Universiteit Leiden Campus Den Haag Locatie Wijnhaven Studio Leon Thier Architecten mmv StudioLEFT Den Haag februari 0 Universiteit Leiden Campus Den Haag
Vraag een inspirerende en uitdagende omgeving voor studie en onderzoek ontmoetingsplek van studenten, wetenschappers en professionals Antwoord een gebouw als een landschap, speelse en kleurrijke meuls kruisende lijnen met ontmoetingsplekken in een Free Flow-gebied Inleiding Stabiliteit en weging in de maatschappij Stabiliteit : Grondwetten In Grondwetten legt elk land de kernpunten vast die de basis zijn voor alle maatschappelijke afspraken. Die kernpunten vormen de stabiliteit, waarop men altijd terug kan vallen. Naar hoefte worden van die kernpunten wetten afgeleid, die een maatschappij noodzakelijk acht. In onze westerse democratieën palen de politieke verhoudingen de richting van de ontwikkelingen. Grondwetten vormen vaste kernwaarden en geven stabiliteit. aatschappelijke ontwikkelingen zorgen voor weging. pers en professionals een platform voor innovatie en ondernemerschap internationaal georiëntateerd Het antwoord van de architect: Kernpunten van ons ontwerpconcept: een gebouw als een landschap openheid en transparantie, zichtlijnen op de omgeving kruisende lijnen met ontmoetingsplekken pure en eerlijke materiaalkeuze speelse en kleurrijke meuls internationale oriëntatie en integriteit platform voor innovatie en ondernemerschap Samenvatting wensen Campus Den Haag en onze vertaling daarvan openheid, transparantie en zichtlijnen op de omgeving variatie aan studie- en werkplekken Beweging : Bouwen is onderdak geven aan cultuur Bij elk ontwerp vragen wij ons af: hoe zouden wij de kernwaarden van de opgave kunnen noemen? Hoe kunnen die naast functionele eisen drager voor ons ontwerp zijn? Bouwen zien wij daarom ook als onderdak geven aan cultuur. Kernwaarden Faculteit Governance and Global affairs: Om e eeuwse maatschappelijke vraagstukken als klimaatverandering, terrorisme en economische crises het hoofd te kunnen bieden is wetenschappelijke kennis vereist. Bij de Faculteit Governance and Global Affairs worden deze thema s vanuit stuurskundig, politicologisch, juridisch, sociaal en economisch perspectief studeerd. Deze interdisciplinaire nadering geeft het onderzoek en onderwijs van de faculteit een internationaal karakter. De relatie met de stad Den Haag: Het onderwijs van de Faculteit Governance and Global Affairs sluit nauw aan op de thema s die de stad Den Haag kenmerken als Internationale stad van Vrede, Recht en Veiligheid en als centrum van het Nederlandse Openbaar stuur en International Governance. De vraag aan de architect Kernpunten van de vraag van de Faculteit aan de architect waren; een inspirerende en uitdagende omgeving voor studie en onderzoek een ontmoetingsplek van studenten, wetenschap- Stabiliteit en weging als ontwerpconcept Stabiliteit : het casco Van het inisterie van Binnenlandse zaken bleef alleen het casco overeind: de tonnen kernen, de kolommen, de tonvloeren en de trappenhuizen. Door de architect van het casco, Geurst&Schulze architecten, werden de gevels vernieuwd en de twee auditoria als aanbouw toegevoegd. Deze casco situatie vormde uitgangspunt voor ons interieurontwerp. Dit stabiele casco zou je kunnen vergelijken met de basis van een maatschappij in de vorm van grondwetten. Beweging : ontmoeting in free flow Rond deze stabiele kernen wilden wij in de Campus gebieden creëren, waarin mensen elkaar als vanzelf kunnen ontmoeten. Geen lange rechte gangen maar tussen de kernen een vrij gevormd free flow gebied: weging. Dit vrij gevormde gebied zou je kunnen vergelijken met de maatschappelijke ontwikkelingen: de cultuur. Stabiliteit en weging zijn de kernwoorden geworden voor ons ontwerpconcept. Binnentuin: symbool voor het campusgevoel Het staande gebouw van het voormalig inisterie had een binnentuin op de e verdieping. Deze tuin bood de mogelijkheid om het Campusgevoel te versterken. Daarom plooien de studie- en werkruimten zich rond deze binnentuin.
