Bilaterale handel Vlaanderen Tunesië Handelsbalans Vlaanderen Tunesië (2002 2015) Sinds er handelscijfers beschikbaar zijn op het niveau van de gewesten (2002), vertoont de totaalhandel de som van export en import tussen Vlaanderen en Tunesië amper groei. Wel integendeel eigenlijk bedroeg in 2002 de som van export en import nog ruim 740 miljoen euro, dan ligt de totaalhandel de laatste jaren op het uitzonderlijke 2009 na dan steevast begrepen tussen 500 en 600 miljoen euro. In 2013 én 2014 haalde de totaalhandel zelfs niet eens meer 500 miljoen euro. Van beide goederenstromen tussen Vlaanderen en Tunesië is de Vlaamse export doorheen de jaren al bij al nog de meest constante gebleken. De schaarse jaren met een hogere totaalhandel waren m.a.w. steeds jaren waarin de Vlaamse invoer uit Tunesië uitzonderlijk piekte. In 2009, niet toevallig een jaar met een handelstekort voor Vlaanderen, was dat bijvoorbeeld het geval, met een invoer uit Tunesië die liefst 89% omhoog ging. In 2010 kreeg een vijfde meer Vlaamse uitvoer (+21,1%) naar Tunesië een gehalveerde invoer tegenover zich, wat de balans weer in ons voordeel om liet slaan (+83,2 miljoen euro), een surplus dat sindsdien enkel maar groter is geworden door betere (of minder slechte) prestaties aan exportzijde dan aan die van de import. In 2014 ging de uitvoer 8,02% achteruit tot 283,62 miljoen euro, niet zo erg veel boven het crisispeil uit 2009 (277,7 miljoen euro). Met een importwaarde van nog maar 161 miljoen euro, raakte de invoer uit Tunesie in 2014 wél de bodem na een daling met alweer 15% t.o.v. het jaar ervoor. Dat alles bracht mee dat Vlaanderen in 2014 zijn omvangrijkste surplus ooit waarmaakte: 122,64 miljoen euro. Dat bracht de import-exportverhouding met Tunesië op 57% (100 euro uitvoer lag er in de schaal met 57 euro invoer). Voor Vlaanderen was dat de meest gunstige ratio tot dan toe, al kwam die er wel bij de laagste bilaterale totaalhandel ooit met het land ooit (444,6 miljoen euro). In de periode tot november 2015 liep de tussentijdse Vlaamse uitvoer naar Tunesië met 2,16% terug. In die 10 maanden verscheepte Vlaanderen er voor 256,58 miljoen euro naartoe, de laagste exportwaarde sinds 2009. Het invoercijfer ging feller achteruit (-13,10%) tot 129,16 miljoen euro. Tussentijds verbeterde voor Vlaanderen de goederenbalans met Tunesië (tot +127,4 miljoen euro surplus en een invoer-uitvoerratio van 50,4. Dat was de beste verhouding ooit na een periode van 10 maanden, maar net als in 2014 stond die er alweer bij een bilaterale totaalhandel die nooit lager lag (met net geen 386 miljoen euro). x EUR miljoen export % jaarverloop import % jaarverloop balans 2002 325,0 415,5-90,5 2003 294,4-9,42% 332,2-20,04% -37,8 2004 294,3-0,02% 278,8-16,09% 15,6 2005 325,5 +10,57% 267,9-3,90% 57,6 2006 315,4-3,09% 281,3 +5,01% 34,1 2007 314,5-0,28% 304,9 +8,37% 9,7 2008 323,7 +2,92% 243,5-20,13% 80,2 2009 277,7-14,21% 459,3 +88,65% -181,6 2010 336,3 +21,09% 229,7-49,98% 106,6 2011 327,0-2,75% 243,8 +6,13% 83,2 2012 342,2 +4,65% 230,1-5,62% 112,1 2013 308,3-9,90% 189,4-17,69% 118,9 2014 283,6-8,02% 161,0-15,02% 122,6 2015 (10 maanden) 256,6-2,16% 129,2-13,10% 127,4 BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 1 van 8
