Erasmus School of Law ERASMUS SCHOOL OF LAW ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM
Woord vooraf Het schrijven van een scriptie is het sluitstuk van uw masteropleiding. In uw scriptie combineert u de opgedane kennis en verworven vaardigheden om een concrete vraagstelling van wetenschappelijk én maatschappelijk belang te beantwoorden. Dat is niet altijd eenvoudig, maar wij geloven dat het begeleidingstraject dat wij u bieden de grootste kans geeft op snel en degelijk succes. In deze scriptiebrochure treft u allerlei informatie en tips aan over het schrijven van een scriptie en over het begeleidingstraject. Mocht u opmerkingen of suggesties ter verbetering van de brochure hebben, dan horen wij dat graag. U kunt dan een e-mail sturen naar de coördinator (dehoogh@law.eur.nl) of een afspraak maken met uw scriptiebegeleider. Wij wensen u veel plezier met het schrijven van uw scriptie. De docenten van de sectie Burgerlijk Recht. 2
2010 Inhoud 1. Algemeen 4 2. Coördinator, begeleiding en tweede beoordelaar 4 3. Het begeleidingstraject 4 3.1. Individuele begeleiding 5 3.2. Gezamenlijke bijeenkomsten 5 4. Tijdpad 6 5. Voorwaarden voor deelname 7 6. Voorbereiding op blok 4 8 7. Blok 4: het schrijven van de scriptie 8 8. Checklist voor het inleveren 9 9. Schrijven van je scriptie niet in blok 4: een alternatief traject 9 10. Beoordelingscriteria 10 11. Plagiaat en andere fraude 11 12. Procedure aanmelding scriptie voor bulaanvraag 12 13. Lijst scriptieonderwerpen burgerlijk recht 13
1. Algemeen Met het schrijven van de scriptie zijn 10 ECTS gemoeid. Een korte facultaire handleiding voor het schrijven van een scriptie is te raadplegen via de website: www.esl.eur.nl/scriptieburgerlijkrecht Deze brochure geeft aanvullende informatie met het oog op de scriptie bij de sectie Burgerlijk Recht. 2. Coördinator, begeleiding en tweede beoordelaar Uw eerste aanspreekpunt is de scriptiecoördinator, de heer mr. A.N.L. de Hoogh (dehoogh@law.eur.nl). Hij helpt u op weg, bemiddelt bij problemen en zorgt voor bewaking van de voortgang. In beginsel vindt begeleiding plaats door één begeleider. De begeleiding geschiedt door middel van individuele afspraken met de begeleider. De tweede beoordelaar wordt afhankelijk van de situatie na inlevering van de eindversie van de scriptie of in een eerder stadium ingeschakeld. Zo bieden wij de begeleiding in twee onderdelen aan, te weten: 1. de individuele begeleiding door uw scriptiebegeleider; en 2. een drietal verplichte plenaire bijeenkomsten. Hierna leggen we verder uit wat dat inhoudt. Wat voorop staat, is dat we gezamenlijk er voor zorgen dat u uw scriptie in een sneltreinvaart schrijft. We hebben goede ervaringen met het stellen van duidelijke termijnen en deadlines. Hoewel onze aanpak soms wat schools en streng kan lijken, is het succes ervan onomstreden. Verreweg de meeste studenten lukt het om de scriptie te schrijven volgens onze aanpak. Dat moet vertrouwen geven! Maar let wel, uw scriptie is uw werk: krijgt het een goed cijfer, dan is dat uw verdienste. Krijgt het een matig cijfer, dan is dat uw verantwoordelijkheid. Wij scheppen zoals vermeld enkel de gunstige randvoorwaarden. Houd er rekening mee dat u zich vóór 20 januari 2012 dient aan te melden bij de scriptiecoördinator voor deelname aan het scriptietraject! De beoordeling geschiedt door de begeleider en een tweede beoordelaar gezamenlijk. De tweede beoordelaar wordt door de begeleider en scriptiecoördinator aangewezen. De beoordelingscriteria treft u aan onder punt 9 3. Het begeleidingstraject Naast het gebonden keuzevak staat in het vierde blok het schrijven van uw scriptie gepland. Het schrijven van deze scriptie is enkel mogelijk met deelname aan het door ons aangeboden scriptietraject. Onze doelstelling met dit scriptietraject is helder: aan het einde van het vierde blok is uw scriptie afgerond! Om dit te bewerkstelligen, schept de sectie Burgerlijk Recht gunstige randvoorwaarden, speciaal voor u! 3.1. Individuele begeleiding De individuele begeleiding