ONDERWYS EN OPLEIDING AFRIKAANS HUISTAAL VRAESTEL 2 EERSTE SESSIE NOVEMBER EKSAMEN 2014 GRAAD 4 AANTAL BLADSYE:10 PUNTE: 60 TYD: 1 UUR
NAAM: AFDELING A: Leesbegrip 20 Poësie 18 38 AFDELING B: Taal in konteks 22 TOTAAL 60 INSTRUKSIES 1. Beantwoord AL die vrae op die vraestel. 2. Lees die instruksies by elke vraag noukeurig deur. 3. Skryf netjies en leesbaar. AFDELING A LEESBEGRIP Lees die leesstuk noukeurig deur en beantwoord die vrae wat daarop volg DROOM GROOT, VANG SPOED! Dis goed om ʼn droom te hê- selfs al lyk dit na ʼn mal, onbereikbare droom! Soos Turbo, ʼn gewone tuinslak met ʼn groot droom om ʼn professionele renjaer te word en teen die regte motors deel te neem! 1. Helde kom in alle vorms, geure en kleure. ʼn Slak is die laaste ding wat jy dink ʼn renjaer kan word! Moet egter nooit dink dat wie jy is of hoe jy lyk beteken dat jy nie groot drome mag droom nie. 2. AANHOUER WEN! Turbo se ouer boetie Chet dink hy moet eerder by die huis bly en vergeet van sy droom. Maar Turbo gaan nie opgee nie al raak dinge hoe moeilik. Wil jy eerste in jou klas staan? ʼn Boek skryf? Moet nooit, ooit opgee nie! Al kom dit sukkel- sukkel. 3. Jou drome inspireer almal om jou. Daar is niks so wonderlik as om te sien hoe iemand hard werk en aanhou probeer totdat hulle drome waar word nie. Dit moedig ander aan om ook groot te droom! Bladsy 2 van 10
4. ʼn Droom maak jou anders. Dit gee jou lewe rigting. Ons almal het ʼn droom nodig sodat ons iets het wat ons inspireer en laat hard werk. Hier s wat Ryan Reynolds, Turbo se stem, daaroor te sê het: As kind het ek gedroom om ʼn akteur te word, maar ek het gedink dit sal onmoontlik wees om te werk en te leef in die flimbedryf. Ek moes BAlE hard werk om te kom waar ek is! 5. Drome verbreed jou horisonne. Jy leer nuwe dinge, lees meer boeke, oefen harder, samel inligting in, hou aan groei en verander en verbeter. So, selfs al het jy nog nie jou grootste droom bewaarheid nie is jy sommer al klaar ʼn beter mens net omdat jy ʼn droom het! 6. Dis oukei om bang te wees. Baie van ons bereik nie ons drome nie, omdat dit makliker is om nie te probeer nie, want wat as ons niks regkry nie? Selfs al kry jy nie iets reg nie, beteken dit nie jy is ʼn mislukking nie. Dit beteken net dat jy die guts gehad het om te probeer en dat dit oukei is om soms bang te wees. Solank jy opstaan en weer probeer! Geneem uit: Hoezit! September 2013 Bladsy 3 van 10
VRAE: 1.1 Wie is Turbo? (1) 1.2 Gee DRIE beskrywings uit die leesstuk oor hoe helde voorkom? (3) 1.3 Wat is die laaste dier uit die leesstuk, wat ʼn renjaer kan word? (1) 1.4 Hoe maak ʼn droom jou anders? (paragraaf 4) (1) 1.5 Watter akteur speel Turbo in die film? (paragraaf 4) (2) 1.6 Wat dink jy beteken Aanhouer wen? (1) 1.7 Wat moet jy doen as jy eerste in jou klas wil staan? (paragraaf 2) (1) 1.8 Hoe het Chet,Turbo se ouer boetie, oor Turbo se groot droom gevoel? (2) Bladsy 4 van 10
