Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 3 mei 2013

Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Verantwoording Titel Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius Opdrachtgever Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) Projectleider ing. F. (Fabiola) Otto Auteur(s) drs. B. (Bart) Hoogendoorn Uitvoering veldwerk Tauw bv, de heer B.M. (Berry) Celie, A. (Laye) Dieme en W.J. (Willem) Nell, certificaatnummer K54913/01 Projectnummer 1215957 Aantal pagina's 28 (exclusief bijlagen) Datum 3 mei 2013 Handtekening Ontbreekt in verband met digitale verwerking. Dit rapport is aantoonbaar vrijgegeven. Colofon Tauw bv BU Meten, Inspectie & Advies Zekeringstraat 43 g Postbus 20748 1001 NS Amsterdam Telefoon +31 20 60 63 22 2 Fax +31 20 68 48 92 1 Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: - NEN-EN-ISO 9001 - VCA**-certificering voor veilig werken bij meet- en inspectieactiviteiten en bodemsaneringen, ook in risicogebieden railinfra - Er zijn analyses uitgevoerd door het NEN-EN-ISO/IEC 17025 geaccrediteerde milieulaboratorium van AL-West - Tauw bv is erkend voor het uitvoeren van veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek conform de VKB-protocollen 2001, 2002, 2003 en 2018 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 5\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 6\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Inhoud Verantwoording en colofon... 5 1 Inleiding... 9 2 Voorinformatie en onderzoeksstrategie... 9 2.1 Algemeen... 9 2.2 Voorgaand onderzoek... 10 2.3 Geohydrologie... 11 2.4 Onderzoeksstrategie... 12 3 Uitgevoerde werkzaamheden... 13 3.1 Veiligheid en Kwaliteit... 13 3.2 Veldwerkzaamheden bodemonderzoek... 13 3.3 Chemische analyses... 15 3.3.1 Grond... 15 3.3.2 Grondwater... 17 4 Resultaten... 17 4.1 Toetsingskader... 17 4.2 Veldwaarnemingen en metingen... 18 4.2.1 Zintuiglijke waarnemingen... 18 4.2.2 Veldmetingen grondwater... 19 4.3 Resultaten verkennend onderzoek... 19 4.3.1 Kwaliteit van de grond... 19 4.3.2 Kwaliteit van het grondwater... 23 4.4 Interpretatie verontreinigingsituatie... 24 5 Samenvatting, conclusies en advies... 26 Bijlage(n) 1 Regionale ligging van de onderzoekslocatie 2 Onderzoekslocatie met monsterpunten 3 Boorprofielen 4 Foto s onderzoekslocatie 5 Locatiespecifieke toetsingswaarden 6 Analysecertificaten Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 7\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 8\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 1 Inleiding Tauw heeft in opdracht van Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op enkele verdachte deellocaties op het terrein van SEIN te Cruquius. In combinatie met het verkennend bodemonderzoek is een indicatief asbestonderzoek uitgevoerd ter plaatse twee deellocaties. Het terrein van SEIN is gelegen aan Spieringweg 801 te Cruquius. De aanleiding voor het bodemonderzoek is een voorgenomen verkoop van een deel van het terrein van SEIN. Het doel van het bodemonderzoek is vast te stellen of de aanwezigheid van de verdachte activiteit de kwaliteit van de bodem negatief heeft beïnvloed. In bijlage 1 is de regionale ligging van de deellocaties weergegeven. 2 Voorinformatie en onderzoeksstrategie 2.1 Algemeen Tauw heeft een historisch bodemonderzoek uitgevoerd in 2008 ( Historisch bodemonderzoek Cruquiushoeve, kenmerk R002-4578844LGR-evp-V01-NL, d.d. 5 mei 2008). Uit het historisch onderzoek zijn diverse verdachte deellocaties naar voren gekomen. In totaal zijn tien deellocaties onderscheidden. Door de opdrachtgever is verzocht om in totaal vier verdachte deellocaties te onderzoeken in verband met de voorgenomen verkoop. Het betreft de volgende locaties: 1) Cruquiusdijk 51 (deellocatie 1) 2) Volkstuinen Cruquius (deellocatie 2) 3) Medisch centrum (deellocatie 8) 4) Voormalige afvalwaterzuivering Cruquius (deellocatie 9) Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 9\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 2.2 Voorgaand onderzoek In het historisch bodemonderzoek is uitgebreid archiefonderzoek uitgevoerd en is een terreininspectie uitgevoerd. In onderstaande tekst is per verdachte deellocatie de aanwezige bodeminformatie toegelicht. Voor gedetailleerde informatie wordt naar het historisch bodemonderzoek verwezen. Deellocatie 1. Cruquiusdijk 51 De deellocatie is gelegen op het perceel van Cruquiusdijk 51, ten zuiden van de locatie Cruquiusdijk 38-41. Op Cruquiusdijk 38-41 is in het verleden nieuwbouw gerealiseerd. Voorafgaand aan de bouw zijn diverse bodemonderzoeken op de locatie uitgevoerd. Uit de bodemonderzoeken blijkt de grond ten noorden van de huidige deellocatie verontreinigd met asbest, koper, lood en zink. De verontreinigingen zijn afgeperkt tot de perceelsgrens. Mogelijk is sprake van een perceelsoverschrijdende verontreiniging. Tijdens de terreininspectie in 2008 is op het maaiveld asbestverdacht materiaal aangetroffen. Volgens de heer Baayen van SEIN waren destijds opstallen gesloopt waarbij asbestverdacht materiaal is vrijgekomen. Op basis van deze informatie is het perceel aan de Cruquiusdijk 51 verdacht op het voorkomen van asbest in de grond. Deellocatie 2. Volkstuinencomplex Cruquius Deze deellocatie grenst in zuidwestelijke richting aan deellocatie 1. Het volkstuinencomplex is verdacht op het voorkomen van asbest in de bodem. Dit hangt samen met het (mogelijk) gebruik van asbesthoudende materialen bij de bebouwing in volkstuintjes. Voor zover bekend heeft er niet eerder bodemonderzoek plaatsgevonden. Tijdens de terreininspectie in 2008 zijn weinig asbestverdachte bouwmaterialen aangetroffen. Ter plaatse van één van de tuintjes is een brandplek aangetroffen. Deellocatie 8. Medisch centrum Deze deellocatie is verdacht op het voorkomen van stoffen gerelateerd aan ontwikkelaar en fixeer. Deze verdenking komt voort uit de voormalige aanwezigheid van een donkere kamer in het medisch centrum ter plaatse van het kopieerhok. Ook is het mogelijk dat de afvalstroom vanuit het laboratorium in het verleden bodembedreigend is geweest. Het is echter niet bekend welke stoffen in het laboratorium zijn gebruikt. 10\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 9. Voormalige afvalwaterzuiveringsinstallatie Cruquius Op het agrarisch perceel bevindt zich een perceel met bebossing waar tot enkele jaren geleden een afvalwaterzuiveringsinstallatie aanwezig is geweest. In 1996 is ter plaatse een bodemonderzoek uitgevoerd. Hierbij zijn hooguit lichte verontreinigingen aangetroffen. Aangezien de locatie nadien nog enkele jaren in gebruik is geweest, en er uit de activiteiten mogelijk bodemverontreiniging is ontstaan, wordt dit perceel als verdacht aangemerkt. De installatie is in 1999 buiten werking gesteld. 2.3 Geohydrologie In tabel 2.1 vindt u een overzicht van de regionale geohydrologische situatie ter plaatse van de onderzoekslocatie. Tabel 2.1 Regionale geohydrologische gegevens Onderdeel Grondwaterstromingsrichting 1) Stijghoogte van het grondwater 1) Ligging ten opzichte van grondwaterbeschermingsgebied 2) Maaiveldhoogte 3) Diepte freatisch grondwater 4) Geologie 5) Dikte van de deklaag 4) Zout of brak grondwater 6) 1) NAGROM. Nationaal GROndwater Model 2) VEWIN. Provinciale overzichten win- en produktiemiddelen 3) Topografische Dienst. Hoogtecijferkaart 4) RIVM (ed.) 1987. Kwetsbaarheid van het grondwater 5) Toegepaste Geologischekaart 6) Atlas van Nederland Zuid Oost -3,23 m NAP Circa 4,3 km -3,9 m NAP 1,2-2,5 m mv Klei- en/of veenlagen op fijn zand, soms lemig 5-10 m Nee Op de onderzoekslocatie ligt de grondwaterstand op ongeveer 1,0 m mv. Lokale factoren zoals waterlopen, drainagesystemen, (lekke) rioleringen en dergelijke, kunnen de stromingsrichting van het oppervlakkig (freatisch) grondwater beïnvloeden. