Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk

Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk Een manifest is een beknopte, meestal puntsgewijze, weergave van de stand- en/of uitgangspunten van een mens of een groep Oosterheide, donderdag 30 oktober 2014 Vondellaan 43 4904 BA Oosterhout Tel. 0162-45 35 02 Rabobank 13.99.03.720 Postbank 961335 www.verrijzeniskerkoosterhout.nl info@verrijzeniskerkoosterhout.nl

Proloog Ik hou van mij Ik hou van.. mij hoor je nooit zingen Ik hou van mij wordt nooit gezegd maar ik hou van mij ga ik toch zingen want ik hou van mij, van mij alleen en ik meen het echt. want ik hou van jou is niet de sleutel tot de ander maar ik hou van mij, al klinkt het bot en slecht want wie van zichzelf houdt, die geeft pas echt iets kostbaars als ie ik hou van jou tegen een ander zegt vrij naar Harrie Jekkers

INHOUD Richtinggevend kader traject vitaliteit en (her)bestemming kerkgebouwen Catharinaparochie 1 Huidige situatie 6 Ontwikkelingen/trends 10 Resultaten meedenksessie 12 Wat willen we gaan doen 14 Wat hebben we daarvoor nodig 15 Bijlagen 1. Overzicht kerkbezoek Verrijzeniskerk 2. Organogram Vrijwilligers Verrijzeniskerk 3. Geaggregeerde jaarrekening 2013 4. Artist Impression Verrijzeniskerk 5. Trends en Ontwikkelingen 6. G.O.T.I.K.

Richtinggevend kader traject vitaliteit en (her)bestemming kerkgebouwen Catharinaparochie Wij zijn blij dat in het proces van besluitvorming over herbestemming en herinrichting van kerken het bestuur van de Catharina parochie in december 2013 heeft besloten dat alle kernen voorstellen moeten indienen voor vitaliteit en (her)bestemming van de kerkgebouwen. Daardoor wordt een open en gelijkwaardige benadering van alle kernen mogelijk gemaakt. Algemeen Als antwoord op de uitnodiging van het bestuur van de Catharinaparochie is door de vier coördinatoren van de Verrijzeniskerk aan twee vrijwilligers vanuit de Verrijzeniskerk gevraagd om het voortouw te nemen. Zij hebben, naast intensief overleg met de coördinatoren, drie bijeenkomsten georganiseerd, die hebben geleid tot het onderhavige Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk. Dit manifest gaat in en geeft antwoord op de door het bestuur gestelde vragen. Het manifest biedt inzicht in de wijze waarop de geloofsgemeenschap van de Verrijzeniskerk wil bijdragen aan de missie en de visie van de Catharinaparochie. Wij geloven dat de door ons in dit manifest voorgestelde strategie kan en zal leiden tot grotere vitaliteit binnen de kern van de Verrijzeniskerk en de Catharinaparochie. Het bestuur van de Catharina parochie wenst antwoord te krijgen op hoe de vitaliteit op de langere termijn tot uiting komt en welk toekomstperspectief het geloofsleven in onze kern heeft. Deze algemene vragen zijn uitgesplitst in zeven concrete vragen. De antwoorden op deze vragen worden hierna (gecombineerd) weergegeven en zijn gegenereerd uit het Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk. Dit manifest is tot stand gekomen op basis van: de diverse bijeenkomsten georganiseerd door bestuur en pastoraal team Catharina parochie (2014) meedenkbijeenkomsten met belangstellende parochianen en met belangstellende jongeren (28 juni/ 4 juli 2014) het 1e voorstel voor vitalisering van coördinatoren en klankbordgroep (10 respectievelijk 30 september 2014) de bijeenkomst van de gemeente Oosterhout in verband met de toekomst kerkgebouwen; Kerkenraad Oosterhout (1 oktober 2014) de bijeenkomst met alle belangstellende parochianen/kerkbezoekers (8 oktober 2014) Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 1 van 15

Beantwoording van de onder III A opgenomen zeven vragen Vraag 1 Heeft uw kern de vitaliteit (jongere) mensen aan te trekken om deze vrijwilligerstaken in uw kern toekomstbestendig te maken? Waaruit blijkt dat? De Verrijzeniskerk is in staat om zowel jonge als oudere mensen aan te trekken, ook in de toekomst. Dat blijkt uit ons initiatief om: 1. in het recente verleden het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst 2. de stuurgroep kinderkerk en de stuurgroep eerste communie met inzet van onze vrijwilligers te ondersteunen en onze locatie aan te bieden voor kinderkerkactiviteiten, zoals kinder(knutsel)bijeenkomsten op woensdag- en zaterdagmiddag en gezinsvieringen op zondag 3. jongeren in te zetten voor hand- en spandiensten bij vrijwilligersbijeenkomsten en andere activiteiten in de Verrijzeniskerk, maar ook daarbuiten 4. jongeren te betrekken in de vitaliteitgesprekken en hun adviezen en verzoeken niet alleen ter harte te nemen, maar ermee aan de slag te gaan 5. drie jaar geleden een succesvolle wervingcampagne te starten voor nieuwe vrijwilligers. Deze heeft tien nieuwe en enthousiaste (jongere) vrijwilligers opgeleverd 6. een deel van bezoekers van de Boskapel, in de periode wanneer de Boskapel gesloten is, de Verrijzeniskerk te laten bezoeken. Dit op basis van overeenkomsten in geloofsbeleving: knus gebouw, sfeervolle inhoudelijke viering, ruimte en tijd voor persoonlijke gesprekken met koffie drinken na de viering Vraag 2a Heeft uw kern de vitaliteit jongere mensen aan te trekken voor vrijwilligerstaken op het gebied van liturgie (vieren), catechese (leren), diaconie (dienen) of andere door ons geloof geïnspireerde activiteiten in uw kern? En waaruit blijkt dat? Welke initiatieven zijn er om deze taken toekomstbestendig te laten zijn? Vraag 2b Hoe lukt het om deelname vanuit uw kern aan huidige activiteiten op peil te houden en verder te verhogen? Vragen 2a en 2b overlappen grotendeels vraag 1. Ons antwoord heeft dus veel overlapping, met hier en daar een ander accent. De Verrijzeniskerk is vitaal om mensen aan te trekken, voor actieve deelname. Dat blijkt uit ons initiatief om: 1. in het recente verleden het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst. Er is sprake van een lichte stijging van het aantal kerkbezoekers, terwijl het aantal katholieken in de wijk is gedaald 2. de stuurgroep kinderkerk en de stuurgroep eerste communie met inzet van onze vrijwilligers te ondersteunen en onze locatie aan te bieden voor kinderkerkactiviteiten, zoals kinder(knutsel)bijeenkomsten op woensdag- en zaterdagmiddag en gezinsvieringen op zondag. Dit heeft weliswaar geen kinderactiviteiten in de Verrijzeniskerk opgeleverd, uitgezonderd een gezinsviering met Kerstmis, maar onze deskundigheid op kinderkerkgebied en sacramentencatechese zetten we wel in voor de Catharina parochie. We pleiten al jaren voor een Oosterhout breed kinderkerk programma tussen eerste communie en vormsel, waar we graag mede invulling aan willen geven Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 2 van 15

