Informatiefolder voor de omgeving van geïnterneerde patiënten
2
INLEIDING Een naaste uit uw omgeving is aangemeld voor het Forensisch Psychiatrisch Centrum Gent. FPC Gent is een nieuw opgestart forensisch psychiatrisch centrum voor patiënten met een interneringsmaatregel. In deze informatiefolder proberen wij u zoveel mogelijk informatie te geven over FPC Gent, de behandeling en onze huisregels voor bezoekers. Gezien het feit dat FPC Gent in de opstartfase zit, zal deze informatiefolder de komende periode aangevuld en/of gewijzigd kunnen worden. Daarnaast zullen nog niet alle beoogde voorzieningen operationeel zijn in het begin van de opstartfase. OVER FPC GENT FPC Gent is een zorginstelling en levert zorg op maat aan patiënten met een interneringsmaatregel. Deze zorg wordt geboden in een klinische behandelcontext. Behandelen en beveiligen gaan daarbij hand in hand. Omdat er sprake is van behandeling in een zorginstelling, wordt er gesproken over patiënten. In het centrum is ruimte voor 264 patiënten. Binnen de opstartfase van één jaar wordt de volledige bezetting gerealiseerd. Als FPC Gent volzet is zal er met een wachtlijst gewerkt worden. In FPC Gent worden forensisch psychiatrische patiënten behandeld met het doel het risico op nieuwe delicten te verminderen en de achterliggende oorzaken van het delictgedrag weg te nemen of beheersbaar te maken, zodat een (hernieuwd) verblijf in de samenleving veilig en mogelijk is. FPC Gent doet dit in nauwe samenwerking met de patiënt en zijn omgeving. Voor de behandeling van forensisch psychiatrische patiënten vormt het gepleegde delict (delict analyse en risico-inventarisatie) in combinatie met de psychiatrische diagnose de basis voor de behandeling. Het verblijf en de behandeling in FPC Gent is de eerste stap in de forensische zorgketen die uitstroom naar externe zorgcircuits mogelijk maakt. Door zorg op maat aan te bieden kunnen forensische patiënten reïntegreren in de maatschappij en zal per patiënt gekeken worden naar een gepaste vervolginstelling. 3
UW NAASTE IS AANGEMELD VOOR FPC GENT EN NU? Uw naaste wordt eerst opgenomen op de afdeling observatie & oriëntatie. De eerste weken staan in het teken van kennismaking met de forensisch psychiatrisch medewerkers (afdelingsstaf) en medepatiënten. Daarnaast wordt deze periode gebruikt om te bepalen wat de beste behandeling is. Voor iedere patiënt wordt een individueel behandelplan opgesteld. Op basis van observatie, evolutie en diagnostisch onderzoek zal gekeken worden naar welke vervolgafdeling uw naaste gaat. 4
EEN THERAPEUTISCH LEEFKLIMAAT; MILIEUTHERAPIE FPC Gent kent een therapeutisch leefklimaat volgens het principe van de milieutherapie. Hierin wordt het onderscheid gemaakt tussen twee leefmilieus; het supportieve milieu en het sociaal therapeutische milieu. De leefgroep staat in beide milieus centraal en is een gemeenschap waarin patiënten met elkaar leren leven. De nadruk ligt op het nemen van verantwoordelijkheid voor uzelf, anderen en uw omgeving. Uw naaste krijgt begeleiding op de afdeling door een individueel begeleider, waarmee hij wekelijks gesprekken voert. Daarnaast vindt er eenmaal per week een groepsbespreking plaats. Supportief milieu In een supportief milieu ligt de nadruk op behandeling op maat door ondersteuning te bieden waar nodig. Hierbij kan gedacht worden aan ondersteuning bij de algemene dagelijkse verzorging of bij het aanleren van sociale vaardigheden. Mentale stabilisatie en een sterk gestructureerde leefomgeving zijn belangrijke pijlers in een supportief milieu. De supportieve aanpak kent twee doelstellingen: enerzijds het voorkomen van ontregeling en terugval in ongecontroleerd gedrag en anderzijds het versterken van de identiteit van de individuele patiënt. In een supportief milieu worden patiënten met psychotische problematiek en patiënten met een mentale beperking opgenomen op aparte afdelingen. Sociaal therapeutisch milieu In een sociaal therapeutisch milieu staat het versterken van het contact en de interactie van de patiënt met zijn omgeving centraal. Het doel is het verstevigen van de sociaal-maatschappelijke rol van de patiënt in de samenleving, waarnaar hij terug zal keren. Door de sociale omgang met medepatiënten en de afdelingsstaf leert de patiënt zich op een acceptabele manier te gedragen en wordt hem de mogelijkheid geboden om met nieuw gedrag te oefenen. Patiënten worden op deze wijze geconfronteerd met de gevolgen van gedrag en leren gedrag aan te passen vanuit een passende sociale identiteit. In een sociaal therapeutisch milieu worden voornamelijk patiënten met een persoonlijkheidsstoornis opgenomen. 5
