Feiten afgelopen jaar 1 februari: ingang nieuwe certificatieschema s: 30% meer woninginspecties 20% meer utiliteitsinspecties 100% meer type B-onderzoeken NEN 2990 eindcontroles: 71% aanvullend werk 32% initiële afkeur 6 % directe afkeur www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Feiten markt Nederland telt: 128 gecertificeerde inventarisatiebureaus 333 gecertificeerde asbestsaneringsbedrijven 17 geaccrediteerde asbestlaboratoria Maar ook: 25.515 reclamebureaus 3.875 projectontwikkelaars 4.390 supermarkten www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Welkom Welkom bij het Regionaal Asbestcongres Provincie Zeeland-Terneuzen 24 oktober www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Feiten wet-, regel-, normgeving 13.00-13.15: Udo Waltman Search www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Programma 13.00 13.15 uur Openingswoord door dagvoorzitter Udo Waltman, bedrijfsdirecteur Search 13.15 13.40 uur Stand van zaken asbestwetgeving 2012, door Dennis Strik, adviseur Search Ingenieursbureau B.V. 13.40 13.50 uur Asbest beleid, beknopt door Eva Engel 13.50 14.15 uur Handhaving in de praktijk, door Otto Hegeman, (voormalig) implementatiemanager asbest Landelijk Overleg Milieuhandhaving 14.15 14.30 uur Pauze 14.30 14.55 uur Visie vanuit de praktijk, door Michel van Drunen, algemeen directeur,holland Herstel Groep Ureco B.V. 14.55 15.20 uur Visie vanuit Inspectie SZW, door Wim Scheltema, inspecteur SZW 15.20 15.50 uur Paneldiscussie 15.50 16.05 uur Vragen en Afsluiting door Udo Waltman www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
De asbestwereld in kaart
Praktische vertaling van feiten De asbestwereld verandert niet Veranderingen en praktische impact: aanpassing grenswaarden nieuwe norm eindcontroles nieuwe SC 540, SC 530, NEN 2991 LAVS en SMA-rt Aanvullend: nieuw asbestverwijderingsbesluit verbod op asbestgolfplaten www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Wet-en regelgeving 13.15-13.40: Dennis Strik Search Adviseur Search Ingenieursbureau Het aanspreekpunt voor vastgoedeigenaren en corporaties in Nederland voor Asbest EN duurzaam bouwen www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Wet- en regelgeving 1) Wet en regelgeving (algemeen) 2) Veranderingen dit en volgend jaar 3) Actuele onderwerpen www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Wet- en regelgeving www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Wet- en regelgeving Wettelijk kader 1) Asbestverwijderingsbesluit 2005 (Maart 2006) 2) Arbo Besluit (Juli 2006) 3) Arbo Beleidsregels (December 2006) 4) Productenbesluit asbest ---------------------------------------------- 5) Wet milieubeheer 6) Woningwet 7) Huurwet 8) Bouwbesluit 2012 (april 2012) www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
April 2011: Asbestkalender Tweede Kamer vergadering Rapport Gezondheidsraad: aanscherping normering Informatieplicht Meer handhaving, zwaardere sancties Verplichting inventarisatie asbest in scholen (later andere openbare gebouwen zoals ziekenhuizen) www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
December 2011 Asbestkalender Wat? Brancheorganisatie Aedes brengt een nieuw handboek uit voor woningcorporaties over asbest. Wat verandert er? Hierin staan de diverse (nieuwe) wetten en regels voor asbestverwijdering en hun impact op het werk van de woningcorporaties beschreven. O.a. geschreven door Eva Engel www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Februari 2012 Asbestkalender Wat? Voor asbestsaneringen en asbestinventarisaties gelden nieuwe normen. De aangepaste procescertificaten SC 530 (asbestsanering) en SC 540 (asbestinventarisatie) gaan op 1 februari in. Wat verandert er? onafhankelijkheid, sanctiebeleid escalatieladder.. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender -vervolg- Een aantal specifieke wijzigingen in de SC 540: De onafhankelijkheid tussen inventarisatie, verwijdering en eindcontrole is beter geborgd. De SC 540 legt de verplichting van de NEN 2991 en van het type G- onderzoek vast. Voortaan is in één oogopslag duidelijk voor welk doel het rapport geschikt is, of het volledig is en of een aanvullend onderzoek nodig is. Dit staat dan op het voorblad van het rapport. Inventariseerders moeten nu een bouwkundig diploma hebben volgens de DIA-certificering. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender Maart 2012 *(uitgesteld) Wat? Verwacht besluit staatssecretaris Infrastructuur en Milieu inzake verwijdering asbesthoudende platen. Wat verandert er? De staatssecretaris stelt het verwijderen van asbesthoudende golfplaten en gevelpanelen mogelijk verplicht voor een bepaalde datum. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
April 2012: Asbestkalender Wat? Invoering van het Bouwbesluit 2012 Een aantal specifieke wijzigingen rond asbest Sloopvergunning vervallen voor reguliere projecten =>wordt een sloopmelding: De verwerkingstermijn vier weken, de bezwaartermijn is vervallen. Woningcorporaties vijf werkdagen bij mutaties en klachtenonderhoud NEN 2991 in het Bouwbesluit. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Wet- en regelgeving www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender Juli 2012 Wat? Scholen moeten klaar zijn met de verplichte asbestinventarisatie. Wat verandert er? Inventarisatie gereed voor 1 augustus 2012. Na deze datum handhaving Brief 25 juni 2012 Atsma stelt inventarisatie is af te dwingen: Privaatrecht. Art. 6:162 BW: het nalaten van de zorgplicht Strafrecht: oa Arbeidsomstandighedenwet : Art. 32 Bestuursrecht: hfdst 5 AWB: naleving van artikel 1a van de Woningwet www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
September 2012 Asbestkalender Wat? Invoering Landelijk Asbest Volg Systeem (LAVS). Wat verandert er? Het LAVS koppelt op termijn de gehele keten aan het omgevingsloket. Hierdoor kan iedereen in de keten het asbest stap voor stap volgen. Op termijn wordt het archief gekoppeld aan de Basis Administratie Gebouwen (BAG). www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestverwijderingspro ces Asbestverwijderingsproce s bestaat hoofdzakelijk uit vijf stappen: inventarisatie vergunning of melding verwijdering opslag en transport storten
Asbestkalender Oktober Wat? Nieuwe norm voor risicobeoordelingen NEN 2991 Wat verandert er? De norm voldeed niet meer aan de huidige eisen. De nieuwe norm maakt onder andere duidelijker hoe men monsters neemt bij een risicobeoordeling of verontreinigingen inkadert. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender April 2013 Wat? Nieuwe grenswaarden opgenomen in procescertificaten SC 540 en SC 530. Wat verandert er? De certificatieschema s SC 540 en SC 530 zijn vanaf dit moment aangepast op de verlaging van de grenswaarden van het ministerie van SZW. Dit heeft betrekking op: SC 530: de werkmethodiek bij complexe saneringen. SC 540: de klasse-indeling. Ook het databestand SMARt wordt hiervoor aangepast. www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender Juli 2013 Wat? De Arbogrenswaarde voor blootstelling asbest flink aangescherpt. Wat verandert er? De grenswaarde voor blootstelling aan asbest gaat van 10.000 vezels/m³ lucht naar 300 voor amfibool asbest en 2.000 voor serpentijn (wit) asbest. Dat betekent dat: De grenswaarden gelden voor saneringen met een hoger risico, de zogenaamde complexe saneringen. Deze eindcontroles met de SEM gebeuren Dit geldt voor ongeveer 10% van het aantal saneringen op dit moment www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender Let op: de invoering van de NEN 2990 norm is tot nader order uitgesteld Wat? De invoering van de nieuwe NEN 2990 (eindcontrole na asbestverwijdering) is uitgesteld. Aanpassingen verschillende saneringsklassen, in het bijzonder op klasse 3. wijzingen in de Arbowetgeving. (grenswaarde voor complexe saneringen in 2013). Scanning Electronic Microscope (SEM). www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestkalender 2013?? Na verplichte asbestinventarisatie voor scholen 2012 ook verplichte inventarisatie andere gebouwen (ziekenhuizen 2013)? Uitspraak verplichting verwijdering asbest toepassingen buitenzijde gebouwen (golfplaten, gevelpanelen) voor 2024? Update asbestverwijderingsbesluit eind 2012 Samenvoeging productenbesluit met asbestverwijderingsbesluit www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