3. jongeren in te zetten voor hand- en spandiensten bij vrijwilligersbijeenkomsten en andere activiteiten en ons initiatief om hen te betrekken bij vitaliteitontwikkeling. Dat betekent concreet dat we op hun verzoek hen de ruimte geven zelf aan de slag te gaan met onder andere vieringen met Kerst en Palmpasen. Doordat onze vrijwilligers actief zijn in de stuurgroep diaconie kunnen we onze jongeren aanbieden onder onze begeleiding zelf acties te ontwikkelen op het gebied van diaconie (Vastenactie, Adventactie, Vredesweek, Inloophuis, Actie tegen Armoede & Eenzaamheid) 4. jongere ouderen te betrekken bij de vitaliteitgesprekken. Daaruit komt behoefte aan catechese naar voren. Daaraan kunnen en willen wij tegemoet komen. Een eerste aanzet zal zijn op een vaste avond in de week in het voorjaar (maart mei) en najaar (september november) een laagdrempelig programma aan te bieden waarin mensen een lezing houden, een film tonen, een Bijbelverhaal lezen en toelichten, muziek maken enzovoorts 5. een wervingcampagne te starten voor nieuwe vrijwilligers heeft in het recente verleden tien vrijwilligers opgeleverd. Wij zijn in staat nieuwe mensen aan te trekken. Wij denken dat zulks ook breder kan dan alleen voor de Verrijzeniskerk, dus ook voor Catharinaparochie breed. Wij zullen dat opnieuw inzetten als er duidelijkheid is over de herinrichting van de Catharinaparochie 6. bezoekers van de Boskapel naar onze kerk te trekken op basis van overeenkomsten in geloofsbeleving. Dit betekent ook dat we in staat zijn medeparochianen van mogelijk te sluiten kerkgebouwen op te vangen en ruimte te geven aan wat zij belangrijk vinden op het gebied van liturgie, catechese en diaconie en tegelijkertijd hun te laten genieten van wat wij te bieden hebben: multifunctioneel gebouw, sfeervolle inhoudelijke viering, persoonlijke gesprekken met koffie drinken na de viering en inloop gedurende alle dagen van de week Vraag 3a Wat heeft uw parochiekern de Catharinaparochie te bieden? En wat verwacht u dat de Catharinaparochie u biedt? Vraag 3b Waar ligt uw kracht? Wat kunt u vanuit uw kern bijdragen aan de opbouw van de Catharinaparochie als een gemeenschap die samenkomt om te vieren, te leren en te dienen? De geloofsgemeenschap van de kern locatie Verrijzeniskerk is vitaal en heeft 1. vrijwilligers die enerzijds beleidsmatig en inhoudelijk meedenken en anderzijds veelzijdig de handen uit de mouwen steken 2. een comfortabele, multifunctionele, flexibel in te richten kerk met bijruimten voor vieringen en andere (geloof & cultuur) activiteiten 3. een visie op het aansluiting zoeken bij gemeente, scholen en (welzijns)organisaties om gezamenlijk op te trekken in sociaal maatschappelijke thema s, die aansluiten bij de katholieke boodschap. Zo willen we: a. de openingstijden van het inloophuis verruimen b. (meer) samenwerking met de scholen zoeken c. in overleg met Theek 5 boeken inleverpunt/ophaalpunt voor de wijk zijn, wanneer de bibliotheekvestiging in de wijk dicht gaat d. netwerken aangaan met Thuisvester, Surplus welzijn, HOOM en overige sociaal maatschappelijke organisaties Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 3 van 15