BEHANDELAANBOD In FPC Gent staat risicomanagement centraal in de behandeling. Dit heeft als doel het voorkomen van terugval in delictgedrag door risico s te herkennen en te controleren. Om behandeling mogelijk te maken wordt samen met uw naaste een behandelplan opgesteld. Hierin worden per vakgebied specifieke doelen opgesteld om de kans op een zelfstandig leven zo groot mogelijk en de kans op recidive zo laag mogelijk te maken. FPC Gent voorziet in diverse therapieën om tot de gestelde doelen te komen. Afhankelijk van de diagnose en hulpvraag kan een patiënt aangemeld worden voor individuele therapie. Deze therapieën worden door een psycholoog gegeven en zijn gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en motiverende gespreksvoering. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om systeem/netwerk therapie aan te bieden wanneer dit voor de behandeling van een patiënt van belang is. Ook de diverse vaktherapieën zoals beeldend, muziek, drama en psychomotorische therapie kunnen individueel gegeven worden. Naast individuele therapie zijn zorgprogramma s samengesteld voor patiënten met specifieke problematiek. De zorgprogramma s worden in groepsverband gegeven. Zorgprogramma Persoonlijkheidsproblematiek (verslaving & agressie) Zorgprogramma Psychotische Problematiek (Liberman) Zorgprogramma Seksuele Problematiek Zorgprogramma Mentaal Beperkten Afhankelijk van de diagnose, delict en eventueel andere aanwezige problematiek zal samen met de patiënt gekeken worden welke therapieën het beste passen. 6
DAGPROGRAMMA In FPC Gent proberen we patiënten zo goed als mogelijk voor te bereiden op terugkeer in de maatschappij. Dat betekent dat we veel waarde hechten aan het volgen van een dagprogramma naar het vermogen van de patiënt. Het dagprogramma bestaat uit blokken zoals arbeid, onderwijs, beweging en recreatie om een zinvolle dagbesteding op te bouwen. Bij de arbeidsblokken leert men specifieke arbeidsvaardigheden, bij onderwijs is het mogelijk om een individueel leertraject te starten, zoals het gebruiken van de computer. Daarnaast wordt beweging in de vorm van sport en spel aangeboden en worden recreatieve activiteiten georganiseerd. Er worden ook werkervaringsplekken aangeboden. UW MOGELIJKE ROL BINNEN DE BEHANDELING FPC Gent streeft ernaar om de omgeving van patiënten zoveel mogelijk te betrekken bij de behandeling van de patiënt, uiteraard met toestemming van de patiënt zelf. Wij zien de omgeving van een patiënt als een belangrijke schakel binnen de behandeling, omdat deze inzicht kan bieden vanuit een ander perspectief. Daarnaast kan het hebben van een betrokken omgeving een belangrijke rol spelen om terugval te voorkomen. Het betrekken van de omgeving doen wij door middel van het organiseren van gesprekken om de evolutie en/of eventuele problemen van de behandeling te bespreken, maar ook door de omgeving actief te betrekken bij de methode vroegsignalering. Dit is een methode om vroege signalen van ontsporing van gedrag bij patiënten tijdig te herkennen zodat verdere escalatie voorkomen kan worden. CONTACT VIA GESCREENDE CONTACTEN Patiënten kunnen contact onderhouden met personen uit hun omgeving door het voeren van telefoongesprekken, het ontvangen en verzenden van post en het ontvangen van bezoek. Uw naaste kan via een aanmeldformulier uw contactgegevens opgeven. Elke bezoeker wordt gescreend door een 7
maatschappelijk assistent. Dit houdt in dat u op de hoogte gebracht wordt van de regels binnen het centrum en dat er enkele vragen worden gesteld over het contact met uw naaste. Teneinde het dagprogramma te respecteren is telefonisch contact op doordeweekse dagen vanaf 17u mogelijk tot 21u. In de weekenden van 9u tot 21u. Bezoektijden zijn zaterdag, zondag en op feestdagen van 12u tot 18u. Gedurende de opstart van FPC Gent zullen de bezoektijden uitgebreid worden. Uw naaste is verantwoordelijk voor de tijdige aanmelding van uw bezoek. Bezoek vindt plaats in de kamer van de patiënt, tenzij anders bepaald. OMGANGSVORMEN Binnen FPC Gent is het belangrijk dat iedereen dezelfde omgangsvormen hanteert. Dit geldt voor zowel de patiënten als de medewerkers, maar ook voor bezoekers. Samen zijn we verantwoordelijk voor een veilig behandel- en leefklimaat. Iedereen moet zich veilig kunnen voelen; het is daarom belangrijk dat we zorgvuldig met elkaar en elkaars voorwerpen omgaan, d.w.z. gooi niet met voorwerpen, let op uw taalgebruik en toon geen agressief gedrag. Rekening houden met elkaar; d.w.z. behandel een ander zoals u zelf ook behandeld wil worden, houd uw omgeving schoon. Samenwerken; een goede samenwerking is de sleutel tot een succesvolle behandeling, d.w.z. neem verantwoordelijkheid, kom afspraken na en blijf met elkaar in gesprek. 8
