Sportparticipatie 2016 Volwassenen

Vergelijkbare documenten
Sportparticipatie Volwassenen

Sportparticipatie Kinderen en jongeren

Sportparticipatie 2012 Volwassenen

Sportparticipatie 2008

Sportparticipatie 2012 Tabellenboek

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten

Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Bureau Onderzoek en Statistiek. Sportmonitor Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers

NOC*NSF Sportdeelname Index

Onderzoek. Kind en Opvoeding jaar

Wijkpleinen en KOO. Februari 2019, Afdeling Onderzoek & Statistiek. 1. Inleiding

NOC*NSF Sportdeelname Index

Rapport kinderen en jongeren 2015

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname index Sport index t/m 18 jaar

Dordt sport! Inhoud 2014 DE BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN OP EEN RIJ. 1 Sporten

Tabel 25.1b Percentage Leidenaren dat meer dan 12 x per jaar aan sport doet, in % van alle Leidenaren

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname Index

Dordt sport! Inhoud SPORTMONITOR 2018 DE BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN OP EEN RIJ. 1 Conclusies. 2 Sporten

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers. In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Robert Selten. Jessica Greven.

Jaaroverzicht Sportdeelname

Jaaroverzicht Sportdeelname

SPORTPARTICIPATIE (2014)

Dienstverlening Beheer en Programmering Openbare Ruimte

SPORTPARTICIPATIE (2013)

Fit en Gezond in Overijssel 2016

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ACHMEA SPORT INDEX T/M 18. Meting 23 November In opdracht van NOC*NSF

[Geef tekst op] Sportmonitor Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers. Onderzoek, Informatie en Statistiek

Sportdeelname gemeente Amsterdam

NOC*NSF Sportdeelname Index

Burgerpanel Zeewolde. Resultaten peiling 7: sportbeleving

Onderzoek Sportparticipatie 2006

Wijk- en buurtmonitor 2016 Opzet

NOC*NSF Sportdeelname Index

Sportdeelname gemeente Amsterdam

NOC*NSF Sportdeelname Index

Rapportage gouden voornemens 2016

Sportdeelname gemeente Amsterdam

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

NOC*NSF Sportdeelname Index

NOC*NSF Sportdeelname Index

Goede voornemens 2019

Sportdeelname gemeente Amsterdam

Digipanel schuldenproblematiek

Interactief bestuur. Omnibus 2017

NOC*NSF Sportdeelname Index

Sportparticipatie 2008 Tabellenboek

SPORTDEELNAME MAANDMEETING. Meting 9 September In opdracht van NOC*NSF

Sportdeelname volwassenen 2012

Sport biedt veel mensen ontspanning en draagt ook bij aan de gezondheid van mensen en aan de sociale contacten.

Zorgmonitor. Januari 2019

NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ACHMEA SPORT INDEX TOT 18. Meting 17 Mei In opdracht van NOC*NSF

PARTNERS IN SPORT NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ZILVEREN KRUIS SPORT INDEX T/M 18. Meting 26 Februari In opdracht van NOC*NSF

Factsheet Sportparticipatie in Utrecht

Gemeentelijke Dienstverlening. Omnibus 2009

RESPONS Er zijn panelleden benaderd. Van hen hebben er de vragenlijst ingevuld. Dit resulteert in een respons van 64%.

Bekendheid Norm Gezond Bewegen

Burgerijenquête Sporten en gebruik gemeentelijke sportaccommodaties

Wijk- en buurtmonitor 2018 De Groote Wielen

Dienstverlening Realisatie en Beheer. Omnibus 2013

LelyStadsGeluiden. De mening van de inwoners gepeild. Sportpeiling 2007

PEILING 65-PLUSSERS. Gemeente Enkhuizen januari

NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ACHMEA SPORT INDEX T/M 18. Meting 25 Januari In opdracht van NOC*NSF

Wijk- en buurtmonitor 2016 De Groote Wielen

Stadsenquête Leiden 2007

Empel. Wijk- en buurtmonitor 2016

Onderzoek sportdeelname 2010 HAGENAARS EN SPORT

NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX 2013 ACHMEA SPORT INDEX TOT 18. Meting 14 Februari In opdracht van NOC*NSF

Behoeften op het vlak van actieve sportbeoefening bij Nijmegenaren vanaf 50 jaar. meting voorjaar 2003

NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX 2013 ACHMEA SPORT INDEX 18. Meting 13 Januari In opdracht van NOC*NSF

Rapportage Ben Bizzie Monitor Basisschool Den Doelhof Meijel. augustus 2018

Stadsenquête Leiden 2005

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

Huiselijk Geweld in 's-hertogenbosch. Omvang, kenmerken en meldingen

Publiekssamenvatting Onderzoek sportdeelname. Gemeente Zeewolde

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

PARTNERS IN SPORT NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ZILVEREN KRUIS SPORT INDEX T/M 18. Meting 27 Maart In opdracht van NOC*NSF

Dordt sport! Inhoud TABELLENBOEK. 2. Sportverenigingen 3. Vrijwilligerswerk 4. Sportevenementen kijken 5. Kinderen 4 t/m 12 jaar

5. Maandvraag December 2013 a. Sportieve voornemens

Verkeer en vervoer. Omnibus 2011

PARTNERS IN SPORT NOC*NSF SPORTDEELNAME INDEX ZILVEREN KRUIS SPORT INDEX T/M 18. Meting 28 April In opdracht van NOC*NSF

Digipanel over: de huidige en toekomstige kermisvoorziening

2014, peiling 1 maart 2014

Projectnummer: 9173 In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus GL Amsterdam 1000 AR Amsterdam

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

NOC*NSF Sportdeelname index Sport index t/m 18 jaar

INFORMATIEBEHOEFTEN EN INFORMATIEZOEKGEDRAG IN RELATIE TOT SPORT. In opdracht van NOC*NSF

NOC*NSF Sportdeelname index Zilveren Kruis Sport index t/m 18 jaar

Parken in Deventer Een peiling onder de Deventer bevolking naar bekendheid met en bezoek aan Rijsterborgherpark, Nieuwe plantsoen en Worpplantsoen

Rapport. Hagenaars en sport. Onderzoek sportdeelname 2014

Sport' Omnibus Haarlem Gemeente Haarlem, afdeling Onderzoek en Statistiek

Wat beweegt uw gemeente? Onderzoek naar het beweeggedrag en de sportbeoefening in de gemeenten Bladel, Rucphen, Someren, Veldhoven en Werkendam

Transcriptie:

