BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL VOEGER 3 Regie: Bouwradius LOB Datum wijzigen: 1-11-2004 Versie 3 Datum: 07 12 05 Pagina 1 van 10
BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL: Voeger 3 (niveau 2) Algemene informatie Datum: 25 oktober 2004 versie: 3 Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Ontwikkeld door: Bron document(en) Legitimering BCP door: - op format vereisten - op de inhoud Bouwradius Bouwradius Onderwijssupport 1. Concept lijst beroepscompetentieprofielen van KBB Bouwradius, d.d. 6 februari 2003 2. Loopbaanperspectief in de branches metselen, voegen en gevelbehandeling, d.d. 19 december 2003 Bouwradius Onderwijssupport d.d. 22 oktober 2004 Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV) d.d. 1 november 2004 Mogelijke functiebenamingen voeger 3 assistent voeger Beroepsbeschrijving Beroepscontext/ werkzaamheden De voeger 3 werkt bij een gespecialiseerde aannemer van steenachtige gevelwerken, veelal voegbedrijf genoemd. Het voegbedrijf valt onder de gespecialiseerde aannemerij en werkt meestal voor de B&U- en soms de GWW-sector. Er zijn bedrijven met één of enkele werknemers maar ook bedrijven met 40 a 50 werknemers in loondienst. Bedrijven richten zich op het voegwerk in de nieuwbouw, renovatie en of restauratie. Meeste bedrijven zijn gespecialiseerde bedrijven maar er zijn ook bedrijven die alle disciplines in huis hebben. Dat zijn over het algemeen de grotere bedrijven die beschikken over gespecialiseerde ploegen. Er zijn ook bedrijven die naast het voegwerk gevelreiniging in hun pakket hebben. Binnen de bedrijven zijn over het algemeen verschillende onderdelen herkenbaar: bedrijfsleiding en acquisitie, werkvoorbereiding, de projectbegeleiding, werkploegen en de administratie. Bij bedrijven met kleinere omvang kunnen onderdelen zijn samengevoegd. Opdrachtgevers zijn over het algemeen aannemers, vastgoedbeheerders en particulieren. De voeger 3 werkt aan nieuwbouw- en renovatiegevels alsmede aan schoonmetselwerk binnen. Hij werkt over het algemeen in ploegen van 2 a 4 mensen en wordt aangestuurd door een meewerkend voorman. De voeger 3 heeft als belangrijkste taken het voegrijp maken van de gevel en het aanbrengen van voegen. Daartoe beheerst hij technieken om de gevel op te hakken, voegwerk uit te hakken alsmede elementaire voegtechnieken die van toepassing zijn voor de nieuwbouw- en renovatie. Daarnaast maakt hij de voegspecie aan en verricht ondersteunende werkzaamheden. De voeger 3 demonteert ook steigers, meestal ten behoeve van kleinere werken in de renovatie. Rol en verantwoordelijkheden De voeger 3 is in het bezit van de volgende aanvullende diploma s: steigerdiploma A basisveiligheid VCA (VCA-1) De voeger 3 werkt in een ploeg van voegers. De voegers hebben meestal verschillende niveaus waardoor ze op verschillende taken kunnen worden ingezet. De voeger 3 beheerst de elementaire technieken voor het hakken en voegen en wordt binnen de nieuwbouw- en renovatie daarop ingezet. De voeger 3 werkt meestal Datum: 07 12 05 Pagina 2 van 10
Complexiteit Typerende beroepshouding Trends/innovaties Marktontwikkelingen Wetgeving/ overheidsregulering Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische Ontwikkelingen Internationale Ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden mee met een voeger 1 of 2. De voeger 3 wordt functioneel en hiërarchisch aangestuurd door de meewerkend voorman van de ploeg. De voeger 3 kan goed binnen een ploeg functioneren. Hij verricht standaard hak- en voegwerkzaamheden ten behoeve van de nieuwbouw en renovatie kan verrichten. Hij is in staat de instructies te vertalen naar concreet werk. Hij maakt voegspecie aan, zowel uit de prefab- als uit de traditionele mortel. Hij kan enkele typen voegwerk