Ken jezelf voordat je anderen helpt Themadag Zorg zaterdag 29 mei Multifocus op gezondheid Een andere kijk op ziekte en ziek zijn Managers die hun medewerkers goed willen kunnen coachen moeten eerst zichzelf goed kennen, vertelt Ellen Bang A Foe-Nelson. Ellen is leidinggevende bij Surinaamse Brouwerij NV, producent van Parbo Bier. N Tekst: Nadja Jansma og altijd is dit bedrijf, in 1955 officieel opgericht, de enige brouwerij in het land en telt momenteel 105 medewerkers. Ellen vertelt dat ze in 2008 bij het Surinaamse NLP-trainerscollectief (allen opgeleid door NTI-NLP) de Practitioner heeft gevolgd en daar zeer enthousiast over was. Toen ik mijn enthousiaste verhalen aan de toenmalige directeur Onno Rombouts vertelde, is besloten de NLP Management Training ook met de managers van ons bedrijf te gaan volgen. Het is een geweldige ervaring geweest! Dit heeft van het team een solide groep gemaakt en we raken steeds beter op elkaar ingespeeld, zegt Ellen. Later heeft het team van de Surinaamse Brouwerij ook de training Van Probleemgericht naar Oplossingsgericht Leidinggeven van Bouke de Boer gevolgd. Sterke mensen Volgens Ellen zijn de managers sterke mensen geworden, die (meer) inzicht hebben gekregen in wie ze zijn. Ze kennen hun belemmeringen en kansen en weten hoe ze daarmee moeten omgaan. Het is fantastisch zoals collega s zich kwetsbaar hebben opgesteld en zichzelf in een veilige omgeving hebben blootgegeven. Dat is ook een van de oorzaken dat de trainingen zo n succes zijn geworden. Het bijzondere van de aanpak was het voortraject. Bouke heeft namelijk met een dertigtal medewerkers gesprekken gevoerd. Dit ging enerzijds over wat zij vonden wat er speelde in de organisatie en anderzijds over wat zij graag als volgende stap zouden zien; zowel voor hun bedrijf als voor hen persoonlijk. Deze informatie werd als voedingsbodem gebruikt voor de inhoud van de management- en directietraining. De reacties in de organisatie waren volgens Ellen alleen maar positief. Sommige medewerkers hebben achteraf aangegeven dat zij hun manager na de training echt hebben zien veranderen. Ellen kan andere bedrijven aanraden om de training ook te volgen. Maar dan moet de training wel top-down worden gevolgd. Zolang een directieteam er niet in gelooft zal het niet succesvol zijn. Beter begrip Voor Ellen persoonlijk heeft de training ook veel betekend. De neurologische niveaus pas ik vaak toe en daardoor ben ik makkelijker in staat om de ander in zijn of haar waarde te laten. Ik heb inzicht gekregen in mezelf en kan nu beter begrijpen waar bepaalde reacties en gedragingen vandaan komen. Daar ben ik zeker sterker door geworden. Haar persoonlijke motto is niet voor niets: neem verantwoordelijkheid voor alles wat er gebeurt; sta aan de kant van de oorzaak. Op de vraag of ze nog tips of feedback heeft voor NTI-NLP antwoordt Ellen: Kom vaker naar Suriname om updates te geven! Werkgroep Zorg (v.l.n.r.): Margreet Wortman Lidwien van Wissen Linda van Hartingsveldt Liesbeth van Zuiden Annemieke Groot Alex Vaassen Cursisten van NTI-NLP hebben regelmatig aangegeven enthousiast te zijn over de positieve effecten van de toepassingsmogelijkheden van NLP, Systemisch Werken (SW), Oplossingsgericht Werken (OG) en Traumawerk in de gezondheidszorg. NTI-NLP is hiervan ook overtuigd, vandaar deze themadag op 29 mei, waarbij de gezondheidszorg centraal staat. Een ieder die op de een of andere manier te maken heeft met de zorg en wil ervaren wat de vier pijlers van NTI-NLP daaraan kunnen bijdragen is welkom. John van der Meij (trainer, therapeut en docent) opent deze