s s s s s s s s s s s s s.9 m s s s s s s s s s s s s s s.9 m s s s s s s s s s s s s.9 m H-0s H-0s s H-0s s s collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) s s s s s s s s s s s s s.9 m s s s s s s s s s s s s s s.9 m s s s s s s s s s s s s.9 m H-0s H-0s H-0s s s s collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) collegezaal (00zp) Toelichting op het ontwerp Universiteit Leiden, Faculteit Governance and Global Affairs. Lege plattegrond e verdieping. Centraal gelegen binnentuin. Vaste kernen van het gebouw. Vergroten van de kernen Welkom! Het eldmerk van Campus Den Haag locatie Wijnhaven zijn de twee grote Auditoria, gelegen boven de entreehal. Op de hoek aan de Turfmarkt komt men binnen via een glazen tourniquet. Direct rechts is de receptie. De tribunetrap van de gane grond naar de e verdieping is een icoon van ontmoeting. Wie kent niet de Spaanse trappen in Rome, waar altijd mensen van alle leeftijden te vinden zijn en waarop ze elkaar ontmoeten en genieten van de plek? Het is een trap met zittreden die uitnodigt tot verpozen en ontmoeten. Het is ook een ruimte om bijeenkomsten en debatten te organiseren. Zo kan de Campus Den Haag zich binnen de stad profileren. Het is dus niet een trap pur sang maar vooral ook een verblijfsruimte. Immers, ontmoeting is voor de Faculteit één van de speerpunten. Elke zoeker wordt welkom geheten door de geur van koffie die uit de brasserie direct naast de entree komt, op de hoek van de Turfmarkt. Deze brasserie zal een langrijke ontmoetingsplek worden voor de studenten en docenten van de Campus en ook voor hun relaties van buiten de Campus. Rond de binnentuin De ruimten voor de Campus Den Haag zijn gelegen op de Begane Grond t/m e verdieping. De plattegrond van de verdiepingen heeft een U- vorm, met daarbinnen een rechthoekige binnentuin. In die U-vorm staan de kernen van het gebouw met daarin trappen, liften en schachten als grote dichte blokken in de plattegrond. Dit effect is versterkt door de blokken te vergroten met ruimten die om functionele reden omsloten moeten zijn, zoals lesruimten en practica. Bovenaan de tribunetrap stap je in de bruisende activiteit van de Campus. Daar ligt het centrale restaurant met terras op de zon aan de binnentuin. Anders dan in veel universiteitsgebouwen, is dit restaurant niet een grote kantine, maar opgedeeld in allerlei plekken met zitjes in allerlei soorten en maten. Tafels van verschillende maten, voor verschillende groepsgrootten, een lange cafétafel en zitjes aan het raam. In onze visie zal de binnentuin het Campusgevoel versterken. Daarom zijn er rond die binnentuin studie- en werklandschappen gesitueerd in een open free flow gebied. Naar de binnentuin toe openslaande deuren, die bij lekker weer open gezet kunnen worden. Allerlei soorten plekken dus, om te ontmoeten, te overleggen, gezamenlijk of alleen te pauzeren en te studeren, te werken en te overleggen in een bruisende sfeer. Naar onze ervaring met het realiseren van diverse andere studielandschappen vinden studenten het prettig om zelf te kunnen kiezen voor stille, rustige, halfopen of drukke plekken. idden in dit free flow gebied ligt het Centre for Innovation, een universitaire denktank die ondernemende projecten onderzoekt en creëert op het snijvlak van onderwijs, technologie en maatschappij. De bibliotheek met studiezaal ligt op de kop van één van de gebouwvleugels. Het zijn bijzondere plekken met uitzicht op de stad, waardoor men zich ook kan oriënteren binnen het complex. De binnentuin is de ruimtelijk bindende factor. De Campus voelt daardoor als één geheel. Ontmoeting en interactie Voor een inspirerende leer- en werkomgeving is interactie tussen