Implementatie van bouwknopen in EPR LESSENPAKKET ontwikkeld in opdracht van PAThB2010 LESSENPAKKET Kadert in PROJECT PAThB2010 Practical Approach for Thermal Bridges 2010 IN OPDRACHT VAN Brussels Hoofdstedelijk Gewest Waals Gewest Vlaams Gewest PARTNERS K.U.Leuven Sint-Lucas Architectuur Brussel-Gent UCL ULg UGent WTCB Implementatie van bouwknopen in EPR 1
MODULE II Inhoud LESSENPAKKET MODULE I MODULE II MODULE III MODULE IV Probleemstelling Fysische achtergrond Globale methodiek Bouwknopen : Toepassing op een gebouw Praktijkvoorbeelden Implementatie van bouwknopen in EPR OPTIE B: 2
: 2 SOORTEN BOUWKNOPEN LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel Waar isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak lijnvormig onderbroken is PUNTBOUWKNOOP Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak puntvormig onderbroken is 4 MODULE II Wat zijn scheidingsconstructies van het verliesoppervlak? SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : BESCHERMD VOLUME AOR Aanpalende woning 5 MODULE II 3
SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 6 MODULE II SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 7 MODULE II 4
SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 8 MODULE II SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 9 MODULE II 5
SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 10 MODULE II SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 11 MODULE II 6
: SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR! GEMENE muur in contact met aanpalende woning maakt geen deel uit van het verliesoppervlak! 12 MODULE II SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK = bouwdeel dat het beschermd volume afschermt van Buiten Grond/kelder/kruipruimte AOR : 2 scheidingsconstructies zijn verschillend indien verschil in Dikte bouwlagen, Volgorde bouwlagen, Gebruikte materialen, Oriëntatie, Helling, Begrenzing, e EN/OF U 1, A 1 U 2, A 2 Niet continu 13 MODULE II i 7
: 2 SOORTEN BOUWKNOPEN LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak lijnvormig onderbroken is PUNTBOUWKNOOP Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak puntvormig onderbroken is 14 MODULE II LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen : 15 MODULE II 8
LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen FUNDERINGSAANZET : RAAMAANSLUITING VERANDERING in GEVEL DAKOPSTAND Ook dakaansluitingen met kopse gevel! 16 MODULE II LINEAIRE BOUWKNOOP Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een andere scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel : wachtgevel 17 MODULE II 9
LINEAIRE BOUWKNOOP Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een andere scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel : 18 MODULE II LINEAIRE BOUWKNOOP Waar de isolatielaag van EENZELFDE scheidingsconstructie lijnvormig onderbroken wordt door materiaal met HOGERE warmtegeleidbaarheid : 19 MODULE II 10
: LINEAIRE BOUWKNOOP Waar de isolatielaag van EENZELFDE scheidingsconstructie lijnvormig onderbroken wordt door materiaal met HOGERE warmtegeleidbaarheid! Belangrijke voorwaarde Indien niet voldaan Aparte scheidingsconstructie a 0.40 m 20 MODULE II 2 lineaire bouwknopen! : 2 SOORTEN BOUWKNOPEN LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak lijnvormig onderbroken is PUNTBOUWKNOOP Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak puntvormig onderbroken is 21 MODULE II 11
PUNTBOUWKNOOP Waar de isolatielaag van EENZELFDE scheidingsconstructie puntvormig onderbroken wordt door materiaal met HOGERE warmtegeleidbaarheid : + groot aantal uitzonderingen ( zie later) 22 MODULE II : 2 SOORTEN BOUWKNOPEN LINEAIRE BOUWKNOOP Waar 2 scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een scheidingsconstructie op grens met aangrenzend perceel Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak lijnvormig onderbroken is PUNTBOUWKNOOP Waar de isolatielaag van eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak puntvormig onderbroken is Minstens even belangrijk: 23 MODULE II wat zijn GEEN bouwknopen? 12
