Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005
Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels volgen. Mensen die willen scheiden nemen meestal een advocaat en moeten ervoor naar de rechter gaan. Als je niet weet hoe dat allemaal in elkaar zit, is het moeilijk te begrijpen. Als je ouders gaan scheiden, heeft dit bovendien ook gevolgen voor jou. Het is dus belangrijk dat je begrijpt wat er gaat gebeuren en dat je weet wat jouw rechten zijn. Deze folder is niet alleen bestemd voor kinderen wiens ouders gaan scheiden maar voor alle kinderen die meer willen weten over echtscheiding. De ouders van mijn beste vriend zijn gescheiden. Mijn tante en oom gaan uit elkaar. Bijna iedereen in mijn klas heeft gescheiden ouders. Waar hebben ze het toch over? Deze folder vertelt je iets meer over het verloop van een echtscheiding en over jouw rechten als kind wanneer je ouders gaan scheiden.
Men spreekt van Ouderlijk gezag en Omgangsrecht. Niet meer van Hoederecht en Bezoekrecht. Getrouwde ouders hebben allebei ouderlijk gezag over hun kinderen. Dat wil zeggen dat ze hun kinderen samen opvoeden, ze samen beslissingen nemen en dat ze samen verantwoordelijk zijn voor hun kinderen. Maar hoe zit dat nu wanneer ouders gescheiden zijn? Vroeger was het zo dat alleen de vader of moeder waar het kind bij woonde na de scheiding het ouderlijk gezag of het hoederecht had over het kind. De andere ouder had alleen een bezoekrecht. Deze ouder kon dus niets beslissen over het kind. Sinds 95 zegt de wet eigenlijk dat beide ouders altijd samen het ouderlijk gezag hebben over hun kinderen. Dus ook als ze gescheiden zijn. Beide ouders hebben dan steeds evenveel te zeggen over hun kinderen. Misschien heb je wel al eens gehoord van het woord co-ouderschap? Co wil zeggen samen. Je ouders moeten dus samen voor je zorgen. Het ouderlijk gezag kan enkel van één of van beide ouders afgenomen worden, als ze niet goed voor hun kinderen zorgen. Dat komt gelukkig niet zo vaak voor. Een kind moet natuurlijk ergens wonen : bij één ouder of om beurten bij beide ouders. Als een kind bij één ouder woont, dan gaat het regelmatig op bezoek bij de andere ouder. Men zegt dat deze ouder een omgangsrecht heeft. Het hoorrecht In het Verdrag van de Rechten van het Kind staat dat elk kind zijn mening kan geven over zaken die voor hem of haar belangrijk zijn. België heeft dit Verdrag goedgekeurd. Wanneer je ouders gaan scheiden, mag jij hierover dus ook jouw mening vertellen. De rechter kan je vragen om jouw verhaal te vertellen. De meeste rechters zijn niet verplicht om dat te doen. Enkel de jeugdrechter is verplicht om naar jouw verhaal te luisteren als je 12 jaar bent of ouder. Wanneer de rechter
wil weten wat jouw mening is, dan zal hij jou een brief sturen. Daarin staan een aantal praktische zaken : wie naar jouw verhaal zal luisteren, op welke dag en op welke plaats dat zal gebeuren. Belangrijk om te weten is dat je mag weigeren om gehoord te worden. Maar je kan de rechter ook zelf een brief schrijven en hem vragen om gehoord te worden. Als hij hiermee akkoord gaat, zal hij je een brief sturen om je te laten weten hoe en waar je gehoord zal worden. Hij mag enkel weigeren om je te horen als hij vindt dat je dat nog niet zou kunnen. Als je meer wilt weten over het hoorrecht kan je de brochure lezen van de Kinderrechtswinkel over het hoorrecht van kinderen. Je ouders blijven getrouwd maar gaan wel even uit elkaar. Iedereen