Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina: 1. Inleiding 3 2. Managementsamenvatting 4 3. Conclusies en aanbevelingen 6 4. Uitwerkingen 8 5. Bijlage Melders en meldingen per plaats klik hier 6. Bijlage Baangebruikcijfers 216 klik hier Deze jaarrapportage van de Stichting Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (Bas) over het gebruiksjaar 216 is gebaseerd op de meldingen die bij Bas zijn ingediend over het vliegverkeer van, naar en op de luchthaven Schiphol in de periode van 1 ember 215 t/m 31 oktober 216. In navolging van de al gepubliceerde clustergerichte jaaroverzichten wordt in deze integrale jaarrapportage een totaalbeeld geschetst. Bij het analyseren van de data is naast de informatie uit het registratiesysteem ook gebruik gemaakt van andere relevante gegevens, zoals aantallen vliegtuigbewegingen, baangebruik, baanonderhoud, weersinvloeden en het gebruik van onze website. In de meeste analyses vergelijkt Bas de beschikbare data met gebruiksjaar 215. Amsterdam Airport Schiphol vierde in september haar 1jarige bestaan. Nog nooit werden er zoveel passagiers vervoerd als in dit gebruiksjaar. De stevige groei van het aantal vliegtuigbewegingen werden om capaciteitsreden en weersomstandigheden hoofdzakelijk verwerkt door het meer inzetten van de Aalsmeerbaan en de Zwanenburgbaan. De Buitenveldertbaan is dit jaar minder ingezet. pagina 2 pagina 3
2. Managementsamenvatting Groei op de luchthaven Amsterdam Airport Schiphol heeft in haar jubileumjaar een recordaantal van 63,6 miljoen passagiers verwelkomd. Ook het vrachtvolume nam toe. Het totaal aantal vliegbewegingen* kwam uit op 492.657, een stijging van 6,5%. * Het totaal aantal vliegbewegingen is een optelling van alle starts en landingen van commercieel vliegverkeer (handelsverkeer) en van de kleine luchtvaart (General Aviation en helikopterverkeer) Figuur 1. Toename vliegverkeer t.o.v. vorig gebruiksjaar Toename melders, meldingen (focusgroep) en clusteraandeel Dit gebruiksjaar is het aantal melders bovengemiddeld ten opzichte van de laatste vijf jaren. Bij Bas zijn door 5.962 omwonenden meldingen ingediend over hinder van het vliegverkeer, een toename van 8,5%. Vooral de regio s binnen de invloedsfeer van de Aalsmeerbaan en Zwanenburgbaan hebben meer overlast ervaren. Dit wordt bevestigd in een stijging van het aantal melders en meldingen en een verschuiving van het aandeel melders per cluster. Melders (focusgroep) centraal gesteld Het aantal veelmelders (35) is gelijk gebleven ten opzichte van 215. Zij hebben 158.419 meldingen gedaan, ruim 73% van alle meldingen. Veelmelders dienen per jaar per persoon meer dan 5 meldingen in en worden in deze rapportage niet meegenomen. De focusgroep wordt ook dit jaar centraal gesteld. Dit is conform een aanbeveling van de voormalige Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol (CROS). % 9% 26% In deze jaarrapportage wordt de nadruk gelegd op melders en in mindere mate op meldingen. Dit is de opmaat naar een andere vorm van klachtenregistratie. Uit het Bas klanttevredenheidsonderzoek en de Gouden Oor audit in januari is gebleken dat Bas haar dienstverlening kan verbeteren door een nieuwe invulling te geven aan de klachtenregistratie. Het Gouden Oor is een kwaliteitskeurmerk, waarbij de klant centraal wordt gesteld. Meer informatie over deze onderzoeken is op de Baswebsite te vinden. 