: WAT ZIJN GEEN BOUWKNOPEN? Onderbrekingen eigen aan de scheidingsconstructie Doorboringen t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van 2 of 3 lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt! Situaties die niet onder noemer bouwknoop vallen, blijven eveneens de verantwoordelijkheid van het bouwteam m.b.t. condensatie- en schimmelvorming etc. 24 MODULE II Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt ONDERBREKINGEN EIGEN AAN DE SCHEIDINGSCONSTRUCTIE Hun invloed MOET ingerekend worden in de totale warmteweerstand R of de warmtedoorgangscoëfficiënt U van de scheidingsconstructie! Niet-homogene bouwlagen : 25 MODULE II 13
Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt : ONDERBREKINGEN EIGEN AAN DE SCHEIDINGSCONSTRUCTIE Aansluiting tussen glas (vulpaneel), afstandhouder en raamprofiel RTO s in ramen 26 MODULE II Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt ONDERBREKINGEN EIGEN AAN DE SCHEIDINGSCONSTRUCTIE Spouwankers : 27 MODULE II 14
Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt ONDERBREKINGEN EIGEN AAN DE SCHEIDINGSCONSTRUCTIE Z-profielen als ophanging voor gevelbekleding : 28 MODULE II Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt ONDERBREKINGEN EIGEN AAN DE SCHEIDINGSCONSTRUCTIE SAMENGEVAT: 2D- en 3D transmissieverliezen Eigen aan een scheidingsconstructie en over het oppervlak ervan verdeeld Bouwknopen : 29 MODULE II Wordt opgenomen in U-waarde van de scheidingsconstructie zelf Houten stijl- en regelwerk Spouwankers Afstandhouders beglazing Valt onder bijlage IV en wordt apart ingerekend als K-peiltoeslag Dakopstand Funderingsaanzet Raamaansluiting 15
Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt DOORBORINGEN T.G.V. LEIDINGDOORVOEREN! Enkel voor doorboringen NIET in het vlak van de scheidingsconstructie Ventilatiekanalen Nutsleidingdoorvoeren (energiebocht, ) : 30 MODULE II DOORBORINGEN T.G.V. LEIDINGDOORVOEREN Rookgasafvoeren Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt : 31 MODULE II Regenwaterafvoeren (niet in vlak van gevel) 16
Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt SNIJDING VAN 2 OF 3 LINEAIRE BOUWKNOPEN Hoeft niet als puntbouwknoop beschouwd te worden Lineaire bouwknoop 3 : Lineaire bouwknoop 1 Lineaire bouwknoop 2 32 MODULE II Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt : 33 MODULE II ONDERBREKING v scheidingsconstructie IN DIRECT CONTACT MET DE GROND Onderbreking isolatielaag t.g.v. binnenmuren op vloerplaat op volle grond Paalfunderingen die vloerplaat op volle grond ondersteunen!! AANSLUITING tussen 2 scheidingsconstructies BLIJFT bouwknoop, zelfs indien ondergronds b.v. funderingsaanzet 17
MODULE II Onderbreking eigen aan de constructie Doorboring t.g.v. leidingdoorvoeren Snijding van lineaire bouwknopen In direct contact met de grond Wanneer isolatielaag continu doorloopt WANNEER ISOLATIELAAG CONTINU DOORLOOPT GEEN bouwknoop WEL bouwknoop : 34 MODULE II OPTIE B: 18
Hoe invloed van bouwknopen inrekenen? OPTIE A Gedetailleerde methode OPTIE B Methode van de EPB-aanvaarde bouwknopen OPTIE C Forfaitaire toeslag variabele K-peil toeslag EPB-aanvaarde bouwknopen + 3 K-punten + niet -EPBaanvaarde bouwknopen (+ beter presterende EPBaanvaarde bouwknopen) variabele K- peil toeslag + 10 K-punten 36 MODULE II Wat is een EPB-aanvaarde EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 37 MODULE II BELANGRIJK: Bouwknoop moet niet aan beide voorwaarden tegelijk voldoen! 19
EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 38 MODULE II BASISREGELS voor KOUDEBRUGARM DETAIL DOEL Eenvoudig en transparant (geen overdaad aan regels) Geen grote berekeningen nodig Gebaseerd op gezond verstand Flexibel (breder toepasbaar dan de gecatalogiseerde koudebruggen) THERMISCHE SNEDE garanderen == de essentie De isolatielaag moet over gehele gebouwschil continu doorlopen 39 MODULE II 20
EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 40 MODULE II BASISREGEL 1 Minimale contactlengte van de isolatielagen ISOLATIELAGEN kunnen RECHTSTREEKS contact maken BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 41 MODULE II CONTACTLENGTE d contact 21
BASISREGEL 1 Minimale contactlengte van de isolatielagen ISOLATIELAGEN kunnen RECHTSTREEKS contact maken BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 d contact d 1 en d 2 Contactlengte van de isolatielagen, gemeten tussen koude en warme zijde Respectievelijke diktes van de isolatielagen van de 2 samenkomende scheidingsconstructies 42 MODULE II EIS d contact ½ * min(d 1, d 2 ) BASISREGEL 1 Minimale contactlengte van de isolatielagen d 1 = 9 cm BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 d contact 9/2 = 4.5 cm d 1 = 12 cm d 1 = 12 cm d contact 9/2 = 4.5 cm d 1 = 9 cm 43Brussel, MODULE 6 juli 2009 II EIS d contact ½ * min(d 1, d 2 ) 22
BASISREGEL 1 Minimale contactlengte van de isolatielagen Bij RAAM- en DEURprofielen: aangepaste basisregel 1 Profielen zonder thermische BASISREGEL 1 BASISREGEL onderbreking 2 BASISREGEL 3 Profielen mét thermische onderbreking d contact ½ * min(d 1, d 2 )! d 1 = dikte vast kader raamprofiel 44 MODULE II Isolatielaag moet volledig contact maken met de thermische onderbreking EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 45 MODULE II 23
BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen Isolatielagen kunnen niet RECHTSTREEKS contact maken, maar ISOLERENDE DELEN zijn tussengevoegd zodat thermische snede behouden blijft 46 MODULE II Isolerende delen moeten aan 3 eisen voldoen opdat het detail EPB-aanvaard is BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen Isolerende delen moeten aan 3 eisen voldoen opdat het detail EPB-aanvaard is BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 R 1 R 1. Is λ insulating part kleiner dan λ limit? 2. Voldoet de R-waarde aan de R- waarde-eis? 3. Voldoen de aansluitingen aan de contactlengte-eis? R 2 47 MODULE II 24
BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 EN R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) EN Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) λ moet 0.2 W/mK Meerdere materialen met λ 0.2 W/mK mogen als 1 homogeen isolerend deel aanzien worden! 48 MODULE II BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 R 1 EN R R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) EN Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) De warmteweerstand R van elk isolerend deel mag niet kleiner worden dan de helft van het kleinste van R 1 en R 2 49 MODULE II R 2 LIJN die R moet gemeten worden LOODRECHT op THERMISCHE SNEDELIJN - 2 isolatielagen verbindt doorheen de isolerende delen - zoveel mogelijk // verloopt aan de begrenzing van de isolatielagen en isolerende delen 25
BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen THERMISCHE SNEDELIJN BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 i e 50 MODULE II i VERPLICHT DOORHEEN THERMISCHE ONDERBREKING RAAMPROFIEL! THERMISCHE BASISREGEL SNEDELIJN 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 e BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen i 51 MODULE II 26
BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 R 1 EN R R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2)? EN VOORBEELD Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) R 1 = 0.20 m / 0.027 W/mK = 7.41 m 2 K/W R 2 = 0.15m / 0.027 W/mK = 5.56 m 2 K/W R groter of gelijk aan helft van het kleinste R 2 R 5.56/2 = 2.78 m 2 K/W? Mag begrensd worden tot 2 m 2 K/W 52 MODULE II BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 EN R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) EN Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) Analoog aan BASISREGEL 1 ELKE aansluiting i tussen een isolerend deel en een isolatielaag of tussen twee isolerende delen onderling moet voldoen! 53 MODULE II 27
BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 d contact,1 EN R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) d insulating part EN Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) d x = d 1 54 MODULE II BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 d insulating part EN R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) EN Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) d contact,2 d x = d 2 55 MODULE II 28
BASISREGEL 2 Tussenvoeging van isolerende delen λ -waarde-eis λ 0.2W/mK BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 EN R-waarde-eis R min (R 1 /2, R 2 /2, 2) EN Bij RAAM- en DEURprofielen: aangepaste basisregel 2 Contactlengte-eis d contact,i ½ * min(d insulating part, d x ) 56 MODULE II IDEM R min (R 1 /2, 1.5) U f speelt niet mee Bovengrens ligt lager Analoog BASISREGEL 1 Bij raamprofiel met thermische onderbreking moet isolerend deel hierop volledig aansluiten EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 57 MODULE II 29
BASISREGEL 1 BASISREGEL 2 BASISREGEL 3 BASISREGEL 3 Weg van de minste weerstand Isolatielagen kunnen niet rechtstreeks contact maken en thermische snede kan niet behouden blijven. Aantal zeer frequente bouwdetails zou dan niet m.b.v. de kunnen opgelost worden b.v. funderingsaanzet Basisregel 3 levert mogelijkheid om zonder thermische snede een EPB-aanvaarde bouwknoop te bekomen 58 MODULE II BASISREGEL 3 Weg van de minste weerstand = het kortste traject tussen binnenomgeving en buitenomgeving of AOR dat nergens een isolatielaag of een isolerend deel snijdt met een R min (R BASISREGEL 1 1,R 2 ) b.v. BASISREGEL uitkraging 2 vloer + gevel b.v. funderingsaanzet BASISREGEL 3 R 1 WEG VAN DE MINSTE WEERSTAND Interior R 1 Interior R 2 Exterior R 2 Exterior Heat Basisidee: warmte kiest de gemakkelijkste weg = NIET doorheen de isolatie 59 MODULE II = WEG VAN DE MINSTE WEERSTAND 30
BASISREGEL 3 Weg van de minste weerstand = het kortste traject tussen binnenomgeving en buitenomgeving of AOR dat nergens een isolatielaag of een isolerend deel snijdt met een R min (R BASISREGEL 1 1,R 2 ) b.v. BASISREGEL uitkraging 2 vloer + gevel b.v. funderingsaanzet BASISREGEL 3 R 1 WEG VAN DE MINSTE WEERSTAND Interior R 1 Interior R 2 Exterior R 2 Exterior Heat Meet de lengte l 60 MODULE i van de weg van de II minste weerstand EIS Lengte l i moet 1 meter BASISREGEL 3 Weg van de minste weerstand = het kortste traject tussen binnenomgeving en buitenomgeving of AOR dat nergens een isolatielaag of een isolerend deel snijdt met een R min (R BASISREGEL 1 1,R 2 ) b.v. BASISREGEL uitkraging 2 vloer + gevel b.v. funderingsaanzet BASISREGEL 3 R 1 WEG VAN DE MINSTE WEERSTAND Interior R 1 Interior R 2 Exterior R 2 Exterior Heat Indien niet voldaan, moet isolatie met R min (R 61 MODULE II 1,R 2 ) worden toevoegd om lengte te vergroten! EIS Lengte l i moet 1 meter 31
EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 62 MODULE II EPB - aanvaarde bouwknoop Voldoet aan één van de BASISREGEL(S) en/of Voldoet aan Ψ e Ψ e,lim BASISREGEL 1 Minimale contactlengte isolatielagen BASISREGEL 2 Tussenvoeging isolerende delen BASISREGEL 3 Weg van minste weerstand 63 MODULE II 32