Sportparticipatie Volwassenen Onderzoek & Statistiek Februari 2017

2

Samenvatting In het najaar van is de sportparticipatie onderzocht van volwassenen in de gemeente s-hertogenbosch. Het onderzoek is gehouden onder inwoners tussen de 18 en 85 jaar. Het gaat om de volgende onderwerpen: sportdeelname, de mate van sporten in verenigingsverband, de tevredenheid over sportvoorzieningen binnen de gemeente en het behalen van de beweegnorm. Het aandeel volwassen sporters in s-hertogenbosch neemt toe Bijna driekwart van de volwassenen uit de gemeente s-hertogenbosch sport minimaal één keer per maand. Zij vallen daarmee onder de definitie sporter van de landelijke Richtlijn Sportonderzoek (RSO-sportnorm). In twee jaar tijd is er een stijging van 66 procent in naar 73 procent in. Het aandeel sporters schommelt van jaar tot jaar, maar is momenteel het hoogst van de afgelopen vijftien jaar. Tussen en is het aandeel sporters bij een aantal groepen toegenomen, waaronder 65-plussers en inwoners met ernstig overgewicht. Er lijkt ook sprake van een toename bij inwoners met een niet-westerse achtergrond en inwoners met een matige gezondheid, maar die verschillen zijn net niet significant. In de Groote Wielen is de sportdeelname het hoogst. In geen enkele wijk is de score opvallend lager dan gemiddeld (dit was in bij Zuidoost en West). Daarnaast is er sprake van een toename in sportdeelname bij vier wijken: de Groote Wielen, Muntel/Vliert, Zuidoost en West. De uitkomsten van de andere wijken zijn ongeveer gelijk gebleven. Vaker sporten in verenigingsverband, commercieel verband en alleen ongeorganiseerd Het sporten in verenigingsverband is toegenomen van 28 procent in naar 31 procent in. Een toename geldt ook voor het sporten in commercieel verband, van 26 procent naar 30 procent. Het meest sporten volwassenen nog altijd alleen ongeorganiseerd. Dit aandeel is bovendien gestegen van 38 procent in naar 43 procent in. 75 procent van de volwassen inwoners vindt dat er (ruim) voldoende mogelijkheden zijn om binnen de gemeente te sporten en bewegen in verenigingsverband. Dit aandeel is de afgelopen jaren ongeveer gelijk gebleven. Inwoners zijn meer tevreden over sport- en beweegmogelijkheden in de eigen buurt 77 procent van de volwassenen vindt de mogelijkheden in de buurt goed of (ruim) voldoende. De tevredenheid is toegenomen ten opzichte van twee jaar geleden (73 procent). De mogelijkheden om te sporten en bewegen in de openbare ruimte wordt door 62 procent met een (ruim) voldoende beoordeeld. 71 procent van de volwassenen vindt de kwaliteit van sportvoorzieningen binnen de gemeente goed of (ruim) voldoende. 37 procent van de volwassenen mist een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente. Dit aandeel is gestegen vergeleken met (31 procent). Het ligt weer rond het niveau van (39 procent). Men mist vooral mogelijkheden om te sporten en bewegen in de openbare ruimte. In s-hertogenbosch behalen meer volwassenen de beweegnorm In behaalt 35 procent van de volwassenen, zowel in de zomer als in de winter, de beweegnorm. Dit aandeel is verbeterd ten opzichte van (30 procent) en ligt weer rond het niveau van (34 procent). De uitkomsten van alle wijken zijn hierbij vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Ten opzichte van vorige jaren is er sprake van een toename bij Rosmalen noord en Muntel/Vliert. Ongeveer 1 op de 10 volwassenen doet vrijwilligerswerk op sportgebied 11 procent van alle inwoners uit de gemeente s-hertogenbosch doet vrijwilligerswerk op sportgebied. Dit aandeel is vrijwel gelijk gebleven vergeleken met eerdere jaren. In Vinkel is het aandeel met 24 procent het hoogst; in Noord met zes procent het laagst. 3

Inhoudsopgave Samenvatting... 3 1. Inleiding... 5 1.1 Aanleiding en doel... 5 1.2 Methodiek... 5 1.3 Definities... 5 2. De gemeente s-hertogenbosch... 6 2.1 Sportdeelname... 6 2.2 Organisatieverband... 8 2.3 Tevredenheid sportvoorzieningen... 10 2.3.1 Kwaliteit sportvoorzieningen... 10 2.3.2 Openbare ruimte... 11 2.3.3 Sportvoorzieningen in beeld... 12 2.3.4 De eigen buurt... 13 2.4 Beweegnorm... 14 3. De wijken in de gemeente s-hertogenbosch... 16 Sport en bewegen in de Binnenstad... 17 Sport en bewegen in Zuidoost... 19 Sport en bewegen in Graafsepoort... 21 Sport en bewegen in Muntel/Vliert... 23 Sport en bewegen in Rosmalen zuid... 25 Sport en bewegen in Rosmalen noord... 27 Sport en bewegen in de Groote Wielen... 29 Sport en bewegen in Empel... 31 Sport en bewegen in Noord... 33 Sport en bewegen in Maaspoort... 35 Sport en bewegen in West... 37 Sport en bewegen in Engelen... 39 Sport en bewegen in Nuland... 41 Sport en bewegen in Vinkel... 43 4

1. Inleiding 1.1 Aanleiding en doel In het najaar van heeft de afdeling Onderzoek en Statistiek voor de achtste keer onderzoek gedaan naar de sportparticipatie van volwassenen in de gemeente s-hertogenbosch. Dit onderzoek is in opdracht van de afdeling Sport en Recreatie. Met de uitkomsten kan de gemeente haar beleid monitoren en eventueel bijsturen. Het onderzoek is wederom gedaan volgens de landelijke Richtlijn Sportonderzoek (RSO). In deze richtlijn zijn afspraken gemaakt over de (basis)vraagstelling van onderzoek naar sportdeelname en de presentatie van de gegevens. 1 1.2 Methodiek In het najaar van zijn 9.073 vragenlijsten verstuurd naar inwoners tussen de 18 en 85 jaar. In totaal hebben 2.123 inwoners de vragenlijst ingevuld. De respons is hiermee 23,4%. De vragenlijst kon digitaal of schriftelijk worden ingevuld. Indien sommige respondenten de vragenlijst nog niet hadden ingevuld, is er telefonisch gemotiveerd. Daarbij is ingezet op respondenten die qua kenmerken 2 in de respons achterbleven. Om er zeker van te zijn dat de respons een goede benadering van de werkelijkheid is, zijn de resultaten gewogen naar woongebied en leeftijd. Hierdoor ontstaat er een nauwgezetter beeld voor de gemeente s-hertogenbosch. In het eerste deel zijn de resultaten van de gemeente s-hertogenbosch beschreven. Vervolgens zijn de resultaten gerapporteerd naar de veertien wijken. Opvallende verschillen tussen de wijken zijn in de tekst vermeld. Hetzelfde geldt voor belangrijke ontwikkelingen in de tijd. Voor Nuland en Vinkel kunnen we in sommige gevallen geen ontwikkeling beschrijven. In de vorige meting maakten Nuland en Vinkel namelijk nog geen onderdeel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Daarom is toen gevraagd naar hun mening over de situatie in Nuland en Vinkel. In deze meting is gevraagd naar de situatie binnen de gemeente s-hertogenbosch. 1.3 Definities RSO-sportnorm: volwassenen voldoen aan de landelijke Richtlijn Sportonderzoek (RSO) wanneer zij minimaal 12 keer per jaar (maandelijks) sporten. Organisatieverband: sporters kunnen hun sport op verschillende manieren beoefenen. Iemand kan in ongebonden en/of gebonden verband sporten. Ongebonden sporten betekent in dit onderzoek alleen ongeorganiseerd of in groepsverband, georganiseerd door zichzelf, familie en/of vrienden. Gebonden sporters beoefenen hun sport in: Verenigingsverband: als lid van een sportvereniging; Commercieel verband: als lid/abonnee/cursist van een fitnesscentrum of andere commerciële sportaanbieder; Een ander verband: in het kader van bedrijfssport, via het sociaal-cultureel werk/ sportbuurtwerk/welzijnswerk, tijdens een georganiseerde sportvakantie of als deelnemer aan een georganiseerd sportevenement. Beweegnorm: volwassenen voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen wanneer zij minimaal vijf dagen per week een half uur per dag matig intensief bewegen. Hieronder vallen activiteiten waardoor de ademhaling en hartslag licht gaan stijgen, zoals fietsen, goed doorstappen, traplopen, e.d. 1 Zie voor meer informatie over de RSO-richtlijn: http://www.sportdeelname.nl/methodieken/rso/ 2 Kenmerken zoals woonwijk, leeftijd, etniciteit, e.d. 5

