de ALARM KLOK Toekomst voor Hotel du Louvre!

de ALARM KLOK MAILING 37 van Dement Oostende VZW 9 december 2008 Een mailing van onze vereniging naar onze talrijke sympathisanten, het stadsbestuur en de pers. Toekomst voor Hotel du Louvre! Hotel du Louvre, het met afbraak bedreigde pand in de Karel Janssenslaan te Oostende, zit reeds een hele tijd in een impasse. Voor deze impasse probeert vzw Dement Oostende nog steeds constructieve oplossingen aan te reiken. Voor de derde maal, vlak voor de zomer, heeft Dement Oostende terug een kandidaat-koper gevonden met name een Oostendse industrieel die anoniem wenst te blijven. Deze kandidaat koper wou het pand kopen en ombouwen tot een luxe horecazaak. Het stadsbestuur fungeerde als bemiddelaar met de eigenaar Desimpel Construct. Deze maand kreeg de kandidaat-koper echter te horen dat Hotel du Louvre niet te koop staat. Maar blijkbaar is het stadsbestuur bezig met het zoeken naar een oplossing die voor alle partijen voldoening moet geven. De studiedag Behoud door ontwikkeling (afwegingen tussen bouwkundig erfgoed en stadsvernieuwing) van 24 oktober 2008, georganiseerd door Oostende Werft, had als bedoeling de resultaten van de erfgoedcommissie A.be (Actieplan Bouwkundig Erfgoed) voor te stellen. 1

Tijdens de toelichting van het onderzoek door architect Paul Vermeulen van het bureau De Smet Vermeulen architecten (Gent) werd er ook gesproken over de bestaande regelgeving die bedreigend voor het erfgoed kan zijn. Het bouwen in de tweede bouwlijn werd door de onderzoekers naar voren gehaald als één der oplossingen. Bouwen in tweede bouwlijn wordt meestal stedenbouwkundig onverantwoord geacht. Alle bebouwingen wordt voorin, aan de rooilijn gesitueerd zodat het perceel achteraan vrij blijft. Toch vertoont het historisch weefsel plaatsen waar bouwen in de tweede bouwlijn kan zonder hinder voor de buren, wat tot typologische panden heeft geleid. Als die mogelijkheid verdwijnt, neemt druk om aan de rooilijn te bouwen toe, ten koste van het erfgoedpand. (uit publicatie Behoud door ontwikkeling 2008, uitgegeven door Oostend Werft) Als voorbeeld wordt het resultaat van een ontwerpend onderzoek getoond. Een luchtfoto van de Karel Janssenslaan, waarbij een nieuw bouwblok is ingevoegd achteraan het perceel van Hotel du Louvre! Een combinatie van nieuwbouw met behoud van het oorspronkelijk hotel. Een oplossing dus... Studiedag rond Commissie A.be Foto uit de publicatie van Oostende Werft Achtergrond: het verhaal van Hotel du Louvre De Stad Oostende kocht eind jaren 90 Hotel du Louvre aan met subsidies uit het Sociaal Impulsfonds om er een buurthuis in onder te brengen. Het Art Deco-gebouw met de indrukwekkende gevel werd uiteindelijk met 200.000 winst in 2004 doorverkocht aan de meest biedende bouwpromotor, nl. Desimpel Construct, die het gebouw wenst af te breken om er een appartementsblok neer te planten. Het stadsbestuur verklaarde toen dat ze weinig kan doen aan een afbraak van een particulier eigendom, maar in dit geval was de Stad Oostende zelf eigenaar. Ze had alle middelen in handen om het gebouw voor afbraak te behoeden. Op 24 oktober werden de resultaten van de erfgoedcommissie A.be voorgesteld op een studiedag in het Thermae Palace. Op dit erfgoedsymposium Behoud door ontwikkeling erkenden alle stedenbouwkundigen en planologen dat een gedegen erfgoedbeleid van groot belang is voor de historische diepte en de diversiteit van een stad, en uiteindelijk leidt