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 11\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 2.4 Onderzoeksstrategie Deellocatie 1 Langs de perceelsgrens zijn 4 boringen tot circa 2,0 meter geplaatst om de verontreinigingsituatie met zware metalen langs de perceelgrens vast te stellen. Van de meest verdachte bodemlaag (puinhoudend) zijn twee mengmonsters samengesteld ter analyse op asbest conform NEN 5707. Conform NEN 5707 is een maaiveldinspectie uitgevoerd om na te gaan of asbestverdachte materialen op het maaiveld aanwezig zijn. Vanwege het aantreffen van diverse asbestverdachte materialen op het maaiveld ten zuiden van de perceelsgrens, zijn aanvullend drie graafgaten (0,3x0,3 m) tot 0,5 m mv gegraven. Van de uitgegraven grond is aanvullend een mengmonster samengesteld ter analyse van asbest in grond. Deellocatie 2 Het onderzoek op deze deellocatie is uitgevoerd volgens de NEN 5707, strategie verdachte locatie met een diffuse bodembelasting, heterogeen verdeeld. In totaal zijn vier mengmonsters geanalyseerd ter analyse op asbest in grond. De graafgaten zijn verspreid over de locatie op de meest verdachte locaties geplaatst. In het veld is de plaats achterhaald waar in het verleden een brandje heeft gewoed. Op deze plek is een boring geplaatst. Deellocatie 8 Op de locatie is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd volgens de strategie, verdacht met plaatselijke bodembelasting, geen ondergrondse opslagtank. Inpandig zijn geen boringen geplaatst. In verband met het (voormalige) gebruik van de locatie voor ontwikkeling van foto s, is het grondwater aanvullend onderzocht op zilver. Deellocatie 9 Het onderzoek op deze deellocatie is uitgevoerd op basis van de NEN 5740, onderzoeksstrategie voor een verdachte locatie, diffuse bodembelasting, heterogeen verdeelde verontreiniging. Vanwege het aantreffen van puinhoudende grond op een deel van de locatie is aanvullend een mengmonster samengesteld ter analyse op asbest. 12\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 3 Uitgevoerde werkzaamheden 3.1 Veiligheid en Kwaliteit Het keurmerk kwaliteitswaarborg Bodembeheer geeft aan dat de activiteiten in het kader bodembeheer, waaronder veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek goed en betrouwbaar volgens door de overheid opgestelde protocollen en programma s zijn/worden uitgevoerd. Tauw bv is erkend voor het uitvoeren van veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek conform de VKB-protocollen 2001, 2002, 2003 en 2018. Tauw bv verklaart dat het veldwerk onafhankelijk van de opdrachtgever is/wordt uitgevoerd conform de eisen van BRL SIKB 2000. Bij interne opdrachtverlening is/wordt gebruik gemaakt van interne functiescheiding onder de voorwaarden die het Besluit bodemkwaliteit hieraan stelt. De werkzaamheden zijn uitgevoerd conform BRL SIKB 2000: Beoordelingsrichtlijn voor het SIKB procescertificaat Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek: VKB-protocol 2001: Plaatsen van handboringen en peilbuizen, maken van boorbeschrijvingen, nemen van grondmonsters en waterpassen VKB-protocol 2002: Het nemen van grondwatermonsters VKB-protocol 2018: Locatie-inspectie en monsterneming van asbest in bodem Tauw verklaart hierbij dat het een onafhankelijke positie heeft (en kan behouden) ten opzichte van de opdrachtgever. Dat wil zeggen dat er geen organisatorische relatie bestaat met de opdrachtgever (zuster- of moederbedrijf) of diens eigenaar, maar ook dat er geen belangenverstrengeling is of kan optreden in relatie tot andere Tauw-projecten of andere opdrachtgevers. De monsterneming en analyse van asbest in materialen is uitgevoerd conform NEN 5896. Deze norm maakt geen onderdeel uit van de BRL SIKB 2000, VKB-protocol 2018. VKB-protocol 2018 is dan voor dit onderdeel niet meer van toepassing. De chemische analyses zijn conform AS3000 uitgevoerd door het NEN-EN-ISO/IEC 17025 geaccrediteerde milieulaboratorium van AL-West. 3.2 Veldwerkzaamheden bodemonderzoek Tabel 3.1 biedt een overzicht van de uitgevoerde veldwerkzaamheden. Het veldwerk is uitgevoerd op 8, 9 en 15 april 2013. Een situatieschets van de onderzoekslocatie met de boorpunten is weergegeven in bijlage 2. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 13\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Tabel 3.1 Uitgevoerde veldwerkzaamheden Veldwerk Monsterpunten Deellocatie 1 4 x boring tot circa 2,0 m mv 101 t/m 104 3 x graafgat (0,3x0,3 m) tot 0,5 m mv 111 t/m 113 Vindplaats asbestverdacht materiaal 191 t/m 198 Deellocatie 2 27 x graafgat (0,3x0,3 m) tot 0,5 m mv 201 t/m 203, 205 t/m 209, 211 t/m 218, 220 t/m 225, 227 t/m 229, 231 en 232 6 x boring tot 2,0 m mv 204, 210, 219, 226, 230 en 233 Deellocatie 8 4 x boring tot 1,0 m mv 801, 803 t/m 806 1 x boring met peilbuis tot 2,9 m mv 802 Deellocatie 9 14 x boring tot 1,0 m mv 901, 902, 904, 905, 907 t/m 911, 913, 914, 916 t/m 918 3 x boring tot 2,0 m mv 903, 906 en 915 1 x boring met peilbuis tot 3,5 m mv 912 Het opgeboorde materiaal is in het veld beoordeeld op textuur, kleur en bijzonderheden. De bemonstering van de grond heeft plaatsgevonden per zintuiglijk afwijkende bodemlaag met een maximumtraject van 50 cm. Tijdens de veldwerkzaamheden is visueel aandacht besteed aan de aanwezigheid van asbest. Ten behoeve van het indicatief asbestonderzoek zijn op de deellocaties 1, 2 en 9 voorafgaand aan de boringen met behulp van een schop gaten gegraven. De gaten hebben een minimale grootte van 30x30 cm en een diepte van 50 cm mv. Op deellocatie 1 zijn in totaal drie mengmonsters van de grond samengesteld ter analyse op asbest. Op deellocatie 2 zijn in totaal vier mengmonsters van de grond samengesteld ter analyse op asbest. Op deellocatie 9 is één mengmonster van de grond samengesteld ter analyse op asbest. Het grondwater is bemonsterd op 22 april 2013. De zuurgraad (ph), de elektrische geleidbaarheid (EC), de troebelheid (NTU) en de grondwaterstand van het grondwater zijn gemeten tijdens de monsterneming in het veld. 14\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 3.3 Chemische analyses 3.3.1 Grond Op basis van de tijdens de veldwerkzaamheden gedane zintuiglijke waarnemingen en de ruimtelijke spreiding van de monsterpunten zijn monsters geselecteerd voor analyse. In de navolgende tabel zijn de geselecteerde monsters, de samenstelling van het mengmonster en de uitgevoerde analyses samengevat. Tabel 3.2 Samenstelling grond(meng)monsters en uitgevoerde analyses Omschrijving Deelmonsters in Diepte Textuur Bijzonderheden Analysepakket (meng)monster mengmonster (m mv) Deellocatie 1 MM101 101-1, 102-1, 103-1, 0,0-0,5 Zand Zeer licht tot licht Koper, lood en zink 104-1 puinhoudend MM102 101-2, 101-3, 101-4 0,5-2,0 Zand Zeer licht puinhoudend Koper, lood en zink 102-0,5-0,8 Zand Licht puinhoudend Koper, lood en zink MM104 102-3, 102-4 0,8-1,7 Zand Licht tot matig Koper, lood en zink puinhoudend 103-0,3-0,8 Zand Sterk puinhoudend Koper, lood en zink MM106 104-2, 104-3, 104-4 0,5-1,5 Zand Geen bijzonderheden Koper, lood en zink ME 101-1, 101-2, 103-2, 0,0-1,0 Zand Zeer licht tot