Lichtbeton SW-elementen Lichtgewicht prefab-casco s voor de woningbouw en lichte utiliteitsbouw
Spaansen Lichtbeton Casco Spaansen is in 2003 in Harlingen gestart met de productie van lichtbeton wandelementen voor de Nederlandse woningbouwmarkt. In deze compleet nieuwe fabriek, die naast de eveneens nieuwgebouwde zand- en grindzeverij staat, worden de lichtbeton wandelementen volgens de huidige kwaliteitsnormen geproduceerd. Op de tweede, eveneens in Harlingen gevestigde productielocatie produceert Spaansen al meer dan elf jaar meerdere typen prefab-systeemvloeren, waaronder ribcassettevloeren met diverse R-waarden en kanaalplaatvloeren met diktes van 150, 200, 270 en 320 mm. Hiervan wordt het type 200 mm ook in geïsoleerde versie en als zogeheten leidingplaatvloer geproduceerd. Spaansen kan door de productie en levering van zowel wanden als vloeren complete prefab-casco s voor de woningbouw en lichte utiliteitsbouw aanbieden. Hiermee wordt ingespeeld op de problematiek in de bouw waar bouwtijd, kwaliteit en milieu, steeds meer onder druk komen te staan. Het concept dat zich al jaren bewezen heeft, wordt beschouwd als een bouwsysteem voor de toekomst. Naast de productie van de lichtbeton casco s op de productielocaties in Harlingen en de leveringen op de bouwplaats met eigen transportmiddelen kan Spaansen op verzoek ook de montage verzorgen. 2
Spaansen Lichtbeton Elementen In de lichtbeton prefab-elementen is als toeslagmateriaal het grind vervangen door kleikorrels, met een maximale korrelgrootte van 4 mm. Hierdoor wordt een gewichts- en kostenbesparing bereikt. Een uitgebalanceerd mengsel van zand, kleikorrels, cement en water, in combinatie met de geconditioneerde productieomstandigheden, zorgen voor een constant kwaliteitsniveau bij de productie van de prefab-elementen. Doordat deze elementen schoon en vlak zijn, wordt de wandafwerking in de woning eenvoudiger. De flexibiliteit van lichtbeton maakt het mogelijk om zowel kleine en grote series als individuele woningen met uniek gevormde elementen te produceren, waardoor architectonische vrijheid te combineren is met een efficiënte bouwwijze. Lichtbeton SW-elementen worden toegepast in zowel dragende als niet-dragende constructies in de woningbouw en lichte utiliteitsbouw. Afhankelijk van de vorm, de belasting en de geluidsisolatie kunnen de elementen in verschillende sterktes worden geproduceerd. Bij de productie van SW-elementen, die op stalen kanteltafels plaatsvindt, wordt een wals gebruikt die het mengsel, gestort met een overhoogte, in meerdere gangen verdicht. De prefabwandelementen zijn tweezijdig vlak en zijn voorzien van transport-, montage- en krimpwapening. De prefab-wandelementen kunnen, afhankelijk van de vorm, de belasting en de geluidsisolatie, in de volgende sterkteklassen worden geproduceerd: SWH: Normale uitvoering met beide zijden vlak, niet glad, maar met een enigszins poreuze oppervlaktestructuur. SWG: De ene zijde glad en strak uit de mal en de andere zijde dicht en gespaand. Toepassing voor uitvoering in afwijkende situaties, zoals hoge belastingen, qua vorm kritisch voor ontkisten, transport of wandliggers. SWM: Normaal beton voor constructieve elementen met de ene zijde glad en strak uit de mal en de andere zijde dicht en gespaand. Toepassing voor uitvoeringen in afwijkende situaties waar dit constructief wordt gevraagd. Bouwproject van Ballast Nedam Bouw Midden te Utrecht voor 42 woningen te Maarssen. 3