naar duurzaamheid. Het Actieplan Bouwkundig Erfgoed, dat nog verder dient uitgewerkt te worden naar een effectief beleidsinstrument, is gefundeerd door een uitgebreide studie opgemaakt door architectenbureau De Smet Vermeulen architecten uit Gent (hiertoe eind 2006 geselecteerd door het stadsbestuur Oostende i.s.m. de Vlaams Bouwmeester) en i.s.m. Labo S van UGent voor wat betreft het literatuuronderzoek. De studie is bijzonder sterk, doordacht en lovenswaardig. Het voorgesteld actieplan is echter nog maar een eerste stap naar een echt beleidsplan. De vraag die we nu allemaal stellen is: Heren beleidsmakers, u hebt nu de studie. Wat gaat U ermee aanvangen?" 2

Op 23 september 2005 werd op de gemeenteraadszitting schepen Bart Bronders (SP.a) hierover geïnterpelleerd door toenmalig Groen!-gemeenteraadslid Wil Inghelbrecht. Een dertigtal erfgoedsympathisanten voerden actie aan het stadhuis en woonden de zitting bij. Uit het antwoord van het stadsbestuur bleek dat men wil doorgaan met de afbraak. De aanwezige bezorgde Oostendenaars besloten hierna om een verdere actie los te koppelen van de politiek, om zo een breder platform te bereiken. Actiegroep Dement Oostende werd opgericht. Op 9 februari 2006 werd door een afvaardiging van Dement een petitie van 3000 handtekeningen afgegeven aan schepen Bronders. Midden 2006 bracht actiegroep Dement Oostende voor de eerste maal een kandidaat koper aan: de Brusselse Stoffenwinkel Le Chien Vert was op zoek naar een locatie in Oostende of Knokke. NV Desimpel wees Le Chien Vert af, ze verklaarden spijkerharde garanties te hebben dat ze het gebouw mogen slopen. In april 2007 werd door het schepencollege de sloop- en bouwvergunning goedgekeurd. Er volgde een ludieke actie aan het gebouw, waarbij de vitrines beschilderd werden met taferelen van striptekenaar Herr Seele. Ondertussen vernietigde de Raad van State heeft de sloopvergunning op verzoek van de buurtbewoners en erfgoedvereniging Dement Oostende. De Raad nam het de Stad Oostende kwalijk dat zij bij de aflevering van deze vergunning zowel de bezwaren van de omwonenden als het ongunstig advies van Monumenten en Landschappen naast zich neer had gelegd. In juni 2007 werd een nieuwe stedenbouwkundige vergunning aangevraagd door Desimpel Construct. Dement Oostende deed een oproep om zoveel mogelijk bezwaarschriften in te dienen. Onder toezicht van een gerechtsdeurwaarder werden 630 bezwaarschriften afgeleverd. Dement Oostende gaf in juli 2007 een tweede kandidaat-koper aan die het pand wilde kopen en renoveren met appartementsfuncties en een deel nieuwbouw achteraan. NV Desimpel en de kandidaat koper komen niet tot een overeenkomst. NV Desimpel maakte zich opnieuw sterk dat het pand zal gesloopt worden. Op de gemeenteraad van 18 april 2008 verklaart schepen Bronders dat het schepencollege een sloop- en bouwvergunning zal afleveren. Uiteindelijk komt het schepencollege op 21 april niet tot een consensus, en wordt de vergunning niet afgeleverd. Dement Oostende gaf midden 2008 een derde kandidaat-koper aan die het pand wilde kopen en renoveren naar een luxe horecazaak.. Sindsdien is er weinig communicatie rond het dossier. Historische hoeve "De Hooge Barrière" in slechte staat 3 Het dak van de historische hoeve "De Hooge Barrière", gelegen achter de huizenrij van de Steensedijk t.h.v. de Limbalaan verkeert in zeer slechte staat. De gaten in het dak worden al jaren niet hersteld, en de gevolgen laten zich al raden.

