NIEUWSBRIEF 2017 HET HEXEL Broedresultaten en waarnemingen nestkastenproject
Nieuwsbrief no.19 van het nestkastenproject HET HEXEL Contactadres nestkastenproject: Dini Weijers, tel. 0546-576538 Samenstelling verslag: Dick Berkhof, tel. 06-27457860 Verzamelde en uitgewerkte gegevens van het broedseizoen 2017 Inhoud: 1. Het weer 2. Wie en waar, hoe en wat 3. Broedresultaten 2017 4. Bijzonderheden 5. Broedresultaten v.a. 2006 6. Nestkastbezetting 7. Lijst van waargenomen vogelsoorten 1
1. Het Weer Controledatum gecontroleerd weertype temperatuur 1.1. Ter voorbereiding op nieuwe seizoen 26-10-2016 Schoonmaak/reparatie kastjes, wisselend bewolkt, weinig wind 06 ºC 28-03-2017 Controle grote kasten met prachtig weer, weinig wind 12 ºC 1.2. Nieuwe seizoen (kleinee kasten) 25-04-2017 1 e Ronde, koude maar zonnige middag, weinig wind 02-05-2017 Droog weer, bewolkt, windkracht 3 09-05-2017 Zonnig met frisse wind, kracht 2 16-05-2017 Bewolkt, rustig weer, windkracht 2 23-05-2017 Zeer zonnig, weinig wind, kracht 2 31-05-2017 Wisselend bewolkt, weinig wind, kracht 2 06-06-2017 Bewolkt, iets meer wind, kracht 3 13-06-2017 Zonnig, weinig wind, kracht 2 08 ºC 07 ºC 16 ºC 18 ºC 21 ºC 20 ºC 18 ºC 16 ºC 2
2.1. Voorwerk 2. Wie en waar, hoe en wat In het laatste kwartaal van 2016 zijn alle kleine nestkasten schoongemaakt. We waren met 4 personen. Toen zijn ook een aantal kastjes opnieuw vastgezet en een vijftal vervangen. Dit heeft plaats gevonden op 26 oktober 2016. In kast no. 84a werd nog een nest aangetroffen met 3 mezeneieren. 2.2. Seizoen 2017 De nestkasten in het gebied Het Hexel incl. de Dannenkamp aan de Haarboersweg te Hoge Hexel werden wekelijks op dinsdagen, vanaf 09.00 uur op inhoud en ontwikkelingen geïnspecteerd. Er werd gelopen volgens een vaste route in 2 gedeelten. In de pauze werd genoten van de meegebrachte koffie +, eenmaal beschuit met muisjes en eenmaal met gebak. Beide keren vanwege geboorte van een kleinkind. De groep bestond dit jaar uit: Jos Harsta, Dini Weijers, Dick Berkhof, Johan Niphuis, Leo Nijhof, Gerrit Schepers, Gerard Spit en Andre Willemsen. Sommigen namen door andere verplichtingen of vakantie slechts een enkele keer deel aan de controles. Steeds was echter een deel van de vaste groep aanwezig voor de controlerondes, met een minimum van 3 personen. De waarnemingen werden nauwkeurig bijgehouden en vindt u terug in dit verslag. De 1 e controle van de grote kasten werd verricht door Johan Niphuis, Gerard Spit, Dinie Weijers en Dick Berkhof op 17 februari. De kast in het schuurtje was bezet door een Kerkuil. Bij latere controle (12-6) bleken er 2 oude uilen in te zitten maar zonder nest. Uit kast no. 80 vloog een Bosuil maar inwendig was alleen wat troep, een stuk honingraat, een braakbal en een ei van een Holenduif 2016 te vinden. In de volgende kast ook een Bosuil met 3 eieren, maar het nest bleek later verstoord. Dini had nog een plaatje van een Bosuil in de vliegopening van de kast gemaakt door Martha Weijers, zie foto: De overige grote kasten waren onbezet, dat gold ook voor de Vleermuiskasten, helaas het hele seizoen door. Later troffen we in kast 87 nog een paartje Holenduif aan. 3
