BINNENVAART Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en Binnenvaart (CDNI) Ontstaan, structuur en uitvoering in België
CDNI Verdrag afvalstoffen binnenvaart Inhoud: 1. Ontstaan van het verdrag 2. Doel van het verdrag 3. Structuur: 1. Verdragtekst 2. Bijlagen 4. Ratificatie en in werking treden 5. Beslissingen Conferentie Verdragsluitende partijen 6. Belangrijkste inhoudelijke elementen 7. Uitvoering in België 8. Bijkomende informatie 9. Toekomst verdrag 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 2
CDNI Verdrag Afvalstoffen 1. Ontstaan September 1989 Voorstel aan CCR November 1989 CCR gaat aan de slag November 1991 Richtlijnen gereed Herfst 1992 Ook buiten Rijn kijken Mei 1993 NI s en betaling via gasolieprijs Voorjaar 1994 Zegelsysteem Najaar 1994 Opdracht voor Verdrag Voorjaar 1995 Ontwerp Verdrag gereed September 1996 Verdrag ondertekend 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 3
2. Doel Voorkomen van het ontstaan van afval Veilig en gescheiden inzamelen en verder verwijderen van onontkoombaar scheepsafval In rekening brengen van kosten van inzameling en verdere verwijdering bij veroorzaker ( de vervuiler betaalt ) Voorkomen van concurrentievervalsing door het stellen van uniforme regels in alle verdragsluitende landen 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 4
3. Structuur Twee delen: - Eigenlijke verdragtekst Body van het verdrag - Bijlagen bij het verdrag Onderscheid is van belang: - Wijziging verdragtekst vergt procedure van bekrachtiging, aanvaarding of goedkeuring (parlementaire behandeling) - Bijlagen kunnen gewijzigd worden door unanieme beslissing van de Conferentie van Verdragsluitende partijen 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 5
3. Structuur Verdragtekst: Legt de grote principes vast: - Verbod tot inbrengen en lozen, behoudens uitzonderingen in overeenstemming met verdrag - Verplichting tot inrichting voldoende dicht net ontvangstinrichtingen en invoering uniforme procedure voor afgifte afval - Principes van financiering van de verschillende afvalcategorieën - Rol van het nationaal instituut (deel A) - Principes van de financiële verevening voor kosten deel A. - Rechten en plichten schipper (recht op afgifte en zorgplicht) - Verplichtingen vervoerder, verlader, ladingontvanger, exploitanten van overslaginstallaties en ontvangstinrichtingen - Rol Conferentie Verdragsluitende partijen Bevat algemene bepalingen, o.m. betreffende in werking treden 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 6
3. Structuur Bijlagen: Bijlage 1 = Geografisch toepassingsgebied Bijlage 2 = Uitvoeringsregeling - Drie onderdelen: Deel A: olie en vethoudend scheepsbedrijfsafval Deel B: afval van de lading Deel C: overig scheepsbedrijfsafval - Vijf aanhangsels: Model olie-afgifteboekje Eisen aan het nalenssysteem Losstandaarden en afgifte- en innamevoorschriften voor het toestaan van het lozen van waswater, regenwater en ballastwater met ladingrestanten Model losverklaring Grens- en controlewaarden voor boordzuiveringsinstallaties van passagiersschepen 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 7
Toepassingsgebied Nederland: ganse net België: ganse net Duitsland: ganse net Frankrijk: Rijn en gekanaliseerde Moezel tot Metz (deel A) + rest Moezel, canal Niffer-Mulhouse en Canal à grand gabarit voor delen B en C Zwitserland: Rijn tussen Basel en Rheinfelden Luxemburg: Moezel 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 8
4. Ratificatie Ratificaties (neerlegging akte): - 16 07 1998 Zwitserland - 10 07 2000 Nederland - 14 05 2002 Luxemburg - 10 03 2004 Duitsland - 15 09 2005 Frankrijk - 22 09 2009 België (*) In werking treden: 1 november 2009 (*) Federaal: wet 19/06/2008 Vlaanderen: decreet 09/05/2008 Wallonië: decreet 15/07/2008 Brussel: ordonnantie 06/03/2008 22/09/2009 Neerlegging akte België 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 9