is sterk op maat gesneden. U heeft natuurlijk een aantal besprekingen met uw begeleider, maar naast de inhoudelijke begeleiding houdt de begeleider ook toezicht op het tijdpad en uw geboekte progressie. Tijdens het schrijven van de scriptie bent u verplicht gebruik te maken van My Papers op SIN-Online. Met My Papers kunt u gemakkelijk in contact treden met de scriptiebegeleider, de deadlines in de gaten houden en daarnaast uw hoofdstukken bij de scriptiebegeleider inleveren. Over dit laatste punt merken wij graag op dat u vóór het inleveren van uw stuk de punten van de checklist dient na te lopen, zie onder punt 9. 4
3.2. Gezamenlijke bijeenkomsten Naast de individuele begeleiding organiseren wij een drietal plenaire bijeenkomsten; deelname aan deze bijeenkomsten is verplicht. U houdt bij deze bijeenkomsten voor ongeveer vijftien medestudenten een korte presentatie over uw scriptie; wat is het onderwerp, welke vragen komen in het onderzoek naar voren, tegen welke problemen loopt u aan etc. Daarna gaat u onder leiding van een ervaren scriptiebegeleider met uw medestudenten in discussie en zullen zij u voorzien van commentaar. Graag geven wij u mee dat de studenten die u voor gingen de bijeenkomsten als zeer waardevol beschouwden en dat zij volop inspiratie kregen om verder aan de slag te gaan! 4. Tijdpad Het tijdpad kan als volgt schematisch worden weergegeven. Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 Week 35-44 Week 45-3 Week 4-12 Week 13-23 Week 4 24 januari van 17.00-18.00 uur: plenaire bijeenkomst 1: het zoeken van een geschikt scriptieonderwerp Week 8 Bepaling onderwerp en voorlopige probleemstelling Week 9 Notitie 1 inleveren (met daarin formulering onderwerp, voorlopige probleemstelling, incl. lijst literatuur en rechtspraak) Week 10 7 maart van 15:00-17:30 uur: plenaire bijeenkomst 2: een goed voorstel is het halve werk, maar hoe? Week 13 Notitie 2 inleveren (met daarin aangescherpte probleemstelling en plan van aanpak) Invullen en ondertekenen: scriptieovereenkomst authenticiteitsverklaring Week 13 t/m week 25 Literatuuronderzoek Schrijven scriptie Week 18 1 mei van 15:00-17:30 uur plenaire bijeenkomst 3: obstakels bij het schrijven zelf Week 23 Tentamenweek Week 25 Afronding en inleveren definitieve versie Scriptie uploaden Scriptie inleveren bij examencommissie 5
5. Voorwaarden voor deelname De sectie schept niet enkel gunstige randvoorwaarden, maar verwacht ook het nodige van u. Als u instapt, dan spreken we een aantal dingen af. Wij beloven goede en snelle begeleiding, feedback en coaching. We weten wat we doen: het scriptietraject werkt, zo is in het verleden al gebleken. Dan de afspraken waar u zich aan moet houden. De meest in het oog springende eis is dat u gehouden wordt om binnen het tijdpad de scriptie in te leveren, uitzonderingsgevallen daargelaten (zie onder 5.1). Dit houdt in dat de scriptie hoe dan ook na week 25 wordt beoordeeld met een cijfer. Mocht dat cijfer lager zijn dan een 6 (bijvoorbeeld omdat de scriptie in week 25 niet af is of (om wat voor reden dan ook) van onvoldoende kwaliteit is), dan heeft u een herstelmogelijkheid: u wordt dan namelijk twee weken de tijd geboden de gebreken te herstellen en toe te werken naar het maximaal haalbare eindcijfer 6. Lukt dat niet, dan krijgt u een onvoldoende. 3. Aanmelden schept verplichtingen: A. Verplichte aanwezigheid bij de drie plenaire bijeenkomsten; B. U levert uiterlijk in week 9 notitie 1 in bij de scriptiecoördinator; C. U levert uiterlijk in week 13 notitie 2 in bij de scriptiebegeleider; D. U stelt tezamen met de scriptiebegeleider het tijdpad op; E. In week 25 levert u uiterlijk de scriptie in. Mocht de scriptie in week 25 van onvoldoende kwaliteit zijn, dan krijgt u een onvoldoende en wordt u twee weken de tijd geboden om de gebreken te herstellen en toe te werken naar het maximaal haalbare eindcijfer 6. Let op: als u een van deze afspraken niet nakomt, dan betekent dat de directe beëindiging van de scriptiebegeleiding! De begeleiding wordt dan