DC OR NOT DC EEN VISIE OP DE TOEKOMST VAN GELIJKSPANNING IN DE GEBOUWDE OMGEVING WORKSHOP KNX OVER IP EN DC-TECHNOLOGIE MAARSSEN, 16 MAART 2017
EVEN VOORSTELLEN Koos Kerstholt
STAPPENPLAN Trends en ontwikkelingen Visie Uitdagingen Roadmap Innovatieplatform DCGO
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN (1) Mens en maatschappij Meer onzekerheid, polarisering en onveiligheid Behoefte aan het bekende, veiligheid, geborgenheid Maar ook: onafhankelijkheid en zelfredzaamheid Revival van coöperaties (energie, zorg)
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN (2) Less is more: NL gaat van het gas af maar All electric society: meer elektrische apparaten Wel zuiniger, maar per saldo meer KWh Meer elektronica (en dus meer gebruik van gelijkspanning) IoT: Meer connected Big Data: Meer data-congestie op bestaande netwerken
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN (3) Duurzaam wordt de norm Toenemende aandacht voor (en toepassing van) duurzaam opwekken van energie Mix van lokale, regionale en landelijke energiesystemen Gebouwde omgeving wordt 0-energie en op termijn zelfs energiepositief Toename van autarkische en empatische gebouwen
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN (4) Net wordt Netwerk Toename van netbelasting door lokale opwek, warmte pompen en EV Auto wordt onderdeel van energiesysteem: als opslag of als energiecentrale Consument wordt prosument; naast downloaden ook uploaden E-infrastructuur moet worden aangepast: meer balans zoeken (smart grids) en lokale opslag Combinaties van publieke en private infrastructuur
EXPERTSESSIE 16 deelnemers Deskundigen uit bedrijfsleven en wetenschap 2 ronden, 32 stellingen Doel: trends vertalen naar visie op DC
VISIE Vanuit de Energietransitie wordt de opkomst van lokale en regionale energienetten voorzien. In deze netten wordt duurzame opwekking, distributie en gebruik via slimme gelijkspanningstechnologie aan elkaar gekoppeld. Regelbaarheid, flexibiliteit en opslag én mogelijkheid tot koppeling met andere energiesystemen zijn kenmerkend voor toepassing van gelijkspanningsnetten in de gebouwde omgeving en in de industrie. Nu er meer energie duurzaam wordt opgewekt, schiet (al hier en daar) het huidige wisselspanningsnet (lokaal en regionaal) tekort en zijn er investeringen nodig. Een extra of separaat DC net kan voor het huidige net een tweede leven betekenen en dit voorkomt grote(re) publieke investeringen. Met deze DC-netten kan tegemoet gekomen worden aan de vraag van de burger om meer zelfbeschikking en komt op energiegebied ook de participatiesamenleving van de grond. Meer energie zelf opwekken levert naast verduurzaming geopolitiek gezien ook onafhankelijkheid op.
VISIE OP ONTWIKKELING DC Vanuit de Energietransitie wordt de opkomst van lokale en regionale energienetten voorzien. In deze Markt netten en wordt maatschappij duurzame opwekking, distributie en gebruik via slimme gelijkspanningstechnologie Opkomst lokale en regionale aan elkaar energienetten gekoppeld. (publiek Regelbaarheid, én privaat) flexibiliteit en opslag én Opwek, opslag en distributie via slimme gelijkspanningstechnologie op gebruik afgestemd mogelijkheid tot koppeling met andere energiesystemen zijn kenmerkend voor toepassing van Koppeling met andere energiesystemen (o.a. warmte) gelijkspanningsnetten Burgers en bedrijven in de worden gebouwde prosumenten omgeving en van in duurzame de industrie. (zelf Nu opgewekte) er meer energie energie duurzaam wordt opgewekt, schiet (al hier en daar) het huidige wisselspanningsnet (lokaal en regionaal) Producten tekort en en diensten zijn er investeringen nodig. Een extra of separaat DC net kan voor het huidige Decentrale net een tweede opslag- leven en (smart) betekenen distributiesystemen en dit voorkomt grote(re) publieke investeringen. Met deze DC-netten Actieve (slimme) kan tegemoet DC-componenten gekomen worden aan de vraag van de burger om meer zelfbeschikking DC/DATA en net: komt integratie op energiegebied van data ook energie. de participatiesamenleving DC-backbone en USB-C van de grond. Meer energie Nieuwe zelf opwekken business- en levert verdienmodellen naast verduurzaming (DBFMO) geopolitiek gezien ook onafhankelijkheid op.
