VR 2016 1612 MED.0493/2 Milieubeleidsovereenkomst afvalbanden Evaluatierapport 2014 2015 OVAM: Dienst/cel: Afdeling Afval- en Materialenbeheer (AMB) Ketenbeheer en Bedrijven (KBB), Team Transport Dossierbeheerder: Katleen Dierick (katleen.dierick@ovam.be, 015 284 136) Situatieschets Criterium Situatie Inschattin g Toelichting Looptijd MBO 31.12.2010 30.12.2015 MBO is vervallen. - Brussel - Wallonië Inzameling Verwerking - MBO tot 02.02.2017 - MBO tot 09.07.2019 Inzamelpercentage voor België van 97% - Hergebruik, loopvlakvernieuwing en recyclage: 91,41% - Energetische valorisatie: 8,59% Geen intergewestelijke afstemming in timing. Andere verschillen hebben weinig impact op de werking in de praktijk. Inzameldoelstelling wordt gehaald. Nagenoeg alle afvalbanden die vrijkomen, worden ingezameld. Verwerkingsdoelstellinge n worden ruimschoots gehaald. Financiën - Balanstotaal: 33.264.327 - Totale kosten: 21.361.719 Gezonde financiële situatie. Samenwerki ng gemeenten Containerparken die wensen dat Recytyre afvalbanden gratis komt ophalen kunnen hiertoe een overeenkomst met Recytyre afsluiten. Samenwerking containerparken loopt goed. Pagina 1 van 11
1 Achtergrondinformatie 1.1 Afkortingen MBO: milieubeleidsovereenkomst VLAREMA: Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen VVV: verslag van vaststelling 1.2 Europese regelgeving 1.3 Historiek Er is geen Europese regelgeving van toepassing. Het beheersorganisme Recytyre dat voorziet in de inzameling en verwerking van afvalbanden, werd door de betrokken bedrijfssectoren reeds opgericht vóór de uiteindelijke ondertekening van de MBO, in 1998. De eerste MBO voor afvalbanden trad in werking op 22 mei 2000. Deze werd, om tegemoet te komen aan verschillende problemen, vervangen door een nieuwe MBO die geldig was van 28 november 2003 tot 28 november 2008. De derde MBO werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 21 december 2010. De overeenkomst werd gesloten voor een termijn van 5 jaar, trad in werking op 31 december 2010 en verliep op 31 december 2015. 1.4 Belangrijkste ontwikkelingen in 2014 en 2015 Operationeel en financieringssysteem voor de inzameling en verwerking van afvalbanden (Regenesys-project) Begin 2013 sloot Recytyre nieuwe overeenkomsten af met de inzamelaars en werd er ook een nieuw charter ingevoerd voor de ophaalpunten. Door ondertekening van dit charter verklaren de ophaalpunten zich akkoord met de voorwaarden die zijn gekoppeld aan de gratis ophaling van de afvalbanden (o.a. betreffende stockage en administratieve opvolging). Om het volledige administratieve proces te gereren introduceerde Recytyre in 2013 een nieuw IT-systeem met aangiftemodules voor de diverse betrokken actoren (inzamelaars, consolidatiepunten, voorverwerkers en verwerkers), zodat het inzamel- en verwerkingsproces van de afvalbanden op een meer transparante wijze verloopt. Naar aanleiding van aanhoudende klachten door een aantal operatoren over dit ITsysteem werd in 2015 door Recytyre beslist om een nieuw deskundiger IT-bureau aan te duiden en een specifieke werkgroep op te richten om het IT-systeem waar nodig was bij te sturen en waar kon gebruiksvriendelijker te maken. Deelnemers aan de werkgroep waren Recytyre, een aantal operatoren, GO4CIRCLE, de gewestelijke overheden (OVAM, OWD, BIM) en het IT-bureau. Er werd een overzicht gemaakt van op te lossen knelpunten en verbeteringen en die werden in de loop van 2015-2016 systematisch aangepakt door het IT-bureau waardoor in september 2016 alle belangrijke aanpassingen waren gerealiseerd. In 2014 zijn ook de eerste stappen gezet door Recytyre om de tarieven voor de vergoedingen voor de inzamelaars te herzien. Uit voorafgaand studiewerk was namelijk gebleken dat de tarieven hoog waren en er werd een set van nieuwe tarieven opgemaakt op basis van gegevens uit de markt en op basis van expertoordeel. Het voorstel van herziening stuitte evenwel op hevig verzet van heel Pagina 2 van 11
