Colofon. Dit is een uitgave van:

Colofon Dit is een uitgave van: De regio West-Brabant, Drechtsteden, Stadsregio Rotterdam, Provincie Noord Brabant, Provincie Zuid Holland en het Havenbedrijf Rotterdam N.V. Voor vragen over de bedrijventerreinenstrategie kunt u contact opnemen met de projecleider, de heer M. den Heijer m.denheijer@rotterdam.nl 1-489 6432 Voor vragen over het DelTri-Platform kunt u contact opnemen met de secretaris van het Platform, de heer F. van den Beuken ft.vandenbeuken@rotterdam.nl 1-489 7224 Bezoekadres: Galvanistraat 15 329AD Rotterdam Postadres: Postbus 6699 32AR Rotterdam Augustus 212

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85 87 89 91 93 95 97 99 11 13 Bijlage Inhoud Prisma/Bleizo Lansingerland Veilingterrein/Greenpark Lansingerland Oudeland/Rodenrijs Lansingerland Spaanse Polder - Noordwest - s Gravenland Rotterdam / Schiedam Rivierzone Vlaardingen Rivierzone Schiedam Stadshavens Noord Rotterdam / Schiedam Distripark Maasvlakte Kickersbloem Hellevoetsluis Distripark Botlek Halfweg Spijkenisse Gadering Hoogvliet Waalhaven Zuid Rotterdam Distripark Eemhaven Rotterdam Stormpolder Krimpen a/d IJssel Cornelisland Ridderkerk De Bosschen Oud-Beijerland Nieuw Reijerwaard Ridderkerk Barendrecht Oost - Veren Ambacht Barendrecht / Ridderkerk Donkersloot Ridderkerk IHC Kinderdijk Nieuw-Lekkerland Regionaal bedrijventerrein Hoeksche Waard Weverseinde Binnenmaas Nieuwland Alblasserdam De Noord Hendrik Ido Ambacht Groote Lindt - Rivieroever Zwijndrecht Mijlpolder - Klein Koninkrijk s Gravendeel Westelijke Dordtse Oever Dordrecht (WDO) Dordtse Kil IV (WDO) Merwede Dordrecht Kerkerak-Molenplaat Sliedrecht Nijverwaard Sliedrecht Oosteind Papendrecht Boven Hardinxveld-Lange Veer Merwede Groote Haar Gorinchem Avelingen Gorinchem Havengebied Werkendam terrein Moerdijk Logistiek Park Moerdijk Weststad Oosterhout AFC - Nieuw Prinsenland Steenbergen Borchwerf Roosendaal / Halderberge Theodorushaven Bergen op Zoom Noordland Bergen op Zoom Vijf Eiken - Everdenberg Oosterhout Bavel - Zuid Breda Hazeldonk Breda Vosdonk Ettenleur Majoppeveld Roosendaal Emer/de Krogten Breda Hoogeind Breda Dombosch Geertruidenberg Overzicht SBI-codes

toelichting Deze atlas presenteert een overzicht van de belangrijkste bedrijventerreinen in de DelTri-regio. De sectoren logistiek en transport, maritieme industrie en chemie bepalen in belangrijke mate de sterke internationale positie van onze regio. Gezamenlijk met de zeehavens maken de bedrijventerreinen deze regio de logistieke en maritieme topregio. In deze atlas zijn de (clusters van) terreinen opgenomen met een minimale grootte van 2 hectare (netto) en/of clusters die bijdragen aan deze positie van onze regio. Lokaal georiënteerde bedrijventerreinen, hoogwaardige kantoorlocaties en de zeehavens van Rotterdam zijn buiten beschouwing gelaten. Naast de bestaande terreinen, is ook een aantal nieuwe ontwikkelingen opgenomen. Het betreft dan harde plannen, locaties waar een bestemmingsplan is vastgesteld of in procedure is. Per bedrijventerrein zijn twee overzichtskaarten afgebeeld en twee diagrammen met een weergave van het aantal vestigingen en arbeidsplaatsen in de belangrijkste economische sectoren voor de DelTri-regio. Per terrein worden de volgende feiten en cijfers gegeven: - Oppervlakte uitgedrukt in bruto, netto en uitgeefbare hectares - Maximaal toegestane milieucategorie - vestigingen en arbeidsplaatsen - Aantal vestigingen in de sectoren logistiek en transport, maritieme industrie en industrie - Aantal banen in de sectoren logistiek en transport, maritieme industrie en industrie - Top 3 van toonaangevende bedrijven - Bereikbaarheid: aansluiting op snelweg, spoor en water DISCLAIMER Het bronmateriaal van deze atlas wordt gevormd door het werkgelegenheidsregister (LISA 21) en informatie over bedrijvenlocaties gebaseerd op de gegevens van IBIS werklocaties (211), die jaarlijks bij gemeenten worden geïnventariseerd. In de bijlage is een overzicht van SBI codes opgenomen die in deze atlas zijn gebruikt voor de sectoren logistiek en transport, maritieme industrie en industrie. Er is gekozen voor een vrij enge benadering van de sector maritieme industrie waarbij bedrijvigheid zoals watersport buiten beschouwing is gelaten. Ook zijn de maritieme toeleveranciers niet specifiek toegedeeld aan de sector maritieme industrie. In deze sector worden bovendien vaak flexibele tijdelijke krachten ingehuurd, maar in deze atlas zijn alleen de aantallen vaste arbeidsplaatsen opgenomen. Soms kan het voorkomen dat een bedrijf staat ingeschreven op een locatie buiten het bedrijven-terrein, bijvoorbeeld bij de hoofdvestiging van het bedrijf, waardoor de arbeidsplaatsen ook geregistreerd staan op een ander adres dan de vestigingsplaats op het bedrijventerrein. Dit kan in sommige gevallen getallen opleveren die theoretisch volgens de bronbestanden kloppen, maar niet corresponderen met de werkelijkheid. Ook kan het gebeuren dat een bedrijf staat ingeschreven op een adres dat buiten het bedrijventerrein valt waardoor de aantallen niet zijn toegekend aan het betreffende bedrijventerrein. Dit is ook de consequentie van de data die voor Zuid-Holland alleen op postcodeniveau beschikbaar waren, waardoor sommige bedrijven geografisch zijn toegekend aan een plek buiten het bedrijventerrein. Kortom: de kwaliteit van de data van de voorliggende atlas is gelijk aan de kwaliteit van de gebruikte bronbestanden.

