Vrijdag 9 maart 2012: Zelfbouw filters en baluns door Kor de Vries PA0KDV Afdeling Friese Meren A62 CQ FM NIEUWS Zicht op West Terschelling met de Brandaris Maart 2012 Jaargang 26 nr. 3 Redactie CQ FM Nieuws Wilhelminastraat 27 8561 AA Balk E-mail: pe1jra@gmail.com
HET NIEUWS BULLETIN VAN DE VERON AFDELING A62 DE FRIESE MEREN A BESTUUR Voorzitter : T.J. van Tuinen PAoTVT Koopmansgracht 34, 8606 AB Sneek (0515 413611) Secretaris : S.W. van de Hoek PE2SKE Vicariswei 20, 8711 GN Workum (0515-543412) E-mail: pe2ske@veron.nl Penningmeester: H.A.M. v.d. Veen PA2HSH Lindenlaan 6, 8603 BZ Sneek (0515 413278) Lid : A.J.H. Cornelis PD7AJH Feam 3, 8603 DT Sneek (0515-420957) CQ FM NIEUWS Eindredactie + : Wil Stilma PE1JRA Wilhelminastraat 27, 8561 AA Balk (0514 602915) Advertenties e-mail: pe1jra@gmail.com Administratie : H.A.M. v.d. Veen PA2HSH Lindenlaan 6, 8603 BZ Sneek (0515 413278) HF Rubriek : C. Hollander PAoCOR Priorstraat 25, 8603 VN Sneek (0515 414022) ADVERTENTIETARIEVEN Voor een heel jaar (10 nummers) Eén nummer. 2 x ½ pagina 80,00 1 pagina 75,00 2 x ½ pagina 8,50 1 pagina 8,00 ½ pagina 40,00, ¼ pagina 22,50 ½ pagina 4,50, ¼ pagina 3,00 QSL BUREAU QSL-Manager Regio 14 : Martin Bak PAoMBD Bosschawei 67 9212 RG Boornbergum (0512 382142) Voor afdeling A 62 : C. Hollander PAoCOR Priorstraat 25, 8603 VN Sneek (0515 414022) HOMEPAGE www.veronfriesemeren.nl E-mail: pe1jra@gmail.com CQ FM-Nieuws het verenigingsblad van de VERON Afd. 62 De Friese Meren verschijnt maandelijks met uitzondering van de maanden juni, juli en augustus. Overname van de artikelen met bronvermelding is zondermeer toegestaan. Rood van wolken, blauw van de lucht, geel van helmgras, Groen van gras, wit van zand: Dit zijn de kleuren van het Schellingerland. 2
BIJEENKOMST De VERON afdeling A62 nodigt u uit voor het bijwonen van de verenigingsavond op: V R I J D A G, 13 maart 2 0 1 2 Locatie: OOSTERKERK Jachthavenstraat 1/A Sneek 0515-415574 A A N V A N G : 2 0. 0 0 U U R. AGENDA 1. Opening door de voorzitter 2. Ingekomen stukken en mededelingen 3. Rondvraag 4. Lezing Kor de Vries PAoKDV met als thema: Zelfbouw filters en baluns 5. Sluiting Bijeenkomsten andere Friese afdelingen. Voor bijeenkomsten van andere VERON afdelingen zie onze homepage www.veronfriesemeren.nl bij de rubriek Links. In deze editie van CQ FM Nieuws o.a.: Uw agenda Lezing en presentaties QSL-post HF rubriek 174 34 e Friese Radiomarkt Radiovlooienmarkt Tytsjerk 2012 Gebrom bij afstemming Slimme meter in paar jaar overal Het seinhuisje van Terschelling deel 2 3
Enkele interessante dagen voor in Uw agenda! Regelmatig: Friese Meren Ronde: op 145.2875 Mhz en 434,550 Mhz FM vanaf 22.00 uur Wekelijks: Pronkjewailronde: Friese Woudenronde: 10-meter-ronde: Hunebedronde: Friese Ronde: Meppelronde: Muntronde: iedere woensdag op 145.750 MHz FM via PI3GRN vanaf 19:00 uur iedere vrijdag op 144.340 MHz USB vanaf 21:00 uur iedere zaterdag op 29.550 MHz FM vanaf 21:00 uur iedere zondag op 145.275 MHz FM. RX via PI2ASN vanaf 10.30 uur iedere zondag op 3660 khz LSB +/- QRM vanaf 11:30 uur iedere zondag op 145.650 MHz FM via PI3MEP vanaf 12:00 uur iedere zondag op 145.700 MHz FM via PI3HVN vanaf 20:00 uur. Lezingen en presentaties Alle avonden in principe in de grote zaal van de Oosterkerk, ingang aan de Jachthavenstraat 1A te Sneek (ruime parkeergelegenheid voor automobielen naast en voor het gebouw) en de avonden beginnen om 20:00 uur, zaal open om 19:30 uur. 9 maart 2012 Thema: Zelfbouw filters en baluns door Kor de Vries PAoKDV 20 april 2012 Gewijzigd zie verder in CQ FM Nieuws 11 mei 2012 Thema: Radio-instituut Maxwell door Jan Poortman PAoESY Hans, PD7AJH 4
