478014 Smallepad 5 Bosch en Vaart Aantal complexonderdelen: Monumentnummers van complexonderdelen: 5 478159, 478158, 478157, 478156, 478155 Woonplaats : Gemeente: Provincie: Hoofdadres van hoofdobject: Groningerstraat 30 Complexomschrijving: Inleiding Het aan het Noord-Willemskanaal gelegen complex Bosch en Vaart bestaat uit het gelijknamige HERENHUIS, een ORANJERIE (ook bekend als appelschuur) met STOOKHOK, een TUINKOEPELTJE en een KOETSHUIS. Herenhuis en oranjerie dragen de kenmerken van het Eclecticisme en de Chaletstijl.De geschiedenis van Bosch en Vaart is niet volledig te achterhalen. Getuige de gevelsteen in het herenhuis is het complex opgericht in 1881 in opdracht van de familie Inden. Indertijd droeg het huis de naam Villa Anna. Het herenhuis is gelegen in een in landschappelijk stijl aangelegde tuin; de oranjerie met naastgelegen stookhok ligt op het terrein van de boomgaard; het koetshuis ligt op de zuidelijke rand van het oorspronkelijke terrein; het tuinkoepeltje staat aan het begin van de lange (opnieuw) met bomen beplante en door een houten hek tussen lagen bakstenen gemarkeerde oprijlaan aan de Groningerstraat. Het complex Bosch en Vaart, bestaande uit een herenhuis, een oranjerie met bijbehorend stookhok, een tuinkoepeltje en een koetshuis is uit een oogpunt van cultuurhistorie van nationaal belang vanwege de bijzondere technische en typologische ontwikkeling; tevens is het complex van architectuurhistorisch belang vanwege de vormgeving, het ontwerp, de gaafheid, de herkenbaarheid en de zeldzaamheid; daarnaast is het complex van stedebouwkundig belang vanwege de grote onderlinge samenhang tussen de gebouwen en de inrichting van het terrein. Pagina 1/ 8
Monumentnummer*: 478159 Smallepad 5 Groningerstraat 32 VRIES T 547 KOETSHUIS gebouwd rond 1890 in een Eclectische stijl met motioeven ontleend aan de Chaletstijl. Het gebouw is met zorg verbouwd tot woonhuis. Koetshuis op rechthoekige grondslag opgetrokken uit gepleisterde baksteen en gedekt door een zadeldak met overstek; doorhangende makelaar met snijwerkvulling; gootlijst met boeibord met snijwerk; eenvoudig geprofileerde windveren; schoorsteen. Gevelopbouw met donker gekleurde plint; lisenen met siermotieven; pleisterwerk met schijnvoegen. Topgevel met tot raam getransformeerde getoogde inrijdeur met daarboven een geprofileerde sierlijst waarin opgenomen een paardehoofd (beeldhouwwerk); aanweerszijden van het brede raam een spitsboog-venster met roedeverdeling; Zijgevels met vensters met eenvoudige wenkbrauwen, gietijzeren roedeverdeling (staande ruit); staldeur; getoogde inrijdeur (omgebouwd tot toegangsdeur); halfronde en ronde gietijzeren stalramen. Voormalig koetshuis van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch (mede vanwege de vormgeving) en stedebouwkundig belang; tevens van belang als voorheen functioneel onderdeel van het complex Bosch en Vaart. Pagina 2/ 8
Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Bijgebouwen kastelen enz. Koetshuis(L) Pagina 3/ 8
Monumentnummer*: 478158 Smallepad 5 BY Groningerstraat 30 VRIES T 546 TUINKOEPELTJE gebouwd rond 1890 in eenvoudige stijl en behorend bij het herenhuis Bosch en Vaart. Het gebouwtje staat aan het begin van de lange, rechte (opnieuw beplante) oprijlaan naar het herenhuis. De detaillering van het tuinkoepeltje (dakbedekking en kozijnen) is niet oorspronkelijk. Eenvoudig tuinkoepeltje op zeshoekige grondslag in baksteen opgetrokken en voorzien van een licht inzwenkend zeskantig tentdak. Het tuinhuisje heeft in een vlak een dubbele deur en in de flankerende vlakken een venster. Tuinkoepeltje van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang; tevens van belang als functioneel onderdeel van het complex Bosch en Vaart. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Tuin, park en plantsoen Tuinkoepel Pagina 4/ 8