18R Polderbaan 18C 36L Zwanenburgbaan 36C 6 27% 9 27 Buitenveldertbaan Kaagbaan 24 18L Aalsmeerbaan 4 36R 5% 3% 3% 24% Schipholoostbaan 22 8% 36% 18% Baanonderhoud 216 Alle start en landingsbanen zijn voor een bepaalde periode buiten gebruik geweest vanwege onderhoud. Alle baanwerkzaamheden zijn volgens planning voltooid. Aan de Buitenveldertbaan en de SchipholOostbaan werd groot onderhoud uitgevoerd. De nieuwsitems over baanonderhoud in 216 zijn op de Baswebsite de meest bekeken onderwerpen. Deze informatie is ook per emailnotificatie verstuurd. Effect sluiting verkorte nachtnaderingsroute (ARTIP2C) Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) heeft om veiligheidsoverwegingen per 28 mei 215 de verkorte nachtnaderingsroute (ARTIP2C) buiten gebruik gesteld. Deze route loopt vanaf Hoorn naar de Polderbaan. Ook dit jaar ontving Bas veel vragen en meldingen over nachtelijk vliegverkeer over de vaste nachtnaderingsroute richting de Polderbaan(18R) uit verschillende plaatsen in Noord Holland. 7% 21% In figuur 1 zijn de toe en afnames van het vliegverkeer per baan te zien. Door meer wind uit zuidwestelijke en zuidoostelijke richtingen is meer zuidelijk baangebruik ingezet ten opzichte van vorig gebruiksjaar. Vooral de Zwanenburgbaan (starts: +26%, landingen: +27%) en de Aalsmeerbaan (starts: +24%, landingen: +21%) zijn meer ingezet vanwege weersinvloeden en groei vliegverkeer. De Buitenveldertbaan is dit jaar minder gebruikt door groot onderhoud en weersinvloeden (onder andere minder oosten en westenwind). pagina 4 pagina 5
3. Conclusies en aanbeveling De bevindingen en analyses in deze jaarrapportage geven Bas aanleiding tot de volgende conclusies: Conclusies: 1 2 3 4 Dit gebruiksjaar is het aantal melders bovengemiddeld ten opzichte van de laatste vijf jaren. Door de groei van het aantal vliegbewegingen en de weersomstandigheden (met als gevolg meer zuidelijk baangebruik) zijn met name de Zwanenburgbaan(18C36C) en Aalsmeerbaan(18L36R) meer ingezet. Hierdoor hebben de regio s binnen de invloedsfeer van deze banen meer hinder ondervonden en hebben meer melders meldingen ingediend. Het sluiten van de verkorte nachtnaderingsroute richting de Polderbaan(18R) heeft ook dit jaar geleid tot veel meldingen van omwonenden uit de provincie NoordHolland. Deze meldingen over de nachtperiode kwamen voornamelijk vanuit Castricum, Heiloo, Schoorl, Bergen, EgmondBinnen, Noord en ZuidScharwoude en Broek op Langedijk. Van alle vliegtuigtypes die minimaal één keer per dag op Schiphol landen en starten, is de Boeing 7474 het type dat procentueel gezien per vliegbeweging de meeste specifieke meldingen heeft veroorzaakt, gevolgd door de Boeing 7478 en de Airbus A38. Het aantal website bezoeken is dit jaar opnieuw gestegen tot bijna 1. unieke bezoekers en 1.8 miljoen pagina weergaves. De mobiele bezoeken, via smart phones en tablets kwamen voor het eerst in een maand boven de 5% uit. Aanbeveling: u Om de dienstverlening van de klachtregistratie en de klachtafhandeling te verbeteren, door meer aan te laten sluiten bij de specifieke wensen van omwonenden, wil Bas gebruik gaan maken van andere vormen van registreren en rapporteren. Waar nu vooral het aantal meldingen (klachten) een belangrijke rol spelen zou in de toekomst het aantal melders (klagers) veel meer centraal moeten komen te staan bij het inventariseren van de verschillende soorten van hinder zoals geluid, vervuiling en angst. Binnen deze werkwijze zal Bas omwonenden actief gaan benaderen om hun hinder en mogelijke wijzigingen in hun hinder in kaart te brengen. Om deze verbeteringen in de dienstverlening te implementeren is verdere uitwerking hiervan met betrokken partijen binnen de Omgevingsraad Schiphol(ORS) gewenst. pagina 6 pagina 7