wat inzameloperatoren, gesteund door GO4CIRCLE. Om de patstelling te doorbreken werd in 2015 een overleg georganiseerd tussen GO4CIRCLE, de operatoren, OVAM, BIM, OWD en Recytyre. Hierin werd afgesproken om nieuwe tarieven te baseren op meer nauwkeurige data en een Werkgroep Tarificatie op te richten. In analogie met Nederland werd beslist om een gespecialiseerde consultant aan te trekken wiens taak het zou zijn om de kostprijsstructuur van de diverse operatoren in kaart te brengen. Door grote vertragingen, o.m. omwille van discussies over de precieze methodologie die de consultant zou moeten gebruiken bij het doorlichten van de sector, werd het onmogelijk om bij de tariefaanpassing die vastgelegd was op 1/7/16, reeds tarieven te gebruiken die gebaseerd waren op de grondige studie. Om de grote onrust en turbulentie in de sector te kalmeren nam OVAM in samenspraak met Recytyre en GO4CIRCLE het initiatief om een gedetailleerd processchema uit te werken en af te toetsen. Dit schema had enerzijds tot doel de precieze stappen en timingen uit te tekenen die nodig waren om het addendum met de nieuwe tarieven op 1/7/16 van kracht te laten worden. Anderzijds werd ook een strikte timing uitgewerkt voor het uitvoeren van de studie en het van kracht laten worden van terug nieuwe tarieven, deze maal gebaseerd op de studie, vanaf 1/2/17. Naar aanleiding van de grote commotie werd door OVAM een studie besteld bij Ernst&Young om uit te maken wat de rol en de bevoegdheden van beheersorganismen precies kunnen zijn. De studie werd begin 2016 opgeleverd en bevestigde o.a. dat het opleggen van tarieven voor inzamel- en verwerkingsactiviteiten in het kader van de uitvoering van een aanvaardingsplicht (i.c. voor de banden) volkomen legaal is. Loopvlakvernieuwing In 2014 finaliseerde Recytyre een studie over loopvlakvernieuwing van banden. Omdat het hergebruiken van banden na rechapage hoog op de ladder van Lansink staat, is OVAM steeds voorvechter gebleven van het behouden van een voldoende hoge financiële impuls om deze activiteit te ondersteunen. Zo was OVAM niet akkoord met afschaf van de vergoedingen die werden voorzien voor de rechapage van personenwagenbanden. Omwille van de sterk veranderde omstandigheden in de rechapage van vrachtwagenbanden (o.m. omwille van de lage olieprijzen en de dumping van goedkope Chinese banden) werd die rendabele sector mogelijk in zijn voortbestaan bedreigd, wat OVAM er toe aangezet heeft om Recytyre te vragen om een aparte kostprijsstudie te voorzien voor de sector van de loopvlakvernieuwing van vrachtwagenbanden, en de voorziene afschaffing van de vergoeding op 1/1/17 uit te stellen tot een goed zicht werd bekomen op de rentabiliteit van de sector. Afvalbanden op landbouwbedrijven De MBO bepaalt dat buiten het kader van de wetgeving met betrekking tot de aanvaardingsplicht, de producenten, het beheersorganisme en het Vlaamse Gewest zich moeten engageren om in samenwerking met de landbouwsector, oplossingen te zoeken voor de inzameling en verwerking van de afvalbanden die als