Adrí Adrianovyc. Een eigen dimensie

Een eigen dimensie

Adrí Adrianovyc Een eigen dimensie

Schrijver Adrí Adrianovyc Omslagontwerp Adrí Adrianovyc ISBN 978 94 021 1610 6 Copyright 2014 Adri Adria o y Rovers Druk Brave new books.nl www.bravenewbooks.nl

INHOUD Hoofdstuk pagina 1 Viviënne ontmoet Steven en wordt verliefd 9 2 Eventuele zwangerschap 20 3 Viviënne krijgt ruzie met haar ouders 24 4 Het huwelijk van Steven en Viviënne 33 5 Een middagje bowlen 41 6 Een digitale aankoop 58 7 Een uitstapje naar Amsterdam 63 8 Elise oog in oog met haar vader 73 9 A d e s ke is o e e oe dhede 80 10 Elise bezoekt haar moeder 89 11 Andrew is benieuwd naar Steven s uitvindingen en belt hem op 99 12 Een zender 104 13 Paul s e jaa dagsfeest 117 14 Andrew neemt een beslissing en wordt verrast 128 15 Een paar nerveuze telefoongesprekken 134 16 Het overleg van vier reisgenoten 147

17 Op de dansschool 163 18 Andrew gaat naar Elise en ontmoet Viviënne 174 19 De reis naar het bungalowpark 185 20 Een wandeling door het bungalowpark 191 21 Een kennis wordt verdacht 197 22 In het dierenpark 209 23 Een angstaanjagende ontmoeting 223 24 De ondervraging 234 25 Een partijtje midgetgolf 242 26 Elise en Andrew kussen elkaar 249 27 Afscheid van het bungalowpark 264 28 Andrew wordt onzeker 271 29 Een uitnodiging 278 30 Teleurgesteld op het feest 283 31 Van een achtervolging tot een gruwelijke ontdekking 294 32 Ste e s krankzinnig plan 302 33 De ene gered, de ander verloren 310 34 Een nieuwe identiteit 319 35 Een nieuw begin 331

1 Viviënne ontmoet Steven en wordt verliefd Utrecht, vrijdagavond 6 mei 1983. Het was nog altijd licht op deze lentedag. De zon scheen laag in het westen en in een straat langs een brede gracht liep een jonge vrouw, Viviënne. Viviënne was 21 jaar. Ze was slank, ongeveer 160 centimeter, had lange blonde haren en blauwe ogen waarvan haar oogleden waren opgemaakt met oogschaduw. Ze droeg een blauw spijkerjasje met daaronder een geel roze paars gestreepte jurk, en liep op witte schoenen. Aan haar schouder droeg zij een roodbruin tasje. Viviënne was van plan om naar een discotheek te gaan. Haar wandeling eindigde voor een nachtclubpand met een lijstgevel, waarin links een roodbruine deur zat en rechts een groot raam. In twee verdiepingen daarboven zaten elk twee ramen, en boven het groot raam naast de deur hing een bord, met daarop in grote lette s; The Su flo e. Schuin voor de deur stond een portier, gehuld in een zwart pak en zwarte schoenen. Hij keek streng, maar maakte toch voor Viviënne de deur open. Viviënne stapte naar binnen en kwam in een smalle gang, waarvan de muren van beton waren en tot 150 centimeter boven de grond keurig met hout waren bekleed. Er stond een lange rij met mensen, en allen wachtten deze op hun beurt, om aan het einde van de gang hun jassen aan een kleine garderobe af te geven en daar te laten bewaren. Viviënne nam plaats in de rij. Ze schoof langzaam op naar voren en kwam na een paar minuten bij de balie van de garderobe, waarachter een jonge medewerkster van achttien jaar stond. Deze had donkerbruin haar en een jeugdig symmetrisch gezicht, en scheen Viviënne te kennen. Goede a o d Vi ië e, zei ze. Jij e t e dus ook ee, zoals ge oo lijk. Ja, i de daad Ali e, a t oo dde Vi ië e, te ijl zij de tas a haa schouder afdeed. Ze trok haar jas uit en gaf die aan Alice, maar merkte niet dat ze al dansbewegingen maakte op de muziek die van de rechterkant uit een zaal klonk. Het aanstaande nummer heette Blue Mo day en was van de Britse New-Wave groep New Order, en amper een maand oud. Jullie d aaie el o tzette d ooie uziek hie, zei Vi ië e, te ijl ze haar tas weer aan haar schouder ophing. Ja, ik zie ook dat je het al etee aa je zi he t, zei Ali e, te ijl ze de jas aa ee kledi g ek ophi g. Dat is da gulde. 9

Viviënne ritste haar tas open. Ze haalde haar portemonnee eruit en griste er ee Gulde u tstuk uit, aa a ze die i Ali e s e hte ha d legde. Hie, alsje lieft, zei ze. Ja, da k je, zei Ali e. Nou, ee fij e a o d e de. Ja, jij ook ee fij e a o d, zei Vi ië e. Ze stopte haa po te o ee te ug in haar tas en ging rechtsaf door een deuropening, de danszaal in. Het was een grote zaal, waarin vier houten pilaren stonden met op een meter hoogte een ronde tafelplaat eromheen. Achterin de zaal stond een bar die slechts voor een gedeelte zichtbaar was, want er stonden heel veel mensen in de zaal. Sommigen van hen dansten, en anderen spraken met elkaar terwijl die aan de pilaren en aan de bar een drankje dronken. Viviënne wilde eerst naar de bar toegaan. In die richting wrong zij zich door de grote menigte heen. Daarin danste van alle lei da sduo s, aa a de meeste uit een man en een vrouw bestonden of een jongen en een meisje, aa e a e ook da sduo s aa i t ee ou e of t ee a e et elkaa da ste. Vi ië e keek e e aa de da sduo s, aa keek ee d op toen zij twee vrouwen in een dansduo met elkaar zag zoenen. Ze draaide haar gezicht weer richting de bar en sloop er naartoe, waar ze ondanks het gekrioel van de mensen daar, toch al vlug geholpen werd door een barman met een oranjegroen geruite blouse aan. Goede a o d jo geda e, zei hij. Wat il je d i ke? Vi ië e gli la hte. Ee glas ie, alsje lieft, zei ze. De barman keek haar bedenkelijk aan, maar voerde wel direct zijn taak uit. Hij pakte een bierglas, hield het onder de biertap en vulde die, waarna hij het oo Vi ië e op de too a k zette. Dat is da ee gulde e de tig e t, zei hij. Viviënne pakte haar portemonnee weer tevoorschijn. Ze haalde er een gulden, een kwartje en een stuiver uit en gaf die aan de barman. Deze telde het na. Ee gulde de tig, het klopt als ee us, jo geda e, zei hij. Hij s hoof de kassalade ope e so tee de het geld e i. Nog ee p ettige a o d, zei hij. Dat zal el lukke, zei Vi ië e gli la he d. E te ijl de a a de volgende klant hielp, zocht zij een plaatsje in de zaal op. Ze ging naar het midden van de zaal toe en begon daar te dansen, waarbij ze haar glas bier in haar rechterhand hield en af en toe er een slok uit nam. Op verschillende nummers die werden gedraaid maakte zij verscheidene 10