Vlaamse uitvoer naar Tunesië (2014) EUR 283,6 miljoen (63 e markt)2 De Vlaamse afzet in Tunesië is sinds 2002 min of meer ter plaatse blijven trappelen, maar bereikte in 2012 niettemin een bescheiden hoogtepunt van 342,2 miljoen euro. In 2013 viel de export echter een krappe 10% terug (-9,9%) en ook in 2014 bleef een mincijfer op het bord (-8,02%). Tunesië presteerde daarmee als afzetmarkt voor Vlaanderen beduidend slechter dan het gemiddelde: in zijn totaliteit groeide de Vlaamse export in 2014 trouwens met 0,73%. Met een rol van 1/10% in de Vlaamse totaaluitvoer werd de Tunesische markt in 2014 pas 63 e op de ranglijst van de afzetmarkten voor Vlaanderen (na Jordanië en voor Congo). Dat was twee posities lager dan in 2013 toen het nog 61 e werd met 0,11% participatie. Ter vergelijking: in 2014 hadden buurlanden Algerije (41 e markt) en Libië (83 e markt) een resp. aandeel van 0,36% en 0,05% in de totale Vlaamse jaarexport. Welke plaats bezet Tunesië als importerende natie op het mondiale toneel? Wereldwijd importeerde het in 2014 voor 18,7 miljard euro aan goederen, wat correspondeerde met een aandeel van 0,13% in de mondiale invoer Dat volstond voor de 71 e plaats op de ranglijst van importerende landen (na Luxemburg en voor Jordanië). Met een exportportefeuille van 238,6 miljoen euro speelde Vlaanderen als leverancier een rol van 1,52% in de Tunesische totaalimport. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 2 van 8 Bilaterale handel Vlaanderen - Tunesië 17.02.2016
UITVOERSECTOREN Sectorale uitvoer naar Tunesië (2014; in % aandeel in uitvoertotaal) chemie 11,06% farma 10,99% onedel metaal 6,42% kunststoffen 14,07% transportmaterieel 3,09% machines, mechanica en elektr(on)ische apparatuur 16,02% textiel 23,56% optica en precisieapparatuur 2,79% vertrouwelijke trafiek 2,57% papier, karton en celluloseproducten 2,20% overige branches 7,24% BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade In 2014 lag de Vlaamse totale uitvoer naar Tunesië 24,73 miljoen euro lager dan in 2013. Dat was een behoorlijke daling van 8,02% en het hoeft dan ook niet te verrassen dat zowat alle uitvoersectoren het dat jaar moeilijk kregen op de Tunesische markt. Sprekend daarbij is dat 16 exportbranches samen goed voor ruim 93% van de Vlaamse export naar Tunesië dat jaar rode cijfers hebben laten optekenen voor hun exportjaarverloop. Het felst getroffen werd zonder meer de textielbranche, onze belangrijkste uitvoertak erheen (23,56% aandeel). Die zag 15,8 miljoen euro aan export verdampen, een teruggang met 19,13% (vooral stoffen en katoen, bestemd voor de Tunesische loonconfectiebedrijven). Voorts ook nog bij de grootste dalers: kunststoffen (-7,5% of 3,2 miljoen euro achteruit); plantaardige producten (het merendeel granen) met een bijna gehalveerde export (-42%; 4,1 miljoen minder) en onedele metalen (-6,05%; Vlaanderen exporteerde vooral ijzer en staal, zink en aluminium, maar het exportverlies liet zich enkel voelen bij aluminium). De export van machines (16% exportaandeel) kwam in 2014 nog vrij goed weg en verloor amper (-0,77%). De export van chemische en farmaceutische producten goed voor 22,05% exportaandeel had vooral sinds 2012 een hoge vlucht genomen en ook in 2013 prijkte de tak nog hoog op de exporttabellen. In 2014 evenwel verwaterde de export naar Tunesië ietwat (-1,38%), maar bij farma 11% exportaandeel ging er meer uitvoer verloren (-6,7% of 2,2 miljoen euro minder). In januari november 2015 beliep de Vlaamse uitvoer naar Tunesië 256,6 miljoen euro. Vergeleken met diezelfde periode van 2014 is dat een daling met 2,16% (of 5,7 miljoen euro minder). Tal van sectoren uit het taartdiagram en niet de minste presteerden zwakker dan in de periode tot november 2014: van textiel werd tussentijds 9,5% minder richting Tunesië geëxporteerd (-6 miljoen euro). Bij kunststoffen ging nog meer verloren (-4,3 miljoen euro; 12% minder), maar het was wel degelijk de uitvoer van machines die de nijdigste knauw kreeg (-23% jaar-op-jaar of liefst 10 miljoen euro minder). Ook vervoermaterieel (-12,6%) en plantaardige producten (-23,8%; meelproducten vooral) kregen in 2015 een tik. Vielen qua exportverloop tot november 2015 dan weer positief uit de toon: chemie en farma (+0,69%; al voltrok de stijging zich in wezen enkel bij chemie alleen, want de farma-export naar Tunesië zakte 4,39%. Ook voeding en dranken scoorden qua export in 2015 al erg behoorlijk, want die ging tot november al 5,5 miljoen euro //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 3 van 8
