> Retouradres Postbus 40225, 8004 DE Zwolle Xella Kalksteenfabriek De Hazelaar B.V. R.H.W.W.M. Hermans Postbus 128 6100 AC ECHT Ondernemend Nederland Postbus 40225, 8004 DE Zwolle mijn.rvo.nl T 088 042 42 42 wnb@rvo.nl Aanvraagnummer 5190018405684 Betreft Beslissing op aanvraag Geachte heer Hermans, Bijlagen 2 Op 10 oktober 2016 heeft u een ontheffing aangevraagd. Ik heb uw aanvraag met de aanvullingen van 16 november 2016, 13 maart 2017 en 25 april 2017 beoordeeld. In deze brief licht ik dit nader toe en leest u wat mijn beslissing is. De Wet natuurbescherming Op 1 januari 2017 is de Wet natuurbescherming van kracht geworden. Het overgangsrecht in deze wet bepaalt dat aanvragen die onder de Flora- en faunawet zijn ingediend en waarop nog geen besluit is genomen, worden beoordeeld volgens de Wet natuurbescherming. Dit kan van invloed zijn op dit besluit, omdat vanaf 1 januari 2017 een aantal soorten niet meer bij wet zijn beschermd of dat juist wel zijn geworden. Het kan ook zo zijn dat in uw projectgebied soorten voorkomen die beschermd zijn, maar waar u nu nog geen ontheffing voor heeft. In dat geval dient u mogelijk een aanvullende ontheffing aan te vragen bij het bevoegd gezag. Inhoud aanvraag De aanvraag heeft betrekking op de realisatie van het project Zandwindlocatie De Hazelaar te Koningsbosch, gelegen in de gemeente Echt-Susteren. Het project betreft de uitbreiding en duurzame voortzetting van de winning van kalkzandsteen. De werkzaamheden bestaan uit kap- en rooiwerkzaamheden, het afgraven en opslaan van de niet-winbare toplaag (roofgrond), het winnen van onderliggende kalksteen en na de werkzaamheden worden oevers ingericht. U vraagt ontheffing van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.1, lid 2 van de Wet natuurbescherming voor wat betreft exemplaren van de oehoe (Bubo bubo); alsmede van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.5, lid 4 van de Wet natuurbescherming voor wat betreft exemplaren van de rugstreeppad (Bufo calamita); alsmede van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.10, lid 1, sub b van de Wet natuurbescherming voor wat betreft exemplaren van de das (Meles meles), eekhoorn (Sciurus vulgaris), wild zwijn (Sus scrofa), hazelworm (Anguis fragilis) en de levendbarende hagedis (Zootoca vivipara). Pagina 1 van 9
Besluit Ik verleen u voor de periode van tot en met 31 december 2021 ontheffing van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.5, lid 4 voor zover dit betreft het beschadigen of vernielen van voortplantings- of rustplaatsen van de rugstreeppad (Bufo calamita); alsmede van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.10, lid 1, sub b voor zover dit betreft het beschadigen of vernielen van voortplantings- of rustplaatsen van de das (Meles meles) en de levendbarende hagedis (Zootoca vivipara). Mijn overwegingen voor dit besluit worden in bijlage 1 toegelicht. Aan deze ontheffing zijn de volgende voorschriften verbonden: Algemene voorschriften a. De ontheffing wordt voor de hierboven genoemde soorten en beschreven verboden handelingen verleend. b. Deze ontheffing geldt alleen voor de werkzaamheden die volgens de aanvraag worden uitgevoerd, voor zover in deze ontheffing zelf niet anders is aangegeven. c. Het gebied waarvoor de ontheffing geldt, betreft het plangebied voor de realisatie van het bovengenoemd project, gelegen in de gemeente Echt- Susteren aan de zuidwestzijde van de N572 tussen Echt en Koningsbosch. De zandwinlocatie ligt op de grens van bos-/natuurgebieden en agrarisch landschap, één en ander zoals is weergegeven in paragraaf 1.2 van het bij de aanvraag gevoegde rapport handelingen met gevolgen voor beschermde plant- en diersoorten; Zanwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 3 oktober 2016. d. De ontheffinghouder dient onverwijld contact op te nemen met het bevoegd gezag indien bij het uitvoeren van de werkzaamheden van het project andere beschermde soorten dan de genoemde worden aangetroffen of andere handelingen als bedoeld in voorschrift c noodzakelijk zijn. e. Deze ontheffing kan uitsluitend gebruikt worden door (medewerkers van) de ontheffinghouder of haar rechtsopvolgers of in opdracht van de ontheffinghouder handelende (rechts-)personen. De ontheffinghouder of haar rechtsopvolgers blijven daarbij verantwoordelijk en aansprakelijk voor de juiste naleving van deze ontheffing. f. Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden dient een afschrift van deze ontheffing en de bijbehorende brief op de locatie van de werkzaamheden aanwezig te zijn en op verzoek te worden getoond aan de daartoe bevoegde toezichthouders of opsporingsambtenaren. g. De ontheffinghouder dient, zodra de datum waarop de werkzaamheden zullen aanvangen bekend is, het bijgevoegde meldingsformulier volledig in te vullen en naar het bevoegd gezag te zenden. Pagina 2 van 9
Specifieke voorschriften h. U dient, met in achtneming van onderstaande voorschriften, de maatregelen uit te voeren zoals beschreven in de paragrafen 4.2.3, 4.2.5 en 4.2.6 in het bij de aanvraag gevoegde rapport Mitigatieplan; Zandwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 3 oktober 2016 (bijlage 2 bij dit besluit). Overige voorschriften i. De werkzaamheden en bovengenoemde voorschriften dienen te worden uitgevoerd onder begeleiding van een deskundige op het gebied van de soorten waarvoor ontheffing is verleend. j. U dient een ecologisch werkprotocol op te stellen met daarin bovengenoemde voorschriften. Alle betrokken partijen, met name de uitvoerenden op de bouw- of projectlocatie, dienen van het werkprotocol op de hoogte te worden gesteld. k. Indien blijkt dat de in de ontheffing gestelde termijn niet voldoende is om de werkzaamheden waarop de ontheffing betrekking heeft uit te voeren, dient u, minimaal vier maanden voor het verstrijken van deze termijn, een verzoek tot verlenging van de ontheffing in te dienen. Dit voorkomt onnodige vertraging van het project. Opmerking l. Deze ontheffing kan worden ingetrokken, indien blijkt dat de ontheffinghouder zich niet houdt aan de voorschriften. Bezwaar Als u het niet eens bent met deze beslissing, kunt u binnen zes weken na verzending van deze brief digitaal of schriftelijk een bezwaarschrift indienen. De datum bovenaan deze brief is de verzenddatum. Een digitaal bezwaarschrift kunt u indienen via mijn.rvo.nl/bezwaar. Als u schriftelijk bezwaar wilt maken, stuurt u het ondertekende bezwaarschrift naar de, afdeling Juridische Zaken, postbus 40219, 8004 DE Zwolle. Vermeld in uw bezwaarschrift in ieder geval onze referentie, het briefkenmerk en de datum van de beslissing waartegen u bezwaar maakt. U vindt onze referentie en het briefkenmerk in de rechter kantlijn van deze brief. Pagina 3 van 9
Meer informatie Heeft u nog vragen, kijk dan op onze website mijn.rvo.nl. Of bel ons: 088 042 42 42 (lokaal tarief). Met vriendelijke groet, De Staatssecretaris van Economische Zaken, namens deze: Marco Klaassen De teammanager Vergunningen Pagina 4 van 9
Bijlage 1: Overwegingen Wet natuurbescherming Afwijzing artikel 3.10, lid 1 sub b voor wat betreft de eekhoorn, hazelworm en het wild zwijn Uit de ontheffingsaanvraag is gebleken dat ontheffing is aangevraagd van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.10, lid 1, sub b van de Wet natuurbescherming, voor wat betreft het beschadigen of vernielen van voortplantings- of rustplaatsen van de eekhoorn, hazelworm en het wild zwijn. De eekhoorn is in het plangebied aangetroffen. Er is één nestplaats van de soort vastgesteld in een spar. Echter, enkel winterverblijfplaatsen van de eekhoorn zijn beschermd onder artikel 3.10, lid 1, sub b van de Wet natuurbescherming. Een ontheffing van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.10, lid 1, sub b van de Wet natuurbescherming is derhalve voor de eekhoorn dan ook niet van toepassing. In paragraaf 5.8.2 van het rapport nader onderzoek flora en fauna; Zandwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 12 februari 2016 staat aangegeven dat de hazelworm gedurende het onderzoek niet is waargenomen. Een ontheffing van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.10, lid 1, sub b van de Wet