dansbewegingen, en die leken er sierlijk uit te zien. Soms leek het zelfs alsof de vloer onder haar voeten mee schoof. Jammer genoeg vielen haar danskunsten niet op in de drukke zaal, want niemand sprak haar aan, terwijl dat toch hetgene was wat zij verlangde. Ze begon zich al snel alleen te voelen en werd zelfs een beetje verdrietig, waarbij haar glimlach verdween. Op haar gezicht kwam zelfs een boekdelen sprekende chagrijnige blik te staan. Totdat zij plotseling een jongeman de zaal zag binnenlopen. Viviënne keek aandachtig naar hem, en het leek wel alsof zij hem al eens eerder had gezien, want toen die jongeman voor haar langsliep, loeide haar gezicht helemaal op. Het was een vrij grote jongeman, slank, ongeveer 185 centimeter. Hij had halflang zwart haar, blauwe ogen en een kleine sik onder zijn kin, en droeg een blauwbruine ruitjesblouse, een blauwe spijkerbroek en zwarte schoenen. Qua leeftijd leek hij vijfentwintig jaar te zijn, en zijn gezicht leek op die van een Engelse songwriter die rond 1980 bekend was geworden met het maken van synthesizermuziek. Opeens keek hij in de richting van Viviënne. Eerst glimlachte hij naar haar, maar toen zij starend naar hem toezwaaide, liep hij echter in de richting van de bar. Vi ië e o d dit ee d. Ze aa zelde. Zal ik ou wel of niet naar hem toegaa?, oeg zij zi h af. Uitei delijk stapte zij als og i de i hti g a de bar en ging ze daar vlak achter de jongeman staan, die nu op het punt stond om een drankje te bestellen. De barman bleek de jongeman te kennen. Hij hielp hem zodra hij hem zag. Hoi Ste e, ou e dief, zei hij. Hoe gaat het et je? Oh ja, et ij alles goed, zei de jo ge a die Ste e e d ge oe d. Zelfs o e de ku ststudie ag ik iet klage. Aha, zo ag ik het ho e, zei de a a. Wat il je d i ke? Ee pilsje, g aag, zei Ste e. Ko t e aa, zei de a a. Hij pakte ee ie glas e zette die o de de biertap om het glas vol te schenken. Hij zette het voor Steven op de toonbank en noemde evenals bij Viviënne de prijs op, waarop Steven afrekende. Maa de a a ego ook age te stelle. Wat ga je a a o d hie doe?, oeg hij. Zeke ee ou e e sie e? Ste e gli la hte. Miss hie, zei hij. Ee lijk gezegd eet ik het og iet. Maar een gezellige avond is toch al een geslaagde a o d? Ja, aa dat zeg je altijd, zei de a a. 11

Ja, dat is aa. Maa ik e og altijd gee leuke ou tege geko e, die et e il da se. Vi ië e hoo de dit alle aal. Ze tikte Ste e op zij s houde. Waa o da s je da iet et ij?, oeg ze. Steven draaide zich om. Hij keek verlegen naar Viviënne. Hoi Ste e, ke je ij og?, oeg zij. Ste e k ippe de et zij oge, e keek i die a Vi ië e. Ja, dat zou ku e, zei hij, ogal gespa e. Je gezi ht ko t ij el eke d oo. Ben jij iet die e e jo geda e die ik al ee s i Maa e tege geko e? Vi ië e k ikte. Ja, dat e ik, zei ze. Ik e Vi ië e, Vi ië e a Wai es. Ze eikte haa e hte ha d aa Ste e toe, e hij s hudde die. Oh ja, ou eet ik het ee, zei hij. Vi ië e. Ik zal ij ook als og e e voorstellen, Steven van Ettelbrück. Ik vroeg jou toen de weg naar een tui i kel? Ja, dat klopt. Maa at ik iet eg ijp, aa o oest jij zo nodig een s hop stele? Ste e eagee de e eus. Ee s hop stele? Hoe eet jij dit eige lijk?, vroeg hij. O dat ik dat ee a de half jaa gelede i de k a t he geleze, a t oo dde Vi ië e. Waa o oest jij die he e? Steven bloosde. Zenuwachtig zei hij dat hij een schop nodig had om er een paar planten mee in de grond te kunnen zetten. Ja, aa da ga je to h gee s hop stele?, eagee de Vi ië e. Had je gee geld of zo? Ja, zoiets. Maa uitei delijk is dat ee goed geko e. Het is ook ee la g e haal. Oh, e hoe gi g dat da? Ste e da ht e e a. Dat ka ik je oo lopig iet zegge, zei hij. Wil je og steeds et e da se? Vi ië e gli la hte. Ja, atuu lijk, zei ze. Ze t ok het he gsel a haa tas wat verder over haar schouder en begon met Steven te dansen op de muziek die gedraaid werd. Van verschillende genres kwamen er vele nummers voorbij. Een daarvan was een new-wave plaat van The Simple Minds en heette Ne Gold drea 8, 8, 8, 8. Bijna niemand in de zaal kende dit nummer, maar toch sloeg deze zo aan dat velen er zweverige op danste. Steven werd zelfs enthousiast en maakte er spookachtige bewegingen bij, wat Viviënne nogal vreemd vond, maar ook bewondering voor oogde. Hoe he je zo goed le e da se?, oeg zij aa he, a afloop a het nummer. 12

Oh, ik he op ee da ss hool gezete, a t oo dde Ste e. We lee de daar de Quick-Step, de Foxtrot, de English Walsh, de Rumba, de Chachacha en de Tango, en ik maakte daar deel uit van een veertien tallige groep, estaa de uit ze e da spa e. Aha, gezellig. Ja. Wij he e zelfs op de sou dt a k a G ease geda st. Wat, G ease?, oeg Vi ië e. Maa dat is ij lie eli gsfil! Oh? Leuk oo je, zei Ste e. Tja, het is iet ij lie eli gsfil, aa ik vind het wel grappig om te zien. Olivia Newton-John en John Travolta spelen daa to h i? Ja, dat klopt, zei Vi ië e k ikke d. Goed dat je dat eet. Ja, dat zegge ee de e e se, zei Ste e. Maa het aakt to h iet altijd uit wat ik allemaal weet? Je kunt nog zoveel weten, maar je blijft gelijk als ieder ander. Maar hoe jo g e jij eige lijk? Vi ië e keek he ee d aa, aa a t oo dde el. Ik e ee e t i tig jaa, zei ze. E hoe eel jaa e jij? Ik e a ju i, a t oo dde Ste e. eke aa uit hoe eel jaa ik e. Vi ië e da ht e e a. Oh, ik eet het, zei ze. Je e t ze e e t i tig. Ste e s hudde la he d zij hoofd. Je e geet iets, Vi e, zei hij. Het is u 1983 en ik ben pas jarig op 5 juni. Ik ben nu zesentwintig, omdat die dag dit jaa og oet ko e. O.k., dus jij e jaa t dit jaa og? Ik ook, a t ik e ja ig op okto e. Nou, da e je a okto e. Zo, dat he je lug uitge eke d. Hoe eet je dat zo s el? Ge oo, doo e e a te de ke e je leeftijd a het huidige jaa tal af te trekken. Maar je bent wel lief en k ap. Vi ië e loosde toe ze dit hoo de. Oh, da k je el, zei ze. Maa aa kom jij eigenlijk vandaan? Ik bedoel, waar woon je en wat voor werk doe jij tege oo dig? Ik oo i ee appa te e t i Ut e ht, e ik studee i A ste da, vertelde Steve. Ik olg daa ee ku stopleidi g i de eeldhou - en s hilde ku st. Oh. E at s hilde jij da? Oh, a alles e og at. Ik s hilde stille e s e la ds happe, e ik he daa aast ook og ee ho, aa i ik ezig e et ee uit i di g. Viviën e eagee de e aasd. Wat, e jij uit i de?! Met at oo uit i di g e jij da ezig? oeg zij. Dat ka ik je zo ee, t ee, d ie iet zegge, Vi ië e, a t oo dde Ste e gespa e. Maa als ik e ee klaa e, zal ik het jou ee kee late zie. 13