hoger, bijna een verviervoudiging (+294%, door een plotse exporthausse van suiker en suikerwaren). De uitvoer van minerale producten steeg eveneens met 259%. In de tussenstand na 10 maanden in 2015 bleef Tunesië alvast 63 ste op de ranking van onze afzetgebieden; het aandeel van de Tunesische markt in de Vlaamse export beliep ditmaal 0,09% (tegenover 0,10% in heel 2014). UITVOERPRODUCTEN Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Tunesië (2014): - kunststoffen en toepassingen 13,05% - farmaceutica 10,99% - machines 10,87% - synthetische of kunstmatige stapelvezels 6,79% - organische chemische producten 6,09% - kleding 5,26% - elektrische apparatuur 5,15% Vlaamse invoer uit Tunesië (2014) EUR 161 miljoen (76 e leverancier) De Vlaamse invoer uit Tunesië lag in 2014 nog 15,02% lager dan het jaar voordien, en bereikte daarmee een historisch dieptepunt. Met een invoerwaarde van 161 miljoen euro pakte Tunesië een aandeel van 0,06% in onze totale invoer en dat vanop de 76 e plaats onder onze internationale leveranciers. In 2009, een topjaar voor de Tunesische export naar Vlaanderen (459,3 miljoen euro), was het land nog onze 46 e leverancier geweest, toen nog goed voor 0,21% van onze import. In 2014 exporteerde Tunesië wereldwijd voor 12,6 miljard euro aan goederen. Het werd daarmee de 75 e wereldexporteur (na Turkmenistan en voor Estland), met een aandeel van 0,09% in de totale wereldgoederenuitvoer. De waarde van de goederen die Vlaanderen in 2014 importeerde (161 miljoen euro), correspondeerde met 1,28% van de Tunesische totaalexport. INVOERSECTOREN Sectorale invoer uit Tunesië (2014; % aandeel in totaal) machines en apparatuur 12,29% chemie 10,40% minerale producten 8,90% onedel metaal 7,07% textiel 55,36% kunststoffen 1,84% overige branches 4,15% BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 4 van 8 Bilaterale handel Vlaanderen - Tunesië 17.02.2016
De waarde van de goederen die Vlaanderen in 2014 importeerde, lag opnieuw 28,44 miljoen (of -15,02%) lager dan in 2013. Dat ondanks de gigantische invoertoename bij minerale producten (+9 305% of 14,2 miljoen euro meer). Daartegenover sleurden de invoerdalingen bij textiel (-25,10%) en van machines en elektrische apparatuur (-20,47%) het globale invoerverloop in de rode cijfers. Ook de invoer van kunststoffen (-21,85%), onedele metalen (-15,63%) en breeduit bij chemie en farma (-5,96%) hadden daar de hand in. In januari november 2015 importeerde Vlaanderen uit Tunesië voor 129,2 miljoen euro aan invoergoederen, terwijl in 2014 na 10 maanden nog 13,1% meer werd gehaald (148,6 miljoen euro). Het jaar dáárvoor, in 2013, voerden we tussentijds zelfs nog voor meer dan 174 miljoen euro in. In welke sectoren verdween de 19,5 miljoen euro aan invoer uit Tunesië tot november 2015? Dat gebeurde al meteen bij minerale producten, waar de plotse meerinvoer uit 2014 (zo n 14 miljoen euro) in 2015 voor een groot stuk weer uit de invoertabellen werd gewist (-74,83%). Maar ook in andere takken liep de tussentijdse invoer niet al te vlot, zoals die van textiel (-4,85%, maar zelfs -8,82% bij kleding. Daarnaast lag ook de invoer van machines (-20,9%) en kunststoffen (-39,4%) een pak lager dan in jan.