Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21865 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Molen, Elsa van der Title: The development of girls disruptive behavior and the transmission to the next generation Issue Date: 2013-10-02
Dankwoord Zo, en nu is dit proefschrift voltooid. Toen ik begon leek het veldwerk mij de mooiste uitdaging van mijn promotietraject. Dit bleek waar te zijn. Twee-en-een-half jaar rondrijden om meisjes enkele jaren na een plaatsing in een justitiële jeugdinrichting (JJI) - op te sporen en ze te interviewen. Het feit dat het lukte zoveel meisjes bereid te vinden om deel te nemen aan het onderzoek, en om ze te ontmoeten en hun verhalen aan te horen, maakte het een bijzondere en waardevolle ervaring. Ik wil hen als allereerste bedanken voor hun medewerking. Alhoewel het schrijven van het proefschrift in eerste instantie minder aanlokkelijk leek, en er zeker lastige momenten zijn geweest, was het bovenal een inspirerend avontuur dat mij de mogelijkheid bood om mij in dit boeiende onderwerp te verdiepen. Het bracht mij van Duivendrecht naar Leiden, met onvergetelijke uitstapjes naar Pittsburgh en New York. Ik kijk terug op een bijzondere periode die ik niet had willen missen, waarin ik veel geleerd heb en veel moois heb mogen meemaken. Dit allemaal was nooit gelukt zonder dat ik het vertrouwen kreeg en geholpen, gemotiveerd en ondersteund werd door anderen. Robert hoofdpromotor, ik heb veel bewondering voor de energieke manier waarop jij zoveel verschillende dingen tegelijk doet. Het lukte jou daarnaast ook altijd nog om snel op mijn stukken te reageren met leerzaam en nuttig commentaar. Dank voor de ruimte en het vertrouwen dat ik van jou kreeg bij de invulling van de artikelen voor dit proefschrift. Theo tweede promotor, ik begon op jouw afdeling als het zusje van Tom, en kreeg van jou de kans om mij als onderzoeker verder te ontwikkelen. Dank ook voor de inspirerende masterclasses en andere leerzame en leuke uitjes die jij altijd voor je onderzoekers organiseerde. Ik heb altijd genoten van de sfeer van jouw afdeling in Duivendrecht. My third promotor Rolf Loeber, as well as Magda Stouthamer-Loeber and Alison Hipwell, thank you for giving me the opportunity to learn from your expertise and for letting me write on the PGS-data. Alison, thanks for the great collaboration. Rolf and Magda, thank you for the enormous hospitality you offered during my stays in Pittsburgh. I had so much fun. Rolf, it was inspiring to work with you. Besides the fact that you taught me how to write a scientific article, I would also like to thank you for educating me how to be a woodswoman! Co-auteur Arjan Blokland wil ik bedanken voor zijn analyses en waardevolle suggesties voor hoofdstuk 4, en co-auteurs Aart Jan Beekman en Lucres Nauta bedankt voor jullie kritische lezing en bijdrage aan hoofdstuk 5. 141
Deena Battista thanks for your assistance and for providing the data for the chapters on the PGS study. Jos Twisk en Peter van de Ven bedankt voor jullie advies over een aantal analyses in dit proefschrift. Brigit van Widenfelt bedankt voor je suggesties en het verbeteren van mijn Engels in hoofdstuk 5. Alle stagiaires die bij het meisjesonderzoek betrokken zijn geweest- Annu, Charlotte, Erica, Esther, Isabella, Kitty, Mays, Masha, Parissima, Yvanka bedankt! Ik wil graag Rob Huisden van Politie Amsterdam-Amstelland en Hans Valstar van Dienst Justitiële Inrichtingen bedanken voor de vriendelijke ontvangst en de hulp bij respectievelijk HKS en TULP data. Wietske Lutte, hartelijk dank voor je geweldige ontwerp van mijn voorkant! Danielle van Es bedankt voor je goede werk en het meeleven in de laatste fase van mijn promotieonderzoek. Zowel in Duivendrecht als in Leiden wil ik alle onderzoekscollega s danken voor de gezelligheid en de waardevolle discussies over elkaars onderzoek. Ik noem een aantal in het bijzonder: Lieke en Charlotte, dank dat ik bij jullie 12-min project de skills kon leren die ik later heb kunnen gebruiken bij mijn eigen onderzoek. Sannie, zonder jouw eerste meisjesonderzoek was ons meisjesonderzoek er niet eens geweest! Laura, tevens meisjesonderzoeker, en een tijdlang kamergenoot en zwempartner -dank voor gezellige tijd. Yoast, wij werden kamergenoten in Oegstgeest. Dank voor het geduldig beantwoorden van alle vragen die ik jou mocht stellen. Marc, Nico, Olivier, Paul, Paulien, en