1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Een pasgeborene verzorgen Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. Beantwoord de volgende vragen: a Hoe ondersteun je op een veilige manier hoofd en rug van een pasgeborene? b Waarom mag je de beentjes niet in een vorkgreep omhoog houden tijdens het temperaturen van de baby? c Wat wordt bedoeld met Richtlijnen voor het wegen zijn? Welke richtlijnen bestaan er op dit moment? d Wat is het risico als je de oogjes van buiten naar binnen wast? e Mag je bij het schoonmaken van de oortjes een wattenstokje gebruiken? Licht je antwoord toe. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Noordhoff Uitgevers bv 1 _Eenpasgeboreneverzorgen_O.indd 1 //1 : PM
_Eenpasgeboreneverzorgen_O.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Handelingsformulier Een pasgeborene verzorgen Naam student: Datum: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. naam observator: Beoordeling: De student: Goed Fout 1 Informeert: Ga na in het dossier of er bijzonderheden zijn; Ga na of de kraamvrouw en/of partner wil meehelpen of geïnstrueerd moet worden; Ga na wat de ouder zelf wil en kan doen tijdens de zorg. Bespreek de vorm van begeleiding tijdens de verzorging; Licht de ouders in over het doel en de werkwijze van de verzorging van de pasgeborene; Vraag naar wensen en gewoonten (speciale producten, kleding etc.). Zet alle benodigdheden klaar: - aankleedkussen met omslagdoek; - een hydrofiele luier als handdoek; - twee emmers. Eén voor de vuile was en één voor afval; - een badje op een badstandaard of tummy tub. In de thuissituatie vul je het bad met emmers water van C; - een badthermometer; - alcohol 0% en steriele gaasjes; - een thermometer; - een bekkentje (voor de vuile thermometer en gaasjes); - eventueel een washandje; - vaseline; - babyolie, zalf, poeder, babyzeep of medicinale babyolie; - oliedoekjes (kant-en-klaar) of wattenbolletjes; - een haarborstel, een kammetje en een spuugdoekje; - zo nodig een weegschaal; - voorverwarmde kleertjes van de baby, een wegwerpluier of voorgevormde katoenen luier, een trui met een hemdje of boxpakje, sokjes. Eventueel tape of een veiligheidsspeld. Leg de kleertjes neer in volgorde van aankleden. Voert handeling uit: Draag zorg voor de omgeving en de veiligheid. Zet de thermostaat op C; voorkom onnodige afkoeling van de baby. Noordhoff Uitgevers bv _Eenpasgeboreneverzorgen_H.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Controleer de (digitale) weegschaal: - zet de weegschaal aan; deze moet 0 aangeven; - leg een hydrofiele luier op de weegschaal tegen de kou. Nul (ijk) de weegschaal nogmaals met de luier er op. Haal de baby uit het wiegje: - maak de baby voorzichtig wakker en praat tegen hem; - til hem uit het bedje en ondersteun zijn hoofd en rug op de juiste wijze; - leg de baby op de commode. Kleed het onderlichaam van de baby uit: - haal de draagdoek weg en leg deze op een hoek van de commode; - trek de onderkleding uit; - maak de luier los en veeg bij ontlasting de billen schoon. Met de wegwerpluier en daarna met een oliedoekje; - vouw daarna de luier dicht en werp hem in de daarvoor bestemde afvalemmer. Neem de temperatuur van de baby op - draai de baby naar je toe, neem de temperatuur op en noteer de waarde; - stop de luier in de luieremmer of in de afvalemmer. Kleed het bovenlichaam van de baby uit: Truitje/hemdje met een opening aan voor- of achterkant - maak het strikje van het truitje en de omslag van het truitje om de luier los en trek de mouwtjes over de armpjes uit; - maak het hemdje los en trek het op dezelfde wijze uit. Truitje/hemdje zonder opening aan voor- of achterkant - rol het hemdje of truitje tot in de nek; - houd de hals van het truitje of hemdje met beide handen wijd open en schuif het over het hoofdje, zonder over het gezichtje te schuren; - trek