Oh, e aa o u da iet?, oeg Vi ië e. O dat ik iet il dat e ee e kee d ie a d a ij uit i di g te ete ko t, a t oo dde Ste e. Diege e zou de uit i di g e s eld kunnen nabootsen en mij er dan voor mee zij. Viviënne keek bedenkelijk aa he. Oh, de k jij so s dat ik het aa a de zou doo e telle?, oeg zij. Nee ee, dat is het iet, zei Ste e. Maa ij uit i di g is el heel bijzonder. Ik werk er al ruim een jaar aan, en ik wil niet dat een ander er bekendheid mee krijgt, want ik ben eraan begonnen en werk er helemaal zelf aa. Vi ië e z eeg e e. Zeg Ste e, eet jij el dat je op deze a ie ele di ge o ogelijk oo jezelf aakt?, oeg ze. O ogelijk? Wat edoel je daa ee?, oeg Ste e. Dat je doo dit soo t ho s au elijks tijd o e houdt oo ee so iaal le e?. Oh, e at is daa is ee?! Op zi h iets. Maa olge s ij e jij zo i te sief et je studies e uitvinding bezig, dat je weinig tijd overhoudt om uit te gaan en om met iemand af te spreken. Dan ga je het gehaast doen, en dan hou je eigenlijk geen kans meer over om een leuke vrouw te ontmoeten, waarmee je e ke i g ka k ijge, p o ee de Vi ië e uit te legge. Ja, aa ik e die het el!, p otestee de Ste e. Ik e k ha d aa ee goude toeko st! Kijk, e dat edoel ik dus, zei Vi ië e. Jij ilt ee goude toeko st, e om dat te bereiken, ga je er hard voor werken. Maar dan moet je het ook nog vol blijven houden, en dus blijf je ontzettend hard doorwerken wat jou op een gegeven moment toch gaat opbreken. En dan raakt het vol in je hoofd, en uiteindelijk wordt je ontevreden en boos, waardoor de mensen jou niet meer aardig gaan vinden. En ook de vrouwen denken dan precies hetzelfde o e je. Ste e s h ok a deze uitleg. Waa o zeg je dit?, oeg hij. Zeg je dit o ij te de oti e e? Nee Ste e, a t oo dde Vi ië e. Ik il je allee aa ehoede oo je i te se ho. E ik i d je leuk, a t a de s zou ik dit to h iet zegge? Ze boog zich naar Steven toe en gaf hem een kus op zijn voorhoofd. Steven reageerde verbaasd, maar gaf haar toch een kusje terug. Viviënne reageerde hier echter verliefd op en zoende hem weer op zijn mond. Ze zoende zo hevig dat ze pas een kleine minuut later weer losliet. Zo Ste e, jij ka goed zoe e, zei ze i te s kijke d. Hoe doe je dat? 14

Ste e aa zelde. Dat eet ik iet, zei hij. Maa als ik oel dat ee ou ij leuk i dt, ka ik goed et haa zoe e. O.k., eagee de Vi ië e. E i d je ij leuk? Ja, dat zeke, Vi e. E ik i d je lief. Ik e ook lief. Steven wist nu niet wat hij moest zeggen. Evenals Viviënne ging hij weer dansen, waarbij hij deze keer forcerende dansbewegingen maakte. Die bewegingen vielen op bij een deel van de omstaande mensen, en die lachten erom, terwijl ook Viviënne die wat rustiger danste, nauwelijks haar lach kon inhouden. Zij boog zich naar Steven toe. Ik he og ooit ie a d zo g appig zie da se als jij, zei ze. Oh, da k je el, eagee de Ste e. Mee je dat e ht? Ja, e ht. Maa e is og iets at ik je il zegge. Oh, at il je da zegge? Viviënne bloosde. Ze zei: Ste e, ik de k dat ik e liefd op je e. Ste e e d e lege. E e z eeg hij. Ja, het oelt oo ij el ee d, maar ik vind jou ook heel leuk, en ik denk dat ik ook verliefd op jou e, zei hij. Viviënne was dolblij toen zij dit hoorde. Ze boog zich naar Steven en kuste hem op zijn mond. De twee zoenden elkaar weer hevig, en dit viel op bij een man die er dichtbij stond. Deze wierp zonder iets te zeggen een chagrijnige blik op hen. Steven zag hem staren en werd er nerveus van, en t ok zij o d a Vi ië e s o d los. Ste e, at is e?, oeg Vi ië e. Ste e oog zi h aa haa toe, e fluiste de: Vi e, het sta e a die a daar zit mij niet lekker. Kunnen wij niet e ge s a de s aa toe gaa? Ha, oo he daa?!, oeg Vi ië e, et ee i a htige la h. Ik eet wel waarom die man ons zo niet wil zien. Hij is jaloers, omdat hij ontevreden is over zijn eigen seksleven! Daar kunnen wij toch niks aan doen?! Dat is zij p o lee! Steven schrok van deze uitspraak. Toch gaf hij Viviënne gelijk. Wel keek hij er met een verlegen onzekere blik bij, waardoor zij hem niet geloofde. Zeg, e jij so s a g o te zegge dat je het g a t i dt, a at ik et zei?!, oeg ze. Nee, aa ik i d dat e ook eke i g oete houde et a de a s ge oel, zei Ste e poge d o zij o zeke heid goed te p ate. Zeg Ste e, de k jij ou e ht dat alles zo gaat? Als jij je oo zoiets schaamt, ko je ooit aa ee ie di, zei Viviënne. Ja, aa ik il ook hele aal gee liefde i ge aa e ge. E ik i d jou ge oo leuk. 15

Oh? Nou, dat eet ik og zo et iet. Als je ij leuk i dt, let je iet op die a daa, aa op ij, zei Vi ië e. Waa o zoe je ij ge oo iet nog ee kee? Ze sloot haar ogen. Steven boog zich naar haar toe en zoende haar weer. Toch week hij weer met zijn gezicht naar de jaloerse man, die hem deze keer grijnzend aankeek omdat die nu vermoedde dat Steven zich schaamde. Viviënne opende haar ogen weer en zag welke richting Steven inkeek. Kijk iet aa he, aa kijk aa ij, zei ze. Ja Vi e, je he t gelijk, zei Ste e. Als ik jou iet as tege geko e, da zou ik ij u iet zo ste k e gelukkig oele. Hij o helsde haa e zoe de haar weer. De jaloerse man draaide zich om. Hij droop af in de richting van de uitgang. Viviënne zag dit gebeuren en lachte erom. Steven lachtte met haar mee. Een kwartier later stelde hij haar voor om naar huis te brengen, waarop zij a t oo dde et ja e e telde dat ze nog bij haar ouders woonde. Ze vroeg aan Steven of hij daar ook wilde overnachten. Weet je dat el zeke?, oeg Ste e e eus te ug. Ik eet iet hoe zij e op zulle eage e, als ze ij daa zie. O h, aak je daa aa gee zo ge o e, stelde Viviënne hem gerust. Mij oude s zij e to h iet. Ze zij oo ee eeke d op aka tie e komen maandag pas terug. Ze hebben aan mij gevraagd of ik op hun huis ilde passe, e ik ag daa lij e slape. Zo, da zul je el aa dige oude s he e, eronderstelde Steven. Vi ië e keek he e hte ee d aa. Aa dige oude s?, zei ze. Nee Steven, ze zijn niet altijd even aardig. Anders hadden ze mij wel meegenomen. Zelf reizen ze de mooiste vakantieoorden af en gaan ze daar uitgebreid met een wijntje in de hand van het mooie weer genieten. En ik? Ik oet thuis de hele oel oo he i de gate houde. Ste e keek haa edele e d aa. A h eisje to h, het alt ook iet ee h, zei hij. E hij st eelde haa o e haa lo de ha e. Viviënne en Steven zochten de uitgang van de zaal op. Na eventjes wringen door de menigte kwamen ze weer bij de garderobe. Ze vroegen daar hun jasse te ug, e Ali e eikte die he aa. Ste e s jas as ee z a te le e jas met ritssluiting, en na het aantrekken van de jassen liepen de twee naar buiten. Eenmaal buiten keek Viviënne verleidend aa Ste e. Weet je aa ik zi i he?, oeg zij. Ste e keek gespa e te ug. Nee, aa he je zi i, da?, oeg hij. Ge oo, o jou ee s te e asse. Ga je ee? 16