aanbrengen en afwerken, zoals gebruikelijk binnen de nieuwbouw en of renovatie. De voeger 3 heeft inzicht in de opbouw van de gebruikelijke steigers en is hij in staat volgens voorschriften steigers te demonteren. Voor een optimale beroepsuitoefening zijn voor de voeger 3 de volgende gedragskenmerken van belang: verantwoordelijk kwaliteitsbewust teamgeest prestatiegericht. Het KOMO-procescertificering is in opkomst. Een aantal opdrachtgevers eisen dit certificaat van bedrijven. Verplichting voor VCA** gecertificeerde bedrijven om te werken met VCAgecertificeerde bedrijven. Wet- en regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu wordt strenger. De RIE en bijbehorende plan van aanpak krijgt steeds meer aandacht. Er vindt aanscherping plaats van de MACwaardes, wat leidt tot problemen bij de uitvoering en dus boetes tot gevolg heeft. De liberalisering van de sociale wetgeving heeft invloed op de kostprijs. Ontwikkeling van nieuwe voegmortels en gereedschappen om die te verwerken. Tevens worden steeds meer gereedschappen en hulpmiddelen gebruikt die de arbeidsomstandigheden verbeteren. Innovaties wat betreft hulpmiddelen om te kunnen voldoen aan de gestelde MAC-waardes. Door strengere regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu is er sprake van een toename van de administratieve last. Bedrijven gaan zich meer profileren als aannemer van gevelwerken in plaats van voegwerk; het gaat om totale gevelbehandeling. Door de groeiende Europese eenwording komen buitenlandse bedrijven hier werken tegen concurrerende tarieven. Tevens zullen bedrijven steeds meer buitenlandse werknemers in dienst nemen door het tekort aan arbeidskrachten op de binnenlandse markt. De eenwording biedt ook mogelijkheden voor bedrijven om in het buitenland te gaan werken. De voeger 3 kan voeger 2 worden. Datum: 07 12 05 Pagina 3 van 10
KERNTAKEN VAN HET BEROEP 1. demonteert steigers 2. maakt gevel voegrijp 3. verricht voegwerk Datum: 07 12 05 Pagina 4 van 10
Kerntaak 1 Demonteert steigers De voeger 3 demonteert, vooral bij projecten van beperkte omvang, het steigermateriaal. Hij werkt volgens mondelinge en schriftelijke instructies en de geldende voorschriften. Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s Bij demontage wordt de steiger door de voeger 3 (in ploegverband) laag voor laag gedemonteerd en getransporteerd naar de opslag op de bouwplaats. Steigermaterieel wordt gecontroleerd, gesorteerd en transport klaar gezet. De voeger 3 werkt mee in een ploeg. Hij demonteert steigers voor projecten van beperkte omvang. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden. De voeger 3 heeft een uitvoerende taak. Volgens instructie demonteert hij, laag voor laag en op efficiënte en veilige wijze, de steigerconstructie. Inzicht in steigerconstructies, de krachten die spelen, is essentieel. Hij is zich bewust van mogelijke risico s en vermijdt deze door veilige werkmethoden toe te passen. De ploeg waarin hij werkt kan bestaan uit een meewerkend voorman en enkele voegers op niveau 2 en 3. Een voegploeg bestaat meestal uit 2 a 4 personen. Instructies, montagegereedschap, verticale en horizontale transportmiddelen De voeger 3 werkt volgens de instructies en voorschriften die gelden voor de steigerbouw. Hij demonteert de steiger, controleert en sorteert materieel en zet het materieel transportklaar. Hij past veilige werkmethoden toe. De voeger 3 draagt bij aan de demontage, op efficiënte en veilige wijze, van de steiger. Het resultaat is een (deels) gedemonteerde steiger en steigermaterieel dat gesorteerd transport klaarstaat. voldoet een gedemonteerd onderdeel nog aan de gestelde veiligheidseisen? Kerntaak 2 Maakt gevel voegrijp Voor het aanbrengen van het voegwerk worden door de voeger 3 eerst voorbereidende werkzaamheden in ploegverband uitgevoerd. De voeger 3 controleert of het metselwerk voegrijp is en maakt zonodig het metselwerk voegrijp. Dit geldt vooral voor renovatiewerken. Hij hakt of slijpt oude voegen weg en maakt daarna de gevel schoon, met water onder lage druk. Als de gevel schoon is brengt hij voorzieningen aan om de specie op te vangen waarna het geveldeel klaar is om te worden gevoegd. Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat De voeger 3 werkt mee in een ploeg. Hij controleert de gevel en maakt de gevel voegrijp. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden. De voeger 3 heeft een uitvoerende, producerende taak en werkt volgens instructie. In deze kerntaak is vooral het voegrijp maken van de gevel van belang. De voeger 3 heeft inzicht in haktechnieken en weet aan welke eisen een voegrijpe gevel moet voldoen. De ploeg waarin hij werkt kan bestaan uit een meewerkend voorman en enkele voegers op niveau 2 en 3. Een voegploeg bestaat meestal uit 2 a 4 personen. Persoonlijke beschermingsmiddelen, gereedschappen/apparatuur voor uithakken en of wegslijpen. Werkzaamheden worden volgens gegeven instructies en geldende voorschriften uitgevoerd. Het resultaat is een uitgehakte, voegrijpe gevel(deel) die voldoet aan de gestelde eisen Keuzes en dilemma s is het afgeleverde werk voldoende voegrijp? Kerntaak 3 Verricht voegwerk nieuwbouw en renovatie Datum: 07 12 05 Pagina 5 van 10
Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s Deze kerntaak wordt uitgevoerd als alle voorbereidende werkzaamheden zijn verricht. De voeger 3 brengt voegwerk aan bij nieuwbouw en renovatieprojecten. Zonodig plaats hij, in overleg met de meewerkend voorman, de mengmolen op een efficiënte plaats. Hij controleert de hulpmiddelen, gereedschappen en grondstoffen. Met behulp van de mengmolen/silo maakt hij volgens instructie de juiste voegspecie. Hij transporteert de voegspecie naar de werkplek. De voeger 3 voegt volgens instructie en werkt de voeg af. Daarna zorgt hij voor het juiste na-natten. Na de voegwerkzaamheden maakt de voeger 3 de gebruikte gereedschappen en hulpmiddelen schoon en zorgt voor de juiste opslag van de middelen. De voeger 3 werkt mee in een ploeg. Hij maakt specie en brengt voegwerk aan bij nieuwbouw en renovatieprojecten. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden. Kennis van de bereiding van voegspecie uit een prefab mortel en vanuit een traditionele mortel, met toevoeging van verschillende grondstoffen, is in deze kerntaak essentieel. Verder is de kennis van verschillende typen voegwerk ten behoeve van de nieuwbouw en renovatie belangrijk. De complexiteit van deze kerntaak wordt bepaald door de technieken voor het aanbrengen van de verschillende typen voegwerken en het afwerken ervan. De ploeg waarin hij werkt kan bestaan uit een meewerkend voorman en enkele voegers op niveau 2 en 3. Een voegploeg bestaat meestal uit 2 a 4 personen. Mengmolen/silo, voeg- en afwerkgereedschappen, transportmiddelen op de bouwplaats. De werkzaamheden worden volgens instructie en geldende voorschriften uitgevoerd. Het resultaat is een gevoegde gevel die voldoet aan het proefvlak en de opdracht. De bouwplaats is opgeruimd. voldoet het werk aan het proefvlak/instructies zijn de omstandigheden van weer en gevel zodanig dat er gevoegd kan worden kwaliteit versus kwantiteit Kernopgaven voeger 3 Kernopgave 1: opstellen als ploeggenoot De voeger 3 staat voor de opgave om zich als ploeggenoot op te stellen en zich mede verantwoordelijk te voelen voor het goed verlopen van de werkzaamheden. Door bijvoorbeeld elkaar te ondersteunen en ook alert te reageren op zaken die niet goed dreigen te gaan wordt op een prettige en doelmatige wijze gewerkt wat zich direct vertaalt in resultaat. Datum: 07 12 05 Pagina 6 van 10