maakt wel eens ruzie. Ook ouders. Als ouders ruzie maken, wil dit daarom nog niet zeggen dat ze gaan scheiden. Toch kan het gebeuren dat ouders elkaar een tijdje niet meer willen zien. Ze kunnen niet meer met elkaar opschieten en willen hierover een poosje rustig nadenken. In dat geval gaan je ouders dus wel even uit elkaar, maar willen ze toch nog niet scheiden. Wanneer ouders voor een tijdje uit elkaar gaan, moeten ze eerst enkele afspraken maken. Wie blijft in het huis wonen, waar gaan de kinderen wonen, wanneer gaan ze op bezoek bij de andere ouder,? Vertel aan je ouders jouw mening hierover. Als ze weten hoe jij erover denkt, houden ze er misschien ook rekening mee. Als ouders samen geen afspraken kunnen maken, kunnen ze aan de vrederechter vragen om te beslissen wat er moet gebeuren. De vrederechter kan dan ook naar jouw mening luisteren. Hij zal je niet vragen om te kiezen welke ouder je het liefste ziet. Wel kan je vertellen wat je van een aantal zaken vindt. Dat is het hoorrecht van kinderen. Je kan niet zelf beslissen over wat er met je zal gebeuren. Dat is het werk van de rechter. Jouw mening kan hem wel helpen om een zo goed mogelijke oplossing te vinden.
Ouders gaan scheiden Natuurlijk komt het soms voor dat ouders echt niet meer met elkaar willen getrouwd blijven. Dan willen ze toch van elkaar scheiden. Dat gebeurt meestal niet plots. Er bestaan veel redenen waarom ouders van elkaar willen scheiden. Bijvoorbeeld wanneer ze de hele tijd ruzie maken, wanneer ze niet meer vriendelijk kunnen zijn tegen elkaar of wanneer ze elkaar niet meer graag zien, en nog veel meer. Sommige kinderen denken dat het hun schuld is als ouders gaan scheiden. Dat is niet zo. Een kind kan daar niets aan doen. Scheiden is altijd een beslissing van ouders en niet van de kinderen. Scheiden betekent een einde maken aan het getrouwd zijn. Als mensen willen scheiden gaan ze eerst naar hun advocaat. Die helpt hen om alles zo goed mogelijk te regelen. Daarna gaan ze naar de rechtbank. De rechter zal dan met de mensen en met hun advocaten praten. Hij kan ook met de kinderen praten. Ten slotte beslist de rechter hoe alles geregeld moet worden. Als dat alles gebeurd is, zal de rechter de scheiding uitspreken. Vanaf dat moment zijn deze mensen officieel gescheiden. Mensen kunnen op verschillende manieren scheiden : * Je ouders zijn het over alles eens, ze scheiden met onderlinge toestemming Je ouders kunnen over de echtscheiding tot een akkoord komen. Dat wil zeggen dat ze samen afspreken waar jij gaat wonen, wanneer je bij je vader of moeder op bezoek mag gaan, hoe het geld verdeeld wordt en nog veel meer. Misschien zullen ze voor ze afspraken maken ook aan jou vragen wat je van dit alles vindt : je kan dan zelf je mening zeggen over wat er met jou gebeurt na de scheiding. Alles wat zo door je ouders samen is afgesproken, wordt door een advocaat of notaris op papier gezet.als echt alles geregeld is, gaan je ouders samen naar de rechtbank en vertellen de rechter hoe ze alles afgesproken hebben. Ook de rechter moet immers het papier waarop alle afspraken staan, goedkeuren. In
