Hoofdstuk 2. Profiel Leidenaar Samenvatting Leiden heeft op 1 januari 2009 116.818 inwoners. Hoofdstuk 2 geeft een profiel van de inwoners van Leiden. Dit hoofdstuk is gebaseerd op zowel kerncijfers uit de Gemeentelijke Basis Administratie (aantal inwoners, sekse, leeftijd en etniciteit), als sociaal-demografische vragen die gesteld zijn in de Stadsenquête (opleiding, werk en inkomen). Vragenlijst A1 A2 A4 Wat is uw leeftijd? jaar Huishoudsamenstelling: Alleenstaand Twee personen Gezin met thuiswonende kinderen Alleenstaande ouder met thuiswonende kinderen tot 18 jaar Anders, nl Wat is de hoogste schoolopleiding die u met een diploma heeft afgerond? Geen onderwijs (lager onderwijs niet afgemaakt) Basisonderwijs (lagere school) Lager beroepsonderwijs (LBO, LTS, LEAO, VBO, IVBO, VMBO behalve theoretische leerweg, huishoudschool, ambachtsschool, praktijkonderwijs, etc.) VMBO theoretische leerweg (MAVO, MULO-A) MBO niveau 1 of 2 (voorheen KMBO, leerlingwezen,, cursorisch beroepsonderwijs MBO niveau 3 of 4 (Middelbaar beroeps onderwijs (voorheen: MBO, MEAO, MTS, verpleegster, etc.) HAVO/VWO (vroegere MULO-B, HBS, MMS, Gymnasium) HBO (HTS, HEAO, HLS, KMA, PABO, etc.) Wetenschappelijk onderwijs (Universiteit) Anders, nl. A5 Verricht u betaalde werkzaamheden? Nee, ik verricht geen betaalde werkzaamheden Ja, 1-12 uur per week Ja, 12 uur of meer per week Voor jongeren tot 25 jaar A5A Ben je nog voltijds schoolgaand/studerend? Ja Nee A6 A7 In welke klasse valt het gezamenlijk netto (= schoon) inkomen van uw huishouden? Uitkeringen, pensioengelden, alimentatie en dergelijke zijn ook inkomen. Niet meegerekend worden: vakantiegeld, kinderbijslag en huursubsidie. Euro 850 851-1201 Euro 1.201-1.450 Euro 1.451-1.750 Euro 1.751-2.150 Euro 2.151-2.650 Euro 2.651-3.200 Euro 3.201-4.000 Euro > 4000 Euro Geen antwoord Bent u of is één van uw ouders buiten Nederland geboren? Nee Ja Wie (meerdere antwoorden mogelijk)? Uzelf, in: Moeder, in: Vader, in: Geen antwoord A10 Postcode: A11 Sekse: Man/Vrouw 1
Uitkomsten In dit hoofdstuk wordt een profiel van de inwoners van Leiden gegeven, gebaseerd op kerncijfers van de eenheid BOA (Beleidsonderzoek en Analyse) van de afdeling Strategie en Onderzoek en de Stadsenquête 2009. Deze laatste cijfers zijn gebaseerd op 4.441 respondenten. Immers de algemene vragen zijn in alle deelenquêtes aan de respondenten gesteld. In dit hoofdstuk komt een grote verscheidenheid aan algemene onderwerpen aan de orde, te weten het aantal inwoners, de stadsdelen en districten, de bevolking naar sekse en leeftijd, de huishoudsamenstelling, etniciteit, opleidingsniveau, betaald werk en het huishoudinkomen. 2.1 Aantal inwoners Leiden Leiden heeft op 1 januari 2009 116.818 inwoners. Tabel 2.1: Aantal inwoners Leiden Inwoners 1981 103.246 2001 117.031 2002 117.183 2003 117.732 2004 118.745 2005 118.598 2006 118.070 2007 117.492 2008 116.891 2009 116.818 2.2 Districten Leiden bestaat uit vier stadsdelen (Midden, Noord, Zuid en West) en tien districten. In de bijlage van dit rapport is een kaart van Leiden opgenomen. Onderstaande figuur geeft de grootte van de districten naar het aantal inwoners. Het Bos- en Gasthuisdistrict en het Roodenburgerdistrict zijn veruit het grootst. Grafiek 2.2: Aantal inwoners per district (bron: GBA Leiden, stand 1-1-2009) Binnenstad-Zuid 8.008 Binnenstad-Noord 14.455 Stationsdistrict 1.945 Leiden Noord 12.537 Roodenburgerdistrict Bos- en Gasthuisdistrict 19.461 19.289 Morsdistrict 10.626 Boerhaave district 3.829 Merenwijkdistrict 14.525 Stevenshofdistrict 12.143 2