5. Conferentie Verdragsluitende partijen Beslissingen Conferentie Verdragsluitende partijen: Opschorting uitvoering deel A tot 1 juli 2010 Wijziging bijlagen verdrag van toepassing vanaf 1 juli 2010 (Staatsblad 9 maart 2010): - Aanhangsel III: nieuwe lijst met losstandaarden - Aanhangsel IV: nieuw model losverklaring - Aanhangsel V: nieuwe tabel met grens- en controlewaarden voor zuiveringsinstallaties aan boord van passagiersschepen In bespreking: - Voorstel wijziging deel A inning verwijderingsbijdrage via elektronisch betaalsysteem - Onderzoek andere wenselijke aanpassingen, o.a. aanpassing bijdrage voor milieuvriendelijke schepen 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 10
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel A Deel A handelt over volgende afvalstoffen: - Afgewerkte olie - Bilgewater, zijnde oliehoudend water uit de bilge van de machinekamer, de voor- en achterpiek, de kofferdammen en de ruimte tussen zijwand en beunwand - Afgewerkt vet - Gebruikte filters - Gebruikte poetslappen - Vaten en verpakkingsmateriaal van dit afval 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 11
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel A Belangrijkste bepalingen deel A: Verplichtingen van de ontvangstinrichting: Afgifte van afval aantekenen in het olieafgifteboekje van het schip. Verplichtingen van de schipper: - verbod tot inbrenging en lozing in de oppervlaktewateren - verzameling en behandeling van de afvalstoffen aan boord op een gescheiden manier - verbod tot het gebruik van aan dek losstaande reservoirs voor afgewerkte olie, tot verbranding aan boord van het schip en tot het inbrengen van olie- of vet oplossende reinigingsmiddelen - Verplichting tot het houden van een olieafgifteboekje volgens model van aanhangsel I. 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 12
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel A Organisatie van de financiering: - Heffing van een verwijderingsbijdrage van gemotoriseerde schepen die gasolie gebruiken het verdrag vermeldt nog betaling met zegels, maar deze tekst wordt nog aangepast in functie van een elektronisch betaalsysteem. De bunkerbedrijven zullen daarbij een aantal verplichtingen opgelegd krijgen. - Rol van het nationaal instituut bij de inning wordt beschreven ook die rol wordt herschreven in functie van het elektronisch betaalsysteem - Controle van de heffing: belang van de bunkerverklaring (ten minste 6 maanden aan boord bewaren) Internationale financiële verevening: - periodieke verevening, waarbij nationale instituten die meer ontvangsten hebben gerealiseerd dan ze uitgaven hebben financiële middelen transfereren aan nationale instituten die zich in de omgekeerde situatie bevinden - jaarrekening 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 13
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel B Bijkomende begripsbepalingen: - Bv.: eenheidstransporten, restlading, ladingrestanten, nalossen, overslagresten, bezemschoon laadruim, - Zijn van belang om rechten en verplichtingen goed te kunnen inschatten Afval van de lading: doel = - Afval voorkomen: restlading en overslagresten zijn geen afval van de lading en moeten dus zo veel mogelijk aan de lading worden toegevoegd - Algemeen principe = verwijdering behoort tot de verantwoordelijkheid van de verlader of de ontvanger en gebeurt dus op zijn kosten 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 14
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel B Verplichtingen schipper: Verbod tot inbrengen en lozen, behoudens waswater met ladingrestanten overeenkomstig de bepalingen van het aanhangsel met losstandaarden Waarschuwen als stoffen die een speciale behandeling vergen vrijkomen of dreigen vrij te komen Verplichtingen zijn tijdelijk afgezwakt (overgang 5 jaar) Losverklaring aan boord hebben (aanhangsel IV). De losverklaring is het document dat aangeeft op welke wijze de voormelde verplichtingen werden nagekomen en in welke toestand het schip na lossing terug werd opgeleverd. 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 15
