Preek Jesaja 55 (Heilig Avondmaal) Liturgie 6 maart 2011 ds. D. Vonck Houten Votum/ zegengroet Psalm 8: 1,2,3 Gezang 23 (Uw Woord is een Lamp voor mijn voet) Wet Psalm 42:4,5 Gebed Jesaja 55 Preek Jes.55 Gezang 76: 1 allen 1 wisselzang m/v/m/a/a (naar regels) 2 allen Avondmaalformulier 1 (vanaf nagedachtenis) Klaarmaken van tafel: Liedboek 358:2,3,4 Tijdens viering Opwekking 487 (O Heer, stort een stroom van levend water uit) Gezang 103:1,2,5,6 Antifoon Opwekking 68 (Zing Halleluja.) Gezang 76:1 Opwekking 68 (Jezus is Koning en Heer) Gezang 76:2 Opwekking 68 (Heilig, Heilig is de Heer) Psalm 103: 1,2,9 Dankgebed/ Voorbede Collecte Gezang 99:1,3 Zegen Geliefde broers en zussen, Drie broden voor een tientje hier moet je zijn bloemkolen, hele grote speciale aanbieding: ongelofelijke grote mooie navelsinaasappelen je moet ze echt zien! fantastisch, heerlijk sappig. kom en koop je moet er nu bij zijn, het zijn de laatste kom en koop! Jesaja begeeft zich op de markt plaats, dat lezen we hier in Jesaja 55 : 1 Hierheen! Hier is water, voor ieder die dorst heeft. Kom, ook al heb je geen geld. Koop hier je voedsel en eet. 1
Moet je je voorstellen dat hij daar zo rond liep en dat hij die boodschap had; het zou toch een beetje verdacht geweest zijn. Hè, hoe zit dat precies? Dingen kopen zonder geld? En die wel geld hebben, moeten het anders gaan besteden. Zo liep Jesaja daar over het marktplein. We gaan deze morgen in de voorbereiding op het avondmaal hierover nadenken, want hierin zit een hele hartelijke uitnodiging. En dat geldt hier voor het avondmaal. Een hartelijke uitnodiging voor verschillende mensen, voor mensen zoals hier zitten. Jesaja spreekt twee doelgroepen aan Als we goed kijken naar het gedeelte dat we net gelezen hebben, dan ontdek je dat Jesaja eigenlijk twee doelgroepen heeft. Twee groepen mensen die hij hier aanspreekt: 1. Allereerst degene die platzak zijn, die geen geld hebben en die wel dorst hebben: 1 Hierheen! Hier is water, voor ieder die dorst heeft. Kom, ook al heb je geen geld. Koop hier je voedsel en eet. Hij roept degene op die dorst hebben, die zich voelen als een dorre tak, die met hun wortels zoeken en zoeken en zoeken naar verlichting en verzachting, die ze maar niet lijken te vinden. Mensen die teleurgesteld zijn geraakt, mensen die al zo lang bezig zijn en maar doormodderen en merken in hun leven: het is zo leeg, het is zo eenzaam het lukt niet ik heb zo n dorst, ik heb zo veel verlangen, maar ik heb de middelen niet om ervoor te zorgen dat die dorst verzacht wordt ik ben m n hoop kwijtgeraakt. Er waren heel wat mensen die er zo bijliepen in de tijd van Jesaja waarin dit geschreven werd. Ze waren overgebracht naar Babel, naar een ander land en ze dachten terug aan hoe het geweest was in Israël en in Jeruzalem. Hoe hun voorouders daar geleefd hadden onder koning David en dat het zo n groot rijk was geweest. En nu waren ze daar in een vreemd land met mensen die ze niet kenden, die ze niet aanvoelden. Met God, die heel ver weg leek. En daar komt Jesaja die zegt: Hier moet je zijn! Kom, ik wil jou die nieuwe hoop bieden! 