sterk Asbest in grond NEN 104-1 puinhoudend 5707 MF 102-1, 102-2, 102-3, 0,0-1,7 Zand Licht tot matig Asbest in grond NEN 102-4 puinhoudend en visuele 5707 aanwezigheid van asbest verdacht materiaal MG 111-1, 112-1, 113-1 0,0-0,5 Zand Zeer licht tot licht puinhoudend Asbest in grond NEN 5707 M1 197 maaiveld - Asbestverdacht Asbestverzamelmonster M2 196 en 198 maaiveld - Asbestverdacht Asbestverzamelmonster M3 192 en 194 maaiveld - Asbestverdacht Asbestverzamelmonster M4 191, 193 en 195 maaiveld - Asbestverdacht Asbestverzamelmonster Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 15\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 2 233-0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden PAK (som 10) MA 218-1, 220-1, 221-1, 0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden Asbest in grond NEN 224-1, 225-1, 227-1, 228-1, 229-1, 231-1 5707 MB 222-1, 223-1 0,0-0,5 Zand Matig tot sterk puinhoudend Asbest in grond NEN 5707 MC 209-1, 211-1, 212-1, 0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden Asbest in grond NEN 213-1, 214-1, 215-1, 5707 216-1, 217-1 MD 201-1, 202-1, 203-1, 0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden Asbest in grond NEN 205-1, 206-1, 207-1, 5707 208-1, 232-1 Deellocatie 8 MM801 801-1, 802-1, 803-1, 0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden Standaardpakket grond 1) 804-1, 805-1, 806-1 Deellocatie 9 MM901 909-1, 910-1, 911-1, 0,0-0,5 Zand Licht puinhoudend Standaardpakket grond 1) 913-1 MM902 901-1, 903-1, 905-1, 0,0-0,5 Zand Geen bijzonderheden Standaardpakket grond 1) 906-1, 907-1, 912-1, 914-1, 915-1, 916-1, 917-1 MM903 902-2, 903-3, 904-2, 0,5-1,5 Zand Geen bijzonderheden Standaardpakket grond 1) 906-3, 908-2, 911-2, 913-2, 915-3, 916-2, 918-2 MM904 909-2, 910-2 0,5-1,0 Klei Zeer licht baksteenhoudend Standaardpakket grond 1) MM 909-1, 910-1, 911-1, 0,0-0,5 Zand Licht puinhoudend Asbest in grond NEN 913-1 5707 1) Parameters: lutum en organische stof, zware metalen (barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink), PCB (som 7), PAK (som 10) en minerale olie (GC) 16\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL 3.3.2 Grondwater In tabel 3.3 zijn de bemonsterde peilbuizen en het analysepakket weergegeven. Tabel 3.3 Bemonsterde peilbuizen en analysepakket Peilbuis Filterdiepte Analyse(pakket) Datum monstername (m mv) 802 1,9-2,9 Standaardpakket grondwater 2) + zilver 22 april 2013 912 2,5-3,5 Standaardpakket grondwater 2) 22 april 2013 2) Parameters: zware metalen (arseen, barium, cadmium, kobalt, koper, kwik, lood, molybdeen, nikkel en zink), BTEXN en styreen, CKW en minerale olie (GC) 4 Resultaten 4.1 Toetsingskader De analyseresultaten zijn getoetst aan de toetsingswaarden uit de Circulaire bodemsanering 2009, zoals gewijzigd per 3 april 2012 en het Besluit bodemkwaliteit ingegaan per 1 juli 2008. Dit toetsingskader bestaat uit Achtergrondwaarden (AW) voor grond, Streefwaarden voor grondwater en Interventiewaarden voor grond en grondwater. De Tussenwaarden zijn gedefinieerd als T = ½(AW + I) voor grond en T = ½(S + I) voor grondwater. De wijze van weergave in de navolgende tabellen staat vermeld in het onderstaande overzicht. Tabel 4.1 Overzicht toetsingskader Concentratieniveau voor een stof Weergave in tabellen AW/S-waarde (of < rapportagegrens) - > AW/S-waarde T-waarde + > T-waarde I-waarde ++ > I-waarde +++ Bij de beoordeling van de kwaliteit van de bodem worden de toetsingswaarden voor standaardbodem omgerekend naar de toetsingswaarden voor het locatiespecifieke bodemtype. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 17\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Hierbij is gebruik gemaakt van de gemeten gehalten aan organische stof (humus) en lutum (kleifractie). De berekende locatiespecifieke toetsingswaarden en verdere bijzonderheden zijn weergegeven in locatiespecifieke toetsingstabellen. Deze tabellen vindt u in bijlage 5. De analyselijsten zijn opgenomen in bijlage 6. Asbest in bodem De toetsing van asbest is beschreven in bijlage 3 van de Circulaire bodembescherming 2009. Er is sprake van een bodemverontreiniging met asbest, waarbij asbest aanwezig is in een gehalte boven de interventiewaarde van 100 mg/kg d.s. gewogen (gehalte serpentijn asbest + 10x gehalte amfibool asbest) De resultaten van een verkennend asbestonderzoek worden indicatief getoetst aan de hergebruikwaarde c.q. restconcentratienorm. 4.2 Veldwaarnemingen en metingen 4.2.1 Zintuiglijke waarnemingen Deellocatie 1 Tijdens de boorwerkzaamheden op deellocatie 1 zijn in de boringen langs de perceelsgrens bij boring 101 en 104 een zeer lichte tot lichte puinbijmenging van maaiveld tot 0,5 à 1,0 m mv waargenomen. In boring 102 is een lichte tot matige puinbijmenging tot 1,7 m mv waargenomen met in de laag van 0,8 tot 1,3 m mv asbestverdachte materialen (<16 mm). In boring 103 is van 0,3 tot 0,8 m mv een sterke puinbijmenging waargenomen. Tijdens de maaiveldinspectie zijn op het maaiveld ten zuiden van boring 102 diverse asbestverdachte materialen aangetroffen. Van de materialen zijn vier verzamelmonsters genomen. Op dit deel van de locatie zijn aanvullend drie graafgaten gegraven en is een mengmonster van de bovengrond (0,0-0,5 m mv) samengesteld. Het asbestverdachte materiaal is aangetroffen op een hoger gelegen deel van het terrein. Mogelijk is het terrein opgehoogd. Het oostelijk deel van de onderzoekslocatie is bebouwd en bestraat. Deellocatie 2 Ter plaatse van de volkstuintjes zijn bijna geen schuurtjes aangetroffen. Tuingereedschap van gebruikers is veelal opgeborgen in houten kisten op het maaiveld. In de gegraven gaten is geen asbestverdacht materiaal of puin aangetroffen. Alleen op het toegangspad is een matige tot sterke bijmenging van puin waargenomen. De uitgegraven grond uit het toegangspad is in een separaat mengmonster (MB) opgenomen. Op een aantal plaatsen is sprake van intacte asbestplaten (afdakjes en afscheiding). 18\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 8 In de boringen rondom het medisch centrum zijn geen bijzonderheden waargenomen. Deellocatie 9 In eerste instantie zijn de boringen op deellocatie 9 niet geplaatst vanwege de zeer dichte begroeiing met onder andere bramenstruiken op de locatie. In overleg met de opdrachtgever is besloten om de werkzaamheden uit te stellen totdat een deel van de begroeiing is gesnoeid. Een week later zijn de werkzaamheden alsnog uitgevoerd. Bij een deel van de boringen is een lichte puinbijmenging waargenomen in de bovengrond (0,0-0,5 m mv). In bijlage 3 zijn de boorprofielen weergegeven met een overzicht van alle zintuiglijke waarnemingen. In bijlage 4 zijn per deellocatie een aantal foto s van de waarnemingen opgenomen. 4.2.2 Veldmetingen grondwater In de volgende tabel 4.2 zijn de gegevens van de grondwaterbemonstering weergegeven. Tabel 4.2 Gegevens grondwaterbemonstering Peilbuis en diepte Grondwaterstand ph (-) EC (µs/cm) Troebelheid (NTU)* (m mv) (m mv) 802 (1,9-2,9) 1,55 6,8 809 9 912 (2,5-3,5) 2,26 6,8 1.321 17 * Bij een NTU > 10 zal bij de interpretatie van de analyseresultaten worden bepaald of de gemeten troebelheid een probleem vormt De gemeten waarden voor de zuurgraad (ph) en geleidbaarheid (EC) zijn normaal voor de regio. De troebelheid van peilbuis 912 is licht verhoogd. 4.3 Resultaten verkennend onderzoek 4.3.1 Kwaliteit van de grond Tabel 4.3, 4.4 en 4.5 bieden een overzicht van de analyseresultaten en de toetsing van de grond. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 19\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Tabel 4.3 Analyseresultaten grond (mg/kg d.s.) en interpretatie van de grond Monsteromschrijving MM101 MM102 102 MM104 103 Diepte (m -mv) 0,0-0,5 0,5-2,0 0,5-0,8 0,8-1,7 0,3-0,8 Lutum (%) 4,1 4,6 2,3 4,3 4,4 Humus (%) 7,7 7,7 2,8 6,7 4,7 Deellocatie 1 1 1 1 1 METALEN koper (Cu) 13-8,5-11 - 36 + 17 - lood (Pb) 74 + 49 + 48 + 120 + 55 + zink (Zn) 72-46 - 200 ++ 330 ++ 130 + ##: getoetst aan de I-waarde voor anorganisch kwik Tabel 4.4 Analyseresultaten grond (mg/kg d.s.) en interpretatie van de grond Monsteromschrijving MM106 233 MM801 MM901 MM902 Diepte (m mv) 0,5-1,5 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 0,0-0,5 Lutum (%) 3,2 3,6 5 2 14 Humus (%) 2,8 2,7 1,7 2,9 3 Deellocatie 1 2 8 9 9 METALEN barium (Ba) < 20 < 20 27 n.v.t. cadmium (Cd) < 0,2 - < 0,2 - < 0,2 - cobalt (Co) 1,8-3,2-5,1 - koper (Cu) 16 - < 5-6,3-12 - kwik (Hg) ## < 0,05 - < 0,05 - < 0,05 - lood (Pb) 88 + < 10-12 - 17 - molybdeen (Mo) < 1,5 - < 1,5 - < 1,5 - nikkel (Ni) < 4-5,6-10 - zink (Zn) 120 + < 20-29 - 49 - POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM # 0,61 - n.a. - 4,8 + n.a. - GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB (som 7) n.a. - n.a. - n.a. - PCB (7) (som, 0.7 factor) 0,0049-0,0049-0,0049 - OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10-C40) < 20-37 - < 20 - #: de individuele PAK zijn niet toetsbaar conform de Wbb ##: getoetst aan de I-waarde voor anorganisch kwik n.a.: niet aantoonbaar 20\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Tabel 4.5 Analyseresultaten grond (mg/kg d.s.) en interpretatie van de grond Monsteromschrijving MM903 MM904 Diepte (m -mv) 0,5-1,5 0,5-1,0 Lutum (%) 19 18 Humus (%) 0,7 3,7 Deellocatie 9 9 METALEN barium (Ba) < 20 25 n.v.t. cadmium (Cd) < 0,2 - < 0,2 - cobalt (Co) 5,3-6,9 - koper (Cu) 5-8,2 - kwik (Hg) ## < 0,05-0,08 - lood (Pb) 11-17 - molybdeen (Mo) < 1,5 - < 1,5 - nikkel (Ni) 12-16 - zink (Zn) 31-48 - POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM # 0,1-0,085 - GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB (som 7) n.a. - n.a. - PCB (7) (som, 0.7 factor) 0,0049-0,0049 - OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10-C40) < 20-96 + #: de individuele PAK zijn niet toetsbaar conform de Wbb ##: getoetst aan de I-waarde voor anorganisch kwik n.a.: niet aantoonbaar Navolgend worden de analyseresultaten per deellocatie besproken. Deellocatie 1 Uit de resultaten van de boringen langs de perceelsgrens blijkt dat ter plaatse van boring 102 de tussenwaarde voor zink wordt overschreden in de laag van 0,5 tot 0,8 m mv en in een mengmonster van de laag van 0,8 tot 1,7 m mv. In de overige boringen worden maximaal de achtergrondwaarden overschreden voor koper, lood en/of zink. Deellocatie 2 Ter plaatse van de voormalige brandplaats overschrijdt het gehalte aan PAK (som 10) in de bovengrond (0,0-0,5 m mv) de achtergrondwaarde niet. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 21\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 8 In de bovengrond (0,0-0,5 m mv) van deellocatie 8 overschrijdt geen van de gemeten gehalten de achtergrondwaarde en/of detectiegrens. Deellocatie 9 In de puinhoudende bovengrond (0,0-0,5 m mv) ter plaatse van deellocatie 9 overschrijdt het gehalte aan PAK (som 10) de achtergrondwaarde. De overige parameters overschrijden de achtergrondwaarden en/of detectielimiet niet. In de kleilaag overschrijdt het gehalte aan minerale olie de achtergrondwaarde. In de overige mengmonsters overschrijden geen van de gemeten parameters de achtergrondwaarde en/of detectiegrens. Asbest in grond In onderstaande tabel is een samenvatting opgenomen van de resultaten van asbest in grond en van asbestverzamelmonsters. Tabel 4.6 Resultaten van asbest in grond en van asbestverzamelmonsters Deellocatie (Meng)monster Gewogen gehalte asbest Gevonden asbest > 16 mm (g) HG/ NHG* Kans op respirabele vezels (mg/kg d.s.) 1 ME 23 - beiden ja MF 390 - beiden ja MG 50 - HG nee M1-16 HG - M2-3,0 HG - M3-4,6 HG - M4-1,4 HG - 2 MA n.a. - - - MB n.a. - - - MC n.a. - - - MD 14 - HG nee 9 MM n.a. - - - * HG = hechtgebonden; NHG = niet-hechtgebonden 22\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 1 Uit de resultaten van het asbest op deellocatie 1 blijkt dat de verzamelde verdachte materialen op het maaiveld asbesthoudend zijn en dat het hechtgebonden asbest (golfplaat) betreft. In de grond is analytisch asbest aangetoond, zowel in de grond langs de perceelsgrens (mengmonster ME en MF) als in de grond ter plaatse van de asbestverdachte materialen (mengmonster MG). In mengmonster MF overschrijdt het gewogen gehalte indicatief de interventiewaarde van 100 mg/kg d.s. De aangetoonde vezels in mengmonster ME en MF bestaan uit zowel hechtgebonden als niethechtgebonden asbest. Tevens is er kans op respirabele (<0,5 mm) vezels. Deellocatie 2 Op het noordelijke deel van het volkstuinencomplex is in de bovengrond analytisch asbest aangetoond. Het gewogen gehalte is 14 mg/kg d.s. Het betreft hechtgebonden asbest. Op het overig deel van het volkstuinencomplex is analytisch geen asbest aangetoond. Deellocatie 9 In de licht puinhoudende grond ter plaatse van deellocatie 9 is analytisch geen asbest aangetoond. 4.3.2 Kwaliteit van het grondwater Tabel 4.7 biedt een overzicht van de analyseresultaten en de toetsing van het grondwater. Tabel 4.7 Analyseresultaten grondwater (µg/l) en interpretatie Peilbuis Pb 802 Pb 912 Filterdiepte (m -mv) 1,9-2,9 2,5-3,5 METALEN barium (Ba) < 50 - < 50 - zilver (Ag) < 20 << cadmium (Cd) < 0,8 - < 0,8 - kobalt (Co) < 20 - < 20 - koper (Cu) < 15 - < 15 - kwik (Hg) ## < 0,05 - < 0,05 - lood (Pb) < 15 - < 15 - molybdeen (Mo) < 5 - < 5 - nikkel (Ni) < 15 - < 15 - zink (Zn) < 65 - < 65 - AROMATISCHE VERBINDINGEN benzeen < 0,2 - < 0,2 - ethylbenzeen < 0,5 - < 0,5 - tolueen < 0,5 - < 0,5 - xylenen (som) n.a. - n.a. - styreen < 0,5 - < 0,5 - Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 23\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen < 0,05 - < 0,05 - GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN vinylchloride < 0,2 - < 0,2 - dichloormethaan < 0,2 - < 0,2-1,1-dichloorethaan < 0,5 - < 0,5-1,2-dichloorethaan < 0,5 - < 0,5-1,1-dichlooretheen < 0,1 - < 0,1-1,2-dichlooretheen (cis + trans) n.a. - 0,16 + dichloorpropaan n.a. - n.a. - trichloormethaan (chloroform) < 0,5 - < 0,5-1,1,1-trichloorethaan < 0,1 - < 0,1-1,1,2-trichloorethaan < 0,1 - < 0,1 - trichlooretheen (tri) < 0,5 - < 0,5 - tetrachloormethaan (tetra) < 0,1 - < 0,1 - tetrachl.etheen (per) < 0,1 - < 0,1 - OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10-C40) < 100 - < 100 - tribroommethaan < 0,5 << < 0,5 << n.a.: Niet aantoonbaar. <<: Concentratie is kleiner dan de rapportagegrens en/of T-waarde. Uit de analyseresultaten van het grondwater blijkt dat het grondwater ter plaatse van deellocatie 8 niet verontreinigd is. De concentratie aan zilver is kleiner dan de rapportagegrens. In het grondwater van deellocatie 9 overschrijdt het gehalte van 1,2-dichlooretheen de streefwaarde. Ondanks de licht verhoogde troebelheid van het grondwater bij de monstername zijn er geen afwijkende resultaten aangetoond. 