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel B Verplichtingen vervoerder, verlader, ladingontvanger en exploitant overslaginstallatie: Bevestiging van inname: - Ladingontvanger doet dit door middel van de losverklaring - Bij toewijzing ontvangstinrichting voor waswater geeft deze de bevestiging Beschikbaarstelling van het schip: - Losstandaard geschikt voor volgende lading in de regel is die standaard bezemschoon of nagelensde ladingtank en vrij van overslagresten - Hogere standaard kan op basis overeenkomst Laden en lossen (verlader en ladingontvanger): - is ook nalossen en wassen indien dit vereist is - + verantwoordelijkheid om overslagresten te vermijden 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 16
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel B Oplevering schip: - Principe = oplevering met bezem- of vacuümschoon laadruim of nagelensde ladingtank. - Wasschoon in bepaalde gevallen (als schip in die toestand ter beschikking was gesteld op basis van overeenkomst) - Niet van toepassing bij eenheidstransporten - Als verlader of ladingontvanger verplichting niet nakomt kan vervoerder schip laten reinigen op hun kosten (+ eventueel liggeld) De ladingontvanger is verplicht waswater in ontvangst te nemen of de schipper een ontvangstinrichting toe te wijzen. Kosten: voor verlader of ladingontvanger. Ze kunnen verplichtingen onderling verdelen Eventueel overgang rechten en plichten op exploitant overslaginstallatie. Geen invloed op verantwoordelijkheid kosten, behoudens kosten verwijdering overslagresten. 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 17
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel B Actie Rest Resultaat Lossen Restlading en overlagresten Toevoegen aan lading (door nalossen) Nalossen Lading- Oplevering bezemschoon, restanten (eventueel overbodig bij eenheidstransporten) of zuigschoon laadruim of nagelensde ladingtank Wassen indien vereist Lozen toegestaan Waswater, ballast- en regenwater inbegrepen Oplevering wasschoon laadruim of ladingtank Afgifte vereist 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 18
6. Inhoud uitvoeringsregeling Deel C Behandelde afvalstoffen: Huishoudelijk afvalwater Huisvuil Zuiveringsslib Slops Klein gevaarlijk afval Belangrijke elementen: Verdragstaten dienen ontvangstinrichtingen in te richten : - voor huisvuil in havens, bij sluizen, - voor slops en KGA in havens (overgang 5 jaar) - voor huishoudelijk afvalwater voor passagiersschepen > 50 pass. Verbod tot inbrengen huisvuil, slops, slib en KGA Huishoudelijk afvalwater: lozingsverbod voor passagiersschepen en hotelschepen > 50 passagiers overige schepen = toegestaan 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 19
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 7. Uitvoering in België Gemengd karakter van het verdrag - Het verdrag behandelt onderwerpen die toegewezen zijn aan verschillende bevoegdheidsniveaus - Geen hiërarchie tussen federale en regionale normen - Elk beleidsniveau heeft volstrekte autonomie binnen zijn bevoegdheidsgebied - Noodzaak van een intern samenwerkingsakkoord tussen federale Staat en Gewesten 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 20
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 7. Uitvoering in België Samenwerkingsakkoord Federale Staat Gewesten: Intern verdrag Afspraken over welk beleidsniveau welk deel van verdrag omzet Aanduiding van een Nationaal Instituut Instelling van stuurgroep Verdeling van administratieve kosten (kosten Internationaal Verevenings- en Coördinatieorgaan en werkingskosten Nationaal Instituut) 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 21
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 7. Uitvoering in België Taken voor de Gewestelijke overheden: Praktische modaliteiten van het betalen van een verwijderingsbijdrage (milieuheffing via afvalstoffendecreet) Inrichting net van ontvangstinrichtingen opdracht voor havens en waterwegbeheerders Vaststellen van strafmaatregelen Dragen van de werkingskosten van het Nationaal Instituut 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 22