- nov. 2014. Wel bleek uit Tunesië de invoer van chemie en farma (+4,52%) weer op gang te komen. In de tussenstand na 10 maanden in 2015 werd Tunesië voorlopig Vlaanderens 77 e leverancier, goed voor nog 0,05% van de Vlaamse totaalinvoer. INVOERPRODUCTEN Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Tunesië (2014): - kleding 50,04% - elektrische machines minerale brandstoffen 9,87% - anorganische chemische producten 9,18% - minerale brandstoffen 8,69% - andere geconfectioneerde artikelen 4,10% - koper(producten) 4,03% Belgische uitvoer naar Tunesië: gewestelijke verdeling (2014) Vlaanderen was in 2014 goed voor 82,57% van wat België wereldwijd exporteerde, maar scoorde in Tunesië (85,12%) boven dat gemiddelde. Wallonië (uitvoer -32,6%) zag zijn aandeel richting Tunesië in 2014 teruglopen tot 13,64% (een volle 4,14 procentpunt beneden zijn aandeel in 2013). Dat kwam vooral door een fors afgenomen uitvoer van chemische producten. De Brusselse export naar Tunesië (+20,05%) bleef behoorlijk bescheiden (1,24%), ondanks een fel toegenomen uitvoer van vooral textiel(halffabrikaten), maar ook nog van machines. //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 5 van 8
420 350 280 210 140 70 0 Aandeel Vlaanderen in Belgische uitvoer naar Tunesië (x EUR miljoen) Vlaanderen 83,67% 81,31% 85,12% 2012 2013 2014 België UITVOER Waarde (in miljoen EUR) Aandeel Aandeel Variatie in % 2012 2013 2014 2013 in % 2014 in % 2012-2013 2013-2014 Vlaanderen 342,24 308,35 283,62 81,31% 85,12% -9,90% -8,02% Wallonië 63,87 67,41 45,44 17,78% 13,64% +5,53% -32,59% Brussel 2,94 3,45 4,14 0,91% 1,24% +17,25% +20,05% TOTAAL BELGIË 409,05 379,20 333,20 100% 100% -7,30% -12,13% INVOER Waarde (in miljoen EUR) Aandeel Aandeel Variatie in % 2012 2013 2014 2013 in % 2014 in % 2012-2013 2013-2014 Vlaanderen 230,12 189,42 160,98 61,68% 53,88% -17,69% -15,02% Wallonië 145,35 114,67 111,01 37,34% 37,16% -21,11% -3,19% Brussel 4,41 3,03 26,76 0,99% 8,96% -31,21% +782,97% TOTAAL BELGIË 379,87 307,12 298,75 100% 100% -19,15% -2,72% BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade België Tunesië: in- en uitvoer van diensten (2014) Tot vandaag is het nog niet mogelijk om over diensten in- en uitvoerstatistieken te publiceren op het gewestelijke niveau. Op het Belgische niveau zijn er wél cijfers beschikbaar, geput uit de betalingsbalans van de Nationale Bank. In wat volgt, gaat het dan ook telkens over de Belgische buitenlandse handel van diensten, niet over de Vlaamse. ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 6 van 8 Bilaterale handel Vlaanderen - Tunesië 17.02.2016
In 2014 exporteerde België wereldwijd voor 91,57 miljard euro aan diensten. Dat was 6,58 miljard euro meer (+7,74%) dan de 84,99 miljard euro uitvoer in 2013. Toen was de toename t.o.v. het jaar dáárvoor 2012 nog een stuk minder indrukwekkend geweest, met amper 1,8 miljard meeruitvoer aan Belgische diensten (+2,12%). In 2014 kwam de invoer van diensten in België op 86,36 miljard euro uit, niet minder dan 8,1 miljard euro meer (+10,34%) dan in 2013 (78,27 miljard euro). De dienstenbalans bleef in 2014 voor een comfortabele 5,21 miljard euro in het groen, een surplus dat toch anderhalf miljard lager lag dan de 6,72 miljard euro overschot in 2013. In 2014 maakten diensten 27,2% uit van de Belgische totaaluitvoer (van goederen en diensten samen). 