Monumentenzorg (ROHM West- Vlaanderen) heeft de hoeve als volgt beschreven : Steensedijk nr. 403. Historische hoeve "HOOGE BARRIERE", recente naamgeving naar de vroegere herberg annex tolhuis uit de tweede helft van de 18de eeuw op de hoek van de Steensedijk en de Torhoutsesteenweg. De hoeve is reeds aangeduid op een rolkaart van 1760, op de Ferrariskaart (1770-1778) en in de Atlas der Buurtwegen (1843). Op de 18de-eeuwse kaarten bestaat de hoeve uit drie volumes, waarvan twee in elkaars verlengde en een derde ervoor. Het derde gebouw op deze kaarten uit de eerste helft van de 19de eeuw is reeds verdwenen. De twee overblijvende volumes zijn te identificiëren als het 18de-eeuws boerenhuis en de 18deeeuwse schuur en stal. Het huidige tussengebouw is uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Het is gelegen tussen de Oefenrenbaan en de Steensedijk, verborgen achter de lintbebouwing. Ten oosten van het erf, is er de 18deeeuwse schuur met stal. Ten noorden van het erf is er de loods, naar verluidt door de Duitsers gebouwd tijdens de Tweede Wereldoorlog. (inventaris VIOE ID 56666) Reeds in 2004 was er schade aan het dak van de grote schuur. Vandaag is de situatie verslechterd. Hopelijk wordt dit bouwkundig erfgoed, dat ook een functie zal krijgen bij het inrichten van het toekomstige park, niet verwaarloosd en worden de noodzakelijke herstellingen spoedig uitgevoerd. Wordt de kinderboerderij De Lange schuur" hersteld? Bron: actiegroep CV2 Corparate Village 2 Het gevaar van instorting van de hoeve Hooge Barrière is reëel, want bij die andere historische hoeve en kinderboerderij "de Lange Schuur" langsheen de Stuiverstraat in Oostende stortte in september het dak in. Er vielen geen gewonden, maar de schade was aanzienlijk. Uit de eerste vaststellingen bleek dat het houten dakgebinte het had begeven, waarna ook een deel van de muren instortten. De constructie dateert van de 18de eeuw en was in slechte staat. Deze historische hoeve is beschermd, en we vragen ons af wat het Stadsbestuur nu van plan is met deze schuur. Zal de kinderboerderij terug hersteld worden? Oosteroever Dement Oostende heeft bezwaar ingediend betreffende de afbakening regionaalstedelijk gebied Oostende, ontwikkelingsgebied Oosteroever, bij de Vlaamse Commissie voor de Ruimtelijke Ordening VLACORO. Na bestudering van de diverse documenten en plannen kwamen wij tot tot het besluit dat de toekomstige bestemmingen nefast kunnen zijn voor het bestaand erfgoed. Het ontwerp geeft onbeperkte mogelijkheid tot bouwen tot vlak tegen de beschermde monumenten en waardevolle landschappen, en geeft geen duidelijkheid over de te verwachten kwaliteit van de projecten. Dement vindt dat men moet vermijden dat dit waardevol gebied ondoordachtzaam ontwikkeld wordt door projectontwikkelaars die handelen uit louter winstbejag en kortetermijnvisies. Er moet rekening gehouden worden met het bestaand beschermd en niet-beschermd onroerend erfgoed en de geschiedkundige waarde van dit ontwikkelingsgebied. 4

Verder strookt het creëren van 1860 woongelegenheden niet het uniek karakter van dit stadsdeel. De druk en de mobiliteit die hierbij ontstaat hypothekeert de toekomstige recreatieve en toeristische activiteiten in deze zone, alsmede de ontwikkeling van de haven. Er moet rekening gehouden worden met het bouwen in de directe nabijheid van de Vuurtoren Lange Nelle, de nabijheid van het Fort Napoleon, alsook met de omgeving van het Fort, beschermd als landschap, en de beschermde batterijen uit de tweede wereldoorlog. Hier dient een