OVERZICHTSKAART BEDRIJVENTERREINEN LEGENDA 1 2 3 4 8 7 6 5 15 16 13 1 12 35 24 19 11 9 21 2 18 14 25 17 32 31 22 26 28 36 34 33 23 3 37 27 29 52 39 38 4 41 45 5 51 42 48 46 49 43 44 47 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 3 31 32 33 34 35 36 37 38 39 4 41 42 43 44 45 46 47 48 49 5 51 52 Prisma/Bleizo Lansingerland Veilingterrein/Greenpark Lansingerland Oudeland/Rodenrijs Lansingerland Spaanse Polder - Noordwest - 's Gravenland Rotterdam / Schiedam Rivierzone Vlaardingen Rivierzone Schiedam Stadshavens Noord Rotterdam / Schiedam Distripark Maasvlakte Kickersbloem Hellevoetsluis Distripark Botlek Halfweg Spijkenisse Gadering Hoogvliet Waalhaven Zuid Rotterdam Distripark Eemhaven Rotterdam Stormpolder Krimpen a/d IJssel Cornelisland Ridderkerk De Bosschen Oud-Beijerland Nieuw Reijerwaard Ridderkerk Barendrecht Oost - Veren Ambacht Barendrecht / Ridderkerk Donkersloot Ridderkerk IHC Kinderdijk Nieuw-Lekkerland Regionaal bedrijventerrein Hoeksche Waard Weverseinde Binnenmaas Nieuwland Alblasserdam De Noord Hendrik Ido Ambacht Groote Lindt - Rivieroever Zwijndrecht Mijlpolder - Klein Koninkrijk 's Gravendeel Westelijke Dordtse Oever Dordrecht (WDO) Dordtse Kil IV (WDO) Merwede Dordrecht Kerkerak-Molenplaat Sliedrecht Nijverwaard Sliedrecht Oosteind Papendrecht Boven Hardinxveld-Lange Veer Merwede Groote Haar Gorinchem Avelingen Gorinchem Havengebied Werkendam terrein Moerdijk Logistiek Park Moerdijk Weststad Oosterhout AFC - Nieuw Prinsenland Steenbergen Borchwerf Roosendaal / Halderberge Theodorushaven Bergen op Zoom Noordland Bergen op Zoom Vijf Eiken - Everdenberg Oosterhout Bavel - Zuid Breda Hazeldonk Breda Vosdonk Ettenleur Majoppeveld Roosendaal Emer/de Krogten Breda Hoogeind Breda Dombosch Geertruidenberg 8 aug 212

Clusternaam Prisma / Bleizo Lansingerland Atlas bedrijventerreinen Deltri 1 De bedrijvenparken Bleizo en Prisma liggen centraal in de Randstad waar de A12 en N29 elkaar kruisen. Hier is ruimte voor vestiging van bovenregionale bedrijven in transport en logistiek. Businesspark Bleizo is vooral bedoeld voor agrogelieerde bedrijvigheid, transport en distributie. Beide terreinen bieden ruimte voor grootschalige en zwaardere type bedrijvigheid. De bedrijvenparken liggen bij het te ontwikkelen openbaarvervoer station Bleizo. Op bedrijvenpark Prisma bevindt zich de distibutiecentra van de supermarktketen Aldi en heeft Hoogvliet onlangs 13 ha aangekocht voor een nieuwe locatie van het hoofdkantoor en distributiecentrum. Beide bedrijvenparken hebben parkmanagement.

Prisma / Bleizo Lansingerland Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 227 Totaal netto 13 Totaal uitgeefbaar 5 1 63% 16 8% 1 % 6% % % 1. Applied Biosystems 2. Distributiecentrum Hoogvliet 3. Distributiecentrum Aldi * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A12, direct 15 Spoorontsluiting wel spoor aanwezig, geen aansluiting Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 1 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 18 1 Maximale milieucategorie 4.2 vestigingen 16 arbeidsplaatsen 21 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 16 14 12 1 8 6 4 2 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Greenparc / Veilingterrein Lansingerland Atlas bedrijventerreinen Deltri 3 Op dit terrein zitten o.a. Bloemenveiling FloraHolland en Handelsorganisaties van Telerscoöperaties in groenten en fruit zoals The Greenery en Haluco. Verder zitten er op dit terrein diverse veilinggebonden bedrijven (o.a. transport, distributie en toelevering zoals het hoofdkantoor van Horticoop). De ligging aan de A12 en N29 maakt het gebied uitermate goed bereikbaar. Op het terrein kunnen agrogelieerde bedrijven zich vestigen.