dag met een lezing over de invloed van het contact tussen behandelaar en cliënt op het genezingsproces. Dit is wetenschappelijk aangetoond, zo zal hij laten zien. Vervolgens kan in vier workshops worden ervaren hoe je op verschillende manieren naar gezondheid en ziekte kunt kijken, namelijk door de brillen van NLP, OGW, SW en Traumawerk. Voor opgave of aanvragen van de brochure: info@ntinlp.nl of Samenwerking NTI-NLP en RVC Think Football Opdrachtgevers van NTI-NLP 6 Raymond Verheijen van RVC (rechts) samen met Marc-Jan Hollenberg en Alex Vaassen van NTI-NLP Raymond Verheijen Coaching (RVC) en NTI-NLP gaan samenwerken. Onder de noemer Think Football wordt een trainingstraject opgezet voor coaches in de (inter)nationale voetbalwereld. Persoonlijke ontwikkeling en coaching staan centraal. Het wordt een praktische cursus met als doel: meer ballen in het doel van de tegenstander. R aymond Verheijen wordt in het topvoetbal wereldwijd gezien als een expert die allerlei vakgebieden weet te vertalen naar de voetbalwereld. Hij weet als geen ander dat niemand daar op abstracte theorieën over bijvoorbeeld communicatie zit te wachten. Coaches moet je nieuwe, praktische inzichten en vaardigheden aanreiken. Zij moeten direct de vertaling kunnen maken naar betere prestaties. Alles moet ten dienste staan om de bal in het doel van de tegenstander te krijgen, aldus Raymond. Dit vergt in zijn ogen binnen het voetballen een veel specifiekere manier van coachen en communiceren. Raymond: Welk team je ook coacht en welke speler je ook begeleidt, je neemt altijd en overal jezelf mee. Het is voor alle betrokkenen in de voetbalwereld goed om hier eens uitvoerig bij stil te staan, bijvoorbeeld tijdens een cursus. Dat is precies wat NTI-NLP als gerenommeerd instituut op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en effectieve communicatie samen met RVC gaat aanbieden. Voetbalacademie Tijdens het openingssymposium van de Nederlandse Voetbal Academie in december 2009, bleek in de workshops van Bouke de Boer grote belangstelling te zijn voor het concept Think Football. Onder de vlag van NTI-NLP wordt training en coaching aangeboden aan coaches, trainers en managers in de voetbalwereld. Think Football is een praktisch, meerdaags trainingsprogramma, waarin het coachen van voetballers centraal staat. RVC en NTI-NLP verwachten dat hiermee een belangrijke behoefte in topvoetbal wordt vervuld met nog betere prestaties als resultaat. NTI-NLP heeft het vertrouwen gekregen van onderstaande organisaties om voor het management, teams en/of medewerkers maatwerktrainingen en -ontwikkelingstrajecten of opleidingen te verzorgen. ABN-Amro, AKZO, Alliander, AmbulanceZorg Nederland, ANWB, ARPA Intrabouw, artsenmaatschappen (diverse), Atos Origin, Balans Schoonmaak BV, basisscholen (diverse), Belastingdienst, Brabant Water, Cadran Consultancy, Corbo BV, Corus, CUMELA Nederland, De Tuin van Middenmeer, Delta Lloyd, Douwe Egberts, Dutch, ECN, European Space Agency ESA, Forte Kinderopvang, Friesland Foods Domo, gemeenten (diverse) waaronder: Alkmaar, Amsterdam, Den Haag, Heemskerk, Rotterdam, Utrecht; GGD Amsterdam, GP Groot Groep, Groenewegen en Partners Gerechtsdeurwaarders, Grondbalans, HGG 3D profiling, Hogeschool Inholland, Holland Casino, IMK Opleidingen, ING, Interpolis, IPROFS, Iris Consultancy BV, IS Interned Services, Jeugdzorg Twente Jarabee, KLM, KNVB (zaalvoetbal), Koninklijke Euroma BV, Koninklijke Landmacht, Koninklijke Marine, KPC, KPMG, KPN/Fources, Lands Advies, Luchthaven Schiphol, Microsoft, Ministeries: Defensie, Financiën, Justitie, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, VROM Rijksgebouwendienst, VWS; NAM, Nederlandse Spoorwegen, Nederlandse Vereniging van Arbeidsdeskundigen, NedTrain, NOC*NSF, NS, Nuon, NV Organon, OCB Breda, Omniplan, Opstalan, Ordina, Oxxio, Parlan, penitentiaire inrichtingen (diverse), politiekorpsen: Kennemerland, Amsterdam-Amstelland en Zaanstad-Waterland; Postbank, PWN, Proteq, Provincie Noord-Holland, Rabobank, Randstad HR Solutions, Reaal Verzekeringen, ROC s (diverse), Rode Kruis Ziekenhuis, Rotteveel M4, Rudico, RTL Nederland, Salus, Schipper Kozijnen, Secureminds, Simple Management Technologies, SNS Reaal, Sonja Bakker, Spaansen Groep, SPI training & advies, STECR (Aladdin Expeditie), Strandpaviljoen Zeezicht, Sunidee, Terzet, Theater De Vest Alkmaar, TNT, Unilever, Univé Zorgverzekeringen, Universiteit Twente, UWV, V&D, VU Medisch Centrum Amsterdam, Westfries Gasthuis, WNK Bedrijven, Yacht, 4Motion.

7 Made in Scotland Focus op de vlag in de verte zakelijk vervolg van voorpagina Waar je plezier in hebt, dat doe je ook goed, zegt Alan Saddington, een van de vier oprichters van Made in Scotland. Het bedrijf verzorgt golfdagen voor veelal grote ondernemingen met als doel dat de mensen binnen zo n bedrijf elkaar beter leren kennen, in een nieuwe omgeving een ander contact met elkaar krijgen en kunnen zakendoen op een dieper niveau, zoals Alan het formuleert. D Tekst: Nadja Jansma rie dromen hadden de vier vrienden die letterlijk in Schotland! in 1996 Made in Scotland oprichtten. De eerste droom is inmiddels al lang realiteit: samen een bedrijf opstarten waar de top van het bedrijfsleven samengebracht wordt op de golfbaan en waarbij de waarden fun en friendship hoog in het vaandel staan. De tweede droom, een eigen golfbaan, komt in oktober dit jaar uit. Golfbaan The Dutch wordt dan in Spijk (vlakbij Gorinchem) geopend. De derde droom staat volgens Alan gepland voor 2018: het grootste golftoernooi ter wereld organiseren. Als je droomt, moet je het goed doen, lacht Alan. Hij verwijst naar een Engelse spreuk die luidt: Be careful what you wish for, it may come true. Wij gaan een stapje verder. We prepare for what we wish for, because it s gonna come true. Wij als golfprofs zien een vlag in de verte, dat is ons doel. Andere mensen zien allerlei hobbels op de baan, zoals gras, kuilen en zand, maar wij kijken daar overheen en focussen op de vlag. Alan raakte lang geleden bekend met NLP door de boeken van Anthony Robbins. Hij kent Bouke de Boer uit de tijd dat hij een fysiotherapiepraktijk had en nog niks met NLP deed. Toen Bouke begon met het instituut behoorden de vier mannen van Made in Scotland tot de eersten die er een training volgden. Golf is een mentale sport en veel NLP-onderdelen zijn daar heel toepasbaar bij. Daarnaast leerden we bij Bouke dingen over spreken in het openbaar en hoe mensen te trainen, vertelt Alan. De klant Inmiddels gebruikt hij NLP onbewust in zijn dagelijkse werk op de baan en binnenkort gaan alle vijfentwintig werknemers van Made in Scotland een training volgen bij NTI-NLP met als centrale thema: de klant. Als je groeit zoals wij, moet je niet afgeleid worden van waar het eigenlijk over gaat: de klant, aldus Alan. De vier oprichters zijn min of meer opgegroeid met NLP en ik vind het belangrijk dat het DNA van het bedrijf hetzelfde blijft, ook als we groeien. Sport en NLP Alan heeft nog wel een tip voor NTI-NLP. Ik heb in de praktijk geleerd dat sport een fantastische manier is om de tools van NLP in de praktijk te leren. De combinatie sport - NLP is een heel goede. De vrienden van Made in Scotland