Dat liet Steven zich geen tweede keer vragen. Hij ging met Viviënne mee. Ze gingen linksaf en liepen met de gracht aan de rechterkant de straat door, waarna ze bij een plein kwamen. Daaraan stonden een café, een politiebureau en een aantal woningen. Is het og e lope?, oeg Ste e daa. Nee hoo, a t oo dde Vi ië e. We zij e ij a. Ze legden hun armen over elkaars rug en staken een brug over. De weg boog naar links, maar even verder week Viviënne naar rechts, de weg op. Steven liet haar los en stak achter haar de weg over, richting een oude woning. Het was een Negentiende-eeuws pand met een lijstgevel en inclusief een zolder, drie verdiepingen. Rechts zat een deur in de gevel en links twee ramen, met daarboven drie ramen op de eerste verdieping, en daarboven twee dakkapellen op het zolderdak. Vi ië e hield daa stil ij de oo deu. Hie is het, zei ze. Ze haalde ee sleutelbos uit haar tas en stak één sleutel ervan in het deurslot. Wo!, zei Ste e, toe hij de ge el zag. Dit lijkt el ee he e huis. Ee he e huis?, zei Vi ië e la he d. Nee hoo, dit is gee he e huis. Ze trok de deur open en liet Steven als eerste de woning betreden, waarna zij zelf ook naar binnen stapte. Ze deed de deur achter zich dicht en stopte haar sleutels weer in de tas, die ze vervolgens tegen de muur aanzette. Viviënne en Steven stonden nu in een smalle gang, van slechts één meter breed, maar bijna vijf meter lang. Aan het einde van de gang leidde een trap naar links buigend omhoog, en in de linkermuur zat een deur. Links van die deur zat een lange verwarming, en daarboven zat een kapstok aan de muur bevestigd. Viviënne en Steven hingen hun jassen op aan de kapstok. Ze liepen naar de enige linkerdeur toe. Viviënne maakte die open en stapte met Steven de daarachter liggende huiskamer in. Het was een redelijk grote huiskamer, waar in het linkergedeelte voorin een ronde tafel stond. Daaromheen stonden een stoel uit de jugendstil, een tweezitsbank en een driezitsbank, en in een van de kamerhoeken een ladekast, met daarop een televisie. In de rechterhelft van de kamer stond een bruine rechthoekige eettafel met vier stoelen eraan, en tegen de lange muren stonden elk een twee meter hoge kast. Achterin de kamer zat een deur in de rechtermuur, waarbij Steven vermoedde dat die naar een keuken toe leidde. In plaats van naar die deur toe te gaan liep hij naar de salontafel. Viviënne volgde hem en legde haar sleutels op het tafeltje. Ze vroeg aan Steven of hij iets wilde drinken. Uh ja, ik el, a t oo dde hij gespa e. Maa at il jij? 17

Vi ië e keek he e leidelijk aa. Nou, iets heel ijzo de s, zei ze. Oh, at oo ijzo de s? Ge oo, iets ijzo de s doen samen met jou. Ga je met mij mee naar boven? Ste e slikte a e lege heid. Ja, ik il el ee aa o e, zei hij. Fij, ik ist el dat je ja zou zegge, zei Vi ië e. E thousiast t ok zij he met zich mee de gang op en begon ze hem hevig zoenen. Steven wist niet wat hem overkwam. Sprakeloos zoende hij met Viviënne mee. Tortelend liepen de twee de trap op, waarbij ze ook tongzoenden. Vi ië e legde zelfs haa e e o Ste e s iddel hee, e hij d oeg haar daarop naar boven. Pas op de overloop haalde zij haar benen weer van hem af en onderbraken de twee tortelduifjes het zoenen. Oh Ste e, ie a d ka zo hee lijk zoe e als jij, zei Vi ië e hijge d, met een intense blik. Ste e keek haa e e i te s aa. Jij zoe t ook lekke, zei hij. Viviënne zoende hem in zijn nek. Ze stapte erbij naar achteren en trok Steven met zich mee. Haar linkerhand legde zij op een deurklink achter zich, en ze duwde die naar beneden, waarop de deur open zwaaide. Ze stapte achteruit de kamer in en liet zich achterover op een bed vallen, met Ste e o e op haa? Wil je ij, Ste e?, oeg Vi ië e. Steven twijfelde. Maar Viviënne was zo wellustig dat zij naar de boord van zijn shirt greep. Ste e, il je ij?, he haalde ze. Ja Vi ië e. Natuu lijk il ik je, a t oo dde Ste e s hokke ig. Doe da at je ilt, Ste e, zei Vi ië e ulps, et haa oge sluite d. Je mag me vannacht hele aal he e. Ste e ist iet at he o e k a. Hij staa de aa Vi ië e s beeldschone gezicht. Opeens trok zij hem dichter naar zich toe, waardoor Steven weer bovenop haar te liggen, en beiden rolden zij een halve draai naar links. Viviënne lag nu boven op Steven. Zij had haar ogen weer open en greep hem bij zijn bovenlichaam. Met volle overgave legde Steven zijn handen op haar billen en drukte hij haar tegen zich aan, waarbij ze elkaar opnieuw hevig zoenden. Ze trokken hun lippen naar elkaar toe en van elkaar af, en zoenden elkaar zo diep dat het leek alsof ze met hun tongen in elkaars slokdarmen kwamen. Maar opeens liet Viviënne los. Vi e, Wat is e?, oeg Ste e. Nie a d zoe t zo lekke als jij, a t oo dde Vi ië e. E het is et alsof ik me veilig oel ij je. Ste e gli la hte. Ik oel e ook eilig ij jou, zei hij. 18

En weer kuste hij Viviënne. Zij sloot haar ogen, en herhaaldelijk trokken zij hun monden naar elkaar toe. Steven liet opeens los en begon haar lager te zoenen, steeds lager totdat hij bij haar hals kwam. Viviënne legde haar rechterhand op zijn nek en haalde hem weer naar zich toe, en zoende hem opnieuw. Met haar handen maakte zij de bovenste knoop van zijn blouse los en deed ze hetzelfde met de knoop daaronder. Een voor een maakte zij naar beneden alle knopen los, en met haar handen greep ze naar de ou e a Ste e s louse. Ze t ok die a zij o e lijf af. Steven verzette zich niet. Het leek wel alsof hij daar te verlegen voor was. Bovendien had hij nog nooit seks met een vrouw gehad, en dus gaf dit hem een goed gevoel. Viviënne liet zich op haar beurt ook door Steven uitkleden. Langzaam tilde hij de schouderbandjes van haar jurk op en liet hij die langs haar schouders en armen naar beneden glijden. Haar beha werd zichtbaar, en zoenend kleedden de twee elkaar verder uit, waarna zij nog meer dan een uur met elkaar door vreeën. Pas daarna vielen zij in slaap. 19