1.9 Gee VYF positiewe feite oor hoe drome jou horisonne kan verbreed? (5) 1.10 Skryf DRIE lesse wat jy uit die storie geleer het? (3) (20) VRAAG 2 Swawelliedjie D.F. Malherbe 1 Ons het gevlug 2 vir die winterkou 3 om in die warmer lug 4 ons nessie te bou. 5 Hoog onder die dakrand 6 se skaduwee, 7 ons twee. 8 Ons huisie sal wees 9 van korreltjies klei 10 en binnekant sal ons 11 ʼn verebed sprei. 12 Op ʼn dag van sonskyn Bladsy 5 van 10
13 sal jong swaweltjies vlieg 14 uit donsewieg. 15 Om mee te gaan 16 as ons trek hiervandaan 17 Oor bos en boom, 18 Oor land en see. 19 Want ons lewe is een 20 lang somerdroom 21 van nessiesbou 22 en vlug vir die kou. Vrae: 2.1 Wat is die titel van die gedig? (1) 2.2 Wie is die digter van die gedig? (1) 2.3. Wie is die ons in die eerste reël? (1) 2.4 Waarvoor vlug die swaeltjies? (1) 2.5 Waar bou hulle hul nessies? (2) 2.6 Waarvan bou hulle hul nessies? (1) Bladsy 6 van 10
2.7 Waarom bou hulle nessies? (2) 2.8 Hoe lyk hulle Nessie in die binnekant? (1) 2.9 Skryf die versreëls neer waaruit kan ons aflei dat die swaeltjie ʼn trekvoël is. (2) 2.10 Probeer ʼn ander gepaste titel vir die gediggie te gee. (1) 2.11 Wat word bedoel met ons lewe is een lang somerdroom? (reëls 19-20) Omkring die letter van die korrekte antwoord. (1) A. Die swaeltjies droom in die somer. B. Die swaeltjies trek altyd na n land waar dit somer/warm is in die winter. C. Die swaeltjies droom oor die somer as hulle koud kry in die winter. 2.12 Noem enige VIER woorde wat rym. (4) en en (18) TOTAAL AFDELING A: 38 Bladsy 7 van 10
AFDELING B: TAAL IN KONTEKS VRAAG 3 3.1 Skryf die TWEE stamme in die volgende samestelling neer. (2) Tuinslak + 3.2 Onderstreep die ONDERWERP in die volgende sin: (1). Die slak droom oor ʼn vinnige motor. 3.3 Waarom word sukkel sukkel met ʼn KOPPELTEKEN geskryf? (1) 3.4 Pas KOLOM B by die regte antwoord in KOLOM A deur die korrekte antwoord (nie die letters nie) in die oop spasie in te vul: (10) KOLOM A Antwoord KOLOM B 1. Voorsetsel 3.4.1 a. Turbo 2. Intensiewe vorm 3.4.2 b. Jy loop te voet. 3. Verkleining 3.4.3 c. ens. 4. Homoniem 3.4.4 d. blitsvinnig 5. Homofoon 3.4.5 e. mannetjie / wyfie 6. Geslagsvorme 3.4.6 f. tuinslak 7. Samestelling 3.4.7 g. klere / kleure 8. Eienaam 3.4.8 h. les / les 9. Afkorting 3.4.9 i. slakke 10. Meervoud 3.4.10 j. droompie Bladsy 8 van 10
3.5 Maak TWEE verskillende sinne met die volgende HOMONIEM nl. deel om die verskillende betekenisse uit te wys. (2) 3.5.1 3.5.2 3.6 Deel die volgende woord in LETTERGREPE, (1) horisonne 3.7 Skryf die volgende sin in die VERLEDE TYD (2) 3.7.1 Drome gee my lewe nuwe rigting. 3.8 Verbind die volgende sinne met die VOEGWOORD tussen hakies: (2) 3.8.1 Ons luister elke dag na stories. Ons word nie moeg nie. (maar) 3.8.2 Die televisie is heeldag aan. Kinders lees nie meer nie. (daarom) 3.9 Skryf die BYVOEGLIKE NAAMWOORD korrek oor: (1) Die vark is wild. Dit is ʼn wilde vark. 3.9.1 Die slak is dood. Dis ʼn slak. Bladsy 9 van 10
3.10 ONDERSTREEP die WERKWOORD in die sin. (1) 3.10.1 Op ʼn dag van sonskyn vlieg jong swaweltjies heen en weer. TOTAAL AFDELING B 22 GROOTTOTAAL 60 Bladsy 10 van 10