Wij verwachten van de Catharinaparochie: een heldere missie en visie adequate (vier)ruimte toegeruste voorganger, organisator en deskundige voor activiteiten vrijwilligersbeleid/-toerusting samenwerking binnen Catharinaparochie financiële (beleids)kaders gezamenlijk (breed toegankelijk) Catharinaprogramma toegespitst op de behoeften van doelgroepen open mind voor toekomstige ontwikkelingen/noden/wensen communicatiestructuur/-plan Voor de korte termijn verwachten wij van de Catharinaparochie: een open mind in de besluitvorming over de zeven kerkplekken begeleiding bieden bij afscheid kerkgebouw gelegenheid bieden aan de dakloze geloofsgemeenschap om elders op hun eigen wijze te vieren begeleiding bieden in het proces waarbij geloofsgemeenschap(pen) groeien naar eenwording Vraag 4a Wat kunt u doen om de inkomsten van uw kern te verhogen? ons initiatief in het recente verleden om het kerkgebouw in Oosterheide op maat te maken, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst ons voorstel om aan te sluiten bij het sociaal maatschappelijk beleid van de gemeente en met de gemeente samen te werken aan een sociaal maatschappelijk programma, waarvoor wij onze locatie beschikbaar kunnen stellen, als het programma aansluit bij onze katholieke identiteit onze vrijwilligers werken in dat sociaal maatschappelijk programma samen met de professionals, die gemeente en parochie samen inzetten de groep vrijwilligers kan worden uitgebreid met mensen met een uitkering, die vanuit de gemeente een werkervaringplek kunnen krijgen en met scholieren die een maatschappelijke stage willen vervullen in het sociaal maatschappelijk programma van gemeente en parochie instemming vragen van bisdom voor inzet van onze kerk voor niet-kerkelijke uitvaarten met aansluitend begrafenis, omdat dit voorziet in een behoefte in de maatschappij en aansluit bij het katholieke gedachtegoed dat we mensen in tijden van afscheid en rouw nabij willen zijn ruimten proactief verhuren aan verenigingen en organisaties actief/actiever inzetten op Kerkbalans (persoonlijke benadering) Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 4 van 15

Vraag 4b Wat kunt u doen om de uitgaven te verlagen? Het verbruik van gas terugdringen door de thermostaat lager te zetten Lampen vervangen door led verlichting Een vrijwillige bijdrage vragen voor koffie en thee bij bijeenkomsten Actief/actiever inzetten op Kerkbalans Afschrijving achterwege laten op de balans als duidelijk is dat onze locatie binnen 5 tot 10 jaar gesloten wordt Zonnepanelen aanbrengen als de locatie open blijft Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 5 van 15

Huidige situatie (1) Activiteiten/programma maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag Voormiddag secretariaat secretariaat secretariaat secretariaat secretariaat zondagochtendviering klusploeg Inloophuis woensdagochtendviering De Herberg Namiddag poetsploeg Inloophuis dameskoor De Herberg repetitie Avond Yoga Yoga Yoga Op werkdagen is het kerkgebouw geopend van 9:00 12:00 uur. Het secretariaat is bezet en kerkruimte en Mariakapel zijn geopend voor gebed Op zondag wordt in de kerkzaal gevierd. Gemiddeld zijn er per viering 76 bezoekers geweest in 2014 tot en met medio september. Bij woord- en communievieringen waren er gemiddeld 72 bezoekers en bij eucharistievieringen 89). In bijlage 1 is een gedetailleerd overzicht opgenomen Op woensdag wordt in Het Trefpunt of in de vergaderkamer gevierd. Dan zijn er circa 10 bezoekers. Na afloop van de vieringen (zowel op zondag als op woensdag) is er koffiedrinken voor mensen die dat wensen. Nagenoeg alle deelnemers aan de woensdagviering blijven koffie/thee drinken. Op de zondagen blijven circa 40 mensen koffie/thee drinken en met elkaar spreken over uiteenlopende onderwerpen (de dienst, de preek, plaatselijke nieuwtjes, wereldnieuws, privé zaken enz) Inloophuis De Herberg biedt ruimte voor een gesprek, een luisterend oor, een kop koffie/thee voor iedereen die daar behoefte aan heeft en vindt plaats in de ruimte Het Trefpunt. Er is een vaste groep van circa 20 bezoekers, waarvan een klein deel niet op dinsdag en een ander deel niet op donderdag komt. Gemiddeld zijn er zowel op dinsdag als op donderdag circa 15 personen bij het inloophuis. Incidenteel komt er een vriend/vriendin/kennis mee De Yoga (georganiseerd door een commerciële partij) vindt plaats in ruimte De Huiskamer De diverse ruimten worden zeer regelmatig verhuurd: Kerkzaal 59 keer tot 27/09/2014 aan o.a. Catharinaparochie, VVE Hortensiahof en gemeente Oosterhout Huiskamer 122 keer tot 27/09/2014 Trefpunt 155 keer tot 27/09/2014 Vergaderkamer 43 keer tot 27/09/2014 Er bestaat zowel fysiek als qua tijd ruimte voor (nieuwe) activiteiten; dat kunnen ook (nog meer) Catharinaparochie brede activiteiten zijn; niet altijd sluiten de huurprijzen aan bij wat kan worden betaald Er moeten daartoe helder en eenduidige kaders worden geformuleerd en gehanteerd door het bestuur van de Catharinaparochie Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 6 van 15

Huidige situatie (2) Vrijwilligers/organisatie De verschillende activiteiten die plaats (moeten) vinden binnen de Verrijzeniskerk worden opgepakt door circa110 vrijwilligers. Nagenoeg iedereen heeft meer dan één taak binnen de Verrijzeniskerk De diverse werkzaamheden/taken/onderdelen zijn in drie hoofdelementen opgesplitst (zie ook het in bijlage 2 opgenomen organogram): Pastoraal Beheer Financiën en secretariaat Het coördinatorenteam, bestaande uit vier personen, stuurt de diverse activiteiten aan en overlegt onderling, met de klankbordgroep en met de pastorcoach. Het coördinatorenteam is primair verantwoordelijk voor het reilen en zeilen binnen de Verrijzeniskerk. De vier coördinatoren hebben een klankbordgroep van circa vijf mensen bereid gevonden om periodiek mee te denken op strategisch/tactisch niveau. Voor operationele taken zijn voldoende vrijwilligers beschikbaar (doorgaans mensen die niet meer actief zijn in het arbeidsproces) Voor tactische en strategische activiteiten is een beperkte groep vrijwilligers beschikbaar. Daar wordt waar nodig een beroep gedaan op (incidentele) meedenkers. Zulks is ook gebeurd bij de voorbereiding en het opstellen van dit manifest De gemiddelde leeftijd van onze vrijwilligers is relatief hoog. Ten behoeve van de voorbereiding van dit manifest is gesproken met circa tien relatief jongere ouderen (gemiddeld circa 50 jaar oud) en vijf jongeren in de leeftijd van 15 18 jaar Vrijwilligers in de Verrijzeniskerk zoeken nadrukkelijk samenwerking met andere kerkplekken en activiteiten binnen en buiten de Verrijzeniskerk. Daarbij kan worden gedacht aan activiteiten voor kinderkerk, maar ook bij diaconie, vastenactie, vredesweek, ziekenviering en Catharinadag zijn altijd één of meerdere vrijwilligers vanuit de Verrijzeniskerk betrokken We zijn ons bewust dat de Verrijzeniskerk onderdeel uitmaakt van de Catharinaparochie en handelen daar ook naar Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 7 van 15