in september 2012 opnieuw aangevangen bij een nieuwe begeleider en met een ander onderwerp. Mocht in een eerder stadium blijken dat u onvoldoende progressie boekt en dat u de scriptie niet binnen het tijdpad gaat afronden, dan sluit de scriptiecoördinator in overleg met de scriptiebegeleider u van verdere deelname aan het traject uit. De begeleiding wordt dan desgewenst in september 2012 opnieuw aangevangen (met een ander onderwerp en een andere begeleider). Alle voorwaarden op een rijtje: 1. U heeft het onderzoekspracticum (blok één) met een voldoende afgerond; 2. U heeft zich voor het traject aangemeld (kan tot 20 januari 2012); 5.1 Uitzonderingsgevallen In enkele bijzondere omstandigheden is het gerechtvaardigd het tijdpad voor het schrijven van de scriptie te verlengen. Om hiervoor in aanmerking te komen, dient u de grond voor verlenging voorafgaande aan deelname bij de scriptiecoördinator kenbaar te maken. De coördinator beslist (eventueel in overleg met de studieadviseur). Verlenging kan bijvoorbeeld worden verleend ingeval: - u in deeltijd studeert; - u belast bent met de intensieve verzorging van een familielid of kind; - u te kampen heeft met lichamelijke en/of psychische ongemakken; 6
6. Voorbereiding op blok 4 Zoals weergegeven in het tijdpad, vindt de voorbereiding voor het schrijven van de scriptie in het vierde blok al plaats in blok twee en drie. In deze periode dient u zich te oriënteren op een onderwerp en een voorlopige onderzoeksvraag. De keuze van het onderwerp is vrij en onze docenten zijn breed geöriënteerd. Dus kom maar op met dat onderwerp zouden we willen zeggen. Maar er is wel een aantal onderwerpen die wij liever niet begeleiden. Bijvoorbeeld onderwerpen die uitgebreid aan de orde kwamen in eerdere bachelorvakken of mastervakken, tenzij u kunt aangeven wat er nieuw is aan de invalshoek die u kiest. Enig voorwerk in de bibliotheek en op het internet kan een interessant onderwerp opleveren. In week 4 vindt de plenaire bijeenkomst plaats voor studenten die zelf nog geen onderwerp en voorlopige onderzoeksvraag hebben gevonden. Deze bijeenkomst is voor alle deelnemers aan het scriptietraject verplicht, tenzij u reeds een scriptieonderwerp heeft gevonden dat is goedgekeurd door de scriptiecoördinator. Mocht u ondersteuning nodig hebben bij het kiezen van een geschikt onderwerp, kijk dan eens op de lijst met suggesties voor scriptieonderwerpen, zie onder punt 12. Wanneer u er helemaal niet uitkomt, kunt u zich voor een oriënterend gesprek tot de scriptiecoördinator wenden. Wacht daar niet te lang mee, want de tijd dringt! Uiterlijk in week 9 dient u notitie 1 bij de scriptiecoördinator in te leveren. In deze notitie (niet meer dan één A4tje) legt u het volgende voor: wat is het domein van de scriptie (leg uit, met voorbeelden als het kan, wat het onderwerp van de scriptie is); wat de vragen zijn die u interessant vindt om te onderzoeken binnen dat domein, en waarom die vragen zo interessant zijn; welke literatuur u al bestudeerd heeft over het domein. De week erna (week 10) vindt de tweede plenaire bijeenkomst plaats, waarbij uw onderwerp en (voorlopige) onderzoeksvraag centraal staan. U houdt een korte presentatie en zult onder leiding van een ervaren scriptiebegeleider in discussie gaan met uw medestudenten. Overigens: een eerder in het onderwijs ingebracht werkstuk mag niet worden hergebruikt, tenzij er een duidelijke verdiepende/verbredende uitbreiding, in overleg met de begeleider, wordt aangebracht. Maak het uzelf niet onnodig lastig: als wij er achter komen dat u een scriptieonderwerp heeft gekozen dat u bijvoorbeeld al eerder als paper in een ander vak heeft ingebracht, wordt het gehele scriptietraject stopgezet en bent u terug bij af. Zie ook Plagiaat en andere fraude. [link] 7. Blok vier: het schrijven van de scriptie Het echte werk vangt aan in het vierde blok van de master. Voor het gehele proces van het schrijven van de scriptie, van ruw idee tot ingeleverde versie, staat dus 12 weken. Dat is krap bemeten, maar wij weten uit ervaring dat het mogelijk is! Het komt aan op een goede voorbereiding die u treft in blok twee en drie en een gestructureerde werkwijze in blok vier. Uiteraard helpen wij u daarbij. Zo dient u in week 13 (de eerste week van blok vier) notitie 2 bij uw scriptiebegeleider in te leveren en te bespreken. Notitie 2 omvat kort gezegd: 1. inleiding tot de probleemstelling (wat is het domein, geef voorbeelden van het probleem dat u aan de orde wilt stellen); 2. begrenzingen van het onderwerp; wat wilt u per se wel én niet behandelen? 