Wetsvoorstel Wkkgz, klachten en geschillen Studiemiddag 13 mei 2014 Mr. M. (Menno) Mostert
Opbouw 1. Vooraf 2. Het wetsvoorstel; klachten 3. Het wetsvoorstel; geschillen 4. Het wetsvoorstel; geheimhouding 5. Kritiek 6. Referenties
1. Vooraf Presentatie Terminologie volgens wetsvoorstel Wkkgz Wetsvoorstel en compilatie (MvT) Inleidend over het wetsvoorstel Wat is het doel van het wetsvoorstel Wkkgz? Effectieve en laagdrempelige klachten- en geschillenbehandeling Wat is het doel van de huidige wet (de Wkcz)? Eén uniforme regeling van klachtbehandeling, die wordt gekenmerkt door laagdrempeligheid en snelle afdoening Wijzigingen in grote lijnen (t.o.v. Wkcz) Klachtencommissie in huidige vorm niet langer verplicht Naast procedurele ook kwaliteitseisen in de wet Versterking positie klachtenfunctionaris Verplichte aansluiting bij geschilleninstantie
2. Het wetsvoorstel; klachten Artikel 13 en 16 Wkkgz (de klachtenregeling, behandeling klacht) Verplichte vaststelling klachtenregeling, volgens eisen toekomstige AMvB Kwaliteitseisen Effectief: klachten in vroege fase actief opsporen en afhandelen Laagdrempelig: geen onnodige procedurele eisen Bevredigende oplossing: geen afwijzing klacht op louter formele gronden (voorkómen gang naar rechter of geschilleninstantie) Zorgvuldig onderzoek waarborgen: b.v. onderscheid maken naar ernst/spoedeisendheid klacht Afstemming klachtenregeling op aard van de zorg en doelgroep van de instelling
2. Het wetsvoorstel; klachten Artikel 13 en 16 Wkkgz (de klachtenregeling, behandeling klacht) Procedurele eisen Afstemmen klachtenregeling met de cliëntenraad/ representatieve organisatie van cliënten (EK) Geen afhandeling (grote/complexe) schadeclaims in klachtenprocedure (MvT) Cliënten wijzen op bestaan klachtenregeling en klachtenfunctionaris Op de hoogte houden klager van voortgang
2. Het wetsvoorstel; klachten Artikel 14 Wkkgz (klachtgerechtigden en grondslag klacht) Wie kunnen klagen? de cliënt; een nabestaande; een vertegenwoordiger: zie artikel 1 lid 1 Wkkgz voor definities De persoon die door de zorgaanbieder wordt geweigerd als vertegenwoordiger, kan daarover klagen Waarover kan (schriftelijk) geklaagd worden? gedragingen: ook over nalaten, innemen van standpunten, nemen van beslissingen jegens de cliënt: gaat dus niet om gedragingen jegens anderen? In ieder geval ook gedragingen jegens vertegenwoordiger in het kader van de zorgverlening
2. Het wetsvoorstel; klachten Artikel 15 Wkkgz (klachtenfunctionaris) Taakomschrijving Ondersteuning van klachtgerechtigden door middel van voorlichting, advies en eventueel bemiddeling Gericht op het wegnemen van onvrede en bereiken oplossing Verplichtingen Eenvoudig (en kosteloos) bereikbaar en aanspreekbaar zijn Richten naar wensen klager, handelen met instemming van klager (MvT) Onafhankelijkheid Zorgaanbieder waarborgt onafhankelijkheid Geen ontslag of andere vorm van benadeling bij normale uitoefening functie. Actueel: Rb. Gelderland 6 februari 2014, ECLI:NL:RBGEL:2014:1114 (Klachtenfunctionaris CWZ, kort geding)
2. Het wetsvoorstel; klachten Artikel 17 Wkkgz (schriftelijke mededeling) Afhandeling klacht Afronding klacht uiterlijk binnen 6 weken na indiening. Indien noodzakelijk, verlenging met 4 weken. Schriftelijke mededeling bestaat minimaal uit: een oordeel gegrond, ongegrond of mededeling dat klacht niet aan het juiste adres is (MvT) tot welke maatregelen de zorgaanbieder heeft besloten binnen welke termijn deze maatregelen gerealiseerd zijn