natuurbescherming is derhalve voor de hazelworm dan ook niet van toepassing. Het actief handhaven van het nulstand beleid voor wat betreft het wild zwijn valt niet onder mijn bevoegdheid. U dient voor dit onderdeel een verzoek tot ontheffing in te dienen bij de provincie Limburg. Functionaliteit van de nesten, voortplantings- of rustplaatsen Artikel 3.1, lid 2 Wet natuurbescherming Oehoe De oehoe is in het plangebied aangetroffen. Er is één nestplaats van de soort vastgesteld, centraal in het plangebied, op een heuvel met een steilwand aan de waterzijde. De door u voorgestelde maatregelen zijn voldoende. Het is echter niet toegestaan om oude nestplaatsen van de oehoe te beschadigen of te vernielen. Indien er een (oude) nestplaats van de oehoe wordt aangetroffen dient u een wijzigingsverzoek in te dienen bij het bevoegd gezag, in casu provincie Limburg. De verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.1, lid 2 van de Wet natuurbescherming worden enkel overtreden als de door dit artikel beschermde nesten of rustplaatsen hun specifieke functie niet meer naar behoren kunnen vervullen. De functionaliteit van deze beschermde nesten of rustplaatsen gaat dan door het uitvoeren van de werkzaamheden achteruit of wordt (volledig) aangetast. De nesten of rustplaatsen kunnen hierdoor niet meer dezelfde functie aan de beschermde diersoorten bieden als voorheen. Pagina 5 van 9
Onder bepaalde omstandigheden kan het zelfs zo zijn dat aantasting van een - op zich zelf niet beschermd - gebied deze functionaliteit van de beschermde nesten of rustplaatsen aantast en derhalve leidt tot overtreding van de verbodsbepalingen genoemd in artikel 3.1, lid 2 van de Wet natuurbescherming. De huidige nestlocatie bevindt zich buiten het gebied waar gedurende de looptijd van deze ontheffing zand wordt gewonnen. Vooralsnog blijft de nestlocatie van de oehoe dan ook behouden. Er wordt voldoende afstand tot de nestplaats van de soort gehouden, waardoor de functionaliteit van het nest niet in het geding komt. Een ontheffing is dan ook niet nodig. Conclusie oehoe Dit houdt in dat het toegestaan is bovenstaande werkzaamheden zonder ontheffing uit te voeren, mits de in dit besluit genoemde maatregelen worden uitgevoerd. Dit besluit geldt slechts voor de hierboven genoemde soort en beschreven verboden handelingen. Dit besluit geldt alleen voor de werkzaamheden die conform de aanvraag worden uitgevoerd, voor zover in dit besluit zelf niet anders is aangegeven. U dient direct contact op te nemen met het bevoegd gezag indien bij het uitvoeren van de werkzaamheden van het project andere beschermde soorten dan de genoemde worden aangetroffen of andere handelingen als beoordeeld bij dit besluit noodzakelijk zijn. Als u de maatregelen zoals genoemd in dit besluit niet uitvoert, heeft u (mogelijk) toch ontheffing van de Wet natuurbescherming nodig. Instandhouding van de soorten Artikel 3.5, lid 4 Wet natuurbescherming Rugstreeppad De rugstreeppad is in het plangebied aangetroffen. Het schiereiland tussen de twee zandwinplassen fungeert als voortplantings- en landhabitat voor de soort. Door de werkzaamheden gaat een gedeelte van het landhabitat van de rugstreeppad verloren. Om negatieve effecten van de werkzaamheden op de soorten tot een minimum te beperken stelt u maatregelen voor zoals beschreven in paragraaf 4.2.5 van het bij de aanvraag gevoegde rapport Mitigatieplan; Zandwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 3 oktober 2016. De plassen die als voortplantingsplaats dienen bevindt zich op het deel van het schiereiland dat intact blijft. Voorafgaand aan het voortplantingsseizoen worden voldoende geschikte poelen voor de rugstreeppad aangelegd. Daarnaast wordt de huidige poel geoptimaliseerd. Er wordt geen alternatief landhabitat gerealiseerd. Met inachtneming van alle bovengenoemde maatregelen zorgt u vooraf niet voor voldoende alternatief landhabitat dat in kwantiteit en in kwaliteit overeenkomt met de huidige functionaliteit van de voortplantings- of rustplaatsen voor de aanwezige populatie van de rugstreeppad. Pagina 6 van 9