3. de probleemstelling/onderzoeksvraag; 4. de voorlopige inhoudsopgave, ingedeeld 7
naar hoofdstukken en zo mogelijk, globaal de onderverdeling naar paragrafen; 5. de voorlopige lijst van in verband met de scriptie te bestuderen literatuur en jurisprudentie; 6. het tijdpad met daarin een schatting van de te besteden tijdsduur per onderdeel of onderzoeksstap. Zodra notitie 2 is goedgekeurd door de scriptiebegeleider, dient u samen met uw begeleider de scriptieovereenkomst en de authenticiteitsverklaring in te vullen. Een model van deze documenten is te downloaden via de facultaire onderwijssite. In week 18 vindt de laatste plenaire bijeenkomst plaats. Tijdens deze bijeenkomst bespreekt u uw voortgang en obstakels bij het schrijven. Na de bijeenkomst resteren er zeven weken om uw scriptie af te ronden. Houd er met uw planning rekening mee dat de tentamenweek van blok vier plaatsvindt in week 23. Tot slot, het schrijven van de scriptie is weliswaar het sluitstuk van uw studie, maar tracht het voor uzelf niet groter te maken dan het is. U heeft bij het onderzoekspracticum een mini-scriptie in twee weken geschreven, dus het schrijven van een scriptie ter waarde van 10 ECTS in blok vier is absoluut haalbaar! 8. Checklist vóór het schrijven Indien u een stuk bij uw scriptiebegeleider wilt inleveren, dient u vóór het uploaden via My Papers op sin-online de navolgende punten langs te lopen. Het in te leveren stuk: - is volledig en geen half werk; - sluit aan bij het lezerspubliek van afgestudeerde juristen; - is voorzien van paginanummering; - is voorzien van een hoofdstuknummer en paragraafnummering; - bevat duidelijke alinea s (inspringing eerste regel of opneming van witregel); - bevat geen spelfouten; - is gecontroleerd op een juist gebruik van lidwoorden, aanwijzende voornaamwoorden en betrekkelijke voornaamwoorden; - is gecontroleerd op een juist gebruik van leestekens; - bevat in de tekst geen afkortingen; - bevat in de tekst uitgeschreven cijfers (bijv. er zijn vier voorwaarden in plaats van er zijn 4 voorwaarden ); - bevat geen fouten in de voetnoten (opgesteld conform de Leidraad voor juridische auteurs ). 9. Schrijven van de scriptie niet in blok vier: een alternatief traject Wij willen graag dat u de scriptie schrijft in het blok dat er voor staat, blok vier dus. Maar er zijn mogelijk redenen waarom u op een ander moment wilt schrijven. Dat kan bij wijze van alternatief traject, maar ook dan geldt dat wij de voortgang serieus bewaken. Vanaf november 2011 werkt de sectie met zogenoemde instapmomenten. Alleen aan het begin van een blok heeft u de mogelijkheid met de scriptie te beginnen. Ook hier is onze doelstelling helder: aan het einde van het blok is uw scriptie afgerond. De voorbereidingen vangen het blok ervoor aan; u dient uw keuze voor een onderwerp en notitie 1 aan de scriptiecoördinator voor te leggen. De coördinator gaat na goedkeuring over tot toewijzing van een scriptiebegeleider. U begint met de scriptie op dag één van het desbetreffende blok en aan het einde van het blok wordt de scriptie beoordeeld. Ook hier geldt dat wanneer uw scriptie niet af is of (om wat voor reden dan ook) van onvoldoende 8