4. Uitwerkingen Figuur 2. Baangebruik Figuur 3. Aantal melders en weken onderhoud Polderbaan en Kaagbaan De grote van de pijlen is in verhouding met het aantal vliegbewegingen. Totaal +6.5% Polderbaan +% +9% 18R Zwanenburgbaan +26% +27% Schipholoostbaan noordwest west zuidwest noord zuid noordoost oost zuidoost aantal melders 8 7 6 5 4 3 2 1 7472 5962 5419 5286 5497 4624 211 212 213 214 215 216 4 3 2 1 aantal weken +6,5% Polderbaan 36L 18C +8% Buitenveldertbaan gebruiksjaar 216 gebruiksjaar 215 aantal melders aantal weken onderhoud Polderbaan en Kaagbaan Kaagbaan +5% 3% Zwanenburgbaan 36C 6 Buitenveldertbaan 9 27 Kaagbaan 24 18L Aalsmeerbaan 4 36R Schipholoostbaan 22 36% 18% Het totaal aantal melders is bovengemiddeld ten opzichte van de laatste vijf gebruiksjaren en is te verklaren door de toename van het aantal vliegtuigbewegingen met 6.5%. De periode van baanonderhoud aan Polderbaan en Kaagbaan zijn nagenoeg gelijk aan vorig gebruiksjaar. Zwanenburgbaan +3% +7% Aalsmeerbaan +24% +21% Veelmelders buiten beschouwing 35 veelmelders dienden ruim 73% van de meldingen in en worden in de verdere klachtenanalyses niet meegenomen. Vanaf figuur 4 worden de veelmelders buiten beschouwing gelaten. De focusgroep is verantwoordelijk voor circa 27% van de meldingen en wordt ook dit jaar centraal gesteld in deze jaarrapportage. Vanwege meer wind uit zuidelijke richtingen zijn baancombinaties uit preferentie 2 vaker ingezet. Meer informatie over het aantal vliegtuigbewegingen per baan staat in het volledige overzicht op de Baswebsite. u Meer informatie over het aantal vliegtuigbewegingen per baan staat in het volledige overzicht op de Baswebsite. pagina 8 pagina 9
Figuur 4. Aandeel melders per cluster Figuur 5. Verdeling meldingen en melders per cluster 3 6 9 overig 216 % Cluster 215: % Zwanenburgbaan 13% 215 215; 11% Cluster Polderbaan 19% 215; 18% Cluster Kaagbaan 25% 215; 25% 216 Cluster Aalsmeerbaan 2% 215; 18% Cluster Buitenveldertbaan 23% 215; 28% cluster Kaagbaan cluster Buitenveldertbaan cluster Aalsmeerbaan cluster Polderbaan melders; 1.497 periodemeldingen; 6.845 specifieke meldingen; 8.382 algemene meldingen; 14 melders; 1371 periodemeldingen; 6886 specifieke meldingen; 2271 algemene meldingen; 222 melders; 1162 periodemeldingen; 8391 specifieke meldingen; 4659 algemene meldingen; 298 melders; 195 periodemeldingen; 6485 specifieke meldingen; 7234 algemene meldingen; 91 melders; 786 De verschuiving van het aandeel melders is te verklaren door de groei van het aantal vliegbewegingen en weersomstandigheden, waardoor de Aalsmeerbaan en de Zwanenburgbaan meer zijn ingezet. De Buitenveldertbaan daarentegen is door weersinvloeden (minder oosten en westenwind) en groot onderhoud minder ingezet. cluster Zwanenburgbaan overig / locatie onbekend specifieke meldingen; 1767 algemene meldingen; 37 melders; 16 periodemeldingen; 57 specifieke meldingen; 58 algemene meldingen; 5 periodemeldingen; 4598 grijze vlakken zijn de gegevens van 215 Het aantal melders is in alle clusters toegenomen, behalve in het cluster Buitenveldertbaan. Deze stijging is ook te zien in het aantal periode en specifieke meldingen. Door het meer inzetten van de Aalsmeerbaan en Zwanenburgbaan is het aantal periode meldingen in deze clusters aanzienlijk toegenomen. overig = melders vallen buiten de gedefinieerde Bas clusters locatie onbekend = van deze melders zijn geen geldige adresgegevens bij Bas bekend. grijze vlakken zijn de gegevens van 215 pagina 1 pagina 11
Figuur 6. Top 1 viercijferigpostcodegebied met grootste toe/afname melders 1 2 3 4 postcodegebied 1431 uit Aalsmeer postcodegebied 2135 uit Hoofddorp postcodegebied 1435 uit Rijsenhout postcodegebied 16 uit Amsterdam postcodegebied 1422 uit Uithoorn postcodegebied 1432 uit Aalsmeer postcodegebied 2411 uit Bodegraven postcodegebied 1851 uit Heiloo postcodegebied 196 uit Castricum postcodegebied 1171 uit Badhoevedorp postcodegebied 1187 uit Amstelveen postcodegebied 181 uit Amsterdam postcodegebied 198 uit Amsterdam postcodegebied 187 uit Amsterdam postcodegebied 1423 uit Uithoorn postcodegebied 1421 uit Uithoorn postcodegebied 197 uit Amsterdam postcodegebied 2133 uit Hoofddorp postcodegebied 233 uit Haarlem postcodegebied 2134 uit Hoofddorp 3 2 1 In de meeste plaatsen (onder meer Aalsmeer, Uithoorn en Rijsenhout)in de invloedsfeer van de Aalsmeerbaan en Zwanenburgbaan is een stijging van het aantal melders te zien. Ook woonplaatsen bij de primaire banen is een toename van het aantal melders waar te nemen. In plaatsen (onder andere Amstelveen en AmsterdamZuidoost) bij de Buitenveldertbaan is het aantal melders afgenomen door het minder inzetten van deze baan. pagina 12 pagina 13