VISIE Vanuit de Energietransitie wordt de opkomst van lokale en regionale energienetten voorzien. In deze Technologie netten wordt en duurzame kennis opwekking, distributie en gebruik via slimme gelijkspanningstechnologie Ontwikkeling van actieve aan gelijkspanningstechnologie elkaar gekoppeld. Regelbaarheid, die bijdraagt flexibiliteit bij aan en slimme opslag én distributiesystemen (smart DC grids) mogelijkheid tot koppeling met andere energiesystemen zijn kenmerkend voor toepassing van Onderzoek naar horizontale energie-uitwisseling en decentrale opslag- en gelijkspanningsnetten transportsystemen in die de gebouwde een impuls omgeving geven aan en nieuwe in de businessmodellen industrie. Nu er meer energie duurzaam wordt opgewekt, schiet (al hier en daar) het huidige wisselspanningsnet (lokaal en regionaal) Ecosysteem tekort en zijn er investeringen nodig. Een extra of separaat DC net kan voor het huidige Standaardisatie net een tweede en leven harmonisatie betekenen van en normen dit voorkomt en regels grote(re) publieke investeringen. Met deze DC-netten onderdeel kan van tegemoet opleidingen gekomen E-installateur/ worden aan W-Installateur de vraag van de burger om meer zelfbeschikking Ketenbrede en samenwerken komt op energiegebied bij innovatie ook als de basis participatiesamenleving voor product- en marktontwikkeling van de grond. Meer energie Goede zelf opwekken en objectieve levert informatievoorziening naast verduurzaming ondersteunt geopolitiek MKBA gezien ook onafhankelijkheid op.
INSPIRATIETAFELS Bespreken visie Inventarisatie van belemmeringen Bedenken van oplossingen Scenario s: wijknetten, bedrijventerreinen, energiecoöperaties, tuinbouwkassen, kantoren en scholen, openbare verlichting, winkels, etc Specificatie van generieke uitdagingen
UITDAGINGEN Horizontale energie-uitwisseling nu nog niet mogelijk Decentrale opslag- en transportsystemen alleen nog in pilots en duur Actieve gelijkspanningstechnologie nog onvoldoende ontwikkeld Apparatuur thuis en in bedrijf (nog) niet beschikbaar Beperkte beschikbaarheid van componenten voor netten en installaties Gebrek aan objectieve informatie Te weinig vakkennis DC in de installatiebranche Noodzaak tot harmonisatie van normen en standaarden Beperkt perspectief van de gebruiker: kijkt alleen naar prijs/kwh
VERTALING VAN KNELPUNTEN NAAR AANDACHTSGEBIEDEN Uitdaging Markt en maatschappij Producten en diensten Technologie Ecosysteem Horizontale energie-uitwisseling x x x x Decentrale opslag- en transportsystemen x x x Actieve gelijkspanningstechnologie x x Apparatuur thuis en in bedrijf x x x Componenten voor netten en installaties x x x Gebrek aan objectieve informatie x x Vakkennis DC elektrotechniek installatiebranche x x Harmonisatie van normen en standaarden x x x Gebruiker kijkt alleen naar prijs/kwh x x x
HOE VERDER? Vertalen van verzamelde input naar een innovatieactieplan (roadmap) Verder uitbouwen van de interactieve community van bedrijven en instellingen die de uitdagingen gaan aanpakken (DCGO) Actief opbouwen van netwerk met stakeholders (nationaal en internationaal) voor het delen van kennis en ervaring en het ontwikkelen van de markt
