Het geven van een ondersteek of urinaal aan een zorgvrager

Transcriptie

1 OPDRACHTFORMULIER Het geven van een ondersteek of urinaal aan een zorgvrager Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie je kunt gebruiken bij het oefenen van deze vaardigheid. 3 Beantwoord onderstaande vragen. a Waarom was je tussen de handelingen door je handen volgens de WIP-procedure en waarom gebruik je dan wegwerphandschoenen? b Je controleert of de zorgvrager goed op de ondersteek zit. Wat is een goede houding, hoe ondersteun je de zorgvrager optimaal en welke hulpmiddelen heb je daarbij nodig? c Welke alternatieven zijn er voor een zorgvrager die in een meerpersoonskamer ligt en moeilijk kan ontlasten, ondanks het sluiten van de bedgordijnen en het aanzetten van het aanwezigheidssein? Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen Noordhoff Uitgevers bv 1

2

3 HANDELINGSFORMULIER Het geven van een ondersteek of urinaal aan een zorgvrager Naam student: Naam observator: Datum: Beoordeling: Voor alle handelingen geldt: Raadpleeg het dossier; Zorg voor voldoende privacy; Was je handen volgens de WIP-procedure; Pas de voorschriften toe; Observeer en controleer de zorgvrager. De student: Goed Fout 1 Informeert: Vertel de zorgvrager dat je hem een urinaal of ondersteek komt geven. 2 Zet alle benodigdheden klaar: Een ondersteek met deksel of urinaal; urinaal houder; Een rol toiletpapier; Eventueel maandverband met weggooizakje; Een paar wegwerphandschoenen; Een celstofonderlegger, een podoek of een onderhanddoek; Een washandje en (Ph-neutrale) zeep; Een kannetje met lauw water; Een bekkentje; Zo nodig barrièrecrème, een crème met zinkoxide of een huidbeschermingsspray; Indien aanwezig, pospoeler; Een luchtverfrisser. 3 Maak de benodigdheden gereed: Controleer of de ondersteek of het urinaal gedesinfecteerd of gesteriliseerd moeten worden ten behoeve van een onderzoek; Verwarm de ondersteek of het urinaal indien nodig onder de warme kraan tot lichaamstemperatuur en droog af met een podoek of een wegwerphanddoekje; Plaats de ondersteek of het urinaal op het krukje; Hang het deksel van de ondersteek of het urinaal aan het bed. 4 Voert handeling uit: Een ondersteek plaatsen: Trek handschoenen aan; Sla de dekens naar het voeteneinde; Help de zorgvrager indien nodig bij het ontbloten van zijn onderlichaam; Vraag de zorgvrager de knieën op te trekken en de stuit op te tillen; Leg een celstofmatje of de podoek onder de billen van de zorgvrager; Noordhoff Uitgevers bv 3

4 Zet de ondersteek tegen de stuit met het handvat naar je toe. Let erop dat de ondersteek op de podoek ligt; Als dit niet lukt; vraag de zorgvrager op de zij te gaan liggen en schuif de ondersteek zover mogelijk onder tegen de stuit; Laat de zorgvrager terugkantelen op de ondersteek en controleer of de zorgvrager goed op de ondersteek zit; Adviseer een vrouwelijke zorgvrager haar benen plat en een beetje van elkaar te houden, opdat de urinestraal in de ondersteek terechtkomt; Sla de dekens terug en doe de hoofdsteun omhoog; Ondersteun de rug door de kussens goed aan te sluiten en controleer opnieuw of de zorgvrager goed op de ondersteek zit; Leg het waarschuwingssein en toiletpapier binnen handbereik; Trek de handschoenen uit; Laat de zorgvrager alleen. De ondersteek verwijderen: Trek de handschoenen aan; Haal de kussens weg en laat het hoofdeinde zakken tot een bijna horizontale stand, als de situatie van de zorgvrager dit toelaat; Sla de dekens en lakens terug over het voeteneinde; Spoel bij een vrouwelijke zorgvrager indien nodig de vulva met lauw water en dep deze droog; Vraag de zorgvrager op de zij te rollen of de stuit op te tillen; Ondersteun de zorgvrager daarbij zonodig door de onderrug met een hand te steunen; Duw het handvat van de ondersteek naar beneden en haal de ondersteek zonder te morsen weg. Voorkom huidbeschadiging door wrijving.; Houd de ondersteek in horizontale stand; Zet de ondersteek op het krukje en doe het deksel erop; Help de zorgvrager bij het schoonmaken van de vulva/penis met een (disposable) washandje. De zorgvrager ondersteunen bij het schoonmaken van de anus: Vraag de zorgvrager zich op de zij te draaien; Veeg de anus schoon met toiletpapier, van buikzijde naar rugzijde; Leg het toiletpapier in de ondersteek. Als er feces weg moet voor onderzoek, leg je het toiletpapier in een bekkentje; Was de stuit met een nat (wegwerp)washandje en droog deze goed af; Observeer de huid en de anus op defecten; Breng zo nodig (kloppend) barrièrecrème, een crème met zinkoxide of een huidbeschermingsspray aan op de huid. Verwijder het celstofmatje of de podoek en trek het onderlaken strak; Laat de zorgvrager terugdraaien op de rug of help hem daar eventueel bij; Help indien nodig de zorgvrager met het aantrekken van zijn ondergoed. Trek de handschoenen uit. Een urinaal plaatsen: Sla de dekens naar het voeteneinde; Leg de onderhanddoek, podoek of celstofmatje onder de billen van de zorgvrager Vraag de zorgvrager zijn gulp open te maken of zijn onderkleding naar beneden te trekken, of help hem eventueel daarbij; Geef de urinaal aan de zorgvrager. 4 Noordhoff Uitgevers bv

