BIJLAGE 4: WERKING Dit verslag is vooral gebaseerd op de gegevens die overgemaakt worden aan de Vlaamse overheid in het kader van Bios2. Sinds 1998 verzamelt de administratie de kerncijfers van de bibliotheeksector via een web toepassing BIOS: het Bibliotheek Informatie- en Opvolgingssysteem. In 2006 zorgde de administratie voor een nieuwe web toepassing BIOS2 die rekening houdt met de ontwikkelingen in de sector en met het nieuwe decreet. 1. Tentoonstellingen en themastands De bibliotheek organiseert voortdurend wisselende tentoonstellingen rond gevarieerde thema s. Hiervoor wordt ingetekend op reizende tentoonstellingen (provinciebestuur, culturele diensten ) en samengewerkt met plaatselijke verenigingen (heemkundige kring, Atelier Plastische Kunsten, toeristische dienst ) of individuele bezoekers van de bib (reeks Ontmoetingen met een lener ). Aanvullend bouwt de bibliotheek rond specifieke thema s (Gedichtendag, Jeugdboekenweek, Bibliotheekweek ) eigen tentoonstellingen op. De tentoonstellingen worden opgezet in de inkomhal, de kleine zaal of in de bibliotheek zelf. Aansluitend bij eigen activiteiten, actuele thema s, literaire evenementen, culturele of politieke gebeurtenissen of bijzondere publicaties en bekroningen stelt de bibliotheek permanent themastands op in de diverse afdelingen. Bedoeling is om wisselende collectieonderdelen voortdurend onder de aandacht van het publiek te brengen. Vaak wordt ook een keuzelijst samengesteld, die ook via de website, weblog, Facebookpagina en webcatalogus kan geraadpleegd worden. 2011 Tentoonstellingen Thema- en promotiestands JANUARI FEBRUARI Spiegels en/of maskers: terugblik op leven en werk van de Moorseelse dichter Hedwig Verlinde (1945-2009) (i.s.m. heemkring Wibilinga) Nog even 2010 in beeld: terugblik op het voorbije jaar 2010 door de huisfotografen van Wibilinga Graphic novels en strips voor volwassenen in de kijker Avondklok: lezing met filosoof Johan Braeckman (20 januari) Toast literair: de Wevelgemse schrijfster Vera Hoorens vertelt over lezen, taal en literatuur (23 januari) Gedichtendag 2011: een keuze uit de mooiste recente poëziebundels Zie de gele deur, clubs en organisaties schrijven zich snel in : promotiestand voor de actie Gele Haiku van de gemeentelijke culturele raad Zin in lezen: Leesclub bespreekt Boetekleed van Ian McEwen (2 februari) Auteur Frank Adam vertelt over zijn geluk: lezing i.s.m. CC Guldenberg en Vormingplus (14 februari) Ik droom een droom: poëziebundel met gedichten van leerlingen uit het vierde en vijfde leerjaar (i.s.m. Overleg Cultuur Regio Kortrijk)
MAART APRIL MEI Kraambed Congo: foto s van Lieve Blancquaert (i.s.m. Memisa) Overzichtstentoonstelling: jaarwerk van de leerlingen Atelier Plastische Kunsten Wevelgem (lagere afdeling) Overzichtstentoonstelling: jaarwerk van de leerlingen Atelier Plastische Kunsten Wevelgem (secundaire afdeling) Van fichebak naar Aquabrowser: themastand en demonstratiesessies webcatalogus n.a.v. Digitale week (26 februari 4 maart) Bouwen verbouwen renoveren decoreren inrichten: boekenstand n.a.v. Batibouw Avondklok: lezing met journalist Walter Zinzen (17 maart) Congo: een keuze uit de rijke collectie boeken i.v.m. Congo / Zaïre Wielerboeken in de kijker n.a.v. Gent- Wevelgem en de Vlaamse voorjaarsklassiekers Ontmoeting met een lener: wielrennerstekeningen van Geert Delannoy uit Moorsele Diverse themastands in het kader van de Jeugdboekenweek ( Geheimen ) Aandacht voor de slaap Op leven en dood: achtste Nacht van de Geschiedenis (Davidsfonds) (22 maart) Zin in lezen: Leesclub bespreekt Angoli Mala van J.M.G. Le Clézio (6 april) Monsieur Paris-Roubaix de Wevelghem: tentoonstelling over de Wevelgemse wielrenner Gaston Rebry (1905-1953) (i.s.m. Wibilinga) De Literaire Lente (1-30 april) Wevelgem in actie tegen Zinloos Geweld: boekenstand en projectinformatie Bloemspeling: theater bij het werk van Dirk Bracke door plaatselijke auteurs n.a.v. Week van de Amateurkunsten (29 april) De bib bewaart ons erfgoed: aandacht voor de collectie Wevelgemse bewaarbibliotheek n.a.v. Erfgoeddag (1 mei) Yves Petry wint Libris Literatuurprijs (9 mei)