4.4 Interpretatie verontreinigingsituatie Op basis van de onderzoeksresultaten is een interpretatie van de verontreinigingsituatie per deellocatie opgenomen. Hierbij wordt de verontreinigingsituatie vergeleken met de historische informatie van de locatie. Deellocatie 1 Langs de perceelsgrens is de ondergrond plaatselijk, in boring 102, matig verontreinigd met zink in de laag van 0,5 tot 1,7 m mv. De boven- en ondergrond ter plaatse van de overige boringen langs de perceelsgrens is maximaal licht verontreinigd met koper, lood en/of zink. In de grond langs de perceelsgrens is analytisch asbest aangetoond. Het gewogen gehalte bij boring 102 overschrijdt indicatief de interventiewaarde van 100 mg/kg d.s. Er is zowel hechtgebonden als niet-hechtgebonden asbest aangetoond. Uit de analyseresultaten blijkt dat er mogelijk kans is op asbesthoudende vezels in de respirabele fractie (<0,5 mm). Ter plaatse van boring 102 is visueel tevens asbestverdacht materiaal (< 16 mm) waargenomen in de laag van 0,8 tot 1,3 m mv. 24\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Op het maaiveld ten zuiden van de perceelsgrens zijn diverse asbesthoudende materialen aangetroffen. Het betreft een hoger gelegen deel op de locatie. In de grond ter plaatse van de asbesthoudende materialen is analytisch asbest aangetoond in een gehalte van 50 mg/kg d.s. In het verleden zijn ten behoeve van nieuwbouw aan de noordkant van de perceelsgrens diverse bodemonderzoeken en saneringen uitgevoerd. De grond ten noorden van de huidige onderzoekslocatie was verontreinigd met asbest, koper, lood en zink. De verontreinigingen waren destijds afgeperkt en gesaneerd tot de perceelsgrens. Met het huidige onderzoek is aangetoond dat de verontreinigingen met zware metalen op het terrein van SEIN voldoende zijn afgeperkt. Dit geldt niet voor asbest; op de onderzoekslocatie is zowel visueel als analytisch asbest aangetoond, plaatselijk wordt hierbij de interventiewaarde overschreden. Er is zowel hechtgebonden als niet-hechtgebonden asbest aangetoond en er is op een deel van de locatie sprake van respirabele vezels. Deellocatie 2 Het volkstuinencomplex is vanuit het historisch onderzoek verdacht op het voorkomen van asbest in de bodem. Dit hangt samen met het (mogelijk) gebruik van asbesthoudende materialen bij de bebouwing in volkstuintjes. Hier is in het onderliggend onderzoek aandacht aan besteed. De graafgaten zijn verspreid over de locatie op de meest verdachte locaties geplaatst. In het verleden heeft een klein brandje op de locatie gewoed. Dit deel van de locatie is op het gehalte aan PAK (som 10) geanalyseerd. Uit de analyseresultaten blijkt dat het gehalte aan PAK in de bovengrond (0,0-0,5 m mv) de achtergrondwaarde niet overschrijdt. In totaal zijn vier mengmonsters ter analyse van asbest in grond samengesteld. Op het noordelijk deel van het volkstuinencomplex is in de bovengrond analytisch asbest aangetoond (14 mg/kg d.s.). Zintuiglijk zijn geen bijzonderheden in de grond aangetoond. Op het overig deel van het volkstuinencomplex is analytisch geen asbest aangetoond. Deellocatie 8 In de bovengrond (0,0-0,5 m mv) en het grondwater van deellocatie 8 overschrijden geen van de gehalten de achtergrondwaarde en/of detectiegrens. Alle boringen zijn rondom het medisch centrum geplaatst, inpandig zijn geen boringen geplaatst. De deellocatie is vanuit de historische achtergrond verdacht op het voorkomen van stoffen gerelateerd aan ontwikkelaar en fixeer. Op basis van de onderzoeksresultaten is er geen reden om aan te nemen dat door het historische gebruik bodemverontreiniging is ontstaan. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 25\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Deellocatie 9 Ter plaatse van de voormalige afvalwaterzuiveringsinstallatie is de plaatselijk aanwezige puinhoudende bovengrond licht verontreinigd met PAK (som 10). De plaatselijk aanwezige kleilaag is licht verontreinigd met minerale olie. De boven- en ondergrond van het overig deel van de deellocatie is niet verontreinigd. Analytisch is geen asbest aangetoond in de puinhoudende bovengrond. Het grondwater is licht verontreinigd met 1,2-dichlooretheen. De resultaten komen overeen met de resultaten van een bodemonderzoek uit 1996. In 1999 is de installatie buiten werking gesteld. 5 Samenvatting, conclusies en advies Tauw heeft in opdracht van Stichting Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN) een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op enkele verdachte deellocaties op het terrein van SEIN te Cruquius. In combinatie met het verkennend bodemonderzoek is een indicatief asbestonderzoek uitgevoerd ter plaatse twee deellocaties. De aanleiding voor het bodemonderzoek is een voorgenomen verkoop van een deel van het terrein van SEIN. Het doel van het bodemonderzoek is vast te stellen of de aanwezigheid van de verdachte activiteit de kwaliteit van de bodem negatief heeft beïnvloed. Voorinformatie Tauw heeft een historisch bodemonderzoek uitgevoerd in 2008 ( Historisch bodemonderzoek Cruquiushoeve, kenmerk R002-4578844LGR-evp-V01-NL, d.d. 5 mei 2008). Uit het historisch onderzoek zijn diverse verdachte deellocaties naar voren gekomen. In totaal zijn tien deellocaties onderscheidden. Door de opdrachtgever is verzocht om in totaal vier verdachte deellocaties te onderzoeken in verband met de voorgenomen verkoop. Het betreft de volgende locaties: 1) Cruquiusdijk 51 (deellocatie 1) 2) Volkstuinen Cruquius (deellocatie 2) 3) Medisch centrum (deellocatie 8) 4) Voormalige afvalwaterzuivering Cruquius (deellocatie 9) 26\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Resultaten grond Deellocatie 1 In boring 102 wordt de tussenwaarde voor zink overschreden in de laag van 0,5 tot 1,7 m mv. In de overige boringen langs de perceelsgrens worden maximaal de achtergrondwaarden overschreden voor koper, lood en/of zink. Deellocatie 2 Ter plaatse van de voormalige brandplaats overschrijdt het gehalte aan PAK (som 10) in de bovengrond (0,0-0,5 m mv) de achtergrondwaarde niet. Deellocatie 8 In de bovengrond (0,0-0,5 m mv) van deellocatie 8 overschrijdt geen van de gehalten de achtergrondwaarde en/of detectiegrens. Deellocatie 9 De plaatselijk voorkomende puinhoudende bovengrond (0,0-0,5 m mv) ter plaatse van deellocatie 9 is licht verontreinigd met PAK (som 10). De overige parameters overschrijden de achtergrondwaarden en/of detectielimiet niet. De plaatselijk voorkomende kleilaag is licht verontreinigd met minerale olie. Het overig deel van de locatie is maximaal licht verontreinigd. Resultaten asbest in grond Deellocatie 1 Op het maaiveld ten zuiden van de perceelsgrens zijn diverse asbesthoudende materialen aangetroffen. Het betreft hechtgebonden asbest. In de bovengrond ter plaatse van de asbesthoudende materialen is analytisch asbest in de grond (fractie <16 mm) aangetoond. Langs de perceelsgrens is tevens analytisch (en plaatselijk visueel) asbest aangetoond. Indicatief wordt plaatselijk de interventiewaarde van 100 mg/kg d.s. overschreden. Het asbest bestaat plaatselijk uit zowel hechtgebonden als niet-hechtgebonden asbest. Tevens is er kans op respirabele (<0,5 mm) vezels. Deellocatie 2 Op het noordelijke deel van het volkstuinencomplex is in de bovengrond analytisch asbest aangetoond. Het gewogen gehalte is 14 mg/kg d.s. Het betreft hechtgebonden asbest. Op het overig deel van het volkstuinencomplex is analytisch geen asbest aangetoond. Deellocatie 9 In de licht puinhoudende grond ter plaatse van deellocatie 9 is analytisch geen asbest aangetoond. Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius 27\28

