H.63002.1217 Informatie voor de kraamvrouw
2
Inleiding U wordt, of bent opgenomen op de afdeling kraam/gynaecologie. Naast het algemene opnameboekje Uw verblijf in het Röpcke- Zweers Ziekenhuis informeren wij u over de gang van zaken na uw bevalling. De afdeling De afdeling is verdeeld in drie units: Verloskamers (kraamsuites). Kraamafdeling; voor kraamvrouwen met hun baby s. Gynaecologie; voor zwangere vrouwen en operatiepatiënten. Elke unit heeft één verantwoordelijke verpleegkundige (unit oudste). Gynaecologen De gynaecologen hebben diensten op de afdeling, de verloskamer, de operatiekamer en op de poliklinieken in Hardenberg, Coevorden en Ommen. Elke dag wordt er door één van de gynaecologen of verloskundigen met een verpleegkundige visite gelopen tussen 08.00 uur en 10.00 uur. In het weekend kan dit wat later zijn. U maakt, naast uw eigen arts of verloskundige, ook kennis met andere gynaecologen of verloskundigen. Wilt u buiten de visite om een gesprek met uw eigen gynaecoloog of verloskundige, maakt u dan, via de verpleegkundige, daarvoor een afspraak. Studenten / co-assistent / stagiaire verloskunde/ arts assistent Wij begeleiden collega s in opleiding. Daarom komt u coassistenten, leerlingen verloskunde of verpleegkunde tegen op, de afdeling, verloskamers, operatiekamer en de polikliniek. In dit ziekenhuis werken geen arts-assistenten op de verloskamers. Zodra een arts nodig is komt de gynaecoloog. Verloskundigen In ons ziekenhuis werken klinisch verloskundigen. Zij hebben dienst op de verloskamer, lopen visite op de afdeling en houden spreekuur op de poli gynaecologie. 3
Beleid De gynaecoloog spreekt per dag, tijdens de visite, het beleid af. Bezoekuren De bezoektijden zijn van: 15.30 uur tot 16.30 uur 18.30 uur tot 20.00 uur Er mogen twee bezoekers tegelijk bij u zijn. Buiten deze tijden is bezoek altijd mogelijk in overleg met u en de verpleging. Het rustuur is van 12.00 uur tot 14.00 uur. Broertjes en zusjes zijn welkom tijdens het bezoekuur. Uw partner mag de hele dag aanwezig zijn en kan, in overleg, ook s nachts blijven. Dan graag pyjama, badjas, slippers en toiletartikelen meenemen. Uw partner kan iedere dag terecht in Brasserie Santé. Er wordt gewerkt met een zelfbedieningssysteem, waardoor u 7 dagen per week, 24 uur per dag terecht kunt voor verschillende warme en koude producten. Betaling geschiedt per pin. Verzorging van de kraamvrouw De verpleegkundige verzorgt u en doet de controles. Controles die gedaan worden zijn: bloeddruk, polsslag, temperatuur, vloeien, stand van de baarmoeder en evt. hechtingen. Baby verzorging en voeding Uw baby mag 24 uur per dag bij u in de kamer liggen. U verzorgt zoveel mogelijk zelf uw baby. De verpleegkundige begeleidt u en uw partner bij de zorg van uw baby. Voor informatie over de voeding van uw baby verwijzen we u naar de folders: - borstvoeding, het beste voor uw baby - flesvoeding geven aan uw baby Kinderarts Bent u bevallen onder begeleiding van de gynaecoloog of verloskundige van het ziekenhuis dan zal de kinderarts uw baby onderzoeken, of de verloskundige in overleg met de kinderarts. Dit gebeurt de ochtend na de geboorte. 4
Uw baby op de kinderafdeling Wanneer uw baby op de kinderafdeling ligt, mag u altijd bij uw baby kijken. Het hangt van de toestand van uw baby af of u zelf kunt voeden en verzorgen. Dit zal met u besproken worden door de kinderverpleegkundige. In overleg met de kinderverpleegkundige spreekt u af wanneer u voor de voeding naar uw baby kunt. Er is dan voldoende begeleiding voor u aanwezig. Kunt u uw baby niet zelf voeden, maar wilt u toch borstvoeding geven, dan kunt u de voeding afkolven. Uw baby kan dan toch de borstvoeding krijgen. Voor meer informatie verwijzen we u naar de folder kolven. Als uw baby in de couveuse op de kinderafdeling ligt, kunt u vanaf uw bed op de kraamafdeling of via thuis uw kindje volgen via de webcam. Er wordt dagelijks bekeken of rooming-in mogelijk is Aangifte van het kind bij de gemeente De aangifte van geboorte moet binnen drie dagen na de bevalling gebeuren. U kunt de geboorteaangifte van uw kindje makkelijk digitaal vanuit het kraambed in het ziekenhuis regelen. De afdeling heeft hiervoor een speciale Ipad waarmee u de geboorte digitaal kunt doorgeven met uw DigiD. Uiteraard kunt u ook op het gemeenthuis aangifte doen. Hiervoor dient u van