studenten, docenten en medewerkers cruciaal. Kruispunten van wegen, grensgebieden en overgangen tussen ruimtes zijn altijd natuurlijke ontmoetingsplekken, waar mensen elkaar tegenkomen. Het ontwerp biedt vanzelfsprekende ruimten voor die onderlinge interactie. De functionele ruimten zijn zo gepositioneerd dat er natuurlijke kruispunten zijn, waar ontmoetingen als vanzelf kunnen plaatsvinden. Naast de programmatische functionele ruimtes zoals lesruimtes en collegezalen zijn juist deze overgangsgebieden de plekken waar studenten, wetenschappers en professionals elkaar tegen komen en met elkaar leren en werken. Ook hier speelt het thema Stabiliteit en Beweging: vaste functionele ruimten waar les gegeven wordt en plekken waar letterlijk de wegen kruisen. Een variatie van de studielandschappen biedt letterlijk platforms voor innovatie en oriëntatie.. Free flow gebied met uitzicht op de stad en tuin. Ontmoeting in free flow gebied
Diversiteit aan studieplekken, hoge studietafel Binnentuin Campus Den Haag, groen middelpunt Studeren rondom de binnentuin Studielandschap aan de binnentuin met kleurrijke studienissen
Rustige basis, bamboekozijnen onderwijsruimten ateriaal en kleur Campus Den Haag Free flow gebied: stabiliteit Het thema Stabiliteit en Beweging hebn wij ook in het materiaal en kleurconcept tot uiting gebracht. De basis van het gebouw ademt stabiliteit, is robuust. De tonnen wanden van de kernen zijn wit en de vloeren zijn uitgevoerd in een warme lichtgrijze kleur. Vast meubilair is uitgevoerd in rustige tijdloze tinten en bamboehout, dat door zijn snelle groeiwijze zeer duurzaam is. Free flow gebied: weging Het idee van weging is vereld met een grote variatie in meuls en verlichting en een diversiteit aan kleuren en materialen voor het losse meubilair. Gangwanden en ruimte scheidende wanden De ervaring van de gebruikers was dat glazen gangwanden erg weinig privacy bieden en veel afleiding geven. Daarom zijn de gangwanden uitgewerkt met een systeem van glazen deuren en puien ter grootte van een deur, afgewisseld met gesloten wandvlakken, kleed met bamboe panelen. De onderwijsruimten hebn grote bamboe kozijnen afgewisseld met glas en bamboepanelen. Dit zorgt voor een chique uitstraling. De glazen vlakken zijn voorzien van een raamfolie. Het thema van deze afeldingen is voor algemene ruimten de Wereld, passend bij het internationale karakter van de Faculteit. Voor werkvertrekken en onderwijsruimten is gekozen voor de namen van Nolprijswinnaars, als verwijzing naar de globalisering en internationale wetenschap. Beide patronen zijn op ooghoogte wat dichter zodat de privacy wordt gerespecteerd. verlaagd. Net als thuis zijn de ontmoetingsplekken met specifieke en kleurige verlichting extra licht om zo meer verschil in sfeer te maken. Kleurschema Voor de Campus Leiden is een eigen kleurenpalet samengesteld; een palet dat past bij het internationale karakter van de Campus Den Haag van de universiteit. Op basis van dit palet zijn de definitieve kleur en materiaalkeuze tussen de verschillende onderdelen en interieurelementen op elkaar afgestemd. Thema Stabiliteit : Wit voor de buitenwanden van kernen en een lichtgrijze vloer waardoor de kleuren van de losse meuls goed afsteken en nooit kunnen conflicteren met de kleur van de vloer. Plafonds en balken wit. Kozijnen en deuren van gestoomd bamboehout gecombineerd met glas met folie bij ruimten waar privacy gewenst is. Vaste meuls bamboe met af en toe een kleuraccent. Thema Beweging : Losse meuls in een grote variatie aan frisse kleuren: wit, groen, geel, petrol, oranje en paars. Verschillende gebieden hebn een eigen kleurenpalet zoals de bibliotheek en het restaurant. Deze paletten