Tijd om te spelen: collectie educatief spelmateriaal en gezelschapsspelen in de kijker Kinder- en jeugdjury bekroonde de mooiste boeken: de keuze van de Wevelgemse KJV-leesgroepjes in de kijker Creatieve boekbespreking: leerlingen secundair onderwijs presenteren hun creatieve verwerking van gelezen jeugdromans Doe mei maar een doe-boek!: nieuwe hobbyboeken voor een actieve maand in huis en tuin Bob Dylan wordt 70 (24 mei) JUNI JULI AUGUSTUS Overzichtstentoonstelling: jaarwerk van de leerlingen Atelier Plastische Kunsten Wevelgem (volwassenen) Op reis in Wevelgem: tips voor een trip in eigen gemeente (i.s.m. dienst toerisme) Zin in lezen: Leesclub bespreekt Meer dan een minnaar van Oscar van den Boogaard (1 juni) Wevelgems auteur en professor Vera Hoorens presenteert Een ketterse arts voor de heksen: Jan Wier (18 juni) Themastand Bioweek 2011 (4-12 juni) Spaanse schrijver Jorge Semprún overleden (7 juni) Winnaars Dioraphte Jongerenliteratuurprijs 2011 Elke vakantie begint in de bib: de collectie reisgidsen, fietskaarten, wandelgidsen en toeristische dvd s in de kijker De Wijnbergschool bestaat 75 jaar (tentoonstelling i.s.m. Wibilinga) Met het nieuwste snufje op reis: aandacht voor fundels De zomer van het spannende boek: spanning en misdaad boven de Moerdijk: thrillers uit Nederland Rudy Soetwey ontvangt Hercule Poirotprijs 2011
De zomer van de spannende film Elke vakantie begint in de bib: diverse en wisselende themastands, o.m.: Op reis met een boek uit de bib, Met de bib op de fiets, Parels in de bib, Raar op reis en Lezen is reizen SEPTEMBER OKTOBER NOVEMBER De Gele Haiku: 57 Wevelgemse verenigingen stellen zich voor met een haiku op een gedecoreerde deur (i.s.m. culturele raad) Bibliotheekweek 2012: Dankzij de bib: bezoekers vertellen over hun bib op de wall of fame Verkoop van oude bibliotheekmaterialen De Wevelgemse bakkers: fototentoonstelling (i.s.m. Wibilinga) Jazzmuzikant Miles Davis overleed 20 jaar geleden (28 september) Zomer in Wevelgem : presentatie van de mooiste foto s van de publiekswedstrijd (org. informatiedienst) Wevelgem krijgt last van Letterkoorts: auteurs- en promotiestand over literair festival op 21 oktober in Kortrijk Lezen doe je niet alleen: programma Wevelgemse Leesclub 2011-2012 Lezen doe je samen met je vrienden: promotiestand Kinder- en Jeugdjury 2011-2012 Zin in lezen: Leesclub bespreekt Datumloze dagen van Jeroen Brouwers (5 oktober) Steve Jobs, topman van Apple, overleden (5 oktober) Bibliotheekweek 2012: Verwendag met leesdokter Annelies Verbeke (15 oktober) Letterkoorts in Kortrijk: boeken van de deelnemende auteurs (o.m. de Wevelgemse Eveline Vanhaverbeke) in de kijker (22 oktober) Gratis Italiaanse films dankzij Cinébib! Wordt het kinderboek doodgechat?: lezing met kinderboekendokter Jan Van Coillie (10 november) Avondklok: lezing Wild van Afrika met Chris Dusauchoit (16 november) Terugblik Verwendag in de bib met getuigenissen en foto s van leners en boekenstand van Annelies Verbeke Voorleesweek: ode aan Annie M.G. Schmidt (geboren in 1911)
DECEMBER Stijloefeningen: 99 manieren om een verhaal te vertellen (tentoonstelling Provinciale Dienst voor cultuur) Graphic novels: Humo presenteert 24 stripromans in woord en beeld Zin in lezen: Leesclub bespreekt Dagboek van een poes van Remco Campert (7 december) Avondklok: lezing Stijn en de sterren met Stijn Meuris (14 december) In de kijker: nieuw aangekochte Engelstalige romans 2. Activiteiten jeugdbibliotheek De jeugdbibliotheek nam ook in 2011 talrijke initiatieven om het bibliotheekbezoek en het lezen bij kinderen en jongeren aan te moedigen. De goede samenwerking met de