3. Het wetsvoorstel; geschillen Artikel 18 en 19 Wkkgz (geschilleninstantie) Aansluiten en erkenning Verplichte aansluiting zorgaanbieder bij geschilleninstantie Erkenning door minister van geschilleninstantie Regels voor erkenning in ministeriële regeling (EK) Taak, instelling en werkwijze Beslechten geschillen (ook mediation) Instelling geschilleninstantie door zorgaanbieders en cliëntenorganisaties samen Werkwijze wordt vastgelegd in een schriftelijke regeling
3. Het wetsvoorstel; geschillen Artikel 21 Wkkgz (ontvankelijkheid) Wie kunnen wanneer een geschil voorleggen? De klachtgerechtigden, als: is gehandeld in strijd met het klachtrecht in art. 13 17 Wkkgz de klachtprocedure doorlopen is (soort hoger beroep) indiening klacht bij zorgaanbieder in redelijkheid niet verwacht kan worden (hardheidsclausule) Een stichting of vereniging Als een statutair belang in het geding is MvT: vrijwel iedere rechtsvordering is mogelijk. Eén uitzondering: vordering tot schadevergoeding
3. Het wetsvoorstel; geschillen Artikel 20 en 22 Wkkgz (uitspraak) Gevolgen uitspraak Geven van bindend advies Toekennen schadevergoeding (in ieder geval) tot 25.000,- Rechter kan uitspraak alleen marginaal toetsen Termijn en openbaarmaking Uiterlijk binnen 6 maanden uitspraak Spoedeisende gevallen, uitspraak op korte termijn Openbaarmaking niet herleidbaar tot anderen dan de zorgaanbieder
3. Het wetsvoorstel; geheimhouding Artikel 23 Wkkgz (geheimhouding) Wie moet zwijgen? Iedereen die betrokken is bij behandeling klachten en geschillen Waarover? Gegevens met een vertrouwelijk karakter Uitzonderingen zwijgplicht? Delen van gegevens is verplicht op grond van wettelijk voorschrift Taak op grond van Wkkgz noopt tot delen gegevens
4. Reacties en kritiek; hoofdlijnen Eerste Kamer commissie, veld en literatuur (1) Is een nieuwe wet wel het gewenste middel om bestaande knelpunten op te lossen? Ongewenste juridisering/formalisering, door: het geven van een oordeel bij elke klacht recht vereniging of stichting om een geschil voor te leggen Gedwongen vorm van geschilbeslechting in strijd met art. 6 EVRM (recht op een eerlijk proces) Termijnen afwikkeling klachten en geschillen te kort voor zorgvuldige afhandeling?
4. Reacties en kritiek; hoofdlijnen Eerste Kamer commissie, veld en literatuur (2) Ongewenste vermenging van klachten en schadeclaims in afhandeling (wetsvoorstel maakt geen onderscheid) Dubbelrol klachtenfunctionaris: ondersteuner voor cliënt en bemiddelaar. Vallen deze rollen te verenigen? Waarom klachtencommissie niet behouden, met betere waarborgen? Onduidelijk hoe Wkkgz zich verhoudt tot andere (toekomstige) wetten en instanties (zoals de tuchtrechter) Openbaarmaking uitspraak geschilleninstantie, privacy (solistische) zorgaanbieder? Hoe wordt de kwaliteitsfunctie van het klachtrecht gewaarborgd? Onduidelijk hoe geschilleninstanties gefinancierd gaan worden
5. Referenties Kamerstukken https://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/32402_wet_kwaliteit_klachten_en Literatuur (o.a.): - J. Dute, L. Laar, Komende klachtwet gezondheidszorg, NJB 2014, afl. 2, p. 106-7 - J. Legemaate, Nieuwe wetgeving over het klachtrecht: winst of verlies?, TvGR 2013, afl. 5, p. 449-56 - Diverse bijdragen in Medisch Contact Standpunten (o.a.): - KNMG, NVZ, NFU, Verbond van Verzekeraars, Position paper Wkkgz, 27 september 2013 - KNMG, NVZ, NFU, Verbond van Verzekeraars, Position paper over het voorstel voor de regeling voor behandeling van klachten en geschillen in de Wkkgz, 17 juni 2013 - KNMG, Reactie KNMG op het voorstel van Wkkgz, 11 juni 2013 - NPCF, Consumentenbond e.a., Brief d.d. 2 december 2013, Wetsvoorstel kkgz. - BoZ, Brief d.d. 11 juni 2013, voorstel Wkkgz