2 Eventuele zwangerschap Zaterdag 7 mei 1983. Viviënne werd laat in de ochtend als eerste wakker. Ze merkte dat zij geen kleding aanhad en zag toen ze naar rechts keek, dat Steven naakt naast haar lag, want alle kledingstukken lagen op de grond. Vi ië e s h ok e a. Oh jee, e he e ge eeë, o pelde zij i zi hzelf, et haa ha d oo haa o d. Hij zal toch niet bij mij naar i e zij gegaa? Ze besefte dat ze die nacht naïef bezig was, en begreep daarmee dat Steven haar mogelijk zwanger gemaakt zou kunnen hebben. Hij maakte nog wat draaibewegingen, en zij maakte daaruit op dat de nacht voor hem heel bijzonder moest zijn geweest. Geschokt en bekrompen stond Viviënne op. Ze raapte haar beha en onderbroek van de grond en trok die allebei aan. Ze opende de kamerdeur en liep de overloopgang in, waarin zij naar links ging en de meest rechts zittende deur in de muren daarvan, opentrok. Achter de deur zat een klein kamertje. Daarin stonden een bureau met een stoel en een linnenkast. Viviënne trok de schuifdeur van de linnenkast open en haalde er een handdoek, een washand, een blauwe spijkerbroek, een rode blouse, een beha en een damesslip uit. Ze legde die over haar arm heen en schoof het deurtje weer dicht, waarna zij het kamertje uitliep. Weer in de gang trok zij de deur achter zich dicht. Ze liep naar de enige deur in de muur daartegenover. Ze duwde die open, en daarachter zat een lange smalle badkamer. Tegen de linkermuur ervan zaten een badkuip en een toilet, en aan de rechterkant stonden een wasmand, een wasmachine en een wastafel. In de korte achterste muur zat een middelgroot raam, afgeschermd met luxaflex. Viviënne stapte de badkamer in. Ze deed de deur achter zich dicht en legde haar kledingstukken en douchespullen op de wasmachine. Ze kleedde zich uit, stopte haar ondergoed in de wasmand en pakte de washand, waarna ze in de badkuip ging staan. Ze draaide de doucheknop open, en in zeven minuten tijd waste zij zich schoon en spoelde ze haar haren. Na de douchekop weer te hebben dichtgedraaid, wierp zij de washand in de wasmand en droogde zij zich met de handdoek af. Toch kon Viviënne niet lachen. Het leek alsof ze ergens spijt had van haar daad met Steven. Toen zij boven de wastafel in de spiegel keek, zag zij een onzekere blik in haar eigen ogen. 20

Oh, ij god! Wat he ik gedaa?!, o pelde zij o e stuu. T a e rolden over haar wangen. Toch huilde ze maar zachtjes, want ze was bang dat Steven dit zou horen. En dan zou hij vast in paniek raken, dacht zij. Toch probeerde Viviënne zich groot te houden. Ze hing de handdoek over de verwarming heen en pakte haar ondergoed. Ze trok die aan, evenals haar blouse en spijkerbroek, en daarna pakte zij haar tandenborstel van de wastafel. Ze kneep er wat tandpasta op uit en poetste haar tanden, en keek na het schoonspoelen daarvan in de spiegel, waarin haar tanden weer blonken. Dit maakte haar alweer wat vrolijker. Ze liep de badkamer uit en ging weer naar het kleine kamertje toe. Ze haalde daar een paar sokken uit de linnenkast en trok die aan, waarna ze het kamertje weer uitliep en naar haar slaapkamer ging. Steven sliep daar nog steeds als een os. Viviënne pakte haar schoenen op en trok die aan, en raapte haar jurk van de grond, waarna ze ermee naar de badkamer liep en die in de wasmand wierp. Toch doolden haar gedachten over eventuele zwangerschap weer door haa hoofd hee. Hoe zou het u e de oete, als ik zwange e?, dacht zij i zi hzelf. Da zou ik de ko e de ege aa de gaa uitzetten. En als mijn ouders dat gaan zien, zullen ze mij vast van allerlei age gaa stelle. Ze as e a o e tuigd dat haa oude s het haa kwalijk zouden nemen, als zij ongetrouwd zwanger zou zijn. Hoe oet ik die d a atis he toesta d oo ko e?, o pelde ze. Natuu lijk, doo Ste e te hu elijk te age. Maa da oet ik e ook oo zo ge dat hij ij e lijft. Hoe oet ik dat aa pakke?. Een ding wist Viviënne wel. Steven kon nu ieder moment wakker worden. Om te beginnen moest zij maar eens een ontbijtje voor hem maken, en ze liep de kamer uit, waarna ze via de steile trap naar beneden ging. Ze liep door de huiskamer naar de achterste deur en maakte die open, waarachter zoals Steven dacht, inderdaad een keuken zat. De keuke as ee klei ka e tje a zo t ee-en een half bij drie vierkante meter. Links van de huiskamerdeur zat een keukenaanrecht aan de muur, met daarboven een gele kast met drie deurtjes erin. Aan de overkant van de keukenkamer stond een gasfornuis met twee kastdeurtjes en een ingebouwde oven erin, en links van het fornuis stond een servieskast. Aan de rechterkant stond een koelkast. Viviënne stapte de keuken in. Ze opende het middelste deurtje van de kast boven het aanrecht en pakte er een broodmand en een zak bruinbrood uit. Ze legde die op het aanrecht en haalde uit de broodzak zes boterhammen, die ze vervolgens in de mand legde. De rest van het brood stopte ze weer in de kast, en ze haalde twee borden, twee glazen en een schoteltje uit de 21

servieskast, waarna ze die op het dienblad zette. Ook zette zij er een pak sinaasappelsap en een zakje vleeswaren bij. Zodra ze alles op het dienblad had gezet, liep zij ermee de keuken uit. Via de trap ging zij weer terug naar haar slaapkamer, waar Steven op het punt stond om wakker te worden. Goede o ge s hat, zei Vi ië e. He je lekke geslape? Ste e gaapte. Ja hoo, a t oo dde hij. Jij ook goede o ge. He jij ook lekke geslape? Viviënne knikte. Jazeke, zei ze. Kijk ee s s hat, at ik oo o s he ge aakt. Ste e glu de de. Zo h, ee lekke o t ijtje, zei hij. Dat is og ee s ee e e i g. Ja he?, zei Vi ië e et ee k ipoog. Ze gi g aast Ste e op de deke s van het bed liggen, terwijl hij er nog altijd naakt onder lag. Samen begonnen ze aan het ontbijt. Zo af en toe zeiden lieve dingen tegen elkaar en gaven ze elkaar een kus. Steven vertelde bijvoorbeeld, dat hij droomde dat hij met Viviënne in een vakantiehuisje op een eiland zat en dat ze daar samen van de zon, de zee en de natuur genoten, en van elkaar. Mede hierdoor duurde het vrij lang voordat ze waren uitgegeten. Rond elf uur stond Viviënne weer op en pakte zij het dienblad met het serviesgoed van het bed, waarna zij de kamer uit liep en naar beneden ging. Tegelijkertijd stond Steven op. Hij kleedde zich aan en liep naar de badkamer. Hij waste voor de spiegel bij de wastafel zijn bovenlichaam en liep daarna weer terug naar de slaapkamer om zijn schoenen aan te trekken. Daarna nam hij de trap naar beneden en liep hij naar de keuken, waar Viviënne aan het afwassen was. Ka ik je helpe?, oeg Ste e e lege. Vi ië e gli la hte. Ja, g aag, zei ze. Ze pakte ee theedoek a de haak en gaf die aan Steven, waarop hij in een rustig tempo begon af te drogen. Tijdens de afwas vertelden Viviënne en Steven het een en ander aan elkaar. Ze maakten daarbij geintjes en plaagden elkaar zelfs met een spelletje handdoeken slaan. Na de afwas stopten zij het serviesgoed weer terug in de kasten, en omdat Steven voor het eerst in de woning was en dus nog niet wist waar al het serviesgoed hoorde, wees Viviënne hem de juiste plaatsen aan. Zij maakte de ene na de andere kastdeur en -lade open en sorteerde daar netjes de borden bij de borden, de glazen bij de glazen en het bestek bij het bestek. Met een doekje maakte zij het aanrecht schoon, zodat alles weer als een spiegeltje blonk. Ste e sto d e e steld a. Zo Vi e, zei hij, et ee la ht ek op zij gezi ht. Ik he og ooit ie a d zo goed zien poetsen als jij. 22