Greenparc / Veilingterrein Lansingerland Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 87 Totaal netto 85 Totaal uitgeefbaar 8 53 72% 17 68% % % % % 1. The Greenery BV 2. Haluco BV Groente en Fruit 3. Flora Holland * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A12, direct 184 178 173 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 2 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 3 vestigingen 74 arbeidsplaatsen 1473 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 45 4 35 3 25 2 15 1 5 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Oudeland en Rodenrijs Lansingerland Atlas bedrijventerreinen Deltri 5 Bedrijvenpark Oudeland is een kwalitatief hoogwaardig, modern bedrijventerrein. De nieuwe N471 doorkruist het bedrijvenpark en zorgt voor een goede verbinding met de A12, A13 en A2. Op het bedrijventerrein zijn diverse (boven)regionale bedrijven in de transport en logistiek gevestigd. Het terrein biedt ruimte voor bedrijven met een hoge milieucategorie (tot 4.2). De parkmanagement organisatie is zeer actief en heeft met ondersteuning van de gemeente een state-of-the-art camera beveiligingssysteem op het bedrijvenpark gerealiseerd.

Oudeland en Rodenrijs Lansingerland Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 143 Totaal netto 9 Totaal uitgeefbaar 58 5 36% 649 43% 1 9 1% 9% 34 37 2% 2% 1. Koppert Beheer BV 2. Hilti Nederland BV 3. Sonoco Crellin BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 144 122 71 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 3 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 9 6 Maximale milieucategorie 4 vestigingen 138 arbeidsplaatsen 152 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 8 7 6 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

Clusternaam Atlas bedrijventerreinen Deltri 7 Spaanse Polder - Noordwest - s-gravenland Rotterdam / Schiedam De Rotterdamse Spaanse Polder en het op Schiedams grondgebied gelegen s-gravenland vormen samen het grootste stedelijke bedrijventerrein van Nederland. De ligging aan de Schie en later ook de A2 was gunstig voor de ontwikkeling van het gebied. Het is een gemengd terrein met ruimte voor watergebonden bedrijvigheid en hoge milieucategorieën. Afronding van een ingrijpende herstructurering is voorzien rond 215. Dit is niet alleen een revitalisering, maar er is ook uitbreidingsen schuifruimte gecreëerd voor een betere benutting van de bestaande ruimte. Noordwest, ook wel Euro Trade park genoemd, kent een concentratie van internationaal gerichte bedrijvigheid in sectoren zoals handel en distributie.

Spaanse Polder - Noordwest - s-gravenland Rotterdam / Schiedam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 388 Totaal netto 262 Totaal uitgeefbaar 11 527 39% 6364 31% 9 86 1% 6% 8 1383 % 7% 1. Groothandelsmarkt 2. DHL Express BV 3. Verstegen Specerijen * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting noord: A13, direct / zuid: 34 A2, direct 339 35 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met insteekhavens op de kaart 4 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 14, 8 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 4 vestigingen 1361 arbeidsplaatsen 2266 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 12, 1, 8, 6, 4, 2, 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Rivierzone Vlaardingen Atlas bedrijventerreinen Deltri 9 Dit is een strook van ongeveer 5 kilometer, waar westelijk van de havens van Vlaardingen een aantal watergebonden bedrijventerreinen is gelegen. Het gebied heeft een gemengd karakter van zware chemie en afvalverwerking tot maintenance en R&D. Unilever Research and Development is hier gevestigd, één van Unilevers grootste internationale researchlaboratoria. De Koggehaven is geherstructureerd, waarbij de haven en de kade weer opnieuw in gebruik zijn genomen voor maritieme bedrijvigheid. De Koningin Wilhelminahaven ontwikkelt krijgt naast de oorspronkelijke werkfunctie een recreatieve functie mede doordat zich aan de haven diverse restaurants en discotheken hebben gevestigd. Na omvangrijke investeringen in het begin van de jaren 8, geldt de KW-haven als overslaghaven voor kleinschalig stukgoed en bulkoverslag. Het is een bijzondere locatie vanwege de oude havengebouwen en pakhuizen. Op dit moment wordt bedrijventerrein Groot Vettenoord geherstructureerd en vindt er planvorming plaats voor de herstructurering van Vergulde Hand. De benodigde infrastructuur is aanwezig en functioneert redelijk.

Rivierzone Vlaardingen Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 265 Totaal netto 211 Totaal uitgeefbaar 17 172 42% 172 27% 1 38 % 9% 31 965 % 15% * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting 1. Unilever Research and Development 1285 oost: A4, direct / west: A2, indirect 2. DFDS 3. Vopak Terminal Vlaardingen 24 136 Spoorontsluiting spoor met aftakking aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 5 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 1,2 9 Maximale milieucategorie 5 vestigingen 413 arbeidsplaatsen 6279 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1, 8 6 4 2 8 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Rivierzone Schiedam Atlas bedrijventerreinen Deltri 11 Dit cluster ligt direct naast de Beneluxtunnel aan de A4 en aan de Nieuwe Maas. Vijfsluizen is een bedrijventerrein op de voormalige locatie van scheepswerf Wilton Fijenoord. De zuidelijk gelegen delen van het terrein zijn bestemd voor bedrijven in de sectoren handel, lichte industrie, transport en distributie. Hier is ook de firma Mammoet gevestigd, een grote speler in o.a. de offshore industrie. Grenzend aan Vijfsluizen ligt de Wilhelminahaven, waar watergebonden bedrijvigheid is gevestigd en waar ruimte is voor de zwaardere milieucategorieën (t/m 5). Voor Wilton Wilhelmina heeft de gemeente optimalisering tot maritieme zone voor ogen.