brengen dat dagelijks in de praktijk en hebben, zoals het oorspronkelijk bedoeld was, ook nog steeds plezier met elkaar. Door fun hou je het niet alleen leuk, je houdt het ook sustainable. Het leven is kort, dus doe wat leuk is! Marc-Jan Hollenberg is directeur maatwerktrainingen en o.a. eindverantwoordelijk voor alle activiteiten gericht op organisaties Nieuwe opzet Systemische Leergang NTI-NLP richt zich vooral op het bruikbaar en toegankelijk maken van de systemische principes voor managers, HRM-functionarissen, organisatieadviseurs en trainers/coaches. En wereldleiders zijn ook welkom... Marc-Jan vervolgt: In de dagelijkse praktijk uit de systemische benadering zich onder meer in een andere manier van communiceren en vragen stellen. Heeft iedereen een plek? Worden betrokkenen gezien? Is er sprake van insluiting of uitsluiting? Neemt ieder zijn eigen plek of gaan er mensen van hun plek af? Wie maakt zich te groot, of te klein? Is de ordening duidelijk? Is er sprake van een gezond evenwicht tussen geven en nemen? Hoe weet je dat? Is men in verbinding met de missie en de doelen van de organisatie? Wordt de geschiedenis van de organisatie voldoende gerespecteerd? Is er sprake van een familiebedrijf? Principes Marc-Jan: Door in een organisatie te herkennen hoe de systemische principes (binding, volgorde en het balanceren tussen geven en nemen) gestalte krijgen en te onderzoeken waar ze wellicht geschonden zijn, wordt het mogelijk om vlot de problematiek te duiden en aan te pakken. Antwoord op multi-culturele diversiteit NLP Coloured Communication NTI-NLP breidt haar trainingsprogramma uit met de module NLP Coloured Communication. In samenwerking met Carla den Os Consultancy wordt een praktisch trainingsprogramma gemaakt dat deelnemers in staat stelt beter om te gaan met multiculturele diversiteit. O nze Nederlandse maatschappij kent steeds meer mensen met verschillende culturele achtergronden. Elke cultuur heeft z n eigen gewoonten en gebruiken, die zich ook uiten in de wijze van communiceren. Steeds vaker leidt dit tot communicatiestoringen, met alle gevolgen van dien. Met name grote organisaties beginnen dit probleem te onderkennen. Ze stellen verantwoordelijken aan om de multiculturele diversi-teit in goede banen te leiden. Niet alleen binnen de eigen organisatie, maar ook in de communicatie met hun klanten. Handen ineen NTI-NLP en Carla den Os Consultancy hebben de han- den ineengeslagen om, voortbouwend op de principes van NLP, een bruikbare training te ontwikkelen. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met specialisten die reeds veel ervaring hebben opgedaan met multiculturele diversiteit en mensen van verschillende culturele achtergronden. NLP Coloured Communication is een vervolgmodule op de NLP Practitioner of NLP Master Practitioner. Doel is gereedschappen aan te reiken ter verbetering van de communicatie tussen mensen met verschillende culturele achtergronden. Gedrag en communicatie wordt met behulp van NLP belicht vanuit een multiculturele invalshoek. Inschrijven Geïnteresseerden kunnen zich vanaf najaar 2010 inschrijven voor deze vervolgmodule NLP Coloured Communication. Onze inzichten en ervaring worden ook in maatwerktrainingen aangeboden aan organisaties. Houd onze website en digitale nieuwsbrief in de gaten. Voor meer informatie: info@ntinlp.nl of bel: en vraag naar Marc-Jan Hollenberg. De Leergang Management- en Organisatieopstellingen is verder ontwikkeld. Vanaf het najaar 2010 bestaat deze uit drie trainingen voor verschillende doelgroepen: Systemisch Waarnemen in organisaties (voor