Ja h, Ste e?, zei Vi ië e k ipoge d te ug. Ik ka goed poetse, h?. Ste e gli la hte aa haa. Lie e Vi ië e, ag ik je iets age?, oeg hij. Ja hoo, aag aa. Ste e pakte Vi ië e s e hte ha d ast e oeg: Lieve Viviënne, wil je e ke i g et ij? Vi ië e keek he ee st ee d aa, aa gli la hte daa a. Ja s hat, atuu lijk il ik dat, zei ze. De twee omhelsden elkaar. Ze wreven met hun handen over elkaars ruggen en zoenden elkaar weer, een minuut lang voordat ze elkaar weer los llieten. Ik oel ij heel gelukkig ij je, zei Vi ië e e liefd. Ik oel e ook gelukkig ij jou, zei Ste e te ug. Hij oog zij gezi ht ee naar haar, waarbij het zicht van zijn ogen toevallig op zijn horloge viel, die om zijn rechterpols zat. De tijd die daarop aangegeven stond, deed hem e hte s h ikke. Oh shit!, zei hij. Wat is e Ste e?, oeg Vi ië e. Het is half t aalf ge eest, e o k a t oo he ik ee afsp aak ij het statio i A ste da!, a t oo dde Ste e gest est. Ik oet daa oo de t ei a ijf o e t aalf hale, a de s ko ik te laat! Oh jee! eagee de Vi ië e. Dat ist ik iet. Is het goed als ik et je eega? Ste e gli la hte e e. Nee, da k je, zei hij. Het is leuk dat je et e mee wil gaan, maar mijn afspraak heeft met de kunst te maken. Ik kan jou dus niet meenemen, maar ik kan wel aan mijn docent vragen of ik jou een kee ag ee e e. Is dat goed? Ja, fij, zei Vi ië e. Maa ik zal jou el gaa isse. Ze oog zi h aa Steven toe en gaf hem weer een zoen. Ik zal je ook gaa isse, zei hij. Maa e zie elkaa i e ko t el ee. Hij d aaide zi h o e liep et Vi ië e de ga g i, aa hij zij jas van de kapstok pakte en aantrok. Zij trok de voordeur open, en hij liep naar buiten, waarna hij haar nog een keer omhelsde. Zoenend namen de twee afscheid van elkaar. Daarna verliet Steven het huis. Hij sloeg direct linksaf en stak zo snel mogelijk de weg over, waarna hij in de tegenovergestelde richting van de avond ervoor de weg afliep, om zo, zo snel mogelijk bij het treinsstation te komen. Nog één keer zwaaide Viviënne naar hem, en Steven zwaaide terug. 23

3 Viviënne krijgt ruzie met haar ouders De dagen gingen vlug voorbij. Al snel werden die een week en werden de weken een maand. In die tijd leerden Viviënne en Steven elkaar beter kennen, door minimaal een keer in de week met elkaar af te spreken. Regelmatig gingen ze naar de bioscoop toe, waarbij ze de ene keer een romantische film keken en de andere keer een psychologische thriller. Viviënne en Steven hielden ook van cafés bezoeken. Iedere keer nadat zij de bioscoop uitliepen, gingen ze naar een café en dronken ze daar een paar glazen bier, om daarna weer naar huis toe te gaan. Ook wanneer zij op een zaterdag gingen winkelen, liepen ze naderhand gerust een café binnen. Zo kreeg hun relatie die zij op 7 mei met elkaar waren begonnen, langzaam maar zeker vorm. Ook bezochten ze nog één keer in de twee weken de dis otheek The Su flo e e da ste ze daa i de zaal waar ze elkaar voor het eerst hadden ontmoet. Elke keer nadat ze het gebouw weer e liete, a delde zij aa de o i g a Vi ië e s oude s, of aa die van Steven. Ste e s o i g as ee klei appa te e t, op de ega e g o d a ee vier verdiepingen hoge flat. Het appartement bestond uit een paar kamers en begon met een smalle gang achter de voordeur. In de rechtermuur van de gang zat een deur die naar de toilet- en badkamer leidde, en aan het einde van de gang een deur naar de huiskamer. De huiskamer was relatief klein. Aan de rechterkant zat een keuken aan de muur, en in de achterste hoek links stond een kast, met daarop een televisie. Daarvoor stond een salontafel. Om die tafel stonden twee stoelen en een bank, en tegen de linkermuur stond een bruine kast. In de muur haaks daarvan zat nog een deur, maar die kon door het in de weg staan van de kast slechts zestig graden worden opengedraaid. De deur leidde naar een kleine slaapkamer, waarin een eenpersoonsbed en een linnenkast stonden. De totale oppervlakte van het appartement was vijfendertig vierkante meter. Viviënne vond dit erg krap, maar sliep toch met Steven in het bed als ze bij hem op visite kwam. Hierdoor groeiden zij hechter naar elkaar toe, en al na een paar weken stelde Viviënne, Steven aan haar ouders voor. Haar moeder was een slanke vrouw van middelbare leeftijd en was qua lengte even klein als zijzelf. Ze had lange zwarte haren met een flinke volume, blauwe ogen en een kleine pukkel op haar wang. Zij heette 24

Elizabeth en was erg vriendelijk. Steven vroeg nieuwsgierig naar haar leeftijd, waarop zij antwoordde dat ze veertig jaar was. Dit betekende dat Elizabeth op haar negentiende al moeder was geworden van Viviënne, en Steven vond dit erg jong. Vi ië e s ade as ee fo se a. Hij heette Ferdi. Hij was ongeveer 170 centimeter en had een doorleefd gezicht, met bruine ogen en gekruld haar, maar ondanks zijn vijftig jaar en vele kraaienpootjes rond zijn ogen, oogde hij als een sportman. Meestal droeg hij evenals Steven een blouse, en evenals zijn vrouw keurde hij de relatie tussen hem en Viviënne goed, waar zij allebei erg blij om waren. Viviënne was ook geïnteresseerd naar de ouders van Steven. Ze vroeg aan hem of hij hen een keer aan haar wilde voorstellen. Steven antwoordde dat hij dat binnenkort zou doen, maar in plaats daarvan stelde hij haar voor aan een paar studievrienden van hem. Viviënne vond dit raar en vroeg aan hem wat dit te betekenen had. Steven legde hierop uit dat hij zijn ouders graag aan haar had voorgesteld, als zij nog in leven waren. Hij zei dat ze waren omgekomen bij een autoongeluk, toen hijzelf nog maar een jongetje van zes jaar was. Viviënne vond dit een aangrijpend verhaal en zei dat ze het heel erg voor hem vond. Maar Steven reageerde erop alsof het hem niet meer zo eel uit aakte. Het is al heel la g gelede, zei hij, e hij o d dat hij oo al oo uit oest kijke i het leven. Hierdoor werd Steven als een positief denkende jongeman gezien. Telkens als hij en Viviënne bij elkaar op visite kwamen, was hij altijd vrolijk en maakte hij grappen, en ook sprak hij wel eens over zijn kunststudie. Soms vertelde hij over zijn uitvinding, en iedere keer als hij dat deed, zei hij dat hij daar weer een stukje verder mee was gekomen. Wat voor een uitvinding het was, hield hij echter geheim. Viviënne werd er nieuwsgierig van en vroeg aan Steven of zij de uitvinding een keer mocht zien. Hij beloofde dat hij haar daarvoor een keer naar de plaats van de uitvinding zou meenemen, maar jammer genoeg kwam het daar een lange tijd niet van. Met Viviënne zelf ging het wel goed. Iedere maandag tot en met vrijdag werkte zij van 8.30 uur tot 16.30 uur op een verpakkingsfabriek en pakte ze daar huishoudartikelen in, zoals sponzen, doekjes, afwasborstels, zeepjes en toiletpapier. Ze voerde dit werk goed uit, en haar werkleider was daar zeer tevreden over. Toch was Viviënne nog altijd onzeker over één ding. Ze wist nog steeds niet of zij zwanger was. Intussen begonnen er al wat lichte kenmerken daarvan op te treden. 25