2. De gemeente s-hertogenbosch 2.1 Sportdeelname In s-hertogenbosch toename aandeel volwassen sporters Bijna driekwart van de volwassenen sport minimaal één keer per maand in. Zij vallen daarmee onder de definitie sporter van de landelijke Richtlijn Sportonderzoek (RSO-sportnorm). In twee jaar tijd is het aandeel sporters gestegen: van 66 procent in naar 73 procent in. Het aandeel sporters schommelt van jaar tot jaar, maar is momenteel het hoogst van de afgelopen vijftien jaar. Ter vergelijking: landelijk voldoet 69 procent van de volwassenen aan de RSO-sportnorm (meest recente cijfer van ). Figuur 2.1 Aandeel volwassen sporters in de gemeente s-hertogenbosch, 2001-100% 80% 60% 66% 69% 71% 68% 68% 71% 66% 73% 40% 20% 0% 2001 2004 2006 2008 2010 Toename vooral in de wijken de Groote Wielen, Muntel/Vliert, Zuidoost en West In de Groote Wielen sport 84 procent van de volwassenen minimaal één keer per maand. Dit is het hoogste aandeel van alle wijken in s-hertogenbosch. Het aandeel sporters is in die wijk bovendien toegenomen. Er is ook sprake van een toename in Muntel/Vliert, Zuidoost en West. Terwijl in Zuidoost en West het aandeel sporters in lager was dan gemiddeld, zijn de uitkomsten momenteel vrij gemiddeld. In de andere wijken zijn de resultaten vergelijkbaar met vorige jaren. Figuur 2.2 Sportdeelname naar wijk, gemiddelde in 's-hertogenbosch in De Groote Wielen 48% 36% 16% Muntel/Vliert 48% 20% Vinkel 43% 37% 21% Empel 41% 37% Binnenstad 46% 23% Graafsepoort 43% 24% Nuland 39% 37% 24% Zuidoost 33% 41% 26% Engelen 52% 27% Rosmalen Zuid 43% Maaspoort West Rosmalen Noord 39% 33% Noord 43% 24% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks 6

Toename aandeel sporters onder volwassenen met ernstig overgewicht Behalve verschillen tussen de wijken, zijn er ook verschillen naar achtergrondkenmerken. In is het aandeel volwassen sporters relatief hoog onder: 18 t/m 49 jarigen, hoog opgeleiden, inwoners met een hoog netto inkomen, inwoners met een gezond gewicht en inwoners met een uitstekende of (zeer) goede gezondheid. Dit beeld komt overeen met voorgaande jaren. Naast de huidige stand van zaken is het belangrijk om te zien hoe de verschillende groepen zich hebben ontwikkeld. Tussen en is het aandeel volwassen sporters bij een aantal groepen toegenomen: mannen én vrouwen, 65-plussers, inwoners met een Nederlandse achtergrond, inwoners met een gemiddeld netto inkomen, inwoners met een gezond gewicht en inwoners met een goede gezondheid. Positieve uitkomst is ook de toename van het aandeel sporters bij inwoners met ernstig overgewicht. Bij twee groepen lijkt er sprake van een toename van het aandeel sporters, namelijk bij inwoners met een niet-westerse achtergrond en inwoners met een matige gezondheid. De verschillen in de tijd zijn echter net niet significant. Figuur 2.3 Aandeel volwassen sporters in de gemeente s-hertogenbosch naar achtergrondkenmerken, - Kenmerk Geslacht man 74% 68% 74% vrouw 72% 66% 69% Leeftijd 18-49 jaar 77% 72% 77% 50-64 jaar 70% 67% 66% 65+ jaar 64% 51% 58% Etniciteit Nederlandse achtergrond 73% 68% 73% Westerse achtergrond 73% 69% 71% Niet-westerse achtergrond 71% 54% 51% Opleiding laag 51% 50% 56% midden 71% 64% 72% hoog 83% 80% 81% Netto inkomen laag 51% 56% 58% midden 72% 65% 72% hoog 86% 81% 81% BMI te licht * * * gezond gewicht 77% 70% 76% overgewicht 71% 67% 69% ernstig overgewicht 63% 49% 52% Gezondheid uitstekend 84% 83% 89% zeer goed 82% 80% 80% goed 71% 62% 69% matig 53% 42% 50% slecht * 27% Totaal gemeente s-hertogenbosch 73% 66% 71% = significante stijging t.o.v. vorige meting; = significante daling t.o.v. vorige meting. * De uitkomst is gebaseerd op minder dan 50 respondenten. Dit aantal is te klein om betrouwbare uitspraken te kunnen doen. 7

Meest favoriete sporten zijn fitness binnen/individueel en hardlopen/joggen In dit onderzoek is in beeld gebracht welke sporten volwassenen beoefenen. Dit doen we aan de hand van de landelijke Richtlijn Sportonderzoek (RSO). Hieruit blijkt dat in s-hertogenbosch fitness binnen/individueel en hardlopen/joggen het meest favoriet zijn. Gevolgd door wandelsport op de derde plek. De top-10 meest favoriete sporten is ongeveer gelijk gebleven. Hoewel de vraagstelling en antwoordcategorieën gedeeltelijk gewijzigd zijn ten opzichte van twee jaar geleden. Figuur 2.4 Top-10 meest favoriete sporten in de gemeente s-hertogenbosch 1. Fitness binnen, individueel 2. Hardlopen/joggen 26% 3.Wandelsport 21% 4. Wielrennen/toerfietsen 5. Fitness binnen, in een groep zoals aerobics, spinning en zumba 6. Zwemsport (excl. waterpolo) 7. Tennis 15% 13% 11% 10% 8. Yoga (ook pilates en poweryoga) 8% 9. Voetbal 10. Golf 6% 5% 0% 5% 10% 15% 20% 2.2 Organisatieverband Vaker sporten in verenigingsverband, commercieel verband en alleen ongeorganiseerd Aan de inwoners is gevraagd hoe zij sporten. Doen zij dit bijvoorbeeld bij een sportvereniging of bij een sportschool? Inwoners sporten nog altijd het meest alleen ongeorganiseerd. Dit aandeel is bovendien toegenomen: van 38 procent in naar 43 procent in. Het zelf georganiseerd sporten met familie, vrienden en/of kennissen (21 procent) gebeurt nog altijd minder vaak dan in (26 procent). De uitkomsten laten verder zien dat volwassenen vaker sporten in verenigingsverband. Dit percentage is gestegen van 28 procent in naar 31 procent in. Ze sporten ook vaker in commercieel verband, daar is een stijging zichtbaar van 26 procent naar 30 procent. Figuur 2.5 Aandeel volwassen inwoners van de gemeente s-hertogenbosch dat in (on)gebonden verband sport Alleen, ongeorganiseerd 43% Zelf georganiseerd, in groepsverband 21% Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 16% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 8

Driekwart van de volwassenen tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband In vindt 75 procent van de inwoners uit de gemeente s-hertogenbosch dat er (ruim) voldoende mogelijkheden zijn om binnen de gemeente te sporten en bewegen in verenigingsverband. Zeven procent beoordeelt deze mogelijkheden als matig of onvoldoende. Zeventien procent heeft gekozen voor het antwoord weet niet/geen mening. De tevredenheid in (75 procent) is ongeveer gelijk gebleven vergeleken met (75 procent) en (73 procent). In de wijken Empel en Maaspoort zijn inwoners meer tevreden dan gemiddeld De tevredenheid over de mogelijkheden om binnen de gemeente te sporten en bewegen in verenigingsverband, is in Empel en Maaspoort hoger dan gemiddeld in s-hertogenbosch. In geen enkele wijk is de tevredenheid significant lager dan gemiddeld. Twee jaar geleden vielen de wijken de Binnenstad en Noord in negatieve zin op. Daarnaast zijn er geen opvallende ontwikkelingen in de tijd. 3 Figuur 2.6 Tevredenheid in de gemeente s-hertogenbosch over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband naar wijk Gemiddelde in 's-hertogenbosch Empel Maaspoort Rosmalen Zuid De Groote Wielen Engelen Rosmalen Noord Zuidoost Graafsepoort Vinkel Noord Muntel/Vliert West Binnenstad Nuland 86% 83% 82% 82% 78% 77% 77% 76% 75% 73% 69% 69% 69% 68% 6% 8% 6% 6% 11% 9% 5% 9% 10% 11% 5% 10% 5% 8% 11% 16% 10% 17% 15% 17% 18% 15% 20% 21% (Ruim) voldoende Matig / onvoldoende Weet niet / geen mening 3 Voor Nuland en Vinkel kunnen we geen ontwikkeling beschrijven. In de vorige meting maakten Nuland en Vinkel nog geen onderdeel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Daarom is toen gevraagd naar hun mening over de situatie in Nuland/Vinkel. In deze meting is gevraagd naar de situatie binnen de gemeente s-hertogenbosch. 9