Monumentnummer*: 478157 Smallepad 5 BY Groningerstraat 30 VRIES T 547 STOOKHOK, gebouwd rond 1890 en behorend bij het herenhuis Bosch en Vaart. Het ten westen van de oranjerie gelegen gebouw pand is een goed voorbeeld van vakwerkarchitectuur. Op rechthoekige grondslag gebaseerd verdiepingloos stookhok, opgetrokken uit met baksteen gevuld en op een plint van Bentheimer zandsteen rustend vakwerk en gedekt door een met geglazuurde platte Friese pannen belegd zadeldak; windveren. Het pleisterwerk is voorzien van diagonale schijnvoegen. Opgeklampte deur in west- en zuidgevel (deels eveneneens voorzien van diagonale groef); smalle vensters met wenkbrauw. Stookhok van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang; tevens van belang als voormalig functioneel onderdeel van het complex Bosch en Vaart. Uniek en redelijk gaaf. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Bijgebouwen kastelen enz. Pagina 5/ 8
Monumentnummer*: 478156 Smallepad 5 BY Groningerstraat 30 VRIES T 547 ORANJERIE, gebouwd rond 1890 in eenvoudige stijl en behorend bij het herenhuis Bosch en Vaart; het gebouw staat ook bekend als appelschuur. Verdiepingloos gebouw op rechthoekige grondslag, opgetrokken uit gepleisterde baksteen en gedekt door een pannen belegd zadeldak. De westelijke gevel had oorspronkelijk een grotendeels met glas ingevulde roedeverdeling. Oranjerie van cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang, tevens van belang als voorheen functioneel onderdeel van het complex Bosch en Vaart. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Tuin, park en plantsoen Orangerie Pagina 6/ 8
Monumentnummer*: 478155 Smallepad 5 Monumentnaam*: Bosch en Vaart Groningerstraat 30 VRIES T 546 HERENHUIS Bosch en Vaart gebouwd in 1881 in een combinatie van Eclecticisme en Chaletstijl. Het huis ligt in een in landschappelijke stijl aangelegde tuin en is georienteerd op het Noord Willemskanaal. Op rechthoekige grondslag gebaseerd en in bepleisterde baksteen opgetrokken herenhuis bestaande uit twee bouwlagen en gedekt door zadeldak met steekkappen; schoorstenen met kappen; overstek met cassette betimmering rustend op houten consoles; in de topgevels een houten betimmering met snijwerk; op de hoeken restanten van zinken acroteria. Symmetrische gevelindelingen met onder meer een brede plint, pilastervormen met blokvormige bosschage, eenvoudige cordonlijst; oorspronkelijke vensterindeling. Noordgevel: vensters in risaliserend gedeelte met omlijsting; verdiepingsvenster met segmentboogvormig fronton met kuif; zoldervenster met stijl en ruitvormig bovenlicht. Oostgevel: risaliserend gedeelte met een op zwaar verjongende houten kolommen rustend balkon; borstwering met snijwerk; portiek met boogvormige nissen in de zijwanden; dubbele paneeldeur met naald en voorzien van gietijzers sierroosters; openslaande balkondeuren in omlijsting met segmentvormig fronton met kuif. Zuidgevel: in hoofdvorm vergelijkbaar met de noordgevel maar voorzien van een verranda met daarboven een loggia onder lessenaardak voorzien van fijn snijwerk Pagina 7/ 8
in borstwering, in de accoladevormige gevelvelden en in de sierlijsten aan de loggia; de loggia wordt onderbouwd door gietijzeren kolommen (rank type waarbij in het basement een bloembak is opgenomen; de consoles zijn in ragfijn gietijzer uitgevoerd). Westgevel: in hoofdvorm vergelijkbaar met de oostgevel maar voorzien van platte aanbouw met loggia's onder lessenaardak; borstwering met fijn snijwerk; beglazing met ruitvormige roedeverdeling; dubbele paneeldeuren met naald; in bovenlicht een (uit een afgebrand pand van de Rijksuniversiteit Groningen aan het Broerplein afkomstige) lantaarn met gietijzeren snijwerk.. Het herenhuis Bosch en Vaart is van cultuurhistorisch belang als hoofdelement van het gelijknamige complex, tevens is het van architectuurhistorisch belang vanwege de vormgeving, het ontwerp, de gaafheid en herkenbaarheid en van stedebouwkundig belang in relatie tot de overige onderdelen van het complex. Hoofdcategorie: Subcategorie: oorspronkelijke functie: Kasteel, buitenplaats Landhuis Pagina 8/ 8