Het eerste kenmerk was dat zij tijdens het avondeten bij haar ouders, zich ineens onwel voelde. Ze rende toen naar het toilet en was daar ternauwernood op tijd om in de pot over te geven. Haar ouders zagen dit gebeuren en vroegen aan haar wat er aan de hand was, maar Viviënne antwoordde daarop dat zij zich alleen maar misselijk voelde. Toch begonnen steeds meer kenmerken van een eventuele zwangerschap voor te komen. Haar menstruatie bleef uit, en op sommige dagen verloor zij meer urine dan normaal, waardoor het langzaam maar zeker tot haar doordrong dat een zwangerschap steeds waarschijnlijker werd. Uit angst voor een boze reactie van haar ouders, hield zij over haar vrijpartij met Steven haar mond tegen hen dicht. Op een dag ging Viviënne op eigen houtje naar het stedelijk ziekenhuis van Utrecht toe. Daar onderging zij een zwangerschapstest. Na een half uur wachten in de wachtkamer werd ze door een vrouwelijke gynaecoloog een kleine kamer ingeroepen, en daar onderging zij een urinetest. Later bleek dat er in de urine een zeer herkenbare HCG-waarde was aangetroffen, en dit duidde erop dat Viviënne inderdaad zwanger was. Bovendien was haar buik al zo ver uitgezet, dat haar zwangerschap voor de gynaecologen eigenlijk al zichtbaar was. Viviënne schrok van deze uitslag. Wat moest zij nu doen? Zij was ervan overtuigd dat haar ouders kwaad zouden worden als zij te weten zouden komen dat zij zwanger was. En dan zou niet alleen zij, maar ook Steven het met hen aan de stok krijgen. Om die reden besloot Viviënne haar zwangerschap geheim te houden en vertelde zij het enkel aan Steven. Hij reageerde er geschokt op, maar zei al vlug tegen haar dat hij samen met haar het kind wel zou willen opvoeden. Toch vond hij het vreemd dat Viviënne haar ouders niet over haar zwangerschap inlichtte, en hij spoorde haar aan om het aan hen te vertellen. Maar telkens als hij dat deed, beweerde Viviënne dat haar vader en moeder het een enorme schande zouden vinden en haar daarvoor zouden verstoten. Inmiddels werden de zwangerschapskenmerken van Viviënne steeds zichtbaarder. Ze ging meer en onregelmatiger eten, en geleidelijk zette haar buik steeds verder uit, wat betekende dat de groei van het kind e s elde. Weke la g as Ste e de e ige die a Vi ië e s zwangerschap afwist, omdat haar ouders tot s avonds laat doorwerkten. Wanneer zij thuiskwamen, waren ze zo moe dat ze meestal direct naar bed gingen, en daardoor zagen zij haar niet vaak, waardoor ze dus niet in de gaten kregen dat Viviënne zwanger was. 26

Totdat Viviënne op een zaterdagse novembermiddag met haar ouders en Steven aan de eettafel zat. Tijdens de lunch sprak haar moeder, Elizabeth haar aan. Vi ië e, ag ik jou iets age?, oeg zij. Ja hoo, a t oo dde Vi ië e, alsof er niets aan de hand was. Je uik zet de laatste tijd steeds uit? zei Eliza eth. Wat is e et jou aa de ha d? Vi ië e keek haa ee d aa. Oh iks, Ma, zei ze. Ik he de laatste tijd allee aa at last a ho ge, e daa doo eet ik at ee. Eliza eth keek ede kelijk te ug. Ik geloof jou iet, zei ze. Je e t de laatste tijd heel wat dikker geworden, en aan je buik kan ik zien dat het niet doo het ete ko t. Be jij z a ge? Nee Ma, o tke de Vi ië e. Waa o stel je zo aag aa ij? O dat ik ezo gd e, e ik e je oede. Ik il ge oo dat je ee lijk tege e e t, zei Eliza eth. Vi ië e eagee de e hte opsta dig. Ma, ik e ee lijk tege je!, iep zij, opsp i ge d a de stoel. Waa o geloof je ge oo iet at ik zeg?! Ferdi en Steven keken toe. Waa o doe je ou zo, Vi ië e?, oeg Eliza eth. Je ku t o s to h ge oo de aa heid e telle? Zo, dus jij il ete of Ste e e ik het ee aa tal aa de gelede stieke et elkaa he e gedaa?!, e o de stelde Vi ië e et ee wijzende vinger naar haar. Vi ië e, zo p aat je iet tege je oede!, eagee de Eliza eth hierop. Ja Vi e, je oede heeft gelijk!, zei Fe di, uit zij stoel opstaa d. Bied haa je e uses aa! Waa o zou ik dat doe?!, p otestee de Vi ië e. Ze stelt ij zo i ti ide e de idiote ot aag!. Ferdi stelde dit niet op prijs. Hij ging lijnrecht tegenover haar staan. Viviënne werd er bang van en deed een stap achteruit. Zie je el?! Jullie o e alle ij! Jullie i ti ide e e!, iep ze. Dat is hele aal iet aa, Vi ië e, sp ak Fe di. Wij ille ge oo weten of jij zwanger bent, want dat vermoeden hebben wij. En als dat zo is, kun je het beter eerlijk zeggen, want wij houden niet van meisjes die tege o s liege. Be jij z a ge? Zwijgend en angstig keek Viviënne hem aan. Ferdi werd ongeduldig om het antwoo d e gi g di hte ij haa staa. Oh, o e alle e jou ee?!, oeg hij. Nee Vi e, je e t ge oo a g! Zeg ee s, hoe oud e jij?! 27