3. Broedresultaten 2017 Vogelsoort Aantal nesten Broedpoging Aantal eieren Koolmees 31 Incl. 2 x 2 e nest Aantal Uitgevlogen Opmerkingen jongen 28 226 196 186 30 eieren niet uit / 10 dode jongen, 3 nest mislukt Pimpelmees 23 23 225 219 218 6 eieren niet uit, 1 dood jong Boomklever N.B.: de 5 stuks, aantal aangenomen Bonte vliegenvanger 3 3 18 5 5 13 eieren over door dood ouder c.q. verstoring 14 11 75 68 54 7 eieren niet uit / 14 dode jongen Glanskop 1 1 6 6 6 Alles uitgevlogen 3.1. Nadere toelichting per soort vergeleken met vorig jaar Koolmees: Deze had 16 nesten meer. De resultaten waren ook beduidend beter t.o.v. 2016: 16 legsels meer. 114 eieren meer, 104 jongen meer uitgevlogen. Pimpelmees: De Pimpelmees deed het dit jaar ook beter t.o.v. 2016: Hoewel 1 legsel minder, Maar 30 eieren meer, En 75 jongen meer uitgevlogen. Boomklever: Weinig metselwerk dit jaar slechts 1 kastje Resultaat t.o.v. 2016: Zelfde aantal nesten (3), 9 eieren meer, Echter 2 jongen minder uitgevlogen. Bonte vliegenvanger: Deze deed het minder dan vorig jaar. De resultaten t.o.v. 2016: 6 legsels minder, 25 eieren minder, 5 jongen minder uitgevlogen. Helaas veel dode jongen, reden? Bij het verwijderen van het nest met dode jongen bleek er een kever onder te huizen, Een Doodgraver, zie foto. 4
Glanskop: Ook dit jaar weer aanwezig met één nest evenals vorig jaar, nu met 6 eieren en 6 jongen uitgevlogen. Bosuil: Deze was wel aanwezig maar geen resultaat. Kerkuil: Ook deze gesignaleerd maar eveneens geen resultaat. 5
4. Bijzonderheden Op 25 april zijn we voor het eerst rond geweest en waren verrast door de vele reeds bezette kastjes waarbij er zelfs in een tweetal al jongen werden aangetroffen. In de nabijheid van kastje 103 troffen we in een dode boom een Grote bonte specht aan met jongen, gezien 16-5-2017. Er waren diverse verassingen tijdens de rondgangen nl. 1. Kastje no. 83 was geheel verdwenen. 2. Kastje 66 een dode Boomklever met 8 eieren die helaas verloren zijn gegaan, Daarna in het zelfde kastje een Koolmeesnest. 3. In kastje 29 lag een dode Koolmees daarna is er niet weer in genesteld. 4. Nabij kast 97 zaten 2 Bosuilen in de struiken waarop we door David Tilanus werden geattendeerd. 5. Bij de vijver troffen we een stel Putters en later ook een stel Groene Spechten aan. 6. In het schuurtje op het middenveld broedde een Winterkoning en een Merel. 7. Op hetzelfde nest als vorig jaar zaten 2 jonge Buizerds bij buurman Peters. 8. In grote kast 41A huisde een stel Holenduiven. 9. Bij de laatste controleronde hingen diverse kastjes open, waaronder met eerder nog kleine jonge vogels die nu helaas waren verdwenen. 10. In de grote kast in het schuurtje bij de ingang, zaten 2 volwassen Kerkuilen op 12-6-2017. Er waren 8 kastjes waarin een begin was gemaakt. Kastje no. 101A (Grauwe vliegenvanger) is de laatste jaren nooit bezet. Kastje no. 69 bevatte een wespennest (begin) en no, 5 een Hoornaar. Kastje 108 geen nest wel een enkel ei zie foto: De vleermuiskasten waren bij de controles allemaal leeg, de 3 nieuwe toonden ook geen sporen van bezoek. De kastjes 12, 21, 36 en 63 moeten worden vervangen. Ook zijn er kastjes bij die opnieuw vastgezet moeten worden met langere schroeven. 6