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 7. Uitvoering in België Taken voor de federale overheid: Beperkte bevoegdheden Uitreiken olieafgifteboekjes Aanduiden autoriteiten bevoegd voor beproeving nalenssysteem Technische voorschriften inbouw zuiveringsinstallaties + typekeuring Verplichting bepaalde documenten aan boord te hebben (olieafgifteboekje, bunkerverklaring, losverklaring,..) Verbod tot afwentelen verantwoordelijkheid van verlader of ontvanger op schipper Strafmaatregelen Dragen kosten IVC 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 23
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 7. Uitvoering in België Wet en decreten die instemming met verdrag inhouden en bepalen dat het volledige uitwerking heeft in België zijn van kracht Wet en decreten met betrekking tot specifieke uitvoeringsbepalingen zijn in behandeling Rol van ITB als nationaal instituut is opgestart voorbereid stuurgroep is samengekomen in voorlopige samenstelling Proces inning verwijderingsbijdrage is uitgetekend (zie hierna) 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 24
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN Uitvoering in België 1. Registratie van de onderneming en van het schip bij het NI. Afgifte van een ECOCARD. Voorafgaande betaling van een tegoed aan verwijderingsbijdragen bij te boeken op een ECO-rekening (start = 7,50, exclusief BTW per 1000 l gasolie). NI maakt factuur op met aanduiding van betaalde BTW. 2. Afwaardering van het tegoed met het bedrag overeenstemmend met het geleverde gasolievolume met behulp van een terminal en een ECOCARD. Afgifte van een bunkerverklaring door het bunkerbedrijf met een bevestigingsstrookje van de betaalterminal (1 exemplaar blijft bij het bunkerbedrijf). 3. Gratis afgifte van de olie- en vethoudende afvalstoffen tegen een bewijs (inschrijving in het olieafgifteboekje). 4. Financiering van de verwijdering van de afvalstoffen. Betaling van de kosten (onderworpen aan BTW) op basis van een contract en een facturatie door de ontvangstinrichting aan een regionale verantwoordelijke. Aanduiding van ontvangstinrichting kan gebeuren op basis van een offerteaanvraag (lastenboek voorbeeld Haven Antwerpen) 5. Facturatie door de regionale verantwoordelijke aan het Nationaal Instituut op basis van een overeenkomst 6. Periodieke mededeling van de aan de binnenvaart geleverde hoeveelheden accijnsvrije gasolie 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 25
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 8. Bijkomende informatie De volledige tekst van het verdrag kan u vinden op de website van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart onder Documenten die gedownload kunnen worden (www.ccr-zkr.org) De CCR is ook bezig een specifieke website voor CDNI te ontwikkelen. Adres wordt: www.cdni-iwt.org Het Instituut voor het Transport langs de Binnenwateren zal ook een deel van zijn website specifiek ontwikkelen voor het Afvalstoffenverdrag. Adres: www.itb-info.be. Sedert 1 april is er ook een specifiek telefoonnummer beschikbaar: +32 2 226.40.77 Andere betrokken autoriteiten: OVAM, Office Wallon des déchets, havenbedrijven, waterwegbeheerders, FOD Mobiliteit en Vervoer 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 26
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN 9. Toekomst verdrag Het verdrag staat open voor toetreding van andere staten. De Conferentie van Verdragsluitende partijen voert besprekingen over aanpassingen van het verdrag, o.a. om rekening te houden met de investeringen die werden verricht om afvalstoffen te vermijden. 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 27
CDNI - VERDRAG AFVALSTOFFEN DANK VOOR UW AANDACHT 2010 Presentatie Verdrag Afvalstoffen - België 28