In de praktijk voor Gemeente www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Scholen Schouwen-Duiveland moeten risicovol asbest snel verwijderen Gemeente ruimt asbestmateriaal stadhuis op Loods in Hulst uitgebrand, asbest vrijgekomen www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Vragen aan de gemeentes Heeft de gemeente een goed en werkbare calamiteitenprocedure bijvoorbeeld in geval van brand? Zijn de medewerkers binnen de gemeente goed opgeleid om goed te kunnen handhaven? Weet de gemeente welke asbesttoepassingen aanwezig zijn in het eigen vastgoed? Heeft de gemeente een calamiteitenprocedure voor het eigen vastgoed? Zijn de scholen binnen de gemeente geïnventariseerd? www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
In de praktijk voor WBV www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Asbestplaten in woning verrassen Woonconcept "Mitros en gemeente Utrecht liegen over asbest" Bewoners asbestpand boos en emotioneel www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
In de praktijk voor WBV Informatieplicht: Communiceren aanwezigheid asbest naar huurder en opvolging vermelden (obv risico) Asbest inzichtelijk maken in het bezit: representatief beeld (10%) Opstellen beleid Procedures, voorlichting, opleidingen Aansluiting MJOB (aansluiting verwijderen risicovol asbest met onderhoud) Minder gezondheids- en financiële risico s!! Calamiteitenplan!!!! www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
In de praktijk voor WBV Werken met gecertificeerde partijen Zorg voor onafhankelijkheid in de keten: Directe opdrachtverstrekking (raamovk.) naar marktpartijen Asbestinventarisatiebureau Saneerder Laboratorium (op regie van saneerder aanwezig op gewenst tijdstip) Rapporten volledig/onvolledig: let op goede opdrachtverstrekking! Onvolledige rapportages worden niet geaccepteerd door de gemeente www.asbestfeiten.nl www.asbest-search.nl
Proces corporaties 13.40-13.50: Eva Engel Engel advies Veiligheids-en onderhouds adviseur Engel advies Ervaren vanuit EN voor corporaties www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Handhaving in de praktijk 13.50-14.15: Otto Hegeman Landelijk Overleg Milieuhandhaving Implementatiemanager LMO DE voorvechter voor afstemming onder gemeenten www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Vragen Vragenronde www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Pauze 14.15-14.30 Pauze www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk 14.30-14.55: Michel van Drunen Holland Herstel Groep- Ureco Algemeen directeur Holland Herstel Groep-Ureco Asbest saneren als bedrijfsactiviteit www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Michel van Drunen Directeur Holland Herstel Groep / Ureco BV www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Holland Herstel Groep / Ureco - 15 jaar ervaring met asbestsanering en herstel - grote sloopprojecten - sanering bij woningmutaties - sanering en herstel bij calamiteiten www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Asbestverwijderingstechniek De wet (Asbestverwijderings- en ARBO-besluit) staat twee methodes van verwijdering toe: - asbestsanering in een buitensituatie (o.a. golfplaten) - asbestsanering in een binnensituatie (in containment) www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Asbestverwijderingstechniek Voor saneerders gelden dezelfde