ROOKVERBOD Gezien de technische installaties van het gebouw geldt er in FPC Gent een rookverbod. Dit betekent dat het niet is toegelaten om in de eigen kamers, dan wel leefgroep of in de rest van het centrum te roken. Het is wel toegelaten om te roken in de daarvoor voorziene rook- en buitenruimtes. Bezoekers mogen niet in contact komen met andere patiënten. Er moeten dus afspraken gemaakt worden met de afdelingsstaf en medepatiënten over het toetreden van bezoekers tot de daarvoor voorziene rook- en buitenruimtes. HUISREGELS VOOR BEZOEKERS Om uw bezoek in FPC Gent zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen heeft FPC Gent een aantal regels opgesteld voor bezoekers. De maatschappelijk assistent zal deze huisregels samen met u doornemen tijdens de screening: Alle bezoekers, ook minderjarige kinderen die met hun ouders of (een) andere begeleider(s) meekomen, dienen zich bij binnenkomst bij de portier te legitimeren met een geldig paspoort, rijbewijs of identiteitskaart. Bezoekers dienen controle van hun persoonlijke handbagage toe te laten en hun zakken te legen. Zo nodig kunnen persoonlijke zaken waaronder jassen en andere bagage opgeborgen worden in de daarvoor bestemde kasten in de wachtruimte. Bezoekers dienen zich te houden aan de voorwaarden die ten aanzien van hun bezoek zijn gesteld en aan de in het centrum geldende regels. Het is de bezoeker niet toegestaan enig voorwerp mee te nemen, aan de patiënt te overhandigen of van de patiënt in ontvangst te nemen, dat gevaar kan opleveren voor de orde of de veiligheid binnen het centrum. Het is bezoekers niet toegestaan huisdieren mee te brengen. Het is bezoekers niet toegestaan communicatieapparatuur de inrichting in te voeren. 9
Het is bezoekers niet toegestaan drank, drugs, materiaal in beeld en geluid van sadomasochistische, extreem gewelddadige of pornografische aard en als wapen te gebruiken voorwerpen mee te brengen. Het is bezoekers niet toegestaan voedingsmiddelen in te voeren in het centrum die niet fabrieksmatig verpakt zijn of reeds geopend. De noodzaak om voor persoonlijk gebruik medicijnen bij zich te dragen dient te blijken uit een doktersverklaring. De afdelingsstaf kan bepalen dat bepaalde voorwerpen gedurende de tijd van het bezoek aan de afdelingsstaf in bewaring moeten worden gegeven. Bezoekers dienen de aanwijzingen van de afdelingsstaf stipt op te volgen. Bezoekers kunnen zich slechts onder begeleiding van de afdelingsstaf binnen het centrum, behoudens de kamer van de patiënt, ophouden. De afdelingspsycholoog kan ertoe overgaan een maximum te stellen aan het aantal bezoekers dat tegelijkertijd op een afdeling verblijft. Bezoekers die zich niet houden aan de algemene regels en/of aan de ten aanzien van hun bezoek gestelde voorwaarden en bezoekers die geen gevolg geven aan door de afdelingsstaf gegeven aanwijzingen, kunnen door de afdelingsstaf onmiddellijk uit het centrum worden verwijderd. Voor bezoekers die uit het centrum zijn verwijderd dient vóór een volgend bezoek opnieuw door de afdelingspsycholoog beslist te worden over toelating tot het centrum. Personen onder de 18 jaar kunnen slechts onder begeleiding van een meerderjarige en wanneer de begeleiders niet de ouder/voogd zijn met schriftelijke toestemming van een ouder/voogd of naaste verwant in het centrum worden toegelaten. De begeleiders zijn verantwoordelijk voor het toezicht op en handelen van deze minderjarigen. In overleg met de afdelingsstaf kan tevens bezoek worden toegestaan op de feestdagen die behoren tot de culturele of godsdienstige achtergrond van de patiënt. FPC Gent stelt zich voor de tijd dat bezoekers in het centrum of op het terrein van de inrichting aanwezig zijn niet aansprakelijk voor aan hen of aan hun voorwerpen ontstane schade. 10
CONTACT Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze folder? Dan kunt u contact opnemen via het algemene contactformulier op de website www.fpcgent.be. Of stuur een mail via info@fpcgent.be. 11
12