Workshop C Van advies naar waterparagraaf Mark Cromheecke Directie Ruimte, Provincie Oost-Vlaanderen Robin De Smedt Departement RWO
Kracht van het advies Verplicht/niet verplicht Bindend/niet bindend Motiveringsplicht Formeel verwerken van advies in beslissing
Ruimtelijke vertaling advies in RUP Standaardgevallen standaardparagrafen en typevoorschriften In het gebied zijn eveneens toegelaten, voor zover de hoofdbestemming niet in het gedrang komt, voor zover in overeenstemming met of aangewezen in de watertoets, alle handelingen in functie van het bereiken van de randvoorwaarden die nodig zijn voor het behoud van de watersystemen en het voorkomen van wateroverlast buiten de natuurlijke overstromingsgebieden toegelaten voor zover voldaan wordt aan de doelstellingen en beginselen van art. 5 en 6 van het Decreet Integraal Waterbeleid
Voorschriften = toevoeging/verstrenging geldende wetgeving Niet: De aanleg van bijkomende verhardingen is toegestaan voor zover voldaan wordt aan de gewestelijke stedenbouwkundige hemelwaterverordening Wel: De aanleg van bijkomende verhardingen is toegestaan zolang het water op eigen terrein kan infiltreren Niet: De aanleg van bijkomende verhardingen is toegestaan voor zover voldaan is aan de watertoets Wel: De aanleg van bijkomende verhardingen dient beperkt te worden tot x m²
Aandacht voor water in de voorschriften materiaalgebruik: waterdoorlatende verhardingen, paalfunderingen, groendaken voor platte daken maximaal bebouwings-/verhardingspercentage, voldoende infiltratie beperkingen in dimensies (ondergrondse) constructies constructievoorwaarden voor overstromingsvrij bouwen verplicht te nemen beschermingsmaatregelen tegen wateroverlast geen strijdigheden met hemelwaterverordening fasering inbouwen
Detailleringsgraad plan en voorschriften in evenwicht
Waterparagraaf bij vergunningen Standaardparagraaf? Voldoende concreet Voorwaarden realiseerbaar binnen perimeter en onafhankelijk van bijkomende beslissing Voorwaarden = beperkte aanpassing bijkomstige zaken Zie VCRO art. 4.2.19, 4.2.20, 4.3.1
Vragen en discussie
Wat als er geen advies nodig is? Altijd rekening houden met water RUP s en grote verkavelingen Vergunningen: toets van het gezond verstand Mogelijke inspiratie: nieuw watertoetsinstrument invullen als adviesinstantie
Wat als er geen advies nodig is? Voorbeeld: Clementwijk Sint-Niklaas
Wat als er geen advies nodig is? Voorschriften gewestelijk RUP afbakening grootstedelijk gebied als basis: Verplichting inrichtingsstudie rekening houden met oa dichtheden, zuinig ruimtegebruik, verweving van functies, groen, water als structurerend element, Waterbergend vermogen van het gebied behouden en hemelwater maximaal infiltreren in de bodem, Gewestelijk RUP = basis De kwalitatieve uitwerking = verdienste van alle betrokken partijen bij de verdere uitwerking ervan! Ruime aandacht voor water: Clementwijk is niet gelegen in overstromingsgevoelig gebied!
Wat als advies onvoldoende blijkt? Bijkomende studie Voorbeeld Maldegem (provincie) Motiveringsplicht werkt in twee richtingen Verplichte elementen wateradvies Enkel voor vergunningen!
Hoe ziet waterparagraaf er concreet uit? - Planning Moet een vaststellingsbesluit een waterparagraaf bevatten? Indien niet, moet er dan aangegeven worden dat er een watertoets gebeurd is (zie eerste voorbeeld)? Indien wel, kan een verwijzing naar de toelichtingsnota dan volstaan (zie 2de voorbeeld)? Is een waterparagraaf nodig in het goedkeuringsbesluit van een RUP? (in de toelichtingsnota? In de vaststellingsbesluiten?) Volstaat een verwijzing in het goedkeuringsbesluit naar de waterparagraaf in de toelichtingsnota?
Hoe ziet waterparagraaf er concreet uit? - Vergunningen Standaardbepaling Overeenkomstig artikel 8 van het decreet van 18 juli 2003 en latere wijzigingen betreffende het integraal waterbeleid dient de aanvraag onderworpen te worden aan de watertoets. Het Besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 (BS 31/10/2006) en latere wijzigingen stelt nadere regels vast voor de toepassing van de watertoets. De aanvraag werd getoetst aan het watersysteem, aan de doelstellingen van artikel 5 van het decreet integraal waterbeleid, en aan de bindende bepalingen van het bekkenbeheerplan.
