Hybride warmtepompen Wat, wanneer en hoe? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity
Agenda Waarom Hybride en wat zijn de voordelen Wat is een Hybride systeem Voorbeeld berekening Hybride systeem t.o.v. Full Electric Conclusie 2
Doelstellingen Het hoofddoel is om in 2050 te komen tot een duurzame lage temperatuur warmtevoorziening. In 2050 moet de gebouwde omgeving en de glastuinbouw CO2-arm zijn. In het transitiepad van het ministerie wordt ook de hybride-installatie ook als verkenning vermeld.
Waarom kiezen voor hybride? Uit een rapport van Berenschot blijkt: Visies met hybride vragen minder investeringen per huishouden. Voor 1 huishouden is investeringsverschil tussen all electric en hybride ca.10.000 euro Piekbelasting wordt in all-electric visies ca. 9 GW hoger dan huidige piekvraag en 30% hoger dan in scenario s met hybride. 4
Met zowel all-electric als hybride kan in 2050 de CO2-uitstoot omlaag met meer dan 95%. Door de hybride oplossing kan de aardgasvraag versneld worden gereduceerd van 15 Mlrd. kuub nu naar mogelijk 1 in 2035. De hybride visies hebben de laagste kosten per ton CO2-besparing en reduceren sneller. Bij een koude winter ~17 GW extra piekvraag in all-electric visies ten opzichte van ~8 GW extra in hybride visies 5
Wat is een hybride installatie Een hybridesysteem combineert twee technieken: Een lucht/water of grond gebonden warmtepomp en een (bestaande) hr-ketel. De warmtepomp verzorgt de verwarming. De hr-ketel bereidt het warmwater en ondersteunt wanneer nodig de warmtepomp. Door een Dynamische Systeem Intelligentie toe te passen optimaliseert de inzet van de warmtepomp en hr-ketel waarmee de kostenbesparing op kan lopen tot 35%. 6
Dynamische Systeem Intelligentie Vaillant past de zogenaamde TriVai regeling toe. De regeling constant kijkt welk systeem het hoogste rendement biedt met de minste energiekosten. De energietarieven en actueel rendement worden constant afgewogen. 7
Wat is een hybride-installatie Hybridesysteem met lucht/ water warmtepomp en hr-ketel 8
Vaillant Hybride Warmtepomp Gas-Wandketel Vloerverwarming (laag Temp.) Radiatoren (hoog Temp.) Parallel Bedrijf Verwarming bedrijf Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Alternatief Bedrijf Gas-Wandketel in bedrijf Alternatief Bedrijf Warmtepomp in bedrijf Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Uit Uit Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Uit Actieve Koeling Uit Koelen Uit
Vaillant Hybride Warmtepomp Gas-Wandketel Vloerverwarming (laag Temp.) Radiatoren (hoog Temp.) Parallel Bedrijf Verwarming bedrijf Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Alternatief Bedrijf Gas-Wandketel in bedrijf Alternatief Bedrijf Warmtepomp in bedrijf Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Uit Uit Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Uit Aktieve Koeling Uit Koelen Uit
Vaillant Hybride Warmtepomp Gas-Wandketel Vloerverwarming (laag Temp.) Radiatoren (hoog Temp.) Parallel Bedrijf Verwarming bedrijf Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Alternatief Bedrijf Gas-Wandketel in bedrijf Alternatief Bedrijf Warmtepomp in bedrijf Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Verwarmen Uit Verwarming bedrijf Verwarmen Uit Uit Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Verwarming bedrijf Uit Verwarmen Uit Aktieve Koeling Uit Koelen Uit
trivai Punt regeling Warmtepomp in bedrijf Gaswandketel in bedrijf 159
Waarom hybride? 70-80% van de jaarlijkse behoefte voor verwarming wordt gedekt door de warmtepomp Hogere eisen warmwatercomfort CW4 -CW 5 en CW6 Meer zekerheid bij piekbelasting Minder hoge installatiekosten (bestaande radiatoren kunnen o.a gehandhaafd blijven) Snellere terugverdientijd 13
Een voorbeeld uit de praktijk
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Indicatie geven van de energiebesparing in een stappenplan Wat is het energiegebruik voor verwarming op jaarbasis in kwh/jaar? Hoeveel gas zou er verstookt worden bij alleen een hr-ketel? Wat is de efficiency / COP van de warmtepomp? Hoeveel gas en elektra verbruikt de hybride lucht/water warmtepomp? 15
Voorbeeld berekening hybridesysteem vs. all electric Energieverbruik van een voorbeeldwoning: Stappenplan Berekening op basis van gemiddeld totaal gasverbruik over afgelopen drie jaar: totaal gasverbruik m3 100 m³ p.p. (tapwater) x 10 kwh / 1.600 draaiuren = Benodigd vermogen = 12,75 kw bij -10 C Energiegebruik op jaarbasis = 1.600 x 12,75 = 20.400 kwh 16
Het temperatuurverloop in De Bilt over 12 maanden (nov.-nov.)