sluiten op elkaar aan, zodat het interieur een geheel is. Tafels: zwart of wit, grote tafels in hout. Vloermaterialen Entree, centraal gebied en trappen zijn kleed met grote matte grijsbruine dubl hardgebakken tegels, met in de brasserie en in de studielounge een vlak erin als een karpet. De overige vloeren zijn legd met een geluiddempend marmoleum. Op diverse plekken zijn kleurvlakken toegevoegd om gebieden visueel te nadrukken. Kleurrijke accenten in het losse meubilair Aanvullende verlichting markeert de studieplekken Verlichting Het principe van vaste en weeglijke elementen is versterkt met de verlichting: In de algemene gebieden is het basis verlichtingsniveau in de plafonds wat 9
windverband windverband 9 0 Entreehal Entrance Hall Receptie Reception Congresbalie Congress Desk ultifunctionele tribunetrap ultifunctional Stairs Café Cafe Werklounge Work Lounge Studentenpaviljoen Student Pavilion Begane grond Via een glazen tourniquet komt men de entreehal binnen. Naast de entree vindt men de receptiebalie en een congresbalie. Een spectaculaire tribunetrap van totaal circa meter breed, die als een waterval naar neden gaat, leidt naar de e verdieping. Deze tribunetrap kan ook worden gebruikt voor lezingen en debat. Links van de entree ligt een brasserie, met zicht op de levendige Turfmarkt. Ernaast ligt een studielounge, als een hotellobby, waar studenten en docenten af kunnen spreken in een ongedwongen sfeer. Daarachter staat een eigenwijs gebouwtje, het Studentenpaviljoen. Hierin zijn de Studieverenigingen gevestigd. Het is een mooi houten gebouwtje met kleurige accenten en robuuste schuifdeuren met een uitvergroot Universiteitslogo daaruit gestanst. Fietsenstalling Bicycle parking 9 Bevoorrading Provisioning windverband o.k. 0+ 0 Parkeergarage (meerlaags) Legenda Parking Garage (multi-storey). Entreehal. Receptie. Congresbalie. Tribunetrap. Brasserie. Werklounge. Studentenpaviljoen. Fietsenstalling 9. Bevoorrading 0. Parkeergarage 0 0 0 Plattegrond gane grond Floor plan ground floor Plattegrond Begane grond N 0
0 Groot auditorium ( p) (meerlaags) Grand Auditory ( p) (multi-storey) Groot auditorium (0 p) (meerlaags) Grand Auditory (0 p) (multi-storey) Restaurant Restaurant Restaurant, zelfdiening rading. Restaurant, self-service Free Flow-studiegebied Free Flow Study Area Inspiration Lab Inspiration Lab Bibliotheek Library Zone Lesruimten Zone Classrooms 9 Studenteninformatiebalie Student Information Desk 0 Daktuin met terras Roof garden with terrace Tweede verdieping Boven aan de tribunetrap komt de zoeker op een centraal plein, met restaurant. Het restaurant strekt zich uit over de hele gevel aan het Lage Zand. Door tafels van allerlei maat biedt dit restaurant een diversiteit aan plekken. Centraal in het restaurant ligt de zelfdieningscorner en een bar. Als deze corner gesloten is blijft de bar mand, zodat het restaurant altijd een plek is voor ontmoeting. De keuken ligt vlakbij een van de liften, wat handig is voor de voor- Aan dit plein ligt de cascadetrap die de verdiepingen met elkaar verbindt en liggen de entrees van het groot auditorium met zitplaatsen en het klein auditorium met 0 zitplaatsen. Deze zalen hebn met een grote glaswand zicht naar buiten. De buitenste blokken met zitplaatsen zijn schuin geplaatst, zodat er zo goed mogelijk zicht is op de spreker en de projectie. Deze auditoria zijn zo hoog, dat men vanaf de vierde verdieping in de zalen kan kijken. De lokalen en collegezalen zijn gesitueerd grenzend aan de staande kernen. Daartussen ligt een free flow gebied met open studie-/werklandschappen langs de tuin en meer sloten studie-/werklandschappen tussen de kernen. Rondom de binnentuin zijn werkplekken, met lange werkbladen en concentratie plekken annex overleg coupés. Aan de Schedeldoekshaven ligt het Inspiration Lab een ruimte die volledig Legenda. Groot auditorium ( p) meerlaags. Groot auditorium (0 p) (meerlaags). Restaurant 9. Restaurant, zelfdiening. Free Flow-studiegebied. Inspiration Lab. Bibliotheek. Zone lesruimten 9. Studenteninformatiebalie 0 0 0 0. Daktuin met terras Plattegrond e verdieping Floor plan nd floor Plattegrond e verdieping N