Ontwikkelsporen korte termijn: 1-2 jaar middellange termijn: 3-5 jaar lange termijn: > 5 jaar Visie Markt & Maatschappij Business Case Living Labs & Pilots OVL Kantooromgeving OVL MBO/HBO onafhankelijkheid en zelfredzaamheid Privacy & veiligheid No Gas/ All Electric lokale en regionale energienetten Opwek, opslag en distributie in balans Consument wordt Prosument Producten & diensten Componenten Apparaten Diensten Kantoren en scholen OVL DC-Esco IoT 0-energie gebouwen Lokale energiesystemen Decentrale opslag- en distributiesystemen Actieve (slimme) DCcomponenten DC/DATA netwerk Nieuwe business- en verdienmodellen Technologie Opwek Distributie Opslag Actieve DC Technologie Smart Grids DC-Data-net actieve gelijkspanningstechnologie horizontale energieuitwisseling decentrale opslag en transportsystemen Innovatie ecosysteem Competentie ontwikkeling Normering Samenwerken/ Communicatie DC in NEN 1010 Post/HBO cursus DC NPR DC DC Congres DC Wiki DC Academy Post/MBO cursus DC DCGO innovatieplatform DC Wiki Standaardisatie en harmonisatie DC in opleidingen E- installateur Meer samenwerken bij innovatie objectieve informatie trend milestone Innovatieproject
DC GO
DANK VOOR UW AANDACHT Meer informatie: https://innoplaza.mett.nl/dcgo Zijn er nog vragen? Koos Kerstholt koos.kerstholt@innoprofs.nl 06-22-517236
DEELNAME DC GO (INDICATIEF) Soort lidmaatschap Brons Zilver Goud Toegang tot netwerk (deelnemerslijst) x x x Website en nieuwsbrief x x x Jaarcongres x x x Periodieke netwerkbijeenkomsten x x x Concepten/cases catalogus x x Toolkit x x Mede bepalen inhoud innovatieprogramma x Innovatie support (innovatieprojecten, scan, matching, projectplan) - - 16 uur Subsidieadvies (via subsidiepartner MRK ONE) x Korting op workshops, lezingen, excursies 10% 20% 30% Jaarlijks lidmaatschap 600 1.200 2.400
OPKOMST VAN GELIJKSPANNING HISTORISCH PERSPECTIEF: eind 19de eeuw In den beginne was er DC AC Transformator (Tesla) War of the Currents (Edison Tesla / Westinghouse) Uitrol AC als logisch gevolg AC heeft mede gezorgd voor onze huidige welvaart Klassieke bedrijven als SIEMENS, ABB, GE etc
OPKOMST VAN GELIJKSPANNING HISTORISCH PERSPECTIEF: 20ste eeuw 1948: uitvinding van transistor Opkomst elektronica, computers, componenten Overal elektronica: Photo Voltaïsche cellen, LED s, frequentieregelaars Vanaf jaren 80 HVDC (point-to-point) Opkomst DC transmissienetten NOR-NED, BRIT-NED, TENNET Efficiëntere transmissie met DC Eind 20ste eeuw: Power-Electronics Vermogenselektronica Van USB tot HVDC Opkomst van de ICT: Apple, Samsung, Google, Microsoft etc
OPKOMST VAN GELIJKSPANNING DC nu: Een greep uit de 21ste eeuw Wat DC eerst niet kon, kan nu wel Van passieve naar actieve technologie: Smart Grids USB type C als universele stekker?! Power & Data! Van DC opwekking (in PV-panelen) direct naar DC gebruik in apparatuur Elektrische Mobiliteit Maar nog in de kinderschoenen Hoe verder?