SCID-5-P Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen Michael B. First, Janet B.W. Williams, Lorna Smith Benjamin, Robert L. Spitzer Nederlandse vertaling Arnoud Arntz, Jan Henk Kamphuis en Joël L. Derks
SCID-5-P Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen Nederlandse vertaling van Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD) en User s Guide for the Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD)
2017 American Psychiatric Association & Boom uitgevers Amsterdam Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t / m 16m van de Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van artikel 16l vijfde lid Auteurswet 1912. Voor het overnemen van een gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatieen Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl). Databankenrecht op deze uitgave wordt voorbehouden. Dit werk is eerst uitgegeven in de Verenigde Staten door American Psychiatric Association Publishing, Arlington, VA, Verenigde Staten. Copyright 2016. Alle rechten voorbehouden. Dit werk wordt in Nederland uitgegeven in het Nederlands door Boom uitgevers Amsterdam BV. Boom uitgevers Amsterdam BV is de exclusieve uitgever van SCID-5-P Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen, de Nederlandse vertaling van Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD), first edition, (Copyright 2016) en User s Guide to Structured Clinical Interview for DSM- 5 Personality Disorders (SCID-5-PD), first edition, in het Nederlands voor wereldwijde distributie. Correcte referentie van deze titel: American Psychiatric Association (2017). SCID-5-P Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen. Nederlandse vertaling van Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD), first edition (Copyright 2016), en User s Guide to Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD), first edition. Amsterdam: Boom. Voor gebruik van enig deel van het vertaalde werk is schriftelijke toestemming vereist van Boom uitgevers Amsterdam BV. De American Psychiatric Association is niet betrokken bij de vertaling van dit werk van de Engelse naar de Nederlandse taal en is niet verantwoordelijk voor fouten, omissies of andere mogelijke gebreken in de vertaling van het werk. First Published in the United States by American Psychiatric Association Publishing, Arlington, VA. Copyright 2016. All rights reserved. First Published in The Netherlands by Boom uitgevers Amsterdam BV in Dutch. Boom uitgevers Amsterdam BV is the exclusive translation publisher of Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID- 5-PD), first edition, (Copyright 2016) and User s Guide to Structured Clinical Interview for DSM-5 Personality Disorders (SCID-5-PD), first edition (Copyright 2016) authored by Michael B. First, M.D., Janet B.W. Williams, Ph.D., Lorna Smith Benjamin, Ph.D., and Robert L. Spitzer, M.D. in Dutch for distribution Worldwide. Permission for use of any material in the translated work must be authorized in writing by Boom uitgevers Amsterdam BV. The American Psychiatric Association played no role in the translation of this publication from English to the Dutch language and is not responsible for any errors, omissions, or other possible defects in the translation of the publication.
Inhoud Voorwoord bij de vertaling 9 Deel 1 Achtergronden en toelichting 1 Inleiding 13 2 Geschiedenis 15 3 Kenmerken van de SCID-5-P 17 3.1 Domein 17 3.2 SCID-5-P Scoreformulier voor alle PS-classificaties 17 3.3 Basisstructuur 18 3.4 SCID-5-P Vragenlijst (SCID-5-PV) 19 4 Afnemen van de SCID-5-P 21 4.1 Informatiebronnen 21 4.2 SCID-5-P-interviewvragen 21 4.3 Interviewvragen met woorden die in hoofdletters tussen haakjes staan 22 4.4 Beoordelingsscores voor de criteria 22 4.5 Vaststelling van de classificatie andere gespecificeerde persoonlijkheidsstoornis 27 4.6 Gebruik van de SCID-5-P naast de SCID-5-PV 27 4.7 Gebruik van de SCID-5-P zonder de SCID-5-PV 29 5 Training 31 6 Betrouwbaarheid en validiteit 33 6.1 Betrouwbaarheid van de SCID-5-P 33 6.2 Validiteit van de SCID-II 35 6.3 Psychometrische eigenschappen van de SCID-II-vragenlijst voor geïnterviewden 36 Deel 2 SCID-5-P Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen Algemeen overzicht 39 Overzicht voor het onderzoek naar persoonlijkheidsstoornissen 41 Onderzoek van DSM-5-persoonlijkheids stoornissen 43 Deel 3 Bijlagen Bijlage 1. Referenties 115 Bijlage 2. Verantwoording 119 Medewerkers aan de Amerikaanse editie 119 Kennisgeving over citaten en aanvullend copyright 119 Belangenverklaringen 119 Dankwoord 120