Huidige situatie (3) Financiën 2013 2012 2011 2008 Inkomsten 44.842 41.475 43.387 59.542 Uitgaven 67.842 57.535 26.595 *) 60.519 Saldo -/- 23.000 -/- 16.060 16.792 -/- 977 *) De persoonskosten in loondienst zijn in dit jaar niet opgenomen aan de kostenkant De inkomsten worden voornamelijk gegenereerd door actie Kerkbalans, collectes en verhuur ruimten De totale bijdrage aan de actie Kerkbalans 2013 bedroeg: 24.556,14. In bijlage 3 is een beknopt overzicht van de hoofdonderdelen van jaarrekening 2013 opgenomen T.a.v. opbrengstentoename hebben wij de volgende ideeën In recent verleden is Verrijzeniskerk op maat gemaakt, zodat het geschikt is voor betaalbaar, multifunctioneel en flexibel gebruik in de toekomst Aansluiten bij het sociaal maatschappelijk beleid van de gemeente en met de gemeente samenwerken aan een sociaal maatschappelijk programma, waarvoor wij onze accommodatie (tegen betaling) beschikbaar kunnen stellen Instemming vragen van bisdom voor inzet van onze kerk voor (betaalde) niet-kerkelijke uitvaarten met aansluitend begrafenis, omdat dit voorziet in een behoefte in de maatschappij en aansluit bij het katholieke gedachtegoed dat we mensen in tijden van afscheid nemen nabij willen zijn Ruimten proactief verhuren aan verenigingen en organisaties Actiever mensen benaderen voor de actie kerkbalans Uitgaven verlagen denken wij als volgt te kunnen doen Het verbruik van gas terugdringen door de thermostaat lager te zetten Lampen vervangen door led verlichting Een vrijwillige bijdrage vragen voor koffie en thee bij bijeenkomsten Afschrijving achterwege laten op de balans als duidelijk is dat onze locatie binnen 5 tot 10 jaar gesloten wordt Zonnepanelen aanbrengen als de locatie open blijft Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 8 van 15

Huidige situatie (4) Gebouw Op 18 december 2005 is de nieuwe Verrijzeniskerk door mgr. M. Muskens gewijd, nadat op 3 juni 2005 de eerste steen werd gelegd en op 7 april 2003 de voormalige Verrijzeniskerk aan de eredienst werd onttrokken. De totale oppervlakte van de Verrijzeniskerk bedraagt circa 600 m2 en is als volgt opgebouwd: Kerkruimte 205 m 2 Mariakapel 8 m2 Trefpunt 45 m 2 Huiskamer 48 m 2 Vergaderkamer 25 m 2 Secretariaat 21 m 2 Patio (binnentuin) 118 m 2 Keuken/balie 20 m 2 Gang 68 m 2 De huiskamer en de kerkruimte zijn via een geluiddichte schuifwand te splitsen/aan elkaar koppelen De kerkruimte is voorzien van een groot scherm waarmee de absis (altaar/tabernakel) kan worden onttrokken aan de rest van de ruimte Er zijn een professionele beamer en projectiescherm, en een goede geluidsinstallatie aanwezig Het gebouw is goed toegankelijk voor bezoekers met rollator, rolstoel en scootmobiel en er zijn toiletten (ook voor invaliden) aanwezig Het gehele gebouw is voorzien van vloerverwarming Het is een comfortabel en flexibel gebouw, waarin zowel kleine bijbelclubs van circa 8 personen, vieringen met 250 350 mensen, alsook grote informatiebijeenkomsten (zoals recent over de 380 kv leiding) met wel 1.100 bezoekers (max 350 tegelijk) kunnen plaatsvinden. Door te verwijzen naar het nabijgelegen parkeerterrein bij winkelcentrum Zuiderhout (buiten winkeltijden) wordt parkeeroverlast voor de buurt beperkt De catering mogelijkheden (koffie/thee) zijn gemakkelijk in te zetten/op te schalen voor grote gezelschappen In bijlage 4 is een Artist Impression van de Verrijzeniskerk opgenomen Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 9 van 15

Ontwikkelingen/trends (1) De toekomst wordt bepaald door diverse ontwikkelingen/trends. Hierna wordt een aantal ontwikkelingen/trends kort toegelicht. Demografische ontwikkelingen in Oosterheide Het aantal inwoners in Oosterheide zal tussen nu en 2030 slechts beperkt afnemen Het aantal inwoners ouder dan 65 jaar neemt in die periode met bijna 20% toe Het aantal jongeren tussen 5 19 jaar neemt met ruim 12% af De focus zal de komende jaren waarschijnlijk nog sterker op de ouderen komen te liggen dan in de huidige periode Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 10 van 15