Groot auditorium ( p) (meerlaags) Grand Auditory ( p) (multi-storey) Groot auditorium (0 p) (meerlaags) Grand Auditory (0 p) (multi-storey) Collegezaal ( p) Lecture Room ( p) Collegezaal ( p) Lecture Room ( p) Derde verdieping De derde verdieping lijkt sterk op de tweede verdieping. Vanaf deze verdieping zijn er ook toegangen tot de twee grote auditoria. Op deze verdieping liggen nog drie collegezalen voor, en personen, en werk- en vergaderplekken. Ook hier liggen de studie-/werklandschappen rond de binnentuin. Naar achteren toe worden deze in de poten van de U steeds rustiger. En ook hier is een afwisseling in het free flow gebied en de onderwijsruimten. Rond de Auditoria en de collegezalen is een ruim uitloopgebied tevens studielandschap. Collegezaal ( p) Lecture Room ( p) Free Flow-studiegebied Free Flow Study Area Computerpracticum Computer Lab Zone lesruimten Zone Classrooms 9 Zone werkplekken en secundaire functies Zone Workspaces and Secondary Functions 9 Legenda. Groot auditorium ( p) meerlaags. Groot auditorium (0 p) (meerlaags). Auditorium ( p). Auditorium ( p). Auditorium ( p). Free Flow studiegebied. Computerparacticum. Zone lesruimten 9. Werkplekken en secundaire functies 0 0 0 Plattegrond e verdieping Floor plan rd floor Plattegrond e verdieping N
Groot auditorium ( p) (meerlaags) Grand Auditory ( p) (multi-storey) Groot auditorium (0 p) (meerlaags) Grand Auditory (0 p) (multi-storey) Werklounge Work Lounge Vierde verdieping Deze verdieping is rustiger dan de andere twee verdiepingen. De verdieping is geheel ingericht met werk- en vergaderplekken, concentratiecellen, coffee corners, een Board Room en twee Common Rooms, een soort huiskamers voor de docenten. Bovendien zijn hier een aantal overlegruimten, waar docenten in privacy met studenten kunnen overleggen over hun werk. Boardroom Boardroom Common Room Common Room Zone werkplekken en secundaire functies Zone Workspaces and Secondary Functions Legenda. Groot auditorium ( p) meerlaags. Groot auditorium (0 p) (meerlaags). Werklounge. Boardroom. Common Room. Werkplekken en secundaire functies 0 0 0 Plattegrond e verdieping Floor plan th floor Plattegrond e verdieping N
Vijfde verdieping Begin 0 is door de Universiteit Leiden sloten om ook de vijfde verdieping aan te huren. Werklounge De aanleiding was dat er vanuit de TU Delft Work Lounge langstelling stond om een vestiging van technische Bestuurskunde in de Campus Den Lab Haag onder te brengen. Een tweetal labs waarin Lab stuurskundige vraagstukken met de nieuwste Common Room virtuele technieken kunnen worden nagespeeld Common Room zijn daarvan het centrum. De uitbreiding met een extra verdieping gaf de universiteit ook de mogelijkheidfuncties om hier de opnamestudio (OOC Werkplekken en secundaire Workspaces and Secondary Functions Studio) voor virtuele colleges onder te brengen. Voor deze virtuele colleges staat internationaal veel langstelling. Verder zijn op deze verdieping een unit van het LUC ondergebracht en het Institute of Security and Global Affairs. Legenda. Werklounge. Lab. Common Room. Werkplekken en secundaire functies 0 0 N 0 Plattegrond e verdieping Floor plan th floor Plattegrond e verdieping 9
Ruimtelijke plattegrond e verdieping 0