afdeklaag gebruikt worden in de landbouwsector. De middelen die hiervoor zouden worden ingezet, mogen de uitvoering van de aanvaardingsplicht niet in het gedrang brengen en moeten in verhouding staan tot de financiële mogelijkheden van Recytyre en het Vlaamse Gewest. Een eerste dadingsovereenkomst werd afgesloten op 3 oktober 2012 tussen de OVAM en Recytyre voor het opzetten van een inzamel- en ruilsysteem voor silobanden. Het inzamelsysteem werd ingevoerd op 1 november 2012 en was initieel enkel bedoeld voor landbouwers die hun activiteiten stopzetten of over minder dan 20 runderen beschikken. Vanaf 1 januari 2014 werd het inzamelsysteem uitgebreid voor alle landbouwers. Indien zij voldoen aan bepaalde voorwaarden ontvangen de Pagina 3 van 11
landbouwers een bijdrage in de kosten voor maximum 500 silobanden. De kosten worden voor maximum één derde gesubsidieerd door de OVAM en voor maximum één derde door Recytyre. De landbouwer zelf staat in voor het resterende deel van de kosten. Op het eind van de overeenkomst (eind 2015) stond de teller op ongeveer 4,6 miljoen silobanden die ingezameld werden door de hiertoe gerechtigde inzamelaars. De medewerking van Recytyre is vrijwillig aangezien het hier om historische stocks gaat van banden waarop nooit een milieubijdrage werd betaald en op tijdelijke basis, met een gesloten budget. Begin 2016 werd een nieuwe dadingsovereenkomst afgesloten in vervolg op de eerste. Binnen deze overeenkomst hebben landbouwers recht op een bijdrage voor maximaal 1000 silobanden. Er werd ook voorzien in een supplementaire retroactieve terugbetaling voor de landbouwers die tijdens de eerste dadingsovereenkomst meer dan 500 banden lieten inzamelen. Rubber Summit Recytyre organiseerde op 19/11/15 een eerste Rubber Summit met als doel producenten en potentiële gebruikers van grondstoffen gemaakt uit afvalbanden bijeen te brengen. De eerste editie was zeker een succes en leverde een bijdrage aan de toekomstige realisatie van een circulaire economie voor banden. Er zijn ook plannen om met een deel van de Recytyre-reserves een fonds op te richten om meer toepassingsmogelijheden voor grondstoffen uit afvalbanden te vinden. 1.5 Intergewestelijke afstemming Aangezien het inzamelsysteem van Recytyre actief is in de drie gewesten, is een goede intergewestelijke afstemming belangrijk voor de goede werking van Recytyre. De laatste MBO werd met de drie gewesten gezamenlijk voorbereid en onderhandeld in de periode van 2007-2009. Na het bereiken van een akkoord over een finaal tekstvoorstel, heeft het Vlaamse Gewest onmiddellijk de goedkeuringsprocedure gestart, wat in de andere gewesten niet het geval was. De nieuwe MBO werd in het Vlaamse Gewest in 2010 definitief goedgekeurd. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de MBO van kracht vanaf 1 maart 2012. In het Waalse Gewest is de nieuwe MBO van kracht vanaf 10 juli 2014. Door het feit dat er geen intergewestelijke afstemming is in timing van de MBO s zit Recytyre in een moeilijke situatie. Het Vlarema voorziet immers dat strategische documenten zoals het beheersplan en de modelovereenkomsten binnen de vastgelegde termijn ter goedkeuring moeten worden voorgelegd aan het Gewest. Gelet op het feit dat Recytyre voor zijn activiteiten georganiseerd is over de drie gewesten, handelen deze documenten bij voorkeur over de activiteiten in heel België. Het verschil in aflooptermijnen van de drie MBO s zal ook een invloed hebben op toekomstige MBO s en de daarbijhorende onderhandelingen. 