Figuur 7. Aandeel geluid, angst en vervuiling met de verschuiving naar vervuiling Figuur 9. Melders, meldingen en vliegtuigbewegingen % 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 1% melders specifiek periode vluchten geluid angst vervuiling 15% (vorig jaar 14%) 8% (vorig jaar 11%) 14% (vorig jaar 11%) 12% (vorig jaar 12%) specifieke meldingen periode meldingen 98% (vorig jaar 98%) 99% (vorig jaar 99%) aantal melders/ meldingen 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt 215 216 5 45 4 35 3 25 2 15 1 5 aantal vliegbewegingen Figuur 8. Percentage meldingen vervuiling 16% 14% 12% Het aantal melders en meldingen en het aantal vliegtuigbewegingen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In de zomermaanden vinden de meeste vluchten plaats. Ook mooi weer heeft invloed op de toename van melders en meldingen. 1% 8% 6% 4% 2% % GJ213 GJ214 GJ215 GJ216 specifieke meldingen periode meldingen In de afgelopen gebruiksjaren is het percentage meldingen over vervuiling toegenomen. Deze stijging wordt mede veroorzaakt door de aandacht / bezorgdheid over ultrafijnstof in de omgeving van Schiphol. pagina 14 pagina 15
Figuur 1. Nieuwe melders per week Figuur 11. Specifieke meldingen verdeeld over etmaal 14 12 1 8 6 4 2 44 45 46 47 48 49 5 51 52 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2 21 22 23 24 25 26 27 27 28 29 3 31 32 33 34 35 36 37 38 39 4 41 42 43 44 dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt 214 215 Gedurende het hele jaar registreren zich nieuwe melders. De piek in januari had te maken met het gebruik van de Buitenveldertbaan en in de maanden september/ oktober met veel noordelijk baangebruik. Met name het startende vliegverkeer vanaf de Zwanenburgbaan(36C) leidde tot meer nieuwe melders. In week 41 (van 1 t/m 16 oktober) registreerden zich de meeste nieuwe melders bij Bas. In die week is veelvuldig de Buitenveldertbaan(9) ingezet voor startend vliegverkeer vanwege beperkte zichtcondities en/of een wind uit oostelijke richtingen. Daarnaast werd gedurende een aantal avonden de Polderbaan tussen 22: en 23: uur buiten gebruik gesteld in verband met een baanmeting. Dit had tot gevolg dat de Zwanenburgbaan(36C) laat op de avond werd ingezet. : 1: 1: 2: 2: 3: 3: 4: 4: 5: 5: 6: 6: 7: 7: 8: 8: 9: 9: 1: 1: 11: 11: 12: 12: 13: 13: 14: 14: 15: 15: 16: 16: 17: 17: 18: 18: 19: 19: 2: 2: 21: 21: 22: 22: 23: 23: 24: Aantal specifieke meldingen 5 1 15 2 25 3 35 starts landingen starts 6% landingen 4% In de ochtenduren worden meer specifieke meldingen over landingen ingediend (tijdens de eerste landingspiek), in de avond meer meldingen over starts (tijdens de laatste startpiek). pagina 16 pagina 17
Figuur 12. Periode meldingen verdeeld over etmaal Aantal periodemeldingen 5 1 15 2 25 3 35 uur 1uur 1uur 2uur 2uur 3uur 3uur 4uur 4uur 5uur 5uur 6uur 6uur 7uur 7uur 8uur 8uur 9uur 9uur 1uur 1uur 11uur 11uur 12uur 12uur 13uur 13uur 14uur 14uur 15uur 15uur 16uur 16uur 17uur 17uur 18uur 18uur 19uur 19uur 2uur 2uur 21uur 21uur 22uur 22uur 23uur 23uur 24uur periodemeldingen gekoppeld aan startend verkeer periodemeldingen gekoppeld aan landend verkeer De meeste periodemeldingen over landend vliegverkeer worden ingediend tijdens de eerste landingspiek. De meeste periodemeldingen over startend vliegverkeer worden ingediend tijdens de eerste startpiek. pagina 18 pagina 19