kwaliteit is, u een onvoldoende krijgt en dat u dan twee weken de tijd wordt geboden om de gebreken te herstellen om zo toe te werken naar het maximaal haalbare eindcijfer 6; lukt dat niet, dan krijgt u definitief een onvoldoende. Mocht in een eerder stadium blijken dat u onvoldoende progressie boekt en dat u de scriptie niet binnen het tijdpad gaat afronden, dan sluit de scriptiecoördinator in overleg met de scriptiebegeleider u van verdere deelname aan het traject uit. De begeleiding wordt dan desgewenst in een ander blok opnieuw aangevangen (met een ander onderwerp en een andere begeleider). 10. Beoordelingscriteria De scriptie wordt beoordeeld aan de hand van de volgende criteria: Onderwerp Het onderwerp is gebonden aan de masteropleiding en dient derhalve op het terrein van deze opleiding te liggen. Goedkeuring van het domein en de vraagstelling door de coördinator en begeleider volstaat in dit opzicht. Probleemstelling Aan het scriptieonderzoek dient ten minste één eenduidige probleemstelling ten grondslag te liggen Deze probleemstelling moet in de Inleiding van de scriptie worden weergegeven Logische opbouw en consistentie Het scriptieonderzoek is erop gericht één of meer antwoorden te verschaffen op de in de probleemstelling onder woorden gebrachte vraag/vragen De scriptie moet zo zijn opgebouwd dat de antwoorden op de gestelde vraag/vragen logisch voortvloeien uit het onderzoek De argumentatiestructuur van het betoog moet helder zijn. (Welke standpunten worden ingenomen? Welke argumenten worden daarvoor gegeven? Hoe hangen die argumenten precies samen?) Toegevoegde waarde (originaliteit) Relevantie voor het vakgebied (wetenschap) Relevantie voor de praktijk Formulering en taalgebruik De begeleider heeft niet tot taak het taalgebruik te corrigeren. Zonodig wordt er op gewezen dat het taalgebruik onder de maat is en dat de scriptie in de betreffende toestand niet goedgekeurd zal worden of een aanmerkelijk lager cijfer zal behalen in vergelijking met een foutloze scriptie De formuleringen dienen grammaticaal correct en stilistisch aanvaardbaar te zijn Cruciale begrippen dienen duidelijk en voor één uitleg vatbaar te worden omschreven en steeds in die betekenis te worden gehanteerd. Compositie De scriptie dient een Inleiding en een Conclusie te bevatten Het tussenstuk dient onderverdeeld te zijn in hoofdstukken, paragrafen en alinea s Bij de indeling in hoofdstukken, paragrafen en alinea s dient te worden uitgegaan van logische indelingscriteria Elk hoofdstuk begint met een inleidende paragraaf en eindigt met een concluderende paragraaf Zowel de scriptie als geheel als de delen ervan krijgen een titel die de inhoud dekt Bronvermelding, voetnoten en bibliografie In de scriptie worden de gebruikte bronnen steeds zo volledig en nauwkeurig mogelijk weergegeven, inclusief de precieze vindplaatsen van citaten of ontleningen conform de Kluwer Leidraad voor juridische auteurs (meest recente versie) De lezer van de scriptie moet steeds gemakkelijk kunnen onderscheiden of bevin- 9
dingen uit de geraadpleegde literatuur dan wel eigen uitgangspunten en opvattingen worden gepresenteerd (zie ook de regels over fraude) Indirect citeren wordt zoveel mogelijk vermeden Vorm en omvang De scriptie zelf dient door de student zelf vervaardigd te zijn, en wel met behulp van een moderne tekstverwerker (opmaak, afwezigheid van spelfouten et cetera). De scriptie dient zowel op papier als in elektronische vorm te worden ingeleverd (zie ook de procedure van aanmelden van de scriptie). De omvang van de scriptie wordt wel uitgedrukt in het aantal woorden, maar belangrijker dan kwantiteit is de kwaliteit. Als uw scriptie waardevolle inzichten toevoegt, prikkelende vragen stelt en verrassende antwoorden geeft, dan kijken we eerlijk gezegd nauwelijks nog naar de omvang. Veel studenten maken zich zorgen dat ze te weinig tekst zullen produceren, maar onze ervaring is juist tegenovergesteld. Als richtlijn voor de omvang geldt dat de scriptie gemiddeld 13.000 woorden bedraagt. 