1.6 Toekomstige veranderingen Herziening operationeel en financieringssysteem Recytyre Zoals hierboven al vermeld (punt 1.4) werd de effectieve realisatie van de herziening van het operationeel en financieringssysteem voor inzameling en verwerking van de afvalbanden pas in 2016 ten volle gerealiseerd. Studie milieu-impact van de verwerkingstechnieken De MBO bepaalt dat Recytyre in overleg met de OVAM een milieuhygiënische evaluatie van de verwerkingstechnieken voor afvalbanden moet laten uitvoeren. Pagina 4 van 11
Recytyre heeft deze studie pas in 2016 uitbesteed en deze zal pas gefinaliseerd worden in het voorjaar 2017. OVAM zetelt in de stuurgroep. Na het afronden van de studie zal bekeken worden hoe het beleid van de OVAM voor afvalbanden zal aangepast worden. Onderhandelingen nieuwe MBO De Vlaamse MBO afvalbanden was geldig tot eind 2015. Door de aanhoudende moeilijkheden in de implementatie van de herziening van het operationeel en financieringssysteem en de late opstart van de studie verwerkingstechnieken, werd in 2015 door OVAM beslist om de onderhandelingen voor een nieuwe MBO op te schorten. Er werd wel afgesproken dat in afwachting van een nieuwe MBO er verder zou gewerkt worden met dezelfde afspraken als in de eind 2015 afgelopen MBO. Grondige evaluatie van de afgelopen MBO Begin 2016 werden door OVAM de werkzaamheden opgestart om de afgelopen MBO grondig te evalueren. Na consultatie van alle stakeholders werd een reguleringsimpactanalyse (RIA) gemaakt met vier mogelijke scenario s om in de toekomst een beleid rond afvalbanden uit te voeren. Rechtszaken tegen Recytyre In 2016 is Recytyre twee maal (kortgeding en procedure ten gronde) voor de rechter gedaagd door twee operatoren die menen dat het beheersorganisme geen legale rol meer kan spelen in het vervullen van de aanvaardingsplicht van banden, na het verstrijken van de laatste MBO. Omwille van de mogelijke impact op OVAM s beleid rond uitgebreide producentenverantwoor-delijkheid is OVAM vrijwillig tussengekomen in het kortgeding. 2 De rapportage 2.1 Preventie en sensibilisering In 2014 zette Recytyre haar inspanningen verder om de burgers te sensibiliseren om regelmatig de bandenspanning te checken. Hierdoor wordt niet enkel de levensduur van de band verhoogd, maar ook heel wat bespaard op brandstofkosten. Dit leidt tot een aanzienlijke reductie van de uitstoot van CO2. De sensibilisering vond plaats via een radio- en onlinecampagne (www.vergeetjebandniet.be) en via displays in verkooppunten van banden en een 500 Total-tankstations. Er werd ook gesensibiliseerd op de Makro-parkings en via de wegenwachters van Touring. In 2015 werd nog verder ingezet op deze piste. Zo werd ook een samenwerking aangegaan met Goca (centra voor autokeuring), een nieuwe radiocampagne gelanceerd en truckvertising geïntroduceerd. Er werd ook bijzondere aandacht besteed aan de fleetowners. Meer dan 5000 fleetmanagers kregen een gepersonaliseerde mail met uitleg over de positieve impact van steeds goed opgepompte banden. Het effect van de campagnes werd gemeten door het BIVV en deze gaf aan dat er sinds 2013 een groeiende bewustwording is van het belang van de bandenspanning. 2.2 Inzameling Op de markt gebrachte banden Recytyre publiceert in haar jaarrapport de cijfers van de op de markt gebrachte hoeveelheden nieuwe banden in België. Deze cijfers zijn noodzakelijk bij het bepalen Pagina 5 van 11