Kenmerk R001-1215957BHD-irb-V02-NL Resultaten grondwater Deellocatie 8 Het grondwater is niet verontreinigd. Deellocatie 9 Het grondwater is maximaal licht verontreinigd met 1,2-dichlooretheen. Conclusies Samenvattend kan worden gesteld dat de bodem ter plaatse van de verdachte deellocaties 8 en 9, maximaal licht verontreinigd is. De deellocaties 1 en 2 blijken op basis van de onderzoeksresultaten verdacht te zijn op het voorkomen van verontreinigingen van asbest in grond. Op het maaiveld van deellocatie 1 zijn diverse asbesthoudende materialen aangetroffen. In de grond langs de perceelsgrens wordt plaatselijk de interventiewaarde van 100 mg/kg d.s. overschreden. In de grond van de overige mengmonsters is tevens asbest aangetoond. Er is zowel hechtgebonden als niet-hechtgebonden asbest aangetoond en er is op een deel van de locatie sprake van respirabele vezels. Op het noordelijk deel van het volkstuinencomplex, dat grenst aan deellocatie 1 is tevens analytisch asbest aangetoond. 28\28 Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius

Bijlage 1 Regionale ligging van de onderzoekslocatie

Regionale ligging van de onderzoekslocatie Bijlage I Zuid-Schalkwijk Deellocatie 1 en 2 Deellocatie 9 Cruquius Deellocatie 8 Weberbu Topografische Dienst Nederland, Emmen Opdrachtgever Schaal Status SEIN 1 : 20.000 Definitief Project Formaat Projectnummer Verkennend bodemonderzoek SEIN A4-Portrait 1215957 N 0 500 1000m Onderdeel Dat. 23.4.2013 13:18 Tekeningnummer Regionale ligging van de onderzoekslocatie Getek. TDA Gec. bhd 0 Postbus 133 7400 AC Deventer Tel. (0570)699911 Fax (0570)699666

Bijlage 2 Onderzoekslocatie met monsterpunten

Asbest Asbest gat 30x30 Boring Boring tot 0,5 m Peilbuis Locatie N 0 10 20 30m Opdrachtgever Schaal Status SEIN Project Formaat Projectnummer Verkennend bodemonderzoek SEIN te Cruquius Onderdeel Dat. 29.4.2013 10:52 Tekeningnummer Situering monsterpunten deellocatie 1 Getek. Gec. bhd 1 : 500 Definitief A4 210x297 mm 1215957 P00007 Postbus 133 7400 AC Deventer Tel. (0570)699911 Fax (0570)699666

Asbest gat 30x30 Boring Boring tot 1 meter Peilbuis Locatie N 0 25 50 75m Opdrachtgever Schaal Status Amsterdam Project Formaat Projectnummer Verkennend bodemonderzoek SEIN Onderdeel Dat. 23.4.2013 13:12 Tekeningnummer Situering monsterpunten deellocatie 2 Getek. 1 : 1.250 Definitief A4 210x297 mm 1215957 Gec. bhd P00004 Postbus 133 7400 AC Deventer Tel. (0570)699911 Fax (0570)699666

Asbest gat 30x30 Boring Boring tot 1 meter Peilbuis Locatie N 0 25 50m Opdrachtgever Schaal Status SEIN Project Formaat Projectnummer Verkennend bodemonderzoek SEIN Onderdeel Dat. 23.4.2013 13:14 Tekeningnummer Situering monsterpunten deellocatie 8 Getek. 1 : 1.000 Definitief A4 210x297 mm 1215957 Gec. bhd P00005 Postbus 133 7400 AC Deventer Tel. (0570)699911 Fax (0570)699666

Asbest gat 30x30 Boring Boring tot 1 meter Peilbuis Locatie N 0 25 50m Opdrachtgever Schaal Status SEIN Project Formaat Projectnummer Verkennend bodemonderzoek SEIN Onderdeel Dat. 23.4.2013 13:15 Tekeningnummer Situering monsterpunten deellocatie 9 Getek. 1 : 1.000 Definitief A4 210x297 mm 1215957 Gec. bhd P00006 Postbus 133 7400 AC Deventer Tel. (0570)699911 Fax (0570)699666

Bijlage 3 Boorprofielen

Legenda boorprofielen 0,00 t.o.v. MV 1 monsterpunt nummer klei kleiig leem siltig klei zwak fijnzandig leem matig zandig -1,00 Indicatieve geurzone 1 = zeer licht 2 = licht 3 = matig 4 = sterk 5 = zeer sterk G: 1 monstercodering steekbusmonster grondwaterstand fijn zand zandig matig grof zand fijn zand sterk humeus matig grof zand sterk humeus zwak kleiig -2,00 Bijzonderheid 1 = zeer licht 2 = licht 3 = matig 4 = sterk 5 = zeer sterk peilbuis bodemluchtmonster -3,00 casing zeer grof zand bentoniet grind grindig -4,00 grind veen humeus filter -5,00 arcering conform NEN 5104