preventieve maatregelen: - beschermende kleding - volgelaatmaskers (lucht gezuiverd van vezels) - na maximaal twee uur: doucheprocedure - gebruikte kleding verpakt als asbesthoudend afval - lichaam reinigen www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Asbestverwijderingstechniek Alle saneringsvoorschriften staan vermeld in de SC530. Deze beoordelingsrichtlijn wordt periodiek door het 'College van Deskundigen' aan nieuwe inzichten en wetgeving aangepast. Als asbestsaneringsbedrijf dienen wij ons aan deze richtlijnen te conformeren en hierop worden wij door de overheid gecontroleerd. www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Saneren... en dan? - visuele inspectie na afronding van de sanering - luchtmonsters beoordelen onder de microscoop - soms capaciteitsproblemen bij eindcontrole bureaus - gevolg: vertraging en onrust bij opdrachtgevers/bewoners www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Wat valt ons op? - asbestsanering is een relatief jonge, nieuwe bedrijfstak - sterke ontwikkeling van specialisme en professionaliteit - sterk aangescherpte wet- en regelgeving - verschillende interpretaties door handhavers - gebrekkige communicatie door opdrachtgevers - hoge verwachtingen over snelheid van saneren - onderschatting van risico s: vroeger nog asbest gezaagd www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Asbest in het nieuws - angst bij mensen, die met asbest worden geconfronteerd - veel aandacht voor asbest, in de (sociale) media - soms een hype (Kanaaleiland Utrecht) www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk De toekomst? - verbod op asbest in daken/gevelplaten in 2024 - verdere aanscherping van de veiligheidsnormen - toenemende bewustwording van gezondheidsrisico's - asbest erkend als maatschappelijk probleem - sanering alleen door SC530 gecertificeerde bedrijven - meer transparantie in de asbestketen www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Investeren in duurzaamheid? - asbest eraf, zonnepanelen erop! - van bedreiging naar kans... www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit de praktijk Bedankt voor uw aandacht! www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Visie vanuit inspectie SZW 14.55-15.20: Wim Scheltema Inspectie SZW Inspecteur SZW De bodemspecialist in Nederland v.w.b. Asbest www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Arbowet & asbest (verontreinigde grond & puin) Dat op plaatsen waar gebouwen of objecten staan of hebben gestaan, die asbest bevatten of hebben bevat, ook de bodem automatisch verdacht is, is vaak onderbelicht!
Even voorstellen Wim Scheltema Arbeidsinspecteur / materie deskundige / specialist (asbest)verontreinigde grond & puin Inspectie SZW, directie Arbo
Inhoud 1.Wat is een asbest verdachte locatie? 2.Is er een onderzoeksverplich ting? 3.Verschil tussen SC en verontreinigde bodem 4.Verschil in deskundigheid
Wat is een asbest verdachte locatie (bodem)? Kijkend naar de definitie zoals die in de NEN 5707 (norm voor onderzoek naar asbest in bodem) is weergegeven voor asbest in bodem: Locatie of een deel van een locatie waarbij uit het vooronderzoek asbest blijkt dat in het verleden asbest is toegepast in een bouwwerk en/of productieproces, een brand heeft gewoed in een asbestbevattend gebouw (zogenoemde asbestbrand), uit de visuele inspectie of het vervolgonderzoek blijkt dat op de locatie asbest aanwezig is of kan zijn. OPMERKING: Ook als uit de locatie-inspectie blijkt dat op de locatie puin aanwezig is, wordt de locatie als asbestverdacht beschouwd.
Hoe zit dit met een bouwwerk of object waar asbest werd verwijderd? Denk hierbij eens aan de handelingen die tijdens de bouw zijn gepleegd en vraag je het volgende af: Is er spuitasbest gebruikt? Zijn er asbestplaten (buiten) op maat gezaagd? Waar is het asbest afval gebleven, in de kruipruimte? De bodem moet dan onderzocht worden conform de NEN 5707!