2.3 Tevredenheid sportvoorzieningen 2.3.1 Kwaliteit sportvoorzieningen Ongeveer 7 op de 10 volwassenen zijn tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen Om te kunnen sporten maken mensen veelal gebruik van voorzieningen. Aan de inwoners is een vraag gesteld over de kwaliteit van sportvoorzieningen binnen de gemeente. In beoordeelt 71 procent van de inwoners de kwaliteit met een goed of (ruim) voldoende. Vijf procent vindt die matig tot onvoldoende. Bijna een kwart heeft gekozen voor het antwoord weet niet/geen mening. De tevredenheid in (71 procent) is vergelijkbaar met die in (71 procent) en (68 procent). In de Groote Wielen en Empel zijn inwoners tevredener dan gemiddeld De tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente s-hertogenbosch, is in de Groote Wielen en Empel hoger dan gemiddeld. In Zuidoost is de tevredenheid nog altijd het laagst. Daarnaast zijn er in de wijken geen opvallende ontwikkelingen zichtbaar. 4 Figuur 2.7 Tevredenheid in de gemeente s-hertogenbosch over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente naar wijk Gemiddelde in 's-hertogenbosch De Groote Wielen Empel Rosmalen Zuid Maaspoort Vinkel Engelen Graafsepoort West Rosmalen Noord Noord Nuland Muntel/Vliert Binnenstad Zuidoost 83% 80% 78% 77% 76% 76% 74% 70% 70% 70% 68% 66% 64% 62% 4% 13% 6% 14% 20% 4% 5% 18% 6% 21% 4% 7% 4% 26% 10% 8% 26% 7% 9% Goed / (ruim) voldoende Matig / onvoldoende Weet niet / geen mening 4 Voor Nuland en Vinkel kunnen we geen ontwikkeling beschrijven. In de vorige meting maakten Nuland en Vinkel nog geen onderdeel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Daarom is toen gevraagd naar hun mening over de situatie in Nuland/Vinkel. In deze meting is gevraagd naar de situatie binnen de gemeente s-hertogenbosch. 10

2.3.2 Openbare ruimte Ruim 6 op de 10 volwassenen tevreden over sporten/bewegen in de openbare ruimte De mogelijkheden om binnen de gemeente te sporten en bewegen in de openbare ruimte, vindt 62 procent van de volwassenen (ruim) voldoende. Denk bijvoorbeeld aan pleintjes en trapveldjes of in parken en bos. 21 procent geeft een matige of onvoldoede beoordeling. Een soortgelijk percentage heeft gekozen voor de categorie weet niet/geen mening. De inwoners zijn in (62 procent) ongeveer even tevreden als in (58 procent) en (64 procent). Het meest tevreden zijn inwoners uit Rosmalen zuid en Engelen De tevredenheid over de mogelijkheden om binnen de gemeente te sporten en bewegen in de openbare ruimte, is relatief hoog in Rosmalen zuid en Engelen. In Nuland ligt de tevredenheid lager dan gemiddeld. Daarnaast zien we dat de ontevredenheid in Graafsepoort is toegenomen. De ontevredenheid was in de vorige meting echter vrij laag. Momenteel ligt die weer rond het gemiddelde in s-hertogenbosch. Verder zijn er geen noemenswaardige verschillen in de tijd. 5 Figuur 2.8 Tevredenheid in de gemeente s-hertogenbosch over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de openbare ruimte naar wijk Gemiddelde in 's-hertogenbosch Rosmalen Zuid Engelen De Groote Wielen Muntel/Vliert Vinkel Zuidoost Graafsepoort Empel Rosmalen Noord Maaspoort Noord Binnenstad West Nuland 73% 71% 67% 67% 66% 66% 65% 63% 62% 61% 60% 55% 53% 51% 11% 16% 13% 16% 8% 21% 13% 14% 20% 15% 23% 12% 18% 20% 18% 26% 13% 18% 18% 27% 24% 23% (Ruim) voldoende Matig / onvoldoende Weet niet / geen mening 5 Voor Nuland en Vinkel kunnen we geen ontwikkeling beschrijven. In de vorige meting maakten Nuland en Vinkel nog geen onderdeel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Daarom is toen gevraagd naar hun mening over de situatie in Nuland/Vinkel. In deze meting is gevraagd naar de situatie binnen de gemeente s-hertogenbosch. 11

2.3.3 Sportvoorzieningen in beeld Toename aandeel volwassenen dat een bepaalde sportvoorziening mist In geeft 37 procent van de volwassenen aan een bepaald soort sportvoorziening binnen de gemeente te missen. Daarnaast heeft 31 procent gekozen voor het antwoord weet niet/geen mening. De rest zegt geen sportvoorziening te missen. Ten opzichte van (31 procent) missen relatief meer inwoners een sportvoorziening. Het aandeel ligt weer rond het niveau van (39 procent). Inwoners missen vooral mogelijkheden om te sporten en bewegen in de openbare ruimte (16 procent). Gevolgd door sportvoorzieningen speciaal gericht op een bepaalde tak van sport (9 procent), een sportvoorziening dichterbij huis (8 procent) en sportvoorzieningen bij de werkgever in het kader van bedrijfssport (6 procent). De categorie Anders, namelijk is door 6 procent van de inwoners ingevuld, waarvan de meesten noemen: Het zwembad is (te) duur, beperkt beschikbaar voor baantjeszwemmen, e.d. (20x); Het aanleggen van buitenfitness in de openbare ruimte. Met name fitnessapparaten die gemakkelijk toegankelijk zijn voor ouderen. Maar ook een uitdagende survivalrun of obstacle run verweven in de directe omgeving (15x); Sportvoorzieningen gericht op senioren (11x); Inwoners van Nuland missen vooral een sporthal/-zaal (9x); Betaalbare sportvoorzieningen (7x). In de Groote Wielen missen relatief veel inwoners een bepaalde sportvoorziening Het aandeel inwoners dat een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente mist, is in Rosmalen zuid lager dan gemiddeld in s-hertogenbosch. In de Groote Wielen missen nog altijd relatief veel inwoners een sportvoorziening. Ten opzichte van twee jaar geleden missen relatief meer inwoners uit Graafsepoort een bepaalde sportvoorziening. 6 Figuur 2.9 Mist u een bepaald soort sportvoorziening binnen de gemeente s-hertogenbosch? Gemiddelde in 's-hertogenbosch Rosmalen Zuid 37% 27% Graafsepoort 37% 40% 23% Engelen 36% De Groote Wielen 36% 48% 16% Rosmalen Noord 32% Maaspoort 33% 37% Empel 32% 38% Zuidoost 33% 36% Noord Muntel/Vliert 43% 27% Binnenstad 37% Vinkel 37% West 44% Nuland 21% 40% 39% Nee, mist er geen Ja, mist sportvoorziening(en) Weet niet / geen mening 6 Voor Nuland en Vinkel kunnen we geen ontwikkeling beschrijven. In de vorige meting maakten Nuland en Vinkel nog geen onderdeel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Daarom is toen gevraagd naar hun mening over de situatie in Nuland/Vinkel. In deze meting is gevraagd naar de situatie binnen de gemeente s-hertogenbosch. 12