0,00 t.o.v. MV 101 102 103 104 111 puin(1/m.grof) puin(2/m.grof) wortels(2/fijn) kleibrokjes(1/m.grof) wortels(2/fijn) 1 puin(2/m.grof) wortels(2/fijn) wortels(3/m.grof) puin(1/m.grof) glas(1/m.grof) asb.gat30x30-0,50 puin(1/m.grof) 1ME grind(2/m.grof) puin(2/fijn) 1MF 2MF puin(4/m.grof) 2ME 1ME 1MG -1,00 2ME stukjes <16mm puin(3/m.grof) wortels(2/fijn) asbest hout(2/m.grof) grind(1/m.grof) puin(1/fijn) 2 3MF 3 3-1,50 3 puin(2/m.grof) 4 wortels(2/fijn) 4 4MF grind(3/m.grof) -2,00 4 5 5 5-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV asb.gat30x30 puin(1/m.grof) plastic(1/m.grof) glas(1/m.grof) wortels(2/m.grof) 112 asb.gat30x30 wortels(2/m.grof) puin(2/m.grof) 113 OVERIG asbest op mv 191 OVERIG asbest op mv 192 OVERIG asbest op mv 193-0,50 1MG 1MG -1,00-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV OVERIG asbest op mv 194 OVERIG asbest op mv 195 OVERIG asbest op mv 196 OVERIG asbest op mv 197 OVERIG asbest op mv 198-0,50-1,00-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 201 202 203 204 205 asbgat30x30 wortels(2/fijn) plastic(1/m.grof) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(2/fijn) wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(2/fijn) -0,50 1MD 1MD 1MD 1 1MD veenbrokjes(1/fijn) -1,00 2-1,50 3-2,00 4-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 206 207 208 209 210 asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(1/fijn) wortels(2/fijn) -0,50 1MD 1MD 1MD 1MC 1 roest(1) -1,00 2-1,50 3-2,00 4-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 211 212 213 214 215 asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(1/m.grof) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(2/m.grof) asbgat30x30 wortels(1/fijn) -0,50 1MC 1MC 1MC 1MC 1MC -1,00-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 216 217 218 219 220 asbgat30x30 wortels(1/fijn) plastic(1/fijn) asbgat30x30 wortels(2/fijn) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(1/fijn) -0,50 1MC 1MC 1MA 1 1MA -1,00 2-1,50 3-2,00 4-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 221 222 223 224 225 asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 puin(3/m.grof) kleibrokjes(2/m.grof) 1MB asbgat30x30 puin(4/m.grof) kleibrokjes(1/m.grof) asbgat30x30 wortels(1/fijn) asbgat30x30 wortels(2/fijn) -0,50 1MA 2 1MB 1MA 1MA -1,00-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 226 227 228 229 230 asbgat30x30 wortels(2/fijn) asbgat30x30 wortels(2/m.grof) glas(1/m.grof) asbgat30x30 wortels(2/fijn) grind(1/fijn) wortels(2/fijn) -0,50 1 1MA 1MA 1MA 1 roest(1) -1,00 2 2-1,50 3 3 schelpen(3/fijn) -2,00 4 4-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 231 232 233 801 802 asbgat30x30 wortels(2/m.grof) grind(1/m.grof) asbgat30x30 wortels(1/fijn) wortels(3/m.grof) wortels(2/fijn) -0,50 1MA 1MD 1 1 1 2-1,00 2 2 roest(2) -1,50 3 3 roest(1) -2,00 4 4-2,50 5-3,00 6-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 803 804 805 806 901 wortels(2/fijn) kleibrokjes(1/fijn) wortels(2/m.grof) wortels(1/fijn) wortels(1/fijn) -0,50 1 1 1 1 1 roest(2) wortels(1/fijn) roest(2) kleibrokjes(1/fijn) -1,00 2 2 2 2 2-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 902 903 904 905 906-0,50 1 1 1 1 1-1,00 2 2 2 2 2 kleibrokjes(1/fijn) roest(1/fijn) -1,50 3 3 kleibrokjes(1/fijn) -2,00 4 4-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 907 908 909 910 911 puin(2/m.grof) puin(2/m.grof) puin(2/m.grof) -0,50 1 1 1MM 1MM 1MM kleibrokjes(2/m.grof) kleibrokjes(2/m.grof) kleibrokjes(2/m.grof) baksteen(1/fijn) kleibrokjes(2/m.grof) -1,00 2 2 2 2 2-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV aanvulzand 912 913 aanvulzand 914 915 916 puin(2/m.grof) aanvulzand -0,50 1 1MM 1 1 1 aanvulzand kleibrokjes(2/m.grof) -1,00 2 2 2 roest(1/fijn) 2 2-1,50 3 3 kleibrokjes(1/m.grof) -2,00 4 4-2,50 kleibrokjes(3/m.grof) 5-3,00 6-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

0,00 t.o.v. MV 917 918-0,50 1 1 roest(1/fijn) roest(1/fijn) -1,00 2 2-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 Profielen conform NEN 5104 1215957 : Aanvullend bodemonderzoek SEIN

Bijlage 4 Foto s onderzoekslocatie

Deellocatie 1 Foto 1: Deellocatie 1 van oost naar west Foto 2: Deellocatie 1 van west naar oost

Foto 3: Deellocatie 1 van zuid naar noord Foto 4: Deellocatie 1, locatie asbesthoudende materialen op maaiveld

Foto 5: Asbesthoudende materialen Deellocatie 2 Foto 6: Toegang volkstuinencomplex met puinpad

Foto 7: Volkstuinencomplex van zuid naar noord Foto 8: Impressie volkstuinencomplex

Foto 9: Impressie volkstuinencomplex Foto 10: Asbesthoudende afscheiding, met intacte platen

Deellocatie 8 Foto 11: Medisch centrum Foto 12: Peilbuis bij Medisch centrum

Deellocatie 9 Foto 13: Voormalige afvalwaterzuivering Foto 14: Voormalige afvalwaterzuivering

Bijlage 5 Locatiespecifieke toetsingswaarden

TTT - STI Datum: 25 apr 2013 Lutum 4,1% Humus 7,7% Labmonster: MM101 (0,0-0,5) gaw T I METALEN koper (Cu) 25 71 117 lood (Pb) 36 211 385 zink (Zn) 74 227 380 Lutum 4,6% Humus 7,7% Labmonster: MM102 (0,5-2,0) gaw T I METALEN koper (Cu) 25 71 118 lood (Pb) 37 213 388 zink (Zn) 75 231 388 Lutum 2,3% Humus 2,8% Labmonster: 102 (0,5-0,8) gaw T I METALEN koper (Cu) 20 58 95 lood (Pb) 32 188 344 zink (Zn) 61 188 314 Lutum 4,3% Humus 6,7% Labmonster: MM104 (0,8-1,7) gaw T I METALEN koper (Cu) 24 69 114 lood (Pb) 36 208 380 zink (Zn) 73 224 375

Lutum 4,4% Humus 4,7% Labmonster: 103 (0,3-0,8) gaw T I METALEN koper (Cu) 23 65 108 lood (Pb) 35 202 369 zink (Zn) 70 216 361 Lutum 3,2% Humus 2,8% Labmonster: MM106 (0,5-1,5) gaw T I METALEN koper (Cu) 21 59 98 lood (Pb) 33 191 349 zink (Zn) 64 196 328 Lutum 3,6% Humus 2,7% Labmonster: 233 (0,0-0,5) gaw T I POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40

Lutum 5% Humus 1,7% Labmonster: MM801 (0,0-0,5) gaw T I METALEN barium (Ba) - - 326 cadmium (Cd) 0,364585987 4,1 7,9 cobalt (Co) 5,7 39 72 koper (Cu) 21 61 101 kwik (Hg) 0,109470199 13 26 lood (Pb) 34 194 355 molybdeen (Mo) 1,5 96 190 nikkel (Ni) 15 29 43 zink (Zn) 68 209 350 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB's (som 7) 0,004 0,102 0,2 PCB (7) (som, 0.7 0,004 0,102 0,2 factor) OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) 38 519 1000

Lutum 14% Humus 3% Labmonster: MM902 (0,0-0,5) gaw T I METALEN barium (Ba) - - 594 cadmium (Cd) 0,428789809 4,9 9,3 cobalt (Co) 9,9 67 125 koper (Cu) 28 81 133 kwik (Hg) 0,125513245 15 30 lood (Pb) 39 229 418 molybdeen (Mo) 1,5 96 190 nikkel (Ni) 24 46 69 zink (Zn) 97 296 496 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB's (som 7) 0,006 0,153 0,3 PCB (7) (som, 0.7 0,006 0,153 0,3 factor) OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) 57 779 1500