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Hoeveel gas zou er verstookt worden bij alleen een hr-ketel? o Vuistregel: 1 m 3 gas bevat +/- 10 kwh o Vuistregel: Rendement hr-ketel = 90% o Er zou dus op jaarbasis zo n 20.400 / 10 / 0,9 = 2.267 m3 gas verstookt worden. o 1 m 3 gas kost 0,65. Stookkosten met enkel een hr-ketel = 2.267 x 0,65 = 1.473. 18
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Gegevens woning: Benodigd vermogen = 12,75 kw Hybride lucht/water warmtepomp 200 l warmtepomp boiler (+ 1 kw) ( Gezin van 4 personen) Vanaf 5 personen of een bad CW 5 of hoger = 300 liter boiler (+1,5 kw) Te gebruiken vuistregel: Vermogen Hybride warmtepomp in kw = 0,4(betafactor) x Benodigd vermogen woning in kw 19
Voorbeeldberekening hybride systeem vs. all electric Betafactor = Benodigd vermogen Warmtepomp in kw Benodigd vermogen woning in kw 0,4 x (12,75 + 1) = 5 kw warmtepomp 20
Energiefractie ruimteverwarming hybride lucht/water warmtepomp De hybride warmtepomp voorziet in 85% van de jaarlijkse warmtevraag 21
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Hoeveel elektriciteit en gas gebruikt een hybride warmtesysteem? Benodigde energiebehoefte verwarming per jaar = 1.600 x 12,75 = 20.400 kwh/jaar 85% door (hybride) warmtepomp met COP 4,7 15% door hr-ketel met een rendement van 90% Verbruik warmtepomp = 85% x 20.400 kwh / COP 4,7 = 3.689 kwh elektra Verbruik hr-ketel = 15% x 20.400 / 10 / 0,9 = 340 m3 gas 1 kwh elektra kost 0,225 Kosten elektra = 3.689 kwh x 0,225 = 830,- Kosten gas = 340 m3 x 0,65 = 221,- 22
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Totaal energiekosten hybride warmtesysteem = 1.051,- Elektra- en gastarieven zijn een indicatie en kunnen uiteraard anders uitvallen 23
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Energiebesparing hybride systeem versus hr-ketel? Besparing = hr-ketel 1.473 hybride 1.051 = 422,- CO2 reductie van circa 30% Meerkosten hybride 2.100,- (na aftrek 1.900,- ISDE subsidie) Terugverdientijd circa 5 jaar 24
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Werkingsprincipe all electric warmtepomp Warmtepomp verzorgt de cv behoefte Warmtepomp in combinatie met boiler verzorgt de warmwaterbehoefte Elektrische na-verwarmer voor piekbelasting en legionellabescherming 25
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric Gegevens woning: Benodigd vermogen = 12,75 kw All electric lucht/water warmtepomp 200 l warmtepomp boiler (+ 1 kw) ( Gezin van 4 personen) Vanaf 5 personen of een bad CW 5 of hoger = 300 liter boiler (+1,5 kw) Te gebruiken vuistregel: Vermogen all electric warmtepomp in kw = 0,8(betafactor) x Benodigd vermogen woning in kw 0,8 x (12,75 + 1) = 11 kw warmtepomp 26
Voorbeeldberekening hybridesysteem vs. all electric De hybride warmtepomp voorziet in 93% van de jaarlijkse warmtevraag 27
Indicatie van de energiebesparing met all electric system Benodigde energiebehoefte verwarming = 1.600 x 12,75 = 20.400 kwh/jaar Geleverde energie door warmtepomp = 0,93 x 20.400 = 18.972 kwh/jaar Geleverde energie door naverwarming = 0,07 x 20.400 = 1.428 kwh/jaar Kosten energiegebruik warmtepomp = (1/COP) x geleverde energie door warmtepomp Kosten energiegebruik warmtepomp = (1/4,7) x 18.972 = 4.036 kwh Kosten energiegebruik warmtepomp = 4.036 x 0,225 = 908 Kosten energiegebruik naverwarming = 1.428 x 0,225 = 321,- 28
Indicatie van de energiebesparing met all electric system Totaal energiekosten all electric systeem = 1.229,- Elektra- en gastarieven zijn een indicatie en kunnen uiteraard anders uitvallen 29
Indicatie van de energiebesparing met all electric system Energiebesparing all electric versus hybride hr-ketel 1.473 all electric 1.229 = 245 CO2 reductie van 40 % Meerkosten 3.750 (na aftrek 2800 subsidie) Terugverdientijd circa 15 jaar 30
Conclusie Uiteindelijk wordt in alle visies het gasverbruik zo laag, dat de hoeveelheid groen gas (of niet Gronings gas) ruim toereikend is. In hybride uitvoeringen gebeurt dit het snelste; in de all electric visies (veel) langzamer maar uiteindelijk vollediger. Een hybride-installatie zou dus een hele mooie oplossing zijn om de Energie doelstellingen sneller te kunnen realiseren 31
HARTELIJK DANK VOOR UW AANDACHT ZIJN ER NOG VRAGEN? Simon Tuitel, Product Manager Warmtepompen, Controls & connectivity 32