duidelijke beperking opgelegd te worden voor wat betreft de bouwhoogte en -stijl. Graag hadden we ook verkregen dat er rekening gehouden wordt met de heersende bouwstijl nieuwe zakelijkheid die toegepast werd tijdens de verwezenlijking van het dok en de industriële panden (1922-1934), en het nog bestaand erfgoed. Deze bouwstijl draagt bij tot het unieke karakter van de Oosteroever. Waardevolle panden zouden zoveel mogelijk geïntegreerd moeten worden in de nieuwbouwprojecten. De vzw Oostendse Oosteroever werd opgericht met als doel "een kritische denktank" te zijn voor wat reilt en zeilt in de Oostendse haven, in het bijzonder wat betreft de site Oosteroever. Momenteel loopt er een actie rond het verzamelen van handtekens voor het referendum tegen het dempen van het Visserijdok. Verder is er ook protest tegen het ongewenst onteigenen van 32 eigendommen aan de Hendrik Baelskaai. Een onteigening kan pas omwille van het openbaar nut. In dit geval gebeurt de onteigening omwille van het creeëren van een immobiliën project. Volgens de vzw kunnen eigendommen niet te grabbel worden gegooid aan projectontwikkelaars die handelen uit loutere winstbejag. Info: Acties Oosteroever www.oosteroever.blogspot.com en email: oosteroever@gmail.com Kop van t Sas Om dezelfde redenen werd ook bezwaar aangetekend tegen het ontwerp rond het ontwikkelingsgebied Sas Slijkens (Bredene), met name de Prinses Elisabethlaan en de zone rond het Koninklijk Werk IBIS. 5

Terug geeft het ontwerp geen duidelijkheid over de te verwachten uitbouw van het gebied. Het geeft onbeperkte mogelijkheid tot bouwen zonder rekening te houden met aanwezig waardevol erfgoed en waardevolle stadszichten. Het uniek karakter van dit stadsdeel wordt grotendeels bepaald door het aanwezige erfgoed, zijnde het schoolgebouw Koninklijke Werk Ibis uit 1924 (Prinses Elisabethlaan 1-2), de voormalige sluizerswachterswoning uit de 19 e eeuw (Prinses Elisabethlaan 13-14), Het oud gemeentehuis Bredene uit 1864 (Prinses Elisabethlaan 15-17) en de herenhuizen uit begin 20e eeuw (Prinses Elisabethlaan 28). Er dient ons inziens een beperking qua bouwhoogte en qua bouwdichtheid (600 woongelegenheden gepland) voorzien te worden. Volgens de laatste geruchten zou al een groot deel van de gronden, waaronder het oud Bredense gemeentehuis uit 1864, opgekocht zijn door een immobiliëngroep rond de familie Haeck van het advertentieblad Tips. Hooggeplaatste Oostendse politici zetten ondertussen het Koninklijk Werk Ibis sterk onder druk zodat zij ook hun schoolgebouwen zouden verkopen. Op deze manier verkrijgen de projectontwikkelaars een groot stuk bouwgrond in de handen, met mogelijkheid tot bouwen tot 42 meter hoog, en met prachtig zicht op de haven van Oostende. De doelgroepen zullen wel geen Bredenaars of Oostendenaars zijn Er loopt een petitie tegen deze bouwplannen op het internet: "Neen tegen hoogbouw op de Kop van t Sas!" : http://www.ipetitions.com/petition/geenhoogbouw/index.html Huis afbreken is ecologische misdaad Het duurt makkelijk 50 jaar eer een nieuw, goed geïsoleerd gebouw een energiebesparing oplevert. Oude gebouwen worden steeds vaker afgebroken met het argument dat nieuwe gebouwen dankzij groene technologie veel minder energie verbruiken en dus een pak milieuvriendelijker zijn. Maar die vlieger gaat niet op, zo blijkt uit een aantal recente onderzoeken. De afbraak van het oude gebouw en de constructie van het nieuwe gebouw vragen zoveel energie dat het vele decennia duurt eer een nieuw huis een milieuvoordeel oplevert. Een milieuvriendelijk gebouw