Ontwikkelingen/trends (2) Financiën/Economische tijden Het sluiten van één of meerdere kerkgebouwen zal ongetwijfeld effect hebben op de opbrengst van de actie Kerkbalans. Welk effect en hoe groot de impact daarvan zal zijn, is onzeker. Maar naar verwachting zullen de totale opbrengsten van de actie Kerkbalans afnemen. Bestuurlijke uitgangspunten gemeente Oosterhout (coalitieprogramma) Beleidsterrein 2: Zorg, Welzijn en Sociale voorzieningen Het bevorderen van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Het bevorderen van sociale cohesie, onder andere via het in stand houden van voorzieningen die sociaal-culturele leven ondersteunen. Het bevorderen van de integratie en inburgering van migranten. Beleidsterrein 3: Wonen, Werken en Inkomen Het financieel en materieel ondersteunen van burgers die niet volledig in hun levensonderhoud kunnen voorzien of niet voldoende maatschappelijk kunnen participeren. Beleidsterrein 5: Sport en cultuur Het bevorderen van een gevarieerd en toegankelijk aanbod van cultuur en evenementen. Het voorkomen van maatschappelijk isolement, het bevorderen van integratie. Trends (zie bijlage 5) 1. No more business as usual 2. We worden er gestoord van 3. Terug naar de basis/eenvoud 4. We worden weer sociaal 5. No time to complain 6. Verdieping van emoties 7. Netwerksamenleving 8. Kwetsbare groepen nemen weer toe 9. Trends zijn uit Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 11 van 15

Resultaten meedenksessies (1) Tijdens twee bijeenkomsten is gesproken met een aantal meedenkers. Het betrof een groep ouderen en een groep jongeren (15-20 jaar). Uit deze interessante gesprekken kwam op de vraag wat verwacht je van de Verrijzeniskerk een groot aantal wensen/suggesties/ideeën. Deze zijn gezamenlijk besproken en gebundeld tot een aantal blokken. Catechese Kennisoverdracht/geloof Lezingen over geloof Huis van het geloof Combinatie met cultuur Contact met andere gelovigen Geloof en actualiteit Voedsel voor onderweg Bijbelverhalen voorlezen en wat betekent dat voor jou Kennis over de Bijbel Oecumenisch thema van de vrede Geloof doorgeven aan kinderen Dingen samen doen Samen bezig zijn met muziek/creatief bezig zijn Iets samen ondernemen/samen ergens naar streven Meer actief bezig zijn en minder luisteren Kampvuur maken Samen een film maken/theater in de kerk Houd het klein!! Er zijn voor een ander Vrijwilliger zijn andere helpen Mensen ontmoeten/weerzien Nieuwe mensen met dezelfde waarden/normen ontmoeten Wij zijn bereid om ouderen te helpen Meedenken met de inloop op dinsdag en/of donderdag Ook bereid om mee te helpen/doen met koffie/thee na de viering op zondag Sociaal/maatschappelijk Bijeenkomen!! in diverse vormen Samen omkijken naar elkaar Saamhorigheid/samenkomen/samen zijn Welkom zijn Ontmoeting/ontmoetingsplek/mogelijkheden creëren voor ontmoeten Zorgen voor elkaar Wijkgericht Nabijheid Financieel/economisch/zakelijk Financieel haalbare plek voor de toekomst creëren en/of behouden Geloof vieren Vieren, hechte warme gemeenschap en omgeving bieden Jezelf kunnen zijn Inzicht Inspiratie Mensen van hoop Bezinning Geloof beleven Geloof doorgeven aan kinderen Kaarsje aansteken Vieren Bidden Rust Geloof vieren Hem aanwezig brengen/weten Plek om te vieren Er wordt voor voorgangers duidelijke boodschap mee gegeven Zingen Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 12 van 15

Resultaten meedenksessies (2) Naast de vraag welke activiteiten binnen/door de Verrijzeniskerk wenselijk worden geacht, is een groot aantal aanbevelingen gedaan door de meedenkers. AANBEVELINGEN / MEER MANIFESTEREN / PROFILEREN Concreet aanbod/handreikingen Drempel slechten/deur open /uithangbord / laat muziek horen / lamellen Hand en spandiensten verrichten bij open bijeenkomsten/activiteiten Verwijzingen in het gebouw (kinder)vieringen (mee) voorbereiden zoals: STRUCTUREEL verbreden van het aanbod Kerstavond Diversiteit Palmpasen Ons plan moet er uit springen Mariaviering in mei en/of oktober Ons gebouw is financieel interessant / degelijk Einde/begin schoolseizoen Waar wil je naar toe.. zorg voor een stip op de horizon Orkest vormen en vieringen opluisteren o Meer mensen (uit de wijk) in de kerk / ruimten We willen ook buiten de Verrijzeniskerk (binnen o Multifunctionaliteit Catharinaparochie aan de gang bijvoorbeeld meedenken o Laagdrempelige inloop met kindernevendienst o Permanente inloop Spreekbeurt over Vastenaktie Verbinding(en) met anderen zoeken Frisse denkkracht leveren Bibliotheek inlooppunt Serious request: deel van de week/dag niet eten in Brainstorm met anderen in de wijk (basisscholen/bibliotheek/ ) kader van bijvoorbeeld vastenactie Samenleving binnenhalen (vergelijk de Ontdekking) Invullen van activiteitenaanbod Ga wijkgericht aan de gang (collecte voor de wijk) Wij hebben iets specifieks een goed gebouw!! Biedt studieruimte aan (er is wifi en er is rust) Houdt (nieuwe) activiteiten klein (beheersbaar) Concurrentie versus Samenwerken Samenwerken met elk hun eigen profiel Aansluiten bij lopende activiteiten bijvoorbeeld: scouting / vlindertuin Verbinding zoeken Tijd. Zorg voor stabiliteit Wij bieden RUST (Mindfulness) voorbeeld klooster te Vught.. mensen zijn op zoek naar rust.. Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 13 van 15

