GROEN AARDGAS via VERGASSING



Vergelijkbare documenten
GROEN GAS HEEFT DE TOEKOMST en de toekomst begint nu

Methanol. De toekomstige biobrandstof? CCS Dr. Ir. René Cornelissen Zwolle, 14 oktober 2010

Centrale productie van Bio - Synthetic Natural Gas via vergassing - Een oriënterende studie

CO 2 capture overview

Nuon Magnum. Een volgende stap in de energietransitie. Rien van Haperen, Project Directeur Nuon Magnum. Utrecht, 6 december 2006

BioGG. Substituut aardgas (SNG) uit biomassa

Het gebruik van biogas als transportbrandstof

INVESTA: Het expertisecentrum voor biomassavergassing en groen gas

Perspectief voor klimaat neutraal en hernieuwbaar gas

Energieopslag en flexibiliteit - kansen en onzekerheden

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

We willen de wereld laten zien dat je van restproducten duurzame energie kunt maken

Nut en noodzaak van schaliegas vanuit energieperspectief

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog

Vergroening van kolencentrales

Shell NL & Shell New Energies

MIC / LEI. 15 augustus Maarten Bouwer

InVesta R&D Programma Expertisecentrum voor biomassavergassing Energie en chemicaliën uit biomassa

OPENBAAR EINDVERSLAG MILENA-OLGA BIOMASS TO PRODUCT GAS

Groen Gas. 25 november. Ir. Joost van Dijk, CEO E.ON Benelux

CO 2 afvang Resultaten Nederlandse R&D ( )

Biobased economy in het Groene Hart

Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle,

De energietransitie: kansen grijpen kansen creëren

Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins

Visie elektriciteitscentrale en biomassa in de toekomst

ESSENT MILIEU Energiek met afval. Biogas seminar Werlte, 22 september 2009

Introductie HoSt B.V.

Amsterdam 9 mei 2017 Guy Konings, Joulz

Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen

Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU

Wilt u warmte en elektriciteit. res-fc market

Zonnestroom en windstroom Samen meer

Transport en opslag van CO 2. P. Lako

Waterstofmobiliteit: status en uitdagingen

CO 2 afvang Resultaten Nederlandse R&D ( )

Energie voorziening op weg naar duurzaamheid: biomassa? Chris Westra.

Biomassa in de duurzame energievoorziening

Slimme Netten, Slimme Meters en Slimme Huizen

Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess

Low carbon opties voor duurzame mobiliteit Nieuwe ontwikkelingen in motortechniek en biobrandstoffen

De kosten van de energietransitie, en: kansen voor de gasindustrie. Martien Visser Lector Energietransitie & Netwerken. Hanzehogeschool Groningen

Lezing FHI te Leusden

Aandeelhoudende gemeenten van Cogas willen

Ontmanteling & Hergebruik in NL: Een gezamenlijke inspanning

Haalbaarheid van kleinschalige vergassing van biomassa tot groen gas in het kader van transitiepad groen gas

STRATEGO: Coaching session

Twence: Transitie naar Euregionaal producent van duurzame energie en grondstoffen

Opwaarderen tot aardgaskwaliteit Van biogas naar groen gas

NEW BUSINESS. Guy Konings

Nut en noodzaak van schaliegas in Nederland

Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK

Bijeenkomst Energieafspraak

Waterstof. Hoe het kleinste element in het periodiek systeem een grote drijvende kracht vormt voor de energie- en chemische industrie transitie

Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT

Biogas inzetten voor duurzame mobiliteit. technische en financiële haalbaarheid

Groene warmtenet Ede. Douwe van den Berg 19 april 2017

GROENE KOOLWATERSTOFFEN. Marcel Weeda, Remko Detz, Jeffrey Sipma

Ontwikkelingen op het gebied van Warmteopslag

Green Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes

Verzilvering van flexibiliteit

CO 2 afvang, wat zijn de mogelijkheden bij Nederlandse kolencentrales?

GroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015

De snelste route naar aardgasvrije wijken

Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm

Duurzaam synthesegas

BIOCHP. Enkele verschillende voorbeelden Kansen, mogelijkheden, calculaties

Gas als zonnebrandstof. Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030

Maarten Timmerman. Offshore Windenergie. Staalbouwdag / 2 oktober 2014

Groen Gas. Resultaat van vijf jaar innoveren. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Duurzame Warmte uit Biomassa

DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar

Rol van WKK in een toekomstige Nederlandse energievoorziening:

NETHERLANDS. Waste-to-Energy State-of-the-Art-Report, August 2012 ISWA 2012 Page 122

Factsheet: Dong Energy

Kom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012

Circulair Congres TKI-BBE Ronald Zwart, Platform Bio-Energie 08 mei 2019

Peter Wagener Voorzitter

Rol(len) voor Power-to-Gas in de energievoorziening

De energietransitie in internationaal perspectief Dr. Ir. Martien Visser, lector energietransitie, Hanzehogeschool Groningen.

Chris Westra (senior consultant ECN)

Toekomstverwachtingen en onderzoek uitdagingen in windenergie

Power-to-Gas: Missing link in toekomstige energievoorziening

Blijft elektriciteit goedkoop voor WP-en? Stijn Schlatmann 30 januari 2014

Waterstof, het nieuwe gas. Klimaatneutraal is de toekomst Frans Rooijers directeur CE Delft

HR WKK met CO 2 winning

BioMCN: Advanced Sustainable Biofuels BIObased Industry april 2015 Jeroen Koot -CEO

Biomethanol. Resultaten en bevindingen van project. Datum September 2010 Status Definitief. BioMCN, e.a. in opdracht van Agentschap NL

4. Fyto-extractie met Salix spp.

De voortgang van het Nederlandse energie- en klimaatbeleid

Impact analyse: ambitie elektrisch transport

Boeren met energie. 11 November 2010

Wind Werkt ook in 2050

Biogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties Vergelijking opties voor benutting van biogas

Kosten van windenergie wat zijn gevolgen voor de electriciteitsvoorziening?

Technology Investment Risk Profiling bij Duurzame Energie Projecten

Transcriptie:

ECN-M--07-069 GROEN AARDGAS via VERGASSING A. van der Drift Gepresenteerd tijdens het Minisymposium Groen Gas, Maarssen, 28 juni 2007 Augustus 2007

GROEN AARDGAS via VERGASSING Bram van der Drift www.ecn.nl

BIOMASS to SNG hout, gras, stro, residuen, (liefst droog) vergassing, gasreiniging, synthese, opwerking groen aardgas 2 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

BESTAANDE SNG FABRIEK Bruinkolen-naar-SNG (North-Dakota, US, sinds 1984): ~3 GW input, ~55% SNG, ~9% teren, ~6% naphta, fenolen, CO 2 levering voor EOR 3 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

INHOUD systeem stand van zaken biomassavergassing stand van zaken teerverwijdering stand van zaken overige gasreiniging stand van zaken methanisering Göteborg Energi ECN conclusies 4 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

BIOMASS to SNG het systeem 3 H 2 + CO CH 4 + H 2 O vergasser teerreductie gas reiniging CH 4 synthese gas opwerking wervelbed vastbed entrained flow olie-scrubber katalytische reformer condensatie OLGA Rectisol Sulpherox sorbent-reactoren water-scrubbers multi-step katalytisch proces, diverse leveranciers drogen, CO 2 -verwijdering, compressie 5 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

BIOMASS to SNG het product SNG wordt opgewerkt op specificaties van de afnemers (gasnet, transport, ) deze specificaties zijn er voor aardgassen, maar niet bruikbaar voor SNG 6 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN biomassavergassing: wervelbed indirect fluidised bed Güssing (A) CHP 2 MW e BFB, Skive (DK) CHP 5.5 MW e CFB Lahti (Fin) co-firing 45 MW th_biomass CFB, Värnamo (S) CC 6 MW e 7 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN biomassavergassing: vastbed Novel, CHP Kokemäki (Fin) 1.8 MW e Biomass Engineering (UK) 250 kw e Harboøre (DK) 1.5 MW e 8 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN biomassavergassing: entrained flow Siemens, Freiberg (D) Choren, Freiberg (D) NUON (Shell), Buggenum (NL) 9 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN biomassavergassing voor SNG voordelen: wervelbed: brandstofflexibiliteit, rendement vastbed: goedkoop, rendement entrained flow: beschikbaar (op grote schaal voor kolen) kritisch: wervelbed: opschaling, druk, teer vastbed: opschaalbaarheid, brandstofflexibiliteit, teer entrained flow: voorbewerking, rendement 10 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN teerverwijdering RME-scrubber, Güssing (A) CHP 2 MW e katalytische reformer, Skive (DK) CHP 5.5 MW e OLGA, Moissannes (F) CHP 1 MW e 11 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN teerverwijdering voor SNG voordelen: RME-scrubber: eenvoudig OLGA: goede teerverwijdering, flexibel katalytisch: heet en dus geen koelprobleem kritisch: RME-scrubber: onvolledige teerreductie, olieverbruik OLGA: complex katalytisch: deactivering 12 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN overige gasreiniging voordelen: Rectisol: Sulpherox: sorbents: bewezen, goede reiniging van bijna alles bewezen eenvoudig kritisch: Rectisol: Sulpherox: sorbents: duur onvolledig afval 13 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN methanisering voor kolenvergassing: Lurgi (zoals in North Dakota) met recycle Haldor Topsøe met hoge-t katalysator en beperkte recycle ICI met hoge-t katalysator voor biomassavergassing: PSI/CTU: wervelbed, combi met shift en reformer voor restant teer, één-staps, ontwikkeld voor combi met indirecte vergasser en RME-scrubber kolensysteem met aanpassingen en/of extra stappen 14 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