is een gebouw dat er al staat. In zijn artikel op de website www.lowtechmagazin.be verklaart Kris De Decker dat veel mensen er van uit dat het goed is om een oud, slecht geïsoleerd huis af te breken en er een nieuw, goed geïsoleerd gebouw voor in de plaats te zetten. Wie zijn huis niet goed isoleert, zo luidt het dogma, schaadt het milieu. Maar dat is niet zo vanzelfsprekend. Er wordt in deze redenering alleen maar rekening gehouden met de energie die wordt verbruikt tijdens de bewoning van het huis. De energie die nodig is om een oud huis af te breken en een nieuw huis op te bouwen, wordt volledig buiten beschouwing gelaten. Die informatie is van essentieel belang om te kunnen oordelen of een nieuw huis wel degelijk milieuvriendelijker is dan een oud huis, maar vreemd genoeg was daar tot voor kort geen enkele studie over uitgevoerd. Lees verder op http://www.lowtechmagazine.be/2008/04/afbreken-huis.html 6

Chaletstraat Terug een voorbeeld van panden in afwachting van hun sloop. Van een drietal huizen in de chaletstraat werd alles dichtgemetseld op de benedenverdieping, maar ondertussen staan de ramen boven wel open. Deze hoekpanden bevinden zich in een Belle Epoque wijk met vlakbij een aantal zeer waardevolle panden, waaronder de beschermde Belle Epoque villa La Tourelle in de Euphrosina Beernaertstraat. Voor een Belle Epoque wijk is niet enkel het heraanleggen van de straten van belang, maar ook zijn panden. Want hoe maak ik een stadskanker? 1. Zet alle ramen open. 2. Maak gaten in het dak. 3. Geef duiven en ongedierte vrij spel binnenin. 4. Metsel de deur dicht, maar zorg wel voor kleine openingen waardoor vandalen binnen kunnen. 5. Laat de tijd zijn werk doen. 6. Protesteer heftig tegen stadskankers. Help het volkscafé te redden! 7 Laatste volkscafé zoekt overnemer", "Volkscafé maakt plaats voor appartementen en winkels", "gordijn valt over volkscafé",... De krantenkoppen liegen er niet om: volkscafés zijn met uitsterven bedreigd. Nochtans zijn het niet alleen oude, pijpenrokende mannen die graag aan de toog zitten om een babbel te slaan met de waard(in) of een andere stamgast. Mensen komen graag samen en er is nog steeds behoefte aan cafés waar iedereen iedereen kent en waar een gemoedelijke cafébaas tijd heeft voor een praatje. Dat bewijzen ook de zogenaamde zondagscafés die in verschillende Vlaamse dorpen opduiken. En ook de volkscafeetjes die een tweede leven krijgen in sommige buurten. De sociale functie van het buurtcafé staat onomstotelijk vast. Noem het gerust een soort vangnet voor sommigen. Maar de toekomst van het buurtcafé ziet er somber uit. Vaak wordt geen overnemer gevonden als een uitbater ermee stopt. Met het vaak kostbare interieur gaat ook het sociale gebeuren in zo n café verloren. Ons cultureel erfgoed krijgt dan wel extra aandacht, maar vreemd genoeg worden de volkscafés schromelijk over het hoofd gezien. Volkskunde Vlaanderen vzw vindt dan ook dat het tijd wordt om de volkscafés in de kijker te zetten, dat volkscafés beter moeten beschermd worden. We willen maatregelen formuleren die erop gericht zijn de leefbaarheid van het volkscafé te verzekeren, inclusief de identificatie, het wetenschappelijk onderzoek, de documentatie, de bewaring, de bescherming, de versterking, de promotie en de overdracht van (im)materieel cultureel erfgoed. Jij kan Volkskunde Vlaanderen vzw daarbij helpen. Ken je een volkscafé in jouw buurt of ben je er zelf stamgast? Laat het hen dan weten. Vul het formulier in op de website www.volkscafes.be en help het volkscafé redden!

