Dierengezondheidszorg Vlaanderen Tip en Tricks voor een antibiotica-arm varken
Onze missie DGZ is dé betrouwbare partner van de Vlaamse veehouder om met gezonde dieren op duurzame wijze veilig voedsel te produceren. DGZ wil dit realiseren door: hoogkwalitatieve diensten en producten aan te bieden; de brugfunctie te verzorgen tussen de overheid en de veehouder; het partnerschap tussen de veehouder en zijn dierenarts te ondersteunen; blijvend te investeren in medewerkers en innovatie. 2
Waarom antibiotica reduceren? Beperken resistentie Volksgezondheid: gezondheid veehouder en gezin! Imago van de sector 3
Antibioticareductie: we zijn er nog niet Bron Belvetsacrapport 2016 4
Hoe kunnen we antibioticagebruik reduceren? Door preventief te werken: Bioveiligheid Monitoring Vaccinatie Huisvesting en klimaat Voeder- en drinkwaterkwaliteit Gebruik additieven 5
Hoe kunnen we antibioticagebruik reduceren? Aangetoond dat: Antibiotica gebruik Bioveiligheid 6
Dierengezondheidszorg Vlaanderen Bioveiligheid
Wat is bioveiligheid? 8
Wat zijn de voordelen van een goede bioveiligheid? Technische resultaten Productiegetal Dagelijkse groei Voederconversie Sterfte Bioveiligheid 9
Dierengezondheidszorg Vlaanderen Een goede bioveiligheid Hoe begin ik eraan?
Hoe bioveilig is mijn bedrijf? Ga de bioveiligheidstatus van je bedrijf 11
Hoe bioveilig is mijn bedrijf?
2. Wat zijn de grootste risico Bedrijfsafhankelijk Vele malen een klein risico = groot risico 13
3. Wat is haalbaar? 14
4. Plan van aanpak 15
5. Uitvoering 16
6. Controle en evaluatie 17
Dierengezondheidszorg Vlaanderen Reinigen en ontsmetten
Wat en Waarom? Belangrijke bioveiligheidsmaatregel Reductie ziektekiemen in de omgeving en vermijden spreiding naar opeenvolgende groepen 19
Weten we wat we doen? Op veel bedrijven toegepast - Procedure? - Effect? Controle mogelijk door middel van afdrukplaatjes Veepeilerproject reinigen en ontsmetten 20
Hoe controleren? Controle 21
Hoe controleren? 22
Hoe reinigen? 1. Droge reiniging (37%): - Wat? stal vrijmaken van los vuil: mest, stof, spinnenwebben - Hoe? droog met schop, borstel, - Waarom? stal klaarmaken voor volgende stap, inweken van de oppervlakken 23
Hoe reinigen? 2. Inweken (94%): - Wat? vastklevend vuil (biofilms en vetlaag) losweken - Hoe? Water: 23% Inweekmiddel: 25% Water en inweekmiddel: 39% - Waarom? verwijderen vastklevend en onderliggend vuil mogelijk maken tijdens de eigenlijke reiniging 24
Hoe reinigen? 3. Natte reiniging (93%): - Wat? alle vuil en losgeweekt materiaal verwijderen - Hoe? (warm 25%) water en hoge druk, eventueel reinigingsmiddel (7%) - Waarom? stal vrijmaken van organisch materiaal 25
Hoe reinigen? 3. Natte reiniging (93%): Tijd Mechanische actie Temp Zeep Temp Tijd Mechanische actie 26
Hoe reinigen? Procedure 4. Naspoelen (47%): - Wat? rondgespat vuil wegspoelen - Hoe? water en lage druk - Waarom? stal visueel volledig proper maken voor een efficiënte ontsmetting Tips: Maak gebruik van water van drinkwaterkwaliteit 27
Hoe reinigen? Procedure 5. Ontsmetten (72%): - Wat? Ontsmetten - Hoe? Ontsmettingsmiddel in een plasvrije stal - Waarom? verdere kiemreductie 28
Hoe reinigen? Procedure 6. Naspoelen (8%): - Wat? Resten ontsmettingsmiddel wegspoelen - Hoe? Proper water, lage druk - Waarom? Contact dieren met resten ontsmettingsmiddel vermijden 29