Overzichtsschema beroepscompetenties Beroepscompetenties Kerntaken demonteert steigers maakt gevel voegrijp verricht voegwerk Vakmatig-methodisch (VM) 1 2 3 1 1. Lezen van instructies en tekeningen X X X X 2. Demonteren steigers X X 3. Schoonmaken gevel X X 4. Voorbereiden voegwerk X X 5. Gereedmaken voegspecie X X 6. Aanbrengen van voegwerk nieuwbouw X X en renovatiebouw 7. Dagelijks onderhouden X X X X gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines 8. Opruimen werkplek X X X X 9. Bedienen hulpapparatuur X X X X 10. Werken volgens KAM-voorschriften X X X X Bestuurlijk-organisatorisch en strategische (BOS) 11. Registreren werkzaamheden X X X X Sociaal-communicatieve (SC) 12. Samenwerken X X X X Ontwikkelings (ON) Leeg Kernopgaven opstellen als ploeggenoot Datum: 07 12 05 Pagina 7 van 10
Beroepscompetenties 1. Lezen van instructies Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze instructies te lezen en te interpreteren Leest en interpreteert instructies en haalt er de relevante informatie uit voor de uit te voeren werkzaamheden Stelt vragen bij onduidelijkheden In staat zijn relevante informatie uit instructies te halen 2. Demonteren steigers Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze steigers te demonteren Ontvangt instructie van leidinggevende Beoordeelt de situatie Verwijdert eventueel gebruikte zeilen, netten en of kappen Demonteert de meest gangbare systeem- en of traditionele steigers Demonteert werkvloeren in steigers Houdt de stabiliteit van de steiger gedurende de demontage in de gaten Beoordeelt visueel het gedemonteerde steigermateriaal Merkt beschadigd materieel en maakt er aantekeningen van Sorteert materieel Zet beschadigd, niet meer bruikbaar steigermateriaal, apart Zet steigermateriaal op de daarvoor bestemde plaats transport klaar Meldt verrichte werkzaamheden bij leidinggevende Deels gedemonteerde steiger Of volledig gedemonteerde steiger Gerangschikt steigermateriaal staat transportklaar op de juiste plaats 3. Schoonmaken gevel Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze een nieuwbouw of renovatie gevel voldoende schoon te maken Ontvangt de instructie van de leidinggevende Stelt vragen bij onduidelijkheden Methode afspoelen (onder lage druk) -Legt de waterslang uit van de werkplek naar het aftappunt -Sluit de waterslang aan op het water aftappunt -Brengt indien nodig opvangvoorzieningen aan -Maakt gebruikt van de voorgeschreven beschermingsmiddelen -Spoelt de gevel af met water, onder lage druk Een volgens instructie schoon gemaakte gevel, klaar om verder te bewerken Een volgens instructie gereinigde gevel wat betreft plaatselijke vervuiling 4. Voorbereiden voegwerk Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze voegwerk voor te bereiden Ontvangt instructie van leidinggevende Controleert of metselwerk voegrijp is Hakt of slijpt voegen op Maakt voegen schoon Maakt zonodig voegen nat Brengt opvangmogelijkheden aan voor valspecie, met behulp van vangplanken, en let daarbij op mogelijke besmetting van de muur Gevel is klaar om te kunnen voegen Datum: 07 12 05 Pagina 8 van 10
5. Gereedmaken voegspecie Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze voegspecie gereed te maken volgens de opgegeven samenstelling Ontvangt instructie van leidinggevende Controleert of hulpmiddelen en of gereedschappen volledig en schoon zijn Controleert indien van toepassing de prefab mortel op kleurnummer Controleert indien van toepassing bij een traditionele mortel de grondstoffen zoals het zand, het bindmiddel en de kleurstof(fen) Mengt volgens instructie de juiste grondstoffen in de juiste verhouding met behulp van een mengmolen en of silo Voegt water toe in de juiste verhouding Houdt rekening met vochtgehalte van het