te voren een afspraak te maken www.hardenberg.nl ID-kaart Ouders moeten voor hun kinderen een geldig legitimatiebewijs hebben als ze naar een zorgverlener gaan. Anders dan de algemene identificatieplicht is er in de zorg geen leeftijdsgrens. De identificatieplicht geldt vanaf de geboorte. Kom je als ouders in een gezondheidscentrum dan moet u uw kind identificeren. (bijv. bij een echo heupjes of poli kinderarts). Als u medische zorg nodig heeft, moet u een geldig identiteitsbewijs laten zien aan de zorgverlener. De legitimatieplicht in de zorg geldt voor iedereen, dus ook voor minderjarigen jonger dan 14 jaar. Ziektekostenverzekering U moet uw baby zelf aanmelden bij uw ziektekostenverzekering. Leefregels na de bevalling 5
Vloeien Na de bevalling is het normaal dat u gedurende enkele weken bloed verliest uit de vagina. Dit bloedverlies mag tot zes weken na de bevalling aanhouden. Een andere naam voor dit bloedverlies is lochia. De hoeveelheid bloedverlies kan per vrouw en per bevalling verschillen. Het is daarom moeilijk aan te geven wanneer sprake is van overmatig bloedverlies. We spreken van abnormaal bloedverlies na de bevalling als het bloedverlies: te hevig is, te lang aanhoudt en/of toeneemt nadat er al een afname van bloedverlies is geweest. Douchen U kunt dagelijks douchen. Spoel uw vagina één tot drie keer daags met een zachte douchestraal schoon, gebruik geen zeep. Zolang u helderrood bloed vloeit, mag u niet in bad. Hygiëne Was voor en na de verzorging van uw baby uw handen. Was uw handen na elke toiletgang. Gebruik spoelwater na elke toiletgang. Verschoon regelmatig uw maandverband. Trek dagelijks schoon ondergoed aan. Zware dingen tillen Til de eerste twee tot drie weken geen al te zware dingen. Mobiliseren Mobiliseer zo snel mogelijk, luister hierbij naar uw eigen lichaam. Als u uit bed gaat, houd dan uw benen bij elkaar, zodat er minder druk op de wond komt. U kunt langzaam aan beginnen met bekkenbodemspieroefeningen. Rust Neem zoveel mogelijk rust, vooral de eerste twee weken. Bezoek is erg leuk, maar niet te lang. Verdeel het bezoek over de dag en niet tot s avonds laat. 6
Ontlasting en urineren Het duurt ongeveer twee tot vier dagen voor de ontlasting weer op gang is. Pers niet te hard. Ga regelmatig plassen. Plassen gaat de eerste dagen waarschijnlijk moeizaam. Spoel uw vagina met lauw water tijdens het plassen. Na de toiletgang afdeppen van vagina naar de anus, zodat u geen bacteriën van de anus in de richting van de vagina en de wond wrijft. Seksuele gemeenschap Seksuele gemeenschap mag pas als het helderrood vloeien is gestopt. Seksuele gemeenschap mag na herstel van eventuele hechtingen en wond. Hechtingen en wondverzorging Bij eventuele pijn en zwelling als gevolg van de hechtingen kunt u ijskompressen gebruiken. Uw vagina kan beurs aanvoelen als gevolg van de bevalling. Hechtingen kunnen na een paar dagen gaan trekken. Hechtingen lossen vanzelf na een week op en geven slijmerige afscheiding. Het is beter de hechting niet te laten verwijderen door de verloskundige. Probeer goed op de hechtingen te gaan zitten, zodat vocht zich niet kan ophopen. Bij een ontstoken wond kunt u een sodabadje nemen. Voeding Drink voldoende. Gebruik een vezelrijke voeding om uw ontlasting zacht te houden. Eet gevarieerd en voedzaam. 7
Leefregels van uw baby Luier verschonen Telkens als uw baby heeft gepoept of geplast wordt de luier verschoond. Dit kan betekenen dat de baby wel zo n zes tot zeven keer per dag verschoond moet worden: de ontlasting komt meestal op gang tijdens het voeden. Temperatuurcontrole De temperatuur van uw baby wordt gecontroleerd wanneer: Uw baby koud of warm aanvoelt. Zich anders gedraagt dan normaal, niet wil drinken of slecht wakker te krijgen is. De temperatuur moet tussen 36.5 en 37.5 graden zijn. Is de temperatuur hoger dan 37.5 dan het dekentje af doen en na één uur weer de temperatuur controleren. Is de temperatuur lager dan 36.5 dan een kruik bovenop de deken leggen en na een uur de temperatuur weer controleren. Gewichtschommeling Gewichtsverlies bij uw baby gedurende de eerste dagen is een normaal verschijnsel. Het verlies kan oplopen tot 10% van het geboortegewicht. De meeste baby s zijn na 10 dagen weer op hun geboortegewicht. Met name bij een zware baby kan het drie weken duren voor hij het geboortegewicht weer heeft bereikt. Na vier tot zeven dagen moet uw baby weer beginnen te groeien in gewicht. Vitamine K Direct na de bevalling krijgen alle pasgeborenen vitamine K toegediend. Zolang u volledige borstvoeding geeft, moet uw baby iedere dag (de eerste 12 weken) 150 microgram vitamine K krijgen via het mondje. U begint hiermee op de achtste levensdag en gebruikt het de eerste 3 maanden. U kunt vitamine K zonder recept verkrijgen bij drogist en/of apotheek. Navelverzorging Het navelstompje van uw baby droogt uit en valt er na ongeveer een week met de navelklem af. De navel hoeft niet verzorgd te worden, alleen droog gehouden te worden. 8