van de inzamelpercentages van afvalbanden. De aanvaardingsplicht voor afvalbanden afkomstig van de markt van eerste montage werd door Recytyre operationeel ingevoerd vanaf 1 april 2010, vanaf die datum moesten de producenten de hoeveelheden op de markt gebrachte banden in de markt van eerste montage aangeven bij Recytyre. De cijfers van de markt van eerste montage van Recytyre voor 2010 zijn bijgevolg niet representatief voor het volledige kalenderjaar. De banden gemonteerd op nieuwe voertuigen van de categorieën M1 en N1 (personenwagens en lichte bestelwagens) vallen niet onder het toepassingsgebied van Recytyre. Onderstaande figuur geeft het overzicht van de op de Belgische markt gebrachte banden. De vervangmarkt kende in 2012 een forse daling tov 2011, die verklaard wordt door de economische crisis: consumenten stellen de aankoop van nieuwe banden zo lang mogelijk uit. Tussen 2012 en 2015 is de vervangmarkt vrij stabiel gebleven met een tonnage van om en bij de 70.000. Wat de markt van eerste montage betreft is er een lichte toename merkbaar in de periode 2011-2015. Deze stijging betekent niet dat de economische conjunctuur niet speelt in deze markt. De stijging wordt verklaard door de toetreding van nieuwe leden, als gevolg van een proactieve prospectiepolitiek van Recytyre, opgestart in 2012. De in 2014 en 2015 nieuw aangesloten leden zijn voor een deel buitenlandse bedrijven die de aanvaardingsplicht opnemen voor hun Belgische importeurs en internetbedrijven die zich vrijwillig aansloten. Figuur 1: Overzicht van de hoeveelheden op de Belgische markt gebrachte banden (ton) Inzameling van afvalbanden Figuur 2 geeft de evolutie weer van de hoeveelheid ingezamelde afvalbanden in België. Belangrijk is te noteren dat de invoering van de aanvaardingsplicht voor afvalbanden afkomstig uit de markt van eerste montage niet direct leidt tot een grote toename van de ingezamelde hoeveelheid afvalbanden, omdat er slechts een klein aantal van de voertuigwrakken (o.a. bussen, vrachtwagens, machines) vrijkomen in België. De daling van de Belgische marktcijfers (vervangmarkt + eerste montage) in 2012 tov 2011 (- 16%) is niet in dezelfde mate terug te vinden in het volume ingezamelde afvalbanden, al gaat ook dat volume in 2012 tov 2011 achteruit met een kleine 8%. Daar waar voor personenwagens het 1 tegen 1 principe relatief goed werd gerespecteerd, merkt Recytyre voor de meeste andere categorieën een Pagina 6 van 11
inzamelpercentage dat aanzienlijk hoger ligt. Dit is voor een belangrijk deel te wijten aan de inzameling van gerechapeerde banden (die niet zijn inbegrepen in de aangiftes van de op de markt gebrachte banden). In de periode 2012-2014 daalde het ingezamelde volume vrij beduidend, wat wijst op een vertraging van de markt. In 2015 is er terug sprake van een hogere inzameling. Deze evolutie is vrij gelijklopend voor alle productcategorieën. Figuur 2: Evolutie van de ingezamelde hoeveelheden afvalbanden (ton) in België en in Vlaanderen Noot: voor de periode 2013-2015 zijn de inzamelcijfers exclusief de inzamelingen van één operator, aangezien deze geen aangifte deed in de webapplicatie van Recytyre Volgens het jaarrapport van Recytyre werden in het Vlaamse Gewest respectievelijk 47.347 ton en 52.333 ton afvalbanden ingezameld in 2014 en 2015. De verdeling tussen de verschillende types banden is hieronder weergegeven. Bandentype Personenwagen* Vrachtwagen Landbouw Wegenbouw -2mtr Wegenbouw +2mtr Industrie 2014 2015 Inzameling Ratio (%) Inzameling Ratio (%) (ton) (ton) 24 684 52,13 26 489 50,62 17 614 37,20 19 854 