Rivierzone Schiedam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 123 Totaal netto 11 Totaal uitgeefbaar 4 66 31% 1384 18% 1 16 % 8% 8 734 % 1% 1. Mammoet BV 2. Huisman Itrec 3. Damen shiprepair * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A4, direct 496 278 196 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 6 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 6, 14 Maximale milieucategorie 5 vestigingen 211 arbeidsplaatsen 761 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 5, 4, 3, 2, 1, 12 1 8 6 4 2

Clusternaam Stadshavens Noord Rotterdam / waterfront Schiedam Atlas bedrijventerreinen Deltri 13 Dit cluster bestaat uit het Merwe-Vierhavensgebied, onderdeel van Stadshavens Rotterdam, en het Schiedamse Waterfront met de bedrijventerreinen Nieuw Mathenesse en Nieuwe Maas. De kern van het gebied is van oudsher haven- en industriegebied. Aan de randen ervan is in de loop der tijd een gemengd terrein ontstaan met stedelijk georiënteerde bedrijvigheid. Op termijn, d.w.z. na 22, zal het Rotterdamse deel van het gebied transformeren naar stedelijk gebied volgens de ambities die zijn beschreven in de Structuurvisie Stadshavens Rotterdam. Ook voor het Schiedamse deel zijn transformatieplannen. Daarin is op het terrein van de voormalige scheepswerf Gusto woningbouw voorzien. De gemeenten werken gezamenlijk aan een bestemmingsplan en Milieu Effect Rapportage.

Stadshavens Noord Rotterdam / waterfront Schiedam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 19 Totaal netto 142 Totaal uitgeefbaar 11 119 4% 1334 17% 3 8 1% 3% 26 45 % 5% 1. O-I Manufacturing (glasfabriek) 2. Sappencluster Hiwa 3. Van Uden * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A2, indirect 272 76 31 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 7 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 1,6 7 Maximale milieucategorie 5 vestigingen 295 arbeidsplaatsen 857 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1,4 1,2 1, 8 6 4 2 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Distripark Maasvlakte Rotterdam Atlas bedrijventerreinen Deltri 15 In 1996 is ten noorden van de Slufter distripark Maasvlakte ontwikkeld voor grootschalige distributieactiviteiten. Het distripark heeft een gunstige ligging direct aan de Noordzee en naast de ECT Delta container Terminal. Alle grote containerlijnen maken gebruiken van deze terminals. Minder gunstig is de matige bereikbaarheid van deze locatie voor werknemers.

Distripark Maasvlakte Rotterdam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 3 Totaal netto 231 Totaal uitgeefbaar 21 7 78% 454 62% % % % % 1. Douane Post Rotterdam Maasvlakte 283 A15, direct 2. Nippon Express Nederland BV 3. Logistic Services Maasvlakte * exclusief flexibele inhuur 16 134 Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting Spoorontsluiting spoor met aftakking aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 8 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 6 35 Maximale milieucategorie 5 vestigingen 9 arbeidsplaatsen 737 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 5 4 3 2 1 3 25 2 15 1 5

Clusternaam Kickersbloem Hellevoetsluis Atlas bedrijventerreinen Deltri 17 Kickersbloem is gelegen aan de rand van Hellevoetsluis. Aansluitend op de bestaande terreinen I en II wordt Kickersbloem III ontwikkeld (in totaal 65 ha netto). Op korte termijn kan de eerste fase van de ontwikkeling van start gaan. Het is gericht op uitbreidingsmogelijkheden voor de lokale/ (sub)regionale markt. Ten behoeve van deze uitbreiding wordt ook een tweede brug over het Kanaal door Voorne gerealiseerd.

Kickersbloem Hellevoetsluis Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 57 Totaal netto 33 Totaal uitgeefbaar 42 33% 461 37% 1 6 1% 5% 4 5 % 4% 1. Van den Ban Logistic 2. Lindeloof 3. Boere Transport BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 25 1 55 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater aanwezig, geen kades op de kaart 9 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 8 9 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 3 vestigingen 126 arbeidsplaatsen 1233 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 7 6 5 4 3 2 1 8 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Distripark Botlek Rotterdam Atlas bedrijventerreinen Deltri 19 Dit distripark is strategisch gelegen in het hart van de Nederlandse petrochemische cluster. Hier zijn bedrijven gevestigd die zich richten op de opslag en distributie van goederen, met de nadruk op groupage en chemicaliën. Bijzonder voor het logistieke park is de binnenvaartterminal waar ook kustvaarders kunnen worden afgehandeld. In de directe nabijheid zijn er twee Rail Chemical Centers waarvan logistieke bedrijven gebruik kunnen maken.