2. Misschien zit je hier deze morgen en zegt: daar herken ik me eigenlijk niet zo in. Het gaat eigenlijk best wel lekker, het gaat best goed. Ik heb alles redelijk op orde in mijn leven. Ook die mensen spreekt Jesaja hier aan. 2 Waarom geld betalen voor iets dat geen brood is, je loon besteden aan wat niet verzadigen kan? Luister aandachtig naar mij, en je zult ruimschoots te eten hebben en genieten van een overvloedig maal. Die mensen waren er in die tijd ook, ook in Babel. Ze zeiden: ach, ik maak er gewoon wat van ook hier kan ik geld verdienen, ook hier kan ik een mooi huis bouwen, ook hier kan ik trouwen, ook hier kan ik best van het leven genieten ik neem het zoals het is, het leven gaat verder. Dat waren de mensen die wel geld hadden, die wel de middelen hadden. 2
Ook die spreekt Jesaja dus aan. Jesaja maakt duidelijk: je bent niet minder dorstig dan de mensen die de dorst heel sterk ervaren in hun leven. Ook jij bent bezig met nieuwe dingen; een nieuw dieet, een nieuw magazine, een nieuwe auto, een nieuwe vakantie steeds dingen te stellen waar je naar toe leeft om te zorgen dat je die dorst niet voelt. Maar Jesaja maakt duidelijk: Waarom geld betalen voor iets dat geen brood is, je loon besteden aan wat niet verzadigen kan? Hij zegt: je mag veel meer verwachten in dit leven! Waarom zou je zo achter jezelf blijven aanhollen, achter die dromen en dingen die weer verdwijnen? Daar hebben we het de vorige keer over gehad; waarom genoegen nemen met stilstaand water, want ja, dat is het. Op den duur gaat het stinken, op den duur levert het niet op wat je ervan verwacht. En daarin komt nu die hele hartelijke uitnodiging! God roept ze; Hij geeft een fantastisch aanbod. Hij zegt: Hier is water. Daar begint Hij mee, hier is water. Water verfrist; als je enorme dorst hebt, heb je aan water genoeg, meer dan genoeg. Dan wil je ook niks anders. Water verfrist je, geeft je nieuwe kracht. Koop wijn; zorg dat je weer vreugde krijgt in je leven. Zorg dat je geest weer verruimd wordt, om het maar zo te zeggen. Dat je weer gaat leven, dat je weer gaat voelen, dat je los kunt laten datgene wat je allemaal vasthoudt. Dat je geest verruimd wordt. Koop melk; dat is voedzaam, daar groei je van. Dat aanbod is echt heel hartelijk! En dat wordt nog eens sterker benadruk. Hij zegt: Luister aandachtig naar mij, en je zult ruimschoots te eten hebben en genieten van een overvloedig maal. Ook hier loop je weer een beetje aan tegen de vertaling van deze tekst, maar wat er staat: hier is eten dat goed is, dat tof is, dat gaaf is, dat van een hele hoge kwaliteit is. En je zult genieten van een overvloedig maal; je zult genieten van de vetheid daarvan, staat er letterlijk. Het is overvloedig, het blijft maar doorgaan. En dan komt het mooie daarvan. Hij zegt (vers 3): Ik sluit met jullie een eeuwigdurend verbond, als bevestiging van mijn liefde voor David. Dat is wat Jesaja duidelijk wil maken! Jesaja zegt niet alleen: Kom hier bij mij. Hij verwijst hiermee naar God: kom weer terug bij God, waar je ook staat. Luister aandachtig naar Hem, ga het van Hem verwachten. Hij zegt ook: Ik zorg dat dat een eeuwigdurende relatie is, dat je een eeuwig saldo op je rekening hebt. God zoekt mensen die met lege handen komen, want God wil zelf de middelen geven: Ik wil een eeuwigdurend verbond, Ik wil een eeuwig saldo aan je geven, want het is allemaal al betaald. Dat is het grote aanbod wat hier gedaan wordt! Dat is het grote aanbod wat hier voor ons staat! Broers, zussen, kom! Eet van dat brood en drink van de wijn. 3