2.3 Sekse en leeftijd Van alle inwoners van Leiden is 49% man en 51% vrouw. Onderstaande tabel geeft de leeftijdsverdeling van de bevolking en vergelijkt deze met vorige jaren. In de Stadsenquête zijn inwoners ondervraagd van 18-75 jaar. Tabel 2.3: Leeftijdverdeling in Leiden 0-17 jaar 19% 19% 19% 19% 19% 18% 18% 18% 18% 18-24 jaar 12% 12% 12% 12% 13% 13% 13% 13% 13% 25-34 jaar 20% 20% 20% 19% 19% 18% 18% 17% 17% 35-49 jaar 22% 23% 23% 23% 23% 23% 23% 23% 22% 50-64 jaar 15% 15% 16% 16% 16% 16% 17% 17% 18% 65-75 jaar 5% 6% 6% 6% 6% 6% 6% 7% 7% 76 jaar en ouder 6% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 2.4 Huishoudensamenstelling Van de volwassen Leidenaren is bijna twee op de tien alleenstaand, ruim eenderde woont met z n tweeën en bijna de helft woont in een gezin met kinderen. Tabel 2.4: Huishoudensamenstelling inwoners 18-75 jaar Alleenstaand 20% 20% 21% 20% 19% 21% 20% 19% 18% Twee volwassenen 39% 38% 38% 36% 36% 33% 36% 37% 36% Gezin met k dren (incl. eenouder) 42% 43% 41% 44% 45% 46% 44% 44% 46% Bron: Stadsenquête Leiden 2.5 Etnische herkomst Ruim een kwart van de bevolking van Leiden is van allochtone afkomst. Dit betekent dat minstens één van hun ouders in het buitenland is geboren; als ze zelf ook in het buitenland zijn geboren is het een allochtoon van de 1 e generatie anders van de 2 e generatie. Tabel 2.5: Etnische herkomst van de inwoners Leiden Herkomst - geboorteland Nederland 77% 76% 75% 75% 74% 74% 74% 73% 73% Marokko 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% 4% Turkije 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% Suriname 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% Aruba/Nederlandse Antillen 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% Overige niet-westerse landen 4% 4% 5% 5% 5% 5% 5% 6% 6% Westerse landen 11% 11% 12% 12% 12% 12% 12% 12% 12% Herkomst - generatie Autochtoon 77% 76% 75% 75% 74% 74% 74% 73% 73% Allochtoon 1 e generatie 13% 14% 14% 15% 15% 15% 15% 15% 15% Allochtoon 2 e generatie 10% 10% 11% 11% 11% 11% 12% 12% 12% 3
2.6 Opleiding Onderstaande tabel geeft het opleidingsniveau van de Leidenaren van 18 tot en met 75 jaar. In deze paragraaf is het opleidingsniveau ingedeeld in vier groepen: lager onderwijs I, lager onderwijs II, middelbaar onderwijs en hoger onderwijs. In de rapportage zijn de eerste twee groepen samengevoegd, zodat daar drie groepen worden onderscheiden. Relatief wonen de meeste volwassen Leidenaren met een hogere opleiding in de Binnenstad, Roodenburgerdistrict en Merenwijk terwijl in Leiden Noord relatief vaker burgers met een lagere opleiding wonen. Tabel 2.6: Opleidingsniveau Leidenaren 02-03 04-05 06-07 08-09 1. Lager onderwijs I: Geen onderwijs 1% 1% 1% 2% Basisonderwijs 4% 4% 3% 3% 2. Lager onderwijs II: Lager beroepsonderwijs 12% 10% 9% 10% VMBO (MAVO, MULO-A) 10% 9% 10% 9% 3. Middelbaar onderwijs MBO 17% 16% 15% 15% HAVO/VWO 16% 14% 16% 13% 4. Hoger onderwijs: HBO 20% 22% 21% 