Steven Van de Broeck svb@essenscia.be VLARIP2 slotevent 24/01/2013 Ter Elst Edegem
Inhoud Impact CLP op SEVESO Impact CLP op VLAREM I + II Conclusies 2
CLP? Regulation (EC) No 1272/2008 on the Classification, Labelling and Packaging of substances and mixtures Van kracht sinds 20 januari 2009 Ter vervanging van de Stoffenrichtlijn 67/548/EG en de Preparatenrichtlijn 1999/45/EG 5
Toepassing CLP-regels voor gevarenindeling 24/01/2013 MENGSELS STOFFEN indeling volgens EU 67/548 verplicht indeling volgens EU 1999/45 verplicht indeling volgens CLP optie indeling volgens EU 67/548 verplicht indeling volgens CLP verplicht indeling volgens EU 67/548 verplicht indeling volgens EU 1999/45 verplicht indeling volgens CLP optie indeling volgens CLP verplicht indeling volgens CLP verplicht 7
Impact CLP op SEVESO 8
SEVESO III richtlijn 4/7/2012 Gepubliceerd op 24/7/2012 Afstemming SEVESO op CLP integrale wijziging bijlage 1 deel I = toepassingsgebied SEVESO gekoppeld aan gevarenklassen Ook nog andere wijzigingen Lijst met naam genoemde stoffen Bepalingen omtrent openbaarheid van gegevens Uiterlijk 1/6/2015 om te zetten via samenwerkingsakkoord 9
SEVESO III bijlage 1 deel I 4 grote groepen van types van gevaren (fysisch, gezondheid, milieu en overige) Differentiatie in functie van verschillende CLP gevarenklassen / -categorieën, fysische toestand, blootstellingsroutes, 10
CLP-gevarenklassen : fysische gevaren Gevarenklassen Ontplofbare stoffen Categorieën instabiele Sub. explosieven cat.1.1 Ontvlambare gassen Cat. 1 Cat. 2 Ontvlambare aerosolen Cat. 1 Cat. 2 Oxiderende gassen Cat. 1 Gassen onder druk samengeperst gas vloeibaar gemaakt gas Sub. cat.1.2 sterk gekoeld vloeibaar gas Sub. cat.1.3 opgelost gas Sub. cat.1.4 Ontvlambare vloeistoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Ontvlambare vaste stoffen Cat. 1 Cat. 2 Zelfontledende stoffen/mengsels Type A Type B Type C & D Type E & F Type G Pyrofore vloeistoffen Cat. 1 Pyrofore vaste stoffen Cat. 1 Stoffen/mengsels vatbaar voor zelfverhitting Cat. 1 Cat. 2 Stoffen/mengsels die in contact met water ontvlambare gassen ontwikkelen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Oxiderende vloeistoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Oxiderende vaste stoffen Cat. 1 Cat. 2 Cat. 3 Organische peroxiden Type A Type B Type C & D Type E & F Type G Bijtend voor metalen Cat. 1 Sub. cat.1.5 Sub. cat.1.6 Sub. cat.1.7 Gevaarklasse / -categorie opgenomen in bijlage I deel I van SEVESO III 11
fysische gevaren SEVESO III SEVESO II SEVESO III SEVESO II Explosieven P1a / P1b 4 / 5 SEVESO II verwees reeds naar de subcategoriën aan explosieve stoffen (1.1; 1.2;...) Stoffen onder SEVESO II cat. 5 vallen mogelijks onder SEVESO III cat. P6a / P6b of P8 (explosieven met R2 / R3) Link met testmethode A14 behouden, gezien verschil met GHS test series Ontvlambare gassen Ontvlambare aerosolen Oxiderende gassen Ontvlambare vloeistoffen P2 8 P3a / P3b - Vielen mogelijks onder SEVESO II cat. 7b of 8 of onder vloeibare, ontvlambare gassen P4 3 P5a / P5b / P5c 6 / 7 / 8 Wijziging indelingscriteria zie slide indelingscriteria ontvlambare vloeistoffen 12
fysische gevaren Zelf ontledende stoffen en mengsels Organische peroxiden Pyrofore vaste stoffen en vloeistoffen Oxiderende vloeistoffen en vaste stoffen SEVESO III SEVESO II SEVESO III SEVESO II P6a / P6b - Nieuwe categorie Mogelijks voorheen al SEVESO (ontplofbaar of als (zeer) (licht) ontvlambaar) P6a / P6b - Nieuwe categorie Voorheen al SEVESO (ontplofbaar of oxiderende stoffen) P7 7a (liq.) Nu ook pyrofore vaste stoffen gevat door SEVESO P8 3 Andere criteria, meer stoffen te beschouwen als oxiderend Gewijzigde specifieke concentratiegrens salpeterzuur (DSD: 70% - CLP: 65%) 13