Neem dat, gebruik dat. Nee, je hebt niets te bieden en dan is het een beetje verraderlijk dat het collectebusje daar staat. Voor degene die kijken of hier niet zo vaak zijn: dat heeft niets te maken dat er eerst betaald wordt, zodat je dan kunt eten. Zie het maar zo dat hetgeen je hebt eerst weggeeft en weg legt. Eerst leg je de middelen waar je normaal gesproken de dingen van koopt, weg en dan mag je ontvangen. Wat moet je dan doen om dat te krijgen? Jesaja geeft vier stapjes weer. Allereerst is het: Kom. Kom, ook al heb je geen geld. Verderop in het bijbelgedeelte gaat hij daarop verder: 6 Zoek de HEER nu hij zich laat vinden, roep hem terwijl hij nabij is. Dit is het moment, waar je ook staat of je nu je dorst heel sterk ervaart, of dat je je dorst nog wat negeert en vult met andere dingen zoek de Heer nu hij zich laat vinden. Ja, dit is het moment. Roep hem terwijl hij nabij is: Kom Dan gaat het verder: Luister aandachtig naar Mij (vers 2b) Ook dat werkt Jesaja verder uit: 8 Mijn plannen zijn niet jullie plannen, en jullie wegen zijn niet mijn wegen spreekt de HEER. Ieder die hier dorstig is, die in zijn leven alle reden heeft om te zeggen: ik merk in mijn leven dat ik haast verstik in de eenzaamheid, of dat ik haast geen hoop meer heb Mijn plannen zijn niet jullie plannen, Mijn wegen zijn niet jullie wegen 9 Want zo hoog als de hemel is boven de aarde, zo ver gaan mijn wegen jullie wegen te boven, en mijn plannen jullie plannen. Kom bij Mij, kom nou maar gewoon bij Mij, schaar je onder Mij, want Ik leid jou verder. Ik geef jou wat je nodig hebt. Eet en drink. Eet en drink van het brood en de wijn. Laat het verder in je werken. Ook dat wordt verderop uitgewerkt in Jesaja 55: 10 Zoals regen of sneeuw neerdaalt uit de hemel en daarheen niet terugkeert zonder eerst de aarde te doordrenken, haar te bevruchten en te laten gedijen, zodat er zaad is om te zaaien en brood om te eten 11 zo geldt dit ook voor het woord dat voorkomt uit mijn mond. Luister aandachtig, eet en drink. En dat gebeurt niet alleen hier; niet voor niets gaat het over het woord wat uit Gods mond komt; niet voor niets gaat het over Jezus, het levende woord. Het is steeds bereikbaar. Zoek daar steeds weer naar, grijp naar die bijbel om die woorden in je op te nemen, om er op te kauwen. En geniet. 12 Vol vreugde zullen jullie uittrekken en in vrede zul je huiswaarts keren. Zo mag je hier vertrekken zo meteen, als je hier verder loopt. 4
Bergen en heuvels zullen je juichend begroeten, en alle bomen zullen in de handen klappen. 13 Doornstruiken maken plaats voor cipressen, distels voor mirtenstruiken. Zo zal de HEER zich roem verwerven, het is een eeuwig en onvergankelijk teken. Daar mag je je op richten. Je mag vol vreugde dat maal tot je nemen! Wat is dan die vreugde? Waarom de oproep om daarvan te genieten? Omdat Jezus Christus als een levende bron in jou wil werken. Omdat die relatie, het eeuwigdurende aanbod van genade voor jou geldt, om wat voor reden er dan ook is in je leven dat je tegen je dorst aanloopt. Niet de dorst is je probleem; helemaal niet meer, want Jezus Christus is gekomen om je dorst hier te vervullen. Het mooie is dat de bijbel eindigt met de oproep om het bij Hem te zoeken in Openbaring 22 : 17 De Geest en de bruid zeggen: Kom! Laat wie luistert zeggen: Kom! Laat wie dorst heeft komen; laat wie dat wil vrij drinken van het water dat leven geeft. Laten we dat doen en laat dat verlangen wanneer je kijkt in je groeien. Amen 5