Distripark Botlek Rotterdam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 18 Totaal netto 139 Totaal uitgeefbaar 13 41 79% 1446 57% 2 % 4% 125 % 5% 1. Mourik Services BV 2. De Rijke Trucking BV 3. Schenker International BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct 671 274 154 Spoorontsluiting spoor met aftakking aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 1 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 3 1. Maximale milieucategorie 5 vestigingen 52 arbeidsplaatsen 2519 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 25 2 15 1 5 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Halfweg Spijkenisse Atlas bedrijventerreinen Deltri 21 Dit cluster bestaat uit de bedrijventerreinen Halfweg I t/m IV en Molenwatering. Gelegen in de nabijheid van de A15 en de Rotterdamse haven zijn hier met name bedrijven gevestigd gerelateerd aan de haven. Zoals transport-, opslag- en technische installatiebedrijven, maar ook toeleveranciers en dienstverlenende bedrijven. De Rijke is een groot transportbedrijf dat al sinds lange tijd in Spijkenisse is gevestigd. Momenteel is er geen direct uitgeefbare ruimte. Voor de lange termijn is een planologische reservering opgenomen voor uitbreiding aan de westkant van het terrein, de regionale bedrijvenster Bernisse/ Spijkenisse.

Halfweg Spijkenisse Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 97 Totaal netto 69 Totaal uitgeefbaar 128 44% 161 32% 2 13 1% 4% 12 317 % 6% 1. De Rijke Transport 2. Nijman Zeetank International Logistic Group 117 3. SGS Nederland * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, indirect 379 742 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 11 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 3,5 16 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 4 vestigingen 292 arbeidsplaatsen 4984 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 3, 2,5 2, 1,5 1, 5 14 12 1 8 6 4 2

Clusternaam Gadering Hoogvliet Atlas bedrijventerreinen Deltri 23 Het bedrijventerrein bestaat uit een jaren 6-deel en een nieuw deel uit de jaren 9 dat gelijktijdig met de aangrenzende woonbuurt Tussenwater is gerealiseerd. Het is een gemengd terrein met een grote component havengerelateerde bedrijvigheid in de transport- en logistieke sector, met name expeditie en transport, opslag en distributie en dienstverlening. In het jaren 6-deel is een herstructureringoperatie uitgevoerd.

Gadering Hoogvliet Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 69 Totaal netto 48 Totaal uitgeefbaar 2 129 44% 1379 3% 1 9 % 3% 5 218 % 5% 1. Alcontrol Laboratories 2. Spie- Sector Mechanical 3. Peinemann * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, indirect 356 332 29 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 12 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 3,5 16 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 3 vestigingen 291 arbeidsplaatsen 4593 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 3, 2,5 2, 1,5 1, 5 14 12 1 8 6 4 2

Clusternaam Waalhaven Zuid Rotterdam Atlas bedrijventerreinen Deltri 25 Waalhaven Rotterdam bestaat uit drie deelgebieden: de grootschalige industriële haventerreinen Waalhaven-Oost en -West en het gemengde bedrijventerrein Waalhaven-Zuid dat vooral is gericht op logistiek. In de herstructureringsvisie beoogt het Havenbedrijf Rotterdam N.V. een doorontwikkeling tot een hoogwaardig servicecluster voor de maritieme dienstverlening in de komende 2 jaar. Voor Waalhaven-Zuid is de herstructurering gericht op versterking van het logistieke profiel en op stedelijke bedrijvigheid waarbij ook aandacht is voor verdere intensivering van de ruimte door op extensief bebouwde kavels beter gebruik te maken van de bebouwingsmogelijkheden binnen het bestemmingsplan.

Waalhaven Zuid Rotterdam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 125 Totaal netto 96 Totaal uitgeefbaar 9 191 58% 3336 58% 2 16 1% 5% 6 354 % 6% 1. Handelsveem BV C Steinweg / Hoofdkantoor 738 A15, direct 2. Breijer BV 3. Damco * exclusief flexibele inhuur 43 182 Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting Spoorontsluiting spoor met aftakking aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 13 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 2,5 14 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 5 vestigingen 331 arbeidsplaatsen 577 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 2, 1,5 1, 5 12 1 8 6 4 2

Clusternaam Distripark Eemhaven Rotterdam Atlas bedrijventerreinen Deltri 27 Voor de distributie van goederen die per container worden aangevoerd is in 1989 tegenover de Home Terminal van het containerbedrijf Europe Container Terminals (ECT) Distripark Eemhaven aangelegd. Dit terrein huisvest voornamelijk distributiebedrijven voor goederen die per container overzee getransporteerd worden. Met een eigen aansluiting op de A15 en in combinatie met de Waal- en Eemhaven is het distripark een goed voorbeeld van een multimodaal ontsloten locatie voor havengerelateerde logistieke bedrijvigheid.

Distripark Eemhaven Rotterdam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 6 Totaal netto 33 Totaal uitgeefbaar 5 86% 148 95% % % % % 1. Geodis 2. International Lashing Service BV 3. Wilhelmsen Ships Service BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct 27 238 173 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 14 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 1, 9 35 Maximale milieucategorie 3 vestigingen 58 arbeidsplaatsen 155 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 8 7 6 5 4 3 2 1 3 25 2 15 1 5

Clusternaam Stormpolder Krimpen a/d IJssel Atlas bedrijventerreinen Deltri 29 Dit terrein is gelegen tussen de Hollandsche IJssel en de Nieuwe Maas. Met IHC Shipyards en staalbouwer Hollandia heeft het bedrijventerrein een belangrijke functie in het maritieme cluster in de DelTri-regio. Er zijn plannen om rond de constructiehallen van Hollandia en IHC een Materiaal Innovatie Campus te ontwikkelen. De ontwikkeling van Stormpolder is onderdeel van een breder maatschappelijk debat over de relatie tussen wonen, werken en recreatie op watergebonden locaties in de gemeenten Krimpen aan den IJssel, Capelle aan den IJssel, Ridderkerk en Rotterdam.

