Noodzaak van een plan. De meeste bouwers maken niet zelf het plan voor hun woning. Dit is een gespecialiseerd werk dat je best overlaat aan een vakman: een architect, al of niet bijgestaan door een bouwkundig tekenaar. Dit tekenen gebeurt vandaag de dag steeds meer met de computer. In de praktijk bestaat een bouwplan meestal uit een bundel deelplannen Het plan als communicatiemiddel Een eerste doel van het plan is de communicatie tussen de architect en de bouwheer eenduidig maken. Een 'grote' woonkamer kan immers 8 meter of 12 meter lang zijn. Het plan vervult echter zijn belangrijkste communicatiefunctie bij de realisatie van de woning. De aannemer en de vaklui moeten in het plan alle nodige informatie vinden om zelfstandig de woning te bouwen en af te werken. Daarvoor bevat het plan alle gegevens betreffende afmetingen en gebruikte materialen. Voor de duidelijkheid bevat een plan naast de eigenlijke tekeningen ook meestal nog een legende, dit is een aanvullende woordelijke uitleg van sommige gebruikte symbolen, kleuren en materialen. Ten slotte is het plan ook een belangrijk element in het bouwdossier dat naar de bouwdienst van de gemeente of de provincie gaat. De technische tekentaal Binnen het thema 'Technisch communiceren' leerde je dat de technische tekening het ideale communicatiemiddel is voor techniekers. Dankzij internationale afspraken betekent een technische tekening immers voor iedereen hetzelfde. De basisafspraken van de technische tekentaal zijn voor alle vakgebieden dezelfde (bv. lijnsoorten, bepaalde symbolen,...). Zoals elk ander vakgebied heeft ook de bouw zijn eigen specifieke uitbreiding op de technische tekentaal. Deze uitbreiding bestaat in hoofdzaak uit een stel symbolen die ervoor zorgen dat je niet alle bouwelementen naar de natuur moet tekenen. Symbolen zijn vereenvoudigde tekeningen of tekens met een afgesproken betekenis. Om met succes een bouwplan te lezen moet je de volgende symbolen kennen.
Rollaag: siermetselwerk om een vrijstaande muur of muuropening af te werken met stenen op de lange smalle zijde. Nulpas: het basisniveau ten opzichte waarvan alle hoogtes van een gebouw worden uitgezet.
Deeltekeningen van een plan: Deeltekeningen van een plan kunnen zowel een bepaald aanzicht van het gebouw bevatten als een uitgewerkt detail. Een deeltekening kan het gebouw ook situeren in een ruimere omgeving. Geveltekeningen geven een duidelijk beeld van de buitenkant van een woning. Op de onderstaande tekeningen zie je hoe de geveltekeningen ontstaan
Het grondplan De meest overzichtelijke tekening van een huis is natuurlijk het grondplan of de plattegrond. Het grondplan is eigenlijk een soort bovenaanzicht. Je ziet er duidelijk de schikking van de belangrijkste woonruimtes. De architect schrijft bij elke ruimte de naam of de functie. Het grondplan geeft je een idee van de grootte en van de verhoudingen van de diverse ruimtes. Het geeft je ook een beeld van de schikking van de ruimtes en de weg die je moet afleggen om van de ene ruimte in een andere te komen.
Bekijk even hoe je in de afgebeelde woning van de eethoek in de keuken komt. Volg nu ook eens de weg die een bezoeker moet afleggen van de zithoek naar het toilet... GRONDPLAN SCHAAL 1/100 Bemerk de vele maataanduidingen. Gebruik eventueel de grote plannen. Hoe groot is de totale breedte (voorgevel) van het huis?. En hoe groot de totale diepte (linkerzijgevel)?.. De getallen in het kadertje geven het niveauverschil aan ten opzichte van de nulpas. Deze niveauverschillen worden uitgedrukt in cm. Een positief getal betekent 'hoger' dan de nulpas, een negatief getal betekent 'onder' de nulpas. Ten opzichte van de nulpas worden alle hoogtes van het gebouw aangeduid. Hoe groot is het niveauverschil tussen de eethoek en de zithoek?. Welke van beide ruimtes ligt het hoogst?... Als je een grondplan maakt van wat zich ander de grand van de woning bevindt, krijg je een plan van de fundering en de riolering. Je ziet er vaak de verdeling van de kelderruimtes.
Je kan een woning ook verticaal doorsnijden. Als je tekent wat je dan ziet, krijg je een verticale doorsnede of kortweg doorsnede. Een verticale doorsnede geeft een goed beeld van niveauverschillen, trappen, dakconstructie en openingen in de muren. De plaats van de doorsnede kan je aanduiden op de plattegrond met een aslijn en twee letters. De pijlen duiden de kijkrichting aan. Hieronder zie je een voorbeeld van een doorsnede.