Spaansen SW-elementen SW-elementen bieden veel toepassingsmogelijkheden. In de woningbouw en lichte utiliteitsbouw kunnen ze zowel in dragende als niet-dragende uitvoering/constructies worden toegepast. Toepassingen laagbouw: Eengezinswoningen - rijtjeswoningen - 2-onder-1 kap woningen - vrijstaande woningen Recreatie/vakantiewoningen Lichte utiliteitsbouw Toepassingen hoogbouw (maximaal 4 bouwlagen): Appartementen Hotels Kantoorvilla s De voordelen van Spaansen SW-elementen zijn: Korte bouwtijd. Minder weersafhankelijk, dus weinig verlet. Maatvastheid. Freesbaar en spijkerbaar. Lage milieubelasting door geringe hoeveelheid afval. Verlaging stukadoorskosten. Geen opslag op de bouwplaats. Reductie van faalkosten door minder contractpartners. Geluidsabsorberend, vochtregulerend, recyclebaar en onbrandbaar. Instortvoorzieningen, zoals spouwankers, elektra-, montageen hijsvoorzieningen, worden in de elementen opgenomen. Verlaging bouwplaatskosten. Optimale afstemming en engineering door eigen productie van wanden en vloeren en transport. Extra bouwcapaciteit bij gelijke personele bezetting. Voorbeelden van een leiding-sleufvloer. Leveringsprogramma van Spaansen Systeemvloeren en SW-elementen 1. Begane grondvloeren: Ribcassettevloer Rc = 3,0-3,5-4,0-4,5-5,0 Geïsoleerde kanaalplaatvloer Rc = 3,0-3,5-4,0-4,5-5,0 2. Verdieping-en dakvloeren: Kanaalplaatvloer 150-200-270-320 mm, waarvan dikte 200 mm ook leverbaar is als leidingplaatvloer. 3. Wanden: Lichtbetonwanden B10 Lichtbetonwanden B25 Massieve wanden B45 4
Materiaaleigenschappen SW-elementen Soortelijke* Kar.kubusdruk- Warmte- Wandtype massa (kg/m³) sterkte (N/mm²) geleiding W/m.k. Wanddikte (mm) SWH 1700 10 0,7 70-100-120-150-200-300 SWH-Z 1875 10 0,7 150-200-300 SWG 1925 25 1,0 100-120-150-200 SWM 2400 45 1,0 70 * Geconditioneerd bij een temperatuur van 20 Celcius. Instortvoorzieningen: Hijsankers Koppelankers Elektra Sparingen en sleuven Spouwankers Schoorschroefhulzen Bijleveringen: Hijsmiddelen Ankers Vilt, oplegrubber Lijm, kit Ondersabelingsmortel Beton-en stalenlateien Oplegmateriaal voor systeemvloeren Bouwproject van NOVITO Bouw b.v. te Katwijk voor 44 woningen te Rijnsburg. 5
Milieu, Wooncomfort en Geluidsisolatie Spaansen lichtbeton prefab-elementen worden op de nieuwe productielocatie volgens de huidige milieunormen vervaardigd en zijn mede daardoor geschikt voor duurzaam bouwen. Het minimale afval dat bij de productie ontstaat, wordt voor hergebruik geschikt gemaakt. De bouwplaats blijft schoner, doordat niet meer gezaagd en gefreesd behoeft te worden. Hierdoor wordt overmatig afval verregaand beperkt. De weersafhankelijkheid neemt af door gebruik van prefab-elementen. Door afwezigheid van tussenopslag is toepassing bij binnenstedelijke projecten te realiseren. Dit vanwege beperkte hinder voor de omgeving van de bouwplaats. De enigszins poreuze structuur van lichtbeton en de isolerende werking zorgen ervoor dat de elementen langzaam opwarmen en afkoelen. In de zomer wordt de hitte buiten en in de winter de warmte binnen gehouden. Zo ontstaat een aangenaam binnenklimaat. Dankzij de goede dampdiffusieprestaties treedt er geen condensatie op, waardoor schimmelvorming wordt vermeden. De geluidsisolerende waarden van de Spaansen SW-elementen voldoen aan de eisen die gesteld worden in het Bouwbesluit. Separatiewanden van 70 mm halen een waarde van llu;k groter dan -20 db. Bij toepassing van een ankerloze spouw voor woningscheidende wanden wordt aan de eis van 0 db royaal voldaan. Spaansen SW-elementen zijn onbrandbaar. Bij brand komen geen schadelijke gassen vrij en is er geen rookontwikkeling. Lichtbeton