Stormpolder Krimpen a/d IJssel Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 8 Totaal netto 66 Totaal uitgeefbaar 1 54 33% 491 16% 6 15 4% 9% 155 871 5% 28% 1. Hollandia BV * 2. IHC Krimpen Shipyard BV * 3. Thyssen Krupp BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 54 112 242 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met kades op de kaart 15 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 3 vestigingen 162 arbeidsplaatsen 367 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1,8 1,6 1,4 1,2 1, 8 6 4 2 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Cornelisland Ridderkerk Atlas bedrijventerreinen Deltri 31 Deze gebiedsontwikkeling aan de Ridderster is bestemd voor bedrijvigheid in de sectoren nijverheid, transport, groothandel en dienstverlening. Hier wordt uitbreidingsruimte geboden voor in eerste instantie Ridderkerkse bedrijven, waarbij geen bedrijven in de AGF sector of detailhandel worden toegestaan. Het terrein wordt in 4 fasen uitgegeven, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar grootte van de kavels en milieucategorieën die worden toegestaan.

Cornelisland Ridderkerk Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 4 Totaal netto 29 Totaal uitgeefbaar 29 % % % % % % gemengd * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct / A16, indirect Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 16 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie - vestigingen - arbeidsplaatsen - vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie

Clusternaam De Bosschen Oud-Beijerland Atlas bedrijventerreinen Deltri 33 De Bosschen is het eerste regionale bedrijventerrein van de Hoeksche Waard. Het is aangelegd en uitgegeven tussen 1966 en 22. Grote bedrijven in de sfeer van food (Mars Food), kledingreconditionering (Alpha), groothandel (o.a. verpakkingen, medisch) en een groep havenafgeleide bedrijven (onderhoud, constructie, appendages, scheepvaartbenodigdheden) bepalen het beeld. Op het terrein is enige verdere verdichting nog mogelijk.

De Bosschen Oud-Beijerland Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 15 Totaal netto 74 Totaal uitgeefbaar 1 85 41% 1425 36% 21 % 1% 49 % 13% 1. Mars Food Europe 2. Dylan Logistics Nederland 3. Medeco BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 237 237 28 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 17 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 2,5 12 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 3 2, 1,5 1 8 vestigingen 27 arbeidsplaatsen 3915 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1, 5 6 4 2

Clusternaam Nieuw Reijerwaard Ridderkerk Atlas bedrijventerreinen Deltri 35 Nieuw Reijerwaard is samen met Dordtse Kil IV (Westelijke Dordtse Oever) de compensatie voor het niet doorgaan van bovenregionale bedrijventerreinontwikkeling in de Hoeksche Waard. Hier wordt in aansluiting op het be-staande cluster van Barendrecht-Oost en Veren Ambacht nieuw bedrijventerrein ontwikkeld in de agro/ vers/foodl-logistieke sector. Onder andere The Greenery vindt hier uitbreidingsruimte.

Nieuw Reijerwaard Ridderkerk Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 12 Totaal netto 9 Totaal uitgeefbaar 9 % % % % % % agro/vers/food-logistieke sector * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct / A16, direct Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 18 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 4 vestigingen - arbeidsplaatsen - vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie

Clusternaam Atlas bedrijventerreinen Deltri 37 Barendrecht Oost - Veren Ambacht Barendrecht / Ridderkerk De gemeentegrens van Ridderkerk en Barendrecht ligt tussen Barendrecht Oost en Veren Ambacht, maar de terreinen functioneren als één agrologistiek cluster. Er zijn verpakkers, bewerkers van groenten en fruit, maar ook internationale handelsbedrijven zoals the Greenery gevestigd. Langs de A15 en nabij de Rotterdamse haven is het cluster gunstig gelegen. Bijna alle Nederlandse supermarkten worden vanaf dit bedrijventerrein bevoorraad met groente en fruit. Lange tijd was de komst van Nieuw Reijerwaard onzeker waardoor het huidige cluster een zeer intensief ruimtegebruik kent. Bij de herstructurering wordt geïnvesteerd in de interne ontsluiting en de aansluiting op Nieuw Reijerwaard.

Barendrecht Oost - Veren Ambacht Barendrecht / Ridderkerk Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 125 Totaal netto 98 Totaal uitgeefbaar 2 142 54% 3146 46% 1 14 % 5% 59 44 1% 6% 1. The Greenery BV 2. Bakker Barendrecht 3. Olympic Fruit * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct / A16, indirect 8 41 65 Spoorontsluiting spoor aanwezig, geen aftakking Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 19 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 3,5 12 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 4 vestigingen 265 arbeidsplaatsen 6914 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 3, 2,5 2, 1,5 1, 5 1 8 6 4 2

Clusternaam Donkersloot Ridderkerk Atlas bedrijventerreinen Deltri 39 Van oudsher is dit cluster onderverdeeld Donkersloot Noord en -Zuid met de Rotterdamseweg als scheiding. Opvallend is het grote aantal en de diversiteit aan middelgrote ondernemingen in de handel, logistieke en technische dienstverlening. Het noordelijke deel kent veel havengerelateerde en logistieke activiteiten. Hier bevinden zich grote loodsen en is ook sinds een aantal jaren de haven weer in gebruik met de containerterminal van Groeneboom Transport en aanverwante logistieke functies. Het zuidelijke deel is gericht op kleinschalige bedrijven, kantoorfuncties en perifere detailhandel. De herstructurering van Donkersloot is een voorbeeld waar vanuit de markt, met ondersteuning van de gemeente, tot kwaliteitsverbetering is gekomen.