22% Wetenschappelijk onderwijs 24% 26% 27% 28% 100% 100% 100% 100% Bron: Stadsenquête Leiden 2.7 Verdeling beroepsbevolking De bevolking van 15-64 jaar wordt ook wel de potentiële beroepsbevolking genoemd. De potentiële beroepsbevolking bestaat uit circa 85.300 Leidenaren. In de Stadsenquête worden alleen Leidenaren van 18 jaar en ouder ondervraagd, dus voor een vergelijking is een lichte correctie nodig. De netto participatiegraad geeft het percentage van de beroepsbevolking dat minimaal 12 uur per week betaald werk verricht. In onderstaande tabel is te zien dat deze voor de Leidse beroepsbevolking van 18-64 jaar op circa 72%- 74% ligt. De participatiegraad verschilt per leeftijdscategorie. Bij jongeren tot 25 jaar en 55- plussers ligt de participatiegraad rond de 50%, bij mensen van middelbare leeftijd rond de 85%. Tabel 2.7: Netto participatiegraad Leidse beroepsbevolking 18-64 jaar 2004 2005 2006 2007 2008 2009 ja, ik heb betaald werk van 12 uur of meer 74% 73% 72% 73% 72% 73% nee, ik verricht 1-11 uur betaalde werkzaamheden 4% 4% 4% 2% 3% 3% nee, ik verricht geen betaalde werkzaamheden 16% 16% 17% 17% 18% 18% ben nog student/ scholier (evt met werkzaamheden) 5% 6% 7% 8% 6% 7% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Bron: Stadsenquête 4
2.8 Huishoudinkomen Leidenaren is gevraagd naar het gezamenlijk netto (=schoon) maandinkomen van het huishouden. Hierbij worden uitkeringen, pensioengelden, alimentatie en dergelijke als inkomen gezien. Vakantiegeld, kinderbijslag en huursubsidie worden niet meegerekend. Bijna één op de tien huishoudens heeft een maandinkomen van 1.200 euro of minder, ruim de helft van 1.201-3.200 euro en ruim een derde een inkomen van meer dan 3.200 euro. Tabel 2.8a: Netto huishoudinkomen per maand (twee jaarlijks) indeling t/m 2006 indeling vanaf 2007 02-03 04-05 06-07 08-09 1.130 euro 1.200 euro 12% 10% 10% 8% 1.131-2.000 euro 1.201-2.150 euro 28% 28% 28% 29% 2.001-3.000 euro 2.151-3.200 euro 30% 29% 28% 27% 3.001 3.750 euro 3.201 4.000 euro 15% 17% 33% 33% > 3.750 euro > 4.000 euro 22% 21% 100% 100% 100% 100% In het onderzoek is de respondent gevraagd in welke van 8 inkomensklassen hun netto huishoudinkomen valt. Als van deze inkomens de klassenmiddens worden genomen, kan een gemiddeld huishoudinkomen worden geschat. Gemiddeld over 08-09 wordt dit geschat op 2.690 euro netto per maand. Vergeleken met de periode 06-07 is dit een toename van 8%. Dit is globaal conform het landelijk gemiddelde 1. Tabel 2.8b: Schatting gemiddeld netto huishoudinkomen (twee jaarlijks gemiddelde) en ontwikkeling inkomen 06-07 tot 08-09 Δ 08-09 vs 04-05 06-07 08-09 06-07 Gemiddeld Leiden 2390 2500 2690 +8% Stadsdeel Midden 2275 2330 2630 +13% Noord 2475 2600 2765 +6% Zuid 2413 2550 2775 +9% West 2388 2525 2615 +4% Huishoudsamenstelling alleenstaand (< 40 jaar) 1613 1690 1970 +17% twee personen (< 40 jaar) 2700 2790 2995 +7% Gezin 2600 2810 2990 +6% twee personen (> 40 jaar) 2438 2500 2700 +8% alleenstaand (> 40 jaar) 1750 1725 1800 +4% Opleiding Lager 1763 1760 1840 +5% Middelbaar 2140 2270 2425 +7% Hoger 2803 2980 3255 +9% 1 Berekeningen met behulp van CPB-reeksen geven een toename van het brutoloon marktsector van 7,9% ( 08/ 09 vs 06/ 07) en van het bruto modaal inkomen van 7,6%. 5