rechtbanktaal zegt men dat de rechter het papier homologeert. Dan moet de rechter nog enkel de scheiding officieel uitspreken. Vanaf dit moment zijn je ouders officieel gescheiden. Deze manier van scheiden verloopt zeer snel. De rechter moet bij dit soort echtscheiding enkel zijn goedkeuring geven over de afspraken die je ouders maakten. De rechter neemt dan zelf geen beslissingen. Daarom zal hij ook niet met jou praten. Je zal dus niet gehoord worden. * Heel vaak zijn mensen die gaan scheiden het niet eens met elkaar. Wanneer je ouders samen niet tot een akkoord kunnen komen, moeten ze naar de rechtbank. Ouders nemen dan elk een advocaat. Een advocaat moet zijn cliënt (één van je ouders) uitleggen hoe de echtscheiding zal verlopen, hij gaat mee naar de rechtbank en komt op voor zijn cliënt. Je ouders laten de rechter weten wat zij het beste vinden voor zichzelf, maar ook voor jou. Deze soort echtscheiding kan lang duren. Daarom regelt de rechter eerst en vooral bij welke ouder jij voorlopig gaat wonen en wanneer je op bezoek gaat bij de andere ouder. Om goed te kunnen beslissen, luistert de rechter naar het verhaal van je moeder en van je vader. Maar ook jouw mening is belangrijk. Daarom kan de rechter je horen. Hij zal je niet vragen om te kiezen wie van je ouders je het liefste ziet. Wel kan je vertellen wat je van een aantal zaken vindt. Je kan niet zelf beslissen over wat er met je zal gebeuren. Dat is het werk van de rechter. Jouw mening kan hem wel helpen om een zo goed mogelijke oplossing te vinden. De rechter moet uiteindelijk beslissen hoe de spullen verdeeld worden, bij welke ouder jij zal wonen, wanneer je op bezoek zal gaan bij je andere ouder, en nog veel meer.
Je ouders willen na de scheiding nog iets veranderen aan wat ze afgesproken hebben over jou. Bij een scheiding worden heel wat afspraken gemaakt tussen je ouders of wordt er heel wat geregeld door de rechter. Het kan zijn dat er na verloop van tijd iets aan de afspraken moet veranderd worden. Bijvoorbeeld als je meer of minder op bezoek wilt gaan bij een ouder, of als een ouder verhuist naar een ander land, of als één van je ouders niet goed voor je zorgt,... Als er na de scheiding iets moet veranderd worden aan de afspraken over de kinderen, moet één van je ouders naar de jeugdrechtbank. De jeugdrechter zal dan eerst met je ouders en met hun advocaten praten. Als je 12 jaar bent, moet de rechter ook met jou praten. Weet je nog, dat is het hoorrecht van kinderen? Als je nog geen 12 jaar bent, kan hij wel met je praten maar hij is het niet verplicht. De jeugdrechter kan de afspraken veranderen en de situatie anders regelen, maar hij is niet verplicht om dit te doen. Hij zal dit enkel doen als hij van mening is dat dit in jouw belang is.
Nog vragen? Het is niet altijd gemakkelijk om je eigen mening te vertellen over de situatie wanneer je ouders uit elkaar gaan. Het kan nuttig zijn om je vooraf goed te informeren en er met iemand over te praten. Vrienden, mensen die je vertrouwt of een dienst als de Kinderrechtswinkel, kunnen je helpen om alles voor jezelf op een rijtje te zetten. De tzitemzo... -reeks bestaat uit meerdere folders over verschillende thema s die belangrijk voor je kunnen zijn. Je leest meer uitleg over bijvoorbeeld het hoorrecht en over de werking van de jeugdrechtbank in één van deze folders. Ook een folder over erkenning, adoptie, en over hoe de wet vaststelt wie je moeder of vader is, maken deel uit van deze reeks. Alle folders uit de tzitemzo -reeks kunnen besteld worden bij één van de Kinderrechtswinkels : Er is een Kinderrechtswinkel in Brugge 050/33.95.84 KRW.Brugge@kinderrechtswinkel.be Gent 09/233.65.65 KRW.Gent@kinderrechtswinkel.be Bezoek ook de virtuele Kinderrechtswinkel: met steun van de Vlaamse overheid