Visualisatie Windmolens Kloosterlanden Verre Zichtpunten Opdrachtgever Gemeente Deventer 1
Visualisatie Windmolens Kloosterlanden Verre zichtpunten februari 2011 Auteurs Steven Velthuijsen MSc. Bosch & Van Rijn Prins Bernhardlaan 63 3555 AC Utrecht Tel: 030-677 6466 Mail: info@boschenvanrijn.nl Web: www.boschenvanrijn.nl Bosch & Van Rijn 2010 Behoudens hetgeen met de opdrachtgever is overeengekomen, mag in dit rapport vervatte informatie niet aan derden worden bekendgemaakt. Bosch & Van Rijn BV is niet aansprakelijk voor schade door het gebruik van deze informatie. 2
Uitgangspunten Om een beeld te krijgen van de drie windturbines opgesteld overeenkomstig variant 2 zijn fotomontages gemaakt met het zicht vanaf de westelijke kant van de IJssel richting de turbinelocatie. Bij deze visualisaties is uitgegaan van molens met een masthoogte van 90m en een wieklengte van 45m. De windturbines zijn afhankelijk van de afstand en de beeldhoek in de juiste verhouding in de foto s gemonteerd. Figuur 1 - Overzicht van de fotolocaties en windturbines Fotolocatie Beschrijving Afstand tot dichtstbijzijnde turbine (m) 1 Bolwerksweg bezuiden A1 1900 2 Bandijk nabij t Diekhuus 4706 3 Bandijk nabij Terwolde 6940 4 Bolwerksweg benoorden A1 1682 5a Spoorbrug, boven de westelijke uiterwaarde 3453 5b Spoorbrug, boven de rivier 3405 6 Lage Steenweg 3934 7 Wilhelminabrug, boven de westelijke uiterwaarde 2400 De foto s 1 t/m 4 zijn genomen Canon EOS1000 met een lens met een brandpuntsafstand van 50mm (een zgn. standaardlens.) Hiermee wordt het perspectief zoals een menselijk oog het waarneemt benaderd. De beeldhoek (25 horizontaal) is kleiner dan die van het menselijk oog, maar op deze grote afstanden vallen de molens anders al snel weg. De foto s 5 t/m 7 zijn genomen met een Olympus E-500. Bij deze foto s geldt dat de lucht bij de horizon wit kleurt doordat de zon ten tijde van het nemen van de foto ongeveer in het zuiden stond. Gezien de kijkrichting van 2, 5, 6 en 7 naar het zuiden/zuidoosten zal bij mooi weer veelal de zon ervoor zorgen dat de horizon helder wit kleurt. 3
Om die reden zijn de foto s vanaf zichtpunten 2, 3 en 7 zodanig bewerkt zodat de windturbines beter in het oog springen. Er zijn twee soorten bewerkingen toegepast : Blauw kleuren van de lucht om contrast met de witte turbines te versterken. Verplaatsen van de windturbines in horizontale richting zodat ze minder verstopt staan. Gevolg hiervan is dat de foto s minder realistisch aandoen. Het voordeel is dat de turbines nu een stuk beter zichtbaar zijn. Bij het beoordelen van deze foto s is het belangrijk om te beseffen dat in een onbewerkte foto de turbines misschien nauwelijks zichtbaar zijn, maar dat ze door hun draaiende beweging in een werkelijke situatie eerder door het menselijk oog waargenomen zullen worden. Masthoogte en (theoretisch) windvermogen Om een indruk te krijgen van het verband tussen masthoogte en theoretisch vermogen dat de wind in zich bergt op die hoogte, is ter illustratie onderstaande grafiek opgenomen. Uitgegaan is van een rotordiameter van 90 m. Het theoretische windvermogen is afgeleid van de gemiddelde windsnelheid op de resp. hoogtes. Daar de windsnelheid sterk fluctueert, worden het turbinevermogen zwaarder gedimensioneerd dan onderstaande grafiek laat zien. De keuze van het type turbine hangt nauw samen met de kosten en de te verwachten opbrengsten. Uit consultatie bij marktpartijen is een masthoogte van minimaal 90 m nodig voor een rendabele exploitatie van de windturbines, zeker gezien het windregime in Deventer. 4
De fotomontages Fotolocatie 1: vanaf de Bolwerksweg ten zuiden van de A1 genomen. Door de kleine afstand tot de locatie is de hoek tussen de meest oostelijke en de meest westelijke molen zo groot dat een panorama-opname nodig was. Fotolocatie 1: vanaf de Bolwerksweg ten zuiden van de A1 genomen. De lucht op de foto is bewerkt. 5
Fotolocatie 2: vanaf de Bandijk. 6
Fotolocatie 2: vanaf de Bandijk. De lucht op de foto is bewerkt; om de zichtbaarheid te vergroten is de linker windturbine wat naar links opgeschoven, terwijl de rechter turbine iets naar rechts is verplaatst. 7
Fotolocatie 3: het verst verwijderde zichtpunt: de Bandijk nabij Terwolde. Op 7 km afstand zijn de molens nauwelijks te zien. De rotors van de twee meest oostelijk gelegen turbines komen net boven de bomenrij aan de overkant van de IJssel uit. 8
Fotolocatie 3: het verst verwijderde zichtpunt: de Bandijk nabij Terwolde. De lucht op de foto is bewerkt; alle drie de molens zijn iets verplaatst om minder schuil te gaan achter objecten op de voorgrond. 9
Fotolocatie 4: vanaf de Bolwerksweg ten noorden van de A1. 10
Fotolocatie 4: vanaf de Bolwerksweg ten noorden van de A1. De lucht op de foto is bewerkt. 11
Fotolocatie 5a: vanaf de spoorbrug. De meest oostelijke molen ligt geheel achter het schip van de Lebuïnuskerk. 12
Fotolocatie 5a: vanaf de spoorbrug. De lucht op de foto is bewerkt. De meest oostelijke molen ligt geheel achter het schip van de Lebuïnuskerk. 13
Fotolocatie 5b: vanaf de spoorbrug over de IJssel. De meest oostelijke turbine valt net buiten de foto. De middelste is door de bomen net te zien. 14
Fotolocatie 5b met 3 turbines. Genomen vanaf de spoorbrug over de IJssel. De lucht op deze foto is bewerkt. De meest oostelijke turbine valt net buiten de foto. De middelste is door de bomen net te zien. 15
Fotolocatie 6: vanaf de Lage Steenweg ten noorden van de spoorbrug. Om de locatie en grootte van de turbines weer te geven zijn zij niet achter de voorgrond gemonteerd. 16
Fotolocatie 6: vanaf de Lage Steenweg ten noorden van de spoorbrug. De lucht op de foto is bewerkt. Om de locatie en grootte van de turbines weer te geven zijn zij niet achter de voorgrond gemonteerd. 17
Fotolocatie 7: vanaf de westzijde van de Wilhelminabrug. 18
Fotolocatie 7: vanaf de westzijde van de Wilhelminabrug. De lucht op de foto is bewerkt; de turbines zijn niet verplaatst. 19