11. Plagiaat en andere fraude De Erasmus Universiteit Rotterdam hanteert een streng fraudebeleid. Wie plagieert of anderszins fraudeert, overtreedt de regels van de universiteit en in sommige gevallen ook de wet. Fraudegevallen die aan het licht komen, worden altijd gemeld bij de examencommissie en zullen bestraft worden. Bij het opleggen van de sanctie zal geen rekening gehouden worden met eventuele studievertraging voor de scribent. U wordt aangeraden de informatie over fraude en plagiaat goed door te nemen om misverstanden te voorkomen. Deze informatie treft u aan op internet op de facultaire en universitaire website: http://www.esl.eur.nl/onderwijs/facultaire_ regelingen_en_scriptie_eisen/plagiaat_en_fraude/ Voor de volledigheid helpen we op deze plaats enkele veelvoorkomende misverstanden uit de wereld: Zinnen van andere auteurs of gerechtelijke instanties mag u alleen met aanhalingstekens en bronvermelding opnemen. Als u dat doet, is sprake van een citaat. Zo niet, dan is sprake van plagiaat. Algemeen gesproken raden wij aan om waar mogelijk eigen woorden te gebruiken in plaats van citaten. Het sterk leunen op zinnen van andere auteurs door deze met een enkele wijziging of verandering van zinsconstructies op te nemen, beschouwen wij als plagiaat. Als u een bron aanhaalt, verklaart u daarmee dat u deze bron zelf heeft bestudeerd. Verwijzingen die u uit een secundaire bron aanhaalt, zijn niet toegestaan tenzij u de herkomst expliciet vermeldt ( Auteur X, zoals aangehaald door auteur Y, p. 123, verklaart... ) De scribent dient een authenticiteitsverklaring te ondertekenen waarin hij verklaart geen plagiaat te zullen plegen. Deze verklaring dient bij de papieren versie van de in te leveren exemplaren van de scriptie te worden gesloten. Het cijfer van de scriptie wordt niet geregistreerd indien een ondertekende verklaring ontbreekt. De authenticiteitsverklaring is te downloaden van SIN-Online. Met het inleveren van uw scriptie garandeert u dat het ingeleverde werk uw pennenvrucht is. LET OP! U garandeert ook dat u geen auto-plagiaat pleegt. Als wij er tijdens of na de begeleiding 10
achterkomen dat u de scriptie al eerder als paper in eerder WO-onderwijs heeft ingebracht of dat de scriptie gebaseerd is op een dergelijk eerder stuk, dan staken wij de begeleiding en moet u opnieuw een (ander) onderwerp en probleemstelling kiezen. Dit geldt ongeacht hoe ver de scriptie gevorderd is. 12. Procedure aanmelding scriptie voor bulaanvraag Als de scriptie is afgerond en met een voldoende is beoordeeld en u heeft aan uw overige verplichtingen voldaan, kunt u uw bul aanvragen. Op de website http://www.esl.eur.nl/onderwijs/ tentamens_en_afstuderen/afstuderen/masterbul/ treft u informatie aan over de procedure. 13. Lijst scriptieonderwerpen burgerlijk recht Het bedenken van een scriptieonderwerp vormt een van de grootste uitdagingen als u een scriptie wilt gaan schrijven. Wat is nu een geschikt/leuk/ interessant onderwerp? Hieronder vindt u een lijst met onderwerpen ter inspiratie. Aansprakelijkheidsrecht De verantwoordelijkheid van vervoerders voor letsel toegebracht door medepassagiers Letsel door volksgezondheidsprogramma s: risicoaansprakelijkheid van de overheid? Als partijen op voorhand zouden kunnen contracteren over toepasselijke regels bij schadevergoeding, wat zouden ze dan kiezen? Rechtseconomische aspecten van preventie door schadevergoeding De nieuwe regeling van de overeengekomen buitengerechtelijke kosten Kosten van huishoudelijke hulp bij letsel en overlijden Aansprakelijkheid voor hulppersonen De omvang van het smartengeld, rechtsvergelijkend bezien Onder welke omstandigheden bestaat er de plicht om een schadeverzekering af te sluiten ten behoeve van een ander? Wat is het rechtskarakter van de vordering van de derde uit art. 6:107-108 BW? Onder welke voorwaarden heeft een derde die schade lijdt door beschadiging van eens anders goed, een rechtstreekse aanspraak op de veroorzaker, en onder welke voorwaarden zou deze derde een aanspraak moeten hebben? The tortfeasor takes the victim as he finds him: geldt dat ook voor de vraag of een norm is geschonden? Aansprakelijkheid voor schade als gevolg van practical jokes Een vergelijking van de begroting van schade aan bomen (daarvoor bestaat een specifieke methode) met de begroting van schade aan