Wat willen we gaan doen (1) Geloofgemeenschap blijven; vieren en ontmoeten Vieren en ontmoeten met de eigen geloofsgemeenschap als basis in verbondenheid met anderen. Dit met ruimte voor onze eigen alsook andermans rituelen en gewoonten. Bij voorkeur doen we dit in de wijk Oosterheide (pastoraat van de nabijheid), in onze, ook voor de toekomst, geschikte Verrijzeniskerk waarbij positief benoemde zaken als taxidienst, het bloemetje ter bemoediging en de wekelijkse koffie/thee na de vieringen waardevolle aspecten zijn Catechese (geloofsoverdracht) in nauwe samenwerking met onderwijsinstellingen Oosterhout breed oppakken Diaconie (er zijn voor elkaar/voor een ander); Oosterhoutbreed oppakken vanuit de Catharinaparochie, maar zeker ook samen met de gemeente Geloofsactiviteiten ontkoppeld van vieringen (muziek/theater/film) Verruimd programma aanbod (weekvullend) Sociaal maatschappelijke rol vervullen Netwerken met onder andere onderwijs, sociaal maatschappelijk werk, bibliotheek binnen en/of buiten Oosterhout Een rol spelen bij de bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid Het financieel en materieel ondersteunen van burgers die niet volledig in hun levensonderhoud kunnen voorzien of niet voldoende maatschappelijk kunnen participeren (caritas) Het voorkomen van maatschappelijk isolement Het bevorderen van integratie binnen de samenleving Verruimd programma aanbod (weekvullend) Flexibiliteit houden Toekomstige omstandigheden/wensen oppakken en invullen Voeling houden met de omgeving Gebouw met flexibiliteit Overige aspecten Geld, Organisatie, Tijd, Informatie en Kwaliteit (zie bijlage 6) Sociaal economisch/zakelijk; het moet financieel gedekt kunnen worden Vrijwilligerstoerusting Communicatie Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 14 van 15

Wat hebben we daarvoor nodig? (1) Geloofsgemeenschap blijven Adequate (vier)ruimten Toegeruste voorganger/organisator(en) Vrijwilligers Eventueel inhuren deskundige(n) voor activiteiten Samenwerking binnen Catharinaparochie Financiële middelen Activiteitenaanbod (breed toegankelijk) Sociaal maatschappelijke rol vervullen De boer op/contacten aanboren-leggen/verbindingen-netwerken aanleggen Behoeften peilen Vrijwilligers Adequate ruimten Enthousiaste organisatoren/trekkers Samenwerking binnen Catharinaparochie Financiële middelen Activiteitenaanbod (breed toegankelijk) Flexibiliteit houden Open mind houden voor toekomstige ontwikkelingen/noden/wensen Voeling houden met de omgeving Regelmatig het aanbod en de activiteiten evalueren Overige aspecten Sociaal economisch/zakelijk Vrijwilligerstoerusting Communicatie Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 blad 15 van 15

BIJLAGEN Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

Overzicht kerkbezoek Verrijzeniskerk tot medio september 2014 BIJLAGE 1 zondag woord- en communieviering eucharistieviering voorganger opmerking zondag woord- en communieviering eucharistieviering voorganger opmerking 5-jan 118 Ed Mannenkoor 18-mei 68 Harry 12-jan 52 Henny 25-mei 63 Ed 19-jan 93 Henk Berflo oecumen.viering 1-jun 68 Gerrie 26-jan 69 Ed 8-jun Pinksteren 2-feb 104 Ed 15-jun 72 Ronald 9-feb 61 Ronald 22-jun 65 Harry 16-feb 118 Kees Maas 29-jun 113 Kees Maas 40-jarige huwelijk 23-feb 68 Ed 6-jul 72 Hanz 2-mrt 81 Ronald 13-jul 45 Ed 9-mrt 74 Henny 20-jul 75 Ed 16-mrt 102 Bisschop Liessen 27-jul 72 Ed 23-mrt 60 Gerrie 3-aug 51 Ed 30-mrt 65 Henny 10-aug 48 Jo en Kees 6-apr 77 Gerrie 17-aug 87 Kees Maas 13-apr 108 Ed 24-aug 50 Henny 20-apr 176 Kees Maas Pasen 31-aug 65 Kees Maas 27-apr 55 Ed 7-sep 121 Ed vrijwilligersdag 4-mei 74 Ed 14-sep 75 Hanz 11-mei 48 Henny 14-sep 92 Ed 14-sep 102 Kees Maas totaal 1.065 538 1.603 gemiddeld 76 108 41 Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