Er zijn kaarten voor de onderstaande stations: QSL-post PA0 AKV, CQ, GRB, GUS, HFM, SKV. PA1 JDL, CD. PA3 BVG, BNU, BTS, BXH, BXI, BZC, CWR, EKU, FBQ, FQS. PA5 COR, RR. PD0 LMZ, NUE, SNK. PD1 CDB, PD2 RPS. PE1 DAB, DWQ, JMM, KDF, OPK, PIX, RJY. NL 13279. Kaarten afhalen op de eerstvolgende vergadering. 73, PA0COR. Gewijzigd in:. Helaas, helaas kan de verenigingsavond op vrijdag 13 april 2012 niet doorgaan in de Oosterkerk, het wordt nu VRIJDAG 20 APRIL 2012. Ook de geplande lezing van Age de Jong PAoXAW komt voor die avond te vervallen. Wij hebben voor vrijdag 20 april 2012 iets anders kunnen vinden wat ook zeker de moeite waard is. 5
6
Uit radio expres van 23 december 1932. het weekblad voor radio-telegrafie en telefonie. Gebrom bij afstemming op een draaggolf. Over dit onderwerp, in ons vorig nummer aangesneden, hebben wij een aantal brieven ontvangen van amateurs, luisteraars en eigenaars van radiocentrales, die allen het verschijnsel kennen als één der aller grilligste Soms treedt het plotseling op om een uur later even plotseling weer te verdwijnen, soms houdt het langer aan en vertoont het zich ook bij verschillende toestellen, waaronder de modernste fabriekstoestellen, zij het ook bij het ene toestel meer dan bij het andere, terwijl het op andere tijden ook weer verdwenen is Uit enkele der brieven willen wij het één en ander vermelden. De heer H.J.van Eck te Rotterdam heeft op afdoende wijze baat gevonden bij het aanbrengen van z.g. ratelcondensatoren in de plaatstroom-apparaten. Dit zijn condensatoren van ongeveer 0,1 uf, die over de secondaire hoogspannings-wikkeling van de transformator worden geschakeld. Bij den enkelphasige gelijkrichter plaatst hij één ratelcondensator, bij dubbelfasige gelijkrichters, twee, n.l. over elk der helften van den transformator één. De heer B.J. ten Dam te Jutphaas deelt een ervaring mede, die misschien iets zegt over de herkomst der storing en over de oorzaak van het optreden en weer verdwijnen. Hij beproefde in een zeer hardnekkig geval, den nulleider van het wisselstroomnet extra te aarden, (bijzondere voorzichtigheid zij hierbij geboden). Bij verschillende stopcontacten gaf dit niets, maar toen hij den nulleider aardde vlakbij een schakelklok, verdween den storing geheel. Een lamp, waardoorheen de aarding plaats had, lichtte niet op. Dagen later, toen de aarding weer weggenomen werd, kwam de storing niet terug. Het is dus alsof een tijdelijk onvoldoende aarding van het lichtnet de eigenlijke oorzaak was, waarbij men moet aannemen, dat die aarding later was verbeterd.. De heer C.Hebels te Rotterdam schrijft als volgt: Het vermoeden in de vorige radio expres uitgesproken, dat gebrom bij afstemmen op een draaggolf bij wisselstroomtoestellen, die zonder verbinding der antenne goed bromvrij zijn, maar met antenne gaan brommen, lichtnetinductie als oorzaak zou kunnen hebben, is niet onmogelijk. Ik heb het verschijnsel ook geconstateerd en wel op een toestel, waarvan de h.f. lamp en detector op gelijkstroom brandden. Welnu, ik schrijf het toe aan een buurman, die met een lichtelijk stralend toestel werkt, aangesloten op een slecht afgevlakt plaatstroom-apparaat. Het verschijnsel was het sterkste op de korte omroepgolven en trad plotseling op, terwijl het dikwijls met vervorming van het geluid gepaard ging. Beide verschijnselen verdwenen na verschillende tijden ook weer. Wanneer de stoorder zijn toestel in bedrijf had, werd het gebrom op alle korte golven waargenomen; op de lange golf zo goed als niet. Maar sinds enige tijd is het verdwenen. Den dader heb ik na naspeuringen niet kunnen vinden. Dat het een l.f. modulatie zou vormen van de uitgezonden straling door het storende ontvangtoestel is moeilijk aan te nemen, omdat gelijktijdig het hele korte golf en lange golf gebied werd gestoord. 7
