Liturgie voor 24-2-2013 Muziek Welkom en mededelingen en aansteken van de kaarsen Psalm 103: 1,4 Zegen mijn ziel Votum en groet V: Soms zijn we bang. bang voor wat ons kan overkomen. bang voor de gevolgen van ziekte bang voor de dood A: Vader als u wilt, neem dan deze beker van mij weg. V: Soms zijn we bang voor de toekomst, bang dat wat we opgebouwd hebben verloren zal gaan, bang van al het nieuws dat we op het journaal horen. A: Vader als u wilt, neem dan deze beker van mij weg. V: Soms zijn we bang, bang zonder te weten waarvoor verloren in een wereld vol onzekerheid verloren tussen zoveel zinloos lijden. A: Vader als u wilt, neem dan deze beker van mij weg. V: Lucas 22:39-44 Lied/chant) Gez 172: 1,4 Een mens te zijn Kyriegebed, na iedere bede zingen wijkyrië op de melodie van Taizé Heer, vol onzekerheid, vol angst Miljoenen mensen weten niet wat de dag van morgen brengt Of ze dan nog zullen leven Of hun huis dan niet vernietigd zal zijn Of ze te eten zullen hebben Of ze nog werk zullen hebben Daarom bidden wij: Heer met valse zekerheid Alsof ze het leven in de hand hebben Leven miljoenen mensen Verwarring en onmacht Bij ziekte en dood Daarom bidden wij: Heer, zoekend en tastend naar een weg in het leven Leven miljoenen mensen Begrip en onbegrip Schuivend met schuld Eenzaamheid en liefdeloosheid
Verlangend naar menselijkheid Daarom bidden wij: Heer vergeef ons onze zonden en leidt ons op de weg ten leven. Gez 176: 1,2,3,4,5 O liefde die verborgen zijt Gebed om de Heilige Geest Heer om uw Geest bidden wij De geest van wijsheid en inzicht De Geest van kracht en verstandig beleid De Geest van kennis en eerbied voor de Heer Leer ons door die Geest navolgers zijn van Jezus Christus Uw Zoon Onze Heer. Lezing Jesaja 53:1-12 (www.biblija.net) Gez 177:1,2,3 Leer mij o Heer Preek. Gemeente van de Heer, We zijn in het kerkelijk jaar aangekomen in de veertigdagentijd vroeger ook de lijdenstijd genoemd, de voorbereidingstijd voor Pasen. Het is een tijd van inkeer en bezinning. Vandaag wil ik met u stilstaan bij een centraal element in het christelijk geloof: het kruis van Jezus. Waarom moest Jezus sterven? Gezang 177 begint met de bede Leer mij, o Heer uw lijden recht betrachten. Betrachten is een verouderd woord dat onder andere overdenken betekent. Het lied is een overdenking bij het kruis. In vers 4 hoor je een opvatting over het kruis die denk ik niet zonder meer een Bijbelse grond heeft: God is een God van wraak en een God van liefde tegelijk. God zou niet anders kunnen dan bloed willen zien vanwege de zonde van de mensen, maar uit liefde geeft hij zichzelf ten offer in de gedaante van Christus. Het is wel een erg menselijke voorstelling van God, alsof God een rechter in de juridische zin van het woord is die gehouden is aan een bepaalde strafmaat en daar niet van kan afwijken om zijn gezag niet te verliezen. Dat is niet de God van de Bijbel die we aanspreken als Onze Vader Hier is een beeld uit het antieke strafrecht tussen ons en God ingeschoven. Het is een juridische logica, die niets te maken heeft met het verbondskarakter van de relatie tussen God en mensen. Een verbond in de zin van een huwelijk. Het verbond tussen man en vrouw is niet zomaar een juridisch contract dat bij ontrouw van één van de partners goed gemaakt kan worden door degene die ontrouw was te laten bloeden. Zo werkt een huwelijk niet en zo werkt de relatie met God ook niet. Gods toorn waar de Bijbel over spreekt gaat over gekwetste liefde. Dat beeld wordt door de profeten voortdurend herhaald. Toch heeft het christelijk geloof de dood van Jezus aan het kruis altijd als een offer gezien. Maar dat offer is niet een religieus offer in de zin van bloed dat vergoten wordt om weer met de goden in het reine te komen, maar een offer in de zin van de uitspraak van Jezus zelf:
Niemand heeft groter liefde dan wie zijn leven geeft voor zijn vrienden. Jezus heeft zijn leven gegeven en daarmee Gods grenzeloze liefde getoond. Zo is God, liefde die zichzelf geeft. Nedergedaald ter helle zoals we dat in de apostolische geloofsbelijdenis uitspreken, wil zeggen in de diepste diepte van het menselijk lijden ons nabij. Immanuel, God met ons, zelfs tot in de dood, zelfs tot in de hel. Het kruis toont ons hoe God met de mensen is, niet alleen toen, maar altijd. Jesaja 53 heeft een belangrijke rol gespeeld in de Christelijke interpretatie van het kruis. Het is één van de profetieën van Jesaja over de komst van een Dienaar van de Heer die zal komen. In deze specifieke profetie hebben de christenen de weg van Jezus herkend. Als een schaap dat naar de slacht wordt geleid, als een ooi die stil is bij haar scheerders deed ze haar mond niet open. In de christelijke liturgie klinkt het Christus, lam van God, ontferm u over ons. Johannes ziet in zijn Openbaring de Christus als een lam dat geslacht is. Zie ook het raam hier in de kerk: ecce agnus Dei, zie het lam