Overzicht vrijwilligers Verrijzeniskerk ( aangepast: 24-09-2014 ) COORDINATIE TEAM Jos Bleijlevens Jo van Beek Kees de Kok Gé van Dongen Organogram Vrijwilligers Verrijzeniskerk BIJLAGE 2 Klankbordgroep Louis Janssen Toon van Beek Gerrie van Bree Louis Donkers Janine Heinen PASTORAAL Jo van Beek BEHEER Kees de Kok FINANCIËN en SECRETARIAAT Gé van Dongen Avondwake Kosters Doop Diaconie Bezorgers Catering Techniek/onderhoud Drukwerk/ Jo van Beek Piet Willemse Gerrie van Bree Louis Janssen Cor Willemse Toon van Beek Vouwen en nieten Janine Heinen Jos Bleijlevens Kees de Kok Toon van Beek Ezat Alhazeen Maarten Beljaars Toon van Beek Corry van Leysen Toon van Beek Eerste Communie John van Dongen Jo van Beek Toon van Beek Jan van Bree John van Dongen Adri van Damme Gerrie de Regt Jos Bleijlevens Jos Bleijlevens Adrie van Damme Gerrie de Regt Harrie Kuppens Bezoekers groep Jeanne Boumeester Jan van Bree John van Dongen Oproepvrijwilligers Collectanten Kees de Kok Rob Brakkee Louis Donkers Kees de Kok Louis Donkers Vormsel Cor Flipsen Jan van Bree Kees de Kok Piet Willemse Jan van Bree Lectoren Geert Heersche John van Dongen Gerrie de Regt Louis Janssen Bep Hulst Eline de Ronde Bep Hulst Louis Donkers Piet Willemse Louis Janssen Gerrie van Bree Huwelijk Walther Klijn Hanny Elens Textielverzorging Felicitatiedienst Harrie Kuppens Janine Heinen Ton Klijn Cor Flipsen Kerkbalans Ans Verhulst Miep van der Heijden Gerard Peeters Kees de Kok Jo van Beek Elly van Gurp Louis Janssen John Peeters Jo van Beek Gerard Verhagen Koos Heinen Jos Bleijlevens Financiën Gerrie de Regt Louis Janssen Kinderkerk Toon van Beek Gradus Hendriks Toon van Beek Tuin Jos Bleijlevens Harry Verhagen Gerrie van Bree Yvonne Hendriks Kees de Kok John Peeters Gé van Dongen Kees Sanders Communie aan huis Kees van den Hondel Lambert Mutsaers John van Dongen Toon van Beek Bloemsch./Decoratie Jo van Beek Bep Hulst Piet Willemse Lambert Mutsaers Koor Lect./kosters uitvaart Dymphy van Dongen Janine Heinen Ton Klijn Kerktaxi Piet van Strien Jo van Beek Piet Willemse - Koster Emmy Döll Walther Klijn Louis Donkers Inkoop Ria van Damme Toon van Beek - res. Koster Nel van de Werf Inloophuis Kees de Kok Toon van Beek Toon van Beek Dina van Drunen Janine Heinen - Lector Annie van Dongen Jeanne Boumeester Harry Kuppens Jan van Bree Verhuur-conciërge John van Dongen Toos van Eijl Kees de Kok - res. Lector Annie van Dongen Jan Luijten Kees de Kok Toon van Beek Gerrie de Regt Cor Flipsen Louis Janssen Riet Van Fessem Tiny Odijk Ella Vergroezen Piet Willemse Cor Willemse Netty van Haaren Rouwverwerking Tini Etman Gerrie de Regt Jolanda Smidt Jos Bleijlevens Miep van der Heijden Lekenvoorgangers Corry van Leysen Truus Roovers John Peeters Kees de Kok P.R., Website en Angèle van 't Hof Gerrie van Bree Dina van Drunen Jan Sips Adri van Damme Parochieblad Nel Huijsmans Bep Hulst Ans Verhulst Schoonmaak Bert OOmen Dominica Sanders Bep Hulst Loek Winter Addy van Vugt Cor Willemse Elly Beljaars Diny Janssen Harry de Valk Piet Willemse Jo van Beek Maarten Beljaars Angelina Kabano Hans Wortel Loek Winter Anny de Kok Jos Bleijlevens Anny de Kok Gerrie de Regt Gerrie van Bree Corry van Leysen Geert Heersche Cor Luijten Liturgiegroep/ Maud Baumgarten Secretariaat Mieke Mertens Samenstellers boekjes Piet Willemse Janine Heinen Toos Mutsaers Jo van Beek Marie-Anne Verrijdt John van Dongen Dymphy Raaijmakers Jeanine Heinen Angelina Kabano Racha Alhazin Riet Stokkermans Dymphy Raaijmakers Bep Hulst Trees Verhoogt Dymphy Raaijmakers Marie-Anne Verrijdt Toon van Beek (res.) Truus Wolfs Gerrie de Regt (res) Corry van den Wijngaart Willy Peeters - dirigente Systeembeheer Lia Bekker - organiste Louis Janssen Jan Broeders - organist Maarten Beljaars Kees Flipsen Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

Overzicht baten en lasten Verrijzeniskerk in 2013 Verrijzeniskerk absoluut Verrijzeniskerk in % Geaggregeerde jaarrekening 2013 Verrijzeniskerk BIJLAGE 3 LASTEN onroerend goed (incl. energie en afschijving) 20.032 30% financiële lasten 396 1% personeelslasten 28.875 43% kosten eredienst 1.250 2% kosten pastoraal 544 1% verplichte en vrijwillige bijdragen 8.298 12% begraafplaatskosten 0 0% beheerskosten 8.347 12% incidentele lasten 100 0% TOTALE LASTEN 67.842 100% BATEN actie kerkbalans 27.312 61% plaatsengeld 4.589 10% overige bijdragen 7.456 17% opbrengsten uit bezit en beleggingen 5.149 11% functionele inkomsten 0 0% begraafplaats 0 0% incidentele baten 336 1% TOTALE BATEN 44.842 100% RESULTAAT -23.000 Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014 Artist Impression Verrijzeniskerk BIJLAGE 4