Hoe ziet waterparagraaf er concreet uit? - vergunningen Klein werk, geen OG Het voorliggende project heeft een beperkte oppervlakte en ligt niet in overstromingsgevoelig gebied, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld te worden dat geen schadelijk effect wordt veroorzaakt. Geen OG, met hemelwaterverordening Het voorliggende (bouw)project heeft geen omvangrijke oppervlakte en ligt niet in een overstromingsgevoelig gebied, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld te worden dat het schadelijk effect beperkt is. Enkel wordt door de toename van de verharde oppervlakte de infiltratie van het hemelwater in de bodem plaatselijk beperkt. Dit wordt gecompenseerd door de plaatsing van een hemelwaterput en/of infiltratie- en/of buffervoorziening, overeenkomstig de normen vastgelegd in de geldende gewestelijke/provinciale/gemeentelijke stedenbouwkundige verordening. Met wateradvies Het voorliggende (bouw)project voorziet in @@1 en dit veroorzaakt een significant effect op het watersysteem. Het mogelijk schadelijk effect werd onderzocht door de bevoegde waterbeheerder. Het advies van de waterbeheerder stelt dat @@1 [Beschrijving van de voorwaarden uit het advies van de waterbeheerder]. Negatieve watertoets Het voorliggende (bouw)project voorziet in @@1 en dit veroorzaakt een significant effect op het watersysteem. Het mogelijk schadelijk effect werd onderzocht door de bevoegde waterbeheerder. Het advies van de waterbeheerder stelt dat @@1 [Beschrijving van de voorwaarden uit het advies/ het negatieve advies van de waterbeheerder]. Het voorliggende project kan het schadelijk effect noch vermijden noch compenseren. Overeenkomstig art. 4.3.1 1 4 van de VCRO kan geen vergunning afgeleverd worden. @@1 [Indien mogelijk een aantal voorstellen tot oplossing suggereren]
Hoe ziet waterparagraaf er concreet uit? - vergunningen Verhouding tussen watertoets bij verkavelingsvergunning en collegebeslissing wegenis- en rioleringswerken?
Hoe ziet waterparagraaf er concreet uit? - vergunningen Wat met onderstaande motivering? "De aanvraag tot verkavelen van de gronden werd in het kader van het decreet Integraal Waterbeleid voor advies voorgelegd aan de deputatie. De deputatie geeft in haar advies onder meer aan: dat de betreffende gronden die nu in fase 1A verkaveld worden de hoogst gelegen delen zijn die niet ingekleurd zijn als recent overstroomd gebied (inventarisatie 2003) op de overstromingskaarten; dat de overstromingskaarten en watertoetskaarten enkel nog een beeld geven van de situatie van voor 2007 omdat de waterhuishouding in dit gebied intussen sterk werd gewijzigd door waterbeheersingswerken; dat in 2005 door Aquafin een hydraulische studie van de Bloembeek werd uitgewerkt teneinde voor deze wateroverlast-problemen een oplossing te zoeken; dat in het kader van het Masterplan voor het gebied intussen het uitbouwen van voldoende buffering op de waterloop werd gerealiseerd. Het advies van de deputatie geeft een aantal voorwaarden en maatregelen om het schadelijk effect van het project op het watersysteem te voorkomen of te beperken, onder meer door de stedenbouwkundige voorschriften bij het verkavelingsvoorstel aan te vullen met een aantal voorwaarden. Het advies stelt dat de geplande bronmaatregelen binnen de verkaveling in combinatie met de reeds gerealiseerde waterbeheersingswerken voldoen aan de eisen tot beperking van het schadelijk effect, zodat in alle redelijkheid kan geoordeeld worden dat een eventuele schadelijk effect op het watersysteem beperkt is".
Effectief uitvoeren van sted. Voorschriften / voorwaarden? Effectiviteit van voorschriften Niet: Binnen de bestemmingszone dient een gemeenschappelijke buffervoorziening van 260m³/ha verharde oppervlakte aangelegd te worden Wel: Vooraleer een eerste stedenbouwkundige vergunning voor een bedrijfsgebouw kan vergund worden, dient een gemeenschappelijke buffervoorziening van 260m³/ha verharde oppervlakte gerealiseerd te zijn Nieuwbouw/verkavelingen: controle bij aansluiting DWA
Komt het wateradvies op tijd in het proces? Water als structurerend element Multifunctionaliteit verweving (Kwalitatieve) ruimte voor water Alternatievenonderzoek MER Beter vermijden dan compenseren
Is bouwen op palen (altijd) een goed idee? Ruimtelijke kwaliteit? Restrisico? Ontsluiting en veiligheid bij overstromingen?
Is bouwen op palen (altijd) een goed idee? Ruimtelijke kwaliteit? Restrisico? Ontsluiting en veiligheid bij overstromingen?
Is bouwen op palen (altijd) een goed idee? herbestemmen Water en andere elementen van fysisch systeem = grensstellend Woonuitbreidingsgebied = recent overstromingsgebied Geen opname in woonprogramma
Is bouwen op palen (altijd) een goed idee : herbestemmen Gewestelijk RUP Afbakening regionaalstedelijk gebied Brugge Klein Appelmoes Uit watertoets blijkt ook deel van zuidelijk gebied beter niet te ontwikkelen Afstemmingbestemmingen woongebied en natuurgebied i.k.v. waterbeleid
Hoe omgaan met negatieve effecten van water op financieel vlak? Planschade Maar ook planbaten Planologische ruil Helpt anticiperend werken (vb. signaalgebieden)?
Hoe water als opportuniteit meenemen? Sluit aan bij vraag: komt wateradvies op tijd in het proces