Gods. Jesaja 53 begint met een uitroep van verwondering: Wie kan geloven wat wij hebben gehoord? Aan wie is de macht van God geopenbaard? In het vervolg gaat het over het lijden van de dienaar van de Heer. Die macht van God gaat er niet over dat hij die dienaar kan laten lijden als het God zo uitkomt, maar dat hij die dienaar zendt als iemand die het menselijk lijden namens hem mee draagt: Hij was het die onze ziekten droeg, die ons lijden op zich nam. Het is niet God die hem deed lijden, maar de mensen zegen het zo: Wij echter zagen hem als door God geslagen en vernederd. Dat was dus een foute interpretatie met wat er met deze dienaar aan de hand was. Hij was gezonden om genezing te brengen, om te laten weten dat het menselijk lijden God raakt, dat de menselijke pijn God niet onbewogen laat. Dan komt er een veel geciteerde tekst: Om onze zonden werd hij doorboord, om onze wandaden gebroken. Verderop wordt er gezegd dat hij door een onrechtvaardig oordeel gestorven is. Niet God oordeelde onrechtvaardig, maar de mensen die hem ter dood brachten. Hij kreeg de schuld van waar de mensen bang voor waren en werd ten onrechte veroordeeld, zoals dat met Jezus gebeurd is. Het lijkt allemaal een zinloos lijden, zoals elk menselijk lijden zinloos lijkt. Toch wordt er gezegd dat God deze weg wilde en ook Jezus zag zijn weg als door God gewild. Vader laat deze drinkbeker aan mij voorbij gaan. Maar laat niet wat ik wil, maar wat u wilt gebeuren. Jesaja noemde het lijden wat de dienaar van de Heer moest ondergaan geen zinloos lijden, maar lijden dat hem veel bracht: Na het lijden dat hij moest doorstaan zag hij het licht en werd met kennis verzadigd. Zijn lijden bracht hem begrip en wijsheid waardoor hij recht kon verschaffen aan velen en waardoor hij een koninklijke plaats bij God krijgt. Jezus zei: Wie zijn leven wil behouden zal het verliezen, maar wie zijn kruis op zich neemt omwille van mij zal het behouden. De weg van de liefde die zichzelf geeft lijdt tot wijsheid, tot recht, tot opstanding. Dat is de weg waarop de dinaar van de Heer wordt uitgenodigd te gaan. Niet een weg van zelfbehoud, maar de weg van de liefdevolle overgave. Ad den Beste verwoordde het zo in gezang 484: 1 Waarom moest ik uw stem verstaan? Waarom, Heer moet ik tot U gaan zo ongewende paden? Waarom bracht Gij die onrust mij
in 't bloed is dat genade? 2 Gij maakt mij steeds meer vreemdeling. Ontvreemdt Ge mij dan, ding voor ding, al 't oude en vertrouwde? O blinde schrik, mijn God, mag ik niet eens mijzelf behouden? 3 Want ik zie voor mij kruis na kruis mijn weg langs en geen enkel huis waar ik nog rust zou vinden. Kom ik zo echt bij U terecht, ben ik wel uw beminde? 4 Spreek Gij dan in mijn hart en zeg, dat het zo goed is, dat die weg ook door uw Zoon gegaan is, en dat uw land naar alle kant niet ver bij mij vandaan is. Liedboek voor de Kerken 1973 Muziek Gebed Heer God Wij danken u voor uw liefde zonder grenzen Voor de komst van Jezus uw Zoon Voor zijn leven en sterven Voor zijn opstanding Voor hoop en perspectief. Leer ons Heer te gaan op zijn weg. Leer ons uw liefde te leven Geef vrede Heer, in ons zelf, in onze omgeving en in situaties waar mensen ten onder gaan aan geweld in het Midden Oosten, in Afrika, in Azië. God van alle mensen, voor U is iedereen gelijk. Wij vinden het moeilijk om U daarin na te volgen. Zo vaak zien wij de ander als beter of als minder dan onszelf. Help ons om elkaar door Uw ogen te bekijken en elkaar en ook onszelf te respecteren. Wilt u vooral ook bij de onaanraakbaren op deze wereld zijn, die vooral in India leven. Breng mensen tot inzicht. Leer ons elkaar waarderen en respecteren. Help mensen in India om dit eeuwenoude discriminerende systeem te doorbreken. (Zie www.kerkinactie.nl) We bidden Heer voor de mensen in ons midden die ziek zijn, thus of in het ziekenhuis.
Heer wees hen nabij. Wees met de mensen in ons midden die wortelen met de vraag of ze nog kunnen blijven wonen waar ze nu zijn. Heer wees bij hen waar ze ook gaan. Stil gebed. Looft de Heer want hij is goed Zijn goedheid duurt in eeuwigheid. Collecte Gebed Avondmaalsviering: V: De vrede van Christus zij met u A: en met uw geest We wensen elkaar vrede en komen in de kring Tussentijds 48: 4,5,6 Liefde waagt zichzelf te geven, V: De Heer zal bij u zijn A: de Heer zal u bewaren V: Richt uw hart op God A: Wij zijn met ons hart bij de Heer V: Brengen wij dank aan de Heer, onze God A: Hem komt onze dank toe Lofzegging Gez 457: 1 Heilig, heilig heilig Tafelgebed door water en woestijn Na de instellingswoorden die eindigen op V:.. Doet dit zo dikwijls gij die drinkt tot mijn gedachtenis. A: Zijn dood gedenken wij Zijn opstanding belijden wij Zijn toekomst verwachten wij. Maranatha. (= Heer kom! of de Heer komt!) Vervolg tafelgebed Onze Vader Gez 134:3 Eer zij God in onze dagen Delen van brood en wijn
Dankgebed Tussentijds 164: 1,4 In U zijn we begrepen, Zegen