2.3.4 De eigen buurt Ruim driekwart van de volwassenen tevreden over sporten/bewegen in de eigen buurt Aan de inwoners van de gemeente s-hertogenbosch is de vraag gesteld hoe zij de mogelijkheden om te sporten en bewegen in de eigen buurt beoordelen. Bijvoorbeeld de mogelijkheden in de openbare ruimte, bij sportverenigingen, buurthuizen en sportscholen. Over het algemeen vindt 77 procent van de volwassenen de mogelijkheden in de buurt goed of (ruim) voldoende. Twaalf procent beoordeelt dit als matig of onvoldoende. Elf procent heeft gekozen voor het antwoord weet niet/geen mening. Ten opzichte van twee jaar geleden is de tevredenheid toegenomen (73 procent). Toename tevredenheid in de wijk Zuidoost Bij de meeste wijken zijn ongeveer zeven à acht op de tien volwassenen tevreden over de mogelijkheden om te sporten en bewegen in de eigen buurt. In Vinkel is de tevredenheid het laagst van alle wijken. Daarnaast is in Zuidoost de tevredenheid verbeterd, van 69 procent in naar 82 procent in. Figuur 2.10 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt naar wijk Gemiddelde in 's-hertogenbosch Engelen Rosmalen Zuid Zuidoost Maaspoort Graafsepoort De Groote Wielen Empel Rosmalen Noord Muntel/Vliert Noord Binnenstad Nuland West Vinkel 82% 82% 82% 82% 81% 81% 80% 79% 77% 73% 72% 72% 71% 65% 12% 6% 9% 9% 8% 10% 7% 11% 8% 11% 15% 4% 13% 7% 11% 10% 13% 10% 14% 13% 15% 13% 10% 14% 14% 7% Goed / (ruim) voldoende Matig / onvoldoende Weet niet / geen mening 13

2.4 Beweegnorm De Nederlandse Norm Gezond Bewegen oftewel de beweegnorm vraagt van volwassenen om minimaal vijf dagen per week minimaal een half uur per dag matig intensief te bewegen. Hieronder vallen activiteiten waardoor de ademhaling en hartslag licht gaan stijgen, zoals fietsen, goed doorstappen, het gras maaien, traplopen, dansen, etc. In s-hertogenbosch behalen meer volwassenen de beweegnorm In behaalt 35 procent van de inwoners uit de gemeente s-hertogenbosch, zowel in de zomer als in de winter, de beweegnorm. Dit aandeel is toegenomen ten opzichte van (30 procent). Het ligt weer rond het niveau van (34 procent). In de zomer voldoet 50 procent aan de beweegnorm. In de winter ligt dit percentage lager, namelijk op 36 procent. Toename behalen beweegnorm in Rosmalen noord en Muntel/Vliert De uitkomsten in van alle wijken in s-hertogenbosch wijken niet significant af van het gemiddelde in s-hertogenbosch. Ten opzichte van vorige jaren is het aandeel inwoners dat de beweegnorm behaalt, toegenomen in Rosmalen noord en Muntel/Vliert. Figuur 2.11 Beweegnorm behalen in zowel de zomer als winter, naar wijk Gemiddelde in 's-hertogenbosch : totale beweegnorm Muntel/Vliert Rosmalen Noord Binnenstad Rosmalen Zuid 43% 42% 40% 39% Graafsepoort West Engelen Nuland Empel Zuidoost Maaspoort Noord Vinkel De Groote Wielen 36% 33% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 14

Beweegnorm naar achtergrondkenmerken In behalen inwoners met een midden of hoog opleidingsniveau, inwoners met een Nederlandse of Westerse achtergrond en inwoners met een gezond gewicht, relatief vaker de beweegnorm dan andere groepen. Daarentegen zijn de verschillen tussen de leeftijdsgroepen niet significant. Zo behaalt 36 procent van de volwassenen (18 t/m 65 jaar), zowel in de zomer als in de winter, de beweegnorm. Tegenover 31 procent van de 65-plussers. 2.5 Vrijwilligerswerk op sportgebied In s-hertogenbosch is ongeveer één op de tien inwoners vrijwilliger in de sport Elf procent van alle inwoners doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Dit aandeel is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van eerdere jaren. In Vinkel is het aandeel inwoners dat vrijwilligerswerk doet op sportgebied ruim twee keer zo hoog als gemiddeld. Daarentegen ligt in Noord het aandeel lager dan gemiddeld. Figuur 2.12 Aandeel inwoners in de gemeente s-hertogenbosch dat vrijwilligerswerk doet op het gebied van sport Gemiddelde in 's-hertogenbosch Vinkel 24% Nuland Empel Rosmalen Noord De Groote Wielen Rosmalen Zuid Graafsepoort Engelen Maaspoort Zuidoost 18% 17% 16% 15% 14% 14% 14% 12% 12% Muntel/Vliert 10% Binnenstad 8% West Noord 6% 7% 0% 5% 10% 15% 20% In de begroting en het jaarverslag van de gemeente s-hertogenbosch wordt een andere indicator gepresenteerd. Namelijk het aandeel inwoners dat wel eens vrijwilligerswerk doet, als percentage van het aantal vrijwilligers (in plaats van het aantal inwoners). Bijna 4 op de 10 inwoners doen wel eens vrijwilligerswerk. Van alle vrijwilligers doet 29 procent vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Ook hier zien we geen opvallende ontwikkelingen in de tijd. 15

3. De wijken in de gemeente s-hertogenbosch 16

Sport en bewegen in de Binnenstad Ruim driekwart van de inwoners uit de Binnenstad sport minimaal één keer per maand. Dit aandeel is vrijwel even hoog als gemiddeld in s-hertogenbosch. De meest favoriete sporten zijn hardlopen/joggen en fitness binnen/individueel. Daarnaast is yoga/pilates in deze wijk populairder dan gemiddeld. Relatief veel inwoners sporten in commercieel verband. Dit betekent als lid, abonnee of cursist van een fitnesscentrum of andere commerciële sportaanbieder. Een afname van het aandeel inwoners dat zelf georganiseerd, in groepsverband sport. Deze ontwikkeling zien we ook stedelijk gemiddeld. Acht procent van de inwoners uit de Binnenstad doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 3.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Binnenstad 46% 46% 55% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 23% Figuur 3.2 Top-5 meest favoriete sporten (Binnenstad) 23% 23% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Hardlopen/joggen Fitness binnen, individueel Fitness binnen, in een groep zoals aerobics, spinning en zumba Wandelsport Wielrennen/toerfietsen Figuur 3.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Binnenstad) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 17% 18% 23% 32% 32% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 40% 49% Ruim driekwart van de inwoners sport minimaal één keer per maand Dit aandeel is in de Binnenstad ongeveer even hoog als gemiddeld in s-hertogenbosch. Er zijn ook geen opvallende ontwikkelingen in de tijd. Meest favoriet zijn hardlopen/joggen en fitness binnen/individueel Daarnaast valt op dat yoga/pilates er populairder (16%) is dan gemiddeld (8%). Deze sport valt net buiten de top-5 van de Binnenstad. Relatief veel inwoners sporten in commercieel verband Dit aandeel is hoger dan gemiddeld in s-hertogenbosch. Verder daalt het aandeel inwoners dat zelf georganiseerd, in groepsverband sport. 0% 10% 20% 40% 50% 60% Figuur 3.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Binnenstad) 61% 69% 74% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 13% 10% 11% 20% 26% 15% Bijna 7 op de 10 inwoners tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband In de Binnenstad zijn inwoners ongeveer even tevreden als gemiddeld. Ten opzichte van vorige jaren zijn er tevens geen opvallende ontwikkelingen. 17