Rechtzetting In onze vorige mailing hadden we wat oneerbiedig de naam van een architectenbureau ingekort. De correcte en volledige naam is bureau De Smet Vermeulen architecten te Gent. Champagne voor Campagne Voor diegenen die Champagne hebben besteld. Volgende week gaan we ze halen in Frankrijk, en we zorgen er voor dat ze bij aangeleverd wordt voor de Kerst. Oproep lidmaatschap Dement Oostende VZW 2009 Onze actiegroep Dement Oostende is nu al 1 jaar een volwaardige VZW. De actiegroep werd drie jaar geleden opgericht als reactie op de niets ontziende afbraakwoede die in onze stad heerst, want Oostende vergeet zijn verleden. Als onafhankelijke, niet politiek gebonden groep van bezorgde streeft Dement Oostende een gezond erfgoedbeleid na. Ons doel is te sensibiliseren op een actieve, en constructieve manier, en tot een krachtdadig en gezond erfgoedbeleid te komen voor onze Koningin der Badsteden. Geen Sloopstende maar een Droomstende. We hopen iedereen met een hart voor erfgoed en een gezonde liefde voor onze stad te kunnen betrekken in onze vereniging. U kan onze acties voor het behoud van het Oostends erfgoed steunen door sympathiserend lid van onze vereniging te worden. Het jaarlijks lidgeld bedraagt 3,00 euro. Wij houden u op de hoogte van onze acties en nodigen u uit op onze jaarlijkse ledenvergadering. De vereniging heeft tot doel te sensibiliseren voor de cultuur-historische waarde van het onroerend erfgoed in Oostende, te ijveren voor het behoud en de opwaardering van dit erfgoed, en de beleidsmakers aan te sporen tot erfgoedzorg voor het karakteristieke architecturale patrimonium van de stad. De statuten van de VZW Dement Oostende werden gepubliceerd in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad d.d. 13.11.2007 (www.staatsblad.be), met Ondernemingsnummer 0893.230.438. Uw persoonsgegevens worden uitsluitend gebruikt voor de werking van de VZW en worden niet meegedeeld aan derden. U heeft ten alle tijde recht op inzage en verbetering van uw persoonsgegevens. Sympathiserende leden worden niet vermeld in het register van de vaste leden dat jaarlijkse neergelegd wordt op de Rechtbank van Koophandel. Graag seintje naar dementoostende@telenet.be Stort uw jaarbijdrage (3,00 pp) op rekeningnummer 979-5444336-22 van Dement Oostende, Plantenstraat 82, 8400 Oostende, met vermelding van Lidgeld Dement + naam. Daarnaast zijn we steeds op zoek naar actieve mensen, die ons willen helpen met de verder uitbouw van onze VZW. Bent U geïnteresseerd? Neem gerust contact op via onderstaand adres. Bezoek onze website voor nieuwtjes en berichten! Welke gebouwen lopen gevaar in Oostende? Wat zijn onze acties? http://www.dementoostende.blogspot.com/ www.iloveo.be Meer informatie? Commentaar? Sympathie? Ken je personen die ook geïnteresseerd zouden zijn in onze mailings? Wens je onze affiche uit te hangen (A3 of A5-formaat)? Lid worden? Geef het ons door op volgend adres : dementoostende@telenet.be vzw Dement Oostende, Plantenstraat 82, 8400 Oostende Wil je onze mailing niet meer ontvangen? Geef ons ook een seintje. De "Alarm Klok" is een knipoog naar het officiële informatieblad van de stad Oostende. En met een alarmklok maken we ook een link naar de verdwenen klok van de Hazegras-kerk : symbool voor het respect waarmee ons bestuur het erfgoed behandelt. 8