Ik vraag mij dan af; kan het geen inductie van de antennes onderling zijn, waardoor de h.f. energie in mijn antenne gemoduleerd wordt? Dit maakt het feit, dat de hele korte golfband gestoord wordt, aannemelijk. Het aanbrengen van kleine condensatoren in antenne en roosterkring h.f lamp, zelfs tot 10uuF toe, had geen resultaat; ook dat pleit voor mijn veronderstelling. Wat deze onderstelling betreft, dat n.l. in de antenne, vóór de intrede in het toestel, modulatie op de signalen zou kunnen plaatshebben, moeten we opmerken, dat dit slechts onder zeer bijzondere omstandigheden denkbaar zou zijn. De aanwezigheid van twee verschillende wisselstromen in een keten kan toch, zo lang zich geen niet-lineaire weerstand in die keten bevindt, niet tot modulatie voeren. Meer populair gezegd: er zou zich in de antenne-aarde leiding een gelijkrichter moeten bevinden om hier modulatie tot stand te brengen. Dat de 50 Hertz wisselspanningen uit den voedingstransformator een rol zouden kunnen spelen, wanneer de nulleider van het net wisselspanningen tegen aarde vertoont, is geenzins ondenkbaar en aangezien ook een gelijkstroomnet steeds een rimpel bezit, kan zich ook met gelijkstroom wel zo iets voordoen. 73, Molle PD0NZP (Nooit zonder problemen) 8
HF-Rubriek 174 Deze maand was er heel wat te werken. Meerdere DXpedities waren actief in landen die zelden te horen of te werken zijn. Als eerste was HK0NA op Malpelo Isl. Actief. Deze groep bestond maar liefst uit 20 operators en waren op alle banden te werken. Toen ze QRT gingen hadden ze maar liefst 192089 qso s in het log staan,waarvan 42176 unique call s. De QSL S worden verzorgd door N2OO Bob Schenck P.O.Box 345 Tuckerton NJ 08087-0345, USA. YS El Salvador. Met de call HU2DX was een DXpeditie actief mede-georganiseerd door enkele Duitse OM s. Johan PF7M werkte ze op meerdere banden, waaronder op 80 meter met SSB!! QSL s naar DH7WW Ulrich Moeckel Muldenstasse1 08304 Schoenheide Germany. VT6T Pitcairn Isl. Deze DXpeditie stopte na bijna 12 dagen op 1 februari hun activiteiten op dit eiland. Ze maakten 56300 qso,s. Al deze qso s zijn naar het Clublog en LOTW uploaded Deze groep bestond uit F6BEE, FM5CD, VE2TZT en G3TXF. Op de terugreis was G3TXF nog actief als TX6T/p op 7 februari op 20 meter met CW. ZK2C. Een Duitse DXpeditie van DL7JAN naar Niue Isl, waar Johan PF7M maar liefst 7 qso s mee maakte op diverse banden en modes. Ik heb hem alleen gehoord op 40 meter maar de qrm van een ziek persoon verhinderde het maken van een qso. FW0NAR Wallis en Futuna. Hier was een Hongaarse DXpeditie actief. Deze werd gewerkt op 40 meter. Later waren ze naar Futuna Isl (OC118) gegaan en was de call FW0NAR/P. QSL via HA0NAR. Nog enkele mooie verbindingen: JG8NQJ/JD1 op 30 meter. Minami Torishma, Marcus Island. KH7Y op 12 meter via het lange pad met een S9 signaal. H40FN op 20 meter CW Temotu Province, qsl via HA8FW. 6O3A op 15 meter SSB. Dit is Darko, op vacantie in Somalia. QSL via K2PF of E77E. Later dit station nog gewerkt op 12 mtr en 30 mtr CW. Dit is het voor deze keer, Met dank aan Johan PF7M. GD DX Bert PA7MM en Cor PA0COR. 9