Figuur 3.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Binnenstad) 64% 57% 69% 10% Figuur 3.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Binnenstad) Gemiddelde in 's-hertogenbosch Figuur 3.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Binnenstad) 7% 33% 55% 58% 62% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 18% 21% 27% Nee Ja Weet niet/geen mening Figuur 3.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Binnenstad) 21% 13% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 42% 45% 37% 27% 60% 72% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 15% 13% 15% Ruim 6 op de 10 inwoners tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen Dit aandeel wijkt niet significant af van het gemiddelde in s-hertogenbosch. De resultaten zijn ook vergelijkbaar met vorige jaren. Ruim de helft is tevreden over sporten/ bewegen in de openbare ruimte De tevredenheid wijkt niet significant af van het stedelijk gemiddelde. Wel hebben relatief veel inwoners voor het antwoord weet niet/geen mening gekozen. Ongeveer een derde mist een bepaalde sportvoorziening Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch en wijkt niet noemenswaardig af van eerdere jaren. Ruim 7 op de 10 inwoners tevreden over sportmogelijkheden in de buurt Dit aandeel wijkt (net) niet significant af van de tevredenheid twee jaar geleden. Figuur 3.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Binnenstad) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 40% 59% 36% 63% 33% 65% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening 4 op de 10 inwoners behalen zowel in de zomer als winter de beweegnorm Dit is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde en met vorige jaren. In de zomer behaalt 54% van de inwoners de beweegnorm, in de winter is dit 40%. 18

Sport en bewegen in Zuidoost Bijna driekwart van de inwoners uit Zuidoost sport minimaal één keer per maand. Dit aandeel is toegenomen ten opzichte van twee jaar geleden. De meest favoriete sport is fitness binnen/individueel. Gevolgd door wandelsport en hardlopen/joggen. In Zuidoost is de tevredenheid over de kwaliteit van sportvoorzieningen binnen de gemeente, het laagst van alle wijken in s-hertogenbosch. Een gunstige ontwikkeling is dat de tevredenheid over de sport- en beweegmogelijkheden in de eigen buurt is toegenomen. Twaalf procent van de inwoners uit Zuidoost doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 4.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Zuidoost Gemiddelde in 's-hertogenbosch 33% 41% 26% 33% 24% 44% 33% 42% 26% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Figuur 4.2 Top-5 meest favoriete sporten (Zuidoost) Meer inwoners sporten minimaal één keer per maand Bijna driekwart van de inwoners sport minimaal één keer per maand. Dit aandeel is toegenomen ten opzichte van. Het ligt weer rond het niveau van 2010. Fitness binnen, individueel Wandelsport Hardlopen/joggen Wielrennen/toerfietsen Tennis 21% 17% 12% 0% 10% 20% 40% 50% 60% Fitness binnen/individueel meest favoriet Gevolgd door wandelsport en hardlopen/ joggen. Deze sporten zijn vrijwel even populair als gemiddeld in s-hertogenbosch. Figuur 4.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Zuidoost) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 14% 26% 33% 37% Aandeel ongebonden en gebonden sporters ongeveer gelijk gebleven Ten opzichte van lijken beiden toe te nemen, maar de verschillen zijn (net) niet significant. 0% 10% 20% 40% 50% Figuur 4.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Zuidoost) 77% 71% 71% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 5% 6% 6% 17% 24% Ruim driekwart is tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband Inwoners uit Zuidoost zijn ongeveer even tevreden als gemiddeld in s-hertogenbosch. Er zijn ook geen noemenswaardige verschillen in de tijd. 19

Figuur 4.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Zuidoost) Figuur 4.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Zuidoost) 62% 59% 69% Figuur 4.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Zuidoost) Nee Ja Weet niet/geen mening Figuur 4.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Zuidoost) Figuur 4.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Zuidoost) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 9% 9% 32% 66% 63% 62% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 16% 18% 15% 21% 20% 33% 26% 32% 44% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 42% 33% 26% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 64% 71% 65% 36% 36% 69% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 82% 16% 8% 10% 16% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening Relatief weinig inwoners tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen Het aandeel inwoners dat hiervoor een goed of (ruim) voldoende geeft, is in Zuidoost het laagst van alle wijken. Bijna twee derde is tevreden over sporten/bewegen in de openbare ruimte De tevredenheid in Zuidoost is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch en met vorige jaren. Een derde mist een bepaalde sportvoorziening Dit aandeel is vrijwel even hoog als gemiddeld in s-hertogenbosch. Ook zijn er geen significante ontwikkelingen ten opzichte van eerdere jaren. Tevredenheid over sportmogelijkheden in de buurt is toegenomen Dit is een gunstige ontwikkeling in vergelijking met. Momenteel geven ruim 8 op de 10 inwoners een goed of (ruim) voldoende. Een derde behaalt zowel in de zomer als winter de beweegnorm Dit is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch en met vorige jaren. In de zomer behaalt 49% de beweegnorm, in de winter is dit 33%. 20

Sport en bewegen in Graafsepoort Ongeveer driekwart van de inwoners sport minimaal één keer per maand. Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. In Graafsepoort zijn fitness binnen/individueel, hardlopen/joggen en wandelsport meest favoriet. De ontevredenheid over het sporten en bewegen in de openbare ruimte is toegenomen. Relatief meer inwoners missen een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente vergeleken met eerdere jaren. Dezelfde ontwikkeling zien we stedelijk gemiddeld. Het aandeel inwoners dat zelf georganiseerd in groepsverband sport, is zowel in Graafsepoort als gemiddeld gezien gedaald. Veertien procent van de inwoners uit Graafsepoort doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 5.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Graafsepoort 43% 44% 47% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 24% 24% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Figuur 5.2 Top-5 meest favoriete sporten (Graafsepoort) Fitness binnen, individueel Hardlopen/joggen Wandelsport Fitness binnen, in een groep zoals aerobics, spinning en zumba 12% 24% Ongeveer driekwart van de inwoners sport minimaal één keer per maand Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Daarnaast zien we geen opvallende ontwikkelingen. Fitness binnen/individueel en hardlopen/ joggen zijn meest favoriet Gevolgd door wandelsport. De samenstelling van de top-5 is gelijk aan die gemiddeld in s-hertogenbosch. Wielrennen/toerfietsen 11% 0% 10% 20% 40% 50% 60% Figuur 5.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Graafsepoort) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 12% 17% 32% 37% 41% Aandeel ongebonden en gebonden sporters ongeveer gelijk gebleven Met name het aandeel sporters in verenigingsverband lijkt toe te nemen, maar dit verschil is (net) niet significant. 0% 10% 20% 40% 50% Figuur 5.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Graafsepoort) 76% 77% 75% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 6% 5% 13% 18% 18% 12% Ongeveer driekwart tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband Het aandeel inwoners dat een (ruim) voldoende geeft, is vrij gemiddeld. Bovendien zijn inwoners ongeveer even tevreden als vorige jaren. 21

Figuur 5.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Graafsepoort) Figuur 5.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Graafsepoort) Figuur 5.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Graafsepoort) 74% 66% 70% 6% 6% 9% 21% 21% 65% 60% 72% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 21% 23% 12% 12% 16% 37% 42% Gemiddelde in 's-hertogenbosch Gemiddelde in 's-hertogenbosch 21% 33% 40% 37% 32% 23% Bijna driekwart tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen De tevredenheid is vrijwel gelijk aan die gemiddeld in s-hertogenbosch. Er zijn ook geen opvallende ontwikkelingen in de tijd. Ontevredenheid over sporten/bewegen in de openbare ruimte toegenomen Het aandeel inwoners dat een matig/onvoldoende geeft, is toegenomen ten opzichte van. Het ligt weer rond het niveau van. Toename aandeel inwoners dat een bepaalde sportvoorziening mist Maar ook gemiddeld in s-hertogenbosch is er sprake van een toename. Nee Ja Weet niet/geen mening Figuur 5.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Graafsepoort) Figuur 5.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Graafsepoort) 36% 38% 78% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 81% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 62% 67% 58% 8% 10% 11% 13% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening 4% 8 op de 10 inwoners tevreden over sportmogelijkheden in de buurt Inwoners zijn ongeveer even tevreden als gemiddeld. Daarnaast zijn er geen opvallende ontwikkelingen in de tijd. Ruim een derde behaalt zowel in de zomer als winter de beweegnorm Dit is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde en met vorige jaren. In de zomer behaalt 51% de beweegnorm, in de winter is dit 36%. 22