Thimo, bedankt voor de gezellige researchlunches (de REL!) waar wij elkaars stukken lazen en van commentaar(t) voorzagen. Mijn intervisiegenoten verdienen een speciale vermelding: Marjan, Evelien, Carmen, Tijs, Anne en Charlotte. In de eerste plaats dank voor alle gezellige avonden! Maar ook dank voor de feedback op mijn stukken, het kunnen delen van de frustraties die kennelijk met een onderzoekstraject gepaard gaan, en jullie interesse en bijstand toen ik op afstand in NYC zat. Ik hoop dat we de intervisieavonden met elkaar blijven voortzetten. En natuurlijk dank ik Anne, als co-auteur en mijn mede-meisjesonderzoeker. Ik mocht bij jou aansluiten en samen gingen wij het avontuur van de data-verzameling aan. Het kunnen delen van de bijzondere indrukken die wij daarbij opdeden was voor mij onmisbaar. Bedankt voor de fijne en gezellige samenwerking. Succes met de laatste loodjes van jouw proefschrift; dat gaat ongetwijfeld een mooi boekje worden! Verder wil ik mijn praktijkopleider Bart Siebelink en supervisors Willem Hallensleben en Sophie Borst bedanken, die naast dat zij de voortgang van mijn opleiding tot GZ-psycholoog in de gaten houden, ook belangstelling toonden voor de voortgang van mijn proefschrift. Dit laatste geldt ook voor Mirte Jansen, mijn mede-opleidingsgenoot. Saskia bedankt dat ik jouw apt. in NYC 2 middagen per week als werkplek mocht gebruiken om aan dit proefschrift te schrijven. 142
Mijn leeuwvriendinnen hoe heerlijk jullie allemaal al zo lang te kennen. Dank voor jullie steun. Ik heb jullie te weinig gezien en ben blij dat daar nu meer ruimte voor komt. Elsie paranimf, onze promotietrajecten liepen voor een groot deel gelijk. Het was fijn om alle ups-and-downs met jou te delen. Ik ben trots op jouw recente promoveren. Als ik het half zo goed doe als jij, ben ik tevreden! Lieve Lex en Adriana- ik waardeer het feit dat jullie altijd interesse hebben getoond voor de voortgang van dit proefschrift. Ook bedankt voor het oppassen op Aart (en Pieter) als ik eens op zondag ging werken. Pim en Tom ik ben trots op mijn grote broers. Tom, jij leefde al mee vanaf het eerste uur dank daarvoor! Succes met het schrijven van jouw proefschrift. Lieve papa en mama dank voor jullie steun, liefde en vertrouwen, niet alleen tijdens het schrijven van dit proefschrift, maar al vanaf mijn geboorte. De transgenerationele overdracht van jullie goede (en minder goede ;-)) eigen-schappen hebben gemaakt dat ik hier toe in staat was. Ik bof met jullie! Tot slot wil ik jou graag bedanken lieve Pieter. Ik kan zonder te overdrijven stellen dat dit proefschrift er niet was geweest zonder jouw steun en het vertrouwen dat je mij gaf dat het allemaal goed ging komen. Je hebt geluisterd, met mij meegedacht, mijn stukken voorzien van punten en komma s, en lekker veel voetbal kunnen kijken. Ik ben blij dat jij naast mij staat als paranimf tijdens de verdediging. Lief Aartje ik zat te werken aan hoofdstuk 5 toen jij besloot dat het al tijd was te komen. Ik ervaar het feit dat jij bij ons bent iedere dag weer als een cadeautje. Ik kijk uit naar alle avonturen die ik samen met je vader met jou ga beleven. 143
Curriculum Vitae Curriculum Vitae Elsa van der Molen was born in Meppel, the Netherlands, on July 31, 1980. She completed high school in 1999 at Scholengemeenschap Stad en Esch in Meppel. In the same year she started studying Psychology at the Faculty of Behavioural and Social Sciences at the University of Groningen. She graduated in 2005 with a Master s Degree both in Developmental Psychology and Clinical Psychology. After her studies, she worked as a research assistant at the research department of child and adolescent psychiatry at the VU university medical center. In 2007 she started working on her PhD at Leiden University, where she conducted a follow-up study on detained adolescent females together with drs. Anne Krabbendam, supervised by Prof. Dr. Robert Vermeiren and Prof. Dr. Theo Doreleijers. During several visits in 2009 and 2010 to the Life History Studies Program at Pittsburgh University, USA, she analysed data of the Pittsburgh Girls Study, supervised by Prof. Dr. Rolf Loeber and Prof. Dr. Alison Hipwell. As of March 2012 she works as a psychologist in training as GZ-psycholoog at Curium-LUMC (Academic Center for Child and Adolescent Psychiatry). Elsa lives in Amsterdam together with her husband Pieter and their son Aart. 144