De door u voorgestelde maatregelen zijn voldoende. De functionaliteit van de voortplantings- of rustplaatsen van de rugstreeppad blijft hierdoor niet gegarandeerd. De rugstreeppad komt algemeen voor in (de omgeving van) het plangebied. Er worden tijdig en in voldoende mate alternatieve voortplantingsplekken voor de soort gerealiseerd. Hierdoor is er geen effect op de huidige staat van instandhouding te verwachten. De gunstige staat van instandhouding van de rugstreeppad komt niet in gevaar, mits gewerkt wordt conform de door u voorgestelde maatregelen en volgens de overige in de ontheffing opgelegde voorschriften. Artikel 3.10, lid 1, sub b Wet natuurbescherming Das De das is in het plangebied aangetroffen. Er is één burcht en een vluchtpijp van de soort vastgesteld. Het plangebied fungeert daarnaast als foerageergebied voor de soort. Aantasting van foerageergebieden is enkel ontheffingsplichtig indien door aantasting van de foerageergebieden de functionaliteit van de voortplantings- of rustplaatsen van de betreffende soort wordt aangetast. Door de werkzaamheden gaat er een gedeelte van het foerageergebied van de das verloren. Om negatieve effecten van de werkzaamheden op de soort tot een minimum te beperken stelt u maatregelen voor zoals beschreven in paragraaf 4.2.3 van het bij de aanvraag gevoegde rapport Mitigatieplan; Zandwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 3 oktober 2016. De door u voorgestelde maatregelen zijn voldoende. De door u voorgestelde maatregelen zijn voldoende. U bent voornemens om de hoofdburcht en de vluchtpijpen niet aan te tasten. De werkzaamheden worden gefaseerd uitgevoerd, waarbij buiten een straal van 250 meter wordt gewerkt. Echter, door de grote van het plangebied en de grootschaligheid van de werkzaamheden kan de functionaliteit van de hoofdburcht op voorhand niet worden gegarandeerd. Met inachtneming van alle bovengenoemde maatregelen zorgt u vooraf niet voor voldoende alternatief foerageergebied dat in kwantiteit en kwaliteit overeenkomt met de huidige functionaliteit van het foerageergebied. Aantasting van foerageergebieden kan een negatief effect hebben op voortplantings- of rustplaatsen van de soort. Indien als gevolg van de aantasting van het foerageergebied een voortplantings- of rustplaats zijn functie verliest wordt dit beschouwd als een verstoring die tot gevolg heeft dat een rustplaats of voortplantingsplaats niet meer functioneert. Deze aantasting is dan ook een overtreding van de verbodsbepalingen zoals deze genoemd zijn in artikel 3.5 van de Wet natuurbescherming. De das komt algemeen voor in (de omgeving van) het plangebied. De das maakt voornamelijk gebruik van de hoofdburcht. Daarnaast heeft de das nog een aantal kleinere verblijfplaatsen, die kunnen dienen als alternatieve voortplantings- of rustplaats. Pagina 7 van 9
De exemplaren van de das kunnen daarnaast uitwijken naar de landerijen om te foerageren, aansluitend op het plangebied. De gunstige staat van instandhouding van de das komt niet in gevaar, mits gewerkt wordt conform de door u voorgestelde maatregelen en volgens de overige in de ontheffing opgelegde voorschriften. Levendbarende hagedis De levendbarende hagedis is in het plangebied aangetroffen. Het plangebied fungeert als algeheel leefgebied voor de soort. Door de werkzaamheden gaan voortplantings- en rustplaatsen van de levendbarende hagedis verloren. Om negatieve effecten van de werkzaamheden op de soort tot een minimum te beperken stelt u maatregelen voor zoals beschreven in paragraaf 4.2.6 van het bij de aanvraag gevoegde rapport Mitigatieplan; Zandwinlocatie De Hazelaar te Koningsbosch van 3 oktober 2016. U bent voornemens om alternatief leefgebied voor de soort te optimaliseren. Echter, het alternatief leefgebied is niet tijdig functioneel voor de soort. Met inachtneming van de door u voorgestelde zorgt u vooraf niet voor voldoende alternatief dat in kwantiteit en kwaliteit overeenkomt met de huidige functionaliteit van de voortplantingsplaatsen of rustplaatsen voor de aanwezige populatie van de levendbarende hagedis. De functionaliteit