Sport en bewegen in Muntel/Vliert In deze wijk sporten 8 op de 10 inwoners minimaal één keer per maand. Dit aandeel is toegenomen ten opzichte van twee jaar geleden. De meest favoriete sport is hardlopen/joggen. Gevolgd door fitness binnen/individueel. Daarnaast is yoga/pilates er populairder dan gemiddeld. Het aandeel inwoners dat in commercieel verband sport, is in Muntel/Vliert het hoogst van alle wijken. Dit betekent als lid, abonnee of cursist van een fitnesscentrum of andere commerciële sportaanbieder. Ruim 4 op de 10 inwoners behalen, zowel in de zomer als winter, de beweegnorm. Dit aandeel is in Muntel/Vliert (samen met Rosmalen noord) het hoogst van alle wijken. Bovendien is het aandeel in hoger dan in. 1 op de 10 inwoners doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 6.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Muntel/Vliert 48% 42% 49% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 23% 26% Figuur 6.2 Top-5 meest favoriete sporten (Muntel/Vliert) 20% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Hardlopen/joggen Fitness binnen, individueel Wandelsport Yoga (ook pilates en poweryoga) Fitness binnen, in een groep zoals aerobics, spinning en zumba Figuur 6.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Muntel/Vliert) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 15% 17% 17% 20% 33% 36% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 45% 52% Meer inwoners sporten minimaal één keer per maand Dit is een gunstige ontwikkeling ten opzichte van twee jaar geleden. In sporten 8 op de 10 inwoners minimaal één keer per maand. Hardlopen/joggen meest favoriet Gevolgd door fitness binnen/individueel. Daarnaast is yoga/pilates in deze wijk populairder () dan gemiddeld in s-hertogenbosch (8%). Relatief veel inwoners sporten in commercieel verband Dit aandeel is in Muntel/Vliert het hoogst van alle wijken. Verder zijn de ontwikkelingen in de tijd (net) niet significant. 0% 10% 20% 40% 50% 60% Figuur 6.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Muntel/Vliert) 69% 75% 72% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 5% 10% 10% 16% 18% Bijna 7 op de 10 inwoners tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband De tevredenheid is vrij gemiddeld. Wel hebben relatief veel inwoners voor het antwoord weet niet/geen mening gekozen. 23

Figuur 6.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Muntel/Vliert) Figuur 6.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Muntel/Vliert) 66% 70% 64% 11% Figuur 6.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Muntel/Vliert) 8% 8% Nee Ja Weet niet/geen mening Figuur 6.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Muntel/Vliert) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 26% 38% 57% 67% 70% 43% 32% 44% 21% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 27% 26% 13% 11% 17% 77% 74% Gemiddelde in 's-hertogenbosch Gemiddelde in 's-hertogenbosch 13% 14% 10% 12% Twee derde is tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen De tevredenheid in Muntel/Vliert is vergelijkbaar met vorige jaren en met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Twee derde is tevreden over sporten/ bewegen in de openbare ruimte Inwoners zijn ongeveer even tevreden als gemiddeld. Er zijn daarnaast geen significante ontwikkelingen in de tijd. Ruim 4 op de 10 inwoners missen een bepaalde sportvoorziening Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Ook zijn er geen significante ontwikkelingen ten opzichte van eerdere jaren. Ruim driekwart is tevreden over sportmogelijkheden in de buurt In Muntel/Vliert is de tevredenheid conform het stedelijk gemiddelde. Inwoners zijn bovendien ongeveer net zo tevreden als twee jaar geleden. Figuur 6.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Muntel/Vliert) 43% 40% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 70% 56% 57% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening Toename aandeel inwoners dat in de zomer én winter beweegnorm behaalt Daarnaast is in Muntel/Vliert, samen met Rosmalen noord, het aandeel in het hoogst van alle wijken. 24

Sport en bewegen in Rosmalen zuid Ruim 7 op de 10 inwoners uit Rosmalen zuid sporten minimaal één keer per maand. Dit aandeel is vrijwel gelijk aan het gemiddelde in s-hertogenbosch. Het aandeel inwoners dat in verenigingsverband sport, is in deze wijk gedaald. De ontevredenheid over de sportmogelijkheden in verenigingsverband en de kwaliteit van sportvoorzieningen binnen de gemeente, zijn beiden lager dan gemiddeld. De tevredenheid over het sporten/bewegen in de openbare ruimte is juist hoger dan gemiddeld. Relatief weinig inwoners missen een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente. Dit aandeel is in Rosmalen zuid zelfs het laagst van alle wijken. Veertien procent van de inwoners doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 7.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Rosmalen zuid 43% 43% 56% Gemiddelde in 's-hertogenbosch Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Figuur 7.2 Top-5 meest favoriete sporten (Rosmalen zuid) Figuur 7.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Rosmalen zuid) Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband Figuur 7.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Rosmalen zuid) Fitness binnen, individueel Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Wandelsport Wielrennen/toerfietsen Hardlopen/joggen Golf 17% 27% 45% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 82% 84% 83% 14% 18% 17% 0% 10% 20% 40% 50% 60% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 16% 12% 8% 10% Ruim 7 op de 10 inwoners sporten minimaal één keer per maand Dit aandeel is vrijwel even hoog als gemiddeld in s-hertogenbosch. De resultaten zijn ook vergelijkbaar met vorige jaren. Meest favoriet zijn fitness binnen/ individueel en wandelsport Verder is golf in Zuidoost populairder (14%) dan gemiddeld in s-hertogenbosch (5%). Hardlopen/joggen staat weliswaar in de top-5, maar is iets minder populair dan gemiddeld. Afname aandeel inwoners dat in verenigingsverband sport Daarnaast lijkt het aandeel inwoners dat alleen ongeorganiseerd sport, toe te nemen. Dit verschil is echter niet significant. Hetzelfde geldt voor het sporten in commercieel verband. Relatief weinig inwoners ontevreden over sporten in verenigingsverband Dit aandeel is gedaald ten opzichte van. Het aandeel inwoners dat in een matig of onvoldoende geeft, is in Rosmalen zuid bovendien het laagst van alle wijken. 25

Figuur 7.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Rosmalen zuid) Figuur 7.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Rosmalen zuid) 78% 79% 77% Figuur 7.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Rosmalen zuid) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 5% 6% 20% 16% 17% 37% 46% 41% 73% 67% 68% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 27% 14% 11% 15% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 26% 16% 17% Ook zijn relatief weinig inwoners ontevreden over kwaliteit voorzieningen Het aandeel inwoners dat hiervoor een matig of onvoldoende geeft, is er lager dan gemiddeld in s-hertogenbosch. Relatief veel inwoners tevreden over sporten/bewegen in de openbare ruimte De tevredenheid is in Rosmalen zuid, samen met Engelen, het hoogst van alle wijken. Relatief weinig inwoners missen een bepaalde sportvoorziening Dit aandeel is in Rosmalen zuid zelfs het laagst van alle wijken. Nee Ja Weet niet/geen mening Figuur 7.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Rosmalen zuid) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 82% 83% Figuur 7.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Rosmalen zuid) 9% 9% 39% 49% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 70% 50% 9% 8% 56% 5% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening Ruim 8 op de 10 inwoners tevreden over sportmogelijkheden in de buurt Het aandeel inwoners dat een goed of (ruim) voldoende geeft, is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde. Daarnaast zijn inwoners ongeveer even tevreden als in. Zo n 4 op de 10 inwoners behalen zowel in de zomer als winter de beweegnorm Dit is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Ook wijkt het niet significant af van vorige jaren. In de zomer behaalt 56% de beweegnorm, in de winter is dit 41%. 26