Ee e t i tig, dat eet je to h?, sta elde Vi ië e, et haa ug tege de muur. Ze probeerde stiekem naar de links van haar zittende gangdeur te geraken. Fe di sloop ee. Vi e, ik aag het je og ee kee!, zei hij. Be jij z a ge?! Ja, ik e z a ge!, a t oo dde Vi ië e oepe d. Nou goed?! Ze gaf haar vader een duw en trok de gangdeur open, en liep de trap op naar boven. Ferdi moest een paar corrigerende stappen zetten om zich staande te houden. Sprakeloos keek Steven toe. Elizabeth werd verdrietig en begon te huilen. Oh ee! at he ik ou ee gedaa?, ja e de zij. Fe di t oostte haa. Je oet jezelf iets e ijte, zei hij. Jij e t altijd ee goede oede oo Vi ië e ge eest. Steven schudde nerveus zijn hoofd toen hij dit zag. Hij wilde naar boven gaan, maar toen hij op het punt stond om de gangdeur te openen, stapte Ferdi ineens op hem af. Zie je u at jij he t aa ge i ht?!, oeg Fe di es huldige d. Steven schrok ervan. Hij werd bang en durfde geen antwoord te geven. Kijk, de jo ge a il gee a t oo d ge e!, siste Fe di. Da ist jij dus ast el dat Vi ië e z a ge as, h?! J, ja Fe di, sta elde Ste e. Ik ist e a. U do hte e telde het ij zo d ie eke gelede. Fe di s h ok. Wat, eet jij dat al zola g?!, aasde hij. He je het so s og ake et ij do hte gedaa, ieze ik?! Hij loog op he af e g eep hem bij zijn blouse. Ook hie s h ok Ste e he ig a. Ik eg ijp dat u oos op ij e t, aa u do hte e ik houde eel a elkaa, zei hij s hokke ig. Daa he ik hele aal iks ee te ake!, s h eeu de Fe di. Jij had het gewoon veel rustiger aan moeten doe et ij do hte! Ste e t a htte he o da ks zij a gst, ustig te k ijge. Fe di, luiste, zei hij. Vi ië e ilde het zelf. E ge s i Mei, tijde s ee a o dje stappe oeg ze aa ij of ik et haa ilde da se. Zo, dus jij ke t de datu ook nog uit je kop?! Luister eens Steven, je liegt! Wat je gedaan hebt met mijn dochter, slaat helemaal nergens op! En jij oest je diep s ha e! Ste e e d u zelf ook oos. Waa o zou ik?, eagee de hij. Als u dochter verliefd op mij is en zwanger wordt, dan hebt u dat maar te a epte e! Dit deed Ferdi ontploffen. Hij balde zijn rechterhand tot een vuist en haalde uit i hti g Ste e s gezi ht. 28

Maar gelukkig pakte Eliza eth og et op tijd die uist ast. Be jij gek ge o de?!, oeg zij. Niet doe, Fe di! Hie los je iets ee op! Ferdi keek haar even aan. Daarna keek hij aarzelend naar zijn boosdoener, Ste e. Uitei delijk liet hij he to h aa los. Je he t gelijk, Eliza, zei hij. Maa ik ka het iet uitstaa dat die s ee lap al i het begin al aan onze do hte heeft gezete. Fe di? Dat heeft hij iet gedaa, zei Eliza eth. Vi ië e houdt a he. Jij e t oege to h ook zo jo g ge eest? Ja, aa die ieze ik heeft el is uik a haa ge aakt!, iep Fe di, met een beschuldigende wijsvinger richting Steven. Steven schudde oneens zij hoofd. Fe di, ik e gee ieze ik, e ik zou ooit is uik ake a u do hte, sp ak hij. E ik ga u aa o e, a t olge s ij is Vi ië e u e g e d ietig doo jou! Jij lijft et je s e ige pote a haa af, ja!, o a dee de Fe di he. Maar Steven luisterde niet meer. Hij liep de gang in en liep de trap op om daar naar boven te gaan. Maar Ferdi pakte hem bij zijn blouse vast. Steven schrok hiervan en maakte een valbeweging, maar wist gelukkig zijn val te breken door de trapleuning op tijd ast te pakke. Hij gaf Fe di ee du. Be je hele aal gek ge o de?!, iep hij. Blijf a ij louse af! Fe di g ij sla hte ge iepig. Aha, kijk!, zei hij. De s ee lap ka zij handjes niet thuis houde, h. Steven keek hem kwaad aan, maar deed er verstandig aan door zich om te draaien en verder naar boven te lopen. Ja a ge s hijtluis, loop aa aa o e!, iep Fe di aa de oet a de trap. Laat die t ee to h!, zei Eliza eth tege he. Ze ko e e a zelf el achter hoe het is om een kind te hebben. Ze zijn nog jong en weten niet beter, maar ze zullen nog veel van elkaar leren. Wie weet wat hun liefde in de toeko st e gt. Ja, aa het is to h iet gezo d dat Vi ië e zi h etee door die Steven z a ge heeft late ake!, p otestee de Fe di. Nou e, Fe di?! Bij o s gi g het to h ook zo? Wij ke de elkaa ook og maar kort, toen wij het voor het eerst met elkaar deden? En onze relatie gi g altijd goed. Het hoo t e ge oo ij. Ja, aa ij hadde gee keus, Eliza! Toe jij i a Vi ië e i verwachting raakte, moesten wij zo snel mogelijk met elkaar trouwen, of wij dat nou wilden of niet, want anders was het een schande voor de hele familie. En nu kan in de jaren tachtig alles?! Dat is iet ee lijk! 29

Fe di, zo oet je iet de ke. Vi ië e e Ste e ke e elkaa u zes aa de e g oeie steeds di hte aa elkaa toe. Toe Fe di dit hoo de, ego hij te t ijfele. E e late zei hij: Ja Eliza, je hebt eigenlijk wel gelijk. Sorry dat ik zo tekeer ging tegen die Steven. Ik was nogal kwaad. Het geeft iets, zei Eliza eth. Maa als jij je e o ts huldigi ge il aanbieden, moet je niet bij mij zijn, maar bij Steven. Je hebt hem nogal fli k oos ge aakt. Inmiddels zat Viviënne verdrietig op de rand van het bed in haar slaapkamer. Ze huilde en hield een kussen tegen haar hoofd aan. Opeens werd de kamerdeur opengedaan en stapte Steven de kamer binnen. Hij smeet de deur achter zich dicht. Wat is die Fe di to h ee ag essie e o e ul!, oppe de hij. Ee st pakt ie e ij ij louse ast, e da il hij ij ook og gaa slaa! Vi ië e s h ok. Wat?! P o ee de hij jou te slaa?!, oeg zij. Ze sto d etee op e keek aa Ste e, die og steeds o tdaa as a Fe di s dreigement. Ja. Het is aa goed dat je oede op tijd zij uist astpakte, a t a de s as het e kee d afgelope, zei hij. Viviënne werd kwaad toen zij dit hoorde. Ze spurtte naar de deur toe en trok die open, maar Steven greep haar bij de rechterarm. Vi ië e, at ga je doe?, oeg hij. Wat de k je?!, iep Vi ië e. Mij ade ee lesje le e! Doo he te slaa zeke?, oeg Ste e. Vi ië e, doe dat iet! Het lost niks op! Als jij hem slaat, vererger je daar alleen maar de problemen tussen jou e je oude s ee. Ja, aa ik laat jou iet doo ij ade slaa!, iep Vi ië e i ee pogi g o zi h los te ukke. Laat e los!! Ste e p o ee de haa ge ust te stelle. Vi e, ustig!, zei hij. Volge s ij is het, dat Fred nogal is geschrokken van het nieuws dat jij moeder wordt. Vi ië e ego te huile. Ja, aa aa o doet hij da zo ag essief?, ja e de zij. Hij doet iets a de s da s h eeu e tege ij, e is aak jaloers. Als mijn moeder niet naar mijn zwangerschap had gevraagd, dan as hij u ee stuk ustige ge eest. Ste e sloeg ee a o haa s houde hee. H Vi e, iet huile, zei hij. Je oede is ge oo ezo gd o je, e ik eet zeke dat je ade dat ook is. Ja, aa hij is zo aak k aad. Hij ka to h ook ge oo o aal doe? 30