Voorwoord bij de vertaling Na het verschijnen van de DSM-5 in 2013 is het gestructureerde interview voor de DSM-IV As-II persoonlijkheidsstoornissen, de SCID-II, door First, Williams, Benjamin en Spitzer aangepast. Deze DSM-5-versie, de SCID-5-PD, kwam in 2016 uit en is thans vertaald en bewerkt tot een Nederlandse uitgave, de SCID-5-P. Wij hebben gepoogd de Nederlandse vertaling zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke Engelse tekst te houden. De formulering van de DSM-5-criteria en van andere definities uit de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition DSM-5 TM zijn echter niet door ons vertaald, maar integraal overgenomen uit de Nederlandse vertaling, het Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM-5), ook als deze discussie zouden kunnen oproepen. In afwijking van de Amerikaanse versie hebben wij gemeend het commentaar dat hoort bij specifieke criteria naast de bijbehorende criteria af te drukken. Dit maakt het voor de interviewer gemakkelijker om tijdens het interview de toelichting en scoringsinstructies te raadplegen, dan wanneer een apart boek geraadpleegd moet worden of er teruggebladerd moet worden. Omdat dit commentaar een groot deel van de oorspronkelijke User s Guide besloeg, is besloten om de handleiding en het interviewboek samen te voegen. Deel 1 van dit boek bevat nu de handleiding; deel 2 bevat de SCID-5-P. De SCID-5-PV (een persoonlijkheidsvragenlijst die is ontworpen als screener voor de SCID-5-P) is los verkrijgbaar via www.boompsychologie.nl. Onduidelijkheden en mogelijke fouten in de oorspronkelijke tekst werden met hulp van Michael First, de eerste auteur van de originele versie, opgelost. Wij zijn hem daarvoor veel dank verschuldigd. Ook willen wij de vertalers van MedicaMerkus danken voor het aanleveren van de vertaling, op basis waarvan wij de uiteindelijke Nederlandse SCID-5-P tot stand hebben gebracht. Classificerende diagnostiek is belangrijk bij het identificeren van de optimale zorg voor patiënten. Zeker bij de persoonlijkheidsstoornissen, waar de diagnostiek zonder hulp van een gestructureerd interview weinig betrouwbaar is. Wij menen dat het gebruik van de SCID-5-P de kwaliteit van dit proces kan vergroten. Het is vooral ook onze hoop dat (veel) clinici én patiënten het interview als bruikbaar en nuttig zullen ervaren in het diagnostisch proces. Arnoud Arntz Jan Henk Kamphuis Joël L. Derks Programmagroep Klinische Psychologie Universiteit van Amsterdam SCID-5-P Voorwoord bij de vertaling 9
1 Inleiding Het Gestructureerd klinisch interview voor DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen (SCID-5-P) is een semigestructureerd diagnostisch interview voor de beoordeling van de tien DSM-5-persoonlijkheidsstoornissen in de clusters A, B en C. De SCID-5-P werd vroeger het Gestructureerd Klinisch Interview voor DSM-IV As-II Persoonlijkheidsstoornissen genoemd (SCID-II; zie hoofdstuk 2 Geschiedenis voor meer informatie). De SCID-5-P kan worden gebruikt voor de classificatie van persoonlijkheidsstoornissen, hetzij op een categoriale wijze (aanwezig of afwezig), hetzij op een dimensionele wijze (door de scores (0, 1 of 2) voor elke classificatie te sommeren en deze totaalscores als dimensies te behandelen). De SCID-5-P kan in verschillende soorten onderzoek worden gebruikt. In sommige studies is de SCID-II gebruikt om patronen van het tegelijk optreden met andere psychische stoornissen (comorbiditeit) te onderzoeken (bijvoorbeeld Casadio et al. 2014; Mulder et al. 2010; Odlaug et al. 2012; Williams et al. 2010), of met somatische aandoeningen (bijvoorbeeld Calderone et al. 2015; Uguz et al. 2008). In andere studies (Edens et al. 2015; Gremaud-Heitz et al. 2014; Martín-Blanco et al. 2014) is het interview gebruikt om een groep proefpersonen te selecteren met een bepaalde persoonlijkheidsstoornis (bijvoorbeeld een antisociale- of borderline-persoonlijkheidsstoornis). Ten slotte is de SCID-II in weer andere studies gebruikt om de onderliggende structuur van de persoonlijkheidspathologie te onderzoeken (bijvoorbeeld Sharp et al. 2015) en om dit instrument te vergelijken met andere instrumenten voor de vaststelling van persoonlijkheidsstoornissen (bijvoorbeeld Huprich et al. 2015; Rojas et al. 2014). SCID-5-P Inleiding 13