STAND VAN ZAKEN the bottom line onderdelen van een Biomass-to-SNG plant zijn her en der beschikbaar, maar: foute schaal en/of niet in gewenste combinatie toe te passen en/of laag rendement (= te duur) en/of te geringe brandstofflexibiliteit (= te duur) en/of 15 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

GÖTEBORG ENERGI Capacity Natural gas Biogas Town gas Doel: 100 MW SNG in 2012 uit hout t.b.v. transport en WKK 16 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

ECN (1) gemaakte keuzen: maximale aansluiting bij bestaande downstream processen (reiniging, methanisering, opwerking) focus op hoog rendement, hoge brandstofflexibiliteit en grote schaal (economie) werkzaamheden: testen/afstemming indirecte vergassing met OLGA teerverwijdering testen additionele gasreinigingscomponenten systeemberekeningen diverse varianten 17 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

ECN (2) Lignite-to-SNG (US) 3 H 2 + CO CH 4 + H 2 O gasifier dry ash Lurgi updraft tar removal condensation further gas cleaning CH 4 synthesis gas upgrading Biomass-to-SNG (ECN) 3 H 2 + CO CH 4 + H 2 O gasifier indirect fluidisedbed tar removal OLGA further gas cleaning CH 4 synthesis gas upgrading 18 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

ECN (3) status: integrale lab-schaal unit operationeel (~25 kw) integrale pilot-schaal unit in oprichting (~1 MW): vergasser in aanbouw bestaande OLGA wordt in 2008 aangepast overige gasreiniging en methanisering wordt in 2008 bijgebouwd demo (~10 MW) in voorbereiding opstart full-scale plant (100 + MW) over 10 jaar 19 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

PERSPECTIEF [% reduction CO2-eq.] 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 300 300 cost effectiveness [ /ton CO2-eq] 200 100 0-100 -200 kerncentrales CO 2 opslag wind off-shore bio-sng (20% of NG) situation 2020/2030 in the Netherlands, reference NG price: 4.1 /GJ (oil 25 $/bbl) source data: optiedocument (2006), ECN renewable energy options other CO2-reduction options 200 100 0-100 -200-300 kilometerheffing 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 [Mton reduction CO2-eq.] -300 20 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

CONCLUSIES biosng heeft groot potentieel biosng plant bestaat uit op zich bestaande onderdelen maar niet in deze nieuwe combinatie en/of niet op de gewenste schaal en/of met een te laag rendement en/of met een te beperkte brandstofflexibiliteit introductie grootschalige biosng mogelijk over 10 jaar, met mogelijk over 5 jaar al een minder ideaal systeem 21 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift

MORE INFORMATION Bram van der Drift e: vanderdrift@ecn.nl PO Box 1 t: +31 224 56 4515 NL 1755 ZG Petten w: www.ecn.nl the Netherlands publications: www.ecn.nl/publications composition database: www.phyllis.nl tar dew point calculator: www.thersites.nl IEA bioenergy/gasification: www.gastechnology.org/iea Milena indirect gasifier: www.milenatechnology.com OLGA: www.olgatechnology.com SNG: www.biosng.com 22 Groen Aardgas via vergassing Bram van der Drift