Het situatie- of inplantingsplan toont de ligging van het geplande gebouw ten opzichte van het bouwperceel en ten opzichte van omliggende gebouwen, gronden of wegen. Ook de oriëntatie van het gebouw lees je af op een situatieplan. Dit is belangrijk om te weten hoeveel zonlicht je bijvoorbeeld in de leefruimte binnenkrijgt
INPLANTINGSPLAN SCHAAL: 1/500 Bemerk de pijlen die aangeven vanuit welk standpunt foto's genomen zijn van de bouwplaats of te verbouwen woning. Deze foto's zijn nodig bij het in te dienen bouwdossier Planlezen Oefening in planlezen: het grondplan Je begint in de hal. 1 Als je de woning binnenkomt, staat de scharnier van de voordeur links/rechts Is er daglicht in de hal? ja/neen 2. Welk deurtype geeft toegang tot de eethoek?... Vind je dit een goede keuze? Als je van de eethoek naar de zithoek gaat, heb je een trede. Je gaat hierbij ja/neen omhoog/omlaag
Hoe kom je in de werkhoek?...... Is de werkhoek voldoende verlicht om zonder kunstlicht te werken? Leg uit... 3. De muur tussen keuken en eethoek is geen gewone binnenmuur. Welk symbool heeft de architect hier gebruikt?. De berging grenst aan de keuken. Waarom is dit een goede keuze?.. 4. Waar zullen de wasmachine, de droogzwierder en de droogkast best staan?.. 5. Een bezoeker wil naar het toilet. Volg de weg die hij neemt en beoordeel de plaats van het toilet op het grondplan. Doe eventueel een suggestie voor verbetering. Waar zou je een wc voor de bezoekers plaatsen?.. Bestudeer het verdiepingsplan Het plan van de verdieping is zoals het grondplan een horizontale doorsnede. Links en rechts zie je op het verdiepingsplan een stuk van het doorgesneden dak. Het rechtse kleine dak hoort bij de hal.
1 Geef de breedte van de deuropeningen van: Naam van de ruimte Slaapkamer 1 Slaapkamer 2 Slaapkamer 3 Zolder Badkamer Breedte van de deuropening in cm 2 Welke sanitaire toestellen bevinden zich in de badkamer? 3. Op het verdiepingsplan zie je bij de ramen alleen de breedte. Voor de hoogte van de ramen moet je de gevelplannen raadplegen. Let erop dat je het juiste gevelplan gebruikt. Raamafmetingen Breedte in cm Hoogte in cm Slaapkamer 1 Slaapkamer 2 Slaapkamer 3 Zolder 4. Je wil in slaapkamer 3 parket leggen. Bereken de totale kostprijs als je weet dat parket 54,5 EURO/m 2.. 5. In slaapkamer 2 kies je voor een vinylvloer. Bereken de kostprijs van deze vloerbedekking zonderplaatsing? Een rol vinyl is altijd 4m breed en kost 12,5 EURO/ m 2 zonder plaatsing...
BESTUDEER HET FUNDERINGS- EN RIOLERINGSPLAN 1. Voor de aanleg van de riolering heb je volgens het plan twee verschillende maten rioleringsbuis nodig. Meet voor elk van deze 2 buismaten bij benadering de nodige lengte op. De schaal van het kelderplan is 1/50. Buisdiameter Diameter 100 mm Diameter 120 mm minimaal minimaal Buislengte in m 2. Welke afvoer sluit men aan op de septische put? Waarom?.. BESTUDEER DE VERTICALE DOORSNEDE EN DE GEVELTEKENINGEN 1. Vul de tabel aan. De hoogte van de nok van het dak is (in cm) De hoogte van de ramen op de bovenverdieping in de achtergevel is De hoogte van de garagepoort in de voorgevel is De hoogte van de dakgoot aan de linkergevel is Vul in de onderstaande tabel het vloerniveau en de hoogte van de zoldering in. Garage Kruipkelder Eethoek Bordes boven Badkamer Vloerniveau Hoogte zoldering Geef de dikte van de isolatie in het zolderplafond. Welke vloerbedekking heeft men voorzien in de keldergarage?.
EXTRA. SCHATTEN EN METEN Het is moeilijk je een goed idee te vormen van een woning wanneer je geen besef hebt van afmetingen. Je weet wel ongeveer hoe lang een meter is, maar hoe groot stel je je een woonkamer voor van 4 bij 9 meter? Is dat een balzaal of is het een normale leefruimte? En wat zijn volgens jou de minimumafmetingen voor een keuken, een toilet? Is een badkamer van 1,8 bij 2,8 meter royaal of nipt? Een goede oefening is het schatten en daarna correct opmeten van dingen die je goed kent. Voorwerp, ruimte Geschat Gemeten Hoogte van een binnendeur Breedte van een deuropening Lengte van de klas Breedte van de klas Hoogte van de klas Tafelhoogte