34e FRIESE RADIOMARKT BEETSTERZWAAG Voor de elektronica-hobbyisten is er zaterdag 26 mei 2012 weer volop gelegenheid om hun slag te slaan op de Friese Radio Markt. Deze markt wordt voor de 34e maal georganiseerd door de afd. A63 van de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek in Nederland (VERON). Ook dit jaar weer in en om het zalencentrum de BUORSKIP aan de Vlaslaan 26 in Beetsterzwaag van 09.00 tot 15.30 uur entree 3,00 p.p. Ruim 100 handelaren uit binnen- en buitenland zullen er hun koopwaar aanbieden; zowel oude dumpspullen als nieuw materiaal. Wat er zoal wordt aangeboden: Radio-ontvangers; zenders; computers; antenne s; kabel; gereedschap; onderdelen; sloopmateriaal en dergelijke. Verder is de markt een ontmoetingspunt voor zend- en luisteramateurs, computerfreaks, verzamelaars en andere techneuten. Ons QSL en service bureau is ook weer aanwezig voor het inleveren en ontvangen van je QSL kaarten van regio 14 en aanschaffen van bv. cursusboeken. Tijdens de markt zullen er demonstraties zijn van enkele zendamateurs. Voor de zendamateurs is er een inpraatstation actief via de repeaters van Heerenveen frequenties: 145.700 en 430.025 MHz. Parkeren kan op verschillende plaatsen in de omgeving van de markt. De bebording verwijzen u naar de verschillende parkeerplaatsen, en ook de parkeer-wachten helpen u graag. De route naar de markt en de gratis parkeergelegenheid bij de Vlaslaan, wordt aangegeven door borden. Voor de mindervalide zijn er parkeerplaatsen tegenover de ingang gereserveerd (vragen aan parkeerwacht). Internet info: http://www.frm.a63.org 10
Laatste nieuws: Het Noordelijk Amateur Treffen 2012 is verplaatst naar 26 april 2012 in de Constantijnhal van de Pr. Bernhard Hoeve in Zuidlaren. 11
Het seinhuisje van Terschelling deel 2 (door PE1JRA) Naar aanleiding van ons (samen met XYL) bezoek aan Terschelling op d.d. 10 januari 2012 en het verslag in CQ FM Nieuws van februari 2012, werd ik overladen met informatie over het Seinhuisje van Terschelling. Dat zo n klein huisje zoveel reacties opleverde, geweldig en veel dank daarvoor. Op de voorpagina treft u een foto aan bij avondschemering/nacht over de baai van het plaatsje West Terschelling met natuurlijk de vuurtoren De Brandaris. Met dit romantische beeld vertrokken wij op 10 januari 2012 naar Harlingen. Ook de verdere reis zelfs tot in de haven van Harlingen bleef het zwaailicht (om de 5 seconden) ons achtervolgen. De Brandaris De bouw van de Brandaris is gestart in 1593 en na restauratie voorzien van licht in 1835. De toren heeft een hoogte van 53,66 m en de lamp staat op een hoogte 55,5 meter met een reikwijdte van 54 km bij een lichsterkte van 3500.000 candela. De Brandaris beschikt sinds 1979 over radar en wordt 7 dagen in de week 24 uur per dag bemand. Op bovenstaande foto zijn ook de vele antennes te zien voor o.a. Nederlandse Kunstwacht en SAR. De foto is gemaakt vanaf het seinpaalduin met de rug tegen het seinhuisje. Bovenop de toren is de shack te zien van de vuurtorenwachters die al het scheepvaartverkeer op de Waddenzee volgen, van informatie voorzien (stroming, boeien, windsterkte en richting, vaardiepte ed) en assisteren bij Search and Rescue-taken. Doornaast worden ook weerkundige en nautische metingen gedaan. De communicatie van en naar de Brandaris verloopt via internet, telefoon/fax en radio (marifoon en 27 Mc). Opvallend is het gebruik van de 27 Mc van en naar de vuurtoren Vlieland en voor pleziervaart op de Noordzee en Waddenzee. Het gerucht gaat op Terschelling, dat eilandbewoners elkaar waarschuwen als verdachte auto s van Politie, belastingdienst e.d. op de veerboot vanuit Harlingen worden gelokaliseerd. Het radioverkeer vindt plaats via de marifoon op kanaal 2 (160.700 Mhz FM Verkeerscentrale Brandaris), kanaal 5 (160.850 Mhz werkkanaal Brandaris/Ameland), kanaal 16 (156.800 Mhz Internationaal oproepkanaal) en kanaal 23 (161,750 Mhz Internationaal werkkanaal voor de Nederlandse Kustwacht). In onze regio ZW-Friesland is kanaal 1 (160.650 Mhz zender bij de Houribsluizen Lelystad) goed te ontvangen met actuele weersinformatie en de toestand rond en op het IJsselmeer. 12