mensen Aansprakelijkheid van de werkgever voor schade door geweld van derden jegens werknemers. (Denk aan TBS-patienten, psychiatrisch patienten, etc. die begeleiders aanvallen en aan winkelpersoneel of onderwijspersoneel dat door bezoekers/leerlingen/studenten wordt aangevallen.) Kan een agent een gearresteerde aansprakelijk houden voor aan de agent toegebrachte (psychische) schade Overeenkomstenrecht De inning van contractueel bedongen boetes en de beperkende werking van redelijkheid en billijkheid: welke argumenten pleiten voor en tegen het volledig kunnen innen van een bedongen boete? Het rechtskarakter van de vaststellingsovereenkomst (gevolgen, mogelijkheden tot vernietiging e.d.) De gevolgen van dwaling: van algehele vernietiging naar gepaste aanpassing van het contract? De samenloop van overeenkomst en onrechtmatige daad: is het echt één pot nat? 11
Contractsdwang: heeft iedereen recht op een bankrekening, verzekering en andere primaire levensbehoeften? Toetsing van algemene voorwaarden door andere instanties dan de civiele rechter in gereguleerde markten Wettelijke limitering van schadevergoedingsvorderingen: nuttig en noodzakelijk of ongerechtvaardigde benadeling van slachtoffers? Biedt het consumentenrecht te veel of te weinig bescherming? Onder welke omstandigheden heeft een debiteur geen recht op nakoming, terwijl nakoming wel mogelijk is? De invloed van Europese consumentenrichtlijnen op de kwaliteit van telemarketing De richtlijn Consumentenrechten: stap in de verkeerde richting? Waarom is harmonisatie van contractenrecht in Europa eigenlijk nodig? Toetsing van algemene voorwaarden en de invloed op lijdelijkheid van de rechter Consumentenkrediet en reclame: is een reclameverbod goed of niet? Bestrijding van zwarte handel in kaartjes voor evenementen en concerten Onderhandelen onder voorbehoud: kunnen partijen de precontractuele aan-sprakelijkheid wegcontracteren? Wat is het rechtskarakter van verlengde garanties bij consumentengoede-ren? Welke maatstaf moet de rechter hanteren bij het aanpassen van een over-eenkomst op grond van art. 6:230 BW? Overheidsaansprakelijkheid Alternatieve causaliteit in het overheidsaansprakelijkheidsrecht Actieve en passieve risicoaanvaarding vergeleken met eigen schuld De vergoeding van schade die ontstaat bij het anticiperen op regelgeving die uiteindelijk niet tot stand komt De vergoeding van immateriële schade bij onteigening De diverse vergoedingsperspectieven in het overheidsaansprakelijkheidsrecht vergeleken De verhouding tussen het égalitébeginsel en eigen schuld Burgerlijk procesrecht Wat zouden de voor- en nadelen zijn van een verzekering tegen proceskosten? No cure no pay goed of slecht idee? De rechtsbijstandverzekering en het recht op vrije keuze van advocaat: verenigbaar of niet? Beslag op bankrekeningen: kan dat niet eenvoudiger? De gewichtige redenen van art. 22 en art. 843a Rv Verschoningsrecht mediator (in het licht van het Wetsvoorstel implementatie mediatonrichtlijn De plaats van mediation in de rechtspraak (in het licht van het Wetsvoorstel implementatie mediationrichtlijn) Bewijsbeslag (in het licht van het in 2010 ter consultatie voorgelegde Wetsvoorstel informatieverschaffing) Hoeveel ruimte heeft de rechter om in een procedure ambtshalve punten aan de orde te stellen? Leer bindende eindbeslissing Voorlopige bewijsvergaring Is het burgerlijk (proces)recht geschikt om meer dan twee partijen tegelijk recht te doen? Transparantie van vermogen; Hoe vind ik het voor beslag vatbaar vermogen van mijn 12