Sport en bewegen in Rosmalen noord Twee derde van de inwoners uit Rosmalen noord sport minimaal één keer per maand. Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. De meest favoriete sporten in deze wijk zijn fitness binnen/individueel en hardlopen/joggen. Gevolgd wandelsport en wielrennen/toerfietsen. Ruim 4 op de 10 inwoners behalen, zowel in de zomer als in de winter, de beweegnorm. Dit aandeel is in Rosmalen noord, samen met Muntel/Vliert, zelfs het hoogst van alle wijken. Bovendien is er sprake van een toename ten opzichte van. Hetzelfde beeld zien we voor het gemiddelde van s-hertogenbosch. Zestien procent van de inwoners uit Rosmalen noord doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 8.1 Overzicht sportparticipatie inwoners Rosmalen noord 39% 53% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 33% 23% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Figuur 8.2 Top-5 meest favoriete sporten (Rosmalen noord) Fitness binnen, individueel Hardlopen/joggen Wandelsport Wielrennen/toerfietsen Fitness binnen, in een groep zoals aerobics, spinning en zumba Figuur 8.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (Rosmalen noord) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 13% 17% 20% 26% 24% 0% 10% 20% 40% 50% 60% 26% 40% Twee derde van de inwoners sport minimaal één keer per maand Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Daarnaast zijn er geen opvallende ontwikkelingen. Fitness binnen/individueel en hardlopen/ joggen meest favoriet De samenstelling van de top-5 is in Rosmalen noord gelijk aan die gemiddeld in s-hertogenbosch. Aandeel ongebonden en gebonden sporters ongeveer gelijk gebleven Met name het aandeel sporters in verenigingsverband lijkt af te nemen, maar dit verschil is niet significant. 0% 10% 20% 40% 50% Figuur 8.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (Rosmalen noord) 77% 78% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 81% 8% 6% 15% 16% 5% 14% Ruim driekwart is tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband Het aandeel inwoners dat hiervoor een (ruim) voldoende geeft, is vrij gemiddeld. In zijn inwoners bovendien even tevreden als vorige jaren. 27

Figuur 8.5 Tevredenheid over de kwaliteit van de sportvoorzieningen binnen de gemeente (Rosmalen noord) Figuur 8.6 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/ bewegen in de openbare ruimte binnen de gemeente (Rosmalen noord) Figuur 8.7 Mist u een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente? (Rosmalen noord) Figuur 8.8 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in de eigen buurt (Rosmalen noord) Figuur 8.9 Het behalen van de beweegnorm in zowel zomer als winter (Rosmalen noord) 42% 70% 7% 74% 75% Gemiddelde in 's-hertogenbosch Gemiddelde in 's-hertogenbosch 70% 66% 57% 62% 63% 58% 20% 17% 27% 18% 20% 15% 32% 36% Gemiddelde in 's-hertogenbosch Gemiddelde in 's-hertogenbosch 24% 43% 32% Nee Ja Weet niet/geen mening 79% Gemiddelde in 's-hertogenbosch 83% 11% 8% 10% 9% Behaald Niet behaald Weet niet/geen mening 5% 7 op de 10 inwoners zijn tevreden over kwaliteit sportvoorzieningen Dit aandeel is vrijwel gelijk aan het gemiddelde in s-hertogenbosch. De resultaten zijn ook vergelijkbaar met vorige jaren. Ruim 6 op de 10 inwoners tevreden over sporten/bewegen in de openbare ruimte De tevredenheid in Rosmalen noord komt overeen met het stedelijk gemiddelde en is vergelijkbaar met eerdere jaren. Ongeveer een derde mist een bepaalde sportvoorziening binnen de gemeente Dit aandeel is vergelijkbaar met het gemiddelde in s-hertogenbosch. Ook zijn er geen significante ontwikkelingen ten opzichte van en. Bijna 8 op de 10 inwoners tevreden over sportmogelijkheden in de buurt Dit is vrijwel gelijk aan het gemiddelde in s-hertogenbosch. Verder zijn de inwoners ongeveer even tevreden als twee jaar geleden. Toename aandeel inwoners dat in zomer én winter de beweegnorm behaalt Er is sprake van een gunstige ontwikkeling ten opzichte van. Bovendien is het aandeel in Rosmalen noord, samen met Muntel/Vliert, momenteel het hoogst van alle wijken. 28

Sport en bewegen in de Groote Wielen Ruim 8 op de 10 inwoners sporten minimaal één keer per maand. Dit aandeel is in de Groote Wielen zelfs het hoogst van alle wijken. Het aandeel sporters is er bovendien toegenomen. Relatief veel inwoners sporten in verenigingsverband of in commercieel verband. Er sporten naar verhouding meer inwoners in verenigingsverband dan twee jaar geleden. De tevredenheid over de kwaliteit van sportvoorzieningen binnen de gemeente, is in deze wijk het hoogst van alle wijken in s-hertogenbosch. Toch missen relatief veel inwoners binnen de gemeente een bepaalde sportvoorziening. Vooral voorzieningen in de openbare ruimte en voorzieningen gericht op een bepaalde tak van sport. Vijftien procent van de inwoners doet vrijwilligerswerk op het gebied van sport. Figuur 9.1 Overzicht sportparticipatie inwoners de Groote Wielen Gemiddelde in 's-hertogenbosch 48% 36% 16% 27% 38% 47% 24% Minimaal wekelijks Minimaal maandelijks Niet of nauwelijks Figuur 9.2 Top-5 meest favoriete sporten (de Groote Wielen) Fitness binnen, individueel 38% Hardlopen/joggen 33% Tennis 14% Zwemsport (excl. waterpolo) 13% Relatief veel inwoners sporten minimaal één keer per maand Dit aandeel is in de Groote Wielen zelfs het hoogst van alle wijken. Het aandeel is bovendien toegenomen ten opzichte van en. Veruit meest favoriet zijn fitness binnen/ individueel en hardlopen/joggen In de Groote Wielen zijn de top-5 sporten ongeveer even populair als gemiddeld in s-hertogenbosch. Wandelsport 13% 0% 10% 20% 40% 50% 60% Figuur 9.3 Percentage inwoners dat in (on)gebonden verband sport (de Groote Wielen) Alleen, ongeorganiseerd Zelf georganiseerd, in groepsverband Georganiseerd in verenigingsverband Georganiseerd in commercieel verband Georganiseerd in ander verband 18% 20% 43% 40% 47% 0% 10% 20% 40% 50% 60% Toename aandeel inwoners dat in verenigingsverband sport Dit aandeel is gestegen ten opzichte van. Daarnaast is het aandeel inwoners dat in verenigingsverband sport, hoger dan gemiddeld. Hetzelfde geldt voor het sporten in commercieel verband. Figuur 9.4 Tevredenheid over de mogelijkheden om te sporten/bewegen in verenigingsverband binnen de gemeente (de Groote Wielen) Gemiddelde in 's-hertogenbosch 82% 8% 10% 85% 5% 10% 81% 12% 7% Ruim 8 op de 10 inwoners tevreden over sporten/bewegen in verenigingsverband De tevredenheid wijkt niet significant af van vorige jaren en van het gemiddelde in s-hertogenbosch. 29