van de voortplantingsof rustplaatsen van de levendbarende hagedis blijft hierdoor niet gegarandeerd. De levendbarende hagedis komt algemeen voor in (de omgeving van) het plangebied. Door het optimaliseren van alternatief leefgebied is het voldoende aannemelijk dat exemplaren van de levendbarende hagedis in de directe omgeving van het plangebied aanwezig blijven. De gunstige staat van instandhouding van de levendbarende hagedis komt in gevaar, mits gewerkt wordt conform de door u voorgestelde maatregelen en volgens de overige in de ontheffing opgelegde voorschriften. Andere bevredigende oplossing In Nederland heeft Xella zes fabrieken. Al deze fabrieken kenmerken zich door het hebben van een eigen zandvoorziening, vaak direct aangrenzend of in de directe omgeving van de fabriek. Zo ook bij de vestiging in Koningsbosch. De fabriek zou hier niet kunnen bestaan zonder haar eigen zandvoorziening. Voor het voortbestaan van de vestiging is een continuïteit in de zandvoorraad essentieel en uitbreiding van de bestaande zandwinlocatie noodzakelijk. Door de gekozen inrichting, werkwijze en de planning (buiten de kwetsbare periode) wordt schade aan de eekhoorn en de levendbarende hagedis zoveel mogelijk voorkomen. Hiermee is voldoende aangetoond dat geen andere bevredigende oplossing voorhanden is. Pagina 8 van 9
Belang U heeft ontheffing van verbodsbepalingen aangevraagd op grond van de belangen de volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten zoals genoemd in de artikelen 3.8, lid 5, sub b en 3.10, lid 2 van de Wet natuurbescherming; alsmede op grond van de belangen ruimtelijke inrichting of ontwikkeling van gebieden, daaronder begrepen het daarop volgende gebruik van het ingerichte of ontwikkelde gebied zoals genoemd in artikel 3.10, lid 2, sub a van de Wet natuurbescherming. Het onderdeel de volksgezondheid, de openbare veiligheid van het belang de volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten zoals genoemd in de artikelen 3.8, lid 5, sub b en 3.10, lid 2 van de Wet natuurbescherming is niet van toepassing op uw project. Het onderdeel de volksgezondheid, de openbare veiligheid is niet door u onderbouwd. De aanvraag is daarom uitsluitend beoordeeld op grond van het onderdeel andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten zoals genoemd in de artikelen 3.8, lid 5, sub b en 3.10, lid 2 van de Wet natuurbescherming. De Hazelaar, opgericht in 1964, is onderdeel van Xella International, een in Duitsland gevestigd concern met zo n 100 productielocaties, met name in Noordwest-Europa (inclusief Nederland en België), Duitsland, Oost Europa en Rusland en joint ventures in China. In Nederland heeft Xella zes fabrieken. Al deze fabrieken kenmerken zich door het hebben van een eigen zandvoorziening in de directe omgeving van de fabriek. Veelal direct aangrenzend aan de productielocatie, zo ook bij de vestiging in Koningsbosch. De fabriek zou hier niet kunnen bestaan zonder haar eigen zandvoorziening. De belangrijkste grondstof voor kalkzandsteenfabricage is zand, zo n 92 93%. Samen met kalk en water wordt het product in persen gevormd en in autoclaven vindt het verhardingsproces plaats (kalk en zand gaan zich verbinden). Vanuit bedrijfseconomisch oogpunt is het noodzakelijk dat er zicht bestaat op een gegarandeerde grondstofvoorraad voor een voldoende lange termijn. Voor het voortbestaan van De Hazelaar is continuïteit in de zandvoorziening essentieel en uitbreiding van de bestaande zandwinlocatie noodzakelijk. Voor de zandwinning heeft de provincie Limburg inmiddels ook de ontgrondingvergunning definitief verleend. De provincie heeft bij het verlenen van de vergunning ook zaken zoals landschappelijk inrichting en natuurwaarden meegenomen in haar overwegingen. Het voortbestaan van De Hazelaar zorgt ook voor gegarandeerde werkgelegenheid en toekomstperspectief in de regio. De Hazelaar is voor de regio een belangrijke werkgever. Op de productielocatie vinden ruim 160 mensen (direct) werk. Indirect biedt De hazelaar nog eens werk aan zo n 100 arbeidsplaatsen in de regio. Pagina 9 van 9