debiteur? Wat is de functie van het civiele hoger beroep: nieuwe ronde, nieuwe kansen of trechterfunctie? Onrechtmatig procederen; wanneer mag u geen rechtsvordering instellen? Verhaal op het vermogen van een ander dan de schuldenaar Gezag van gewijsde en art. 3:305a BW: zijn individuen gebonden aan collectieve acties of niet? Zet je debiteur in de cel! In hoeverre wordt in Europa het middel van civielrechtelijke gijzeling gehanteerd en welke knelpunten doen zich daarbij voor? Recht op daadwerkelijke tenuitvoerlegging van een executoriale titel (mede in het licht van verschillende mensenrechten) Beslag en Vormerkung (art. 7:3 BW) Recht op daadwerkelijke tenuitvoerlegging executoriale titel Beslag- en executierecht in het licht van verschillende mensenrechten Verhaal op goederen van een ander dan de schuldenaar Verhaal op vergunningen / domeinnamen Waarschuwings- en zwarte lijsten: bedrijven bepalen zelf de straffen zonder tussenkomst van de rechter. Wenselijk of niet? Invoering van Rule 68 van de Federal Rules of Civil procedure wenselijk in Nederland? Art. 3:269 BW en de bevoegdheid van de voorzieningenrechter. Schadevergoeding na onrechtmatig beslag: welke schade leent zich voor vergoeding? Schadevergoeding na onrechtmatig beslag: is er causaal verband? Is ambtshalve toetsing door de rechter van onredelijk bezwarende bedingen in algemene voorwaarden wenselijk? Goederen- en insolventierecht Is de bevoorrechte positie van de overheid in het faillissement van de onderneming terecht? De inning van stil verpande vorderingen in faillissement Uitwinning van persoonlijke zekerheden in het faillissement Burenrecht: verbintenissenrecht, goederenrecht, of iets bijzonders? Grensoverschrijdende faillissementen: wie, waar en hoe? Securitisatie en financiële crisis: moet stille cessie weer worden verboden? De driepartijenverhouding bij borgtocht Automatische incasso en stornering Het nieuwe recht inzake bankoverschrijvingen in Europa Exoneraties door de bank Constructie van het eigendomsvoorbehoud Verkrijgende verjaring van beperkte rechten (op registergoederen) Samenloop tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden Bescherming van de zwakkere partij in insolventies Retentierecht, beslag en verhaalsmogelijkheden De positie van de werknemer in faillissement. Betaling van curatoren ( loon van de curator ) Het lot van een adressenbestand in en na faillissement. (Wat mag de curator met het adressenbestand van de failliet?) Verhaal op het vermogen van een ander dan de schuldenaar Syndicaatsleningen/zekerheid in gezamenlijk verband (bijvoorbeeld: wat zijn de gevolgen van no partnership clausules die in de syndicaatsleningen voorkomen?) Bank- en kredietzekerheden Aandelen als zekerheid Samenloop tussen persoonlijke en zakelijke zekerheden Verhaal op het vermogen van een ander dan de schuldenaar Vormerkung (art. 7:3 BW) en insolventie Aandelen in een niet-insolvente vennootschap 13
als boedelbestanddeel Een (aandeel in een) nalatenschap als boedelbestanddeel (Rechten uit) duurovereenkomsten als boedelbestanddeel Vergunningen als boedelbestanddeel/zekerheid Domeinnamen als boedelbestanddeel/zekerheid Wanneer doorbreekt het beginsel van de paritas creditorum een feitelijke voorrangspositie? Informatieverschaffing door de curator aan derden (bijv. aan stil pandhouder, i.v.m. Peeters/ Gatzen-vordering) Cessie van vorderingen in rechtsvergelijkend perspectief: hoe gewoon is het dat vorderingen in beginsel cedeerbaar zijn? Aansprakelijkheid huurders voor derden Onbevoegde onderverhuur De positie van de non-profit verhuurder Ingebrekestelling versus mededelingsplicht Onvoorziene omstandigheden in het huurrecht Gebruiksverplichting van de huurder Tijdelijke verhuur woonruimte Herleving/totstandkoming van huur na ontbinding Grenzen van huur Overmacht bij niet goed huurderschap Onderneming en burgerlijk recht De curator, bestuurdersaansprakelijkheid en de positie van de crediteuren Vertegenwoordiging van de rechtspersoon en de regeling van de volmacht Verzekering van bestuurders tegen aansprakelijkheid bij faillissement Dienen bestuurders van kleine ondernemingen te worden beschermd in hun persoonlijke vermogen bij borgtocht en zakelijke zekerheid ten behoeve van hun onderneming? Verhaal op foute bestuurders Bedrijfsmatige spam Het bel-me-niet register Emissierechten en hun vermogensrechtelijke kwalificatie Identiteitsfraude en vermogensrecht Oneerlijke handelspraktijken tussen ondernemers onderling Huurrecht Wetsvoorstel initiatiefrecht huurders 14