Donkersloot Ridderkerk Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 144 Totaal netto 1 Totaal uitgeefbaar 29 39% 2795 35% 2 35 % 7% 61 775 1% 1% 1. Groeneboom Containertransferium 2. Brush HMA BV 3. Bedrijfs Informatie Systemen BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting west: A16,indirect / zuid: 44 A15, indirect 352 183 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met kades op de kaart 2 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 5, 4,5 35 Maximale milieucategorie 4 vestigingen 536 arbeidsplaatsen 874 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1, 5 3 25 2 15 1 5

Clusternaam IHC Kinderdijk Nieuw-Lekkerland Atlas bedrijventerreinen Deltri 41 Deze solitaire bedrijvenlocatie aan de Lek, waar IHC is gevestigd, is over het water optimaal ontsloten. Het waterschap Rivierenland werkt aan gefaseerd uit te voeren plannen voor noodzakelijke verhoging van de Lekdijken. Ofschoon de bereikbaarheid over de weg van deze bedrijvenconcentratie verre van optimaal genoemd moet worden, er zijn geen plannen op afzienbare termijn die hierin verbetering zullen brengen.

IHC Kinderdijk Nieuw-Lekkerland Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 25 Totaal netto 25 Totaal uitgeefbaar % % 6 67% % 199 94% % Bereikbaarheid 1. IHC Holland Parts en Services BV* 465 niet aanwezig 2. IHC Holland Dredgers BV* 3. IHC Hydrohammer BV* * exclusief flexibele inhuur 397 66 Autosnelwegontsluiting Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met kades op de kaart 21 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 1,2 7 Maximale milieucategorie 4 vestigingen 9 arbeidsplaatsen 117 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1, 8 6 4 2 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Regionaal bedrijventerrein Hoeksche Waard Atlas bedrijventerreinen Deltri 43 Het regionaal bedrijvenpark Hoeksche Waard is in ontwikkeling en in handen van de gezamenlijke Hoeksche Waard-gemeenten. De eerste 2 ha zijn medio 212 bouwrijp en kunnen nog met 4 ha netto worden uitgebreid. De eerste 2 ha liggen aanpalend aan het oudere bedrijventerrein Boonsweg (ca. 6 bedrijven op ca. 19 ha). Dit terrein wordt gekenmerkt door enkele grote bedrijven (Intersprint Banden; Campo caravans en Nettomarkt) en verder nog een brede verzameling kleine en middelgrote bedrijven in de sfeer van handel en industrie (o.a. Metaalbewerking).

Regionaal bedrijventerrein Hoeksche Waard Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 113 Totaal netto 6 Totaal uitgeefbaar 2 18 25% 138 25% 8 % 11% 6 % 11% 1. Intersprint Banden 2. Euser Speciaal Transport BV 3. Mos Grondwatertechniek BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A29, indirect 172 3 29 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 22 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 4 5 Maximale milieucategorie 3 vestigingen 71 arbeidsplaatsen 56 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 35 3 25 2 15 1 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5

Clusternaam Weverseinde Binnenmaas Atlas bedrijventerreinen Deltri 45 Tot 25 was het gehele complex van bruto 12 ha nog in gebruik voor suikerproductie en -verwerking. Sindsdien staat het complex grotendeels leeg (ca. 5 ha is nog voor verwante bedrijven van de eigenaar in gebruik) en sinds 211 is het grote fabriekscomplex voorwerp van sloop. De gemeente heeft in het voorjaar van 212 over de herontwikkeling van het complex een eigen visie neergelegd en is daarover in onderhandeling met de provincie en de eigenaar. Globaal zal ca. 2 ha beschikbaar komen voor aan water gebonden bedrijvigheid. Binnendijks heeft de gemeente beperkte ontwikkelingsmogelijkheden aangegeven en voor de voormalige vloeivelden en waterzuivering (ca. 3 ha) wordt ingezet op ontwikkeling voor glastuinbouw.

Weverseinde Binnenmaas Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 12 Totaal netto 5 Totaal uitgeefbaar % % % % % % 1. Intertaste BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 145 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 23 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 5 vestigingen 1 arbeidsplaatsen 145 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie

Clusternaam Nieuwland Alblasserdam Atlas bedrijventerreinen Deltri 47 Dit terrein omvat enerzijds de walserij/staalindustrie van Nedstaal op een buitendijks aan water gelegen terrein. Op het aangrenzende, eveneens aan water gelegen voormalige Holcimterrein wordt het Containertransferium Alblasserdam ontwikkeld door het Havenbedrijf Rotterdam (ingebruikname voorzien in 214). Rondom het CT is nog ruimte aanwezig voor aan het CT gerelateerde bedrijvigheid. Anderzijds omvat dit cluster het nieuwe terrein Polder Het Nieuwland. Dit terrein is inmiddels grotendeels uitgegeven aan bedrijven in de sectoren logistiek, groothandel en industrie.