plaatselijke scholen en leerkrachten werd verder uitgebouwd. Gespreid over het hele schooljaar werden tientallen rondleidingen en instructiebezoeken verzorgd. Vele leerkrachten maakten dankbaar en gretig gebruik van de mogelijkheid om met een klaspasje gedurende langere tijd tot vijftig boeken te ontlenen. Onder de slogan Hoera, ik kan lezen werden tijdens het begin van het tweede trimester aangepaste instructiebezoeken voor leerlingen van het eerste leerjaar georganiseerd. De dienstverlening en het aanbod van thematische prentenboekenpakketten werden verbeterd en uitgebreid. Vele tentoonstellingen en themastands in de bib werden opgezet in nauwe samenwerking met leerkrachten en/of scholen. Ook in 2011 werd actief meegewerkt aan de Kinder- en Jeugdjury Vlaanderen. Zowel de werking voor de jongste lezers (via de kleuterklassen en de klassen eerste graad basisonderwijs), de werking van de postjury (individueel lezen) als de begeleide leesgroepjes (maandelijkse bijeenkomsten in de vertelhoek) werden met succes georganiseerd. De Vertelclub lokte jonge gezinnen tijdens de wintermaanden naar de bib. Vijf keer werd er op zaterdagmorgen verteld door een van de huisvertellers (kleuterleidsters uit een plaatselijke school) en ouders werden aangemoedigd om de verteltijd in de bib door te brengen. Op de Verwendag was burgemeester Jan Seynhaeve verteller-van-dienst. De jaarlijkse Jeugdboekenweek liep tijdens de maand maart onder het thema geheimen. De bibliotheek organiseerde in samenwerking met de plaatselijke scholen diverse activiteiten. Er waren vertelmomenten en auteurslezingen voor klassen van de plaatselijke scholen. De gastauteurs waren Jan De Kinder, Gideon Samson, Wally De Doncker, Do van Ranst en Jonas Boets. Voor leerlingen van de tweede graad basisonderwijs was er een spannend bibliotheekspel Geheim gezocht in de hoofdafdeling en in de filialen Gullegem en Moorsele. Op 8 maart was er een verteltheater met Kip van Troje voor kleuters. Tijdens de Jeugdboekenweek was er ook gerichte promotie voor de collectie kinder- en jeugdfilms. In samenwerking met de gemeentelijke jeugddienst, de sportdienst, het cultuurcentrum en de vakantiewerking werd tijdens elke schoolvakantie de activiteitenfolder Doewa verspreid. De bibliotheek zorgde voor een passend en aanvullend activiteitenaanbod met kindertheater en film.
3. Activiteiten Bibliotheekweek De Vlaamse Bibliotheekweek liep van 15 tot 23 oktober onder de slogan Dankzij de bib De bib ging op zoek naar getuigenissen van leners, die op post-its en via een tijdelijke Facebookpagina konden neerschrijven waarom ze naar de bib komen. De getuigenissen kwamen op een wall of fame in de inkomhal van de bib. Op zaterdag 15 oktober werd de traditionele verwendag georganiseerd. De bibliotheek werkte dit jaar een nieuw en verrassend activiteitenaanbod uit. In de bib werd (met behulp van de decorploeg van theatergezelschap Wat op scène) een dokterskabinet gebouwd. Drie bibliotheekmedewerkers waren leesverpleger en leidden de bezoekers naar leesdokter / auteur Annelies Verbeke. Burgemeester Jan Seynhaeve opende het nieuwe seizoen van de Vertelclub en muzikanten van muziekharmonie Concordia verwelkomden de bezoekers in het park en in de inkomhal. Bezoekers kregen een hapje en een drankje tussen de bibliotheekrekken. Ook in de filialen Gullegem, Moorsele en Wijnberg was er een passend programma met o.m. boeiende vertellingen door leerlingen van de Academies Woord Kortrijk en Menen. Bibliotheek Wevelgem werkte actief mee aan de organisatie van het regionale literaire festival Letterkoorts (21 oktober, org. Overleg Cultuur Regio Kortrijk). De auteurs Jan en Sanne Terlouw, Tommy Wieringa, Maud Vanhauwaert, Joost Vandecasteele, Yves Petry, Marion Bloem en Eveline Vanhaverbeke (uit Wevelgem) vertelden op bijzondere locaties in het stadscentrum van Kortrijk. Wevelgemnaar Brent Vanneste (frontman