zand Voegspecie volgens de opgegeven samenstelling 6. Aanbrengen voegwerk nieuw- en renovatiebouw Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze voegwerk voor nieuw- en renovatiebouw aan te brengen conform het proefvlak Ontvangt instructie van leidinggevende Controleert of voeg voldoende schoon en voor-genat is Voegt conform instructie Brengt de volgende typen voegwerk (lint- en stootvoeg) aan: platvol voegwerk iets verdiept voegwerk Werkt van toepassing zijnde typen voegen op de volgende wijze af: borstelwerk kamwerk Behandelt van toepassing zijnde voegen op de volgende wijze na: Zorgt voor juiste na-natting Voegwerk in overeenstemming met het proefvlak en instructies 7. Dagelijks onderhouden gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines dagelijks te onderhouden Controleert voor gebruik gereedschappen Maakt gereedschappen na gebruik schoon Gaat zorgvuldig om met gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Verhelpt kleine storingen Controleert bij elk gebruik de snoeren van elektrische machines Bergt indien van toepassing gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines na de werkzaamheden op een juiste wijze op Goed onderhouden gereedschappen Na werkzaamheden op juiste wijze opgeborgen gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Datum: 07 12 05 Pagina 9 van 10
8. Opruimen werkplek Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze de werkplek op te ruimen Ruimt valspecie regelmatig op Ruimt lege zakken regelmatig op Voert afvalstoffen af Houdt werkplek overzichtelijk en schoon Ruimt werkplek na afronding van het werk op Overzichtelijke en schone werkplek Na afronding van het werk, een opgeruimde en schone situatie 9. Bedienen hulpapparatuur Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze de hulpapparatuur te bedienen Bedient op juiste wijze verticale transportmiddelen voor goederen Laadt en lost op juiste wijze verticale transportmiddelen Vult en bedient op juiste wijze mengmolen en of bedient op juiste wijze silo Gaat op veilige wijze om met hulpapparatuur 10. Werken volgens KAM-voorschriften Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze volgens KAM-voorschriften te werken Gebruikt de juiste gereedschappen, materieel, hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen Past de juiste materialen en of materieel volgens voorschriften/instructies toe Past veilige werkmethoden toe, brengt zichzelf en anderen niet in gevaar Zorgt voor een juiste lichamelijke werkhouding Zet hulpmiddelen in bij het verplaatsen van zware lasten Spreekt collega s aan op onjuist KAM-gedrag Signaleert en rapporteert onveilige situaties Houdt de werkplek opgeruimd en overzichtelijk Voert afvalmateriaal volgens voorschrift af Er wordt gewerkt volgens KAM-voorschriften 11. Registreren werkzaamheden Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate zijn werkzaamheden te registreren Vult dagelijks de gewerkte uren en verrichte werkzaamheden in op zijn urenbriefje Houdt uren bij die worden besteed aan niet opdrachtconforme werkzaamheden Houdt materiaal- en of materieelverbruik bij Draagt urenverantwoording over aan leidinggevende Juiste registratie van gewerkte uren 12. Samenwerken Beroepscompetentie De voeger 3 is in staat op adequate wijze samen te werken in een ploeg Werkt in goede harmonie met collega s en leidinggevende en draagt bij aan een positieve werksfeer Stelt zich flexibel op Stemt werkzaamheden met collega s af Stelt zich collegiaal op en helpt collega s als dat nodig is Gedraagt zich correct naar klanten en of opdrachtgevers Luistert naar instructies van leidinggevende en volgt instructie op Vraagt hulp als het nodig is Staat open voor aanwijzingen en kritiek Efficiënt en prettig samenwerkende ploeg Datum: 07 12 05 Pagina 10 van 10