de sokjes uit en stop alle kleertjes in de wasemmer. Weeg de baby Bij een digitale weegschaal - Een digitale weegschaal staat op 0 als je hem aanzet. Leg er een hydrofiele luier op tegen de kou. Omdat de luier ook gewicht heeft, nul je de weegschaal nogmaals met de katoenen luier erop. Bij een niet-digitale weegschaal: - leg de baby op de geijkte weegschaal en sla de luier over hem heen; - plaats het kilogewicht op het bekende gewicht van de baby; - schuif het ons gewicht op het bekende gewicht en ontgrendel de weegschaal; - schuif het gewichtje naar links of rechts tot de ijkpuntjes van de weegschaal gelijkstaan. Houd met je vingers van de rechterhand de ijkpunten vast tijdens het schuiven. Bij een weegschaal met schaalverdeling hoef je alleen het gewicht af te lezen; - zet de weegschaal weer vast en leg de baby weer op de commode. Neem de hydrofiele luier mee. Was de baby: - was de oogjes, met een hydrofiel washandje of natte wattenbolletjes, van binnen naar buiten en zonder zeep; - neem wat zeep in de hand, doe er wat water bij en wrijf de zeep tot schuim in je handen; - zeep de baby in: begin bij het hoofdje, de nek, de hals en de schouders. Vervolg met de armen, daarna de romp en de benen; Noordhoff Uitgevers bv 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 _Eenpasgeboreneverzorgen_H.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 - draai de baby naar je toe, zeep het ruggetje in en was als laatste tussen de benen. Bij meisjes geldt ook als baby al dat je de vulva van voor naar achter moet wassen. Bij jongetjes zit de voorhuid nog vast en mag dus niet worden teruggeschoven. Informeer de ouders daarover. Baad de baby: - pak de baby met je niet-dominante hand bij de bovenarm vast, waarbij zijn hoofdje op je onderarm rust; - pak met je dominante arm de baby bij zijn stuitje vast; - til de baby op en stop hem in het badje. Laat de baby niet los in het bad; - was het gezichtje met water en spoel de baby schoon; - houd ondertussen contact met de baby: praat tegen hem; - haal de baby uit het bad en leg hem op de commode. Houd de baby vast volgens de hiervoor beschreven methode. Droog de baby af: - droog de baby met de hydrofiele luier af in dezelfde volgorde als bij het inzepen en droog vooral goed in de plooien van hals, nek, armen en benen. In de thuissituatie wordt de weegschaalluier gebruikt om de baby af te drogen; - smeer de eerste dagen de billen in, bijvoorbeeld met vaseline. Verzorg de navel: - ontsmet het uiteinde van de navelstreng met alcohol en wikkel er een steriel gaasje omheen. Of verzorg de navel volgens protocol van de instelling; - doe de luier om: Kleed de baby aan: Truitje/hemdje met opening aan voor- of achterkant - pak het hemdje, steekje duim, wijs- en middelvinger in het mouwgat en houd het handje vast; - haal met je andere hand het mouwgat of de mouwen over de armpjes; - pak de baby vast bij nek en schouder, haal het hemdje achter de rug langs naar de andere arm; - laat de baby weer liggen en trek het mouwgat over de arm zoals eerder beschreven. Strik of speld het hemdje vast; - trek het truitje aan door één voor één de handjes vast te houden en de mouwen over de armen te trekken; Noordhoff Uitgevers bv _Eenpasgeboreneverzorgen_H.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 - draai de baby op zijn buikje en strik of speld het truitje vast; - draai de baby op zijn rug, sla de onderrand van het truitje om en steek de punten in de omslag. Truitje/hemdje zonder opening aan voor- of achterkant - rol het hemdje/truitje op, houd de hals van het hemdje of truitje met beide handen wijd open en schuif het over het hoofdje zonder over het gezichtje te schuren; - rol het hemdje en truitje helemaal uit en zorg voor een nette afwerking; - trek de sokjes aan. Trek een broek, jurkje of boxpakje aan. Verzorg het gezichtje van de