Steak Number Eight) gaf samen met zijn zus Janne een gesmaakt muzikaal intermezzo in de Stadsschouwburg. Naar aanleiding van de Bibliotheekweek waren er bijzondere promotieacties bij de start van het filmforum in het cultuurcentrum en tijdens het programma Arrivee op de centrumbraderie. Voor afhakers (leners die lange tijd niet meer op bezoek kwamen) was er een persoonlijke uitnodiging om de bib opnieuw te ontdekken. Daar gingen ongeveer 15 % op in. Voor het originele activiteitenaanbod en de bijzondere promotieacties kreeg de bibliotheek de Bib Award 2011 vanwege het Provinciale Bibliotheekteam Winob. 4. Andere activiteiten In de in 2009 opgestarte reeks Ontmoetingen met een lener toonde Moorselenaar Geert Delannoy in wielermaand april een keuze uit zijn vele wielrennerstekeningen. De bibliotheek was initiatiefnemer en organisator van de presentatie van het boek van de Wevelgemse auteur Vera Hoorens. In Een ketterse arts voor de heksen vertelt de Leuvense professor het leven van de zestiende eeuwse arts Jan Wier. Tijdens de voorstelling in de bib was auteur Willy Spillebeen gastspreker. Bibliotheek en cultuurcentrum organiseerden samen weer de lezingenreeks Avondklok. In deze reeks worden boeiende sprekers uitgenodigd om op wisselende locaties te vertellen over hun passies en denkwereld. In 2011 waren Johan Braeckman, Walter Zinzen, Stijn Meuris en Chris Dusauchoit te gast. In samenwerking met Vormingplus regio Kortrijk werd een Valentijnlezing met auteur Frank Adam georganiseerd. De Wevelgemse Leesclub kwam vijf keer bijeen voor de bespreking van een actuele roman onder begeleiding van één van de leden. De bibliotheek verleende inhoudelijke en logistieke ondersteuning. De werking werd bijgestuurd en enkele nieuwe leden konden verwelkomd worden. Ook de Davidsfonds-leeskringen van Gullegem en Moorsele konden rekenen op de medewerking van de bibliotheek (aanleveren van bijkomende exemplaren van de boeken).
Op dinsdag 8 november reed opnieuw een bibliotheekbus naar de Antwerpse Boekenbeurs. Hiertoe werden alle seniorenverenigingen aangeschreven. Diverse activiteiten werden georganiseerd in het kader van de 1 euro-subsidie voor gemeenschapsvorming. De bibliotheek is actief betrokken bij de gemeentelijke werkgroep die de activiteiten in het kader van deze projectsubsidies programmeert en ondersteunt. De bibliotheek participeerde eveneens actief aan de gemeentelijke acties rond het project Zinloos geweld. De bibliotheek was ook nauw betrokken bij de werkgroep Gele Haiku van de culturele raad en organiseerde de slottentoonstelling en prijsuitreiking van deze promotiecampagne voor het lokale verenigingsleven. 5. Promotie en communicatie Er werd voortdurend veel tijd en aandacht besteed aan de bekendmaking van de bibliotheek, haar collectie, haar service en haar activiteiten. De bibliotheek had elke maand ruim plaats in de infokrant en presenteerde daar een afwisseling van collectie- en activiteitenaankondigingen. De activiteiten vonden ook vlot hun plaats op de veel geraadpleegde website van de gemeente Wevelgem. Op de website werd ook het productenaanbod bijgehouden en kregen de online-catalogus, wisselende keuzelijsten en lopende acties de nodige aandacht. In maart 2011 werd ook een weblog van de bibliotheek opgestart. Op deze blog wordt meer verdiepende informatie bij de bibliotheekwerking verstrekt en komt er ook geregeld een terugblik op voorbije activiteiten. Vanaf september 2011 worden tussen de 2000 en 3000 pagina s per maand bekeken en is de locatie van de lezers zeer divers. De meeste verwijzingen komen via www.bibliotheek.be, waar updates van de bibliotheekblogs automatisch verschijnen. Er wordt ook heel vaak doorgeklikt vanuit de gemeentelijke site. De meeste geklikte doorverwijssites zijn google, wevelgem.be en facebook. Het blijft dus heel belangrijk om in te zetten op de diverse sociale media.
