Kun je leven van de liefde alleen? Welke prijs staat er op geluk? Waarom zwemmen sommige mensen letterlijk in het geld terwijl andere de eindjes amper aan elkaar knopen? Waarom zouden we geld van anderen verbranden, mochten we er de kans toe krijgen, zelfs als ons dat zelf geld kost? Maakt testosteron gierig? Waarom denken mannen en vrouwen zo verschillend over nochtans identieke harde monetaire gegevens? En wat zijn de belangrijke vragen die koppels kunnen stellen over geld? In FINANCIËLE INTELLIGENTIE confronteert de auteur zichzelf met prangende vragen over geluk, vreemd geldgedrag en de driehoeksverhouding tussen mannen, vrouwen en geld. Met behulp van nieuwe inzichten uit de psychologie, economie, sociologie en filosofie probeert hij de dieperliggende oorzaken van herkenbare geldproblemen tussen stellen op even heldere als boeiende wijze te doorgronden. Op zijn zoektocht naar financiële volwassenheid laat hij met de nodige zelfspot zien hoe geld en romantiek onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Hoopvol, opbeurend, bijwijlen geestig en verrassend praktisch in zijn eenvoud. MICHAEL GOOVAERTS (1981) studeerde psychologie en journalistiek. Hij was coauteur van de reeksen Mysteries, Schandalen en True Crime. Financiële Intelligentie is zijn debuut als fulltime schrijver. www.houtekiet.com ISBN 978-90-8924-107-8
Michael Goovaerts Financiële intelligentie Geld en relaties Houtekiet Antwerpen / Utrecht
Inhoud Proloog 7 Deel 1 Over geld en geluk 11 1. De pijn van het zijn 13 2. Ingrediënten van geluk 17 3. Rijk en gelukkig: enkel in sprookjes? 23 4. Een beetje meer graag 27 5. Een wereld vol reclame 33 6. Keeping up with the Joneses 37 7. De ratrace is een nuloperatie 43 8. Wat kunnen we doen met ons geld? 47 9. Geld is goed 51 Deel 2 Over financiële zelfkennis 55 10. Go to hell 57 11. Complexe wereld 61 12. Geld als dienaar 77 13. Your money personality 81 14. Terug naar het verleden 87 15. Financieel volwassen worden 93 16. Doorbreek de vicieuze cirkel 101 17. Neem geld ernstig 113
Deel 3 Over poen en romantiek 117 18. De liefdesfactuur 119 19. Romantiek en centen 123 20. Verschillen tussen man en vrouw 127 21. Twee geldstijlen, één huis 137 22. Hoe stellen communiceren over geld 139 23. De belangrijke vragen over geld binnen een relatie 147 24. Slimme partners eindigen rijk 155 Nawoord 159 Literatuur 161
Proloog Wanneer stellen ruzie maken gaat dat in 34% van de gevallen over geld. 10% van de echtscheidingen wordt zelfs veroorzaakt door geldproblemen. Dat geld voor veel ellende kan zorgen binnen relaties, is echter geen trend. Het is een feit. Er zijn ettelijke boekenplanken volgeschreven over hoe je vol gens de regels van de kunst een echtscheidingsprocedure opstart en je vervolgens met chirurgische precisie en maximale winst ontdoet van je voormalige wederhelft. Het aantal boeken die vertellen hoe je de financiële zaakjes regelt in een goede on going relatie is aanzienlijk minder. Toen uitgeverij Houtekiet me vroeg om een boek te schrijven over geld en rela ties, reageerde ik dan ook onmiddellijk enthousiast. Maar ook aangenaam verrast. Ik ben geen relatiegoeroe, ik hou niet van economie en geld interesseerde me tot voor kort niet. Het bleek mijn redactrice dan ook vooral om mijn persoonlijke situatie te doen. Het ironische toeval wilde zelfs dat geld, of eerder het gebrek daaraan, de laatste tijd een obsessie voor me was geworden. Het bedroevend lage saldo op onze spaarrekening hield me s nachts wakker, mijn stressbestendigheid werd danig op de proef gesteld en mijn vriendin en ik hadden steeds vaker ruzie over geld. Ik kon onze relatie nauwelijks nog de financiële ademruimte bieden die ze nodig had en toch 7
werkte ik mezelf kapot. Wat liep er mis? Al die inspanningen leken me alleen maar verder van mijn doel af te brengen. Saboteerde ik onbewust mijn eigen leven? Welke waren de dieperliggende oorzaken van mijn geldprobleem en welke invloed had het op mijn relatie? Ik ging op zoek naar financiële volwassenheid en confronteerde mezelf met enkele prangende vragen. Over geluk, over vreemd geldgedrag en de eeuwige driehoeksverhouding mannen, vrouwen en geld. Dit boek vertelt hoe ik me met behulp van nieuwe inzichten uit de psychologie, sociologie en filosofie realiseerde dat ik verkeerd tegen geld aankeek. En zo tot een andere visie over een gelukkig rijk liefdesleven kwam. Of we nu dwangmatig hamsteren, lijden aan een chronisch geldgebrek of ons in het onmetelijk grijze spectrum daartussen bevinden: slechts door geld ernstig te nemen kunnen we werkelijk leven van de liefde. Waar dit boek over gaat Dit is een boek over financiële intelligentie, en wel in die zin dat het inzicht geeft in menselijk gedrag. Althans wat harde euro s betreft. Het vormt een praktische gids van alles wat de wetenschap de voorbije decennia is te weten gekomen over geld en relaties. In de volgende hoofdstukken belicht ik de verschillende belangrijke visies die nodig zijn om schrander en evenwichtig met centen om te gaan, ook binnen een liefdevolle relatie. Deel 1 gaat over geld en geluk. We gebruiken geld vaak als excuus voor waarom we niet gelukkig zijn. Staat er een prijs op geluk en over hoeveel geld gaat het hier precies? Toch is geluk 8
per definitie niet te koop, bewijst wetenschappelijk onderzoek. Voor jou en je partner is het essentieel dat te weten. In deel 2 ga ik dieper in op onze complexe relatie met geld. Waarom zwemmen sommige mensen letterlijk in het geld, terwijl anderen de eindjes amper aan elkaar kunnen knopen? Welke rol speelt opvoeding hierin? En hoe worden we financieel volwassen? Ik bespreek ook enkele bizarre vormen van geldgedrag. Onderzoekers hebben ontdekt dat het leed dat je voelt als je honderd euro kwijtraakt, emotioneel veel harder aankomt dan de vreugde die je ervaart als je diezelfde honderd euro zomaar cadeau krijgt. Wetenschappelijke experimenten tonen aan dat we geld van anderen zouden verbranden als we er de kans toe zouden krijgen, zelfs als ons dat zelf geld kost. Waarom is dat zo? Ten slotte komen in deel 3 het geld en de liefde aan bod. Een moeilijk huwelijk. Kun je wel leven van de liefde alleen? Hoe maken partners ruzie over geld? Waarom denken mannen en vrouwen zo verschillend over toch identieke harde monetaire gegevens? Wat zijn de belangrijke vragen die partners moeten stellen over geld en hoe schep je een ijzersterke liefdesband? 9