Hoe reinigen? Procedure 7. Leegstand/opdrogen (72%): - Wat? stal laten opdrogen - Hoe? leegstand - warmte - Waarom? verdere kiemreductie, dieren binnenbrengen in een droge stal 30
Hoe reinigen? Procedure 7. Aandachtspunten 31
Hoe reinigen? 32
Dierengezondheidszorg Vlaanderen Monitoring Want meten is weten
34
What s in a name? Biggenmonitor: Bloedname biggen begin, midden, einde batterij 2x/jaar PRRS antistoffen, virus + sequenering PCV2 (optioneel) antistoffen, virus Sedert 2015 35
Overzicht inschrijvingen 50 193 200 40 160 30 120 20 80 10 40 0 Kwrt1 Kwrt2 Kwrt3 Kwrt4 Kwrt1 Kwrt2 Kwrt3 Kwrt4 Kwrt1 Kwrt2 Kwrt3 2015 2016 2017 Actieve deelnemer Niet actieve deelnemer Inschrijvingen cumulatief 0 36
Verdeling bedrijven volgens beslagtype Biggenopfokbedrijf 4 Vleesvarkensbedrijf 5 Fokbedrijf 16 Gesloten bedrijf 40 Gemengd bedrijf 111 0 20 40 60 80 100 120 37
Geografische spreiding bedrijven 38
PRRS in cijfertjes Antistoffen: 11 298 analyses Virus: - 6 728 positief 1 090 infectieuze titers 1 433 analyses - 509 positief 385 Europees 91 Amerikaans 33 Europees + Amerikaans 39
PCV2 in cijfertjes Antistoffen: 8 598 analyses Virus: - 1 279 positief 1 719 analyses - 364 positief 78 infectieuze titers 40
En wat blijkt PRRS onder controle? Maternale immuniteit 41
En wat blijkt PRRS onder controle? Minder sterfte Betere groei Betere voederconversie Minder afkeuringen in slachthuis Meer arbeidsplezier 42
En wat blijkt PRRS onder controle? Speenleeftijd > 25d Beperkt mengen van nesten Eigen opfok gelten Óók in quarantaine 43
Toch quarantaine: waar is dat goed voor? Observeren van dieren + risico binnenhalen infecties minimaliseren Min 6w ideaal: 12w 1 herkomstbedrijf Gekende gezondheidsstatus geltenpaspoort Vaccinaties Adaptatie Bloedname 44
De ideale quarantaine? Afgesloten van het bedrijf Aparte mestkelder Aparte ventilatie Nieuwe gelten vuile weg Eigen ingang aparte hygiënesluis Eigen materiaal Wordt op einde van de dag bezocht 45
Hoe? Uitkomende dierstroom 46
Ligging 47
Hoe verloopt de quarantaine? 0w: Aankomst 1-6w: Vaccinaties Observatie 2-6w: Adaptatie - mest? - verwerpingen? - touwen? - reforme zeugen? 6w: Reinigen en ontsmetten Voor de volgende lading 48
Project zeugenmonitor? Bloedname Jonge zeugen Meerdereworps zeugen Bioveiligheidscheck Hygiënogrammen 49
Project aanpak Inschrijving Bloedname Rapport naar dierenarts Overleg veehouder, dierenarts & DGZ Doorlichting bioveiligheid Hygiënogram Bespreking rapport Feedback van DGZ naar veehouder & dierenarts
Hoe zag dit eruit? 51
Hoe zag dit eruit? 100% 80% 60% 40% 20% 0% PCV2 (IgG) PCV2 (IgM) PIA App (ApxIV) M hyo dysenterie gelten negatief zeugen negatief gelten positief zeugen positief 100% 80% 60% 40% 20% 0% PRRS griep: H1N1 griep: H1N2 griep: H2N3 gelten geen infectietiter gelten infectietiter zeugen geen infectietiter zeugen infectietiter 52
Voorbeeld Adviezen? vaccinatie herbloedname 53
Dus Monitoren = Gezondere dieren Minder antibiotica Meer plezier in het werk! Situatie in beeld brengen / Weten wat je binnenbrengt Ziekten (PRRS) onder controle houden 54
Dierengezondheidszorg Vlaanderen Met dank aan Sanitair Fonds Contactgegevens: tel. 078 05 05 23 e-mail: helpdesk@dgz.be www.dgz.be