elementen kunnen worden toegepast als brandwerende muur. Een element van 70 mm dikte geeft een weerstand van 90 minuten bij branddoorslag, terwijl 100 mm dikte een waarde van 120 mm geeft. Bouwproject van NOVITO Bouw b.v. te Katwijk voor 44 woningen te Rijnsburg. In onderstaande tabel is de minimale luchtgeluids-isolatiewaarde llu;k weergegeven bij bepaalde wanddikte en verhouding V/S.w Llu;k in db V/S Dikte 70 mm Dikte 100 mm 1,80-18 -15 2,85-17 -14 3,60-17 -14 5,7-17 -14 V = Volumeontvangvertrek S = Oppervlakte scheidingswand voor luchtgeluid conform NEN 5077 Scheidingswanden binnen de woning dienen te voldoen aan llu;k -20 db 6
Van de verschillende typen SW-elementen is de reductie van luchtgeluid in onderstaande tabel weergegeven. Element Dikte Reductie type in mm luchtgeluid (db) SWH 100 40 SWH 120 42 SWH 150 45 SWH 200 48 SWH 120-40-120 65 Element Dikte Reductie type in mm luchtgeluid (db) SWH-Z 150 47 SWH-Z 200 50 SWH-Z 300 60-65 Element Dikte Reductie type in mm luchtgeluid (db) SWG 100 42 SWG 120 44 SWG 150 47 SWG 200 50 De ankerloze spouw bij woningscheidende wanden moet worden uitgevoerd met een minimumdikte van 120-40-120 mm. De bereikte geluidsisolatie bij toepassing in de woningbouw dient te voldoen aan: llu;k 5 db (eis 0 db) l co 10 db (eis 0 db) Advies: Aanbrengen van een strook densoband of steenwol ter hoogte van de verdiepings- en zoldervloeren. Duurzaam bouwen Duurzaamheid, ecologie en milieu van Spaansen SW-elementen: Geringe hoeveelheden cement. De grondstof klei is een natuurlijk product. Door hergebruik van het spoelwater is het waterverbruik laag. De benodigde energie voor de productie is gering. De geluidsbelasting in het productieproces is laag. Hoge bouwsnelheid met SW-elementen op maat. Lage verkeersbelasting bij bouwen in binnenstedelijk gebied. Geringe hoeveelheid afval op de bouwplaats. Bouwproject van Ballast Nedam Bouw Midden te Utrecht voor 42 woningen te Maarssen. Bouwproject van NOVITO Bouw b.v. te Katwijk voor 44 woningen te Rijnsburg. 7
Productieproces De Spaansen SW-elementen worden, als de definitieve tekeningen gereed zijn, op stalen productietafels geproduceerd. De mallen worden opgebouwd volgens de definitieve productietekeningen, waarop alle benodigde gegevens staan voor de opbouw van de elementen. Wanneer instortvoorzieningen, zoals elektraleidingen/dozen, montagesparingen, sleuven, hijsvoorzieningen en raam- en deursparingen, zijn geplaatst, wordt de eerste laag lichtbeton gestort. Hierna wordt na het plaatsen van het wapeningsnet het element afgestort. De stalen wals zorgt voor de verdichting. Na verharding op de stalen kanteltafels zijn de elementen gereed voor transport en montage. In de binnenspouwbladen kunnen spouwankers worden opgenomen. De SW-elementen zijn aan beide zijden vlak en strak afgewerkt, waardoor op de bouwplaats weinig afwerking nodig is. Bouwproject van Ballast Nedam Bouw Midden te Utrecht voor 42 woningen te Maarssen. 8
Ontwerp Met de SW-elementen kunnen constructies tot maximaal 4 bouwlagen worden gerealiseerd. De maximale element hoogte van SWH-elementen bedraagt 3100 mm en bij SWG/SWM 4000 mm. Grotere hoogten in overleg in verband met kantelen van de elementen. De wanddikte is afhankelijk van de toepassing met betrekking tot druksterkte en geluidsisolatie. De stabiliteit wordt ontleend uit de binnenspouwbladen, stabiliteitswanden of stabiliteitskernen. Woningscheidende wanden voldoen aan de geldende geluidsnormen en kunnen als massieve wanden of als ankerloze spouw worden uitgevoerd. Lateiconstructies kunnen bestaan uit in het wandelement opgenomen wapeningskorven, ingestorte IPE-profielen, losse betonlateien of losse stalen profielen. Detail eengezinswoning 9