baby: - kam of borstel de haartjes; - maak ieder oortje schoon met een opgerold wattenpropje; - doe de omslagdoek om en breng de baby naar zijn moeder of leg hem even op een veilige plek zodat je het wiegje kunt verschonen. Maak indien nodig het wiegje op volgens protocol: - voeg kruiken toe volgens protocol, afhankelijk van de lichaamstemperatuur; - haal eventueel de baby en leg hem terug in het bedje met het hoofdje naar de juiste zijde. Past juiste nazorg toe: Evalueer de zorg met de ouders; Ruim alles op en maak schoon: - ruim het wasgoed op - leeg het badje of de tummy tub en maak dit huishoudelijk schoon; - leeg afvalemmers in de daarvoor bestemde afvalbak; - desinfecteer de thermometer en ruim deze op; - maak de aankleedtafel huishoudelijk schoon en bedek deze met een schone handdoek; - draag zorg voor de omgeving en de veiligheid. Rapporteert de bevindingen: - rapporteer in het dossier: de toestand van de baby, observatie van het navelstompje, eventuele natte luier of meconium, de lichaamstemperatuur, het gewicht en eventuele andere bijzonderheden van de baby; - stel zo nodig het zorgplan bij. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Goed Fout Noordhoff Uitgevers bv _Eenpasgeboreneverzorgen_H.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Toetsformulier Een pasgeborene verzorgen Naam student: Datum: Naam beoordelaar: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je gaat een pasgeborene verzorgen. Je: - kleedt de pasgeborene aan en uit; - neemt de lichaamstemperatuur op; - weegt de pasgeborene; - baadt de pasgeborene en verzorgt de navelstomp. Bij deze activiteiten begeleid je zo nodig de ouder(s). Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt relevante gegevens uit het dossier. Gaat na of de kraamvrouw en/of partner mee wil helpen of geïnstrueerd moet worden. Gaat na wat de ouder zelf wil en kan doen. Bespreekt de vorm van begeleiding. Licht de ouders in over het doel en de werkwijze van de verzorging van de pasgeborene. Vraagt naar wensen en gewoonten. Zet alle benodigdheden klaar. Uitvoering V O B S Draagt zorg voor de omgeving en de veiligheid. IJkt wanneer nodig de weegschaal volgens protocol. Haalt de baby uit het wiegje. Ondersteunt hierbij het hoofd en rug op de juiste wijze. Kleedt het onderlichaam van de baby uit volgens protocol. Veegt zo nodig de billen schoon. Vouwt de luier dicht en werpt deze de daarvoor bestemde afvalemmer. Neemt de temperatuur van de baby op volgens protocol. Noteert de waarde. 1 Stopt eventueel de luier in de luieremmer of afvalemmer. Kleedt het bovenlichaam van de baby uit volgens protocol. 1 Trekt de sokjes uit en stopt alle kleertjes in de wasemmer. Noordhoff Uitgevers bv _Eenpasgeboreneverzorgen_T.indd //1 : PM
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 Weegt de baby volgens protocol. 1 Legt de baby weer op de commode en neemt de hydrofiele luier mee. 1 Wast de baby volgens protocol. 0 Baadt de baby volgens protocol. 1 Houdt rekening met de veiligheid van de baby. Legt de baby op de commode. Droogt de baby af volgens protocol. Smeert zo nodig de billen in. Verzorgt de navel volgens protocol. Doet de luier om volgens protocol. Kleedt de baby aan volgens protocol. Verzorgt het gezichtje van de baby volgens protocol. Doet de omslagdoek om en brengt de baby naar een veilige plek. 0 Maakt indien nodig het wiegje op volgens protocol. 1 Legt eventueel de baby op de juiste manier terug in het bedje. V O B S Nazorg V O B S Evalueert de zorg met de ouders. Ruimt alles op en maakt schoon volgens protocol. Draagt zorg voor de omgeving en de veiligheid. Rapporteert observaties, bevindingen, gemeten waarden en bijzonderheden in het dossier. Stelt zo nodig het zorgplan bij. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen : Noordhoff Uitgevers bv _Eenpasgeboreneverzorgen_T.indd //1 : PM