wie wil kennismaken met deze krachtige methodiek binnen organisaties); Systemisch Management (voor directeuren en managers die de systemische benadering in hun stijl van leidinggeven willen integreren); Systemische Begeleiding van organisaties (voor professionals die organisaties ondersteunen in hun strategie en bedrijfsvoering). De focus ligt op bewustwording en toepassing van het systemisch denken in de dagelijkse praktijk. De drie trainingen kunnen los van elkaar gevolgd worden. (De opleiding Systemische Begeleiding van organisaties kan worden afgesloten met een certificering. Dit geeft de mogelijkheid lid te worden van het NTI-NLP Gilde. Zie ook: Open avonden Wil je kennismaken met de systemische benadering in organisaties? Bezoek dan de maandelijkse open avonden over organisatieopstellingen, maak een afspraak met Marc-Jan Hollenberg of vraag het informatiepakket aan. (info@ntinlp.nl of tel: ) 7

8 Making of DREAMS! zondag 12 december NTI-NLP-dag Het Dreamteam, v.l.n.r: Marc-Jan Hollenberg, Lisette Togtema, Leo Lamb, Ursula Min, Arie de Zeeuw, Anita Tol en Jaron Salem foto: René de Groen Do you Dare to Dream together? en Dromen van jongeren kunnen waargemaakt worden via de NTI-NLP Foundation. Hoe? Het Dreamteam helpt jongeren hun dromen gestalte te geven en brengt ze met de juiste mensen in contact. De leden van het Dreamteam zoeken dreammakers, dreamsupporters en dream-donateurs en geven adviezen. Er zijn al heel wat dromen in vervulling gegaan en let wel: het gaat om maatschappelijk betrokken projecten. Lees de life-stories op de nieuwe Do Dare Dreamwebsite: Dit is heel gaaf en super inspirerend!, zegt Anita Tol van het Dreamteam. Ze vervolgt: De Do Dare Dream site is niet zomaar een site, het is dè site waar je alles kunt lezen over de projecten van de NTI-NLP Foundation. Lees de verhalen van de dreammakers: over hun droom, het plan van aanpak, de uitvoering, de hulp die ze kunnen gebruiken en wat het voor hen betekent om bezig te zijn met hun project. Zo heeft Tara haar droom gedeeld en advies gevraagd tijdens de jongerentraining, wil Karen een groep jongeren meenemen naar Polen en zit Mandy ondertussen in Ghana voor haar Photovoice-project. Het inspiratieplatform heeft Mandy bij haar Ghana-project financieel gesteund bij de aanschaf van de benodigde fotoapparatuur. NTI-NLP-trainers Alex Vaassen en Liesbeth van Zuiden hebben haar, als dreamsupporters, geholpen bij het contact maken met in dit geval gehandicapte mensen die traumatische ervaringen hebben te verwerken. Prachtig toch? Anita: Andere voorbeelden die ik graag wil noemen zijn de NLP Practitionergroep Zoetermeer, die een veiling had georganiseerd, en Josta Bischoff Tulleken, Johan Bos en Finesse Druk BV die het ontwerp en het drukwerk van de nieuwe ansichtkaarten hebben gesponsord. Zo zijn er nog meer leuke acties opgestart en gebeuren er de meest gave dingen om geld in te zamelen. Laat je op ideeën brengen door al deze initiatieven en wie weet wat jij kunt doen om ook een Do Dare Dream er te zijn! Meld je aan! Talenten in de dop naar de top? Talenten in de dop naar de top? Tijdens de NTI-NLPdag op zondag 12 december in Beverwijk krijgt aanstormend talent de kans zich te manifesteren op een heus theaterpodium. Iedereen (jeugd en volwassenen) die bij NTI-NLP een training of workshop heeft gevolgd kan zich aanmelden. Zin om mee te doen? Uiterste inschrijfdatum is 1 september. Tijdens de trainingen blijkt regelmatig hoeveel talent er schuilt in de cursisten. We hebben in Carré gezien dat er heel veel mensen zijn die een ongelooflijke prestatie kunnen leveren