5. Overzicht broedresultaten van 2006 2017 Koolmees 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 legsels 21 25 26 17 24 23 29 16 24 eieren 143 220 1999 150 187 234 194 122 200 uit 135 195 182 133 146 226 166 110 188 verloren 8 25 17 17 41 8 28 12 12 2015 2016 2017 23 14 28 180 94 226 165 69 186 15 25 40 250 200 150 legsels eieren 100 uit verloren 50 0 Pimpelmees 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 legsels 25 20 19 eieren 215 180 179 uit 181 176 177 verloren 34 4 2 29 22 16 20 14 18 283 192 169 184 119 182 264 184 158 167 93 176 19 8 11 17 26 6 2015 2016 2017 18 23 22 182 195 225 176 143 218 6 52 7 300 250 200 150 100 legsels eieren uit verloren 50 0 7
Boomklever legsels 5 5 4 7 3 2 5 3 5 5 3 3 eieren 24 37 22 33 17 11 25 17 25 25 9 18 uit 24 37 22 29 17 11 18 12 25 25 7 5 verloren 0 0 0 4 0 0 7 5 0 0 2 5 40 35 30 25 20 15 10 legsels eieren uit verloren 5 0 Bonte vliegenvanger legsels 13 13 10 11 19 17 17 17 14 14 17 14 eieren 81 72 63 68 102 108 87 94 79 79 100 75 uit 71 69 61 52 91 95 64 82 58 58 59 54 verloren 10 3 2 16 11 13 23 12 21 21 41 21 120 100 80 60 40 legsels eieren uit verloren 20 0 8
6. Nestkastbezetting 2017 1. Bezet door de Koolmees: 8-19 - 20-29 - 30-31 - 33-35 - 39-41 - 45-46 - 48 (2x) - 53-55 - 60-63 - 66-68 - 74-79 - 80-81 - 89 (2x) - 90-98 - 99-106 - 109. Totaal 28 +3 stuks, waarvan 9 in dezelfde kastjes als vorig jaar, toen waren er in totaal 15 stuks bezet. N.B.: Kastje no s 66 en 74 zijn 2 e broed nadat er eerst een andere soort in had genesteld. 2. Bezet door de Pimpelmees: 1-6 - 9-14 - 17-22 - 25-34 - 38-42 - 47-58 - 61-64 - 67-72 - 77-82 - 85-86 - 87-96 - 97. Totaal 23 stuks, waarvan 9 x in eenzelfde kastje als vorig jaar, toen waren er in totaal 17 stuks bezet. 3. Bezet door de Bonte vliegenvanger: 13-24 - 28-32 - 44-59 - 71-74 - 76-79a - 84-84a - 88-92. Totaal 14 stuks, waarvan 5x in dezelfde kastjes als vorig jaar, toen waren er in totaal 20 stuks bezet. N,B.: kastje 74 is ook gebruikt door Koolmees. 4. Bezet door de Boomklever: 21-66 - 78. Totaal 3 waarvan geen in de zelfde kastjes als vorig jaar, toen waren er in totaal 4 stuks bezet. N.B.: Kastje 66 is na dode ouder mislukt en later in bezit genomen door Koolmees. 5. Bezet door de Glanskop: 40. Vorig jaar ook 1 nest no. 98. 6. Overige info m.b.t. bezetting of niet: - Leegstand was er in de kasten: 2-3 - 4-5 - 7-10 - 11-12 - 15-16 - 18-23 - 26-27 - 36-37 - 43-44a - 49-50 - 51-52 - 52a - 57-62 - 65-69 - 70-73 - 75-91 - 93-100 - 100a - 101-101a - 102-103 - 104-105 - 107-108. Totaal 42 stuks, waaronder 24 dezelfde als vorig jaar. 7. Kast nr s, die niet in gebruik zijn: 54-56 - 83-94 - 95. N.B.: no 83 was wel in gebruik maar totaal verdwenen, door boomkap? 9
7. Lijst van waargenomen (vogel)soorten (inclusief in nieuwe natuur achter- en voorzijde) Blauwe reiger Bonte vliegenvanger Boomklever Bosuil Buizerd Ekster Fitis (gehoord) Gaai Glanskop Goudhaantje Groene specht Grote bonte specht Grote lijster Holenduif Houtduif Houtsnip Huismus Kauw Kerkuil Kievit Knobbelzwaan Koekoek (gehoord) Koolmees Kuifeend Meerkoet Merel Nijlgans Oeverzwaluw Pimpelmees Putter Ransuil Roodborst Spreeuw Tjiftjaf Vink Wilde zwaan Winterkoning Witte kwikstaart Wulp Zanglijster Zwarte kraai Zwartkop Verder nog wat vlinders, libellen en een haas. 10