37,94 2 119 4,48 2 289 4,37 693 1,46 998 1,91 32 0,07 66 0,13 2 205 4,66 2 637 5,04 Totaal 47347 100 52 333 100 * personenwagen is inclusief personenwagen, 4x4, SUV, bestelwagen, licht bedrijfsvoertuig, caravan, aanhangwagen, moto, scooter en kart Tabel 1: Overzicht van de verdeling van de ingezamelde afvalbanden in Vlaanderen De MBO afvalbanden bepaalt dat alle afvalbanden die worden aangeboden, moeten worden ingezameld met een maximum van 100% van de hoeveelheid nieuwe banden die door de producenten die een toetredingsovereenkomst hebben gesloten met het beheersorganisme, op de markt gebracht worden. Hoewel de MBO (en ook VLAREMA) geen becijferde inzameldoelstelling voor afvalbanden vooropstelt, wordt Pagina 7 van 11
hieronder toch het Belgisch inzamelpercentage voor afvalbanden voor 2014 en 2015 vermeld. Voor de berekening hiervan werd gebruik gemaakt van het aantal op de markt gebrachte banden in de vervangingsmarkt enerzijds en in de markt van eerste montage anderzijds. Op deze manier wordt voor 2014 en 2015 voor België respectievelijk een inzamelpercentage van 92% en 97% berekend. Nagenoeg alle afvalbanden die vrijkomen worden ingezameld, de inzameldoelstelling wordt dus gehaald. 2.3 Verwerking Het VLAREMA alsook de MBO bepaalt dat volgende verwerkingsdoelstellingen gelden voor afvalbanden: de ingezamelde banden worden in de eerste plaats gesorteerd op herbruikbare en rechapeerbare banden; het totale percentage hergebruik na sortering, loopvlakvernieuwing en recyclage van de ingezamelde afvalbanden bedraagt minstens 55%; de rest van de ingezamelde afvalbanden wordt energetisch gevaloriseerd; de verwijdering van afvalbanden is niet toegestaan. Volgens de jaarrapporten werden in 2014 en 2015 volgende verwerkingsresultaten bereikt in het Vlaamse gewest: 2014 2015 Type verwerking Tonnage Ratio (%) Tonnage Ratio (%) Materiaalvalorisatie - Granulaat/poeder - Loopvlakvernieuwing - Hergebruik - Elektrische hoogovens - Circuit 31 886 3 365 4 845 334 0,018 69,76 7,36 10,60 0,73 0,00 32 251 3 437 5 988 318 43 70,13 7,47 13,02 0,69 0,09 Totaal 40 448 88,45 42 037 91,41 Energetische valorisatie - Cementbedrijf 5 281 11,55 3 952 8,59 Totaal 5 281 11,55 3 952 8,59 Algemeen totaal verwerkt 45 729 100 45 989 100 Tabel 2: Overzicht van de verwerkingsresultaten van afvalbanden in Vlaanderen Om een vergelijking te maken met de wettelijke verwerkingsdoelstellingen (Tabel 3) beschouwen we granulatie als recyclage, gezien van het granulaat veelal nieuwe producten worden gemaakt. Zo wordt het rubbergranulaat onder andere gebruikt voor de productie van rubberen rolwieltjes, tegels, matten, isolatiemateriaal Daarnaast wordt het rubbergranulaat ook ingestrooid in kunstgrasvelden ter verbetering van de sporttechnische eigenschappen van de velden. Een klein percentage van de afvalbanden wordt in de hoogovens van staalfabrieken gebruikt als reductans. Onder circuit worden de afvalbanden gerapporteerd die gebruikt worden in beschermingsmuren langs racecircuits. Type verwerking Recytyre 2014 (%) Recytyre 2015 (%) Doelstelling (%) Materiaalvalorisatie 88,45 91,41 Min 55 Energetische valorisatie 11,55 8,59 Max 45 Tabel 3: Verwerkingsresultaten van afvalbanden in Vlaanderen in vergelijking met de wettelijke doelstellingen Pagina 8 van 11