Rederij Doeksen heeft nog een speciaal werkkanaal n.l. 34 (157.700 Mhz) voor communicatie met het hoofdkantoor op Terschelling en de eigen schepen onderling. De vliegtuigen van de Nederlandse Kustwacht gebruiken eveneens de marifoon op kanaal 97 (162.475 Mhz FM). Tot slot is kanaal 77 (156,875 Mhz) het kanaal voor onderling QSO van de schippers. Marifoon merk Sailor type RT144 made in Denmark Laag/hoog vermogen 5/25 watt Automatische simplex/duplex VFO (is afhankelijk van het kanaal) Automatische vermogenschakeling laag/hoog (is afhankelijk van het kanaal) Frequentiebereik: 156.300 162.00 Mhz FM. Het seinhuisje Het seinhuisje heeft jarenlang dienst gedaan als uitkijkpost en als sein/peil- station voor schepen en marine en is gebouwd na WO2 op het bunkercomplex van de Westbatterie dat een onderdeel uitmaakte van de beruchte Duitse Atlantiwall, de aanval/verdedigingslinie die van Noorwegen tot aan de Spaanse grens liep. Eilandbewoners werden destijd gedwongen (Arbietseinsatz) om mee te bouwen aan enorme bunkercomplexen. Op Terschelling zijn nog veel van deze bunkers aanwezig zoals De Westbatterie (nabij West Terschelling), de Marjotstellung (tussen Midsland aan zee en Formerum, de Ostbatterie (bij paal 18 en 19) en de Tigerstellung (tussen Halfweg en West). Het seinhuisje wordt nu gebruikt als basis voor het APRS station PE1OEZ-7 op 144,800 en 430,5125 Mhz FM met een vermogen van 9 watt op 49 meter antennehoogte. Onderstaande foto s geven een korte impressie. Op de plaatst waar nu het seinhuisje staat, stond ooit een groot zoeklicht en in de kelder van het seinhuisjes is nog een restant van zoeklicht te zien in de vorm van een 360 gradenboog. Deze foto laat het restant zien van de zgn. Wassermann, een circa 36 meter hoge telefoon-centraalpost in het Seinpaalduin, het gebied waar het seinhuisje staat. Het is mij niet geheel duidelijk of de naam seinpaalduin komt van een oorsprokelijke sienpaal die eilandbewoners daar ooit hebben geplaatst of van de 36 meter hoge Wassermann. Deze Wassermann is direct na WO2 gesloopt en daar is mogelijk de eerder genoemde seinpaal voor in de plaats gekomen. 13
Links geheel ingegraven de commandobunker L987 van de Westbatterie en op onderstaande Duitse tekening is de Tigerstellung met afweergeschut tegen de Brittische Bomber vermeld. Bij Leeuwarden staat Löwe op de kaart waarmee de vliegbasis Leeuwarden werd bedoeld en in de provincie Zeeland staat Wespe vermeld een aanduiding voor Deutsche Luftwaffe op het vliegveld van Gilze-Rijen. U bent dus gewaarschuwd. Binnenkort zullen wij Terschelling nogmaals bezoeken. 73, Wil PE1JRA Dit is het ontroerende verhaal van twee broers die bij hun geboorte gescheiden werden van elkaar. Het is een verhaal over leven en dood. En het toeval van het lot. Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om deze mail niet door te sturen om al mijn vrienden mee te laten delen in dit trieste verhaal. 73, Dirk PDoLVL 14
AllichtVerlichting Van kroonsteentje tot kroonluchter...en 1001 technische onderdelen Oud Kerkhof 6 8601 EE Sneek 0515 413372 15
Hier zou uw advertentie kunnen staan 16