Korte berichtjes en teasers op de Facebookpagina van de bib loodsten de gebruikers naar de info op de website en de weblog én naar de bibliotheek! Een voorbeeld voor de maand oktober 2011 Bij bijzondere activiteiten werd een digitale nieuwsbrief verspreid en zijn er aankondigingen op de digitale lichtkrant en gemeentelijke informatieborden. In september werd een activiteitenfolder Huis vol verrassing verspreid aan de balies en op diverse plaatsen binnen en buiten de gemeente. In de folder werden alle bijzondere activiteiten, tentoonstellingen en bijeenkomsten van alle Wevelgemse leesclubs overzichtelijk en wervend voorgesteld. De bibliotheek trad ook actief naar buiten. De activiteitenfolder en een flyer met de Bibliotheekweekactiviteiten werden verspreid bij de start van het filmforum in het cultuurcentrum. Op de braderiezondag in Wevelgem (derde week september) was de bibliotheek aanwezig op de activiteit Arrivee (org. Dienst vrije tijd). Tijdens de Bibliotheekweek was er een actie om afhakers terug naar de bib te lokken. 6. Interbibliothecair leenverkeer Het provinciaal samenwerkingsverband Winob met o.m. een Provinciale Centrale Catalogus zorgt voor een dynamisch en efficiënt interbibliothecair leenverkeer. De Gemeentelijke bibliotheek is een actieve partner binnen dit project. Met behulp van het Impala-systeem leverde de bibliotheek voornamelijk boeken, maar ook audiovisuele materialen en tijdschriftartikelen aan andere bibliotheken.
Vanuit andere bibliotheken werden documenten opgestuurd n.a.v. een reservering door onze leners. Ook voor de ondersteuning van de diverse leesclubs biedt dit samenwerkingsverband een passende en vlotte ondersteuning. De mogelijkheid om boeken uit andere bibliotheken te lenen, werkt aanvullend op een vlot reserveringssysteem binnen de vijf Wevelgemse uitleenpunten. Met de wijziging van het retributiereglement werden ook de tarieven voor ibl-aanvragen verlaagd, mede op vraag van de provincie die de werking financieel ondersteunt. Dit resulteert in een stijging van 36 %. Ook de aanvragen van andere bibliotheken stegen met 48 %. Het aantal leveringen nam ook sterk toe. Dit is misschien toe te schrijven aan de instap in het PBS, waardoor andere bibliotheken kunnen zien of een werk beschikbaar is en er gerichter wordt aangevraagd. Naast het opzoekwerk en opvolgen van de aanvragen betekent dit ook het maken van heel veel postpakketjes 2009 2010 2011 IBL aantal zelf aangevraagd 195 184 251 IBL aantal gehonoreerd 157 141 211 IBL aantal ontvangen aanvragen 415 409 605 IBL aantal geleverd 197 213 364 7. Digitale toepassingen Gegevens in Bios2 2009 2010 2011 Aantal elektronische abonnementen 2 2 2 Raadplegingen elektronische abonnementen Mediargus 7204 2941 3405 Biblion 4683 5768 3552 Internetgebruik in uren op jaarbasis voor de hoofdbibliotheek en alle bedieningspunten De bibliotheek biedt een link naar Digileen aan op de website 10261 9881 7523 ja nee nee Mediargus: sedert de instap in het PBS is de rechtstreekse link op de catalogus verdwenen en kan je Mediargus niet rechtstreeks bevragen, maar enkel via de omweg van een gewone opzoeking in de catalogus. Gebruik van Biblion databanken: Het publiek kan de databanken enkel raadplegen via 1 pc in de leeszaal. Dit verklaart de verdere daling van het aantal raadplegingen in 2011.
Gebruik webcatalogus: Sinds de instap in het Provinciaal Bibliotheeksysteem (PBS) kunnen we de webactiviteit niet meer meten. Hierbij een momentopname van de activiteit op de webcatalogus. Tijdens de vakantiemaanden is de trafiek beduidend hoger dan in de andere maanden. Gebruik internet volgens Timetracs: er is een bezetting van 44,1 % van de 8 pc s tegenover 58,8 in 2010. De daling van het internetgebruik in de filialen zet zich verder: nog 117 raadplegingen tegenover 192 in 2010. Het aantal gebruikers blijft verder stijgen, maar ze brengen minder uren door voor de internetpc s. Gebruikersprofiel volgens Timetracs (hoofdbibliotheek): 2009 2010 2011 Jongeren (< 24 jaar) 62 % 63 % 62 % Volwassenen (25-60 jaar) 31 % 31 % 32 % Senioren (> 60 jaar) 7 % 6 % 6 % Totaal aantal gebruikers 757 1058 1213