De wettelijke verwerkingsdoelstellingen voor afvalbanden worden ruimschoots gehaald. Figuur 3 geeft de evolutie weer van de verwerkingsresultaten voor de periode 2006-2015 en dit voor heel België. De belangrijkste vaststelling is dat er zich een duidelijke shift heeft voorgedaan van energetische valorisatie naar materiaalvalorisatie. De laatste 2 jaren is, wat de Belgische cijfers betreft, het aandeel energetische valorisatie toegenomen, en dit ten koste van loopvlakvernieuwing en hergebruik. Daarentegen blijft in Vlaanderen de dalende trend van het aandeel energetische valorisatie zich wel verder doorzetten, waarbij voor 2015 het percentage zelfs daalt onder de 10% (tabel 3). Figuur 3: Evolutie van de verwerkingsresultaten voor afvalbanden in België 2.4 Financiën De jaarrekening van het boekjaar 2015 (zie onderstaande tabel) werd afgesloten met een balanstotaal van 33.264.327. Uit de actiefzijde blijkt dat de middelen vooral worden aangehouden onder de vorm van liquide middelen en geldbeleggingen. Aan de passiefzijde zien we dat het eigen vermogen ten opzicht van 2013 stijgt met 3.288.295, zijde de winst van 2014 en 2015. Het eigen vermogen volstaat om de werking van Recytyre gedurende ongeveer 1 jaar te garanderen. 2013 2014 2015 BALANS Vaste activa Vorderingen Geldbeleggingen en liquide middelen Totaal activa Eigen vermogen Provisies Schulden Totaal passiva 481.226 5.330.625 19.994.925 25.806.776 20.111.964 0 5.694.812 25.806.776 560.461 4.719.969 24.431.968 29.712.398 22.055.471 143.000 7.513.927 29.712.398 684.766 5.530.621 27.048.940 33.264.327 23.340.258 272.000 9.652.069 33.264.327 Pagina 9 van 11
Bedrijfsopbrengsten 22.255.037 22.127.573 22.508.364 RESULTATEN- REKENING Diensten en diverse goederen Provisies Andere bedrijfskosten Totaal Bedrijfskosten Financieel resultaat 17.255.012-7.499.000 1.414.310 11.170.322 137.188 18.524.876 143.000 1.650.308 20.318.184 134.118 19.433.406 129.000 1.799.313 21.361.719 138.143 Winst/verlies 11.221.904 1.943.507 1.284.788 Tabel 4: Overzicht van de financiële situatie van Recytyre voor de periode 2013-2015 De resultatenrekeningen van de boekjaren 2014 en 2015 sluiten af met een relatief beperkte winst. We merken wel op dat 2013 een uitzonderlijk jaar was. De zeer hoge winst was immers het gevolg van een eenmalige terugname van opgebouwde provisies. In de voorafgaande jaren (2010-2012) schommelde de winst rond de 4 miljoen euro per jaar. De inkomsten zijn al enige jaren zeer stabiel. Het aantal op de markt gebrachte banden kent weinig schommeling en aan de milieubijdrage zijn geen aanpassingen doorgevoerd. De bedrijfskosten kennen een licht stijgend verloop (als men de provisies van 2013 buiten beschouwing laat). De belangrijkste kost onder diensten en diverse goederen is de vaste vergoeding per ton van de operatoren die afvalbanden inzamelen bij de ophaalpunten. In 2015 lag het ingezamelde tonnage merkbaar hoger dan in de voorgaande jaren. Daarnaast is de toename van de operationele kosten ook te verklaren door een premie die wordt uitbetaald aan ophaalpunten voor de correcte inzameling en een aantal specifieke projecten voorzien in de milieubeleidsovereenkomst (o.a. silobanden, studie verwerkingstechnieken en sensibilisering naar gebruikers). Onder de andere bedrijfskosten moeten vooral de werkingskosten van Recytyre begrepen worden. De stijging is gekoppeld aan de uitbreiding van de activiteiten die worden opgenomen in het kader van het Regenesys-project. Door de winsten van de voorbije jaren heeft Recytyre een eigen vermogen kunnen opbouwen dat volstaat om de volledige werkingskost voor meer dan één jaar te dragen. Er is geen nood aan een verdere opbouw van financiële reserves. Recytyre geeft in dit kader zelf ook aan te streven naar een daling van de milieubijdrage die consumenten moeten betalen bij de aankoop van nieuwe banden. Recytyre wacht hiervoor echter op meer duidelijkheid over de implicaties van het Regenesys-project op de kosten. 