216 Figuur 13. Hoofdoorzaak meldingen overdag pagina 2 Figuur 14. Hoofdoorzaak meldingen s nachts pagina 21
Figuur 15. Verhouding melders/vliegbewegingen Figuur 16. Vliegtuigtypes met de meeste en minste meldingen 25 2 15 melders vliegbewegingen 12 1 8 6 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % 1 5 4 2 18R 6 18C 27 36R 22 36C 24 4 9 18L 36L 24 18L 36L 36C 35,6% 9 18C 22 4 6 27 18R 36R 24,1% 15,2% 4% 35% 3% 25% 2% 15% 1% 5% % 1,11% 1,57% 1,64% melders vliegbewegingen Boeing 7474 Boeing 7478 Airbus A388 Airbus A318 Boeing 7375 Boeing 7373 top 3 meeste meldingen per vliegtuigtype top 3 minste meldingen per vliegtuigtype landend startend Verhoudingsgewijs wordt op een minder preferente baan door meer personen meldingen ingediend. Van alle vliegtuigtypes die minimaal één keer per dag op Schiphol landen en starten, is de Boeing 7474 het type dat procentueel gezien per vliegbeweging de meeste specifieke meldingen heeft veroorzaakt, gevolgd door de Boeing 7478. De Airbus A38, het grootste passagiersvliegtuig ter wereld, staat op nummer drie. Dit vliegtuigtype is geluidsarm en stoot minder emissies uit. In eerdere gebruiksjaren werden procentueel minder meldingen ingediend over de A38. Met name van de vertrekkende A38 vliegtuigen tijdens de avonduren ervaren omwonenden overlast. Vluchten met A38 s werden in gebruiksjaar 215 vrijwel niet in de avond uitgevoerd. pagina 22 pagina 23
Figuur 17. Vluchten met het hoogste aantal specifieke meldingen Tabel 1. Vluchten met het hoogste aantal specifieke meldingen # aantal meldingen datum/tijd vliegtuigtype start/landing baan 1 27 268216 22:46 Boeing 7474 start Buitenveldertbaan (9) 2 16 257216 21:51 Boeing 7474 start Kaagbaan (24) 3 14 261216 22:31 Boeing 7474 start Aalsmeerbaan (18L) 4 14 21216 22:38 Boeing 7474 start Zwanenburgbaan (36C) 5 14 131216 22:31 Boeing 7474 start Zwanenburgbaan (36C) 6 14 237216 1:17 Boeing 7474 start Kaagbaan (6) 7 12 291216 21:42 Boeing 7474 start Kaagbaan (24) 8 12 177216 21:19 Boeing 7773ER start Kaagbaan (24) 9 11 141216 22:24 Boeing 7474 start Zwanenburgbaan (36C) 1 11 129216 21:54 Boeing 7474 start Kaagbaan (24) Van de top 1 vluchten met meeste meldingen zijn alle vluchten starts. Al deze vluchten zijn uitgevoerd in de late avond of begin van de nacht. Het betreft allemaal grote vliegtuigen, met name Boeing 7474 s. pagina 24 pagina 25
Figuur 18. Meldingen 213 t/m 216 s nachts voor en na sluiting nachtnaderingsroute Figuur 19. Websitebezoeken 3 Gebruikers Sessies Pagina weergaves ( x1 ) 214 215 Het sluiten van de verkorte nachtnaderingsroute richting de Polderbaan(18R) sinds 28 mei 215 heeft ook dit gebruiksjaar in de nacht voor meldingen gezorgd door omwonenden uit de provincie Noord Holland. Deze nachtelijke meldingen kwamen voornamelijk vanuit Castricum, Heiloo, Schoorl, Bergen, EgmondBinnen, Noord en ZuidScharwoude en Broek op Langedijk. Voor 28 mei 215 werden nauwelijks meldingen door omwonenden uit deze plaatsen ingediend over nachtelijk vliegverkeer. 25 2 15 1 5 25737 94465 45549 137924 7873 18921 1342 58346 89875 188511 226129 96468 98991 21 211 212 213 214 215 216 246491 In 216 1,8 milioen paginaweergaves Figuur 2. Mobiele websitebezoeken 1% 9% % mobiele bezoeken 8% 216 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt 29 21 211 212 213 214 215 216 Het aantal websitebezoeken is met 9% toegenomen ten opzichte van het vorige gebruiksjaar. Ook het aantal mobiele bezoeken is gestegen waarbij het percentage in een maand zelfs boven 5% uitkwam. pagina 26 pagina 27
Uitgave van: Bewoners Aanspreekpunt Schiphol Postbus 751 1118 ZG Schiphol Postcodelocatie: 314 Tel: 2 61 5555 Fax: 2 61 844 Email: info@mailbas.nl Februari 217 Analyse en vormgeving: Arnoud Vooren pagina 28 pagina 28