Lutum 2% Humus 2,9% Labmonster: MM901 (0,0-0,5) gaw T I METALEN barium (Ba) - - 237 cadmium (Cd) 0,362980892 4,1 7,9 cobalt (Co) 4,3 29 54 koper (Cu) 20 57 95 kwik (Hg) 0,105163907 13 25 lood (Pb) 32 187 342 molybdeen (Mo) 1,5 96 190 nikkel (Ni) 12 23 34 zink (Zn) 60 185 310 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB's (som 7) 0,0058 0,1479 0,29 PCB (7) (som, 0.7 0,0058 0,1479 0,29 factor) OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) 55 753 1450

Lutum 19% Humus 0,7% Labmonster: MM903 (0,5-1,5) gaw T I METALEN barium (Ba) - - 742 cadmium (Cd) 0,439490446 5,0 9,5 cobalt (Co) 12 83 155 koper (Cu) 31 88 146 kwik (Hg) 0,133112583 16 32 lood (Pb) 42 242 443 molybdeen (Mo) 1,5 96 190 nikkel (Ni) 29 56 83 zink (Zn) 110 338 566 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB's (som 7) 0,004 0,102 0,2 PCB (7) (som, 0.7 0,004 0,102 0,2 factor) OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) 38 519 1000

Lutum 18% Humus 3,7% Labmonster: MM904 (0,5-1,0) gaw T I METALEN barium (Ba) - - 712 cadmium (Cd) 0,461426752 5,2 10,0 cobalt (Co) 12 80 149 koper (Cu) 31 90 148 kwik (Hg) 0,132859272 16 32 lood (Pb) 42 245 447 molybdeen (Mo) 1,5 96 190 nikkel (Ni) 28 54 80 zink (Zn) 110 336 563 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN PAK (10) VROM 1,5 21 40 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN PCB's (som 7) 0,0074 0,1887 0,37 PCB (7) (som, 0.7 0,0074 0,1887 0,37 factor) OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) 70 960 1850 gaw: Achtergrondwaarden [mg/kg ds] T: Tussenwaarden grond [mg/kg ds] I: Interventiewaarden grond [mg/kg ds] Streefwaarden grondwater en Interventiewaarden bodemsanering uit de Circulaire Bodemsanering 2009 (Staatscourant 17 april 2009, 67) Achtergrondwaarden uit Toepassen van grond en baggerspecie in oppervlaktewater conform Staatscourant 2007, 247

TTT - STI Datum: 25 apr 2013 Labmonster(s): Pb 802 F(1,9-2,9) Pb 912 F(2,5-3,5) So To Io METALEN barium (Ba) 50 338 625 zilver (Ag) - 20 40 cadmium (Cd) 0,4 3,2 6,0 cobalt (Co) 20 60 100 koper (Cu) 15 45 75 kwik (Hg) 0,05 0,175 0,3 lood (Pb) 15 45 75 molybdeen (Mo) 5,0 153 300 nikkel (Ni) 15 45 75 zink (Zn) 65 433 800 AROMATISCHE VERBINDINGEN benzeen 0,2 15 30 ethylbenzeen 4,0 77 150 tolueen 7,0 504 1000 xylenen (som) 0,2 35 70 styreen 6,0 153 300 POLYCYCLISCHE AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN naftaleen 0,01 35 70 GECHLOREERDE KOOLWATERSTOFFEN vinylchloride 0,01 2,5 5,0 dichloormethaan 0,01 500 1000 1,1-dichloorethaan 7,0 454 900 1,2-dichloorethaan 7,0 204 400 1,1-dichlooretheen 0,01 5,0 10 1,2-dichl.etheen (c+t) 0,01 10 20 Dichloorpropaan 0,8 40 80 trichloormethaan 6,0 203 400 (chloroform) 1,1,1-trichloorethaan 0,01 150 300 1,1,2-trichloorethaan 0,01 65 130 trichlooretheen (tri) 24 262 500 tetrachloormethaan 0,01 5,0 10 (tetra) tetrachl.etheen (per) 0,01 20 40 OVERIGE STOFFEN minerale olie (C10- C40) tribroommethaan (bromoform) 50 325 600-315 630 So: To: Io: Streefwaardenwaarden grondwater [ug/l] Tussenwaarden grondwater [ug/l] Interventie grondwater [ug/l] Streefwaarden grondwater en Interventiewaarden bodemsanering uit de Circulaire Bodemsanering 2009 (Staatscourant 17 april 2009, 67) Achtergrondwaarden uit Toepassen van grond en baggerspecie in oppervlaktewater conform Staatscourant 2007, 247

Bijlage 6 Analysecertificaten

AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0)570 788110, Fax +31(0)570 788108 e-mail: info@al-west.nl, www.al-west.nl TAUW AMSTERDAM POSTBUS 133 7400 AC DEVENTER Datum Relatienr Opdrachtnr. Blad 1 van 2 12.04.2013 35004573 366377 ANALYSERAPPORT Opdracht 366377 Bodem / Eluaat Opdrachtgever Referentie Opdrachtacceptatie 10.04.13 Monsternemer Geachte heer, mevrouw, Hierbij zenden wij u de resultaten van het door u aangevraagde laboratoriumonderzoek. De analyses zijn geaccrediteerd volgens NEN-EN-ISO/IEC 17025, tenzij anders vermeld bij toegepaste methoden en uitgevoerd overeenkomstig de onderzoeksmethoden die worden genoemd in de meest actuele versie van onze verrichtingenlijst van de Raad voor Accreditatie, accreditatienummer L005. Indien u gegevens wenst over de meetonzekerheden van een methode, kunnen wij u deze op verzoek verstrekken. Dit rapport mag alleen in zijn geheel worden gereproduceerd. Eventuele bijlagen zijn onderdeel van het rapport. Indien u nog vragen heeft of aanvullende informatie wenst, verzoeken wij u om contact op te nemen met Klantenservice. Wij vertrouwen erop u met de toegezonden informatie van dienst te zijn. Met vriendelijke groet, 35004573 TAUW AMSTERDAM 1215957 Aanvullend bodemonderzoek SEIN Opdrachtgever AL-West B.V. Dhr. Chris van Wijngaarden, Tel. +31/570788118 Klantenservice Distributeur TAUW AMSTERDAM, Bart Hoogendoorn

AL-West B.V. Dortmundstraat 16B, 7418 BH Deventer, the Netherlands Postbus 693, 7400 AR Deventer Tel. +31(0)570 788110, Fax +31(0)570 788108 e-mail: info@al-west.nl, www.al-west.nl Opdracht 366377 Bodem / Eluaat Blad 2 van 2 Monsternr. 177242 177243 177244 177245 Monstername 08.04.2013 08.04.2013 08.04.2013 08.04.2013 Monsteromschrijving M1 M2 M3 M4 Eenheid 177242 177243 177244 177245 M1 M2 M3 M4 Asbest Asbest Verzamelmonster -- -- -- -- zie bijlage zie bijlage zie bijlage zie bijlage Begin van de analyses: 10.04.13 Einde van de analyses: 12.04.13 De onderzoeksresultaten hebben alleen betrekking op het aangeleverde monstermateriaal.monsters met onbekende herkomst, kunnen slechts beperkt gecontroleerd worden op plausibiliteit. AL-West B.V. Dhr. Chris van Wijngaarden, Tel. +31/570788118 Klantenservice Dit electronisch gegenereerde rapport is gecontroleerd en vrijgegeven. In overeenstemming met de vereisten van NEN EN ISO/IEC 17025:2005 voor eenvoudige rapportage is dit rapport zonder handtekening rechtsgeldig. Distributeur TAUW AMSTERDAM, Bart Hoogendoorn Toegepaste methoden Vaste stof conform NEN 5896-bepaling van Asbest in materialen: Asbest Verzamelmonster