64 MODULE II GRENSWAARDEN voor Ψ e IN FUNCTIE VAN TYPE BOUWKNOOP 1. BUITENHOEKEN (1)(2) 2 muren Andere buitenhoeken e,lim -0.10 W/m.K 0.00 W/m.K 2. BINNENHOEKEN (3) 0.15 W/m.K 3. VENSTER- en DEURAANSLUITINGEN 0.10 W/m.K 4. FUNDERINGSAANZETTEN 0.05 W/m.K 5. BALKONS 0.10 W/m.K 6. AANSLUITINGEN VAN EEN SCHEIDINGSCONSTRUCTIE BINNEN EENZELFDE BESCHERMD VOLUME OF TUSSEN 2 VERSCHILLENDE BESCHERMDE VOLUMES OP EEN SCHEIDINGSCONSTRUCTIE VAN HET VERLIESOPPERVLAK 7. ALLE LINEAIRE BOUWKNOPEN DIE NIET ONDER 1 T.E.M 6 VALLEN (1) met uitzondering van funderingsaanzetten. 0.05 W/m.K 0.00 W/m.K (2) Voor een buitenhoek moet de hoek gemeten tussen de twee buitenoppervlakken van de scheidingsconstructies van het verliesoppervlak voldoen aan: 180 < < 360. (3) Voor een binnenhoek moet de hoek gemeten tussen de twee buitenoppervlakken van de scheidingsconstructies van het verliesoppervlak voldoen aan: 0 < < 180. Hoe aantonen dat Ψ e Ψ e,lim? Steeds volgens GEVALIDEERDE NUMERIEKE BEREKENING Vastgelegd in ministrieel besluit Eigen berekening Aangeleverd door derden (fabrikant, studiebureau, ) Detail uit een databank overnemen Pas op: enkel verwijzen naar Ψ e uit databank of andere bron is meestal niet voldoende - indien detail VOLLEDIG afmetingen én λ identiek aan doorgerekend detail, dan geen berekening nodig - indien niet volledig identiek, dan aanpassing en nieuwe doorrekening noodzakelijk! 65 MODULE II 33
Hoe aantonen dat Ψ e Ψ e,lim? Welke berekeningsprogramma s mogen gebruikt worden? Elk berekeningsprogramma waarvan kan aangetoond worden dat het voldoet aan alle eisen die in bijlage A van NBN EN ISO 10211:2008 gesteld worden aan een high precision method. Voorbeeld van een berekeningsprogramma: KOBRA 66 MODULE II KOBRA gratis: te downloaden op www.wtcb.be/go/kobra gemakkelijk in gebruik (korte leerperiode) consulteer de handleiding in geval van vragen (deze wordt mee geïnstalleerd) beperking: kan enkel rechthoekige, voorgedefiniëerde topologieën doorrekenen dus bijvoorbeeld niet de aansluiting onderaan van een hellend dak met een gevel laagdikten, l-waarden en randvoorwaarden kunnen gevarieerd worden KOBRA dus bruikbaar wanneer de topologie (opbouw) in de databank overeenkomt met die in het project 67 MODULE II 34
KOBRA: databases 2 databases zijn beschikbaar: EUROKOBRA: ~3000 topologieën Koudebrug-IDEE: zo n 125 generieke, koudebrugarme details Noteer: de meeste (variaties van) details voldoen meestal aan 1 van de 3 om als EPB-aanvaard beschouwd te kunnen worden, zodat numerieke berekening niet nodig is om dit te bewijzen Alle oplossingssuggesties (ook de niet-rechthoekige) kunnen op de Koudebrug-IDEE project webpagina s geconsulteerd worden: www.wtcb.be/go/koudebruggen ==> Koudebrug-IDEE details 68 MODULE II KOBRA screenshot 1 69 MODULE II 35
KOBRA screenshot 2 70 MODULE II Koudebrug-IDEE webpagina: voorbeeld 71 MODULE II www.wtcb.be/go/koudebruggen ==> Koudebrug-IDEE details ==>... 36
Hoe invloed van bouwknopen inrekenen? OPTIE A Gedetailleerde methode OPTIE B Methode van de EPB-aanvaarde bouwknopen OPTIE C Forfaitaire toeslag variabele K-peil toeslag EPB-aanvaarde bouwknopen + 3 K-punten niet -EPBaanvaarde bouwknopen (+ beter presterende EPBaanvaarde bouwknopen) variabele K- peil toeslag + 10 K-punten 72 MODULE II o NIET-EPB- AANVAARD Niet-EPB-aanvaarde bouwknopen PSI- of CHI-waarde bepalen waarde bij ontstentenis numerieke waarde Lengtes en aantallen berekenen!! 73 MODULE II 37
Hoe invloed van bouwknopen inrekenen? OPTIE A Gedetailleerde methode OPTIE B Methode van de EPB-aanvaarde bouwknopen OPTIE C Forfaitaire toeslag variabele K-peil toeslag EPB-aanvaarde bouwknopen + 3 K-punten niet -EPBaanvaarde bouwknopen (+ beter presterende EPBaanvaarde bouwknopen) variabele K- peil toeslag + 10 K-punten 74 MODULE II 38