Buikverpleging
Het is momenteel noodzakelijk uw familielid/kennis (verder te noemen patiënt) in buikligging te verplegen (buikverpleging). De patiënt wordt al beademd omdat deze niet in staat is zelfstandig te ademen. De ernst van de longproblematiek is nu zodanig verslechterd dat buikverpleging nodig is ter ondersteuning van de ademhaling. Het verplegen van patiënten in buikligging brengt speciale zorg en aandachtspunten met zich mee. Middels deze folder wordt u geïnformeerd over wat buikverpleging inhoudt en wat de gevolgen hiervan zijn voor de patiënt en voor u. De longen De longen zijn twee zakvormige, zeer luchtrijke organen die in de borstholte liggen. De belangrijkste functie van de longen is de gasuitwisseling: het opnemen van zuurstof en het afgeven van koolzuur. Tussen de beide longen ligt het hart. De rechterlong bestaat uit drie kwabben, de linkerlong heeft twee kwabben. Deze kwabben zijn ook weer in kleinere kwabjes verdeeld. Ieder kwabje vormt zo een kleine long op zichzelf. Het longweefsel bestaat uit microscopisch kleine, door bloedvaatjes omsponnen, ronde longblaasjes. In deze blaasjes vindt de eigenlijke gasuitwisseling plaats. Wanneer de functie van de longen ernstig is verstoord, wordt de ademhaling ondersteund door een beademingsapparaat. Dit is meestal een tijdelijke ondersteuning. Voor meer informatie over beademen verwijzen wij u naar de folder Het kunstmatig overnemen van de ademhaling. Shocklong Bijna alle patiënten die in buikligging verpleegd worden lijden aan een shocklong. De medische term hiervoor is A.R.D.S. (Adult Respiratory Distress Syndrome). Een shocklong is een ernstig ziektebeeld, waarbij een tijdelijke beschadiging van het longweefsel optreedt. Deze beschadiging van longweefsel kan verschillende oorzaken hebben. Shock: dit is een situatie die ontstaat door een acuut lage bloeddruk Maaginhoud is in de longen terecht gekomen Een ongeval aan de borstkas Andere oorzaken kunnen zijn: verdrinking, vergiftiging, inademing van giftige stoffen, bloedingstoornissen en longinfecties. De arts (anesthesioloog/intensivist) kan u vertellen wat de oorzaak is van shocklong bij uw familielid.
Door de beschadiging van de longen vallen de longblaasjes in de long massaal ineen. Hierdoor wordt de gasuitwisseling ernstig bedreigd. Traditionele beademing is dan niet meer voldoende om de patiënt in zijn ademhalings,- en zuurstofbehoefte te voorzien. De diagnose shocklong wordt gesteld aan de hand van de bloeduitslagen, röntgenfoto s en lichamelijk onderzoek van de arts. Buikligging De werking van buikligging berust op een eenvoudig principe. De longen zijn aan de rugzijde van de patiënt relatief het grootst in oppervlak en het best doorbloed. Door de patiënt op de buik te leggen, gaat een deel van de longblaasjes weer open. Hierdoor verbetert de gasuitwisseling en de verdeling van zuurstof en koolzuur in de longen. In veel gevallen is een directe verbetering te bemerken in de toestand van de patiënt na invoering van de buikligging. Aandachtspunten Kunstmatige slaap: Patiënten die buikligging moeten ondergaan zijn zeer ernstig ziek. Het is daarom noodzakelijk dat zij door medicijnen in een tijdelijke kunstmatige slaap worden gehouden. Vaak is het ook nodig een spierverslappend middel toe te dienen. Door deze maatregelen is het voor u tijdelijk niet mogelijk contact te hebben met de patiënt. U kunt natuurlijk wel tegen hem of haar praten, hem of haar aanraken of een kus geven. Wanneer deze medicijnen niet meer nodig zijn zal contact met de patiënt geleidelijk aan weer mogelijk zijn. Zwelling van het gelaat: Door de ernstige aard van de ziekte is het vaak noodzakelijk de patiënten veel infuusvloeistof toe te dienen. Dit vocht zakt normaliter naar de rugdelen van het lichaam. Bij buikverpleging zakt dit vocht naar de voorste delen van het lichaam, waaronder het gelaat. Het is daarom mogelijk dat het gelaat van de patiënt nogal opgezwollen is. Dit kan er voor u onaangenaam uit zien. Om de zwelling enigszins te beperken en om drukplekken tegen te gaan, draaien de verpleegkundigen regelmatig het hoofd van de patiënt. De zwelling verdwijnt, nadat de buikverpleging beëindigd is, volledig.
Speciaal bed: Tijdens de buikligging wordt de patiënt op een speciaal bed gelegd. Op dit bed kunnen de verpleegkundigen de patiënt zo comfortabel mogelijk verplegen. Tevens worden door dit bed drukplekken voorkomen. Complicaties Buikligging kan enkele complicaties veroorzaken. Door de ligging treden er vaak drukplekken en contracturen (blijvende verkorting van één of meerdere spieren en of huid) op. Ook kunnen er zich problemen voordoen aan ogen en mond. De artsen en verpleegkundigen van de IC zullen er alles aan doen om deze complicaties te voorkomen. Verzorging Afhankelijk van de toestand wordt de patiënt s ochtends enkele uren op de rug gedraaid. Dit is nodig om de verzorging goed te kunnen uitvoeren en om zo eventuele lijnen, infusen en katheters te kunnen vervangen. Ook wordt er op dat moment bekeken hoe de longen reageren op de rugligging. Deze verzorging heeft geen nadelige invloed op de toestand van de patiënt. Na de verzorging wordt de patiënt, indien nodig, weer terug op de buik gedraaid. Speciale aandacht Het verplegen van patiënten in buikligging vergt speciale aandacht en is erg arbeidsintensief. Het kan daarom voorkomen dat wij u vragen in de wachtruimte te wachten omdat de patiënt verzorging of een medische behandeling ondergaat. Dit kunnen tijdrovende handelingen zijn. Wij vragen uw begrip hiervoor. Tot slot De patiënt zal, indien de situatie verbetert, geen buikligging meer nodig hebben. Deze verbetering is onder andere op te maken uit bloeduitslagen, röntgenfoto s en lichamelijk onderzoek van de arts. Heeft u nog vragen, stel deze dan aan de verpleegkundigen van de afdeling IC. Zij helpen u graag.