Is er een onderzoek verplichting? De onderzoek verplichting voor asbest in bodem of puin komt voort uit het Productenbesluit Asbest! In dit besluit is de 100mg/kg d.s. gewogen norm vastgelegd (art 2, onder b.); Op grond van dit artikel heeft de minister een regeling getroffen, de Productenregeling Asbest; Hierin staat dat men bodem moet onderzoeken conform de NEN 5707 en puin conform de NEN 5897. Asbest in bodem, m.u.v. de grond in b.v. de kruipruimte, valt niet onder sloopvergunningen, maar is er sprake van een ernstige bodem verontreiniging!
Verschil tussen SC en (asbest)verontreinigde bodem
Verschil in deskundigheid Voor het verwijderen van asbest uit gebouwen en objecten is de inzet van een DTA, respectievelijk DAV wettelijk voorgeschreven. Ten aanzien van asbest in bodem of puin, zijn deze deskundigen niet aan de orde, art 4.54d, lid 8 schrijft hier de inzet van een gecertificeerde Hogere veiligheidskundige of Arbeidshygiënist voor. Het verwijderen van asbest uit gebouwen en objecten eist de inzet van SC 530 en SC 540 gecertificeerde bedrijven. Voor asbest verontreinigde grond of puin moet men in het bezit zijn van een BRL 7001 certificaat
Vragen?
Paneldiscussie De sprekers www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Informatie delen twitter.com/asbestfeiten/ #asbestfeit2012 Discussieer mee in de grootste asbestgroep van Nederland Kennisplatform asbest: www.asbest-search.nl Asbestfeiten De 1e app over asbest Alle ingrediënten voor succesvolle kennisdeling zijn aanwezig. www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Informatie delen Holland Herstel Groep / Ureco B.V. www.ureco.nl m.vandrunen@ureco.nl Gemeente Terneuzen www.terneuzen.nl gemeente@terneuzen.nl Servicepunt Handhaving Zeeland www.sephzeeland.nl jhfm.stokkermans@zeeland.nl www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl
Antwoorden op vragen uit het publiek Als het gaat om opdrachtgeverschap bij een asbestcalamiteit: op welke gronden zorg je dat degene die aansprakelijk is daadwerkelijk zorgt dat er gesaneerd wordt? Een aantal artikelen uit onder andere de Wet Milieubeheer en de Woningwet helpen hierbij. Op de website van Servicepunt Handhaving Overijssel staan wetsartikelen en voorbeeldbrieven. Zijn we als gemeente verantwoordelijk voor elk stukje asbest op onze gemeentegrond? Hoe zit het bijvoorbeeld als er een schip in de haven ligt: wat zijn dan onze verplichtingen? Bekijk eerst wat het kapstokartikel 7.22 uit het Bouwbesluit 2012 beschrijft met betrekking tot ''openbaar gebied, open erf en terreinen en gevaar als gevolg van asbest''. Dit artikel kun je gebruiken als er asbest wordt aangetroffen. Als het gaat om afgesloten terreinen waar mogelijk risico's zijn voor de leefomgeving, is de zorgplicht uit Wet Milieubeheer van toepassing. Een goede afweging van risico's is in alle gevallen nodig: situaties in het buitengebied zijn bijvoorbeeld anders dan in de binnenstad. Feit blijft dat asbestvezels een gevaar kunnen opleveren voor de volksgezondheid en de leefomgeving. Voor schepen geldt: Is een schip - in eerste instantie beschouwd als een object - binnen de inrichting aangemeerd met twee touwen aan de kade en wil men asbest verwijderen? Dan is de vergunningverstrekker de provincie/gemeente. Als schip langer ligt dan wordt het gezien als bouwwerk. Als een schip voor anker ligt dan is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) verantwoordelijk en wordt het gezien als object. De handhaving is duidelijk: Voor schepen (objecten) geldt: ILT geldt als eerstelijnstoezicht en -handhaving op het verwijderen van asbest uit objecten. Gaat het om ARBO-zaken, dan is het de Inspectie SZW. www.asbestfeitencongres.nl www.asbest-search.nl