Slaaphouding van uw baby Volgens de landelijke richtlijn wordt uw baby op de rug in de wieg gelegd, met het hoofdje afwisselend naar links of rechts gedraaid. Voor meer informatie over veilig slapen kunt u kijken op https://www.ncj.nl/programma-s-producten/preventie-wiegendood Hielprik Bent u met uw baby de vierde dag nog in het ziekenhuis dan zal de hielprik bij uw baby geprikt worden. Ontslag en evaluatie De gynaecoloog of verloskundige spreekt af wanneer u naar huis gaat en heeft ook een ontslaggesprek met u. Voor ontslag krijgt u van de verpleegkundige uw ontslagpapieren mee voor de huisarts, kraamverzorgende en verloskundige. Nazorg tijdens het kraambed Zodra u weet wanneer u met ontslag gaat, belt u de verloskundigenpraktijk die de verdere kraambedcontroles van u en uw baby zal uitvoeren. Bent u in het ziekenhuis onder begeleiding van de gynaecoloog of klinisch verloskundige bevallen, dan krijgt u een kaartje mee waarop staat aangegeven bij wie u voor nacontrole op de poli wordt verwacht. Deze afspraak kunt u zelf maken. Vragen Stel ze gerust aan de gynaecoloog of verloskundige op de afdeling (0523) 276851. Registratie van medische gegevens Wanneer u of uw pasgeboren kind zorg verleend wordt door een verloskundige, verloskundig actieve huisarts, gynaecoloog of kinderarts, worden medische gegevens geregistreerd. Dat gebeurt onder andere onder de verantwoordelijkheid van de Stichting Perinatale Registratie Nederland (PRN). In deze registratie worden belangrijke medische gegevens rondom zwangerschap en geboorte verzameld, zowel over moeder als kind. 9
De voor de Perinatale Registratie verzamelde anoniem gemaakte medische gegevens vormen een bron voor medischwetenschappelijk en statistisch onderzoek. Gegevens uit deze registratie worden vergeleken met gegevens uit de Entadministraties (screeningsprogramma's), de Landelijke Infertiliteits Registratie (onvruchtbaarheid) en bestanden van het CBS, het Centraal Bureau voor de Statistiek (bevolkings- en sterftegegevens). Noodzakelijk onderzoek naar de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg kan vaak pas op basis van dergelijke gecombineerde bestanden uitgevoerd worden. Waarom registeren Evaluatie van de zorg, alsmede medisch-wetenschappelijk en statistisch onderzoek kan helpen om de medische kennis rond zwangerschap en geboorte te vergroten en de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg te verbeteren. Daarom werken verloskundigen, huisartsen, gynaecologen en kinderartsen mee aan de gegevensregistratie: zij vinden het belangrijk dat dergelijk onderzoek uitgevoerd wordt. Een voorbeeld waaruit blijkt hoe belangrijk registratie is, zijn de - gelukkig zeldzame - gevallen waarin een doodgeboorte of een ernstige aandoening van het kind voorkomt. Aan de hand van de geregistreerde gegevens kan onderzoek gedaan worden naar de oorzaak en wat in de toekomst wellicht gedaan kan worden om het te voorkomen. 10
Meer informatie over Perinatale Registratie Uw huisarts, verloskundige of gynaecoloog kan u desgewenst meer informatie geven over de gegevens die voor de Perinatale Registratie worden geregistreerd. De Stichting Perinatale Registratie Nederland is en blijft ervoor verantwoordelijk dat de gegevens uitsluitend voor de genoemde doelen gebruikt worden en optimaal beveiligd worden. De Stichting Perinatale Registratie Nederland is de verantwoordelijke voor de Perinatale Registratie en is als zodanig aanspreekbaar. U kunt de Stichting per telefoon, mail of brief bereiken: Stichting Perinatale Registratie Nederland Postadres: Postbus 8588, 3503 RN Utrecht Bezoekadres: Mercatorlaan 1200, 3528 BL Utrecht 030-28 23 165 http://www.perinatreg.nl mailto:info@perinatreg.nl 11
12