Nieuwland Alblasserdam Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 113 Totaal netto 12 Totaal uitgeefbaar 5 35 36% 417 2% 2 7 2% 7% 97 529 5% 25% 1. Nedstaal BV 2. Ovako Wire BV 3. Oceanco * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct 221 282 7 Spoorontsluiting wel spoor aanwezig, geen aansluiting Waterontsluiting geen vaarwater aanwezig op de kaart 24 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 1,2 6 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 5 1, 8 5 4 vestigingen 98 arbeidsplaatsen 2137 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 6 4 2 3 2 1

Clusternaam De Noord Hendrik Ido Ambacht Atlas bedrijventerreinen Deltri 49 Het terrein Grotenoord vormt één geheel met de Antoniapolder. Het is een bestaand droog terrein met kleinschalige bedrijvigheid. De Antoniapolder is deels een reeds uitgegeven (droog) terrein met handel en metaalectro. Voor de omgeving Frankepad (bestaand nat terrein met maritieme bedrijven) en Grotenoord is een herstructureringsplan in voorbereiding, gericht op verbetering van de openbare ruimte en het vergroten van het natte deel. Daarnaast is een herontwikkeling gaande van het Genie- en Citadelterrein, gelegen aan een nieuwe ontsluitingsweg: het Noordeinde. Het terrein wordt op de markt gebracht onder de naam Business Park Aan de Noord. Het Citadelterrein (6,5 ha) is bedoeld voor watergebonden en watergerelateerde bedrijven en beschikt over een kade van 5 meter. Het Genieterrein (5,6 ha) is deels aan het water gelegen, maar beschikt niet over een kade. Hier is ruimte voor watergerelateerde bedrijven en bedrijven in de milieucategorie t/m 5. Kortom: goede mogelijkheden voor de maritieme sector.

De Noord Hendrik Ido Ambacht Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 61 Totaal netto 47 Totaal uitgeefbaar 12 42 38% 936 55% 9 % 8% 23 % 14% 1. Koedood Dieselservice 2. Still Intern Transport 3. Plus Retail BV West * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting A15, direct? 195 194 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 25 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig 9 7 Maximale milieucategorie 5 vestigingen 111 arbeidsplaatsen 171 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 8 7 6 5 4 3 2 1 6 5 4 3 2 1

Clusternaam Groote Lindt - Rivieroever Zwijndrecht Atlas bedrijventerreinen Deltri 51 Groote Lindt is een nat buitendijks terrein met grote kavels en een aantal binnenhavens. Grote spelers op het terrein zijn Heerema en Van Leeuwen Buizen. In oostelijke richting gaat dit terrein over in het terrein Rivieroever, met zware procesindustrie (Unimills). Voor Groote Lindt wordt een herstructureringsplan opgesteld.

Groote Lindt - Rivieroever Zwijndrecht Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 144 Totaal netto 14 Totaal uitgeefbaar 31 33% 131 39% 1 22 1% 24% 63 765 2% 29% 1. P. van Leeuwen Jr s Buizenhandel BV 294 A16, indirect 2. Heerema Zwijndrecht BV 3. Unimills BV * exclusief flexibele inhuur 279 251 Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting Spoorontsluiting spoor met aftakking aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 26 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 5 vestigingen 93 arbeidsplaatsen 2638 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 1, 9 8 7 6 5 4 3 2 1 45 4 35 3 25 2 15 1 5

Clusternaam Mijlpolder - Klein Koninkrijk s Gravendeel Atlas bedrijventerreinen Deltri 53 Bedrijventerrein Mijlpolder en Klein Koninkrijk zijn gesitueerd ten noordwesten van de kern s-gravendeel, de grootste kern van de gemeente Binnenmaas (ca. 9 inw.). Op het bedrijventerrein bevinden zich diverse vormen van bedrijvigheid: enkele grote werkgevers in de kunststoffenproductie (Nyloplast, onderdeel van de internationale Tessenderlogroep en ICO-Holland). Ook bouw, groothandel en transport zijn sterk vertegenwoordigd. Aangrenzend aan bedrijventerrein Mijlpolder bevindt zich Klein Koninkrijk met watergebonden bedrijvigheid: o.a. HKS scheepsloperij en recycling metaalafval.

Mijlpolder - Klein Koninkrijk s Gravendeel Terreingegevens Vestigingen Arbeidsplaatsen Top 3 toonaangevende bedrijven Arbeidsplaatsen Totaal bruto 78 Totaal netto 68 Totaal uitgeefbaar 1 37 37% 341 3% 14 % 14% 235 % 21% 1. ICO Holland BV 2. Nyloplast Europe BV 3. HKS Scrap Metals BV * exclusief flexibele inhuur Bereikbaarheid Autosnelwegontsluiting niet aanwezig 87 79 72 Spoorontsluiting geen spoor aanwezig Waterontsluiting vaarwater met havens en kades op de kaart 27 Aantal arbeidsplaatsen (maritieme) industrie 6 6 Verdeling bedrijven naar (maritieme) industrie, overig Maximale milieucategorie 6 5 4 5 4 vestigingen 99 arbeidsplaatsen 1144 vervoer groothandel opslag en dienstverlening voor vervoer overige logistiek en transport scheepsbouw baggerindustrie en natte waterbouw chemie energie, water, afvalverwerking metaal overige industrie overige bedrijvigheid Legenda Logistiek en transport Maritieme industrie 3 2 1 3 2 1