72,8% ervan was voor rekening van goederen. Bij de invoer lag de verhouding licht anders en resulteerde in 25,85% voor diensten en 74,15% voor goederen. Op de wereldmarkt voor diensten bezette België in 2014 de 12 e plaats als dienstenexporteur met een aandeel van 2,40% in de werelduitvoer en dat na Singapore (2,73%) en voor Zwitserland (2,34%). Als wereldimporteur van diensten werd ons land 14 e in 2013, met 2,29% van de mondiale dienstenimport achter de naam, na Italië met 2,36% inbreng en vóór Canada met een mondiaal aandeel van 2,23%). Belgische uitvoer van diensten naar Tunesië Betalingsbalansgegevens van de Nationale Bank geven aan dat België in 2014 voor 40,34 miljoen euro aan diensten naar Tunesië heeft uitgevoerd. Dat was eens te meer een achteruitgang van 2,1% t.o.v. de exportwaarde (41,2 miljoen euro) uit 2013 na de duizelingwekkende daling van liefst 50,4% die het toen al te incasseren had gekregen tegenover 2012 (83,1 miljoen euro). Als afzetmarkt voor Belgische diensten is Tunesië daarmee almaar dieper weggezakt naar de 81 e plaats, waar het een aandeel vasthad van amper 4 honderdsten van een procent en de totale Belgische uitvoer van diensten (na Senegal en voor Mauritius). SECTOREN (x EUR 1 000) 2012 2013 2014 % aandeel 2014 Transport 62 645 17 524 15 015 37,22% Andere commerciële diensten (*) 5 328 9 284 11 020 27,32% Telecom, ICT en berichtgeving 5 499 6 433 5 454 13,52% Reisverkeer 2 382 2 937 2 989 7,41% Bouwsector 3 646 2 744 2 256 5,59% Overige diensten 3 590 2 280 3 610 8,95% Totaal diensten 83 090 41 202 40 344 100% (*) Worden tot die veelomvattende branche gerekend: driehoekshandel, PR, reclame-, marktonderzoek en adviesdiensten, accountancy en juridisch advies, onderzoek en ontwikkeling, transacties tussen filiaalbedrijven, architectuur- en engineering, makelaars- en commissielonen, leasingtransacties, land- en mijnbouwoperaties en lokale verwerking en milieubeheer...) Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade Belgische invoer van diensten uit Tunesië Het mag inmiddels traditioneel gaan heten, maar de dienstenbalans met Tunesië helt sterk over in het nadeel van België en daar is één enkele sector voor verantwoordelijk: het (toeristische) reisverkeer. Die importbranche stond na een lichte daling in 2014 (-5,36%) toch nog altijd in voor niet minder dan 71,55% van de Belgische totaalimport aan diensten uit Tunesië. In 2014 importeerde België voor iets meer dan 209 miljoen euro aan diensten uit Tunesië, wat 2,5% minder was dan de 214,4 miljoen euro aan import uit 2013. Als leverancier van België belandde het daarmee op de 39 e plaats met een aandeel van 0,24% in de totale diensteninvoer (na Egypte en voor Thailand). //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 7 van 8
SECTOREN (x EUR 1 000) 2012 2013 2014 % aandeel 2014 Reisverkeer 157 937 158 059 149 588 71,55% Transport 35 151 28 681 33 947 16,24% Maak- of loonwerk 27 116 14 642 8 883 4,25% Andere commerciële diensten (*) 6 672 5 892 8 342 3,99% Telecom, ICT en berichtgeving 8 653 5 191 5 719 2,74% Overige diensten 2 191 1 948 2 578 1,23% Totaal diensten 237 720 214 413 209 057 100% Bron: Nationale Bank van België (NBB), verwerking cel Kennisopbouw Flanders Investment & Trade Tunesië en de wereldhandel voor diensten In 2014 voerde Tunesië wereldwijd voor 2,42 miljard euro aan diensten in. Dat invoerbedrag zette het land op de 78 e plaats op in de wereldranglijst met dienstenimporteurs na Oeganda en voor Uruguay met een aandeel van 0,07% in de mondiale diensteninvoer. Met 40,34 miljoen euro uitvoer in 2014 tekende Belgïe als leverancier voor 1,66% van het Tunesische invoertotaal aan diensten wereldwijd. In 2014 exporteerde Tunesië voor 3,44 miljard euro aan diensten naar de wereldmarkt en werd daarmee de 72 e exporteur van 0,09% van de totale wereldexport na Servië en voor IJsland. De 209 miljoen euro aan Belgische invoer uit Tunesië was goed voor 6,08% van de Tunesische totaaluitvoer aan diensten wereldwijd. BRON: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB) meest recente bijwerking Cel Kennisbeheer: februari 2016) ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// pagina 8 van 8 Bilaterale handel Vlaanderen - Tunesië 17.02.2016