terwijl ze relatief onbekend zijn. Tijdens de NTI-NLP-dag kan er verandering komen in je sluimerende bestaan als talent. Werp alle schroom af en laat zien wat je kunt. Denk aan zang, musiceren, dans, mime, acteren, goochelen, poëzie, cabaret, stand-up comedian, balonnen vouwen, enzovoort. Voor vragen, brochures, het ophalen van boeken en/of ander studiemateriaal kun je altijd langskomen bij Klantsupport. Het NTI-NLP Gilde is een unieke organisatie van mensen die zichzelf, hun vak en hun missie serieus nemen. Je kunt toetreden tot het NTI-NLP Gilde als je (bij NTI-NLP) bent gecertificeerd tot NLP-trainer, NLP-coach en/of systemische opsteller of daarvoor nog in opleiding bent. Contact? Kijk op: De voorwaarden zijn simpel en duidelijk: 1) je mag (nog) geen professional zijn; 2) maak een soort YouTube-filmpje van tussen de drie en vijf minuten waarin je je talent toont; 3) stuur dit naar Jaron Salem: jaron@ntinlp.nl Er is een voorselectie en de uitverkorenen krijgen vervolgens de gelegenheid om een act van in totaal maximaal tien minuten te laten zien in het Kennemertheater in Beverwijk. Meer informatie kun je vinden op onze website. En de jury? Daarover later meer... NTI-NLP-trainers Aaltsje Wester (rechts) en Marian de Ruijter: Leerkrachten grijp je kans. De overheid maakt dit mogelijk. Nederlands Trainingsinstituut voor Neuro-Linguïstisch Programmeren COLOFON De Prikkel is een uitgave van NTI-NLP en verschijnt twee keer per jaar. NTI-NLP Oosterzijweg AX Limmen tel fax info@ntinlp.nl website 8 Enkele reacties van cursisten: Sinds ik bij NTI-NLP cursussen heb gevolgd sta ik relaxter voor de groep en is het onderwijs nog leuker geworden. Marianne Kamps Door de cursus ervaar ik nog meer positieve dingen op mijn school. Jacques van Krugten Niet ik, de student heeft de oplossing in handen. Annemarie Kroezen Hèt Onderwijspakket van NTI-NLP Haal het optimale uit je lerarenbeurs! De slogan Onderwijs elke dag anders is meer dan waar. Onderwijs gaat verder dan lesgeven alleen. Het vraagt nogal wat van leerkrachten, zoals flexibiliteit, authenticiteit en professionaliteit. Ook de regering heeft ingezien dat mensen die werkzaam zijn in het onderwijs steun in de rug verdienen en heeft de lerarenbeurs in het leven geroepen. Een succes! In onze ogen een geweldig initiatief om leerkrachten de mogelijkheid te bieden zich verder te ontwikkelen. Hèt Onderwijspakket NTI-NLP is er gelukkig mee dat haar opleidingen voor onderwijsgevenden worden erkend en vergoed. Met onze methodieken kunnen we de docenten en daardoor ook de jeugd versterken. In het kader hiervan hebben we Hèt Onderwijspakket samengesteld, dat bestaat uit de volgende twee opleidingen: De eerste is NLP Practitioner voor het onderwijs. Belangrijke thema s zijn: bewustwording van de specifieke communicatie in het onderwijsveld, de ontwikkeling en het persoonlijk proces van de leerkracht, een nieuwe kijk op leeren denkstrategieën, èn inzicht in leerkrachtgedrag leidend tot meer effectiviteit. De tweede opleiding is Oplossingsgericht Coachen in het onderwijs, met als thema s: werken aan wat werkt èn van probleemgericht naar oplossingsgericht onderwijs. Meer informatie over de methodieken, de lerarenbeurs, Hèt Onderwijspakket: Ook kun je bellen of mailen naar Klantsupport. hoofdredacteur Johan Bos, tiu.nl redactie Dorien Groot & Johan Bos cursist-interviews Nadja Jansma, tiu.nl ontwerp en opmaak Josta Bischoff Tulleken productie tiu.nl fotografie B4.nl (tenzij anders vermeld) illustratie Tom Janssen druk Finesse Druk BV oplage exemplaren Deze krant is gedrukt op 100% recycled papier.