2.5 Handhaving Doelstellingen De OVAM voert controles in de transportsector uit in het kader van de aanvaardingsplichten voor afgedankte voertuigen, afgewerkte olie, afvalbanden en afgedankte batterijen en accu s. In de periode 2014-2015 werden de controles op eerste montage/first fill beperkt verder gezet: er werden opwaartse controles uitgevoerd om na te gaan of de bedrijven voldoen aan de aanvaardingsplichten voor afvalbanden, afgewerkte olie en afgedankte autobatterijen en accu s. Deze opwaartse controles hadden als voornaamste doel de invoerders aan te manen zich aan te sluiten bij de beheersorganismen Recytyre, Valorlub en Recybat. Pagina 10 van 11
Resultaten In 2014 en 2015 lag de prioriteit voor handhaving vooral bij controles in de sector van de afgedankte voertuigen en is er maar beperkt gecontroleerd in het kader van de aanvaardingsplichten voor afgewerkte olie, afvalbanden en afgedankte batterijen en accu s. In totaal werden er in de periode 2014-2015 dan ook maar 16 opwaartse controles uitgevoerd op eerste montage/first fill. Het ging hierbij voornamelijk over tips van de beheersorganismen (Recytyre, Valorlub en Recybat). Bij 12 van de 16 bezochte bedrijven zijn er overtredingen vastgesteld. Onder meer 6 bedrijven moesten aansluiten bij één van de beheersorganismen (Recytyre, Valorlub of Recybat) of een individueel afvalpreventie- en afvalbeheersplan indienen. Volgende overtredingen werden ook vastgesteld: niet correcte opslag banden, olie en afgedankte voertuigen. Deze bedrijven werden via raadgevingen gewezen op de wettelijke bepalingen en aangemaand om zich in regel te stellen. Als een raadgeving geen effect heeft kan er een verslag van vaststelling (VVV) opgemaakt worden. In de periode 2014-2015 werd er geen enkel VVV opgemaakt. 3 Conclusies Het ingezamelde tonnage aan afvalbanden lag in 2014, net als in 2012 en 2013, beduidend lager dan in de topjaren 2010 en 2011. In 2015 werd wel opnieuw een hoger tonnage aan afvalbanden ingezameld. Het aantal op de markt gebrachte banden bleef, na een forse daling in 2012 tov 2011, in de periode 2012-2015 quasi stabiel. Hierdoor blijft het inzamelpercentage met 91% in 2014 en 97% in 2015 zeer hoog. Dit wijst erop dat nagenoeg alle afvalbanden die vrijkomen ingezameld worden. Inzake de verwerking wordt de dalende trend van het aandeel energetische valorisatie in Vlaanderen ook in 2014 en 2015 weer doorgetrokken. Het percentage daalt tot onder 10% in Vlaanderen. De wettelijke verwerkingsdoelstellingen voor afvalbanden worden dan ook ruimschoots gehaald. Opvallend is nog dat voor gans België het aandeel energetische valorisatie lichtjes is toegenomen in 2014 en 2015, en dit ten koste van loopvlakvernieuwing en hergebruik. Recytyre bleef in 2014 en 2015 verder inzetten op sensibilisatie van het grote publiek over het belang van een correcte bandenspanning. De effectmeting door het BIVV geeft aan dat er sinds 2013 een groeiende bewustwording is bij de consumenten. Na enkele moeilijke jaren heeft Recytyre opnieuw een stevige financiële buffer opgebouwd om de werking te garanderen. Recytyre werkt nog verder aan een optimalisatie van de processen, om uiteindelijk op termijn de milieubijdrage voor de consument te kunnen verlagen. Pagina 11 van 11