CLP-gevarenklassen : milieugevaren Gevarenklassen Gevaar voor het aquatisch milieu, acuut Gevaar voor het aquatisch milieu, chronisch Gevaarlijk voor ozonlaag Categorieën CAT1 Chronic1 Chronic2 Chronic3 Chronic4 Gevaarklasse / -categorie opgenomen in bijlage I deel I van SEVESO III 14
Milieugevaren SEVESO III SEVESO II SEVESO III SEVESO II Gevaarlijk voor het aquatisch milieu acuut 1 en chronisch 1 Gevaarlijk voor het aquatisch milieu chronisch 2 E1 E2 9i 9ii Andere indelingscriteria / testorganismen Introductie van M-factor voor zeer toxische stoffen 15
CLP-gevarenklassen: gezondheidsgevaren Gevarenklassen Acute toxiciteit (oraal, dermaal, ademhaling) Categorieën CAT1 CAT2 CAT3 CAT4 Huidirritatie/corrosief CAT1 (bijtend) CAT2 (irriterend) Irriterend voor ogen CAT1 CAT2A Sensibiliserend (huid) Sensibiliserend (ademhaling) CAT1 (huid) CAT1 (adem) Mutageen in geslachtscellen CAT1A CAT1B CAT2 Kankerverwekkend CAT1A CAT1B CAT2 Reprotoxisch CAT1A CAT1B CAT2 lactatie STOT (eenmalig) CAT1 CAT2 CAT3 STOT (herhaald) CAT1 CAT2 Aspiratiegevaar CAT1 Gevaarklasse / -categorie opgenomen in bijlage I deel I van SEVESO III 16
Gezondheidsgevaren SEVESO III SEVESO II SEVESO III SEVESO II Acuut toxische stoffen Specifieke doelorgaantoxiciteit, eenmalige blootstelling H1 / H2 1 / 2 Drempelwaarden afh. van categorie en blootstellingsroute Wijzing criteria gevaarsindeling H3 - Nieuwe categorie Stoffen vielen mogelijks al wel onder de categorie van de (zeer) giftige stoffen (R39/X) 17
Overige gevaren SEVESO III SEVESO II SEVESO III SEVESO II Stoffen met EUH014 Stoffen / mengsel die in contact met water ontvl. gassen vormen, cat. 1 Stoffen met EUH029 O1 10i O2 - Geval per geval na te gaan of stoffen / mengsels met R15 onder deze cat. vallen (verschil in testprocedures) Mogelijks voorheen al SEVESO (10i) O3 10ii 18
Indelingscriteria ontvlambare vloeistoffen Vp ( C) 0 21 23 55 60 CLP Cat. 1 Vp < 23 C et T K < 35 C Cat. 2 Vp < 23 C et T K > 35 C Cat. 3 23 C Vp 60 C indeling in strengere categorie toetsing aan lagere drempelwaarden SEVESO (afh. van procesomstandigheden) DSD GEVAAR zeer licht ontvlambaar F+ / R12 GEVAAR licht ontvlambaar F / R11 WAARSCHUWING ontvlambaar R10 Indeling als ontvlambaar valt onder het toepassingsgebied van SEVESO SEVESO-categorie afh. van procesomstandigheden Vp < 0 C en Tk 35 C Vp < 21 C 21 C Vp 55 C Vp: vlampunt T K : kookpunt 19
M-factor Relevant voor indeling van mengsels op basis van de gevaarsindeling van de ingrediënten (sommatiemethode) A C U U T Som van de bestandelen ingedeeld in Cat. 1 ACUTE TOX. x M 25% Mengsel wordt ingedeeld in Cat. 1 ACUTE TOX. Som van de bestandelen ingedeeld in Mengsel wordt ingedeeld in C H R O N I S C H Cat 1. CHRONISCHE TOX. x M 25% (M x 10 x Cat. 1 CHRONISCHE TOX.) + Cat. 2 CHRONISCHE TOX. 25% (M x 100 x Cat. 1 CHRONISCHE TOX.) + ( 10 x Cat. 2 CHRONISCHE TOX.) + Cat. 3 CHRONISCHE TOX. 25% Cat. 1 CHRONISCHE TOX. + Cat. 2 CHRONISCHE TOX. + Cat. 3 CHRONISCHE TOX. + Cat. 4 CHRONISCHE TOX. 25% Cat. 1 CHRONISCH TOX. Cat. 2 CHRONISCH TOX. Cat. 3 CHRONISCH TOX. Cat. 4 CHRONISCH TOX. 20
M-factor 21
Indelingscriteria acute toxiciteit 22
Indelingscriteria acute toxiciteit vs SEVESO SEVESO II cat. 1 (LD 5 T HD 20 T) SEVESO II cat. 2 (LD 50 T HD 200 T) DSD T+ T Xn SEVESO III cat. H1 (LD 5 T HD 20 T) SEVESO III cat. H2 (LD 50 T HD 200 T) oral 1 2 3 4 dermal 1 2 3 4 inhal. Vapour 1 2 3 4 inhal. Aerosol 1 2 3 4 inhal. Gas 1 2 3 4 23
Impact CLP op VLAREM 25