5 Als de zorgvrager hulp nodig heeft bij het aanleggen van de urinaal help hem daarbij: - Neem de penis van de zorgvrager tussen duim en wijsvinger en til hem een beetje omhoog; - Schuif met de andere hand het urinaal om de penis heen; Vraag de zorgvrager zijn penis te richten en vast te houden en met zijn andere hand het urinaal vast te houden; Controleer of het urinaal goed ligt en niet kan omkantelen. Het urinaal mag niet op het scrotum liggen; Dek het onderlichaam af met een handdoek; Leg het waarschuwingssein binnen handbereik. Het urinaal verwijderen: Trek handschoenen aan; Vraag de zorgvrager het urinaal te verwijderen en in de urinaalhouder te plaatsten of help hem daarbij; Laat de zorgvrager de genitaliën en schaamstreek schoonmaken met een vochtig (wegwerp) washandje of vochtig toiletpapier en afdrogen. Help hier eventueel bij; Controleer de huid op eventuele beschadigingen of irritaties; Vraag de zorgvrager zijn de penis terug in de onderkleding te plaatsen of zijn onderkleding aan te trekken of help hem daarbij; Verwijder de podoek, onderhanddoek of celstofmatje. Doe de handschoenen uit; 5 Past juiste nazorg toe: Laat de zorgvrager indien nodig zijn handen wassen; Help de zorgvrager in de houding die voor hem het meest comfortabel is en trek zo nodig zijn kleding glad; Controleer de uitscheidingsproducten op kleur, geur en samenstelling; Leeg de ondersteek in het toilet of de pospoeler; Maak alles schoon volgens voorschrift en ruim op; Open eventueel ramen of deuren en gebruik een luchtverfrisser. 6 Rapporteert de bevindingen: Noteer veranderingen in het normale defecatiepatroon en in het normale patroon van urineren; Noteer bijzonderheden met betrekking tot de uitscheidingsproducten. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: Noordhoff Uitgevers bv 5

6

7 TOETSFORMULIER Het geven van een ondersteek of urinaal aan een zorgvrager Naam student: Naam beoordelaar: Datum: Beoordeling: Kruis aan hoe de handelingen zijn uitgevoerd. Kies uit: V = Voldoende; O = Onvoldoende Kruis aan door wie de beoordeling is gedaan. Kies uit: B = BPV; S = School Opdracht Je geeft een ondersteek of urinaal aan een bedlegerige zorgvrager. Voorbereiding V O B S 1 Verzamelt de relevante gegevens, met name uit het zorgdossier. 2 Vertelt de zorgvrager wat ze komt doen. 3 Overlegt met de zorgvrager op welke wijze de handeling het beste kan worden uitgevoerd. 4 Zorgt voor privacy. 5 Zet alle benodigdheden klaar en binnen handbereik. 6 Wast de handen volgens de WIP-procedure. Uitvoering V O B S 7 Helpt de zorgvrager met het uittrekken van de onderkleding. 8 Ondersteunt de zorgvrager volgens protocol bij het aannemen van een comfortabele houding op de ondersteek. 9 Verwijdert de ondersteek volgens protocol. 10 Ondersteunt de zorgvrager volgens protocol bij het schoonmaken van de anus. 11 Ondersteunt de zorgvrager volgens protocol bij het plaatsen van het urinaal. 12 Verwijdert het urinaal volgens protocol. 13 Spoelt bij de vrouwelijke zorgvrager zo nodig de vulva en dept deze droog. 14 Brengt zo nodig schoon maandverband of incontinentiemateriaal aan. 15 Observeert de huid. 16 Houdt rekening met schaamtegevoelens bij de zorgvrager. Noordhoff Uitgevers bv 7

8 17 Helpt de zorgvrager met het aantrekken van de onderkleding. 18 Helpt de zorgvrager in een comfortabele houding. 19 Werkt ergonomisch, hygiënisch, kostenbewust en efficiënt. Nazorg V O B S 20 Vraagt de zorgvrager of alles naar wens is. 21 Ruimt alles op de juiste plaats en wijze op. 22 Zorgt voor een frisse omgeving. 23 Wast de handen volgens de WIP-procedure. 24 Rapporteert de relevante bijzonderheden in het zorgdossier. Aandachtspunten / Persoonlijke leerdoelen: 8 Noordhoff Uitgevers bv