Verwerking en montage Spaansen SW-elementen worden op A-bokken of in binnenladers met eigen transportmiddelen naar de bouwplaats vervoerd en direct gemonteerd. De prefab-elementen moeten altijd rechtstandig worden gehesen. Dit kan met een zogenaamde tweesprong (tophoek maximaal 30 graden) of een evenaar. SW-elementen breder dan circa 1500 mm zijn voorzien van twee ingestorte hijsvoorzieningen. Kleinere elementen zijn voorzien van een enkele hijsvoorziening. De wanden worden met een stelruimte van circa 30 mm op de ruwe betonvloer gemonteerd. Bij separatiewanden wordt 10 mm vrijgehouden van de bovenliggende vloer. Principevoorbeeld rechtstandig hijsen van de SW-elementen. Voorbeeld montage volgorde. Een vrachtwagen kan afhankelijk van de dikte van de SW-elementen circa 50 tot 150 vierkante meter vervoeren. Het stellen van de elementen vindt plaats met behulp van een bouwkraan op zogeheten stelplaatjes van beton of kunststof of bij voorkeur op houten blokjes (minimaal twee per element). Voor het stellen van de wanden wordt ondersabelingsmortel aangebracht, waarin de wanden worden gesteld. Montageverbindingen worden met een zandcementmortel dichtgezet. De SW-elementen worden met behulp van trek/drukschorren gemonteerd, die de vereiste stabiliteit geven tot dat alle montageverbindingen zijn aangebracht. Wanneer de verdiepingsvloer is gelegd en de voegvulling is verhard, kunnen de trek/ drukschoren worden verwijderd. Systeemvloeren van Spaansen worden op de bouwplaatsen met zelflossers afgeleverd. Dit geldt niet voor vloeren met de dikten van 270 en 320 mm. Spaansen beperking van het risico van de ruwbouw Opdrachtgevers die het risico van de ruwbouw tot een absoluut minimum willen beperken, kunnen eventueel de montage van het complete casco bij Spaansen Casco Bouwsystemen onderbrengen. De montageploegen hebben ruime ervaring in de verwerking van de producten van Spaansen Casco Bouwsystemen. De ruwbouw verloopt hierdoor niet alleen in een hoog en beheersbaar tempo, maar is ook nog eens opvallend compleet. 10
Afwerking Tegels kunnen direct op de SW-elementen worden verlijmd met een elastische lijm. Tegelvlakken met een afstand van maximaal 2,50 m 1 dienen te worden voorzien van een dilatatievoeg. Wanden moeten stofvrij worden gemaakt en losliggende korrels moeten worden verwijderd. Eventueel de elementen eerst licht uitmessen (geen laag opzetten). Aangebracht spuitwerk in de hoeken insnijden. Onderlinge aansluitingen van tegelwerk, op vloeren en op sanitair voorzien van elastisch blijvende kitvoegen. Dilataties, lijmvoegen en elastische voegen dienen te worden voorzien van weefselstroken, voordat pleisterlagen worden aangebracht. Bouwproject van FORMAATbouw b.v. uit Sliedrecht voor 13 woningen te Brielle. SW-elementen zijn glad en strak, de oppervlakte is enigszins poreus. Een afwerklaag met een vlakmiddel op gipsbasis (circa 1 mm dikte) zal het beste resultaat geven. De wanden zijn hierna gereed voor afwerking, zoals behang of spuitwerk. Een hoekbeschermprofiel dient te worden gebruikt bij uitwendige hoeken en neggekanten. Bouw woning voor familie Van Langen door R.&H. Beers Aannemersbedrijf B.V. te Heerhugowaard. 11
Spaansen Casco Bouwsystemen B.V. Scheidersweg 6 Postbus 10-1730 AA Winkel Telefoon: 0224-541844 Telefax: 0224-544695 E-mail: casco@spaansen.nl Internet: www.spaansen.nl PAS 2004