Trends en Ontwikkelingen BIJLAGE 5 1. No more business as usual; De hoge snelheid waarmee veranderingen hun intrede doen vraagt om snel kunnen inspelen op de bewegende omgeving 2. We worden er gestoord van; Altijd bereikbaar, altijd online en altijd alles delen via social media: we worden er langzaam gek van. Daarom ontstaat er een steeds grotere tegenbeweging; we stellen grenzen aan onze bereikbaarheid om niet meer altijd gestoord te worden. We willen meer privacy en meer tijd voor onszelf en we willen ons ook socialer opstellen naar onze omgeving. We komen op voor onze identiteit. Weg van het schermpje; zet de telefoon af en toe uit: het leven is veel te mooi om alleen maar met je schermpje bezig te zijn 3. Terug naar de basis/eenvoud; Voor grote groepen mensen, en niet alleen 60-plussers, worden online diensten en producten te ingewikkeld. Er zijn steeds meer digibeten. Er wordt gezocht naar inspiratie voor nieuwe, eenvoudige toepassingen waarmee deze groep wel wordt bereikt, zowel offline als online. Sommige toepassingen die eerder alleen online werden aangeboden krijgen nu een fysieke verschijning 4. We worden weer sociaal; de kritische consument verlangt steeds vaker van organisaties dat deze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid erkennen en integreren in hun beleid. Dit is een onderdeel van de trend dat mensen op zoek zijn naar sociale cohesie en geborgenheid. We moeten aan de gang met initiatieven en projecten die de sociale component centraal stellen. In deze projecten spelen begrippen als vertrouwen, geborgenheid, erkenning en veiligheid een grote rol. 5. No time to complain; In een snel veranderende wereld ligt het tempo hoog en heeft de consument geen ruimte meer om feedback te geven. De veeleisende klant wil niet meer wachten op een antwoord en heeft weinig geduld. Als er niet aan zijn eisen wordt voldaan, wordt er steeds sneller afgehaakt en zoekt hij zijn weg naar iets/iemand anders. Er kan alleen worden overleefd als een persoonlijke, snelle en een voor de consument relevante benadering wordt gekozen. 6. Verdieping van emoties; Opnieuw komt de trend naar het pure en eerlijke terug. We houden niet meer van fake, we willen meer voelen. Daarvoor richten we onze blik meer naar binnen. We schakelen onze rationele rechterhersenhelft even uit en willen onze linkerhersenhelft meer gebruiken. We willen er bovendien meer op worden aangesproken. Yoga en mindfullness zijn trends waardoor mensen uiting geven aan deze verdieping van emoties. Maar deze verdieping kent een belangrijke voorwaarde: we willen er niet al teveel moeite in steken. In communicatie vertaalt zich dat door een enorme toename in het gebruik van beeld. 7. Netwerksamenleving; Vanuit de industriële samenleving (met veel ratio, een scherp onderscheid tussen de private en publieke sfeer en de afbakening en eenduidige positie van de Nederlandse verzuiling) zijn we terecht gekomen in een netwerksamenleving. Die kenmerkt zich juist door het vervagen van de grenzen tussen de verschillende maatschappelijke sferen. Het is niet meer vanzelfsprekend dat mensen zich houden aan de overtuigingen en moraal van bijvoorbeeld één specifieke kerk of politieke groepering. Ook lijkt het steeds minder van belang dat verschillende opvattingen en praktijken één samenhangend geheel vormen. Mensen bewegen zich tussen diverse netwerken en relaties. Bovendien blijkt de verbondenheid met dit soort netwerken veel losser, vaak maar gedeeltelijk of tijdelijk en ook minder verplichtend dan bijvoorbeeld vroeger de band met de zuil. Jongeren nemen niet meer klakkeloos het geloof van hun familie over. Religie wordt steeds meer een bewuste en persoonlijke keuze. En toenemende multireligiositeit zorgt voor een veelkleurig en meerstemmig landschap, waarin nieuwe netwerken, scheidslijnen en bondgenootschappen ontstaan. Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

Trends en Ontwikkelingen BIJLAGE 5 8. Kwetsbare groepen nemen weer toe; De participatiemaatschappij in praktijk (De verzorgingsstaat is op zijn retour). De zorg aan hulpbehoevende ouderen wordt stelselmatig afgebroken. Er wordt fors gesneden in de budgetten. Gevolg? Verzorgingshuizen sluiten hun deuren, de thuiszorg staat minder vaak op de stoep en er zijn minder plekken in de dagbehandeling. Volgens de regering moet de zorg een zaak van de familie en vrijwilligers worden. Maar ze lijkt hier één ding te vergeten: de kinderen kúnnen niet zorgen en hun ouders willen geen beroep op hen doen. Ouderenzorg is een van de grootste toekomstige maatschappelijke uitdagingen. Door de vergrijzing neemt het aantal mensen dat zorg nodig heeft flink toe, terwijl tegelijk het aantal potentiële zorgverleners afneemt. De participatiemaatschappij zou het toverwoord zijn. Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving. Wanneer mensen zelf vorm geven aan hun toekomst, voegen zij niet alleen waarde toe aan hun eigen leven, maar ook aan de samenleving als geheel. Zo was te horen tijdens de Troonrede op 17 september 2013. Volgens critici zou de participatiemaatschappij meer staan voor zoek het zelf maar uit. Krijgen zij gelijk? 9. Trends zijn uit; Het schijnt de trend te zijn om te roepen dat trends uit zijn. Trends zijn self-fulfilling prophecies. Iedere trend roept zichzelf op. Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014

G.O.T.I.K. BIJLAGE 6 Geld: Organisatie: Tijd: Informatie : Kwaliteit: het totaal aan financiële middelen nodig om het project te financieren. Nadere verklaring: er is voor een project direct geld nodig, om het project te realiseren. Daarnaast is er geld nodig in het project zelf, voor het initiatief, de voorbereiding, de begeleiding van de uitvoering en de nazorg. het totaal van personen, bedrijven, partijen en andere entiteiten die activiteiten kunnen ondernemen binnen in maar ook van buiten af voor het project. Deze organisatie wordt vaak in een organisatieschema duidelijk gemaakt. Binnen het organisatie schema is het van belang om voor elke entiteit aan te geven wat de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn. het tijdsaspect van het project op zich en alle aspecten van tijd rond om het project. Nadere verklaring: tijd betekent hier de tijd die het project zelf kost en alle tijd die nodig is om het project te initiëren, voor te bereiden, uit te voeren en de tijd die noodzakelijk is voor de nazorg. alle beschikbare informatie die voorafgaand aan het project in de ontwikkelingsfase, tijdens de uitvoeringsfase en achteraf in de nazorgfase aanwezig was, er van buiten af bij komt en binnen het project wordt geproduceerd. het totaal aan kwaliteitskenmerken en kwaliteitswaarborgen, nodig om het prospect succesvol te laten verlopen en op te leveren. Nadere verklaring: voor het project geldt dat er een kwaliteitsvraag is ten aanzien van het eindresultaat, maar ook ten aanzien van de wijze waarop het project tot stand komt en de wijze waarop het een en ander met elkaar te maken heeft Manifest betreffende toekomst Verrijzeniskerk oktober 2014