Inleiding VLAREM I + II: heel wat bepalingen expliciet gekoppeld aan gevaarsindeling en/of stofeigenschappen onderzoek naar impact CLP op VLAREM studie toegekend in december 2010 begeleid door stuurgroep (vertegenwoordigers overheid + industrie) oplevering studie 19/10/2012 voorstel tot aanpassing zoals opgenomen in studie volledige wetgevingstechnische proces moet nog opgestart worden 26
Voorstel nieuwe rubriek 17 4 subrubrieken en 18 sub-subrubrieken Basis voor indeling is pictogram niet gevarenklassen en categoriën geen differentiatie naar blootstellingsroutes geen sommatieregels Geen gevarenpictogram op etiket = niet vergunningsplichtig onder rubriek 17 28
Voorstel nieuwe rubriek 17 Meervoudige rubricering voor vaste stoffen en vloeistoffen principe van hoofdeigenschap niet meer toegepast opslag van 1 product (indien relevant) te vergunnen onder verschillende sub-subrubrieken van 17.3 In geval van SEVESO-inrichtingen: opslag te vergunnen onder 17.2 en van toepassing zijnde subrubrieken van 17.1 en 17.3 29
Voorstel nieuwe rubriek 17 Drempelwaarden klassen Eenheden: Aerosolen: netto inhoud in liter Gassen: waterinhoud in liter Overige: kg en ton Klasse 3 ondergrenzen behouden Klasse 2 en klasse 1 ondergrens aerosolen x 3 (in vgl met huidige rubriek 16.7) Klasse 2 en klasse 1 ondergrenzen vaste stoffen en vloeistoffen x 2 muv oxiderende stoffen/mengsels ter compensatie van meervoudige rubricering Opslag van bvb. benzine: nu klasse 1 vanaf ca. 27.000 ton, in toekomst vanaf 60.000 ton 30
Voorstel nieuwe rubriek 17 Ontvlambare vloeistoffen P3/P4-producten zonder gevarenpictogram en/of niet onder toepassingsgebied SEVESO : niet meer onder rubriek 17 Onder te brengen onder andere rubriek Brandstoffen: enkel rekening houden met gevarenpictogram dat betrekking heeft op ontvlambaarheid = enkel rekening houdend met vlampunt = huidige situatie voorwaardenkader brandstoffen ook enkel vlampuntsafhankelijk 31
Aanpassing VLAREM II Hfdst. 5.17 Diverse afdelingen: gevaarlijke vaste stoffen en vloeistoffen ( huidig hfdst. 5.17) gevaarlijke gassen ( huidig hfdst. 5.16 voor wat opslag betreft) aerosolen (nieuw, nog op te maken) Aanpassing voorwaarden afstemmen op CLP-terminologie / nieuwe scope rubriek 17 toepassingsgebied voorwaarde max. behouden, maar niet altijd mogelijk ondervangen door overgangsbepalingen optimalisatie van bepaalde voorwaarden niet alle vereiste aanpassingen opgenomen in eindresultaat studie nog openstaande punten 33
Een paar vbn. van wijzigingen VLAREM II 34
Een paar vbn. van wijzigingen VLAREM II Nog aan te passen in fct. van gewenste scope voorwaarde 35
Conclusie 38
SEVESO SEVESO III is niet SEVESO II met CLP terminologie SEVESO III verschilt grondig van SEVESO II SEVESO LD NIET SEVESO HD Van zodra CLP-indeling stoffen / mengsels gekend evalueer tav SEVESO III Essenscia webtool beschikbaar http://www.sncia.be/seveso/input.aspx 39
VLAREM I + II Fundamentale wijziging VLAREM I en II inzake opslag gevaarlijke stoffen Nood aan vlotte overgang, goede en duidelijke overgangsbepalingen, realistische overgangsperiodes Wetgeving ruimschoots voor 1/6/2015 bekendmaken + mogelijkheid inbouwen om vervroegd gebruik te maken van nieuwe rubriek 17 Nood aan uitgebreide informatiecampagnes voor alle betrokkenen (overheid, industrie, adviesbureaus,...) 40
Disclaimer Alle gegevens op dit document worden door essenscia vzw/essenscia vlaanderen met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Voor deze informatie worden enkel betrouwbare bronnen aangewend. Ondermeer door de snelle evolutie van de behandelde materie blijft de mogelijkheid bestaan dat de gegevens toch niet volledig accuraat zijn, daarom wijst essenscia vzw/essenscia vlaanderen elke aansprakelijkheid voor fouten of onvolkomenheden af. 41